Vijf moties t.a.v. Ind. oorlogs
slachtoffers sneuvelden
Ereschuld aan verzetsslacht-
offers ingelost
G£)NG"
DE ZAAK DER BREDASE
VLUCHTELINGEN
CHIEF WHIP
Rotterdam zal niet berusten
W oningcontiiigent moet omhoog
GEORGE STEVENS, stylist die
experimenteert
SLAGEN
W
WAARHEID
IN
RECLAME
DE KLERKelN
(kt m*
i>- c
c/e iZedtè
Fransen heroveren
terrein
Henk van der Maze.
Duitse rechtbanken moeten binnenkort
beslissen over uitlevering
De tractaatlanderijen
Eeuwherdenking
W. kard. van Rossuni
Vierduizendste schip te
Rotterdam
Schrik in parlement
WILTON
KARPETTEN
Gemeenteraad als één man achter het
college van B. en W.
Filmregisseur met zwak voor
inconventionele typeringen
1-April-ontsporingen
De nicht der gezusters
Van Moorst
VRIJDAG 2 APRIL 1954
PAGINA 3
Pensioenen verzetsslachtoffers
Priesterstudenten e?i
„steun
Weinig geurende bloemen
De kleine invasie
Nieuwe bespreking in Bondsdag
op komst
WINKELPERSONEEL OP
KONINGINNEDAG
Bedrijfsunie verzoekt sluiting
van
zak
en
middaïhet^oosTe^eh^ran^t jaafaam
gekomen Het was het 2010 brt metende
s.s. „Niobe van de rederij „Societé Navale
Caennaise S A te Caen, dat leeg van Em-
den kwam en ligplaats koos in de Waal
haven.
BINNENWEG
BEIJERLANDSELAAN
-A
Overal en altijd
geniet U meer van
de béste sigaret
voor Uw gezondheid l
Dolkstoot in de rug
Beleid en tact
vijftig,
Protégé van Katlierine
Hepburn
Degelijk en gedegen
vakman
„Ik heb geleerd
te wachten
Dien Bien Phoe
Haarlemse jongelui maakten er
een demonstratie van
Vrijlating betekent geen ontslag
van rechtsvervolging
's-GRAVENIIAGE, 1 April 1954.
Het was te verwachten, dat dc ministers Luns en Van de Kielt voet bij
stuk zouden houden ten opzichte van de verlangens der Kamer ten gunste
van de achterstallige betalingen aan de Indische slachtoffers, welke wen
sen de dag tevoren in niet minder dan vijf moties waren neergelegd.
De beide ministers hadden nog te dupliceren, waarbij minister Luns cr
nog eens op wees, dat alle bijzondere gevallen zouden worden voorgelegd
aan de Commissie van Bijstand en er dus de waarborg was, dat er geen
onredelijke eisen zouden worden gesteld aan de bewijslast. De taakom
schrijving en de instructie van deze Commissie zou de minister te zijner
tijd ter kennis van de Kamer brengen.
De vijf moties werden door minister Luns de een na de ander onuit
voerbaar verklaard, dat wil zeggen, dat de regering deze moties, zo zij
werden aangenomen, naast zich neer zou moeten leggen.
Dat betreft dus de motie Hazeubosch (AR), die de vestigingseis met
dc datum van 1 Januari 1954 wenste te zien vervallen. Vervolgens de beide
amendementen van de heer Lemaire (KNP)die een vergoeding wenste van
2/3 van het monetaire verlies en een verhoging van de tweede uitkering
met twee maanden salaris en de beide moties Ritmeester (VVD), die een
wettelijke regeling wenste en een tegemoetkoming in de inrichtingskosten
voor de back-pay-gepensionneerden.
Nadat deze vijf moties door minister
Luns waren afgewezen, zeide de heer De
Graaf (K.V.P.), dat hij van verschillende
dezer moties 'n
■warm voorstan
der was, zoals
van de motie-
Hazenbosch en
die van Rit
meester betref
fende de back
pay-gepejsion-
neerden. Maar
wat moest de
Kamer nu doen?
Effectuering van
deze moties, zo v
zij zouden wor-
MR TH. DE GRAAF
De eerste stoot
den aangeno
men was onmo
gelijk, maar dan
waren deze moties ook niet te handhaven.
Dat zou een ongewenste demonstratie van
machteloosheid betekenen en bovendien
zou men de betrokkenen wellicht blij ma
ken met een dode mus. Om die reden zou
de K.V.P. noodgedwongen tegen deze mo
ties stemmen.
Niet iedereen was het met die opvat
ting eens. Zo betoogde de heer Lemaire
daarop, dat de Kamer haar eigen verant
woordelijkheid had en de regering de hare.
