Nieuwe Schiedamsche Courant | 1954 | 14 juli 1954 | pagina 2

SCHIEDAM onder de LOUPE

Vlaardingen helpt besturen bij
bouw van kleuterscholen

DE STEM VAN DE LEZER

De godsdienstige gezindheid
onzer bevolking

OUDE TIJD

De staking bij Van den Bergh
en Jurgens

G

Goede bijverdiensten

Gevraagd nette krantenbezorgers(siers)

Nieuws uit STAD EN OMTREK

Locomotief rijwielen

Grote toeneming der onkerkelijkheid

Uit die goede

eheumi

Hulp

WALDO-RIJSCHOOL

Jeugd-Jolijt

In 1955 zullen 5 scholen worden opgetrokken

Voorstellen Volksgezondheid door raad aanvaard

NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT

Maanwoord tot leden der bonafide

organisaties

ROTTERDAM

Nieuwe tramtarieven
gaan 1 Augustus in

Paratyplius in
Dordrecht

WOENSDAG 14 JULI 1954

S

PAGINA 2

Onze stad is nog steeds een zelfstandige gemeenschap
met eigen bestaansrecht en kan niet gezien worden als
een voorstad van Rotterdam, zonder eigen karakter
aldus drs Diederich.

SCHUILING HAD ONGELIJK
MET ZIJN ANNEXATIESPOOK

DE YEILIG-YERKEERSWEEK

OVERREDEN

69915

PROEF ALARM MET BUITEN
OEFENING
Door R. K. EHBO

OFFICIëLE PUBLICATIE

A DAM 38

SCHIEDAM BEHAALDE
4e OVERWINNING IN
SUCCESSIE

AANRIJDINGEN

BURGERLIJKE STAND

EERSTE PAAL VOOR
DELFTS COMPOST-
BEDRIJF

RIOLERING IN DE GORZEN

JUBILE

Het percentage der katholieken daalde in de laatste 50 jaren
van 39,30 pet tot 32-95 (in 1947), een vermindering
met een vijfde

NED, VRACHTENMARKT

WILDE ACTIE

NEDERLANDSE EREVELDEN
TE LüBECK EN HANNOVER

VOLKSGEZONDHEID

WOLVEGA GAAT PIETER
STUYVESANT HERDENKEN

GEEN CENTRALE FRUIT-
VEILING IN HET WESTLAND

JUBILEUM W. VAN GELDER

IN ROTTERDAM

We hebben het reeds in het kort gemeld: zojuist is verschenen het rapport
samengesteld door drs J. H. Diederich, directeur van het Bureau voor
Marktanalyse en sociografisch onderzoek te Amsterdam, in opdracht van
het gemeentebestuur onzer stad en gewijd aan de structuur van de bevol
king der gemeente nu en in de toekomst.

Enkele conclusies haalden we daarbij
aan, o.a. dat Schiedam in 1979 een bevol
king van 100.000 zielen zal tellen, indien
de omstandigheden normaal blijven. Voorts
stelde Drs Diederich vast, dat onze ge
meente eenzijdig geïndustrialiseerd is, in
een bepaald opzicht althans. Er zijn te
veel grootbedrijven en te weinig kleine en
middelgrote bedrijven. Als gevolg hiervan
heerst er een gebrek aan kleine zelfstan
digen, van wie initiatief uitgaat. Dit heeft
uiteraard een schadelijke invloed op het
geestelijke en culturele leven en het na
deel er van mag ook economisch niet on
derschat worden.

Het rapport omvat 52 bladzijden druks
en bevat een schat aan gegevens, die zo
wel voor de leden van het dagelijks be
stuur der gemeente, de hoofden van dien
sten als voor geestelijke en culturele lei
ders, voor verenigingen etc. van groot be- t wercj gebezigd zonder dat ze dit echter op
lang zijn ten aanzien van het bepalen van goe(je gronden of een wetenschappelijke
hun beleid. Voor ons Katholieken zijn de anaiyse kunnen staven. Een demografische

steeds nauwer wordende geografische aan
eensluiting met de stad Rotterdam, heeft
het hedendaagse structurele beeld van
deze oude stad aan de Schie ten zeerste
mede bepaald. De stad Schiedam (stads
rechten werden in 1275 verleend) kent ech
ter evenzeer haar eigen sociologische en
ook traditionele bindingen en ook type
rende structurele elementen, die niet toe
laten, Schiedam als een voorstad van de
grote Maasstad zonder eigen karakter te
zien.

Een demografische analyse der stad kan
wellicht helpen licht te werpen op de oor
zaken, waardoor deze stad in de laatste
bedoeld zal zijn (vorige) eeuw geen stu
wende tendenties, zoals andere steden in
het land, toont. Dit feit heeft o.a. de be
kende geograaf R. Schuiling in 1930 over
Schiedam doen opmerken:

Inlijving bij Rotterdam is slechts een
kwestie van tijd.

Een opmerking, die ook door anderen

heid en scheepvaart als vissersplaats tot
bloei kwam;

2). de groei der bevolking gedurende de
laatste 100 jaren;

3). de sociaal-economische functie, die
Schiedam sinds de industrialisatie in het
laatste gedeelte der 19e eeuw heeft inge
nomen, resp. door de regionale omstan
digheden heeft verkregen;

4). de ruimtelijke mogelijkheden voor de
stadsuitbreiding en de stedebouwkundige
inzichten, die de groei bepaalden.

Temidden van deze sociale krachtvelden
moeten zowel de ontwikkeling van de
bevolking in het jongste verleden, alsook
de nabije en verdere toekomst, bezien wor
den, aldus Drs Diederich's rapport.

Advertentie.

gegevens over de godsdienstige opvattin
gen en de politieke groepering der bevol
king bijzonder belangrijk.

