Duizenden hengelaars spoeden zich naar hun visgronden m Franse parlement besluit tot debat over Indo-China SÉI Wijziging Garantiewet Burgerlijk Overheidspersoneel Indonesië 1 mm - Mr de Graaf (K.V.P.) verlangt uit breiding wachtgeldregeling Laniel voor nieuwe vuurproef In- en uitvoer in April ui soit* t mm mmm. Overzicht Tweede Kamer WOENSDAG 26 MEI 1954 PAGINA 5 Die eerste Juni van verleden jaar, toen het seizoen zover was gevorderd, dat de meest vooruitstrevende bolderiken in mijn tuin te Soest begonnen te bloeien, was een „gekke" dag. Het gekke school in het onzomerse en ongestadige karakter van het weer. De drie rechercheurs, tvaarmee ik, een traditie van al weer verscheidene jaren getrouw, op de dag, dat het visseizoen wordt geopend, mijn piscatorische lusten pleeg uit te leven, stonden toen, evenals ik zelf, een beetje onwennig en beteuterd te turen naar de dobbers en pennen, die bij Nijkerk deinden op het „dikke" kleigrijze water van het IJsselmeer, dat tegen het oevergesteente klotste. Nieuwe poging Gevarieerd gedoe Mislukte visdag Smulpartij mmm «f't smmms - rï v v f 7- Voorbereidselen 523ste STAATSLOTERIJ 4eKias neiijs» Rapport'Ely in discussie FRIESCH HOLLANDSCHF. HYPOTHEEKBANK mmi fmmÊ m 1 JT Niet ver genoeg i Langere terugwerkend': kracht De minister antwoordt Communisten-even-vollaMg aanwezig Vol verwachting klopt veler hart Van hen was ik de enige, die viste. Ik daalde van de dijk naar de zeekant af de golven, voortgestuwd door de Noordooster, ruisten mij tegemoet en de eerste grote valerianen bloeiden vlak bij mijn voeten. Het vrouwvolk en hij, die de zwakke sexe chaperonneerde, zaten zich op de te genovergestelde grazige dijkglooiing, waar de wind geen vat op hen kon krijgen en de zon hen koesterde, te geniéten van de luwte. Zij hadden ook wel het een en an der omhanden; zij hadden in de auto een grote pan soep meegenomen, een cake, thee, koffie en chocolade. Bovendien werd een prachtige Zweedse primus een primus inter pares uitgeladen. Die zou een speciale functie krijgen te vervullen, als de vissen meewerkten en ik mij een talentrijk hengelaar betoonde. Zo scheidde de hoge rug van de dijk het beurtelings luierend en bedrijvig drietal en de soli taire man, die zijn sim, als zovele heren tevoren, in het „dikke" water wierp. Zij deden het goed, de palingen, en ik stelde vast, dat de beide uren tussen half twee en half Vier die dag de beste bijttijd De wind „speelde" die dag voortdurend, d.w.z. hij draaide wispelturig als een weer haan, zodat wij het in de loop van de ochtend en een deel van de middag beleef den, dat hij eerst rechtstreeks uit het Zuiden blies en voor een gemoedelijk kab- beltje zorgde. Daarna zwenkte hij naar het Oosten om vervolgens onverhoeds een draai naar het Noorden te nemen. Zo n overvloedige bries doet ons hart altijd lui der kloppen, want in de loop van de tijden hebben wij ondervonden, dat de vangst- kansen dan meestentijds zeer gunstig zijn, daar de palingen zich dan in grote aantal len naar de oeverwateren spoeden. Ook verleden jaar was dit weer het ge val. In den beginne beten zij traag, zeurig en treuzelig en wat wij verschalkten, was over het algemeen kleingoed, dat, op een enkele uitzondering na, niet „aan de maat' was; deze „veters", „potloden" en „stop naalden" wierpên wij prompt in hun ele ment terug, maar toen de golfslag pittiger werd, trokken kloëker geproportionneerde palingen onze simmen onstuimig door de heuvels en dalen van het aanrollende water. Dat was een opwindend geval, maar onze vreugde was van korte duür, daar de wind binnen zeer kort tijdsbestek zo verwoed aanwakkerde, dat wij de snoe- 'eh tegen de straffe wind in amper temid- van de steigerende baren konden g°oien. Als het met veel krachtsinspan ning toch lukte, dan leidde het geweld van golfslag er weldra toe en dat was juist in de dagpêriode, toen de dikkere Palingen gretig werden dat dobber en lijn in een ommezien naar de wal werden gespoeld, zodat de vissen geen gelegenheid hadden het aas te grijpen. Hét „spelen" van de wind ging gepaard met het herhaald losbreken van buien; nu eens dansten de regendruppels als dólle kabouters op het bewogen water, dan weer kletterde de hagel op het