Eén buitengaatse rechte dijk
van Westkapelle tot Roekan je
Limburgse successen
besluit
Zeewering van gewapend beton
over een lengte van 58 km.
Kardinaal van Rossumtentoon
stelling geopend
Italiaanse uniformen in plastic
tot
„Een theehuis voor Tobiki
Dr Sanders ontwierp
Kath. ambtenaren en particuliere
werknemers in Indonesië
Gemiddelde resultaten van het vreem
delingenverkeer niet zo erg slecht
LANDMACHT IN NIEUW-GUINEA
TELEURGESTELD
Kerkraads Muziekconcours
MAANDAG 30 AUGUSTUS 1931
PAGINA 3
Van gewapend beton
Veel goedkoper
Autobaan op de dijk
Nog een probleem
Mening der oppositie
Omvangrijke diefstallen
in groot warenhuis
Personeelsleden eigenden zich
drie jaar lang goederen toe
Conclusie
Ze zijn nog lang niet uitgevochten
ALGEMENE VERGADERING
TE utrecht
Waardevolle expositie in Zwolle
W.'-Duitse communisten-
leiders gearresteerd
Letten op achterop
komend verkeer
Ondanks slecht zomerweer
Kampeerders de dupe van 1954 heIeraaal
Burger-personeel gaat over naar het
Gouvernement
Kardinaal Schuster
overleden
bLNoemingen bisdom
HAARLEM
Tienduizenden
Voor het eerst zon
Hoogste ondersceiding
Teleurstelling
Openluchtivas strop
WEER EEN B-36 NEER
GESTORT
Verrassend zomerstuk van Haagsche Comedie
(Van onze Haagse redactie)
De wijze waarop de Delta-commissie zich voorstelt
de Zeeuwse wateren af te sluiten is duur en om
slachtig Bovendien is een meer effectieve manier
denkbaar. Dat is de mening van de 87-jarige doctor
honoris causa L. A. Sanders uit Rijswijk, die al
zijn tijd besteedt m op z'n eentje een eigen plan
tot afdamming van de Zeeuwse stromen uit te wer
ken. De opzet van zijn oplossing klinkt kinderlijk
eenvoudig. Een buitengaatse rechte dijk van phn.
58 kilometer van Westkapelle tot Rockanje aan beide
uiteinden door zijdijken verbonden met de vaste
oever. In totaal een zeewering van circa 70 kilometer
lengte, geconstrueerd van gewapend beton. Volgens
t ZOU C'-° u'tvoering van dit plan een dikke
- 0 millioen minder kosten dan de verwezenlijking
van bet voorstel der Delta-commissie, dat afsluiting
van liet Haringvliet, het Brouwershavense Gat, de
osterschelde en het Veeregat inhoudt. Bovendien
zou de aanleg van de buitengaatse dijk slechts een
t'j< van zeven jaar vergen. In bepaalde technische
ixngen staat men nogal sceptisch tegenover deze
p annen, die pas ten dele zijn uitgewerkt. Dr Sanders
zelf houdt de Rijkswaterstaat en de Delta-commissie
nauwgezet op de hoogte van zijn vorderingen.
Wie is deze doctor honoris causa San
ders? Hij is een „selfmade man" met een
grote staat van dienst. Geboren op 31
Augustus 1867 te Rotterdam doorliep hij
de ambachtsschool te 's-Gravenhage Hij
werkte in zijn jonge jaren enige tijd in
Afrika, waar hij in dienst was van de
^ieJpn'->e Afrikaanse Handelsvennootschap.
?n i11-1 als tekenaaropzichter
in dienst van de gemeente Den Haag
^chStnm id <-d°,°r zijn chef legde hij
zich toe op de studie der toegepaste me
chanica. In 1895 werd de heer Sanders
benoemd tot technisch ambtenaar bij de
Amsterdamse fabriek van cement-iizer-
werken, systeem Monier. Veertien jaar
ater werd hjj directeur van de N.V.
Nederiandse Beton-IJzerbouw, eveneens
'n de hoofdstad.
van artikelen en ook enige boe-
«ïet jVer vraagstukken, samenhangend
het o toepassing van cementijzer, zoals
n0 g®Wapend beton toendertijd werd ge-
Artit- zbn van z«n band verschenen,
aar j ten, die ook in het buitenland de
j dacht trokken. Toen dan ook in 1913
jU Technische Hogeschool te Dresden
'aar nieuwe gebouwen in gebruik nam,
g erd de gelegenheid aangegrepen om
j,a" Lud.wig Adrian Sanders, lid van
vpninklijk Instituut van Ingenieurs, het
re-doctoraat uit te reiken. „Voorzover
,hs bekend, schreef op 18 October van
at laar „De Ingenieur", is het nog nooit
|SSchied, dat een Nederlandse technicus
seh een buitenlandse Technische Hoge-
dool gepromoveerd is tot doctor honoris
causa".
Thans werkt de 87-jarige „rustende"
^doctor nog dagelijks aan zijn plan
feenijkzodaSt ^venh Staa"de elemen
ten, zodat eventuele zetting van het
in ~??_nge?eSd uief een autobaan
30
afsluiting van de Zeeuwse wateren.
f~te details zijn nog niet precies uitge-
gekend maar in het najaar hoopt dr
anders zover te zijn, dat hij in het
jPsnbaar zijn opponenten, onder wie de
tt. Waterstaat en de Delta-commissie,
hjf kan gaan.
tn^Ün dijk zal geplaatst moeten worden
V- ®ebaggerde geulen met een piasberm
zal* gewapend beton. Aan de zeekant
m zij bestaan uit een trapvormige
ter welke met treden van één me-
oploopt, eveneens geconstrueerd van
i Wapend beton. Zo'n dijk, buitengaats
°pend van Westkapelle tot Rockanje,
geelt volgens dr Sanders de meest vei
lige oplossing. Een doorbraak is ondenk
baar. De kustlijn wordt veel korter dan
liet geval is bij uitvoering van het voor
stel der Deltacommissie. Bovendien zul-
len de onderhoudskosten veel geringer
zijn.