Drs Diederich geeft interessante cijfers
omtrent de bevolkingsdichtheid, de leef
tijdsopbouw van de bevolking, de burger
lijke staat er van, de gezinsstructuur, de
beroepsstructuur (waaruit duidelijk blijkt,
hoezeer Schiedam een stad met een grote
arbeidersbevolking is) en verweeft zijn
betoog met talrijke waarnemingen. Zo
beeft hfj b.v. kunnen vaststellen, dat de
geneigdheid tot huwen in Schiedam tame
lijk groot is, in vergelijking met die in an
dere steden en de jonge paren direct tut
gezinsvorming overgaan. Dit magkt het
woningprobleem in onze stad nog des te
nijpender, vergeleken bij elders!

Wij stellen ons voor, geregeld enkele
grepen uit het rapport te doen, dat num
mer twee is in een reeks sociografische
geschriften over de gemeente Schiedam.
De gegevens en cijfers moeten uiteraard
elk op hun intrinsieke waarde geschat
worden en men zal zich moeten hoeden
voor voorbarige conclusies, maar onge
twijfeld is dit rapport van grote waarde
voor het kennen en waarderen van onze
stad, zulks te meer als het met volgende
rapporten zal zijn aangevuld en gecom
pleteerd.

Aan het hoofdstuk „Enkele historische
kanttekeningen" ontlenen we thans het
volgende:

„Als schakel in de Westelijke keten van
de agglomeraties der randstad Holland
neemt Schiedam reeds sinds lang een voor
name plaats in.

Juist het nauwe verkeerscontact en de

analyse van de bevolking van Schiedam
werd o. w. tot heden nog niet samenge
steld, doch is reeds om de hier aangehaalde
opmerking van Schuiling onmisbaar om
zowel het karakter, als ook de groei van
Schiedam nader te kunnen bezien.

De hedendaagse structuur van de bevol
king van Schiedam wordt bepaald door:

1). de historie van de stad, die reeds in
1275 stadsrechten kreeg, doch volgens de
i tot nu toe bekend geworden bronnen in de
loop van de 16e eeuw door handel, nijver-

De dag van gisteren heeft de Vereni
ging Veilig Verkeer 54 nieuwe leden en
2 nieuwe donateurs gebracht, waar
door het aantal nieuwe leden en dona
teurs van deze week tot 119 en 4 geste
gen is.

In de Stationsstraat is gisteren de
3-jarige P. v. G., wonende Reaumurstraat,
toen hij bij een schillenwagen stond, door
een wiel ervan overreden. Het voor de
wagen gespannen paard schrok voor
spelende kinderen en deed enkele stap
pen achteruit, waardoor de wagen terug
reed. Het jongetje werd omvergeworpen
en kreeg ee& wiel over het rechterbeen.
De Gen. Dienst vervoerde het eerst naar
het gemeenteziekenhuis en daarna naar de
ouderlijke woning.

Gisterenavond is er een buitenoefening
van de R.K. E.H.B.O. gehouden achter
het Excelsior-sportterrein, waaraan on
geveer een 50-tal leden deelnam. Het
alarmsysteem heeft zo niet voor 90 pet,
dan toch wel voor 80 pet goed gewerkt.
De tussenpoze van oproep tot oefening
was voor deze keer wat ruim genomen.
Er werd enthousiast en toch secuur ge
werkt. Dank aan enige firma's, die be
langeloos voor transport zorgden, zowel
voor vervoer van patiënten, helpers en
het materiaal. De oefening was een succes.

Het rapport „Structuur van de bevolking
der gemeente Schiedam nu en in de toe
komst" is ter gemeentesecretarie, afd. Alg.
Zaken, tegen de prijs van f2.90 verkrijg
baar.

Vanavond autopedwedstrijd in de Jan
van Avennestraat. De deelnemers(sters) j
kunnen zich voor dat de start plaats vindt i
opgeven. Om 7 uur wordt gestart.

O.l.v. het Singelkwartier is er vanavond
in de Marconistraat een ringsteekwed
strijd op fietsen. Jongens en meisjes van
1114 jaar kunnen hieraan deelnemen.
Opgeven voor de aanvang van de wed
strijden.

Donderdagavond komt Jeugd-Jolijt in
het Centrum. Autopedwedstrijd in de
„Raam". Ook hier geldt weer opgeven
voor de aanvang. Jongens en meisjes van
9—13 jaar mogen deelnemen.

Vrijdagavond in Kethel, omgeving Lijs
terbeslaan, een autopedwedstrijd Kwart
over 7 wordt begonnen. Opgeven voor dat
de wedstrijden beginnen. Als de jongens
en meisjes die een autoped bezitten
andere niet-bezitters helpen, is er een
grote deelneming.

De belangstellenden wordt verzocht
medewerking te verlenen door alleen maar
te doen wat de leiding van die avonden
vraagt. Dit laat nog wel eens te wensen
over.

(Ad verten tiet
TOUR DE FRANCE

Een prestatie van cfrize Nederl. renners op

Deze zijn verkrijgbaar bij:

wUüliA TELEFOON 67044 i de bittere pil van een nederiaag slikken.
In alle kleuren, maten en prijzen. 1116, waardoor de kampioenskansen voor-
Ook reparaties. j lopig teniet werden gedaan.

Gezien de moeilijke strijd die gevoerd
moest worden in de thuiswedstrijd tegen
E.D.O., waren de zwart-witten met ge
mengde gevoelens naar Haarlem getrok
ken. Afgezien van een zwakke 7e inning
is de overwinning van 13—7 echter j.l.
Zaterdag geen ogenblik in gevaar geweest.
Er werd van beide zijden goed geslagen en
alleen het feit, dat het Schiedam-veld,
hoewel niet foutloos spelende, beter sloot
dan het veld van E.D.O. Door deze over
winning blijft Schiedam de 3e plaats be
zetten en zal nu in de komende wedstrijd
tegen H.C.K. de koploper, a.s Zondag op
de Boshoek moeten bewijzen, of zij inder
daad bij de koplopers hoort.

De strijd van dit weekende werd in de
eerste inning beheerst door de slagploeg
der zwart-witten en door de wijd van
de Haarlemse Pitcher. Door 3x3 wijd
werden alle honken bezet, waarna door
een honkslag van J. Schoenmakers en
een twee honkslag van J. v. d. Kooy 4
punten konden worden gescoord. Laatst
genoemde werd door oen honkslag van
G. Stolk over de thuisplaat gebracht. In
valler G. Spronk, die met 3 honkslagen
een prachtig debuut maakte, zorgde er nog
voor, dat G. Stolk als 6e man binnen
kwam.