Deze opvatting van de heer Lemaire kan
men moeilijk onjuist noemen, maar daar
tegenover staat, dat deze 196 millioen, die
deze mensen nu toevallen, op rekening
staan van de activiteit van de K.V.P. in
casu van de heer De Graaf, die met een
motie hiertoe de eerste stoot heeft gege
ven en nu dit niet in gevaar wenst te zien
gebracht door uitstel of anderszins.
Daar ook de heer Stufkens (P.v.d.A.) de
moties op deze wijze een slag in de lucht
vond, stond het al bij voorbaat vast, dat
deze zouden worden verworpen. Dat ge
beurde dan ook.
De motie-Hazenbosch werd verworpen
met 27 tegen 54 stemmen. Tegen stemden
P.v.d.A., K.V.P. en C.H.U. De eerste
motie-Lemaire onderging hetzelfde lot met
27 tegen 54 stemmen met dezelfde verhou
ding. De overige drie moties werden daar
na bij zitten en opstaan verworpen.
Daarna werd begonnen met het wets
ontwerp Wijziging van de Wet buiten-
E HEBBEN gisteren wel driemaal
onze ogen uitgewreven toen we
lazen dat het
in de bedoeling schijnt te liggen, dat
de nieuwe algemene bedrijfsvereniging
voornemens is de toekenning van kin
derbijslag aan ouders van wettige 16-
jarige en oudere kinderen te weigeren,
voorzover deze kinderen als interne
leerlingen onderwijs genieten op pries
terseminaria en voor hen, langs de
weg der kerkelijke voorziening, tege
moetkomingen ten behoeve van studie-
en intemaatskosten worden verstrekt.
Welk een kleinzielig gepeuter weer
van Holland op z'n smalst. Nog zeer on
langs is bij de belastingen een drievou
dige aftrek doorgevoerd voor studenten,
die elders intern onderwijs genieten. Nu
zou dan het voornemen bestaan de kin
derbijslag voor priesterstudenten in te
houden indien zij „kerkelijke steun" ge
nieten. Een van twee: óf de ouders be
talen de studie zelf en dan blijft de kin
derbijslag bestaan óf genoemde studen
ten ontvangen tegemoetkomingen en dan
wordt de kinderbijslag ingehouden.
Derhalve worden de ouders, die reeds
inkpmsten van hun student missen en
alle zeilen moeten bijzetten dikwijls met
offers van eigen genoegens en vaak die
van hun andere kinderen de dupe van
de nieuwe regeling.
De opleiding kost vele honderden gul
dens per Jaar. Zij is voor zeer talrijke
ouders niet te betalen, weshalve in vrii-
wel elke parochie de studenten een toe
lage genieten. Soms gering, soms middel
groot. Doch er blijven behalve gemis
aan inkomen altijd nog financiële zor
gen genoeg over. Juist omdat het voor
namelijk ouders betreft die meer kin
deren hebben groot te brengen en geen
vele honderden kunnen uitleggen voor
één zoon. Enkele honderden betekenen
veelal reeds een zware last. Voor studie
geld, boeken, kleding, bewassing, eizen,
En nu wordt dan de mogelijkheid
medegedeeld, dat voor dergelijke jonge
lui de kinderbijslag wordt ingehouden.
In welk hoofd is die zielige gedachte
opgekomen? Hier past een fel protest.
Men zal ons misschien tegenwerpen:
Het gaat alleen voor die gevallen, waar
bij zou blijken dat de ouders niet meer
•Jn belangrijke mate voor hun kind"
zouden bijdragen.
aantai^A gevallen zijn maar klein in
nieDie'o m daai'vo°r zo'n krenterig-ge-
De krm ta fegcI te beffen!
ni zeer in?l ,e»n boven het bericht was
ouders door a'l Si|ntn^hijnt bang dat de
rferbiislaeen v-d, toMagen en al die kin-
zuUen worden ^«terstudenten rijk
Een directeur met
25.000 gulden krijgt kind^n-0?1611 V3n
van het gezin van *""del bijslag, maar
die kerkelijke steun" p.Mesterstudent,
Selta"en
Belachelijk.
gewoon pensioen 1940-45, welke enkele
belangrijke wijzigingen bracht in de oor
spronkelijke wet, die stamt uit 1947. Niet
alleen de Stichting '40'45 bleek met deze
wijzigingen volkomen accoord te gaan,
maar ook de Kamer zelf, daar aan bijna
alle wensen van de Stichting in dit wets
ontwerp is voldaan. De wet Buitengewoon
Pensioen gaat namelijk uit van de ge
dachte van handhaving dan wel herstel
binnen redelijke grenzen van het levens
peil vóór de oorlog. Men noemt dit wel de
verzorgingsgedachte en dienaangaande zijn
er wel eens uitschuifbare tenen geweest.
