Minister Van Thiel dient
Eerste Kamer
van re
Subsidiepolitiek laat alle ruimte
aan particulier initiatief
pliek
i
Werk van drie Haagse tekenaars
in de dop bekroond
§01 O iri
IKS IFïïi I
w w 1 1
CENTRAAL PENSIOEN
BUREAU
,0 CANGACEIRO" VAN LIMA
BARRETO
Naguib kondigt einde aan van
militair bewind
NG-
SLAGEN
Levensverzekering-
Maatschappijen:
werken samen in
„De revolutie is voor bij!"
Suiker is een noodzakelijk en nuttig voedsel
Geen alarmerende prognoses over situatie
in Indonesië
Arner. leger verwerpt
verzoek van Seliine
Henk van der Maze.
VELASQUES
Breng Benelux-partners
tot rede
Amerikanen verloren
geheime papieren
Het bezoek van liet
Deense Koningspaar
Minister Cals reikte
prijzen uit
Kremlin zoekt nog
steeds naar verdwenen
diplomaat
Eerste en aangename kennismaking met
de Braziliaanse film
N.C.R.V. protesteert bij
minister Cals
Mariale Priesterdag
te Rome
President behaalde overwinning
VRIJDAG 26 MAART 1954
PAGINA 3
Gezinsraad
W oonivagenwerh
W
Indische Nederlanders
DIOR ONTWIERP
VRIJGEZELLEN-
HOEDJE
Goed kujinende rekenen
Motie Centraal Bureau
T uinbouwveilïngen
Troedbeweert:
trans tijdschrift schreef internationale wedstrijd uit
jggj&, Hfaaafr, lillik.
VOO*
STAKING IN NEW-YORKSE
HAVEN
Bij actie Loesje géén reclame
(Van onze correspondent)
's-GRAVENHAGE, 25 Maart 1954.
In een vlotte rede van anderhalf uur heeft Minister Van Thiel heden
middag geantwoord op de algemene beschouwingen der Eerste Kamer
over zijn begroting van Maatschappelijk Werk, waarin wel een wirwar
van allerlei vragen was gesteld maar de positie van het departement en
de lijn van het beleid eigenlijk maar summier ter sprake waren gekomen.
Wat de positie van het departement betreft, had de heer De Vos van
Steenwijk (VVD) dit gekenschetst als „de suikerstrooier van de regering",
daarmee te kennen gevende, dat dit ministerie eigenlijk geen andere taak
had dan de subsidies uit te delen, welke de regering wenste te verlenen.
W aarmee de taak van dit departement nogal onwaarachtig was bepaald.
Minister Van Thiel antwoordde hier alleen op, dat suiker een nood
zakelijk en nuttig voedsel is, dat zeer doordringend kan werken en formu
leerde hiermede kernachtig de zeer voorname taak van dit departement
in het maatschappelijk bestel en de maatschappelijke vorming.
De enige, die een geargumenteerd be
toog had gehouden over een bepaald
beleidspunt was mej. Tjeenk Willink
(P.v.d.A.) geweest, die een dualisme zag
ln de houding van de overheid, welke
enerzijds het particuliere initiatief de
eerste plaats geeft en het anderzijds, zoals
spr. meende, de leiding weer ontneemt,
door via haar subsidiepolitiek zelf weer
de leiding in handen te nemen.
Hiertegenover stelde de minister, dat
ondanks het feit, dat 82% der maatschap
pelijke taken w?rd gefinancierd door de
overheid en slechts 18% door het parti
culiere initiatief, beide toch hun speciale
functie hadden op het terrein van maat
schappelijk werk. De overheid heeft een
aantal taken en laat plaats aan het parti
culiere initiatief. Zij stimuleert de zelf
werkzaamheid en tracht de verschillende
belangen te coördineren. Het gaat dus
alleen om elementen van algemene lei
ding. welke het particulier initiatief niet
aantasten en het was dus niet zo, dat de
minister met de ene hand de subsidie en
met de andere hand het subsidiariteitsbe
ginsel hanteerde. Er was overigens een
gesprek gaande om de verschillende
levensbeschouwelijke organen in één
coördinerende commissie onder te bren
gen.
Er waren inderdaad enige gevaren aan
een indeling in zuilen verbonden, daar
om was samenwerking, waar dit met be
houd van eigen overtuiging mogelijk was,
noodzakelijk.