Hoewel C Reijnierse in deze inning
slechts 1x3 slag gooide, gingen de gast
heren toch voor 0 aan de kant, door aan
gooien op het eerste honk.

Tot de zevende inning gebeurde er
niets opwindends, ofschoon beide partijen
kans zagen 1 man over de plaat te bren
gen (71). In deze zevende inslag ging de
zwart-witte ploeg, die geen vat kon krij
gen op de curveballen van de E.D.O.-
werper, wederom voor 0 aan de kant. De
Haarlemmers ontketenden echter een
zwaar offensief en toonden hun vaardig
heid met het slaghout. Het veld der zwart-
witten ging fouten maken en de Haarlem
mers Zagen kans hun achterstand te ver
kleinen tot 76. Hierdoor was veer van
alles mogelijk. Schiedam bleek echter in
de volgende inning de juiste bestrijdings
wijze van de curveballen gevonden te
hebben en dank zij 5 honkslagen resp. van
A. P. Zonneveld, v. d. Kooij, C. Reynierse.
G. Stdlk en G. Spronk, konden S man de
thuisplaat passeren en de stand opvoeren
tot 137, waarin verder geen wijziging
meer kwam, ook inde laatste inning niet
Het derde negental moest dit weekende

Gisteravond is in de Julianalaan de
33-jarige ijzerwerker J. W., wonende Van
Ruysdaelstraat, in botsing gekomen met
de motorrijder G A. de J. uit Rotterdam.
Hij brak zijn rechterbeen en is door de
Gen. Dienst naar de Dr Noletstichting
vervoerd. W. liep verwondingen aan het
rechterbeen op.

Op de Rotterdamsedijk is gisteren de
lasser P. de H., wonende Aleidastraat, met
zijn bromfiets tegen het. trottoir gereden.
Hij bekwam een lichte hersenschudding en
moest door de Gen. Dienst naar zijn
woning worden overgebracht.

GEBOREN: Bernardus J., z. van A. den
Houting en E. Mandenmaker; Marianne,
d. van A. Douw en W. M. de Jong; Johan
nes, z. van W. Geveke en S. J. Linde
mans.

OVERLEDEN: E. Meerhof, 56 j., vr. van
A. Molenaar.

De heer P. Elfferich,. wethouder van
Openbare Werken en Stadsontwikkeling
te Delft, heeft gisterenmiddag de eerste
paal geslagen voor het te bouwen com-
postbedrijf op een terrein nabij de Rijks
weg, aldaar. In dit bedrijf zal het huis
vuil worden verwerkt tot compost waar'
aan vooral in het Westland grote behoefte
bestaat. Het is de bedoeling, dat einde
December van dit jaar het bedj-ijf klaar
is. De minister van Landbouw zal dan de
officiële opening verrichten.

Dinsdagavond kwam dc Gemeenteraad bijeen voor de afhandeling van
de agenda-punten, welke na de vergadering van Donderdag 1 Juli waren
overgebleven. De voorstellen van B. en W. inzake de bouw van Kleuter
scholen en die de Volksgezondheid betreffende, vormden wel de hoofd
schotel.

Zoals bekend, is voorgesteld, dat de
schoolbesturen zelf de bouw van kleuter
scholen ter hand zullen nemen en zelf de
kapitaalslasten zullen dragen, mits de ge
meente, teneinde de besturen in staat te
stellen op voordelige voorwaarden te
lenen, rente en aflossing van de door de
schoolbesturen aan te gane geldleningen
garandeert, benevens de jaarwedden en
sociale lasten van het onderwijzend per
soneel volledig vergoedt. De jaarlijkse
kosten van een nieuwe kleuterschool,
welke dan ten laste van de schoolbesturen
zullen komen, kunnen worden begroot op
f 8.200 of per leerling 8.200 150 plm.
55.

Hiertegenover zal ten laste van de ge
meente komen een bedrag per leerling
wegens jaarwedden en sociale lasten van
plm. 65. B. en W. stelden verder voor,
in 1955 de bouw mogelijk te maken van 5
kleuterscholen, en wel een Hervormde, een
Gereformeerde en een neutrale in de Bab-
berspolder, een Hervormde in de Vetten-
oordsepolder en een R.K. in de Indische
Buurt. De totale jaarlijkse subsidie van de
gemeente zal dan een verhoging moeten
ondergaan van 63 000 en worden opge
voerd tot rond 200.000.

De sprekers, die bij dit onderwerp het
woord voerden, waren zonder uitzondering
vol lof over hetgeen nu werd voorgesteld.

De heer H. van Munster zeide, wel te
geloven, dat de gehele Raad over het voor
stel verheugd zou zijn. In 1955 zullen bijna
4000 kleuters in aanmerking komen om
naar de Kleuterschool te gaan. De prac-
tijk leert, dat plm. 86 pet der kleuters ge
bruik maakt van kleuteronderwijs, hetgeen
neerkomt, dat er ruimte zal moeten zijn
voor 3300 kleuters. De bestaande scholen
bieden een capaciteit van 2175 leerlingen,
zodat er een tekort zal zijn van plm. 7
scholen. Wat dit betreft, staat spr. dus
achter het voorstel.

