Nieuwe Schiedamsche Courant | 1954 | 17 juni 1954 | pagina 5

Spel-uitvinder Boogerd wil nu
verder dan een hobby gaan

Puistjes

D.D.D.

RUILVERKAVELINGSWEE
BIJNA TEN EINDE

Bouw van bejaardentehuizen
door particulieren

PANG

ONBEKENDE VAN GOGH

i

m

I

S

is

Uiterste zuinigheid geboden met

de natuur

Onze dagelijkse PUZZLE

ie doodde

t:

1

B

*t)e tfflSfuzpet/nfiL van c&ewste 2ang.

SC5

ïSQ

Marco Graffi?

DONDERDAG 17 JUNI 1954

PAGINA 5

Kans op contact met industrieën

COKESFABRIEK TE
TREEBEEK STAAKT
PRODUCTIE

Emma II binnenkort in bedrijf

Uitvinder J. Boogerd aan het

„schada-bord (thans jambo

H. VADER STEUNT OPNIEUW
DE UNICEF

CULTURELE PRIJS ARNHEM
Uitgereikt aan de architect
C. Nap

Regen van amendementen maakt tweede
lezing nodig

Toekenning van premies en jaarlijkse
bijdragen door het Rijk

B.M.R.S.

DRIE TON TEKORT BIJ
ZUIVELFABRIEK

Tegen directeur twee jaar
gevangenis geëist
(Van onze correspondent).

De valse-munterszaak
in België

Luikse Assisenhof hoorde

Nederlander

Geschenk van Paul Gachet aan het
Hoofdstedelijk Museum

Wilt u ook volgend jaar nog met vacant ie?

Bevolkingsdichtheid
veroorzaakt recreatie
druk

„GA LIGGEN OF IK
SCHIET

Oplossing van gisteren
Horizontaal: 1 pil, 4 mts, 7 natie, 9
spaak, 11 Laren. 14 ega, 15 eel, 16 edo,
17 tenen, 19 ieder, 21 ivoor, 22 ranke,
24 naald, 27 ato, 28 lijn, 29 leo, 30 ge
red, 32 aster, 34 gebit, 35 aar, 36 rat.

MADURODAM VERWACHT
MILLIOENSTE BEZOEKER

door J. S. FLETCHER

Beperking uitvoer
wollen stoffen naar
België

MIJNENVEGERS OEFENEN
IN DE SCHELDE

PATER L. v. d. VRANDE MSC
Blijft bij het Korps Commando
troepen

HELEENTJE, JIMMY EN DE
GRAMAFOONPLAAT

Op de onlangs in de grote Ahoy'-hal te
Rotterdam gehouden hobby-tentoonstelling
..Gouden Schakel" was één stand, die, te
midden van de meest fantastische inzen
dingen. tóch onze bijzondere belangstel
ling trok. Het was die van de Rotterdam
se gemeente-ambtenaar J. Boogerd, de
man met de in insiders-kringen reeds be
kende naam van „de spel-uitvinder". En
dat laatste is hij inderdaad. Niet minder
dan twaalf door hem in de loop der ja
ren uitgevonden denk- en kansspellen had
hij in de Ahoy'-hal geëxposeerd en die
hebben ons inderdaad met bewondering
voor zjjn fantasie- en scheppingsrjjke
geest vervuld.

Het begon in 1937, toen temidden van
de nationale schaak-psychose rond de
tweekamp Euwe—Aljechin het brein van
de heer Boogerd geïntrigeerd werd door
de magische aantrekkingskracht van het
denkspel op zich èn.... door de mogelijk
heid om een nieuw en niet minder fasci
nerend denkspel te lanceren. Zo produ
ceerde hij „schada", dat in zijn naam de
beginletters van schaken en dammen ver
enigd had. Bij de intensiviteit waarmee
schaken en dammen in ons land beoefend
worden, maakte ..scha 'a" niet veel o mg
de geboeide interesse van cracks als Euwe
en Springer ten spijt. Na de oorlog heeft
de heer Boogerd het spel iets vereenvou
digd, de drie verschillende stukken tot
twee terug gebracht en nu Wint het als
„janbo" langzaam maar zeker inderdaad
steeds meer populariteit.

Prof. dr F. Schuh, de bekende mathe
maticus uit Den Haag, heeft „schada" en
„janbo" aan alle kanten onderzocht, noem
de het geniaal en onuitputtelijk van wis
kundige mogelijkheden, gaf er de volgende
definitie van: „iedereen kan het spelen,
voor de beginners is het gemakkelijk,
voor de gevorderden moeilijk en niemand
zal het ooit helemaal onder de knie kun
nen krijgen

Een ware hobby-ist, deze heer Boogerd;
want wie zijn stand op de „Gouden Scha
kel" bezag, moest de indruk krijgen, dat de
diverse modellen kersvers uit de plastic-
fabriek kwamen, zo verfijnd in vorm en
kleur was de uitvoering. In feite echter
maakt de heer Boogerd alles zelf met de
hand, zelfs de kleinste miniatuur-model-
'en; bet vergt een onvermoeibaar geduld,
pen grote vaardigheid en een fijnheid van
hand die voor de befaamde subtiliteit van
het horlogemakersvak niet onderdoet. Wte
de heer Boogerd in zijn woning aan de
Rochussenstraat 179 te Rotterdam bezoekt,
wordt dan ook begraven onder de afge
keurde modellen, want Boogerd stelt hoge
eisen en is in zijn zelf-critiek niet gauw
tevreden! en wie zelf wel eens knutselt,
weet boe moeilijk 4 mm. triplex, van welk
materiaal alle modellen zijn vervaardigd,
te bewerken is.