Wat 'het algemeen sociologisch onder
zoek betreft, dat mej. Tjeenk Willink
evenmin gesplitst wilde zien, daar men
bij dit wetenschappelijke onderzoek
anders geen objectieve normen zou heb
ben, meende minister Van Thiel, dat
objectief sociologisch onderzoek en
levensbeschouwing elkaar niet behoefden
uit te sluiten.
De reële betekenis van dit departement,
waarnaar de heer Reyers 's morgens had
gevraagd, achtte de minister een vraag
van algemeen regeringsbeleid. Het werk
in het kader van het welzijn ten platte-
iande vond hij mèt de minister van Land
bouw primair een taak van Maatschap
pelijk werk. De Landelijke Adviescom
missie voor dit werk heeft, zo zeide de
minister, alleen tot taak te stimuleren en
is dus geen toporgaan van het Maatschap
pelijk Werk in de toekomst. Zij adviseert
hoofdzakelijk in de vraagstukken van
overdracht van dit werk.
De instelling van de Gezinsraad was
vertraagd door een verandering in de
plannen der gezinsorganisaties.Dit nieuwe
plan was nog in discussie, de minister
verwachtte echter, dat de oprichting spoe
dig haar beslag zou kunnen krijgen. Voor
de bestrijding van de onmaatschappelijk
heid was een subsidie uitgetrokken van
50.000. Dit zeer magere bedrag voor
zulk een belangrijke taak was, zoals de
minister in antwoord op de vraag van de
heer Schuurmans (K.V.P.) zeide, slechts
een uitgangssubsidie. Hier lag hoofdzake
lijk een taak voor de locale instanties;
deze echter konden dit zelf niet financie
ren en hadden steun nodig. Voor de opzet
nu en het instellen van een onderzoek
was deze subsidie bedoeld, die de minis
ter voor het komende jaar hoopte te ver
hogen.
Een wettelijke regeling van liet Woon-
wagenwerk achtte de minister niet uitge
sloten, enthousiast was hij hiervoor even
wel niet. Het lag geheel in de lijn van
zijn beleid, dat hij het beter achtte eerst
het maatschappelijk werk in de woon
wagenkampen aan te vatten. Om dat te
stimuleren was er een begin gemaakt met
het subsidiëren van het katholieke woon-
wagenwerk en deze subsidie kon natuur
lijk over andere groeperingen, indien
deze zich daarmee bezig gingen houden,
worden uitgebreid.
Hiermee was du heer Van Lieshout
(K.V.P.) het, naar later bij de replieken
bleek, niet eens. Er zijn enkele gemeen
ten zo zeide hij, die haar sociale plicht
doen en kampen voor de woonwagens
inrichten. Deze worden er mee gestraft,
dat zij alle woonwagens aantrekken,
terwijl gemeenten, die dit verzuimen,
hiervan verschoond blijven. Om die reden
moet er, meende hij, noodzakelijk een
wettelijke regeling komen en steun voor
dit werk aan alle gemeenten. Minister
Van Thiel antwoordde hierop, dat hij dit
wel wilde overwegen, maar hij bleef toch
bij zijn standpunt, dat eerst het particu
liere woonwagenwerk zou dienen aan te
tonen, dat het voldoende activiteit en om
vang kon bereiken om als basis te dienen
voor een verdere uitbouw.
Subsidie bij verhuizing
Voor de krotopruiming was er steun
bepleit bij verhuizing naar een betere
woning. De minister meende, dat dit
enorme consequenties mede zou kunnen
brengen zoals deze, dat men ook subsidie
zou moeten geven bij verhuizing van een
kleinere woning naar een grotere bij
gezinsuitbreiding.
De gerepatrieerden wilde de minister
zo goed mogelijk helpen om hen te doen
opnemen in de maatschappij. De geeste
lijke zorg on-
der deze men
sen werd reeds
gesubsidieerd.
Voor subsidie
ook na het ver
laten der con
tractpensions
zou de minister
het opnemen
met de minister
van Financiën.
Voor deze ge-
repatrieerden
was er een ex
tra-contingent
gegeven van
1000 woningen
in die gemeen
ten, waar deze
MINISTER VAN THIEL
Geen alarm uit
Djakarta
mensen werk zouden vinden in overleg
met het Rijksarbeidsbureau.
De ca.rdo quaestionis vormde weer de
zaak der Indische Nederlanders, welke,
zoals gezegd, hier heel wat- rustiger werd
behandeld dan bij de behandeling van deze
begroting in de Tweede Kamer. Trouwens
de heer Schipper (A.R.) had bij de alge
mene beschouwingen reeds als zijn mening
te kennen gegeven, dat de scherpe kanten
intussen van dit vraagstuk waren weg-
geslepen.