dijkgesteente. Donder en bliksem waren bovendien een fantastisch begeleidend verschijnsel. Wij zochten geregeld beschutting achter vlie ren, wilgen en het verdere oevergeboomte, maar zo langzamerhand wérd de vispartij een vrij koude en natte beweging, zodat wij tegen het middaguur tijdelijk deser teerden wij zochten ons heil bij warme koffie in de gelagkamer van de sluiswach ter-waard Kedde, maar toen er een einde kwam aan de beide neerslagvormen en Wij weer wat droger waren geworden, terwijl tevens de zon weer blijmoedig flon kerde en tussen de wolken azuren banen verschenen, namen wij ónze posities aan de oever weer in. Op de geschiedenis even vooruitlopend, vertelde ik u echter al, dat na de middag op zeker ogenblik de stijve wind, toen hij van het Noorden uit de zee besprong en het wilde water geducht deed oplopen, ons zulke lelijke parten begon te spelen, dat wij het, hoe node ook, moes ten opgeven. Wij hadden wel het een en ander gevan gen, maar daverend waren onze henge laarssuccessen niet. Des avonds was het, ha de kou, die wij hadden geleden de regen had herhaaldelijk via hoed en nek langs onze rug gelopen werkelijk iets feestelijks bij de brandende kachel te zit ten en dal op de eerste dagen van Zo mermaand. En terwijl het hout knetterde, en de_k°len gloeiden, zag ik in gedachten ineens weer die aalscholver, die des mid- iJsselmeer v, ZWart Phantoom b°ven het Intfht in n oog- zich Plotseling uit de «t Ln.ii Water liet Ploffen, onmiddel- van een in een oogwenk een knaap en <ip v- Pa"ng greep, weer boven kwam Vervolge' door zi-'n keelgat liet glijden, hnoia-is dook hij, succesrijk, nog her kan wij Was een geniaIer visser <?at al was voor honderdduizenden laar01!, 5n?e„<3ie eerste Juni van verleden llamet zoveel spanning was tegemoet gezien, een dag van vergalde vreugde daar het onwelgezinde weer roet in het eten wierp en de visgeneugten zo als men zich die had voorgesteld, tot' iéts twijfelachtigs of negatiefs maakte, al wa ren er stellig, die ondanks de slechte vangsten als gevolg van de „onredelijke" meteorologische toestand, toch genoten van de weergaloos grillige wolkenluchten, die door het onstabiele weer telkens en telkens wisselden, wat kleur, formatie, groepering en verplaatsingssnelheid be treft. Ook haalden, al was hun aantal be trekkelijk klein, sommigen hun hart op aan- de schoonheid van plant en dier of aan de sfeer van het landschap. Weer an deren troostten zich met de gedachte, dat, als zij het over een dag of wat nog eens zouden overdoen, de weergoden misschien meer op hun hand zouden zijn en de vis sen wellicht een bemoedigender bijtactivi- teit aan de dag zouden leggen. De vier eerste dagen van de Junimaand brandde ik mijn kachel, mijn vrouw daag de toen het Weer uit door erwtensoep met Worst op het menu te zetten en ziedaar het weer reageerde door vriendelijker te worden. De bewolking handhaafde zich Weliswaar, maar de temperatuur steeg zoetjesaan en op de 6e Juni, toen ik mij opnieuw bij Nijkerk aan de kust instal leerde, ervoer ik, dat de toenemende warmte de bijtitpiging van de palingen aanmerkelijk verhoogde. Ik moést het toen stellen zonder het goede gezelschap van de drie welgemutste rechercheurs, maar mijn reismakkers van die dag, waren eveneens prettige begeleiders 'n vriend, diens echtgenote en mijn vrouw. waren. Eén van de goede feeën daalde op gezet te tijden de bazalten, een muurpeper-rots- tuin. die bijna bloeide, en de gladde gra nieten, die in de achttiende eeuw door Noorse koffen naar deze gewesten als dijk versterking waren getransporteerd, af om mij te lessen en te laven en ik beleefde voorts mijn genoegen aan het onderduiken of voortschieten van de dobber, 't strakke spannen van het nylon, als was dit een vioolsnaar, en het verschalken van de ge schubde waterbewoners. Alleen palingen gaven acte de presence; mooie blanke con sumptie-vissen. De windvoorns lieten dit maal verstek gaan. Later op de middag werd het IJsselmeer vrijwel onbevisbaar, doordat het opkomend water, dat tegen achten een flink stuk van het strand en het dijkgesteente had overspoeld, gewel dige plantenmassa's aanvoerde, wel in de eerste plaats fonteinkruiden, waarin de simmen om de haverklap verstrikt