Bepaald fascinerend is het denkspelle
tje „strategica" met 16 stukjes waarmee de
2 spelers samen mogen opereren; 'n spel
letje met ontelbare mogelijkheden, onbe
rekenbaar en toch met ijzeren logica tot
winst of verlies leidend. Zo zagen wij ook
de „heksen-puzzle", waarop met 8 stuk
jes bepaalde standen moesten worden ge
puzzeld; wij vonden er géén, de heer Boo
gerd 92. De „Olympic wonderringer" met
resp. 3, 4 en 5 ringen in resp. 6, 12 en 15

(Van onze correspondent)

Daar binnenkort de nieuwe cokesfabriek
Emma IX te Beek (L.) in productie komt,
za! op 26 Juni a.s. op het cokesbedrijf
Emma I te Treebeek de laatste kolenaan-
voer plaats vinden. Drie dagen daarna, nl.
op 29 Juni, zal de laatste productie op de
ze fabriek geschieden. De stopzetting van
het bedrijf zal met enige feestelijkheid ge-
Paard gaan. De Treebeekse fabriek, waar
op 200 man werkzaam zijn ,is sinds 1906

aldaar gevestigd. Vermoedelijk zal het ge-
help personeel naar de Emma II worden

overgeplaatst.

(Advertentie)

Zuiveren ontsmet uw huid
Riet de helder vloeibare
D.D.D. De jeuk bedaart,
de ziektekiemen worden
gedood en de huid geneest.

GENEESMIDDEL TEGEN

huidaandoeningen

deeltjes. Het nieuwe dambord met een
zeshoekig in plaats van een vierkant veld,
het voetbalspel in zakformaat, hetschuif-
mozaiekspei, het behendigheidsspel der
twee tegen elkaar in draaiende ringen, de
zogenaamde „roll-dice" (rollende stenen),
een apparaatje waarmee letterlijk alles te
spelen is, wat op kansspel betrekking
heeft. En daarnaast ook originele en kun
stig uitgedachte klnder-speelgoedjes, zo
als de zingende schotel, de vliegende vo
gel en nog meer, te veel oju op te noemen.

Het is, menen wij, niet te boud om de
bewering van de heer Boogerd over te ne
men, dat vooral voor plastic-fabrieken in
het contact met deze uitvinder de gele
genheid bestaat om de Nederlandse markt
met een aantal interessante, nieuwe
denk- en kansspellen en speelgoedjes te,
verrijken.

Voor de vijfde keer in het zevenjarige
bestaan van de UNICEF (United Nations
Children Emergency Fund) heeft de H.

Vader Zijn belangstelling getoond voor
dit Instituut. Maurice Pate, directeur van
de UNICEF, ontving een schrijven van
mgr J. B. Montini, waarin de volgende
passage voorkomt: „Zijne Heiligheid is
gelijk U bekend is, ten zeerste geïnteres
seerd in het prijzenswaardige werk, dat
ondernomen wordt om zo vele ongelukkige
kinderen te helpen, bijzonder de kinderen
van de meest geteisterde gebieden van
onze aarde".

De UNICEF wordt in stand gehouden
door vrijwillige giften. De H. Vader liet.

zijn schrijven vergezeld gaan van een gift inzonderheid het Arnhems gemeentebe-
van duizend dollar- stuur dank.

Ten gemeentehuize te Arnhem heeft
burgemeester C. G. Matser Dinsdag de
culturele prijs der gemeenten voor 1953
uitgereikt aan de architect C. Nap.

Alvorens tot deze uitreiking over te
gaan releveerde de heer Matser door
welke inzichten de jury zich heeft laten
leiden en welke criteria op de voorgrond
zijn gesteld b(j de beoordeling van een
groot aantal bouwwerken.

Namens de jury sprak ir P. H. Hekke-
ma. Hij noemde een der speciale eigen
schappen van de heer ï^ap de spelende
factor in zijn werk.

Voor de toekenning zegde de heer Nap

's-GRAVENHAGE, 16 Juni 1954.

De Ruilverkavelingswct, waarvan de be
handeling reeds verleden week Vrijdag
was aangevangen, is eindelijk hedenmid
dag tot een einde gebracht, nadat d- be
handeling der amendementen, 19 in getal,
nog de gehele middag in beslag had ge
nomen.

Aangenomen werd het wetsontwerp ech
ter nog niet, omdat de voorzitter het
nodig achtte de stemming uit te stellen
omdat met de vele wijzigingen, die waren
aangebracht, een tweede lezing eerst nog
wenselijk was. En daar de minister van
Landbouw morgen naar hij mededeelde
verhinderd is in de Kamer te verschijnen,
werd alleen de stemming tenslotte uit
gesteld tot Vrijdagmiddag bij de aanvang
der vergadering. Maar het staat natuurlijk
vast, dat het ontwerp dan z.h.st. zal wor
den aangenomen.

Het werd deze middag een chaos van

De bouw van bejaardentehuizen werd
tot dusverre door het Rijk alleen
eicel gesteun ingevolge de Woningwet. Dit
wil zeggen, dat alleen voor tehuizen, ge
bouwd door gemeenten en woningbouw
corporaties. Rijksbijdragen werden ver
leend. Thans zullen ook particulieren voor
de bouw van zulke tehuizen geldelijke
steun van het Rijk kunnen krijgen. Door
wijziging van het Premie- en Bjjdrage-

bcsluit Woningbouw zullen namelijk

evenals dat voor woningen reeds het ge
val was voor bejaardentehuizen z.g.
premies van Rijkswege kunnen worden
toegekend.

Ingevolge een beschikking van de mi
nister van Wederopbouw en Volkshuisves
ting zal de premie worden verleend voor
tehuizen, waarvan de inhoud niet groter
is dan 125 m3 per te huisvesten bewoner.