Naast de voorgestelde kleuterschool van
neutraal onderwijs in de Babberspolder is

Zodra de temperatuur het maar eventjes
toelaat, ziet men tientallen stadgenoten
in de richting van de Maasboulevard trek
ken om wandelend van het Hoofd naar
het platform bij het zogenaamde Haventje
van Ouwens of zittend op de banken langs
het wandelpad te genieten van het altijd
boeiende schouwspel op de Waterweg.
Overdag ziet men de tientallen schepen,
van fel schroefdraaiende sleepboten tot
machtige oceaanstomers onophoudelijk
aanhet oog voorbij trekken, 's avonds
weerspiegelen zich de talloze lichten van
op stroom liggende schepen, scheepswer
ven en kantoren in het dan rustig kabbe
lende water. Het ligt voor de hand dat de
trouwste bezoekers de bewoners van de
Gorzen zijn. Velen richtten hun schreden,
óók voordat de boulevard tot stand kwam,
naar het Hoofd, maar nu is hun aantal
sterk toegenomen, temeer omdat de
Maaskant bij WiBon langzaam maar zeker
zijn aantrekkelijkheid verliest, en steeds
meer op een verlengstuk van de zand
vlakte gaat lijken. Als de entrée van de
Gorzen langs de West Frankelandse dijk
zal zijn verbeterd, het voormalige Balken-
gat zal zijn ingericht als Jachthaven, de
restanten van de fabriek van Hazekamp
zullen zijn opgeruimd en vervangen door

211

Gisteren den ln Januari 1897, was het
25 jaar geleden, dat de heer J. van der
Hout, hoofd der le openbare tusschen-
school, hoofd werd eener openbare school.

In 1846 te 's-Gravenzande geboren, ont
ving hij zijn eerste opleiding bij den
hoofdonderwijzer A. de Vletter aldaar,
totdat hij op 14-jarigen leeftijd als Rijks-
kweekeling naar Haarlem vertrok, waar
hij later werkzaam was als hulponder
wijzer.

Op 1 Januari 1872 trad de heer Van der
Hout voor de eerste maal op als hoofd
eener school en wel te De Lier, en bleef
daar werkzaam, totdat hij in Augustus
1876 optrad als hoofd der tusschenschool
alhier, welke school toen nog in het
Broersveld gevestigd was. Hij was daar
de opvolger van den hoofdonderwijzer
Sanders. Nadat de school aan de Broers-
vest gereed gekomen was, verhuisde de
le openbare tusschenschool daarheen en
betrok de heer Van der Hout de school
aan de Warande, waaraan hij nog werk
zaam is.

Ruim 21 jaar heeft de heer Van der
Hout dus aan het hoofd dier school ge
staan. Dat hij zijne betrekking tot alge-
meene tevredenheid heeft vervuld, be
wijzen de bewijzen van sympathie, die
hem reeds gisteren op zijnen feestdag en
hedenmiddag bij de receptie ten zijnen
huize van verschillende zijden ten deel
vielen.

(Nwe Schiedamsche Courant
van 3 Januari 1897).

De gegevens en cijfers omtrent de gods-| toegenomen, zodat heden rond 1/5 der in-
dienstige gezindheid van de bevolking woners geen lid van enig kerkgenootschap
onzer stad, zoals ze voorkomen in het'

OAOBIAO VOOSCHIEDAM gM OMSTHBKM

76ste Jaargang No. 22507

De kantoren der Redactie en Admini
stratie zijn gevestigd te Schiedam. Dam
18, telefoon 66152. Gironummer 5911943
Abonnementsprijs t 6.25 per kwartaal
t i-14 per ms.ua 1 B.öi) oei week.
&averieiiUeprt)b op gewone Kolombreedte
t ijê per munmeiei io<<gie.
ingezonden Mededelingen op redactionele
UQ ountract gelden lagere carleven. welke
kolombreedte 1 u.s® per millimeter nuugte
00 de administratie ol olj de erkende ad-
vertenuetmieanx verKrludmar ztln

Kampioenen (kleine advertentlënj tot w
woorden w cent Elk wourd meer s cent
Maximum so woorden Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling
Alle ld venen lie-orders worden afgesloten
en geplaatst overeenkomstig de Kegelen
voor het Advertentiewezen.

rapport van Drs Diederich, zijn alleszins
interessant. Alhoewel, ze zullen evenals
al het statistisch materiaal met de nodige
omzichtigheid gewaardeerd moeten wor
den, met inachtneming van alle omstan
digheden en factoren, die er Invloed op
uitoefenen.

Intussen moet de ontstellende conclusie
worden getrokken, dat de onkerkelijk
heid ongewoon groot is hier ter stede. De
cijfers aangaande de Katholieken dienen
gezien te worden in het kader van de sa
menstelling naar de godsdienst der toe
gestroomde nieuwe inwoners. Zoals Drs
Diederich opmerkt, is in Schiedam in de
laatste twintig jaren het Rijkscijfer van
het percentage katholieken op de voet
gevolgd. De relatieve achteruitgang kwam
reeds in 1930 tot stilstand.

Hier volgen de opmerkingen uit het
rapport:

Zoals in alle delen van Nederland heeft
zich ook te Schiedam sinds de eeuwwis
seling een grote structurele wijziging van
de bevolking volgens de godsdienstige op
vattingen voltrokken.

Hierbjj is het meest in het oog springend
de grote toeneming der onkerkelijkheid.

In 1899 gaf 1,297!) der totale bevolking
van Nederland, doch slechts 0,3% te
Schiedam, te kennen, niet tot een kerk
genootschap te behoren. In 1947 bedroe
gen deze getallen 17% voor het Rijk en
21"/» (22,8% onder de mannen en 19,2 on
der de vrouwen) voor de gemeente Schie
dam. Bekend is, dat de onkerkelijkheid
allerminst^ gelijkmatig over Nederland
verspreid is. Naar de provincies verdeeld,
bleek de onkerkelijkheid in 1947 het hoogst
in Noord-Holland te zijn, doch in de over
wegend kath. provincies slechts 1,57
(Noord-Brabant) resp. l,3'/o (Limburg) te
bedragen.

21 Procent onkerkelijken

In de rij der 25 Nederlandse gemeenten
boven de 50.000 inwoners staat Schiedam
heden op de 13de plaats met zijn 21 on
kerkelijken.

Onder deze grote gemeenten heeft Am
sterdam met 45,2% het hoogste en Tilburg
met 1,1"/» het laagste percentage onkerke
lijken. Rotterdams bevolking met 31,1% is
ook relatief onkerkelijker dan onze ge
meente. De gemeente Vlaardingen telt
14,4% onkerkelijken onder zijn bewoners.