Deze spreker had de nadruk gelegd op
het bezien der mogelijkheid van het over
brengen van deze mensen naar Nederland
voor elk individueel geval afzonderlijk en
zo mogelijk collectief, waaruit de
minister terecht concludeerde, dat hier nu,
anders dan de heer Schouten in de Tweede
Kamer had gedaan, het accent was gelegd
op de practische kant van dit vraagstuk.
De regering en het parlement zullen
moeten trachten, zo meende de minister,
elkaar bij de uitvoering hiervan te vinden.
Dit is zo zeide hij nog, geen opportunisme,
maar realisme in het belang van deze
mensen. Bjj het niet aanvaarden van het
negaraschap waren er richtlijnen ter 1>e-
oordcling van de gevallen, en hij laakte
de foutieve weergave van de verzachting
dezer richtlijnen in het blad der Indische
Nederlanders, waarop de heer Reyers zich
had beroepen. Het verzoek van de heer
De Vos van Steenwijk om de strenge
criteria te herzien beantwoordde de minis
ter met de mededeling, dat verschillende
gevallen, die vroeger waren afgewezen, nu
opnieuw in behandeling waren.
De heterogene samenstelling van deze
groep van Indische Nederlanders vereiste
een ver doorgevoerde individuele behan-
ling van de aanvragen om steun. De minis
ter legde er de nadruk op, dat er nu spoe
dig twee commissies zouden zijn: hier de
Commissie, waarvan de heer Mcjjerink
voorzitter is, in Djakarta de Commissie
van Advies en Bjjstand. Binnen enkele
weken, naar de minister hoopte, zouden
enkele deskundige functionarissen naar
Indonesië vertrekken om dit werk aan te
vatten.
De minister vond het niet nodig hierbij
ook de vakorganisaties in te schakelen,
omdat de beide commissies bereid waren
iedereen óók uit de vakorganisaties te
horen.
Wat de situatie in Indonesië betreft
was er volgens de minister geen reden
tot alarmerende prognoses. Ik houd mij,
zo zeide hij, geregeld op de hoogte van
de situatie aldaar, door telkens, als er
mensen uit Indonesië komen, die de
situatie kunnen beoordelen, met hen te
spreken. Zo heb ik ook een langdurig
onderhoud gehad met de hoofdredacteur
van „De Vrije Pers", die onlangs uit In
donesië werd gewezen. Ook dit onder
houd had die indruk bevestigd.
Na de zaak der Indische Nederlanders
bepaalde vormen heeft aangenomen, zal
deze taak met voortvarendheid worden
uitgevoerd. De minister onderschreef de
uitspraak van de heer De Dreu (P.v.d.A.),
die des morgens de historische achter
gronden van deze zaak had geschetst, dat
deze mensen in vele gevallen hier nog on
gelukkiger zouden zijn dan in zeer moeilij
ke omstandigheden daar. Men kan hier nu
eenmaal geen objectieve norm aanleggen.
Beide commissies zijn een garantie, dat
deze zaak zo goed mogelijk zal worden
behandeld.
Enkele afgevaardigden hadden nog ge
pleit voor de Ambonezen, zoals de heer
Schuurmans, die had betoogd, dat het doel
van de zorg voor deze mensen de terug
keer moest blijven. De minister meende in
zijn antwoord, dat de duur van hun ver
blijf hier te lande niet was te bepalen.
Dat het ogenblik zou zijn aangebroken om
deze mensen woningen te verschaffen be
streed hij; deze mensen konden en wilden
het groepsverband niet missen en stelden
dit groepsverband in de woonoorden zeer
op prijs.
Na repliek werd de begroting van Maat
schappelijk Werk tenslotte z.h.st. aange
nomen.
F. S.
(Van onze correspondent)
Indertijd, n.l. op een bijeenkomst
van Amsterdamse vrijgezellen, lan
ceerde de heer Greyn, de auctor in
tellectualis van het wereldvrijgezel-
lencongres te Grevenbicht, het plan
om een wereldvrijgezellendag te
houden. Deze dag wordt, zoals be
kend, gevierd op Zondag 25 April
a.s.
Bij deze gelegenheid zal als hoofd
tooi door de vrijgezellen een „vrij-
gezellenhoedje" worden gedragen,
dat speciaal werd ontworpen door
de Parijse modekoning Dior.