Zij zal, al naar geiang hei tehuis een,
twee, drie of meer bouwlagen bevat,
1.150, 1.325 of 1.400 per te huisvesten
bewoner bedragen. Bovendien wordt nog
een toeslag voor grondkosten gegeven,
die afhankelijk is van de groep, waarin
de gemeente van vestiging is ingedeeld.
Deze toeslag bedraagt 325, 170 of
120. Voorts wordt nog een funderings
toeslag verleend in geval de fundering
zwaarder is dan normaal. Toegekende pre
mies worden uitgekeerd als het tehuis
voor bewoning gereed is. Op verzoek kan
de helft worden uitbetaald als het gebouw
glas- en waterdicht is.

Jaarlijkse bijdragen

Voor de tehuizen, die eigendom zijn van
rechtspersonen en die door deze zonder
winstoogmerk worden verhuurd, kunnen,
behalve de premie ook nog jaarlijkse bij
dragen van Rijkswege worden verkregen.
De verlening hiervan heeft ten doel een
lagere huurprijs mogelijk te maken. Ook

Donderdag 17 Juni

22.00 Fanfare.

22.15 Hook Hits.

23.00 Brigadoon.

23.30 Verzoekprogramma.

00.30 Sluiting.

Vrijdag- 18 Juni 1954.

Hilversum i (402 mi 7.00—24.00 kro

7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed. 8.00
Nws. 8.15 Gram. 9.00 V. d. huisvr. 9.35 Waterst.
0-40 Gram. 9.45 Schoolradio. 10.00 Gram. 10.30
Lichte muz. 10.55 Gram. 11.00 V. d. Zieken.
11.40 Kamerkoor. 12.00 Angelus. 12.03 Metro-
Dole ork. en solist. 12.30 Land- en tuinb. me
dici. 12.33 Musette-ork. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. en Kath. nws. 13.20 Pianoduo. 13.45 V. d.
vrouw. H.OO Gram. 14.30 Gram. 15.00 School
radio. 15.30 Amus ,t,uz. ]6 00 v d zieken- 17 00
V d. jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Salonork.
f-n solist. U8.00 Act. 18.10 Lichte muz. 18.40
vragenbeantw 18.5-1 Act. 19.00 Nws. 19.10 Re-
Ueringsuitz. 19-30 Verz. progr. v. d. mil. (gr.).
20.25 De gewone man. 20.30 Promcuade-ork.
solist. 21.05 Luchtrpachtkapel en solist. 21 35
f^abants halfuur. 22 10 Dansrnuz. 22.45 „Kerk
Diens", caus. 23.00 Nws. -3.15—24.00 Grain.

™-<VERSUM II '298 M) 7.00 VARA. 10.00
VPRO. 10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO. 23.00-
24.00 VARA. oo

7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7-33 Gram. 8.00
Nws. 8.18 Gram. 8 45 V. d. huisvr. 9.00 Gym
v. d. vrouw. 9.10 Gram. 9.40 Schoolradio. 10.00
Caus. 10.05 Radiofeuilleton. 11.30 Piano. 12.00
Duetten. 12.30 Land- en tuinbemeded. 12.33
Sport. 12.48 Gram. 13.00 Nws. 13.15 Meded.
13.20 Gevar. muz. 14.00 Kookpraatje. 14.20
Hlaaskwintet. 14.50 Voordr. en muz. 15.10 Piano.
15.30 Musette ork. 16 00 Gram. 16.30 V. d. jeugd.
17.00 Orgel. 17.20 Muz. Caus. 18.00 Nws. 18.15
Qram 19 00 Caus. 19.15 Piano. 19.30 „Op bezoek
bij anderen". 19.45 Ber. 20.00 Nws. 20.05 Boek-
bespr °0 10 Klarinet kwint. 20.30 Caus. 20.40
Caus.' 2*1 00 Hoorsp. 22.00 Buitenl. weekoverz.
=2.15 Lichte muz. 22.30 Caus. 22.45 Avondwo
ning. 23.00 Nws. 23.15 Klem koor. 23.47—24.00
Luit, viool en viola da gamba.

Engeland BBC Home Service. 330 m.
12.00 Gram. 12.25 Gevar. muz. 12.55 Wecrber.
'3.00 Nws. 13.10 Gevar. muz. 13.40 Pianomuz.
'3.55 Sport. 14.00 V. d. scholen. 15.00 Hoorspel.
i?-30 Sport. 16.30 Hoorspel in het Frans. 16.40
met conférence. 17.00 V. d. kind. 17.55
Weerber. 18.00 Nws. 18.15 Sport. 18.30 Gevar.
Progr. 19.30 „Follow on". 20.00 Klankb. 21.00
gws. 21.15 Gevar. progr. 21.45 Klankb. 22.15
Recital. 22.45 Pari. overz. 23.00—23.08 Nws.

Engeland, BBC Eight Program. 1500 en 247 m

,_'1.45 Amus. muz. 12.15 Orkestconc. 13.00 Sport.
13.30 Gram. 13.45 V. d. kleuters. 14.00 V. d
■U°uw. 15.00 Dansrnuz. 15.45 Amus. muz. 16.15
Jy's Dale's Dagb. 16.30 Orgelspel. 17.00 Gevar
ljuz. 17.45 Verz. progr. 18.45 Hoorspel. 19.00
Jhw. 19-25 Sport. 19.30 Gevar. muz. 20.00 Gevar.
Ucgr. 20.45 Discussie. 21.15 Gevar. progr. 22.(.0
5,ws. 22.15 Act. 22.20 Gevar. muz. 23.05 Voordr
3-20 Lichte muz. 23.5024,00 Nws.

N.W.D.R. .309 m.

