EDG met of zonder
Duitsland moet en wil her
bewapenen
Omzetverloop detailhandel
Januari
De E.D.G. bedreigt Kabinet
Laniel met scheuring
TUIN- EN KAMERPLANTEN
lllsi
t camera op t
buitenland
$V:vv';>- ''-A
PAGINA 9
MGR KONINGS IN
POSTERHOLT AAN
GEKOMEN
CONTACT TUSSEN K.A.B.
EN WERKGEVERS
WEINIG AFWIJKING T. O. V.
VORIG JAAR
In Dokkum
KOE NöG GEEN
LEERMIDDEL
Prinses Beatrixschool moet
even wachten
Voortaan op rijkskosten
OVERTOCHT GEESTELIJKE
VERZORGERS VAN
EMIGRATIE
Geleerden en kunste
naars betoogden in
Wenen
Illuster gezelschap wandelde
in stromende regen
Schuinan: Eerst E.D.G., dan Saarprobleem
(Van onze correspondent)
Gisteravond om half zeven hebben vele
inwoners van Posterholt mgr A. Konings,
de pas benoemde missie-bisschop van
Keta (Koudkust W.-Afrika), in zijn ge
boorteplaats hartelijk verwelkomd.
Hij was Dinsdag j.l. per Cornet-straal
vliegtuig van zijn diocees naar Parijs ver
trokken. alwaar hij overnachtte. Per KLM-
toestel zette hij zijn reis naar Schiphol
voort, waar hij Woensdagmiddag om twee
uur aankwam. Via Oosterbeek, waar hij
de nacht doorbracht in het Provincialaat
van de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën,
arriveerde mgr Konings tenslotte 's
avonds in zijn geboortedorp Posterholt.
Op een nog nader te bepalen datum, ver
moedelijk 1 Mei a.s., zal mgr Konings in
de parochiekerk aldaar de bisschopswij
ding ontvangen.
Woensdag heeft de Katholieke Werk
geversvereniging in 't bisdom Den Bosch
een besloten vergadering gehouden, waar
op de heer Middelhuis, voorzitter van de
K.A.B. heeft gesproken. Op openhartige
wijze behandelde de heer Middelhuis de
dringende noodzaak van eenheid tussen
de Katholieken en wel in het bij
zonder tussen de Katholieke werknemers
en werkgevers. Bedoeling der vergade
ring was beter begrip voor elkanders si
tuatie bij te brengen.
sing van het probleem. Maar het lijkt, het
is o.i. uitgesloten, dat, ais er geen Euro
pese Defensiegemeenschap zou komen, de
toestand van onbewapendheid van Duits
land lange tijd zou kunnen bliiven gehand
haafd. Krachten, welke nu op de achter
grond moeten blijven, zouden in zo'n geval
snel naar voren komen.
ER IS trouwens, in tegenstelling met de
periode 19181933, een sterke tendens
om de Duitse herbewapening niet
alleen als onweerhoudbaar, maar bovenal
als noodzakelijk voor de verdediging van
de vrije wereld te beschouwen. Als Duits
land tot bewapening overgaat, zullen on
getwijfeld allen tezamen aanvankelijk pro
testeren; maar al heel spoedig zal „de
andere oplossing" worden overwogen. In
Duitsland zelf wordt openlijk over een
bondgenootschap Duitsland-Griekenland-
Turkije, met daarbij indirect inbegrepen
Joegoslavië en Pakistan, gesproken. Dat is
natuurlijk slechts een fragment; men
noemt dit verbond dan ook de voorste
linie. Achter de voorste linie komt echter
nog veel meer en dan denken we daarvoor
aan de combinatie, waarvan wij gisteren
weer melding maakten: Verenigde Staten,
Canada, Engeland, de Benelux-landen en
West-Duitsland.