raak ten. Toen de vangstkansen grotendeels wa ren uitgeschakeld, klom de hengelaar de dijkhelling op, daalde daarna de glooiing naar de weikant af en toonde zijn bezit er waren mogelijkheden geschapen voor een vierpersoons-maaltijd. De vissen wer den panklaar gemaakt, gebakken, gecon sumeerd. Fijne aromen dreven er boven de weiden, waarboven de graspieper zijn zingende parachute-vlucht ondernam en de torenvalk terwille van een mals muisje stond te bidden. Toen de zon haar laat licht spilde, legden de veldzuringen een warm-rode gloed over de graspercelen; mèt de boterbloemen, die voor gele kleur- vakken zorgden, waren hun tinten recht streeks aspectbepalend. Dat de gevangen vis overigens wel eens vaker ter plaatse wordt genuttigd, kan men lezen in dat aardige Prisma-boekje „Het loze vissertje" van de vlieger-hen gelaar W. van Veenendaal, die de gebroe ders Vitali ten tonele voert,: bekende aannemers uit Amsterdam, wier vèr- voor-oorlogs Fordje van méér dan een kwart-eeuw terug, altijd weer aan de dijk (de Afsluitdijk, R. T.) te vinden is tijdens zo'n week-einde en onder de hengelaars de naam van „keuken" heeft gekregen. Achter in de bak van de oude Ford staat een kleine kachel. Nooit in mijn leven heeft een gebakken baars me meer ge- De bij dit artikel geplaatste foto's zijn afkomstig van de heer C. B. Veldkamp, tandarts te Warnsveld (Geld.). V.v..W.y*X->£ SshifSll- ->• '4» y. -. I.-•'•J f A J v V mmmm ~.a//fa Een loos vissertje neemt op de bazalten bij Huizen in zee een vooruitgeschoven positie in. smaakt dan in de „keuken". Ze kwam zó uit het water in de pan en dan stookte de Signora met al haar Latijnse temperament de vlammen op en het visje smaakte wel licht nog beter dan de prijzige forel a la meunière in het deftige berghotel". Natuurlijk ving ik in het verstreken jaar behalve paling (kanjers haalde ik uit de Eemnesservaart; heel donkere polderdie- ren), windvoorn en baars, nog allerlei anr dere vissen blankvoorn, kolbleien en ntetige ponen, die geweldig beten, zodat grote verwachtingen werden gewekt maar vederlicht hingen zij aan de haak. Ik her gaf ze steeds de vrijheid, zoals ik meer malen allerlei andere vissen weer losliet in het water, waarin ik ze ving. Goede dagen beleefde ik ook aan de oevers van de Eemnesser wateren, waaruit mijn schepnet geduchte bronzen zeelten aan land bracht, en aan de zoom van de Eem- "i: j V form ''f. rt nesservaart, waar snoeken mijn aasvisjes met hun felle dolktanden vastgrepen. De grote feestdag, waaraan een vrijwel slapeloze nacht pleegt vooraf tê gaan, is weer in zicht. Dagen van toenemende spanning verstreken. Hannes, de bakker, sprak een wijs woord, toen hij ongeveer een maand voor de opening van het vis seizoen tegen mij zei „Als je niets uit voert. komt er aan het wachten haast geen eind. Laten wij hard werken, dan vliegen de dagen om. En laten wij zorgen, dat de tuigjes en heel het hengelgerei tijdig goed in orde is". Aandoenlijk was, wat ik op 11 Mei. die geduchte voorbarige zomerdag, beleefde. Met een vriend bevond ik mij toen des middags aan de buitenkant van Baarn, in de buurtschap Eembrugge. Op niet vele meters afstand van de hobbelige ophaal brug over de Eems neusden wij rond in een heel klein, maar verrukkelijk broek landschapje, waarin op een trilbódem o.a. talrijke orchideeën groeien. Dit terreintje pleeg ik het Bisschopsmoerasje te noemen. Het is de Bisschopsweg, die door 'n prach tig polderlandschap naar Bunschoten en Spakenburg leidt, welke het boeiende mootje grond, met een kleine plas in het midden, scheidt van de Bisschopswaai. Terwijl wij zo naar de plmten keken, het veenpluis, de kale jonker, de koekoeks bloem en de dotter, de oever-, tweerijïge blauwe zegge en zovele soorten meer, kwamen er met vertraagde filmgebaren drie mannetjes aanfietsen. Zij waren ge zamenlijk aanmerkelijk meer dan twee eeuwen oud. Helemaal uit Amersfoort wa ren zij gekomen, deze trouwe leden van de Algemene Hengelaarsbond, de vroeg tijdige hitte ten spijt. Zij stapten van hun rijwielen, namen de oevers aandachtig op (waar zouden zij zich op 1 Juni posteren?), lieten hun blikken glijden over het water (waar was het ondiep, waar was het diep?) en haalden uit hun jaszakken