12.00 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.10 Omr. ork.
S1 sol. 16.00 Volksliederen. 17.00 Nws. 17.35
r:'m. 19.00 Nws. 19.15 Lichte muz. 20.00 Gevar

Nws. 14.00 Schoolradio. 15.30 Gram. 16.00 „Ifige-

Cn;°movl, Lichte muz- '8-'J0

u-ram. 18.10 Voordr. 18.20 Gram 18 30 V ri cold
19.00 Nws. 19.40 Gram. 20.00 Sus 20.15 lymph
ork. en solist. 22.00 Nws. 22.15 Internat SJ
Universiteit. 22.30 Gram. 22.53—23.00 Nws.

484 m.:

12.00 Gram. 13.00 Nws. 13.20 Gram. 14(0
Omr. ork en solist. 15.00 Gram. 16.05 Lichte
n5uz' ,1M'Nws' '7-15 Gram. 17.30 Zang en
Nws0, A Gram. 19.30 Nws. 21.30 Gram. 22.00
Nws. 22.15 Jazzmuz. 22.45 Gram. 22.55 Nws.

BBC European Serv. Uitz. voor Nederland.

22.0022.30 Nws. Hoe de weekbladen het zien

Nieuwe films. lOp 224 en 75 m.).

voot zelfstandige woningen voor bejaar
den, waarvoor als zodanig premies zijn
verstrekt en die door rechtspersonen wor
den verhuurd, kan de jaarlijkse bijdrage
worden toegekend.

Deze bedraagt 50 per woonvertrek in
een tehuis of per zelfstandige woning en
wordt voor de duur van vijftig jaar ver
leend.

Voor de toekenning van de jaarlijkse
bijdragen gelden o.m. de volgende voor
waarden: De gemeente dient eenzelfde be
drag als het Rijk bij te dragen, de huur
prijs moet per hoofdwoonvertrek in een
tehuis of per zelfstandige woning 100 per
jaar lager worden gesteld dan de door de
minister vastgestelde normale huurprijs,
het inkomen van de bewoners mag voor
in gezinsverband samenwonenden niet ho
ger zijn dan 2.000 per jaar en voor al-
leenwonenden niet meer dan 1.300, de
bewoners moeten minstens 60 jaar oud
zijn.

De jaarlijkse bijdragen dienen evenals
de premies bij het gemeentebestuur te
worden aangevraagd. Deze bijdrage wordt
voor het eerst uitbetaald een jaar. nadat
het tehuis of de woning is gereed geko
men.

De officier van Justitie bij de Leeuwar
der rechtbank eiste Woensdag na een
zitting, die bijna de gehele dag in beslag
had genomen, twee jaar gevangenisstraf
met aftrek tegen de 58-jarige Chr. L.
v. d. H. uit Langweer, voormalig directeur
van de Coöperatieve Zuivelfabriek aldaar
die in de jaren van 1946 tot 1953 grote
bedragen heeft verduisterd. De fabriek
had, nadat een en ander aan het licht
kwam. een tekort van drie ton. Hiervan
heeft verdachte ten onrechte omstreeks
180.000 uitbetaald als zogenaamd potgeld
aan de melkleveranciers, dus als uitkering
boven het gewone melkgeld.

Verdachte deed dat om voor te geven,
dat het bedrijf best rendeerde. Een som
van ruim een ton is echter volkomen
zoek.

De officier noemde verdachte vermin
derd toerekeningsvatbaar, maar was
niettemin van oordeel, dat hij soms toch
geweten moet hebben, dat hij grandioos
fout ging.

fe. 21.45 Nws. 23.30 Pianorecital. 24.00 Nws
'*5 Lichte muz. 1.15 Gevar. muz,

Prankr(jk, Nationaal Programma. 347 m.

„'2.30 Ork. conc. 13.00 Nws. 13.55 Israëlische
r z- 18.30 Amerikaaanse uitz. 19.10 Gram. 20.02
For At Bleue", opera. 22.45 Gram. 23.00
lass. muz. 23.45—24.00 Nws.

ï5r«ssel. 324 en 484 m.
m:

ll-45 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00

amendementen en regeringswijzigingen,
maar vooral van amendementen, die eerst
werden gehandhaafd en later toch weer
ingetrokken, van amendementen, die wer
den gewijzigd en eens gebeurde het zelfs,
dat toen de minister een amendement had
overgenomen, later door andere leden een
amendement werd ingediend om het over
genomen amendement weer ongedaan te
maken. Zo zag men tenslotte door de
bomen het bos niet meer. Tenslotte kwam
het tot een drietal stemmingen, maar de
betrokken amendementen werden alle ver
worpen.

Het door de minister overgenomen
amendement waarop later weer 'n tegen-
amendement werd ingediend, behelsde een
voorstel van de heer Biewenga (A.R.), tot
wijziging van het artikel, waarin de minis
ter de bevoegdheid werd gegeven een
ruilverkaveling, die was afgestemd, maar
in het algemeen belang noodzakelijk moest
worden geacht, verplicht op te leggen. Dit
zou volgens het ontwerp de minister alleen
kunnen doen, indien de helft van de voor
geschreven .meerderheden, zijnde 54 van
de eigenaren en 54 van de te verkavelen
oppervlakte, dus in totaal 54 het er mee
eens was geweest. De heer Biewenga wilde
de invloed van de minister hier nog iets
verkleinen en was gekomen met een
amendement om van de helft te maken,
zodat de minister daartoe alleen bevoegd
zou zijn, indien niét de helft, maar ?4 van
de voorgeschreven meerderheden het er
mee eens was. Minister Mansholt had deze
wijziging gisteren reeds overgenomen. Het
was per slot van rekening niet zo heel
veel. 54 van de voorgeschreven meerder
heid óf is maar een verschil van 54 en
klaar dit artikel zo goed als nooit wordt
toegepast, omdat de ruilverkaveling
meestal in onderling overleg tot stand
komt. had de heer Engelbertink (K.V.P.)
er ook geen bezwaar tegen, dat de minis
ter een iets grotere bevoegdheid zou hou
den en steunde hij mèt de heer Van der
Ploeg van zijn fractie het amendement-
Vondeling om terug te keren tot het oor
spronkelijk in het ontwerp vastgestelde
Maar tenslotte gold het hier een princi
piële zaak nl. meer of minder invloed van
de overheid en dat was waarschijnlijk de
reden, dat de heer Engelbertink de overige
leden van de katholieke fractie niet mee
kreeg en het amendement-VondeIing werd
verworpen met 37 tegen 25 stemmen Voor
stemden alleen de p.v.d.A. en de heren
Engelbertink en Van der Ploeg (K.V.P.).