Maar vast staat, dat het nominale bedrag
van het pensioen volgens de wet volledig
onaantastbaar is en intrekking dus niet
mogelijk. Het aanvullende pensioen om op
het vooroorlogse peil te komen wordt ver
leend door de Stichting. Er is dus wel
degelijk sprake van een recht en ook van
een ereplicht van het Nederlandse volk
ten opzichte van deze slachtoffers, die
door de gaven van het Nederlandse volk
nog een aanvulling krijgen, waardoor zij
zich in niets tekort behoeven te voelen.
Er mag echter volgens deze wet geen
premie worden gesteld op het verzet en
wel ln die zin, dat de slachtoffers door
deze pensioenen in een gunstiger posiite
zouden komen te verkeren dan vóór de
oorlog.
Maar ook bij deze aftrek van inkomsten
worden nog altijd de eerste 750 van in
komsten uit vermogen vrijgesteld, wat be
tekent, dat bijvoorbeeld weduwen met een
eigen vermogen van 25.000 in het geheel
geen moeilijkheden ondervinden bij de
kortingsbepalingen.
De voornaamste wijzigingen van de wet
zijn intussen deze:
1. De grondslag der pensionnering wordt
bij deze wijziging verruimd. Het'minimum
bedrag voor pensioen blijft voorlopig
1500, daar dit minimum nog in studie is
bij een departementale commissie. De heer
Scheps (P.v.d.A.) vroeg dienaangaande of
bij een wijziging van dit bedrag, wanneer
ook de grondslag van andere pensioenwet
ten zou worden verhoogd, dit een terug
werkende kracht zou hebben tot 1 Januari
1954. Het maximum werd echter verhoogd
van rond 4500 tot 10.000.
2. Het verergerd verband is nu in dit
wetsontwerp gebracht, zodat iemand, die
tengevolge van het verzet een invaliditeit
opdoet, die eerst na jaren tot uiting komt,
alsnog pensioen kan aanvragen.
3. De aftrek van eigen inkomsten
wordt verhoogd van 750 tot 1000.
4. De termijn voor het aanvragen van
dit pensioen wordt verlengd tot tien jaar
gei-ekend vanaf de inwerkingtreding van
deze wet in 1947.
De conclusie van de heer Scheps was,
dat de sfeer nu belangrijk was verbeterd,
dat de oneffenheden waren weggewerkt
de ereschuld voor een belangrijk deel
werd ingelost en dat deze wet nu de toets
met het buitenland glansrijk kan door
staan.
Maar de communisten kwamen er bij
de heer Scheps hij zou de heer Scheps
niet zijn toch maar niet zó af. In vroe
ger dagen bij de behandeling van deze
wet had de heer Haken (C.P.N.) gefulmi
neerd tegen de discriminatie ten aanzien
van de communistische verzetstrijders.
Die zouden aan de armenzorg zijn overge
leverd zoals het geval was in Finsterwol-
de. Dat betrof dan het geval „Noorder
licht", waar de communisten altijd op
hamerden. Dat waren communistische
verzetsstrijders, die dat illegale commu
nistische blad hadden uitgegeven. De
heer Scheps begon met er aan te herinne-
ren dat van deze 46 mensen voor 39 het
pensioen was toegewezen, voor 4 was het
afgewezen en voor 3 was het nog in on
derzoek. Dan ging de heer Scheps na wat
er wordt vereist om voor verzetspensioen
in aanmerking te komen. Dat is: gevaar
lijk werk, illegaal werk,werk van ver
zet en aan deze drie eisen konden de
Noorderlichters wel voldoen, maar ook
gevaarlijk illegaal verzetswerk „dat uit
Nederlands oogpunt waardig verzetswerk
kon heten". En dan kwam hij met een
bloemlezing uit dat illegale „Noorder
licht" waarbij je de haren te berge rezen.
Hij bood de voorzitter wat citaten aan
„als weinig geurende bloemen". In dat
illegale blad werd de Nederlandse rege
ring in Londen aangevallen, de Engelse en
Amerikaanse regeringen, die toen onze
bondgenoten waren, verdacht gemaakt op
een wijze, die alleen maar Moskou prettig
kan hebben gevonden.
Zij schimpten op Engeland, zei de heer
Scheps, "dat al voor Nederland vocht, toen
Rusland met Duitsland vriendschappe
lijke kippenboutjes nuttigde aan een wel
voorziene dis. Hier werd de sympathie
voor de bondgenoten, die, vochten voor
onze bevrijding aangevallen en dus psy
chologisch het verzet aangetast. Als des
ondanks de Stichting '45'49 aan de
meeste van deze mensen een pensioen uit
keert, dan heeft de heer Haken iedere
critiek achterwege te laten.
Daarna kwamen nog de heren Stapel
kamp (A.R.), Ritmeester (V.V.D.) en
Kikkert (C.H.), die ook al weinig op dit
wetsontwerp hadden aan te merken.