een kluitje deeg, dat zij in hun handen verkruimel den. En toen wierpen zij met een bijkans plechtig gebaar het gebroken brood in de waal een groet en gave aan de vissen, die nog drie weken ongestoord bruiloft mochten vieren. En zo vonden er voor de 1ste Juni vele bedevaarten plaals naar geliefde visgron den. En dat is te begrijpen: het hengelen biedt de gelegenheid om in volledige rust een tijdlang afstand te nemen van het dood-gereglemcnteerde leven en weer voeling te krijgen met de vrijheid. Het kalmeert, het opent de poort, die leidt naar een vrede, die volkomen is in het kader van een onverstoorde natuur; het vernieuwt en verstevigt de vriendschaps banden met goedgezinde gildegenoten. Broeders in Petrus, ik wens u een goede vangst en roep u een „tot ziens" toe onder Neêrlands hoge hemelen. RINKE tolman. HOGE PRIJZEN 5000 9141 2000 13736 1500 15460 1000 1084 3301 6528 15162 15947 20785 21631 400 1491 2228 4226 6874 7574 8783 8836 10632 13322 14163 14338 18321 20154 20174 20911 i 200 1566 1778 2076 2718 2899 4045 4084 4389 4780 5760 6754 7270 7799 7934 8455 8493 8757 8845 8960 9580 9999 11351 13719 13978 14654 15398 15408 15827 15841 16150 17953 18492 19150 19860 19914 20751 21327 1046 2063 983 3029 647 4051 984 5008 925 6044 7050 923 8022 578 9058 841 10008 793 1019 268 609 912 2007 i, 153 P 415 616 845 3025 142 322 608 911 4012 361 593 869 5073 290 «60 990 6023 338 473 623 890 7082 456 764 8010 236 513 718 890 9032 324 729 10042 260 515 629 961 11001 279 149 154 119 281 187 387 681 771 161 283 070 195 947 182 183 251 261 042 061 796 S68 198 285 896 914 060 287 836 904 023 026 156 159 447 487 624 628 856 871 047 068 150 163 326 349 627 628 921 951 054 100 366 368 621 627 899 917 114 128 305 313 679 701 024 051 354 375 492 508 676 718 926 991 087 133 564 638 800 S02 017 029 245 274 519 521 722 726 915 985 038 073 364 371 785 «99 045 047 266 308 522 543 652 741 995 031 038 284 290 PRIJZEN VAN SO.- 371 375 524 713 879 918 997 ll 040 104 254 367 445 528 610 678 684 821 324 431 491 516 612 648 691 943 946 968 730 852 12062 219 233 243 268 286 495 769 390 436 453 515 531 558 642 974 13000 931 817 872 13252 448 471 497 540 553 600 627 894 299 351 372 631 682 822 937 14204 265 366 382 439 499 546 564 574 5S4 752 794 816 772 201 210 217 508 705 723 875 15030 055 063 319 329 342 419 559 611 777 785 844 933 941 246 389 414 490 646 652 816 10076 159 329 471 503 729 818 946 825 841 449 475 544 573 719 819 835 17040 082 389 429 453 475 521 782 18024 033 220 280 331 559 566 572 670 787 074 200 355 380 421 550 573 845 928 979 19050 313 427 430 546 548 576 761 876 297 468 506 573 667 824 835 971 979 245 498 980 991 20008 034 046 090 199 211 240 241 378 601 620 640 671 712 713 604 685 708 790 824 836 971 21530 059 065 NIETEN 049 134 156 167 180 189 239 525 536 553 710 713 730 778 796 827 828 444 472 482 527 593 603 607 855 869 877 896 900 632 686 714 717 754 763 883 12018 095 157 167 171 180 199 225 270 276 289 291 301 320 322 336 348 387 445 456 055 089 096 105 116 143 145 458 545 565 568 570 573 587 607 610 689 172 201 238 260 271 351 374 690 756 815 818 879 884 924 931 933 500 536 548 552 568 580 60S J3022 025 026 031 072 073 100 127 197 199 640 660 662 773 832 839 842 244 253 254 296 313 343 356 362 378 381 874 919 942 944 411 424 431 457 514 533 552 566 626 637 076 096 099 117 127 134 139 694 708 767 769 778 803 828 919 942 972 182 186 196 213 225 241 283 14011 019 064 087 089 092 095 105 117 128 391 401 403 432 440 452 542 151 157 191 223 263 264 268 301 406 435 658 664 709 730 758 768 886 441 449 451 468 479 495 533 583 652 656 667 693 708 714 720 722 723 805 824 841 138 171 198 207 249 333 347 912 982 985 385 415 453 462 503 506 568 15001 008 062 095 131 152 169 180 187 222 675 737 747 763 811 839 846 226 254 2S4 317 337 346 356 383 467 492 927 989 991 237 527 552 554 566 595 597 598 609 684 714 141 145 161 181 218 257 720 744 745 759 763 767 774 921 953 343 481 486 500 583 598 620 16041 055 065 098 101 147 170 298 307 308 787 870 873 886 901 903 935 315 332 336 341 350 364 367 385 389 400 331 489 515 596 614 644 731 781 879 978 087 095 127 210 220 255 17007 034 061 079 101 112 144 151 177 181 381 385 390 392 421 