Een ander amendement Biewenga om
niet 5maar maximaal 3°/o bij een ver
kaveling toe te wijzen aan openbare licha
men, werd verworpen met 35 tegen 25
stemmen. Tegen de P vd A. en de K.V.P.
behalve de heren Groen en Van Meel Ds
Zandt had óók voorgestemd maar bij ver
gissing Later verklaarde hij, dat hij eigen
lijk had willen tegenstemmen.

Dan was er nog een amendement van de
de heer Droesen (K.V.P), die een bepa-
ling wenste om de pachter eventueel te
kunnen uitkopen, indien een pachtverhou-
ding, voor de pachter van geringe beteke
nis, een doelmatige ruilverkaveling ern
stig zou bemoeilijken Hij vond het boven
dien bezwaarlijk om aan een bepaalde
pachter een nieuwe verpachter op te drin
gen. In zulke uitzonderlijke gevallen
achtte hij het beter de pachter uit te
kopen.

Maar ook dit amendement werd verwor
pen en wel met 38 tegen 26 stemmen. Voor
stemden hier de K.V.P., uitgezonderd
voorzitter Kortenhorst. en de V.V.D.

De rest der amendementen werd gewij
zigd, ingetrokken of overgenomen.

Morgen zal de Kamer een debat begin
nen over de achtste algemene vergade
ring der Verenigde Naties. Daarna zal
Vrijdag de in Delfzijl op te richten Soda-
fabriek worden besproken.

F. S.

Bij de voortzetting van de zaak tegen
de vervalsers van bankbiljetten van
100 gulden voor het assisenhof te Luik,
werd ook een Nederlander, zekere A.
P. gehoord. Hij had de leiding van een
tweede bende valse munters gehad,
waarvan er verscheidenen ook meewerk
ten in de eerste en grootste groep, die
beweert met de opbrengst van de val- I
se guldens valse peseta's te hebben
willen aanmaken om hiermee het re
giem van Franco ten val te brengen.

P. verzocht de voorzitter van het hof
de zaak met gesloten deuren te willen i
behandelen. „Ik had een geheime zen
ding, zo verklaarde hij en kan hierover
niet spreken als er journalisten in de
zaal zijn. Ik werkte voor een machtige
organisatie". De president noemde het
argument van „een geheime missie"
echter een fabeltje en weigerde op het
verzoek van beschuldigde in te gaan.
P. die reeds verscheidene keren zowel
in Nederland als in België is veroor- I
deeld, verklaarde hierna dat geen en
kel nagemaakt biljet in omloop werd
gebracht. De Nederlandse recherche,
zo zeide hij, heeft op 1 April 1949 valse
bankbiljetten in beslag genomen, die
door de andere groep valse munters
werden vervaardigd, terwijl die van
ons pas in Augustus van dat jaar wer
den gemaakt. Daar het geheime doel,
waarvoor de biljetten werden vervaar
digd, niet meer bestond, zo besloot hij,
werd beslist deze te verbranden.

Chinese zusters niet meer vervolgd'

Terwijl bijna alle buitenlandse missie
zusters in China door de communisten uit
het land verdreven zijn, worden de inland
se religieuzen de laatste maanden ge
dwongen naar hun kloosters terug te ke
ren en weer het kloosterkleed te dragen.
Dit meldde de Italiaanse zuster Gamba
Pierina, een Salesiane, die onlangs uit
communistisch China te Hongkong arri
veerde.

Het Stedelijk Museum te Amsterdam
heeft dezer dagen een bijzondere aan
winst, n.I. een tot nu toe onbekend schil
derij van Vincent van Gogh, gekregen. Het
is een geschenk van dokter Paul Gachet
uit Auvers (Fr.). Deze Leeft als 16-jarige
knaap Vincent van Gogh, toen hü in ver
band met zijn zelfmoordpoging ter verple
ging in het hospitaal te St. Remy was op
genomen, de laatste twee dagen van zjjn
leven verpleegd. Gachet's vader was ge
neesheer in het ziekenhuis. Uit erkente
lijkheid voor de verpleging schonk de

broer van Vincent, Theo van Gogh, Paul
Gachet dit schilderij. liet stelt voor het
park van het hospitaal te St. Remy en
het is in de maanden Mei-Juni 1889 ge
schilderd.

Dokter Gachet heeft gemeend dit zeer
persoonlijke aandenken aan Van Gogh een
waardige bestemming te moeten geven
hjj heeft het geschonken aan de Van
Gogh-stiehting, waarvan het bezit perma
nent in het Stedelijk Museum te Amster
dam wordt geëxposeerd.

(Van onze Haagse redactie).