De grote toeneming der onkerkelijkheid
te Schiedam voltrok zich in de tienjaar
lijkse periode 1920 t.m. 1930. Toen groeide
de bevolking der gemeente met rond 30%,
doch de groep onkerkelijken met het in
deze enorme getal van 55.5%. Ook sinds
1930 is de groep onkerkelijken, hoewel in
i aanzienlijk verminderd tempo, verder

meer is.

Deze sterke toeneming der onkerkelijken
heeft ook een essentiële wijziging van de
bevolking volgens de godsdienstige groe
peringen, tengevolge gehad.

Ter gelegenheid van de volkstelling in
1899 gaf bijna 2/3 deel der Schiedammers
te kennen Protestant te zijn en wel me
rendeels rechtzinnig Hervormd. In 1947
blijkt dit gedeelte onder de bevolking tot
goed 1/3 deel te zijn terug gelopen.

Het percentage Rooms-Katholieken on

der Schiedams bevolking daalde met 1/5,
van 39,30»/» op 32,95% in 1947.

Hierbij valt evenwel op te merken, dat
deze relatieve achteruitgang reeds in 1930
tot stilstand kwam, zodat in de loop der
laatste twintig jaren te Schiedam het
Rijkscijfer van het percentage Katholie
ken op de voet is gevolgd.

De Gereformeerde Kerk te Schiedam
zag kans haar relatief gedeelte in de laat
ste 50 jaren voor een dergelijke grote af
brokkeling te bewaren. Haar aandeel on
der de bevolking te Schiedam daalde in
de laatste 50 jaren slechts van 7,85"/» tot
6,45%.

12

ROTTERDAM, 13 Juli 1954.
Juli.n.m., 980 ton granen Maashees* 800
ton granen Leeuwarden; 107 ton granen Does
burg; 300 ton tarwe Sas van Gent; 250 ton tar
we Utrecht; 300 ton petr. cokes Windesheim;
200 ton rogge Maashees; 2 x 500 en 400 ton sui
ker Amsterdam; 100 ton oud ijzer Utrecht; 105
ton super Dedemsvaart; 500 ton copra Knol
lendam. 55 ton haver Den Bosch.

Totaal 82 reizen, 25 Vletreizen.

13 Juli, v.m., 350 ton gips Putterhoek (2 S);
66 ton granen Nijmegen; 100 ton damwand Le
lystad; 150 ton Super Werkendam; 100 ton rogge
Delft; 349 ton granen Wanssum; 400 ton tarwe
Weert; 250 ton tarwe Utrecht.

De Unie-industrie, gevormd door de
Algemene Bedrijfsgroepen Centrale te
Amsterdam, de Nederlandse Katholieke
Bond van Werknemers(sters) in indus
triële bedrijven „St. Willibrordus" te
's-Gravenhage en de Christelijke Bedrijfs
groepen Centrale te 's-Gravenhage heeft
in een circulaire een „Maanwoord" tot
haar leden gericht, die werkzaam zijn bij
Van den Berghs en Jurgens' Fabrieken te
Rotterdam, waar, zoals bekend, Maandag
een wilde staking is uitgebroken.

Valse voorlichting

„In de afgelopen jaren", aldus dit
Maanwoord, „is er door onze Bonden ten
behoeve van het personeel van Van den
Berghs en Jurgens' Fabrieken N.V. een
machtig stuk werk verzet. Het is niet
onze schuld, dat het personeel, bij voort
during door valse voorlichting misleid
wellicht pas over jaren begrijpen zal, hoe
ingrijpend dit werk van de samenwer
kende bonden in de loonverhoudingen is
geweest. De basisionen zijn opgevoerd tot
de maximale hoogte, die de richtlijnen
voor de loonpolitiek toelaten. De werk
tijd in ploegendienst is teruggebracht tut
het ook in andere bedrijven gebruikelijke
aantal uren Rechten en plichten van di
rectie en personeel zijn vastgelegd in een
collectieve arbeidsovereenkomst, die men
rustig ter vergelijking mag leggen naa«t
andere, die in de voedings- en genotmid
delensector tot stand gekomen zijn.

Het werk, dat hieraan is verricht, gs-

flatwoningen, gelegen aan de rand van een
thans nog naamloos Park, zal het aanzien
van het Zuidelijk deel van onze stad aan
merkelijk zijn verbeterd. Tegen die tijd
zal er ongetwijfeld ook een zakenman ge
vonden worden, die bereid is daar een
café-restaurant te openen, hetwelk tevens
Sociëteit kan worden voor de Zeilvereni
ging.

Uit dit alles zou de lezer kunnen con
cluderen, dat de Gorzen alleen maar met
verlangen uitziet naar de voltooiing van
de Maasboulevard en omgeving. Toch is
er nog iets anders. Vorig jaar had er
namelijk een complete overstroming
plaats, na een hevige regenbul en het ge
meentebestuur beloofde bij monde van de
Burgemeester dat de riolering in de oude
straten van de Gorzen opgehaald zou
worden, waardoor dergelijke onaangename
gebeurtenissen in de toekomst zouden
worden voorkomen.

Tot op heden is er echter in de straat
waar men het meeste last van de over
stroming heeft gehad, namelijk De Bom-
melse straat nog niets gedaan en de vraag
rijst of het niet hoog tijd wordt dat er
iets gaat gebeuren. Het is waar, dat we
dit jaar nog niet veel zomer gehad heb
ben, maar dat wil helemaal niet zeggen,
dat de herfst niet op de gewone tijd zal
terugkeren en dan zal die riolering toch
opgehaald moeten zijn. Een abonné heeft
er indertijd terecht op gewezen, dat ook
op de Gemeente de plicht rust om te han
delen in overeenstemming met de maat
schappelijke zorgvuldigheid, m.a.w. de
Gemeente moet voorkomen dat een deel
van onze bevolking wederom de dupe
wordt van een watersnood in het klein.
Wij hopen dat de Dienst van Gemeente
werken dit karwei tijdig zal aanpakken.