434 438 263 292 307 341 431 433 435 459 500 507 518 521 533 548 589 600 615 514 570 576 579 779 801 820 822 826 835 722 796 832 854 864 866 878 851 913 925 948 989 998 138 364 18004 007 042 048 092 107 109 128 137 223 256 290 298 311 321 181 248 308 335 360 367 370 394 395 402 649 664 669 682 708 718 758 408 419 435 462 469 494 509 516 519 520 822 825 844 854 869 956 680 697 717 732 733 767 774 786 811 817 079 122 133 143 155 186 210 824 835 847 887 898 911 930 946 979 990 280 402 432 433 435 467 484 19032 062 069 072 111 163 202 221 225 343 530 552 570 584 646 699 707 378 472 503 513 523 574 613 626 659 666 738 782 784 827 849 852 873 682 697 698 707 708 749 762 806 818 877 9000 925 933 944 119 192 196 236 264 282 302 20041 051 056 123 141 157 186 195 208 220 445 453 454 455 552 641 699 264 316 324 354 357 379 40R 436 443 477 480 554 561 605 617 629 649 670 705 744 075 102 118 146 182 212 246 860 871 900 922 947 948 952 972 974 984 380 386 402 456 473 476 513 995 109 111 544 551 561 595 604 608 619 21046 047 101 113 122 168 188 202 756 759 816 817 843 918 958 239 250 302 323 390 415 483 484 527 542 567 585 644 701 715 740 761 769 806 832 047 061 156 204 227 241 256 860 882 914 921 928 953 963 967 333 348 371 425 443 458 468 Windvoorn (links) en baars rechts rustend op het dijkgesteente te Huizen. De Franse Nationale Vergadering zal, tegen de wens van de regering in, vol gende week Dinsdag cn Woensdag een volledig debat over Indo-China entameren. Hiertoe heeft de Vergadering besloten, nadat zij met 385 tegen 231 stemmen een v-oorstel der regering om de kwestie van de datum van het debat, tot Dinsdag a.s. open te laten, had verworpen. De socialistische afgevaardigde en oud- miftistêr van oorlog, Le Jeune, leidde de campagne voor een spoedige behandeling van de Indo-chinese kwestie. Hij verklaar de, dat de houding van minister Bidault 1e Genève wellicht niet aan de hoop van de Vergadering zou beantwoorden- Hij verzocht de regering ook te willen mede delen, hoe zij van plan is de veiligheid van de Franse expeditionnaire macht in Indo-China, welke 200.000 man sterk is, te verzekeren. Omdat de situatie van dag tot dag kan verergern, aldus Le Jeune, zijn zulke mededelingen noodzakelijk. Het kabinet-Laniel, dat de jongste ver- trouwensstemming met een meerderheid van slechts twee stemmen overleefde kan een stormachtig debat tegemoet zien ten zij te Genève tegen die tijd enige wezen lijke voortgang in de richting van een bestand is gemaakt. Inmiddels heeft gisteravond de Natio nale Defensieraad, onder Voorzitterschap van president Coty, te Parijs vergaderd ter bespreking vai het rapport van gene raal Ely, die vroeger op de dag uit Indo- China was teruggekeerd. Omtrent de in houd van het verslag wordt een volkomen stilzwijgen bewaard. Welingelichte kringen zijn echter van mening, dat dit rapport de werkelijke militaire situatie in Indo-China schetst. Het rapport zou geen terstond uitvoerbaar verdedigingsplan van Indo-China behel zen, doch een aantal alternatieven Een dezer alternatieven zou bestaan ln het concentreren van de strijdkrachten der Franse Unie ih de strategisch belangrijk ste gebieden, zulks door deze strijdkrach ten te onttrekken aan minder belangrijke gebieden. Men verwacht, dat het rapport met name de situatie in de Tonkin-delta, het laatste Franse steunpunt ln Noord- Oost-Indo-China, zal behandelen. De situatie in de delta is ernstig geworden tengevolge van massale communistische infiltratie. Volgens nadere verklaringen uit door gaans welingelichte kringen, zou het rap port niet aandringen Op spoedige inter- natiortaiisatie van de oorlog. De Friesch Hollan.lsche Hypotheekbank N.V. stelt tot nader bericht beschikbaar 3U pet pandbrieven tegen 100'i pet m:t 4 pet verplichte uitloting, in coupures van 1.000 en 500. Volgens dê door het C.B. samengestelde voorlopige gegevens bedroeg de waarde van de invoer iri April 1954 753 millioen (v,m. 792 ntillioen, terwijl voor een waarde van 696 milhoén (v.m. 792 millioen werd uitgevoerd Het dekkingspercentage bedroeg 92 (v.m. 85). Enkele vergelijkende cijfers vindt men in onderstaande tabel (waarde in mil- lióenen guldens): Invoer Uitvoer percentage Dekkings- April Jan.