Morgen zal de behandeling van deze
zaak worden voortgezet.
DR IR w. J. DROESEN
Achttien Duitsers kwamen
Voorts werden eerder nog een aantal
vragen beantwoord door minister Luns,
welke vragen
waren gesteld
door de heer
Droesen (KVP)
naar aanleiding
van een ille
gale grensover
schrijding door
een achttiental
Duitsers in de
gemeente Ber
gen in Limburg.
Deze boeren
kwamen gewa
pend met schop
pen en rieken,
een ploeg en
een cultivator
en begaven zich naar een bouwland, dat
oorspronkelijk Duitsland was geweest,
maar dat als schadevergoeding na de
oorlog was toegewezen aan een Neder
landse boer. Een stuk land ter grootte
van een halve hectare werd ingezaaid,
waarna zij vertrokken met de medede
ling dat zij zouden terugkomen om te
oogsten. Een reporter en een fotograaf
waren daarbij aanwezig.
Minister Luns zeide, dat het mogelijke
werd gedaan om herhaling van derge
lijke grappen te voorkomen, maar dat af
doende maatregelen moeilijk waren te
nemen, omdat het hier geen officiële
grensovergang betrof. De uitvoerige ge
gevens, waarover het departement van
Buitenlandse Zaken beschikte, wezen uit.
dat het hier acties betrof van locale
aard.
De Duitsers moesten echter rvel besef
fen, dat het hier land betrof, dat in beslag
was genomen ter vergoeding van de scha
de, die de Duitsers hier hadden aange
richt tot een som van 25 milliard, waar
toe de inbeslagnemingen in de verste ver
te niet toereikend waren.
Deze Duitsers hadden zich, zo zij zich
benadeeld achtten, te wenden tot de Duit
se regering. Daar het hier echter een lo
cale actie betrof, waar de Duitse over
heid buiten stond en voorbereiding tot
vervolging van deze Duitse boeren waren
getroffen, was dc minister niet bereid
tot stappen bij de Duitse regering.
F. S.
De kwestie der in Nederland in beslag
genomen Duitse tractaatlanderijen zal
binnenkort opnieuw in de Westduitse
Bondsdag worden behandeld. De liberale
partij heeft bij monde van haar afge
vaardigde, Dannemann, aangekondigd,
dat zij de regering er over wenst te in
terpelleren
De Bondsregering heeft reeds eenmaal
in de Bondsdag haar opvatting bekend
gemaakt. Zij verklaarde in December
1949, dat „het gebruik van private Duitse
vermogens in het buitenland voor het vol
doen van herstelverplichtingen in het al
gemeen een maatregel is, die aiet in over
eenstemming is met de van óudsher gel
dende regelen van het internationale
recht en die aanleiding geeft tot ernstige
bedenkingen".
De kwestie der tractaatgronden is in
de laatste weken door een golf van pro
testen van de Duitse boerenorgamsaties
opnieuw actueel geworden. Op tal van
bijeenkomsten hebben Duitse boeren uit
het grensland van de regering geëist, dat
zij als repressaille ook op de Nederlandse
landerijen in Duitsland beslag zou leggen.
In haar verklaring over het vraagstuk
in de Bondsdag heeft de bondsregering
echter verklaard, dat zij niet van plan
was tot een zodanige maatregel over te
gaan.
Vier Duitse rechtbanken zullen in de
eerstvolgende weken over de toelaatbaar
heid van een uitlevering van vijf van de
zeven Bredase vluchtelingen moeten be
slissen.
In Dusseldorp zal het „Oberlandesge-
rieht" moeten uitmaken of de het eerst
van allen gegrepen oorlogsmisdadiger
Faber naar Nederland teruggevoerd zal
kunnen worden. In Keulen wordt uit
spraak gedaan voor de vluchteling Tous-
seul, die indertijd zoveel opzien verwekte
door zijn verschijning in het gebouw van
de Duitse Bondsdag en door het onder
houd, dat hij daar met een vooraanstaand
liberaal politicus kon hebben ondanks het
feit, dat hij door de politie werd gezocht.
In Hamm in het Roergebied zal het lot van
Bicker moeten worden bezegeld en ten
slotte zal In Celle ln Noord-Duitsland
worden uitgemaakt, wat met Polak en Van
der Neut zal gebeuren. De zesde vluchte
ling, De Jonge, werd indertijd door de
Britse politie reeds over de grens gezet,
nadat een Duitse rechtbank had besloten
hem op vrije voeten te stellen. Nummer
ten slotte, Borgers, is nog altijd
voortvluchtig en wacht kennelijk af welk
lot zijn confraters zullen ondergaan.
Wanneer de eerste uitspraak zal worden
gedaan is nog niet bekend. Dit zou moge
lijk reeds volgende week kunnen zijn,
doch de rechters zouden evenzeer hun be
slissing nog een maand kunnen uitstellen.