Gewapend beton, aldus de heer San
ders, vergt bijna geen onderhoud. Als
voorbeeld wijst hij op de onder zijn
leiding geplaatste kademuur te Veere,
welke zelfs na vijftig jaar nog geen
spoortje verwering vertoont.
afshfhfnSr 's mecr. Niet alleen zou de
nentliv,?P,Veel snellere wijze kun-
^®schieden maar ook veel goedko-
Sanito "®Rin dijk", zo redeneert dr
ers>. is voor de aannemer te over
zien. Uit de aannemingssom zal blij-
Ken> dat dit de goedkoopste oplossing is.
Voor de uitvoering van de vier dam
man, welke de Delta-commissie zich
denkt, zal geen aannemer bereid zijn
jj'fs maar een bindend bedrag te noe-
!?eh. Geweldige hoeveelheden klei of
„heem zetsteen en basaltzuilen zullen
llflrïl a r*nlfr< m r-r n i nf 1-,
S?dig 2iin Men weet zelfs nog niet, hoe
v 6b aan dé benodigde materialen moet
then. En het resultaat! Een grillige
V -
Ssyijn hestaandè"'uït vier zeer kostbare
^aten, opgehoogde dijken en zwaar
lijn Plan daarentegen eén rechte^kust
hie{ voor de constructie waarvan we
het buitenland nodig
°f en De cementindustrie, de E.N.G.i.
v°erin„ Hoogovens zullen bij de u
Veel f„Welvaren. De scheepsbouw
non tn. ciaal drijvend materieel kun-
hchaa^ten. Zand en grint om het dijk
te vnia °P te vullen, zijn in ons land
„riic„,,ende mate voorradig. En de
disnn ^u rs" en ..dijkbouwers" blijven
hot1, voor de vernieuwing en
onderhoud der bestaande dijken.
Daarmee is de lijst van voordelen
Welke dr Sanders opsomt, nog niet uit
geput. Bij zijn werkwijze zouden geen
Moeilijk te dichten „sluitgaten" ontstaan
dijk wordt gemaakt van zoveel mo-
verkeersweg wor
meten- i een autobaan van
fietSDad K - i een fiets- en brom-
delnari vl oif "'eter en een wan-
t 2 a.3 ""eter. Op de ach-
,van de dijk kunnen woningen
worden ingericht.
Als een groot voordeel van zijn plan
ziet dr Sanders ook, dat de binnenwa
teren stroomloos worden. Dat zal het
binnenscheepvaartverkeer en het toeris
me ten goede komen. Het landschaps-
schoon zal zeer worden gediend, indien
de eilanden in plaats van door lelijke
afdammingen met elkaar verbonden
worden door boogbruggen van voorge
spannen gewapend beton.
De kademuur van 6 kilometer, welke
noodgedwongen aan de Noordzijde van
de dijk gemaakt moet worden ter ver
binding met de oever, kan benut wor
den als toekomstige vergroting van de
Rotterdamse havenwerken.
Toch is er nog een probleem, waar dr
Sanders een beetje mee tobt. Het ver
schil tussen hoog- en laagwater is bij
Westkapelle vier meter en bij Rockanje
slechts twee. „Ook daarvoor zal ik een
oplossing vinden", zo meent hij.
„Maar vindt U het dan niet vreemd,
dat de Delta-commissie met geen woord
over deze mogelijkheid heeft gerept?",
zo hebben wij dr Sanders gevraagd. De
oude ingenieur glimlacht. „De Rijkswa
terstaat heeft zoveel succes geboekt
met het sluiten van stroomgaten met
behulp van caissons, dat de commissie
eenvoudig aan niets anders heeft ge
dacht", luidt zijn antwoord. „Ik ben
evenwel bereid mijn plan, zodra het ge
heel gereed is, tegenover iederen en in
het openbaar te verdedigen", zo voegt de
pionier op het gebied van gewapend
beton er aan toe.
Hoe het ook zij, vooralsnog wordt in
zekere technische kringen getwijfeld
aan de uitvoerbaarheid van Sanders'
plan. Men wijst er van die kant op, dat
het vermogen dit is eb plus vloed-
hoeveelheden per getij in het voor
gestelde tracé Sanders vee] groter is dan
ter plaatse van de schematische trace's
uit het derde interim-advies van de Del
tacommissie. De stromen in het tracé
Sanders zijn dus veel krachtiger en
zullen derhalve zeer wijde sluitgaten
vereisen.
Voorts kan men het daar niet eens
zijn met Sanders' mening, dat zijn dijk
in zeven jaar kan worden aangelegd.
Immers zijn dam volgt de buitenrand
van de banken, terwijl de dammen van
In een groot warenhuis te Amsterdam
is de recherche een serie omvangrijke
diefstallen door personeelsleden op het
spoor gekomen. Uit het eerste onderzoek
is reeds gebleken, dat de diefstallen zich
over een periode van ongeveer drie jaar
hebben uitgestrekt. De omvang en de
waarde van de gestolen goederen is zelfs
benadering niet op te geven.
de Deltacommissie binnen de bescher
mende buitenbanken blijven. Daardoor
zou het aantal werkbare dagen in het
plan Sanders aanzienlijk kleiner zijn.