Een dergelijk verbond zou ongetwijfeld
zeer sterk zijn; maar het is geen oplossing
voor het probleem-Europa, dat meer en
meer in het nauw komt, nu de conferentie
van de ministers van buitenlandse zaken
over de Politieke Gemeenschap, welke op
30 Maart te Brussel zou bijeenkomen, voor
onbepaalde tijd is uitgesteld. De integratie
gedachte maakt een crisis door, welke
overigens te verwachten was en mischien
ook niet 'al te ernstig behoeft te worden
genomen. Men is tot dusverre heel snel
voortgeschreden; wellicht is het goed. dat
het reeds bereikte, en dit is toch veel,
eerst wordt geconsolideerd.
TEN MINSTE voorlopig is het een lou
ter theoretische vraag, maar zij kan
eens zeer actueel worden, wat er zou
moeten en kunnen gebeuren, als West-
Duitsland, nadat Frankrijk het verdrag
inzake de Europese Defensiegemeenschap
zou hebben verworpen (wat het nog niet
heeft gedaan, maar wellicht zal doen),
eigenmachtig, maar met oogluikende en
wellicht gaarne gegeven instemming van
andere grote en kleinere mogendheden,
tot een nationale bewapening zou over
gaan.
Men zou dan, wijl protest-nota's in die
omstandigheden toch niets meer zouden
baten, kunnen overgaan tot een hernieuw
de grootscheepse bezetting van West-
Duitsland, welke practisch op een oorlogs
verklaring zou neerkomen; of tot econo
mische sancties. Veel andere doeltreffen
de maatregelen schijnen er niet te be
staan; de keuze is dus klein en bovendien
uitermate gevaarlijk. Afgezien nog van 't
feit, dat. wat men ook tegen Duitsland zou
ondernemen, daardoor het gehele econo
mische leven in het vrije Europa in een
chaotische toestand zou worden geworpen,
kan men er zeker van zijn, dat 't Kremlin
zo'n prachtige gelegenheid om zijn in
vloed, zijn heerschappij over ons wereld
deel uit te breiden, maar al te graag met
beide handen zou aangrijpen.
Velen in Frankrijk, die eigenlijk tegen
de Europese Defensiegemeenschap zijn,
zien dit in; en zij hebben reeds meerma
len en zeer duidelijk aan de regering ge
vraagd, welke andere oplossing dan de
E. D. G. deze heeft voor het Duitse pro
bleem. De Franse regering heeft daarop
nog niet geantwoord, eenvoudig omdat zij
van het standpunt moet uitgaan, dat het
verdrag wel door het Franse parlement
zal worden geratificeerd. De voortduren
de onzekerheid omtrent deze onrustbaren
de zaak heeft bovendien een groot voor
deel; want zij, die nog steeds aarzelen,
zullen waarschijnlijk door de angst voor
't onbekende gemakkelijker tot voorstem
men worden bewogen. Iets, wat de Franse
I regering, nu zij nog lang niet van een
I meerderheid zeker is en men zelfs het ge
voel heeft, dat die mogelijke meerder
heid aan het slinken is, zeker moet na
streven.
EVEN ZEKER is, dat de Franse rege
ring binnenskamers toch over „de
andere oplossing" nadenkt. En dat
de regering 'In Bonn en die in Washing
ton en Londen hetzelfde doen. Men hoopt
nog altijd, dat Frankrijk de verstandigste,
de voor dit land ongetwijfeld ook veilig
ste weg van de Europese Defensiege
meenschap zal kiezen, maar men moet ook
met de andere mogelijkheid rekening hou
den. Vast staat in elk geval, dat de her
bewapening van West-Duitsland niet is
tegen te houden; binnen afzienbare tijd
zullen er weer Duitse soldaten zijn. In
officiële kringen te Bonn steekt men heus
niet onder stoelen en banken, dat alle
plannen voor de recrutering van de 150.000
vrijwilligers, die de basis van de twaalf
divisies van West-Duitsland zullen vor
men, definitief zijn vastgesteld. Zij zullen
de officieren, onderofficieren en technici
zijn, die de toekomstige recruten zullen
opleiden. Meent men nu werkelijk, menen
de Fransen werkelijk, dat dit apparaat
lange tijd werkeloos kan blijven?
Het verdrag van Versailles had een per
fect stel maatregelen getroffen om de
Duitse herbewapening practisch onmoge
lijk te maken. Dat meende men ten minste.