L. J. M. de L.

De Nederlandse erevelden in Lübeck
en Hannover, waar vele in de oorlog om
gekomen Nederlanders zijn herbegra
ven, zullen, zoals bekend, op resp.
Dinsdag 20 en Donderdag 22 Juli a.s. offi
cieel worden geopend.

De Ned. Oorlogsgravenstichting heeft
voor nabestaanden van de daar begra
ven oorlogsslachtoffers de reis naar
deze Duitse steden en het verblijf al
daar georganiseerd, zodat deze de plech
tigheden zullen bijwonen.

Naar Lübeck zullen Maandag a.s. twee
autobussen met 48 nabestaanden en
naar Hannover Woensdag d.a.v. twee
bussen met 67 nabestaanden vertrek
ken.

voor dit onderwijs ook een school, in de
Indische Buurt dringend nodig. Spr.' vraagt
daarom in dit verband de toezegging van
B. en W., dat medewerking zal worden
verleend, indien voor 1955 getracht zal
worden voor het neutraal onderwijs in de
Indische buurt de kleuters in een lokaal
onder te brengen.

De heer Van Toor zeide, de stukken
over dit voorstel 2 keer gelezen te hebben
Hij vond het alles te mooi om waar te
zijn- Spr. heeft maar éne angst: „Hoe zal
het gaan met de personeelsvoorziening?"
Spr. hoopt, dat ook dit goed zal gaan. Wet
houder Van Minnen had het bij de ver
dediging dus gemakkelijk. Wel had hij uit
de besprekingen een geluid kunnen horen,
alsof het feit, dat de wettelijke regeling
meer uit de nevelen gaat komen, B. en W.
hebben doen besluiten spoedig met voor
stellen te komen. Dit is echter niet juist.
Vóór de oorlog gaf Vlaardingen 12 per
leerling voor het kleuteronderwijs; na de
oorlog begon men met 35 per leerling,
hetgeen gestegen is tot 60. Spr kreeg
zelfs de vermaning, het niet te bar te
maken.

Ook het lager onderwijs vroeg na de
oorlog zware lasten van de gemeente.
Bovendien is het moeilijk geweest, bouw
volume te krijgen. Dit alles tezamen is
oorzaak dat het met de bouw van kleuter
scholen niet vlot kon gaan. Oogluikend
werden dependances toegelaten. In Vlaar
dingen met zijn groot aantal kinderen
moesten echter voorzieningen worden ge
troffen.

Spr heeft ook wel hoop, dat het met de
personeelsvoorziening zal vlotten; aange
zien de dependances zullen verdwijnen, die
nu ook reeds personeel hadden. Na een
kleine repliek van de heer Van Munster
werd dit voorstel z.h.s- aanvaard.

De voorstellen hielden o.m. in: Uitbrei
ding van het geneeskundig schooltoezicht;
het geven van spraakonderwijs voor
schoolkinderen; invoering van bijzondere
gymnastiek aan schoolkinderen; instelling
van een gemeentelijke geneeskundige
dienst; het verlenen van medewerking aan
een op te richten medisch-opvoedkundig
bureau; de stichting van een wijkgebouw
xn het Oostelijk deel der gemeente; en
een voorstel inzake huisvesting van ge-
zondheidsbureaux.

De rij van sprekers werd geopend door
de heer Sondorp. Spr zeide met instem
ming de verschillende voorstellen te heb
ben bestudeerd, al kan men van mening
verschillen over het tempo waarin en de
wijze waarop, verschillende voorzieningen
moeten worden getroffen. Zo ziet spr. in
de uitbreiding van het geneeskundig
schooltoezicht een dringende behoefte,
zeker bij het kleuteronderwijs. Ook het
geven van bijzondere gymnastiek aan kin
deren en het spraakonderwijs hebben zijn
volle instemming, eveneens de oprichting
van een bureau voor rheuma-bestrijding.

De stichting van wijkgebouwen kan
misschien enige tijd worden uitgesteld.
Omtrent plaats en inrichting kan moge
lijk overleg worden gepleegd met Kerke
lijke Organisaties, sportver., enz. De op
richting van Medische Opvoedkundige
bureaux wordt meestal door particulieren
ter hand genomen, daar op het terrein van
de Volksgezondheid de levensbeschouwing
een grote rol speelt. Daarom moeten der-
gelijke bureaux niet van gemeentewege
worderi opgericht.

Mevr. Van Duyn—Spruyt vond het als
een bezwaar, dat de stichting Gem- Ge-
neesk. Dienst pas als punt 4 bij het voor
stel kwam. Zij geloofde, dat allereerst een
GGD nodig is, hetgeen inhoudt, dat men
een directeur voor deze dienst moet be
noemen.

De heer Van der Veen wees op de be
langrijkheid van al deze voorstellen, ge
zien de omvang er van. De grote moeilijk
heid er van is: Wat zullen al deze dingen
gaan kosten en welke kosten zullen gaan
drukken op de toekomstige begrotingen?
Spr wil een uitspraak van de Raad over
de wenselijkheid van diverse voorstellen,
later bezien de wijze waarop een en ander
moet geschieden, zodat B. en W. later in
de Raad met uitgewerkte voorstellen kun
nen komen.

De heer Van Toor vraagt zich af, of het

allemaal niet te veel zal zijn? Spr. is ver
wonderd dat de gemeente-geneesheer in
geen enkel opzicht is ingeschakeld of om
advies is gevraagd. Wel is gesproken met
de dir. van de GGD te Schiedam. In Ne
derland zijn thans 37 gemeenten met een
GGD. De kosten van deze dienst variëren
van 25.000 tot 80.000. Spr is wel over
tuigd van de noodzaak van verschillende
dingen, maar wil eerst cijfers weten. Er
is de laatste tijd al zo vaak gezegd, het
zal wel gaan- Spr wil daarom eerst het
noodzakelijkste en wil eerst meer van de
financiën weten.