Vervolgens vestigen deze kringen er
de aandacht op, dat aan de buitenzijde
van de banken geen beschutte plaat
sen en vluchthavens aanwezig zijn. Het
verkeren op en naast die buitenbanken is
dan ook zeer gevaarlijk. De golfaanval
op de dijk van Sanders zal zeer groot
zijn, omdat er geen ondiepten voor lig
gen. Zo de constructie al mogelijk
zal zijn, zal deze in ieder geval zéér
duur zijn. Tenslotte zijn de opponen-
nen van mening, dat de dammen der Del
tacommissie steeds ondiepere vooroevers
zullen verkrijgen. In een langzaam
tempo zal de kustlijn de neiging heb
ben recht te worden. Bij de dijk San
ders zou juist het omgekeerde moe
ten worden verwacht, omdat deze als
een soort kaap is gedacht.
De conclusie uit dit alles moet zijn,
dat de inzichten lijnrecht tegenover el
kaar staan. De Rijkswaterstaat loopt be
paald nog niet warm voor dr Sander'
ideeën. Toch zal het aanbeveling'verdie
nen dat zijn plannen, zodra zij geheel
uitgewerkt ter tafel komen, nauwkeurig
worden bestudeerd. Tenslotte gaat het
niet aan, dat het plan, ontworpen door
een man met een staat van dienst als
dr Sanders, ongezien in de prullemand
verhuist, enkel en alleen, omdat ze niet
uit de officiële koker komt. De Neder
landse gemeenschap heeft naar onze
mening te zijner tijd recht op een open
lijke verantwoording.
(Van onze correspondent)
p'elT Z?fd?Tr_^oldoening constateerde de
5®. voorzitter van de Fe
deratie van Katholieke Nederlandse amb
tenaren en particuliere werknemers in In
donesië, op de Zaterdagmiddag te Utrecht
gehouden algemene vergadering, dat het
afgelopen jaar voor de organisatie zeer
belangrijk is geweest.
Na acht jaar actie zijn eindelijk bedui
dende resultaten geboekt. Daar zijn aller
eerst de door de Nederlandse regering in
samenwerking met de Staten Generaal ge
troffen regelingen tot verdere uitvoering
en aanvulling van de z.g. rehabilitatie-
regelingen voor de Indische oorlogsslacht
offers en verder is een ;n Veel opzichten
gunstig gewijzigde Garantiewet tot stand
gekomen. Voor de verdere uitvoering en
(Van onze correspondent)
Een eenvoudig schcerapparaat, waarvan
er tienduizenden zijn, ligt op de tentoon
stelling, die gewijd is aan het leven van
Willem Marinus Kardinaal Van Rossum,
tussen al even eenvoudige scapuliers en
andere persoonlijke bezittingen van deze
in Zwolle geboren kerkvorst, wiens hon-
derste geboortedag met luister in zijn ge
boorteplaats wordt gevierd. De deken
van Zwolle, mgr A. F. J. M. de Wit heeft
Zaterdag deze tentoonstelling geopend en
daarbij het grote werk van deze Kardi
naal geschetst en de trots vertolkt van
Zwolle, dat een van zijn zonen tot deze
hoge plaats was geroepen. Van zijn hoge
waardigheid getuigen de dieprode kardi
naalsmantel, de zwarte toog met rode
fanool en bonnet en vele andere kostbare
herinneringen uit het Van Rossum-mu-
seum van de paters Redemptoristen te
Wittem.
Men vindt er de authenthieke benoe
mingen, voorzien van het wapenzegel van
de Heilige Paus Pius X. kostbare mijters
en ringen, kelken en misgewaden, de ver
sierselen van diverse hoge orden die hem
werden toegekend, waaronder het Groot
kruis van de Nederlandse Leeuw. Daar
naast een groot aantal zeer eenvoudige
gebruiksvoorwerpen, zoals een eierknijper
die in die jaren in Italië druk werd ge
bruikt, pennen, puntenslijpers, zakmes en
ook een chronometer die, naar men zegt,
even veelvuldig door Kardinaal Van Ros
sum werd gebruikt. Een vijftal schilders
heeft zijn portret geschilderd, er is op
deze tentoonstelling een klein model van
het standbeeld te 's-Hertogenbosch, als
mede een bronzen borstbeeld. Hoogte
personeelsleden, chauffeurs en -
"magazijnbedienden, zijn gearresteerd on- punten uit het leven van de kerkvorst zijn
Zij hebben
offi„Ler<ten'ting van diefstal en voor de
een k iVan Justitie geleid Zij hebben
zoekingen h«ïs afgEdegd; tijdens huis-
voor 1 de arrestanten zijn goederen
vondentM6 Van omveer 1000 ge-
zijn behoorden goe^eren' dte ontvreemd
_o.m. gereedschap, wat
en woninginrich-
textiel, huishoudelijke
tmg-artikelen e.d.
op foto's vastgelegd en zo zijn er tal van
herinneringsalbums, o.a. van de Eucharis
tische congressen van Wenen en Amster
dam.