Beetje bij beetje moest men in de tussen-
oorlogse periode Duitsland concessies doen;
of juister men moest de voldongen feiten
legaliseren. Vrijwillig had men nooit iets
toegestaan; alleen door een oorlog had
men kunnen verhinderen, dat Duitsland
deed wat het wilde. Over het algemeen
heeft men uit die ervaring wel de les ge
trokken, welke er zich uit opdringt; alleen
Frankrijk schrikt voor de consequenties
terug. Toen was Duitsland een op de rand
van de afgrond levend land zonder vrien
den van enige betekenis; nu is het een van
de sterke landen met machtige vrienden,
die echter ook beseffen, dat een nationaal
Duits leger onmiskenbare gevaren inhoudt;
de leidende figuren zelf in Duitsland zijn
overigens deze overtuiging toegedaan en
werken daarom voor een Europese oplos-
In de woestijn van Ram
branches geboekte omzetvermindering
bedroeg resp. 5 pet en 3 pet.
Indien men de omzetten in Januari j.l.
vergelijkt met die in December daaraan
voorafgaande dan blijkt in vele branches
een aanzienlijke omzetdaling te zijn in
getreden. Dit is overigens volkomen ver
klaarbaar. aangezien de omzetontwikke
ling in December uitermate gunstig werd
beïnvloed door de in deze maand vallende
feestdagen.
In enige branches werden in Januari
j.l. opruimingsverkopen georganiseerd.
Zulks bracht in de detailhandel in meu
belen e.d. en in textiel t.o.v. December
1953 omzetstijging met zich. In andere
branches als in de detailhandel in schoei
sel en die in glas, aardewerk, porselein
en huishoudelijke artikelen werd hier
door de omzetdaling van December op
Januari j.l. beperkt.
Door het Economisch Instituut voor
den Middenstand zijn gegevens gepubli
ceerd met betrekking tot. het omzetver
loop in het midden- en kleinbedrijf ge
durende Januari j.l. Dit cijfermateriaal
brengt aan het licht, dat i). de voedings
middelenbranches omzetten werden be
haald. welke over het geheel genomen
niet belangrijk afweken van die in de
overeenkomstige maand van 1953.
Bij de branches in duurzame consump
tiegoederen constateert men met name in
de detailhandel in sportartikelen en in
de handel in ijzerwaren en gereedschap
pen t.o.v. Januari 1953 een aanzienlijke
toeneming van de geldomzetten. Deze
omzetvermeerdering moet voor een be
langrijk deel worden toegeschreven aan
de grote verkoop van schaatsen en
andere wintersportartikelen De in Jan.
j.l. vallende vorstperiode heeft het om
zetverloop in deze branches dus gunstig
beïnvloed.
De_ omzetbeweging in genotmiddelen
kon in Januari j.l. niet onverdeeld
gunstig worden genoemd. Naast bran
ches met hogere treft men branches aan
met lagere geldomzetten dan in Januari
1953.
De vorstperiode beïnvloedde de verkoop
van pantoffels en bontlaarsjes in gunstige
zin en zulks bewerkstelligde in de detail
handel in schoeisel een toeneming van
de geldomzet van 14 pet. Ook in de boek
handel en in de kantoorboekhandel gaven
de geldomzetten t.o.v. Januari 1953 een
stijging te zien, t.w. van resp. 6 pet en
10 pet. In de detailhandel in meubelen
e.d., die in textiel alsmede in het rijwiel-
bedrijf bleef de omzetvermeerdering van
beperkte omvang en varieerde tussen 1
pet en 4 pet.
Alleen in de detailhandel in glas, aar
dewerk, porselein en huishoudelijke arti
kelen konden de geldomzetten zich niet
handhaven op het peil van Januari 1953
en in deze branche werd dan ook een
omzetvermindering geboekt van 4 pet.
Van de branches in genotmiddelen
constateert men voor de detailhandel in
alcoholhoudende en alcoholvrije dranken
een omzetstijging van 4 pet en voor de
detailhandel in parfumerieën, cosmeti
sche en toiletartikelen van 3 pet. In het
banketbakkersbedrijf werden in Januari
j.l. omzetten behaald van gelijke omvang
als die in de corresponderende maand in
1953.