De vrijgezellen van Grevenbicht,
de bakermat van het wereldcongres,
zullen deze dag natuurlijk ook uit
bundig meevieren. Dit zal gebeuren
in lokaal Demandt, waar ook het
eerste wereldcongres van 1953
plaats vond. De fanfare „Dag en
Nacht" luistert de rondtocht door
het dorp op.
Het Amerikaanse ministerie van het
leger heeft Donderdag bekendgemaakt,
dat een verzoek van David Schine, een
voormalige medewerker van senator
McCarthy, om toelating tot de school
van het leger voor opleiding van onder
zoekers naar misdaden, is verworpen.
Slechts militairen met een diensttijd
van twee jaar worden tot deze school
toegelaten en Schine heeft nog slechts
enkele maanden dienst gedaan, aldus de
verklaring.
Zoals bekend is de figuur van Schine
de bron van een scherpe controverse
tussen het leger en McCarthy, aange
zien het leger de senator en diens
medewerker Cohn ervan beschuldigt
gepoogd te hebben een voorkeursbe
handeling voor Schine te verkrijgen.
Deze beschuldiging heeft er toe ge
leid, dat Amerika's „verhoorafnemer
no. 1" thans zelf aan de tand gevoeld
wordt.
Zaterdag a.s., zo zegt de legerverkla-
ring nog, zal Schine zijn eerste mili
taire opleiding voltooid hebben. Een be
sluit over zijn plaats in het leger zal
dan worden genomen „op grond van een
diepgaand onderzoek naar zijn capaci
teiten".
GJD
EN HOE IS HET afgelopen vandaag?
Ook het Oude Testament thuis ge
kregen van de Actie-Zonnewijzer?
Zo niet, dan even een briefkaartje naar
„Zonnewijzer", postbus 2012 in Utrecht en
ge ontvangt prompt boek en bijbehorende
paperassen.
De actie, waarover U gisteravond nog
uitvoerig heeft kunnen lezen, achten we
een donderslag aan de katholieke hemel.
En tegelijk een zeldzaam prachtige knet
ter. Op één dag 250.000 gezinnen met een
boek bereiken mag in deze wereld van
reclame-stunts toch wel een bijzonderheid
worden genoemd.
Persoonlijk hebben we zeer grote be
wondering voor de gedurfde opzet. Hoe
vaak putten we niet uit de voorraad van
onze huisbibliotheek. Hoe dikwijls dron
gen we reeds aan op lezen.
We zijn zo gaarne man of vrouw van
allure, een persoon, voor wie men eerbied
heeft. Lieden, die noch om de wetenschap
noch om de cultuur lezen, verarmen ten
slotte, verdorren volkomen.
De horizon wordt eng. alleen het gebeu
ren in eigen straatje trekt nog, met als ge
volg geroddel.
Mannen en vrouwen moeten de tegen
partij en vaak ook eigen mensen van ant
woord kunnen dienen. Doch hoe wil men
het wereldgebeuren van vroeger en nu,
Gods leiding in figuren en zaken begrijpen
zonder boeken?
Wij Nederlanders hebben al geen hoge
naam wat lezen betreft, om over fantasie
maar te zwijgen. We zijn de nuchtere reke
naars. Vandaar ook die advertenties, waar
in „goed kunnende rekenen" een beste
aanbeveling is.
Zijn we zelfs in het godsdienstige niet
uitgerekend? Maatlatten, of het zo nog
net kan? Dat is geen spontane liefde tot
God. Doch een houding, waarvan men on
passelijk kan worden.
En dan nu die ongewone we zouden
kunnen schrijven on-Nederlandse activi
teit om het goede boek in onze katholieke
gezinnen te brengen tot opvoering van het
levensniveau, tot verrijking van de inner
lijke mens.
Een geestelijke productie van de aller
beste soort!
Moge Katholiek Nederland aan deze
Poging met succes beantwoorden. Velen
zullen nog vreemd opkijken. Lees de
papieren eens rustig door.
Men wordt gaarne voor „vol" aangezien,
beperk deze volheid nu eens niet tot de
centenkwestie. Geestelijk „vol". Hier moet
werkelijk de judas-inslag in de mens, de
vreugde om het geld, maar eens geweld
Worden aangedaan.
Koop boeken, word deelgenoot van de
-Zonnewijzer-actie en ge zult u spoedig
®en stuk rijker gevoelen, al hebt ge dan
Wal minder geld in de portemonnaie.