„Het woord van Benedictus XV is in
vervulling gegaan", zo zei deken De Wit
in zijn openingswoord. „De Paus stelde de
Nederlandse kardinaal aan tot „Prefetto
perfecto" en sindsdien komt zijn naam
voor in alle archieven van de Pauselijke
delegaties, vicariaten prefecturen en mis
siegebieden, die vieién onder de Propa
ganda Fide, zowel ;n china, Japan, India,
Indonesië, Achter-lndië als Afrika, Ame
rika en Oceanic. De geest van Kardinaal
Van Rossum leeft voort in al die gebie
den, aldus spreker, zowel bij de reguliere
als bij de seculiere clerus, bij de inlandse
en de buitenlandse. De missie en de
missie-activiteit van de jaren 1918 tot 1932
en het werk van het thuisfront dragen
de signatuur en de geest van deze Neder
landse Kardinaal."
De opening vond plaats in het naar de
Kardinaal genoemde nieuwe tehuis van
de R.K. Jeugdzorg c" Gezinswerk. De
tentoonstelling wordt gehouden in een
gebouwtje in dezelfde straat, waarheen
het gezelschap, waartoe ook de commis
saris der Koningin in Overijssel behoorde,
zich begaf. Hier werd het ten toon gestel
de toegelicht door de directeur van het
Van Rossum-museum te Wittem, pater L.
Saut CssR.
Vier leidende functionarissen van de
communistische partij in West-Duitsland
zijn Vrijdag gearresteerd, zo is officieel
meegedeeld.
De vier Angenfort, Rische, Seiffert en
Zemke worden verdacht van voorberei
ding van hoogverraad. Zij zijn aangehou
den om te voorkomen, dat zij het land
zouden ontvluchten.
Om dezelfde reden zijn arrestatiebevelen
uitgevaardigd tegen de vroegere commu
nistische landdagafgevaardigde Ledwohn
en de leider der Westduitse communisten,
Reimann. Ledwohn kon aangehouden wor
den, maar Reimann is naar Oost-Duitsland
uitgeweken.
De gearresteerden waren aanvankelijk
vrijgelaten in afwachting van hun proces.
aanvulling der rehabilitatieregelingen is
eeil bedrag van bijna 200 millioen gulden
uitgetrokken. Een en ander is te danken
zowel aan de ten gunste van de Indische
oorlogsslachtoffers gewijzigde houding
van de Nederlandse regering, als aan de
krachtige invloed, door de Kamer op de
regering uitgeoefend.
Is er dus reden tot dankbaarheid al
dus de voorzitter wij zijn nog geenszins
voldaan. Door de beschikkingstelling van
de 200 millioen gulden wordt voor het
overgrote deel der oorlogsslachtoffers
d-w.z. de ambtenaren, slechts bereikt, dat
zij samen met hetgeen zij aan rehabilita
tie-uitkeringen ontvangen, een bedrag tou
cheren, dat h?n in staat moet stellen om
zich op de meest eenvoudige wijze in Ne
derland in te richten. Daarbij komt nog
een bedrag van gemiddeld vier maanden
vóóroorlogs salaris, nl. dat deel van de
s'Pt-rehabilitatie-uitkering, dat in Indo
nesië uitbetaald zou worden en niet trans--
ferabel was. Echter voor velen is deze uit
kering iilusioir, omdat zij deze in Indo
nesië genoten hebben en niet kunnen
transfereren, zodat er tengevolge van de
monetaire maatregelen een verlies op ge
leden is tot 5'6 deel van het bedrag, ter
wijl de Nederlandse regering hardnekkig
weigert dit verlies te vergoeden.
Al met al wenste spreker nadrukkelijk
vast te stellen: le. dat slechts een zeer
bescheiden deel van de werkelijk geleden
oorlogsschade wordt vergoed; immers een
bescheiden weder-inrichting in Nederland
volgens ambtelijke normen is niet te ver
gelijken met wat er aan werkelijke inrich
ting in Indonesië is verloren gegaan; 2e
dat er van gehele of zelfs maar gedeelte
lijke uitbetaling van de tijdens de oorlog
gederfde salarissen geen sprake is.
Er blijven volgens de heer Haring
nog twee belangrijke punten over om na
te streven: ten eerste vergoeding voor het
tijdens de oorlog gederfde inkomen, ten
twee suppletie van_ verlies op rehabilita
tie-uitkeringen als gevolg van de -Indone
sische monetaire maatregelen. Tenslotte
bepleitte de voorzitter nog de vervulling
van enkele andere wensen, w.o. de gelijk
trekking van de achtergebleven pensioe
nen aan de stijging van het levenspeil en
aanpassing van het levenspeil van alle
uitkeringen, welke onder de Garantiewet
vallen.
De hierboven genoemde verlangens wer
den nog nader uitgewerkt in de hierna
gehouden rede van de heer P. C. Schoe.
die o.m. een .lans brak voor de ernstig te
kort gedane groep van „Kortverbanders"
en een krachtig pleidooi hield voor de
erkenning door de Landsregering van het
bestaansrecht van de confessionele orga
nisaties van ambtenaren en particuliere
werknemers in Indonesië.
Een speciaal raketvliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht, de Bell X-1A,
vestigde onlangs 'n nieuw hoogterecord.
Alhoewel de officieel bereikte hoogte nog
geheim gehouden wordt, kan worden
aangenomen, dat deze de 27 kilometer
overtreft. Tijdens de vlucht registreerde
een automatisch werkend apparatuur
verschillende gegevens omtrent op deze
hoogte heersende omstandigheden, waar
men voordien slechts naar kon gissen.