In 1900 was er in Nederland per 1000
inwoners nog 165 ha natuurruimte be
schikbaar. In 1947 was dit gedaald tot
49 ha; in 1970 zal het 45 ha zijn. De
recreatie-ruimte beweegt zich dus in
dalende lijn. Daartegenover is het aantal
recreatie-zoekenden sinds het begin van
deze eeuw met honderden procenten ge
stegen. En het stijgt nog steeds. Zo wordt
verwacht, dat in 1965 het aantal vacantie-
gangers weer met 20 pet zal zijn toegeno
men. Wat leert ons deze ontwikkeling?
Dat de uiterste zuinigheid met de natuur
is geboden en dat zij zo efficiënt mogelijk
moet worden benut.

Daaraan ontbreekt nog zeer veel, zo
niet alles. Vacantiegangers gedragen zich
niet zelden als ware vandalen. Alleen in
de gemeente 's-Gravenhage heeft de Ge
meentelijke Plantsoenendienst per jaar 'n
strop van 40.000 tengevolge van bal
dadigheid. Om nog maar te zwijgen van
de toestand, waarin bos, hei en duinen
vaak worden achtergelaten. Ook de be
nutting van de aanwezige recreatie-ruimte
laat veel te wensen over. Op sommige
stukken klit men met duizenden samen,
terwijl andere, minstens zo mooie of ge
lijkwaardige terreinen amper worden be
zocht. Vergelijk bijvoorbeeld maar het
aantal bezoeken van West-Brabant met
dat van de Veluwe. Of bekijkt de ver
deling van de drukte over het strand.

Steeds meer mensen zijn en worden in
het genot van vacantie gesteld. De ont
wikkeling van de verkeersmogelijkheden
en de groei van de steden doen steeds
meer mensen er op uittrekken. Op zichzelf
een gelukkig verschijnsel. Maar hun moet
zowel op practische als op ethische gron
den worden geleerd, hoe zich in de natuur
te gedragen. In het dichtbevolkte Neder
land kan hun inderdaad de vraag worden
voorgelegd: „Wilt u ook vólgend jaar nog
met vacantie?".

Teneinde bij het Nederlandse volk de
eerbied voor de natuur en het gevoel van
verantwoordelijkheid voor het behoud van
natuur en landschap te bevorderen is on
langs door de minister van O., K.
en W. het „Werkcomité Natuurbehoud en
Recreatie'' opgericht. Het stelt zich ook

ten doel het verblijf in de natuur in zo
danige banen te leiden, dat het een zo
groot mogelijke recreatieve waarde ver
krijgt. Daartoe zal het comité het werk,
dat anderen reeds op dit gebied verrich
ten, coördineren en stimuleren. Voorts
zal het landelijke acties organiseren en de
problemen, welke met de doelstelling ver
band houden, bestuderen.

Het comité, dat onder voorzitterschap
staat van de heer M. A. Reinalda, com
missaris van de Koningin in Utrecht, is
zo breed mogelijk opgezet, teneinde het
gehele Nederlandse volk te kunnen be
reiken. Binnenkort hoopt het voor het
eerst naar buiten op te treden.

De doelstelling van dit comité is, naar
het ons voorkomt, van het grootste ge
wicht. Zowel voor de individuele vacantie-
ganger als voor het behoud van voldoende
recreatiegelegenheid in het algemeen. De
cijfers van de bevolkingsdichtheid wijzen
uit. dat er sprake is van 'n ware recreatie
druk. Deze druk is uiteraard het hevigst
in de randstad Holland. Hetgeen tenslotte
een enkel cijfer moge illustreren. In
Nederland het dichtstbevolkte land van
Europa leven thans gemiddeld 275 per
sonen per vierkante km. Maar in de drie
hoek LeidenHoek van HollandRotter
dam verwacht men in 1980 een bevolkings
dichtheid van 2730 personen 1 Hetgeen
zonder meer duidelijk maakt, dat alleen
j reeds op practische gronden de werk-
j zaamheid van een comité voor natuur
behoud en recreatie een dringende nood
zaak is.

Gisterennacht werd een bewoon
ster van een villa aan de Sweelinck-
laan te Hilversum wakker door ge
stommel. Zij stond op en zag op het
portaal een man lopen, die plotse
ling het volle licht van een zak
lantaarn op haar richtte.

Ga liggen of ik schiet" riep de
inbreker. Maar toen de dame begon
te gillen en de man ook op de
andere kamer iemand hoorde toe
snellen, nam hij ijlings via de don
kere trap de vlucht om een veilig
heenkomen te zoeken door de voor
deur, die hij had laten openstaan. Er
wordt niets vermist. Dit in tegen
stelling tot een soortgelijk geval,
waarbij een onbekend gebleven In
breker enige maander geleden
onder bedreiging een dame, een be
woonster van de Utrechtseweg, een
groot geldbedrag ontstal.

Let op de naam RANG op het beschermende omhulsel

Horizontaal: 6 huidopening, 7 soort stof,
9 middelmatig. 11 ligplaats voor schepen,
12 wettigen, 15 visnet. 16 niet een enkel
persoon, 18 meisjesnaam, 20 leerling (fr.)

Verticaal: 1 zalfmes, 2 gebogen, 3 door
het lot toewijzen, 13 gereedschap, 14 la-
lijst, 10 legeren, 13gereedschap, 14 la
ter, 15 bouwmateriaal, 17 pl. in Azië,

19 spil.

Verticaal: 2 Ina, Slakenvelder, 4 mil-
lionnair. 5 Tea, 6 opgelaten, 8 zedenleer,
9 set, 10 aan, 12 red, 13 nor, 18 eik,

20 era, 22 rag, 23 nor, 25 alt, 26 dor, 31
ega, 33 sta.

Madurodam verwacht de millioenste be^
zoeker sinds de opening in 1952. Aan de
ingang van het miniatuurstadje is een
thermometer geplaatst, waarop men dage
lijks de stijging kan aflezen, die naar de
millioenste bezoeker leidt. Deze wordt de
volgende week verwacht. Het ligt in de
bedoeling dit gebeuren feestelijk te vie
ren.