Alleen met het predicaat „goed kunnen
de rekenen", zult ge een geestelijk-arme
tierig leven leiden. Leest ge en leest ge
s°ed, dan verruimen geest en gemoed, ge
Zu't hoogten bestijgen en diepten peilen,
Het hetzelfde aantal jaren leeft ge twee-
Haal.
de band tussen
goede rokers
(Van onze Utrechtse redacteur)
Op voorstel van de heer A. van 't Hart,
voorzitter van de Tuinbouwveiling te
Rotterdam, die over dit vraagstuk eerst
een uitvoerige beschouwing hield in de
gisteren te Utrecht gehouden alge
mene vergadering van het Centraal
Bureau voor de Tuinbouwveilingen in
Nederland, is een motie aangenomen "in
zake dc Benelux, Daarin wordt, de rege
ring verzocht te willen bevorderen:
1. Dat de in het Luxemburgse protocol
van 21 October 1950 genoemde volledige
liberalisatie van het verkeer van agra
rische producten tussen de drie landen
thans eindelijk daadwerkelijk binnen af
zienbare tijd tot stand wordt gebracht;
2. Dat het landbouwprotocol van 9 Mei
1947 derhalve in de kortst mogelijke tijd
worde opgezegd en eventuele vervanging
door een andere overeenkomst, waarbij
wordt bepaald dat de regeling betref
fende tijdelijke beperking van de invoe
ring van enig product slechts in geza
menlijke overeenstemming kan worden
getroffen;
3. Dat. indien België hiertoe geen
medewerking wil verlenen cn de import
van Nederlandse tuinbouwproducten
blijft benadelen, zodanige represaille
maatregelen tegen de invoer van Belgi
sche goederen in Nederland worden
genomen, dat onze Benelux-partners
eindelijk tot rede worden gebracht.
Het Moskouse dagblad „Troed" meldt,
dat een Amerikaanse militaire attaché een
actentas, waarin zich een rapport van dc
Amerikaanse geheime dienst bevond, in
een wagon van de Transsiberisclie spoor
weg heeft laten liggen.
Volgens „Troed" had het rapport be
trekking op de voornaamste steden en sta
tions tussen Moskou en Khabarofsk in
Oost-Rusland. Er zouden voorts vliegvel
den, radiostations en fabrieken in zijn ge
noemd.
Het blad weet verder nog te melden, dat
de attaché, met drie andere Amerikaanse
militairen, van wie het blad de rangen
en namen geeft, in twee wagons reisden.
De vier Amerikanen bevinden zich nog in
Moskou. De betrokken documenten zijn
op het spoorwegstation van Moskou in be
waring genomen. Het blad nodigt de Ame
rikanen uit ze daar te komen afhalen.
(Van onze correspondent)
Koningin Ingrid van Denemarken en
Koningin Juliana zullen op Woensdag
middag 28 April een bezoek brengen aan
het blindeninstituut aan de Amersfoortse-
straat te Huizen. Hier zullen beide vor
stinnen het werk van de blinden in ogen
schouw nemen, terwijl Koning Frederik
met Z. K. H. Prins Bernhard een bezoek
brengt aan de N.V. Philips Telecommuni-
catie-industrie te Hilversum cn het doch
terbedrijf van deze industrie te Huizen.
Koningin Ingrid heeft de wens te kennen
gegeven de Prinsesjes wat nader te leren
kennen. Hiertoe zal zij, terwijl Koning
Frederik en Prins Bernhard hun bezoe
ken aan de - Philipsbedrijven afleggen,
enkele uren op het Paleis te Soestdijk
verblijven.
„E.R.K." Levensverz. Mij. N.V.,
Nijmegen
N.V. Ned. Verz. Mij. ,.St. Willibrordus"
Utrecht
N.V. Verenigde Verz. Mijen (V.V.M.).
Utrecht
Dir. J. A. Duynstee
Bezuldenhoutseweg 54 Tel. 773459
's-Gravenhage
Het Franse tijdschrift VEnfant et nous
heeft, in 1953 een internationale teken
wedstrijd voor scholieren georganiseerd,
waaraan jongelui uit 31 landen hebben
deelgenomen. Er was een dertigtal
Nederlandse inzendingen. Hans Evendik,
leerling van een Haags lyceum, ontving
de Internationale Prijs. \lc hoogste be
kroning in deze wedstrijd. Gisteren heeft
de minister van Onderwijs. Kunsten cn
Wetenschappen, tnr Cals, dc prijzen in
het departement uitgereikt. De minister
overhandigt de prijs boekenaan Hans
Evendik; daarnaast staan Elly Bergman
teen eerste prijsen Albertina van Eb
teen eerste prijs), daarachter staat de
heer W. D. de Jager, tekenleraar van
twee der prijswinnaars.