Dergelijke vluchten hebben dan ook geen
rccordjagerij tot doel, doch worden ten
behoeve van de wetenschap op ver
schillend gebied uitgevoerd. De Bell
X-1A, die een snelheid van meer dan
2500 k.m. per uur kan bereikenstart
niet op eigen kracht, doch wordt door
een speciaal moedervliegtuig eerst naar
10.000 meter hoogte gebracht en daar
gelanceerd, waarna het toestel op eigen
kracht zijn weg vervolgt. De foto geeft
het moment vein loslaten weer. Duidelijk
is bij het moedervliegtuig de opening
onder de romp te zien ivaar de Bell
precies in vast.
Reeds lange tijd is het voor talrijke
automobilisten personenwagenbestuur
ders en chauffeurs van vrachtauto's en
autobussen een grote vraag of bij het
wegrijden en het inhalen de richting
aanwijzer van een auto moet worden
uitgestoken.
Dit probleem is reeds dikwijls bespro
ken, maar desondanks blijven de menin
gen verdeeld en denken velen dat het
uitsteken van de richtingaanwijzer voor
het achteropkomend verkeer gewenst is.
Verkeersdeskundigen van Rijkswater
staat, politie en van de verkeers- en ver
voersorganisaties hebben dit probleem
besproken en hun mening over het ge
bruik van de richtingaanwijzer gegeven.
Tijdens dit gesprek is gebleken, dat
de wegen verkeersregeling als minimale
eis stelt dat gelet moet worden op het
achteropkomende verkeer. In de praclijk
wordt echter door vele automobilisten de
richtingaanwijzer als enig middel ge
bruikt bij het inhalen en wegrijden, het
geen door de verkeersdeskundigen als
volkomen onjuist wordt gezien.
Vastgesteld werd, dat helaas in vele
gevallen weinig zorg wordt besteed aan
de achteruitkijkspiegel en dat het ge
bruik van spatbordspiegels ten zeerste
aanbeveling verdient.
Enige deskundigen zijn van mening,
dat het gebruik van de richtingaanwijzer
uit den boze is. Andere verkeersdeskun
digen zijn echter van oordeel, dat onder
bepaalde omstandigheden het geven van
een teken aan het achteropkomende ver
keer gewenst is. mits geen aanleiding
bestaat tot verwarring. Onder alle om
standigheden is het echter noodzakelijk
dat bij inhalen en wegrijden acht wordt
gegeven op het achteropkomend verkeer.
By een vergelijk tussen het vreemdelin
genverkeer over 1953 en de voorlopige in
drukken van vooraanstaande hoteliers en
directies van VVV-bureaux over dit sei
zoen blykt, dat ondanks de koude zomer
en de record-regenval de gang van zaken
(Van onze correspondent Alfred van
t Sprang)
HOLLANDIA, Augustus
Als de Koninklijke Landmacht in Maart
1955 in Nieuw-Guinea door de Koninklij
ke Marine wordt vervangen, zullen enke
le honderden bij het leger werkzame bur
gers in gouvernementsdienst overgaan.
Het betreft Indische Nederlanders, die
er weinig voor voelen naar Nederland te
gaan. Daar het gouvernement i Nieuw-
Guinea nog altijd een tekort van 3 a 400
(lagere) ambtenaren heeft, kunnen zij
zonder bezwaar overgenomen worden.
Ook een klein aantal militairen zal in
Nieuw-Guinea blijven. Zij hebben ver
zocht daar gedemobiliseerd te worden ten
einde zich hier als burger te kunnen vesti
gen. Een van hen heeft plannen voor een
transport-onderneming. Een ander wil een
pluimvee-bedrijf beginnen.
Het 30 man sterke detachement van de
Koninklijke Marechaussee gaat eveneens
weg. De Algemene politie heeft sterk op
haar blijven aangedrongen, omdat er een
tekort aan geoefend politie-personeel is,
maar de Marine heeft geweigerd hen over
te nemen.
Het is verder de bedoeling dat de ge
nie-dienst van het leger langer dan de
rest blijft, daar Nieuw-Guinea het voorlo
pig nog niet buiten haar medewerking ka a
stellen.
*Ctardteaal Alfredo Ildefonso Schuster,
'eeft^teschop van Milaan, is op 74-jarige
jv*)d overleden.
bttt5,°r zijn dood is de tweede vacature
<>®a" in het College van Kardmalen.
Vte klste vacature ontstond door de dood
teinaal Massimi.
Exc. de Bisschop van Haarlem
van 'n°Pdracht gegeven de oprichting
X°or f "ieuwe parochie in Alblasserdam
(i E 7u ^ereiden aan de weleerw. heer
v*- Pu eereboer, kapelaan te Dordrecht
W -"onif»-,. r, TT "C..„ 1I
li
tip"?Ur-.i -"au [e uitgeest, -v. iiyic, ie uui-
F. p. g. Jansen (neom.); te Lei-
A. Watervis; te Heiloo: J. Baas;
r: J. Th. Stam (neom.); te Am-
<H. Anna): B. M. van de Brink;
"ifacius). Z. H. Exc. heeft verder
to?riCf d tot bedrijfs-aalmoezenier in het
kal Zaanstreek: G. J. Klinkenberg;
'w'jtean te Uitgeest: P. Wijte; te Lut-
(ti P- G- Jansen (neom.); te Lei-
te te: p L. Vr. Hemelvaart en II. Jo-
stei bttv,A. Watervis; te Heiloo: J. Baas;
t6 lJ. Th. Stam (neom.); te Am-
Ros Anna): B. M. van de B
I. SVDUrg (H. Martinus); J. N. van
da». ®sSM'e Heemstede (H. Bavo); J. A.
teer, Tng; te Boskoop; C. J. P. Zon-
Obri„ d t teiuiden: W. J. Kuttschrütter
Bppilte:' ïe Castricum: C. v. d. Wel; te
„eetestT.. A,
tend-ster-i, M- Douwes; te Noord-
dam.' A. j,*- Verhoogt (neom.); te Waar-
G M pGlsthoorn (neom.); te Volen-
Ven?' Miedema; te Stompwijk: J.