- April Jan. April Jan.- April April April 1938 115 118 81 84 70 71 1950 642 586 367 369 87 63 1951 817 805 574 553 70 69 1952 675 734 690 696 102 95 1953 672 683 681 654 101 96 1954 753 810 696 717 92 89 Maandgemiddelde. Ondanks de aanzienlijke vermindering van de importen van Maart op April 1954, was de omvang van de invoer in laatst genoemde maand belangrijk groter dan in de overeenkomstige maand van beide voorgaande jaren. Daar onze export - vergeleken met die itl April 1952 en 1953 - slechts een relatief geringe verhogmg te zien gaf, kon het zeer hoge dekkings percentage van 1952 en 1953 ditmaal met bereikt worden. Niettemin was de ver houding tussen onze ln- sn uitvoer in de maand April 1954 gunstiger dan in ae voorgaande maanden Van dit jaar (Jan. lot Maart reep. 90, 88, 85). Aan de oever van de kabbelende waai: vol verwachting klopt, mijn hart. rzK.'tühSMM» 's-GRAVENHAGE, 25 Mei 1954. Het was hoofdzakelijk voor een wijziging van de Garantiewet Burgerlijk Overheidspersoneel Indonesië, dat de Tweede Kamer heden bijeen kwam. oor de vroegere en huidige ambtenaren echter was deze wijziging wel van zo groot belang, dat de Kamer er lang genoeg bij stil stond om er een hele middag en avond aan te Wijden. Tot een uitspraak kon bet echter tnet komen omdat de voorzitter, prof. Gerbrandy, die dr Kortenborst verving, het voornemen bad de behandeling van dit wetsontwerp nog lieden te doen beëindigen en dus Woensdag niet te vergaderen. In dergelijke omstandigheden zijn er tegenwoordig 's avonds meestal met genoeg leden meer om nog tot stemming te kunnen komen. Dit was ook 1111 bet geval. Er waren, na bet antwoord van minister Luns op de replieken, nog twee amendementen overgebleven, namelijk een van de heer De Graaf die wilde dat ook de wachtgeldregeling met vijf jaar zou worden verlengd, wat de minister echter eigenlijk zonder voldoende argumen'en bleef al wijzen en een van de heer Van de Wetering (C.H.), die de kortverband-toelage en de bonus over drie jaar wilde verstrekt zien, ook nu if n e overeenkomst eerder door een verbreking van Indonesische zijde was beëindigd. Hierover kon in de late avond niet meer worden gestemd. Slechts de artikelen van deze nieuwe garantiewet werden zonder hoofdelijke stemming aangenomen en ook de considerans van het wetsontwerp. Over de beide amendementen en het wetsontwerp zelf zal bij de aanvang van de vergadering van Dinsdag 1 Juni worden gestemd. De Wijziging van deze wet nu betrof enkele zeer principiële punten. Bij de totstandkoming Van deze wet in 1951 gaf Het bleek, dat sinds 1952 alle verzoeken om afvloeiing door de betreffende com- missie werden toegewezen, zodat men nu de regering garanties voor de ambtenaren rrteehde, dat het niet nodig was om deze die gedwongen afvloeiden en naar Neder- commissie te handhaven, land terugkeerden. Maar de beoordeling, of men mocht afvloeien, hield de legering in eigen hand. Er was een commissie, die beoordeelde of afvloeien geboden was Zou men tóch naar Nederland terugke ren. ondanks een afwijzende beslissing van deze commissie, dan verspeelde men het recht op deze garanties. Het vrijwil ligheidsbeginsel was dus in deze wet niet opgenomen en ondanks de druk van dc Kamer om dit beginsel in de wet op te nemen, hield de regering voet bij stuk en ging hierop niet in. De regering ging van de gedachte uit dat de toestand in Indonesië zich in de tijd van vijf jaar zou consolideren en liet deze garanties dan ook slechts gelden voor de tijd van vijf jaar. Dc bedoeling van dit alies was om de ambtenaren in Indonesië te behouden ten einde de Indonesische regering de eerste jaren door de moeilijkheden heen te helpen. Achteraf is gebleken, dat de zienswijze van de regering wei zeer optimistisch is geweest, zoals de heer De Graaf (KVP) in het begin van zijn rede liet uitkomen. Dit houdt in. dat de regering nu bij deze wijziging, geleerd door de toestanden in Indonesië, op haar besluit is terug ge komen en het vrijwilligheidsbeginse] als nog in deze wet heeft opgenomen met te rugwerkende kracht tót 1 Januari 1054 Vervolgens heeft zij ook de werking der garanties. Welke golden voor de duur van vijf jaar, verlengd en wel met twee jaar, dus tot 31 