(Van onze correspondent)
Er is een landelijk comité gevormd voor
een nationale herdenking van het feit, dat
het op Zondag 5 September a.s. honderd
jaar geleden is, dat in de Hagelsteeg te
Zwolle, de latere Willem Kardinaal van
Rossum werd geboren. De dag tevoren za:
in de Bitterstraat, op de plaats waar eens
het R.K. Weeshuis heeft gestaan, een ge
denksteen worden onthuld. Voorzitter van
het landelijke comité is de Aartsbisschop
Coadjutor, Z. H. Exc. mgr dr B. J. Alfrink
De plannen voor deze eeuwherdenking
zullen worden ontworpen door de Priester-
missiebond.
Vorig jaar arriveerde het 4.000ste schip
op 10 April.
Een jonge Amerikaanse toerist heeft
Donderdag grote opschudding verwekt
onder de leden van het huis van afge
vaardigden te Washington, toen hij van
af de plaats, waar een maand geleden
drie Portoricanen de afgevaardigden
onder vuur namen, een foto maakte met
behulp van een flitslamp.
De fotograaf, die deel uitmaakte van
een groep toeristen, welke onder leiding
van een gids het Kapitool bezichtigden,
werd onmiddellijk gearresteerd. De film
werd in beslag genomen.
De laatste beslissing over de uitleve
ring moet intussen worden genomen
door de Bondsregering. Maken de recht
banken uit, dat een uitlevering niet toe
laatbaar is, dan heeft de regering zich
daaraan echter te houden. Alleen wan
neer de rechters tegen uitlevering geen
bezwaren hebben, kan de regering daar
toe overgaan. Haar beslissing ligt dan
verder uiteraard op het politieke vlak
en men kan er bij voorbaat zeker van
zijn, dat een uitlevering veel politieke
stof zou doen opwaaien op een ogenblik,
waarin hier zoveel ijver aan de dag
gelegd wordt voor de vrijlating der nog
in geallieerde gevangenschap verblijven
de Duitse oorlogsmisdadigers.
Het heeft geen zin U te laten dui
zelen met het voorspiegelen van
koopjes, welke achteraf geen wer
kelijke koopjes blijken te zijn.
Onder het motto ..Waarheid in
Reclame" brengen wij U de eerst
volgende dagen een aantal speciale
aanbiedingen, die stuk voor stuk een
belangrijk voordeel voor Ubetekenen.
Zuiver wollen
DUBBEL GEBONDEN
met hoge pool
In plaats van de normale V-binding
hebben deze Wiltons een W-binding,
hetgeen betekent dat per karpet
3 a 4 kg. wol meer word* gebruikt.
Een W-binding maakt het karpet
belangrijk vaster en geeft het een
beduidend langere levensduur.
Deze bijzondere karpetten in een
keur van fraaie dessins en kleuren,
300 x 200
NU voor
Ook in grotere maten
HH
De Bedrijfsunie van de samenwerken
de organisaties van handels- en karrtoor-
bedienden heeft aan de ondernemersor
ganisaties in de detailhandel verzocht de
ondernemers in die sector van het be
drijfsleven dringend te adviseren hun
zaken op 30 April a.s., overeenkomstig
de wens van de regering, de gehele dag
gesloten te houden teneinde ook het
winkelpersoneel in staat te stellen de
Nationale Feestdag mede te vieren.
Als gevolg van de woningbouwpolitiek, die door de regering wordt ge
voerd, ziet Rotterdam zicli geplaatst voor het souihere vooruitzicht, dat zijn
woningnood pas in 1975 zal zijn opgeheven.
In een uitvoerige nota heeft het college van B. en W. onlangs hetoogd,
dat Rotterdam niet in deze stand van zaken zal mogen berusten en zoals
steeds, wanneer het om een algemeen Rotterdams belang gaat, heeft het de
gemeenteraad als één man achter zich gevonden.
Met algemene stemmen nam gistermiddag de raad een motie aan, waarin
hij, gezien de nota van B. en W. met betrekking tot liet door de regering
vastgestelde richtcontingent voor de woningbouw en gehoord de daarop
gevolgde besprekingen, zijn ongerustheid uitspreekt over de grootte van
dit contingent voor de eerstvolgende drie jaren en het college verzoekt met
alle daartoe geëigende middelen naar een verhoging hiervan te streven.
Tevoren hadden vertegenwoordigers
van alle fracties met nadruk verklaard,
dat zoals mr Jacq. Dutilh (VVD) als
eerste spreker het uitdrukte „niet al
leen B. en W. in arrenmoede kennis had
den genomen van het richtcontingent
voor de komende drie jaren".