(Van onze Haagse redactie)
Voor drie leerlingen van Haagse scholen
dc 13-jarige Ilans Evendik en de even
eens 13-jarige Albertina van Eb van het
Maerlantlyceum en de 12-jarige Elly
Bergman van de Nieuwe Middelbare
Meisjesschool was het gisteren een
grote dag. Vergezeld van ouders en klas
genootjes mochten ze ten departemente
uit handen van minister Cals de prijzen
in ontvangst komen nemen, welke ze heb
ben gewonnen in de internationale teken-
wedstrfld georganiseerd door het tijd
schrift „La Revue francaise et interna
tionale d' information culturelle et so
ciale; ,,L' enfant et Nous". De jury te Pa
rijs heeft uitgemaakt, dat de „Tulpenvel
den" van Hans Evendik de hoogste on
derscheiding de internationale prijs
Tijdens het onderhoud van Woensdag
tussen Georgi Zaroebin. de Sovjet-ambas
sadeur in Washington, en minister John
Foster Dulles is voornamelijk gesproken
over het lot van de in Januari verdwe
nen secretaris van de Russische diploma
tieke missie in Tokio, Rastoworof, aldus
heeft Donderdag een woordvoerder van
het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken te Washington bekend ge
maakt.
Zaroebin vroeg opnieuw om opheldering
over de verdwijning, waarop Dulles be
loofde, dat het Russische verzoek in over
weging genomen zou worden, aldus de
woordvoerder.
De bedrijvigheid in de haven van New
York is voor 70 pet verlamd door de sinds
vier dagen durende havenstaking. De
schade beloopt naar schatting 300 millioen
dollar. Deze staking, georganiseerd door
het onafhankelijke vakverbond I.L.A., die
tot dusver onwettig en officieus was,
is Donderdag officieel geworden, maar
onwettig gebleven.
Oorzaak van de staking is een geschil
tussep c?e I.L.A en de nieuwe door het
vakverbond A.F.L. opgerichte vakvereni
ging van havenarbeiders. De A.F.L. be
schouwde de I.L.A. n.l. wegens de bij
deze heersende mistoestanden, niet lan
ger als een representatieve organisatie.
STEEDS MEER volken leren dc taal van de film spreken. En telkens
opnieuw constateert men met verbazing, met welk een beheersing en
bekwaamheid zij zich, ieder naar eigen aard cn opvatting, van deze taal
bedienen.
Wie denkL niet met bewondering terug aan dc pictorale schoonheid van
Mexicaanse films als „Enamorada" en „Maria Candelaria". Wie wierp niet
een verbaasde blik op dc onbekende wereld, die de Japanse film
„Rashomon" voor de Westerling ontsloot.
Thans vraagt een Braziliaanse film, de eerste, die ooit bier te lande is
vertoond, de aandacht. „O Cangacceiro" (De Vogelvrijen), zoals baar titel
luidt, is een becldballade, waarin bet leven wordt bezongen van de
bandietenbenden, die weleer dc dun bevolkte streken van Brazilië terro
riseerden.
desromantiek, de strijd op leven en dood,
gepaard gaande met staaltjes van boven
menselijke dapperheid en edelmoedigheid,
is volkomen gelijk aan dat van een com
merciële Wild-West-film. Maar regisseur
Lima Barretto, die óok het draaiboek
schreef, en die zich kennelijk inspireerde
op de grote Russische cineasten, heeft er,
met name aan het begin en het slot een
vorm aan weten te geven, die „O Canga-
ceiro" ver verheft boven de gewone avon
turenfilm, al kan men met betrekking tot
dit product van de Braziliaanse filmindus
trie, die gemiddeld per jaar drie films
oplevert, nog lang niet van een meester
werk spreken, wanneer men bijvoorbeeld
bedenkt, wat een Elia Kazan van „Viva
Zapata" wist te maken.
Maar gezien als een prachtig gefotogra
feerde beeldballade, waarin op minder ge-
styleerde wijze dan in de Mexicaanse
films, een brok historie van het eigen volk
wordt bezongen, verdient „O Cangaceiro"
zeer zeker de aandacht, hoewel sommige
getoonde wreedheden minder geschikt zijn
voor gevoelige naturen.