Mevr. KosterVan Roon is ook ver
heugd over de eerste punten van het
voorstel. We zijn hier op de goede weg
geweest, door bij de schoolarts geen ver
pleegster aan te stellen, daar deze de arts
niet vervangen mag. Spr vraagt ook naar
de mogelijkheid van meer geneeskundig
onderzoek van het onderwijzend per
soneel, b.v. doorlichten om het half jaar.

De heer Westerwijk sprak zijn erkente
lijkheid uit voor de nota en de daaruit
groeiende voorstellen. De voorbereiding is
ernstig geweest en de voorlichting door
deskundigen voldoende. Het geven van
spraakonderwijs en bijzondere gymnastiek
leven niet zozeer voor spr. Zolang de
ouders hiertoe in staat zijn, dienen zij
hiervoor zelf te zorgen, de Overheid heeft
hier een aanvullende taak. Spr blijft aan
nemen, dat de 2e schoolarts een volledige
dagtaak heeft. Het M.O.B. is geestelijke
volksgezondheid, hetgeen voor de Katho
lieken betekent, dat we dit terrein met
schroom betreden. Kunnen B- en W. ook
een mening geven over de concrete vorm
van dit bureau. De Katholieken geven de
voorkeur aan een eigen team in een
eventueel door de gemeente op te richten
bureau.

Spr heeft geen bezwaar tegen een GGD,
waarin de verschillende diensten kunnen
worden samengebundeld. De oprichting
van het bureau rheuma-bestrijding juicht
spr toe. Wat betreft de financiën, advi
seert spr.: laten we deze dingen taxeren
op de waarde, die ze hebben voor het
volk. Als ze aangenomen worden, zoals ze
hier worden voorgesteld, zal er even
wicht gemaakt kunnen worden met de
uitgaven over de verschillende diensten.

Uitvoerig is de burgemeester op alle
opmerkingen ingegaan. Deze beantwoor
ding was niet zo eenvoudig, daar de nuan
ceringen nogal uiteenliepen.

Er wordt, aldus de burgemeester, onder
scheid gemaakt in hetgeen de Raad wel
en hetgeen minder instemming ondervindt.
Om verschillende redenen is het plan niet
uitvoerbaar, om aan de 2de schoolarts
voorlopig de voorbereiding van de GGD
op te dragen. Volgens een rectificatie door
de cytograf vallen thans rond 7000 kin
deren onder toezicht van de schoolarts.
Met de kleuters er bij zal dit 11.000
worden.

Alleen mevr. Van Duyn wil eerst een
directeur van GGD en daarna de rheuma-
bestrijding- Spr ontraadt dit ten sterkste.
We hebben hier een kans 1 op 1000 om
tezamen met' Schiedam een bureau te
krijgen. Door toevallige omstandigheden
ligt de kans hier gunstig. Als we snel rea
geren, ligt de kans gunstig. Ook voor de
aanstelling van 'n rheumatoloog. De raad
heeft hier de gelegenheid, om voor een
gebied van ruim 150.000 mensen de
rheuma-bestrijding mogelijk te maken.

Stellen we eerst een directeur voor de
GGD, dan verloopt hiermede een jaar. Wat
betreft de stichting van een M.O.B., moet
de gemeente stimulerend werken. Ook
hier zal naar de particuliere vorm wor
den gestreefd. B. en W. worden moreel
door de raad gesteund, als zij huisvesting
kunnen verlenen, enz. aan dergelijk
bureau. Voor dit bureau zal een bedrag
van 5000 nodig zijn. Dit voorstel houdt
niet meer of minder in, dat hetgeen waar
tegen de fractie van de A.R- geen bezwaar
kan hebben.

Voor de stichting Wijkgebouwen vragen
B. en W. 2 maal 2000, voor het maken
van een schetsplan, zodat men een over
zicht kan krijgen van de financiën. Laten
we blij zijn, dat de GGD op het voorstel
staat, of het nr 1 is of nr 4, doet er niet
toe. De kosten zijn als volgt:

2 maal 2000 voor schetsplan 4.000;
Med. Opvoedk. Bureau 5.000; Dir. GGO
voor een jaar 12.000; schoolarts 9.900
(waarvan 1/3 voor rekening van het Rijk),
dus voor de gemeente 6.600; spraakon
derwijs 4800; gynastiek 1,000, totaal dus
33.400.

Deze kosten zijn niet uit de lucht ge
grepen. Wat de GGD later gaat kosten,
weet spr ook niet. De raad krijgt echter
over alles te beslissen, ook over de ver
dere kosten.

Wethouder Walstra lichtte het advies der
commissie van financiën nader toe en
wees vervolgens op de sociale kant van
de voorstellen.

K /na volgden de replieken.
Ai/i voorstellen de Volksgezondheid be
treffende werden aanvaard.

Alle overige agendapunten werden z.h-s.

aangenomen.

Bij het voorstellen inzake de verkave-
hng was gem. achtertuinen bij de William
Pontwoningen, werd het woord gevoerd
door de dames mevr. De Vries—Van der
Spek en Koster. Zij werden door wethou
der De Bruin beantwoord.

(Van onze correspondent)

Volgend jaar, in de week van 12
tot 16 Juli, zal Wolvega Pieter Stuyve-
sant gaan herdenken. Deze festiviteiten
vallen samen met de opening van de
nieuwe, 11 km. lange Pieter Stuyvesant-
weg, welke Wolvega met de Noord-
Oostpolder zal verbinden, terwijl tevens
het 150-jarig bestaan van de Wolvegase
veemarkt wordt herdacht. De nieuwe
weg. die nu nog in aanleg is, kreeg zijn
naam, doordat hij langs Scherpenzeel
loopt, waar in 1610 Pieter Stuyvesant is
geboren.

schiedde door de leden, de vertrouwens
lieden en de besturen van onze bonden
gezamenlijk en gaat tn betekenis ver uit
boven de wilde acties waartoe de E.V.C
U tracht te verleiden.