Saxanto

grote

Alom verkrijgbaar

12

Zeker. Toen ik gehoord had wat
mijnheer Graye me vertelde over haar
afkeer van Engeland, en haar somber
heid, en haar beroep op hem dacht ik
daaraan. Het zou kunnen, dat ze het ge
daan had. Maar alles wat ik op het
ogenblik kan zeggen is, dat we over dit
punt even weinig zekerheid hebben als
vye hebben over een ander punt namelijk
haar verblijfplaats.

't Onderzoek wordt natuurlijk voort-

Ee^ftMen zet het dag en nacht door. Al
les wordt zo grondig mogelijk onder
zocht Jammer genoeg schijnt Signor
Graffi bijna geen vrienden onder zijn
eigen landgenoten gehad te hebben. Ik
heb de meest nauwkeurige onderzoekin
gen gedaan, en ik kan, behalve zfjn En
gelse leerlingen bijna geen mensen vin
den, die hem kenden. En die hem ken
den, kenden hem nog maar vrij opper
vlakkig. Hij was lid van geen enkele
club. kring, of vereniging. Hij schijnt
een soort kluizenaar geweest te zijn. En
dat maakt de zaak heel wat moeilijker.

U hoorde mijnheer Graye's getui

genverklaring. Hij vertelde ons van een
geheimzinnige vreemdeling, die Signor
bezocht op de avond van zijn

dood. Hebt u enige gevolgtrekkingen
gemaakt uit dit bezoek?

Ja ik ben tot de conclusie gekomen,
dat de man niet alleen een sleutel had
van mijnheer Graffi's flat, maar ook
van de voordeur van het Austerlitz flat
gebouw, en dat hij waarschijnlijk gere
geld zijn bezoeken aflegde, nadat de
voordeur voor de nacht gesloten was

Hebt u getracht die man te vinden?

We hebben het geprobeerd, en zijn er
nog mee bezig, Mijnheer Graye gaf me
dezelfde beschrijving van hem, die hij
hier zoeven ook gegeven heeft. Onge
lukkigerwijze past deze beschrijving op
honderden mensen in de vreemdelin-
genwijken van Londen. Eergisteren, de
dag na de moord en gisteren weer, heb
ik mijnheer Graye meegenomen door
verschillende van dezTe buurten en naar
ee" b°°p plaatsen clubs, restaurants,
cafes, die veel door vreemdelingen en
Spe«™ duor Italianen bezocht worden

om te zien of hij die man soms kon
vinden maar zonder resultaat. We heb-
ben niets van hem gehoord.

Gelooft u niet, dat, als deze geheim-
ir,!nnlfe bezoeker een vriend van Signor
Graffi zou zijn geweest, hij wel zo gauw
als hij van diens dood hoorde, voor de
dag gekomen zou zijn?

De getuige aarzelt voor de eerste
keer

Wel, misschien en misschien ook
niet Hij kan heel goed persoonlijke rede
nen hebben, om welke hij niet weten

wil, dat hij Signor Graffi bezocht heeft.
Ik geloof, dat er een geheimzinnigheid
in dit geval schuilt, die

De getuige gaat niet verder, omdat hij
plotseling onderbroken wordt, 'n Politie
agent heeft zich een weg naar binnen
gebaand. Hij brengt een werkman met
een pet in zijn hand met zich mee. De
politieman komt verder naar voren, met
een stralende blik naar de magistraat.
De griffier ondervraagt hem fluisterend.
De agent overhandigt hem iets geheim
zinnigs. waar de griffier mee naar de
Coroner stapt. De Coroner kijkt en luis
tert. En plotseling loopt er een gefluister
door de volle zaal. De werkman heeft
iets gevonden. Misschien wel het ding,
waarmee de Italiaan de dood is inge
zonden.

HOOFDSTUK VII
De stiletto en de Jury

Daar komt het ding te voorschijn. De
Coroner heeft het er met iemand over
en houdt het daarbij natuurlijk omhoog.
De lichtjes op zijn lessenaar glijden er
spelend overheen, en weerschijnen en
flikkeren op het oppervlak. Het volk aan
het einde van de zaal weet nog niet, en
kan, ook zelfs als ze hun ogen inspan
nen. nog niet precies zeggen, wat het
eigenlijk voor een ding is. Is het een
mes een dolk, een ponjaard of een sti
letto? Maar wat komt het er op aan, bij
hen staat al vast, dat dit het ding is
waarmee ze het gedaan hebben. En een
bekoring komt over hen, en bevangt hen.
Werkelijk, dit was de moeite van het ko

men waard. Te kunnen kijken, zelfs om
alleen maar een glimpje op te vangen
van iets waarmee een moord gedaan is
is minstens z:o prachtig als de Gruwel
kamer bij Madame Tussaud het panop
ticum.

De Coroner wendt zich tot zijn twaalf
„goede en eerlijke mannen" en knipoogt
terloops even naar mijnheer Chrisen-
bury.

De vorige getuige, of laat ik liever
'zeggen de getuige, want ik geloof, dat
mijnheer Chrisenbury nog niet met hem
klaar was, werd onderbroken, heren, door
de binnenkomst van een politie-agent die
een man meebracht, door wie, nog geen
kwartier geleden, het voorwerp gevonden
is. waarmee naar alle waarschijnlijkheid
de moord, die wij hier aan het onderzoe
ken zijn, is gepleegd. Ik geloof, mijnheer
Chrisenbury, dat we nu beter de man,
die het gevonden heeft, zijn verklaring af
kunnen laten leggen, en daarna horen wat
de concierge en zijn vrouw er over te
vertellen hebben?