F.
De film. zet in met een eentonig lied,
gezongen door een lange rij ruiters, wier
duistere silhouetten zich dreigend afteke
nen tegen de lichtende horizon. Een lied,
even primitief, maar met een ondergrond
van dreiging cn hartstocht, als de be
woners van dit weinig bekende Zuid-
amerikaanse land, waar de haat en de
wreedheid van het heidendom zich dank
zij de Portugese kolonisatie op wonder-
1
hjke wijze mengden met de liefde en de
ridderlijkheid van het christendom. Plot
seling breekt dit lied af en barst het mono
tone beeldrhythme los in een orgie van
roof en moord, verkrachting, brandstich
ting en marteling. De onderwijzeres van
het dorp, dat door de bandieten is over
vallen. wordt als gijzelaarster meegevoerd
naar de schuilplaats der rovers, waar de
wil van de ijdele, bijgelovige en niets ont
ziende hoofdman wet is. Tussen dit edele
meisje cn Teodoro, de onderbevelhebber
der bandieten, ontstaat een genegenheid,
die op hun gemeenschappelijke vlucht
groeit lot een innige liefde. Maar het
noodlot, dat in dc klassieke tragedie over
heerst, speelt ook hier zijn fatale, onont
koombare rol. Teodoro, wiens gebonden
heid aan zijn geboortegrond sterker blijkt
dan zijn liefde, dekt de vlucht van zijn be
minde en valt onder de kogels van zijn
vroegere kameraden, waarbij ook de
hoofdman aan zijn wonden bezwijkt.
Deze beeldballade is een wonderlijk
mengsel geworden van primitieve wreed
heid cn poëtische ridderlijkheid, geloof en
bijgeloof, romantiek en realisme.
De hoofdman, die geen vogel in een kooi
gevangen kan zien, aarzelt niet om één van
zijn volgelingen, die hem heeft bedrogen,
door een paard over rotsen en door strui
ken te laten slepen tot hij sterft. Als hij
kort daarop de dorpspastoor ontmoet,
hoort hij eerbiedig diens boetepreek aan,
geeft hem geld om te bidden voor de ziele-
rust van zijn pas gemaakte slachtoffer,
maar ontsteelt de godsgezant even goed
diens paard.
Deze tegenstellingen vindt men ook in
de film zelf. Het gegeven: de wrede aan
val op het dorp, de mensenjacht, die lief-
verdiende, terwijl de tekeningen „De
Lente" en „Lampionoptocht", resp. van
Elly Bergman en Albertina van Eb met
eerste prjjzen werden bekroond.
Nederland heeft hier dus een uitsteken
de beurt gemaakt. Het is jammer, dat door
de korte tijd van voorbereiding in ons
land slechts Haagse en Rotterdamse scho
lieren mee hebben kunnen doen. Alleen
aan Frankrijk werden eveneens twee eer
ste prijzen toegekend. Aan de andere lan
den slechts één.
„De prijzen zijn jullie niet toegekend om
de technische perfectie van jullie tekenin
gen, maar omdat ze een zekere ontroering
uitdrukken zei minister Cals. Hij over
handigde de tekenaars in de dop per
soonlijk de prijzen, bestaande uit enige
boekwerken. Bovendien kreeg ieder nog
het boekje „De Nederlandse monumen
ten van Geschiedenis en Kunst in Beeld",
samengesteld door de Rijkscommissie voor
de Monumentenzorg. En ook de teken
leraar, de heer W. D. de Jager, die de
jonge talenten heeft ontwikkeld, werd niet
vergeten. Ook voor hem had de minister
enige boeken meegebracht.
Tenslotte dankte de rector van het Maer
lantlyceum, dr P. W. Steenbergen, en de
heer J. J. Hans, voorzitter van de Vereni
ging van het Tekenonderwijs, voor de
luister, welke minister Cals aan deze
prijsuitreiking had bijgezet. Ook de
staatssecretaris, mej. dr A de Waal, was
bij de uitreiking aanwezig.