December 1956 en tenslotte zijn er ook voor de na-oorlogse kort-verban- ders gunstiger bepalingen gekomen. Maar ook nu weer bleken deze nieuwe bepalingen voor de Kamer niet vèr gaand genoeg. De heer De Graaf (RVP) was de eerst ingeschreven spreker en hij kon dus een uitvoerig betoog houden op die pun ten, waarin naar zijn mening en dat bleek later zo ongeveer de mening van de hele Kamer te zijn oök deze wijzi ging te kort schoot. Dat het vrijwilligheidsbeginse] nu in de wet werd gebracht, stuitte natuurlijk op Mr TH DE GRAAF Termijn te kort tegenstand. De regering had wel begre pen, dat na de ontwikkeling in deze ruim vier jaren, het hiet opnemen van het vrij willigheidsbeginsel door de Kamer nu ze ker niet meer zou zijn geaccepteerd. Het had ook geen zin meer de commissie te handhaven, nadat gedurende twee jaar geen enkel verzoek meer was afgewezen. Nu had de regering de termijn voor deze garanties met twee jaar verlengd, maar dat vond de heer De Graaf en met hem al- de anderen veel te kort. Ener zijds is het be grijpelijk, dat de regering zich niet zolang te voren wil bin den. maar an derzijds moet de ontwikkeling na V AHBFlle souvereini- teitsoverdraobt voor de rege ring toch een leer ziin ge weest en zij zal toch moeten inzien, dat een behoorlijke waarborg van de rechten dier ambtenaren binnen twee jaar wei niet mag worden verwacht. Daarom drong de heer De Graaf erop aan deze termijn van vijf jaar te verlen gen, niet met twee jaar tot 1956, maar met vijf jaar tot 1959 en hij had reeds een amendement in die geest ingediend. Óok met de regeling voor de kort-ver- banders was men het niet eens. In de oude wet golden deze garanties alleen voor diegenen, die in vaste dienst waren aangesteld; bij deze wijziging komen de kortverbanders van vóór 1940 ook onder deze garantiewet te vallen, maar de heer De Graaf had er ernstige critiek op, dat voor de ambtenaren, die in militaire dienst waren geweest vóór 1945. deze mi litaire jaren werden meegeteld, en voor de andere ambtenaren niet, hoewel deze Oök in kampen hadden vertoefd én soms op vitale posten hadden gestaan. Hij wilde de na-oorlogse tijdelijke ambténaren ook onder deze wet doen Vallen, maar daar deze wet technisch zêer moeilijk en ge varieerd was, zou een aanvulling in die geest nogal moeilijkheden Opleveren en zou men voor deze mensen een g differen tieert! gar„ntiesj ^,„em moeten Ontwerpen en deze onderbrengen in een regeling, die bij K. B. zou kunnen worden vastgesteld Dan wilde men nog vrije overtocht voor na-oorlogse tijdelijke ambtenaren, die in gevaar mochten komen te verkeren Ook de heren Van de Wetering (C.H.), Hazenbosch (A.R.), Ritmeester (V.V.D.) en Lemaire (K.N.P.) vonden deze wijzigingen natuurlijk een grote verbetering, maar voor geen van hen ging deze ver gjnoeg ook al is dan nog de anti-cumulatiekorting verzacht en zullen nu ook de genaturali seerde Nederlanders onder deze garantie wet vallen, evenals de ambtenaren, die dienst gedaan hebben in Nieuw-Guinea. Maar met die terugwerkende kracht bij vrijwillige afvloeiing tot 1954 was men het helemaal niet eens. Waarom niet tot 1952? vroeg de heer Van de Wetering. Koppigheid soms van de ambtenaren van de minister? De heer Hazenbosch had dezelfde wen sen en de heer Ritmeester ook al. Deze laatste wilde nog voor de locaai-aangeno- men ambtenaren recht op vrije overtocht voor hen en hun gezinnen en dezelfde rechten voor de na-oorlogse kortverban ders. De heer Lemaire lichtte de kwestie van de terugwerkende kracht nog even juri- disch-spitsvondig toe, zoals men dat van hem gewend is. Terugwerkende kracht, zei hij, niet tót 1 Januari 1954, maar tot 1 Januari 1951, maar zonder aanspraken op uitkering op grond van de nieuwe rege ling. Deze verdergaande wensen van de Ka mer waren reeds van tevoren in amen dementen vastgelegd. We hebben er reeds enige beschreven, zoals de verlenging van de termijn voor deze garantiewet van twee tot vijf jaar een amendement van de heer De Graaf de heer Van de Wetering wilde ook nog, dat de ambtenaren, die door de rege ring ter beschikking waren gesteld van Indonesië en door deze regering binnen de termijn van drie jaar, waarvoor hun terbeschikkingstelling gold, hiervan wer den