'auijse (neom.).
WorelrliniivtaiT»-. A
Het Kértoadje de laatste eeuw waren op het platteland
w, tea"S TPraLcerthal nog een ercconcerl de muziekveremgingen verantwoor-
wordt in de con Kungj Kronoberirs n'I detek voor de muzit='° r.T,t,.,;irir„iir,<r van
gegeven door ét1 "Wviixjo to d? teugd. Vandaar
s eg even noor vaxjö jn Zweden F Vandaar ook dat in
enmmorgen;"vönd gaat aan de officiële I"i?bu,rgs dorp hoe klein het dan
officiële
sluiting nog een ^r^Fauipages^df t
Flott fPrlncipal,f vooraf Maar de muzick-
v0,,cdiK hun
beslag gekregen.
De laatste serie trok gisteven ee^zelfs
voor Kerkraadse bcf ,PcPoncerthal bleef
aantal bezoekers. In de uuu hov„n.
geen enkele zitplaats onb®z®Inceslagen)
dien luisterden vóór de ^XfzSn
voorwand van die ha nog het
mee. Behalve velen, die zien
eindelijk eens mooie weer naar-
coursstad hadden laten lokken,
zich onder de bezoekers ook tan P
porters van de Limburgse corpsen weiac
tijdens het laatste concoursweekend aan
de beurt kwamen.
De Limburgse corpsen hebben inder
daad dit jaar evenals in 1951, toen de K.h.
Harmonie St Caecilia uit Heerlen en de
Fanfare uit Bocholtz de hoogste onder
scheidingen behaalden, weer een belang
rijke rol gespeeld. Waaraan zijn toch deze
opmerkelijke successen te danken.' Het
feit alléén dat de bevolking muzikaal is
en blijkbaar over bijzondere technische
aanleg beschikt, geeft geen voldoende
verklaring.
Limburg telt in de grotere steden zoals
Maastricht en Heerlen van oudsher goede
Muziekscholen; in de laatste jaren zijn
ook in de kleinere plaatsen nog verschil
lende dezer instituten geopend. Doch in
ook dat in bijna elk
,,„c ^lein het dan mag zijn,
j=en of meer muziekcorpsen bestaan die
°t opmerkelijke prestaties in staat zijn.
w~-t-i' komt nog dat de nivellerende
radio n-E Van vaak middelmatige films en
hinrie'vi" dorpsgemeenschap nog geen
muzielfw ?oeft te ziin V001 een actieve
dan ont 2 g' In vele corpsen wordt
spanning „p, rePetltie als werkelijke ont-
danks dit ai?r 'eden beleefd. Dat on-
"°g uitmnot Sj°°k 'n de grotere steden
is een verblijdend ™^kcorpsen bestaan,
zo algemene beoefening HUjk' dat bij een
publiek even talriit l^ der muziek, het
muzikale uitingen van h"" °m naar de
luisteren. Is het dan to bun C("'Psen te
tienduizenden muziekliefhebbers^nK
rade samenstromen? e"oers m Kerk-
Tot aan dit weekend hebben acht Lim
burgse corpsen een eerste iirik hl M
Bij deze rij sloot zich Zaterdag TiewaWs
Fanfare aan, een muziekcorpf van «L
en schrijven 25 spelers, die echter uit
blonken door technisch kunnen en uit
stekend samenspel onder de zeer muzikale
leiding van dirigent J. Diets. Reeds eer
der behaalden de Brabantse Harmonieën
Concordia en „Sophia's Vereniging" uit
Loon op Zand eerste prijzen. Hierbij sloot
zich nu aan de Koninkl. Stadsharmonie
„Phileutonia" Helmond, een corps met
uitstekende krachten, dat een prachtige
schildering wist te geven van Massenet's
Scènes Alsaciennes en een pittige weer
gave van La Gazza Ladra van Rossini,
perfect geleid door dirigent L. Biessen.
In de Erewedstrijd wist Phileutonia
haar puntenaantal nog te verhogen Be
langrijk was ook de prestatie van de
Kungl. Kronobergs Regementes Musikkar,
Vaxjö, Zweden, met als resultaat eerste
prijs met lof. Zo deed ook het Ford Werk-
orchester Keulen met een zeer goede ver
tolking van de Ouverture van „Mattis der
Maler" van P. Hindemith. Dit orkest won
de Erewedstrijd.
De marswedstrijd, welke gistermorgen
in het sportpark te Kerkrade-Kaalheide
plaats vond, trok weer om en om twin
tigduizend toeschouwers. Ditmaal hopfden
de deelnemende muzikanten eens niet te
vrezen, dat zij kletsnet zouden kunnen
worden. De laatste marswedstrijd was de
eerste, welke op een met zon overgoten
sintelbaan kon worden gehouden.