Zoals bekend, heeft de adjunct-rege
ringscommissaris voor het Radiowezen, mr
Ph. de Vries, de N.C.R.V. er onlangs op
gewezen, dat het niet is geoorloofd recla
me te maken in de aether. Dit in verband
met het feit, dat de N.C.R.V. in haar lief
dadigheid sactie voor de Johanna-stichting
voor gebrekkige kinderen te Arnhem
de actie-Loesje de namen van perso
neelsverenigingen noemde- Dit is thans
voor deze omroepvereniging aanleiding
geworden een protestbrief te schrijven aan
minister Cals, waarin wordt gezegd, dat
het dagelijkse bestuur van de N.C.R.V. met
grote ontstemming van het standpunt der
regering heeft kennis genomen en dit
standpunt neergelegd in een schrijven
van mr De Vries volkomen onjuist acht
en beschouwt als „onaangename bevoog
ding van een omroep, die zich de eigen
verantwoordelijkheid terdege bewust is".
Voorts wordt in het protestschrijven opge
merkt, dat, naar de mening van de N.C.
R.V., van reclame maken geen sprake is
geweest.
In de komende week, zo deelde men ons
van de zijde der N.C.R.V. mee, zal men
weer overgaan tot het noemen van per
soneelsverenigingen in deze radio-actie,
echter zonder de gewraakte reclame. Men
zal dan b.v. spreken over „een koekfa-
briek uit Deventer".
Gisteren feestdag van Maria Bood
schap was het voor de hele wereld
Mariale Priesterdag. In de Santa Maria
Maggiore te Rome werd een H. Mis op
gedragen voor de „Kerk der Stilte" ach
ter het ijzeren gordijn. Kardinaal Micara,
vicaris van Rome, droeg de H. Mis op
voor het beeld van de H. Maagd „Salus
populi Romani" (heil van het Romeinse
volk). Onder de aanwezigen bevond zich
een tiental bisschoppen van landen, waar
de Kerk op het ogenblik vervolgd wordt,
of die in die landen het bisschopsambt
hebben bekleed, alsook de studenten van
de Poolse, Hongaarse en Tsjechische col
leges te Rome en talrijke priesters, afkom
stig uit Midden- en Oost-Europa.
Dc strijd binnen de Egyptische revolutionnairc raad schijnt definitief :n
Naguibs voordeel beslecht. Na twee zittingen van de raad, welke uren
duurden en waarvan dc laatste weer werd bijgewoond door Naguib's
opponenten, kolonel Nasser en majoor Salem (die eerder op de da" „ziek"
heetten te zijn) kwam president Naguib voor Radio Cairo en kondigde het
aanstaande einde aan van bet militaire bewind. De Egyptische legerleiders
zullen zich uit de politiek terug trekken cn alle politieke partijen zullen
binnenkort haar activiteit weer hervatten, aldus Naguib.
weken geleden en tot het laatste ogen
blik, naar verluidt, tegenstander van een
Op 18 Juni, vervolgde Naguib, zullen
verkiezingen voor een grondwetgevende
vergadering gehouden worden, die 23 Juli liauidatie van hot'
Ml,™,,, k„„,„ om „„„den,
Dc bandietenhoofdman in „O Canga
ceiro' (De Vogelvrijen), de eerste
Braziliaanse film, geregisseerd door
Lima Barrcto, die hier te lande
wordt vertoond.
zen. De volgende dag zal de revolution
nairc raad zichzelf ontbinden en de sou-
vereine bevoegdheden aan de vergaderin"
overd ragen.
President Naguib verzekerde dat de
verkiezingen in Juni vrij zullen zijn. Alle
politieke gevangenen zouden spoedig
vrijgelaten worden, behoudens in spe
ciale gevallen. Geen Egyptenaar zou van
zijn politieke rechten beroofd worden.
Na de toespraak van president Naguib
sprak dc omroeper van Radio Cairo de
woorden: „De revolutie is voorbij".
Naguib's toespraak maakte een einde
aan de wilde storm van geruchten over
nieuwe botsingen tussen de Egyptische
leiders. Kolonel Nasser, de hoofdfiguur 'n
de botsing met president Naguib enkele
blijken tijdens een interview met een
correspondent van „Le Monde". Daarin
ontkende hij de stroom van geruchten
over spanningen in de revolutionaire
raad en zeide hij, dat de aangekondigde
hervormingen zullen worden uitgevoerd.
Op 23 Juli a.s., als de constituerende
vergadering bijeen komt, is het juist
twee jaar geleden dat Naguib en de mili
taire groep rond hem een greep naar de
macht deden.
Naguib's belofte tot vrijlating van poli
tieke gevangenen ging spoedig in vervul
ling. Binnen enkele uren werden de eerste
tweehonderd gevangenen vrijgelaten. On
der hen bevond zich de leider van de
„Mohammedaanse Broederschap", sjeik
Hassan el Hodeitsi. De overigen volgden
spoedig.