ontheven, tóch voor de voile drie jaar hun kortverbandtoelage en hun bo nus zou Worden uitgekeerd. In de avondvergadering moest minister Luns hierop antwoorden. Hij had echter van tevoren overlegd gepleegd met de bij- zondere Commissie uit de Kamer voor de wijziging van deze Garantiewet. Dit had tot resultaat gehad, dat de minister hét amendement van de heer De Graaf over „fj/. enging van de garantietermijn met vijr jaar in plaats van met twee jaar dus tot 1959 - overnam. De minister was echter niet bereid de wachtgeldtermjjn eveneens met v(jf jaar te verlengen, dus tot 1984. Hier hield hfj vast aan de twee jaar, welke de regering had voorgesteld. Evenmin was de minis ter bereid de na-oorlógse kortverbanders in de wet op té nemén, zoals de heer Van de Wetering in een abonnement had voor gesteld. Hij vond da) ook van ambtenaren kon worden ge- sjz zegd: l'appétil ^ÉH; vient en man- geant. De re gering was zo ver gegaan al.< zij meende ti kunnen gaan De na-oorlog se tijdelijke ambtenaren wisten wat zi aangingen. Zij wisten, dat ei belangrijke politieke ver anderingen op komst waren, zij wisten dat MINISTER LUNS L appétit vient en mangeant ze geen enkele zekerheid hadden op een vast dienstverband en per slot van reke ning kan men het niet schriel noemen als slechts nog een zeer kleine groep nu nog buiten deze garantiewet valt. Bovendien Wilde de minister, indien er bepaalde schade wordt geleden, 'n tegemoetkoming overwegen en een bindende toezegging doen om deze kwestie dan bij Koninklijk besluit te regelen. Voor wat de terugwerkende kracht be treft, hield dé minister vast aan de datum van 1 Januari 1954. Een uitkering ook van het gederfde salaris' wees minister Luns eveneens van de hand. waar de kwestie van het salaris niet btj deze wet was ge regeld. Het voortijdig beëi ndigen van het dienstverband kon volgens hem geen reden opleveren voor de. uitbetaling van de bo nus en de kortverband-toelage over de volle termijn van drie jaar, daar de mo gelijkheid van een vroeger beëindigen in de overeenkomst was opgenomen. Omdat de minister de kortverbanders in bijzon dere gevallen een tegemoetkoming zou willen geven indien daartoe aanleiding zou bestaan, deelde de heer De Graaf bij de replieken mee, dat hij op die grond zijn steun aan het amendement-Van de We tering niet verder zou verlenen. Een technisch amendement van de heer Lemaire (K N.P.) weed nog door de mi nister overgenomen. Bleven dus tenslotte de beide amende- ten, waarvan wjj in de aanvang reeds ge waagden. Het amendement-De Graaf maakt een goede kans om te worde-, aan genomen. Men zal echter moeien afwach ten hoe de houding van de minister daar tegenover zal zjjn. '-"lien hp het lot van het wetsontwerp aan dit amendement zon verbinden, zou daarmee het lot van dit amendement bezegeld zijn. daar de heer De Graaf dan wel niets enders zou over blijven dan zijn amendement in te trek ken. IVij kunnen echter ïoeilijk geloven, dat de minister tot zulk zwaar geschut zijn toevlucht zal nemen. Bij de aanvang der vergadering werd des middags een verzoek van de commu nistische heer Gortzak, om de regering vragen te mogen stellen inzake de viering en het vrijaf geven t de vijfde Mei door de Kamer afgewezen. Te voorzitter, prof. Gerbrandy, wees ér op. dai deze kwestie gevoegelijk btj de begroting zou kunnen worden behandeld en dat er dan nog tijd genoeg over was óm ev n'uele maatrege len dienaangaande tê treffen. Voor deze zaak was dê communistische fractie in pleno verschenen Zelfs héér De Groot was aanwezig, maar hij ver dween weer spoedig, nadat de Kamer het voorstel van de voorzitter, om deze toe stemming niet te verlenen, had aangeno men met 63 tegen 6 stemmen. Een aantal wetsontwerpen werd nog zonder hoofdelijke stemming en zonder discussie aanvaard, waaronder het verbod van nieuwe inschrijvingen als bedoeld in artikel 1 van de Trekhondenwet, ae ge meentelijke indeling van een nieuwe pol der in Het Sloe, de wijziging organisatie wet sociale verzekering en de verhoging met 'n toeslag op de pensioenen krachten» de wet, buitengewoon pensioen 1940-1945. De Kamer zal opnieuw bijeenkomen op 1 Juni a.s.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1954 | | pagina 5