Vooral voor de leden van het Italiaanse
Corpo Bandistico „Giuseppe Verdi" uit
Albenga was dat een geruststelling, want
zij hadden Kerkrade de primeur gegund
van hun nieuwe uniformen Toen zij in
de concoursstad arriveerden, zaten die
uniformen zelfs nog in de plastichoezen,
waarin men ze in de fabriek had verpakt
De Zuiderlingen paradeerden in hun
nieuwe pakjes zó trots en feilloos, dat de
Jury hen met 35 punten een eerste prijs
toekende. Nog iets beter weerden zich
echter de eveneens zeer chique muzikan-
va" bet Zweedse regimentscorps; zij
ootT33^'den 36 punten, een aantal, dat even-
SÜen..D,uits „Trommel- und Pfeifer-
v°„p Ult Kohlscheidt bij Aken wist te
erwerven. Eerste prijzen kregen verder
aa. ook nog de harmonie „Juliana" uit
Heerlen en de Gymnastiekvereniging
„Furenthela" uit Voerendaal (beide groe
pen met 35 punten).
„Tot ziens in Augustus 1958" zei in het
sportpark de omroeper, die de uitslagen
van de marswedstrijd bekend maakte.
Met zonnig weer werd Zondagmiddag
ook de laatste concoursdag ingezet. Meer
dan 10.000 toeschouwers waren getuige
van de prestaties op de laatste wedstrijd
dag. Van de Limburgse fanfare Puth
Schinnen en van de Philharmonie Boch-
holz waren de supporters in groten getale
opgekomen: niet vergeefs, want beide
voortreffelijke gezelschappen behaalden
een eerste prijs, de Philharmonie Boch-
holz met lof c-n met een aantal punten
(118) dat alle tot dusver geleverde pres
taties op het gehele concours overtrof.
Limburg was ook op de laatste dag weer
troef. Vier eerste prijzen werden door
Limburgse corpsen in de wacht gesleept.
In de ere-afdeling werd de fanfare „Een
dracht" te Huls (een klein Limburgs ge
hucht) door de jury bekroond. In de
vaandelafdeling werden eerste prijzen
toegekend aan de fanfare Puth—Schinnen
en aan de fanfare „Eendracht" te
Nieuwenhogerheide.
Na een perfecte uitvoering van Masse
net's „Scènes Napolitaines" o.I.v. de diri
gent Jessnitz behaalde de Philharmonie
Boehholz dan de bovengenoemde triomf:
met 118 punten de grootste nationale en
internationale onderscheiding.
In de afdeling fanfare behaalde Tien-
raay's fanfare een eerste prijs, evenals de
Instrumentalverein Wuppertal-Elberfeld
En daarmee was dan de lange reeks eer
ste prijswinnaars van het Muziekconcours
Kerkrade 1954 aan het einde gekomen
Des avonds had de prijsuitreiking plaats,
waarbij Boehholz Philharmonie de me
daille van de Koningin kreeg. Tienraay de
medaille van Prins Bernhard en Wupper-
tal een speciale prijs van president Heuss.
De organisatoren van het concours kun
nen zeer tevreden zijn en met grote vol
doening terugzien op een langer uiter
mate geslaagde concours dat ook op de
laatste dag weer door hoge geestelijke
en wereldlijke autoriteiten van nabij
werd gevolgd.
O,
Het spijt de Koninklijke Landmacht ove
rigens Nieuw-Guinea te moeten verlaten.
In de eerste plaats omdat er nu geen ge
legenheid meer zal zijn om de tropenerva-
ring in praktijk te brengen. En in de twee
de plaats omdat de mogelijkheid om over
zee te dienen wel zeer klein geworden is
„Binenkort zal een van de hoogtepunten
van ons bestaan weer de twee weken
schieten in de Harskamp zijn...." zei één
van de officieren in Hollandia me spij
tig.
Ook voor de Papoea's is het een teleur
stelling dat het leger verdwijnt. Een aan
tal van hen dient bij de landmacht en
heeft zich als uitstekende militairen ont
popt. Zij zullen nu echter weer naar de
„burgermaatschappij" moeten afvloeien
Als gevolg daarvan doet onder hen het ge
rucht de ronde dat Nieuw-Guinea aan de
Repoebliek Indonesia overgedragen zal
worden.
Hoewel als officiële reden voor de over
schakeling van landmacht naar marine -]e
behoefte aan een éénhoofdig commando
wordt opgegeven, twijfelt men er in leger-
kringen aan of er niet meer achter zit. Er
is een ogenblik geweest, dat iedereen het
eens was met het plan om het leger op
vaste punten te detacheren en mariniers
als mobiele eenheden te gebruiken. Plot
seling is toen echter besloten het leger
geheel uit Nieuw-Guinea weg te halen.
Het staat nog niet vast, wat er met het
legerkamp te Ifar zal gebeuren. Dit kamp
bevindt zich ongeveer 20 km van Hollan
dia aan de voet van het Cycloop-gebergte
Het gouvernement heeft plannen om in
het uitstekend geoutilleerde hospitaal een
sanatorium te vestigen. Verder bestudeert
men de mogelijkheid om de rest als ver
lofcentrum voor gouvernements-ambtena-
ren of de marine in te richten. Velen ver
kiezen echter de Wisselmeren boven Ifar
als zodanig.
Het aantal overnachtingen van buiten
landers zal dat van 1953 vermoedelijk
overschrijden. Ook kan niet verwacht
worden, dat het aantal overnachtingen
van Nederlandse vacantiegangers in eigen
land ver onder dat van het vorige seizoen
zal blijven. Het gunstige weer in het voor
seizoen heeft een groot aantal dagbezoe-
ken uitgelokt. Het aantal dagtochtjes is
in de loop van de zomer onder invloed
van regen en wind natuurlijk sterk ver
minderd. doch het totaalbeeld zal vermoe-
delijK niet zo veel ongunstiger zijn, dan
in vorige seizoenen.