Mijnheer Chrisenbury stemt dadelijk
toe. De man, die samen met de agent is
binnengekomen, en die sindsdien zijn pet
tussen zijn vingers draaiend naast het
getuigenhokje heeft gestaan, stapt nu naar
de plaats, die door mijnheer Wirlescombe
is verlaten. Zijn naam is William Nokes.
Hij woont in Corporation Street bij de
Harrow Road. Hij is metselaar.

Mijnheer Chrisenbury heeft het wapen
in zijn handen. Hij houdt het omhoog.
Iedereen kan het nu zien in het gele licht
Zij, die iets van dergelijke dingen afwe

ten, zien. dat het een stiletto is van het
soort, zoals ze in Zuid-Itaiië gedragen
worden. Het driehoekig lemmet is onge
veer zeven duim lang. Het heft is van
een donker materiaal, hoorn,, of eboniet,
en met zilver ingelegd. Het volk op de
achterste banken verklaart met grote fan
tasie, dat ze bloed kunnen zien op het
lemmet en op het heft.

Je hebt dit zoeven gevonden, is het

met, Nokes?

Ja, mijnheer.

Wanneer heb je het gevonden?

Ongeveer een half uur geleden, mijn
heer.

Waar

Hier vlakbij, mijnheer, tussen hier en
Austerlitz Road.

Vertel ons nu eens precies, hoe je het
gevonden hebt.

Nokes, die zijn pet mee naar het getui
genhokje genomen heeft, draait haar in
zijn handen rond als om er wat fantasie
uit te wringen. Het is hem duidelijk aan
te zien, dat hij er niet op voorbereid is,
om wat wij noemen een speech te houden,
maar onder de invloed van het aanmoe
digend gefluister van de griffier, die hem
zegt het allemaal maar achterelkaar te
vertellen, steekt hij zijn kin in de lucht
en valt volmoed met de deur in huis.

(Wordt vervolgd)

Blijkens een van de Federatie Neder
landse Wolindustrie en het Nationaal Ver
bond der Wolwevers van België ontvangen
communiqué heeft onlangs te Brussel
onder leiding van ambtenaren van het
Belgische en Nederlandse ministerie van
economische zaken een bespreking plaats
gehad tussen vertegenwoordigers van de
Belgische en Nederlandse organisaties van
wollenstoffenweverijen, als een vervolg
op een regelmatig contact, 4gt tussen
beide organisaties in de laatste 154 jaar
heeft bestaan.

Alle belanghebbenden waren het er over
eens, dat op zo kort mogelijke term'jn
gestreefd diende te worden naar een vol
ledige realisatie van de economische unie.
Anderzijls werd geconcludeerd, dat de
dispariteit tussen het loonniveau in België
en Nederland oorzaak kan zijn geweest
van enige moeilijkheden in bepaalde sec
toren van het Belgische bedrijfsleven,
waaronder ook de wollenstoffenindustrie.

Ter ondervanging van deze moeilijk
heden zijn de delegaties na langdurige en
moeizame onderhandelingen tot de af
spraak gekomen dat de export van Ne
derland na^r België van wollen stoffen,
waarvan de waarde B-frs 275 per kg of
minder bedraagt, zal worden gebonden
aan een contingent ter grootte van 375 ton,
welk contingent geldig zal zijn voor de
periode van 1 Juni t.m. 30 November 1951.

De beide delegaties vertrouwen, dat de
bovenbedoelde moeilijkheden slechts een
tijdelijk karakter hebben en door het lang
zaam naar elkaar toe groeien van de
sociale en economische omstandigheden n
de Beneluxlanden binnen afzienbare tijd
tot oplossing zullen kunnen worden ge
bracht.

Gisteren is in het gebied van de Schelde
en nabij Oostende een geallieerde mijnen
veegoefening begonnen, die tot 25 Juni
a.s. zal duren. Aan de oefening, die de
naam Bandeau 10" draagt, zullen onge
veer 30 40 Belgische. Britse, Neder
landse en Portugese mijnenvegers deel
nemen. De oefeningen staan onder leiding
van de Commandant Zeemacht Nederland
in zijn functie van „Admiraal-Benelux"
en worden gehouden in het groter verband
van Het Kanaal-Commando. Na afloop
van de oefeningen zullen de mijnenvegers
bezoeken brengen o.a. aan Rotterdam en
Amsterdam.

Hoewel het aanvankelijk wel in de be
doeling heeft gelegen, dat de bekende
vroegere Korea-aalmoezenier en thans
aalmoezenier van het Korps Commando
troepen te Roosendaal, pater L. v. d
Vrande M.S.C., naar Nieuw-Guinea zou
vertrekken, vernemen wij thans uit d»
beste bron, dat dit plan niet doorgaat.
Pater v. d. Vrande blijft bij de Comman
do's.

Of de indertijd aangekondigde opname
van het Nederlandse zangeresje Heleen
tje van Capelle met Jimmy Boyd, het po
pulaire Amerikaanse zangsterretje, nog
zal doorgaan is een open vraag. Momen
teel loopt in Amerika een interesse voor
gramofoonopnamen van jeugdige vocalis
ten zo sterk terug dat de jonge sterren
Jimmy Boyd nog uitgezonderd hun
contracten veelal niet hernieuwd zien.
Door deze tanende belangstelling zou men
in de samenzang tussen Heleentje van
Capelle en Jimmy Boyd geen voldoende
afzetmogelijkheden zien.

Twintig van de veertig inzittenden van
een autobus, die op weg was van San
Luis de Potosi naar Tampico (Mexico) zijn
Dinsdag levend verbrand, toen de benzine
tanks van de autobus door onbekende oor
zaak ontploften.