Zowel in het chocoladeteriebedrijf als
in de detailhandel in tabaksfabrikaten
waren de Januari-omzetten in 1954 even
wel lager dan die in 1953. De in deze
(Van onze correspondent)
De gemeenteraad van Dokkum heeft gis
teravond wel een heel bijzonder voorste.'
te behandelen gekregen, het voorstel n.i.
om de Prinses Beatrixschool voor B.L.O.
een koe te bezorgen, waarmee die school
een landelijke primeur zou krijgen. De
leerkrachten van dit instituut hebben
echter geenszins neigingen voor boer te
gaan spelen, maar die koe zal moeten
dienen als leermiddel. Het bestuur van de
school was n.l. tot de ontdekking gekomen
dat leerlingen, die kunnen melken, later
in het landbouw- en veeteeltgebied rond
Dokkum beter aan de slag kunnen komen.
Derhalve maakte men, om het onderwijs
nog meer op de praktijk af te stemmen,
het plan om de jongens ook onderricht in
melken te gaan geven. Daartoe zal een
beste koe worden gekocht en er zal bij
de school een stal moeten verrijzen, ter
wijl het dier zal worden geweid achter de
school.
De koe zal geen verlies opleveren, zo
meende het bestuur, maar nochtans bleken
oe meningen in de raad verdeeld, zo zelfs,
oat het voorstel na uitvoerige besprekin
gen werd aangehouden. Dokkum zal
zodoende zijn leermiddel koe voorlopig
nog niet krijgen.
Naar wjj van het commissariaat voor de
emigratie vernemen, zullen de geestelijke
verzorgers van Nederlandse emigranten,
die naar een van de ontvangende emigra-
tielanden willen vertrekken, om aldaar dat
werk op zich te gaan nemen, voortaan op
rijkskosten kunnen gaan. Voo wat betreft
de dominees, zullen ook hun gezinsleden
een gratis overtocht verkrijgen. Men
hoopt hiermee het belangrijke werk van
de Nederlandse priesters en dominees in
de emigratielanden enige steun te verle
nen.
Te Wenen werd Donderdag een zeer
uitzonderlijke betoging gehouden uit pro
test tegen de „vrekkige" houding van
de Oostenrijkse regering ten aanzien van
kunst en cultuur, waaraan ongeveer 3.000
geleerden en kunstenaars deelnamen.
Na een bijeenkomst in het Volks
theater trokken de betogers onder aan
voering van een groep hoogleraren der
Weense universiteit in stromende regen
naar het Parlementsgebouw, de bonds-
kanselarij, het ministerie van onder
wijs en het stadhuis. Het was een in
drukwekkende stoet: professoren, ge
leerden, zangers, musici, acteurs, ballet
dansers, dokters, beeldhouwers en phi-
losophen, van wie velen met een
wereldfaam. Volgens toeschouwers de
ordelijkste demonstratie in de geschiede
nis van Wenen. Men had nog nooit zo
veel goed geklede en gedistingeerde be
togers bij elkaar gezien.
Helemaal voorop liep de rector-magni-
ficus van de universiteit, prof. Leopold
Scboenbauer. Veel bekijks trok ook de 80
jaar oude „doyenne" van de Weense
toneelspeelsters, de nog altijd bij het
publiek zeer geliefde Hedwig Bleibtreu,
die omringd was door een aantal char
mante jonge actrices.
Leden van beide regeringspartijen de
(katholieke) Volkspartij en de socialisten
hebben aan een delegatie van de be
togers verzekerd binnenkort nu toch
werkelijk voorstellen te zullen indienen
voor grotere regeringssubsidies aan
wetenschap en kunst.
Zoals onze Weense correspondent Zater
dag j.l. meldde, hebben zowel regering als
parlement zich tot dusver steeds tot het
geven van vage beloften beperkt. De
minister van financiën, Kamitz, beloofde
onlangs echter zijn krachtige steun.