Enige weken geleden hebben wij een
verzoek van onze leden, om een winst
uitkering te bepleiten, aan de directie
overgebracht. De directie heeft daarover
zelf geen beslissing kunnen nemen, doch
het verzoek doorgegeven aan de hoofd
directie van Unilever-

De richtlijnen voor extra uitkeringen
zoals die door het College van Rijksbe
middelaars zijn vastgesteld, staan toe, dat
aan extra uitkeringen maximaal vier pro
cent van het jaarloon wordt verstrekt
Bij Van den Berghs en Jurgens' Fabrieken
N.V. kennen wij de vacantietoeslag en cte
gratificatie volgens C.A.O. en daarmed is
de vier procent, die gegeven mag worden
practisch uitgeput.

Onmogelijkheid

Onze hoofdbesturen kunnen de directie
onmogelijk dwingen tot het doen van een
uitkering, die haar in conflict zou bren
gen met de loonpolitieke richtlijnen,
waarvoor wjj zelf mede de verantwoor
delijkheid dragen.

Onze hoofdbesturen zijn gebonden aan
een collectieve arbeidsovereenkomst, die
ons oplegt, door middel van een overleg
tot een oplossing van onze geschillen te
komen. Tegenover de rechten, die wij
hebben verkregen door het aangaan van
deze C.A.O staat onze verplichting, me
de te werken aan een ongestoorde voort
zetting der werkzaamheden".

Gezien de toeneming van de teelt van
hard fruit en de moeilijkheden bij de af
zet daarvan voor export, bestonden, zoals
we reeds meldden, in het Westland ver
gevorderde plannen om te komen tot één
of ten hoogste twee centrale hardfruit-
veilingen. Hierbij was gedacht aan Maas
land en Naaldwijk.

In een Dinsdagavond gehouden verga
dering van belanghebbenden zijn de
plannen na uitvoerige bespreking en toe
lichting in stemming gebracht.

Zowel de veiling Maasland als die van
Naaldwijk behaalde 49 stemmen, de
veiling Westerlee kreeg er 15 terwijl er
drie blanco stemmen waren. Gezien deze
uitslag zal men nu de bond Westland
verzoeken de kwekers voorlopig vrij te
laten in hun keus van veiling en dus in
eerste instantie nog niet overgaan tot de
voorgenomen centralisatie.

^?®Üage, Theater: Roman Holiday (alle
leeftijden).

Monopole Theater; Alarm bij de kust
wacht (14 jaar).

Stedelijk Museum: Dagelijks van 2 tot
5 uur. Tot 31 Juli óók Van Goghtentoon-
stelling.

R.K. Openbare Lees- en Studiezaal en
Bibliotheek. Geopend iedere middag van
24 uur, behalve Maandag en iedere
avond van 78.30 uur, behalve Donder
dag en Zaterdag.

Filiaal Gorzen <H. Hartkerk)Dinsdag
avond van 6.30—8 uur; Vrijdagavond van
7—8 uur uitlenen van boeken.

Kethel R.K, Ver Geb. Uitreiking elke
Zondag na de Hoogmis.

Heden

Westen: Autopedwedstrijd Jan van Aven
nestraat. Aanvang 7 uur.

Oosten: Ringsteken op fietsen in de
Marconistraat. Leiding: „Het Singel
kwartier". Aanvang 7 uur.

Donderdag

Centrum: Autopedwedstrijden „Raam"
Aanvang 7 uur.

Gisteren hebben B. en W. besloten, zo
vernemen wft, dat de gewijzigde tramta
rieven met ingang van 1 Augustus van
kracht zullen werden. Voor houders van
tramkaarten, abonnementen e. d. is een
overgangsregeling in de maak, welke over
enkele weken op scheurbiljetten in de
trams bekend zal worden gemaakt.

i Za'er<«ag zal de heer W. van Gelder, de
laatste jaren magazijnmeester bij de N.V.
Ghmfabnek, Overschieseweg, zijn 25-jarig
jubileum bij deze N.V. vieren.

bioscopen

Programma's vgn 9 t/m 15 jun
Arena: Marabunta (14 J.): Capitol: De vluch
teling van de Aloma <14 U; Cineac: Que Vadis?
«14 jj; Colosseum: Michae) Strogoff (14 j.l
Harmonie: De Zondares van Parijs (volw.);
Lut,usca: Mallemolen a.l.); Luxor: De drift van
het bloed (ontoelaatbaar); Passage Roman Holi
day (a.l.); Prinses: Duel op de zeebodem (on
bekend»; Rex: Ridder zonder Vrees (a.l.)
't Venster: De Zevende sluier (14 L); Victoria:
Bastogne (14 j-); Centraal De Sinere van Bag
dad (ontoelaatbaar).

Patiënten aten besmette
soesjes

In Dordrecht zijn de laatste weken meer
dan 20 gevallen van paratyphus bij de Ge
meentelijke Geneeskundige en Gezond
heidsdienst aangegeven. Een onderzo»k
naar de oorzaak van dit min of meer epi
demisch optreden van de ziekte bracht
aait het licht, dat alle patiënten soesjes
hadden gegeten, die zij gekocht hadden bij
een bepaalde bakker. Deze bleek intussen
geen inferieure grondstoffen b(j de ver
vaardiging van gebakjes te hebben ge-
'bruikt. Bij een onderzoek kwam aan het
licht, dat een knecht bacillendrager is. De
bakkerswinkel, die tijdelijk gesloten was,
is inmiddels weer geopend.

De geconstateerde ziektegevallen zün
niet ernstig.

Leeftijd minstens 16 jaar. Is ook een geschikte werkkring voor scholieren
die in de loop van het jaai willen bijverdienen.

NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT - DAM 18 - SCHIEDAM

Pttrsoneel gevraagd

Gevraagd Nette! kostganger
met huiselijk verkeer. Vlaar-
I dingerdijk 253 b.

Nette meisjes gevr. voor alle
1 afd. Aanm. Stoom- en Chem.
I Wasserij Nico Nijman, Voor
haven 37-41, R'dam.West.

Dienstaanbiedingen

Bijverdienste. Gevraagd vlotte
representatieve jongeman voor
bezoek clientèle 18-21 uur.
Leeftijd 20-35 jaar. Br. S 2877
bureau N.S.C., Dam 18.