Het vooruitzicht, dat Rotterdam pas in
1975 van de woningnood zou zijn verlost,
noemde de heer Dutilh, die zich afvroeg,
of het hele systeem van contingentering
eigenlijk wel nodig was, „schrikaanja
gend". Het land beschikt over bouwma
teriaal in overvloed, terwijl het vraag
stuk van de bouwvakarbeiders niet zo
nijpend is. dat daaraan de contingente
ring moet worden „opgehangen".
Ook het bij de contingentering toege
paste systeem achtte spreker onjuist.
Eerst wordt namelijk rekening gehouden
met de natuurlijke bevolkingsaanwas en
daarna pas met de woningtekorten. Ge
deputeerde Staten, aan wie dit systeem
is opgedrongen, zijn daarmee kennelijk
niet erg ingenomen.
Dat woningen, die met herbouwfinan-
ciering zijn tot stand gekomen, voortaan
onder het contingent zullen vallen,
noemde spreker een dolkstoot in de rug
van de getroffen gemeenten. Zouden de
herbouwwoningen buiten het contingent
vallen, dan zou Rotterdam zich voorlopig
hebben kunnen redden.
Een vergelijking trekkend met de pro
vincie Overijssel, die in haar geheel
evenveel inwoners telt als Rotterdam,
constateerde de heer Dutilh, dat genoem
de provincie 3758 woningen per jaar toe
gewezen krijgt tegen Rotterdam 3212
woningen. Overijssel had 3300 verwoeste
woningen, waarvan er in Augustus van
verleden jaar 1.222 (37 pCt) waren her
bouwd. Rotterdam verloor 27.751 wonin
gen, waarvan er thans 5.009 (18 pCt) zijn
herbouwd. Dit percentage ligt bijna
overal elders hoger: 38,5 pCt in Gelder
land, 57,5 pCt in Limburg, 26,9 pCt in
Noord-Holland, 36,6 pCt in Noord-Bra
bant en 21,65 pCt in de gehele provincie
Zuid-Holland,
De eenvoudigste oplossing zou zijn, in-
dien de regering ten aanzien van de wo-
IRipolin het wereldmerk
een waarborg voor goed tchilderwerk J
In Hollywood zijn de
regisseurs, die hun eigen
mening kunnen en mogen
uitdrukken in het pro
duct, waarop hun naam
als maker staat aan
gegeven, te tellen op dc
vingers van twee handen.
Een kleine tien regisseurs
mogen hun fikns werke
lijk een eigen schepping
noemen; de rest is er
slechts om de acteurs in
de studio te regisseren.
De onafhankelijke tien,
zoals William („Roman
Holiday") Wylcr, John
(„Moulin Rouge") Hus
ton, John („Quiet Man")
Ford en Billy („Stalag
17") Wilder, produceren
in het algemeen ook hun
eigen films. Het zijn
mannen, vergrijsd in liet
vak, die zo jong in het
bedrijf zijn opgenomen,
dat zij, ofschoon de
vijftig nog niet gepas
seerd, aanspraak mogen
maken op de naam „vete
raan".
Een van die jonge veteranen is George Stevens. (49 jaar), sinds 1933
regisseur, met nu 21 films op zijn credit. Hij werd geboren in de wereld
van de show business: zijn vader, moeder en grootmoeder waren bekende
toneelspelers, die liem reeds op zijn vierde jaar in hun beroep opnamen.
George Stevens, ofschoon nog geen
reeds filmveteraan.
Op zijn negentiende jaar was hij Hol-
lywoods jongste cameraman. Zijn gevoel
voor humor kon hij laten werken bij Hal
Roach, die hem in dienst nam als ..gag-
writer". Voor LaurelHardy en Harry
Langdon schreef hij, tezamen met Frank
Capra, de moppen, die de komieken be
roemd zouden maken.
Langzaam kwam er tekening in zijn
carrière. In 1929 mocht hij al korte co
medies regisseren. „Door mijn films
steeds wat langer te maken,- kon ik me
ten leste regisseur van speelfilms noe
men", zegt George Stevens, een grote,
gezette man, met een enigszins geaffec
teerde lach die in een minder open ge
zicht dan het zijne, onaangenaam zou
zijn.
Zijn kansen keerden, toen in 1935
Katherine Hepburn, berucht om haar
temperament, niet in de film ..Alice
Adams" wilde optreden, tenzij Stevens
zou regisseren. De filmbazen gaven haar
maar gauw haar zin en „Alice Adams"
werd met Stevens als regisseur een suc
ces. Maar daarna moest hij bewijzen, dat
dit geen toeval was en hij zich inderdaad
als krachtig regisseur kon doen gelden.
Dat hij de proef doorstond weten we. Zijn
bekendheid verwierf hij met zijn films
„Gunga Din" (1939) en zijn na-oorlogse
producties „A place in the sun", „Some
thing to live for" en „Shane"'.