Uit de „traditionele" vacantie-oorden
worden over oezetting van hotels, pensi
ons en bungalow-kampen doorgaans geen
klachten vernomen. De bezetting was er
redelijk tot goed. De kampeerders hebben
echter onder net slechte weer te lijden
gehad omdat vele kampeerterreinen niet
bewoonbaar waren. En natuurlijk heb
ben de exploitanten van uitspanningen,
speeltuinen, café's en restaurants met
voornamelijk terras-accomodatie. strand
tenten en sport- en vermaakgelegenheden
in de openlucht veelal schade tot ernstige
stroppen geleden. Hieruit moet men niet
concluderen, dat dus bezoeken aan be
zienswaardigheden en café-restaurants
aanzienlijk zouden zijn toegenomen. De
omvang der entrees en verteringen is.
over het geheel genomen, niet groter ge
worden.
Naar veler indrukken is Augustus, dank
zij het iets betere weer. als vacantiemaand
beter geslaagd dan Juli. Van September
wordt nog vel verwacht, omdat zeer velen
hun vacanties tot die maand hebben uit
gesteld. Opmerkelijk is opnieuw, dat het
bezoek van vreemdelingen en Nederlan
ders aan vacantie-oorden met vertier in
de vorm van attracties, dancings enz. gro
ter was, dan aan rustiger oorden. Voor
tijdig vertrek en afzeggingen uit en van
hotels en pensions kwamen in de eerste
categorie veel minder voor dan in de
tweede. Het gezelligheidsleven in vacan
tie-oorden is olijkbaar voor velen een
troost geweest voor slecht weer.
Gisteren is voor de tweede maal binnen
24 uur een Amerikaanse bommenwerper
van het type B-36 neergestort. Het ongeluk
gebeurde bij El Paso in Texas.
Het vliegtuig was bijna neergestort op
een der buitenwijken van de stad, maar
viel uiteindelijk op een onbebouwd stuk
land, waar het geheel uitbrandde.
Een lid van de bemanning werd gedood
en veertien anderen gewond.
Wie op het voorwoordje afgaande een
zwaarwichtige dialoog verwacht, zal'
zich bedrogen zien. Wat Cees Laseur van
John Patrick vertaalde, die het weer be
werkte naar een boek van Varn Sneider
(vandaar de 10 tafrelen met onnodig
lange aanloop!), heeft met Oosterse filo
sofie weinig of niets te maken maar is
een dartel lacheding gebleven, al wordt
er nu en dan een en ander ter overpein
zing geboden.
Als de door Paul Deen van het en
semble—Wim Sonneveld afkomstig —sug
gestief vertolkte Sakini-dubbelrol (tolk
in het stuk en zo iets als conferencier die
de tafrelen voor het publiek tot een „ver
haaltje" aaneenrijgt) door de program
toelichting wordt ingeleid met de aforis
men: „Pijn maakt mens denken, Denken
maakt mens wijs, Wijsheid maakt leven
dragelijk", proeft men wel dat het niet
alles buiten de sfeer van het Verre Oosten
omgaat; zo goed als de huidige heersers
in Tobiki een armelijk dorp op het
Chinese eiland Okinawa, sinds vele eeu
wen op vreemde overheersing getraind na
veel Amerikaanse „zelfspot", waarvan het
stuk bijna overloopt, toch tot de bevin
ding komen dat ze iets van het buigende,
glimlachende en wellevende volkje heb
ben opgestoken en naar het machtige
Amerika meenemen: de wijsheid van het
graceilijk aanvaarden van de onvermijde
lijkheden des levens.
Maar hoofdzaak blijft toch het geestige
woord en de grappige situatie, zodat wij
van het gesol met de „democratie" geen
grein ernstig kunnen nemen en dit daar
om veilig mogen laten rusten, tegelijk
met de mystificatie rond het theehuis en
de brandy-distilleerderij!
Om meer de aandacht te vestigen op de
mise-en-scène, waarvoor alweer Cees
Laseur verantwoordelijk is en die tot in
de puntjes verzorgd mag heten. Nog nim
mer zagen wij op de Nederlandse planken
zo voortreffelijk de sfeer benaderd der
exotische wereld aan gene zijde van de
aardbol. En de advertentieoproep in de
vaderlandse pers om voor de figuratie de
nodige typering te vinden heeft wel rij
kelijk succes gedragen. Zelfs de worstel-
sport liet zich niet onbetuigd. Overigens
bleek het advies van deskundigen niet
versmaad en figuren als de geisha Lotus-
bloesem (Adeiheid van der Most) en miss
Higa Jiga (Elly Ruimschoten waren dan
ook uit het goede hout gesneden, ofschoon
van Westerse makelij.
Natuurlijk schoot de vertegenwoordi
ging van het Amerikaanse Pentagon in
de personen van Theo FrenkeJ en Jan
Retèl niet te kort. Ze waren beiden be
hoorlijk grappig getekend, al scheen de
zelfspot 'n enkele maal over de grens te
gaan.
Het geheel waaraan zelfs een hoog-
beladen jeep en. een charmante geit te
pas komen werd in een semi-dromerige
sfeer gehouden en bood gelegenheid di
verse kostelijk getroffen tafreeltjes te be
wonderen.
De goed gevulde schouwburg deed bij
de bloemenhulde aan het slot ruimschoots
van haar waardering blijken. Volgende
avonden wordt de voorstelling herhaald
L. H.