Een stylist en experimentalist, meent
George Stevens zelf dat hij zijn artistieke
gevoel niet over zijn zakelijke instinct
laat zegevieren. „Ik maak geep films
voor mezelf", verklaart hij, „ik maak
films voor een publiek, voor mensen, die
willen en kunnen denken. Iedere film
heeft een tendenz. Ik geloof niet, dat de
hedendaagse jeugd naar de film gaat om
zichzelf te ontvluchten; ze wilen zichzelf
juist vinden. Daarom sloeg mijn „A place
in the sun" bij jonge mensen aan: ze
vonden er iets van zichzelf, van hun pro
blemen, in terug".
Stevens heeft een zwak voor onconven
tionele typeringen. In „A place in the
sun" was het niet anders dan natuurlijk,
dat Montgomery Clift de karakterloze
hoofdpersoon zou spelen en Elizabeth
Taylor het jonge rijke meisje. Maar de
wenkbrauwen gingen enige centimeters
in de hoogte, toen Shelley Winters, met
haar flair voor het vertolken van ordi
naire barmeiden, werd gekozen als het
naïve fabrieksmeisje, dat verliefd wordt
op Clift. En hetzelfde was het geval met
Ray Milland. die in „Something to live
for" de rol kreeg van een man, die een
aan de drank geraakte actrice de kracht
moet geven van de fles af te blijven. En
dat, terwijl Milland na zijn creatie in
„Lost week-end", geïdentificeerd werd
als „de eeuwige dronkaard".
Maar alle tegenspraak en verwarring
ten spijt weet Stevens wat hij doet en
kan. Hij haalt uit zijn spelers, wat er
inzit en weet hen tot spelprestaties te
brengen, die soms boven hun kunnen
liggen. Ofschoon de 9-jarige Brandon de
Wilde een grote toneelervaring heeft,
moet zijn „spel" in Shane" voor een
groot deel aan Stevens regie worden toe
geschreven, die op zijn rustige manier het
jongetje meer liet „zijn" dan spelen.
„Stevens is een van de degelijkste en
gedegenste regisseurs van Hollywood"
zei eens een collega over hem. Hij volgt
van begin tot einde zijn film: helpt haar
schrijven, ontwerpen, zoekt zelf zijn ca
mera-instellingen en duikt tenslotte met
het „geschoten" materiaal voor een paar
maanden in de montagekamer, waar hij
experimenteert en zoekt naar de beste
uitdrukkingsmogelijkheden. Zijn lang
zame overgangen van scèpe naar scène,
te vinden in ieder van zijn laatste films,
zijn bekend en geven zijn films ene apar
te beklemming en sfeer.
„Shane", zijn nieuwe film, gemaakt op
het stramien van de oer-oude „Western",
is een nieuw bewijs van zijn grondig
vakmanschap en zijn kunnen. Met zijn
lange adem, zijn nergens gehaast-zijn, is
„Shane" een product geworden, dat lang
zaam vorm geeft aan de grondgedachte
van de film, de strijd in 1890 tussen ko
lonisten en veeboeren in het Westen.
„De enige manier om een publiek te
beïnvloeden door de film", aldus Ste
vens, „is door het onderbewustzijn; men
bereikt niets door te schokken. Door het
werken op het gevoel van de mensen
kan men hen laten lachen en huilen, zon
der dat zij weten, wat er met hen ge
beurt. Hóe het gebeurt is niet te zeggen,
alleen te voelen."
Het gevaar van Stevens is, dat hij vaak
te veel op de sentimenten werkt, maar,
gelukkig, is hij nog niet tot het sentimen
tele gekomen.
Zijn streven naar perfectie is bekend.
Voor de opnamen van „A place in the
sun" alleen had hij ruim twee maanden
nodig, een lange tijd in Hollywood, waar
economische factoren niet langer dan 30
dagen studio-werk toelaten. Voor mon
tage kan hierbij nog ruim een half jaar
worden opgeteld.
Stevens is bereid realisme op te offe
ren voor een vloeiende beweging. Tij
dens de opnamen van „Shane" merkte hij,
dat Alan Ladd gemakkelijker zijn paard
afkwam dan besteeg. Hij nam daarom op
namen van de acteur, terwijl hij van zijn
paard stapte en plaatste de scène om
gekeerd in zijn film!
Stevens heeft lange tijd gewacht op
zijn kans en moet vaak onder veel tegen
stand zijn films maken. „Maar ik heb ge
leerd te wachten, en met goede scenario's
en de vrijheid deze te enscèneren op mijn
eigen manier, zal ik films kunnen maken
op het niveau, dat men van mij i-er-
wacht. Op mijn leeftijd sta ik, relatief
gezien, pas aan het begin en ik hoop dan j
ook nog lange tijd films te maken." I
ningbouw de gemeenten zou vrijlaten en
Rotterdam in de gelegenheid stellen naar
eigen kracht van die vrijheid gebruik te
maken. Is dit niet mogelijk, dan moet
een oplossing worden gezocht binnen de
grenzen van het contingenteringssysteem
door bijvoorbeeld gebruik te maken van
de migratie-reserve en de reserve aan
woningen voor ouden van dagen. Bij de
onderhandelingen, die het college met de
regering zal voeren, zal het zijn taak zijn
daarop met beleid en tact te wijzen.
De woordvoerders van alle overige
fracties schaarden zich zonder uitzonde
ring achter het college van B. en W.,
waarbij de KVP-vertegenwoordiger. de
heer L. J. A. Platenburg, die zich af
vroeg, waaraan het zo zwaar getroffen
Rotterdam een dergelijke behandeling
had verdiend, er op wees, dat de pro
vincie Zuid-Holland in staat is, 5.000 wo
ningen per jaar méér te bouwen dan het
toegestane kwantum. Evenals ir Kraay-
vanger in de Tweede Kamer, was spre
ker van mening, dat de woningnood in
de grote steden niet later mag zijn op
geheven dan op het platteland.
Nadat de wethouders van openbare
werken, de heer J. Meertens (P.v.d.A.)
had verklaard, dat de woningbouwcon-
tingentering haar oorzaak hoofdzakelijk
vond in de financiële positie, diende mr
H. Willemse, fractieleider van de PvdA,
de reeds door ons vermelde motie in,
welke mede ondertekend was door de
heren L. J. A. Platenburg (KVP), mr H
Bavinck (AR), mr Jacq Dutilh (VVD) en
mr A. Chr. W. Beerman (CH).
Aangezien een amendement van de
communist J. P. Schalker om niet te
spreken van „een" verhoging, maar een
aantal van 6.000 woningen per jaar te
noemen niet voldoende werd onder
steund, ging de motie zonder hoofdelijke
stemming onder de hamer van burge
meester Van Walsum door.
Volgens het Franse opperbevel in Indo-
China hebben Franse strijdkrachten Dob-
derdagavond alle posten ten Oosten van
het belegerde bolwerk Dien Bien Phoe,
die in de loop van de dag herhaalde
malen van bezetter waren gewisseld, her
overd.
De voorpost ten Noord-Oosten van de
vesting, waar de Vietminh zich Woens
dag had genesteld, werd hevig van de
lucht uit bestookt. De opstandelingen
waren bezig hier geschut in stelling te
brengen. In de felle strijd om de vesting
schijnt een adempauze te zijn ingetreden.
De Vietminh-belegeraars hebben hun
druk verminderd na de met bloedige
verliezen afgeslagen stormloop der voor
afgaande dagen. De Fransen bereiden
zich voor om een nieuwe aanval het
hoofd te bieden.
Leerlingen van het Haarlemse gymna
sium en van het Vossius-gymnasium te
Amsterdam hebben een I-Aprilgrap uit
gehaald door aan een uitwisseling deel
te nemen. Haarlemse leerlingen van de
vierde klas namen gisterochtend plaats
in een der klassen van het Amsterdamse
gymnasium en leerlingen uit Amsterdam
bezetten een klasse in Haarlem, hetgeen
natuurlijk nogal enige hilariteit ver
wekte.
Verder is gisterochtend de Haarlemse po
litie te pas gekomen aan een 1-Aprilgrap.
waarbij ongeveer 1500 leerlingen van vier
middelbare scholen betrokken zijn ge
weest. Na de ochtendpauze sloten ver
scheidene leerlingen zich aaneen, bezoch
ten andere scholen, waar contact werd op
genomen, waarna de zich uitbreidende
groep voorttrok als een soort massa
demonstratie. De politie heeft met veel
moeite deze vreemde betoging verspreid,
waarna de rust weerkeerde.
Later werd overleg gepleegd met de
wethouder van onderwijs om eventueel
maatregelen te treffen.
Over de arrestatie van de Haarlemse
mevrouw D.—Van Moorst, vernemen wij
nader, dat zij tijdens haar arrest in Hoofd
dorp aan verschillende verhoren is onder
worpen. Na haar arrestatie heeft de justi
tie haar geen enkele vrijheidsbeperking
opgelegd. Niettemin neemt men aan, dat
de rechtsvervolging, welke tegen haar is
ingesteld, zoals bekend, wordt zij er
van verdacht de hand te hebben gehad in
de verdwijning van Betty Melhado zal
worden voortgezet.
Desgevraagd werd ons meegedeeld, dat
het zeer wel mogelijk is, dat mevrouw
D.—Van Moorst en de in arrest zijnde
vroegere voogdes van Anneke Beekman,
mevrouw Van Langendijk—Van Moorst uit
Hilversum, tegelijk voor de rechtbank zul
len moeten verschijnen.