SHRI RAM
BRAHMAAN
Zijn modelland: droom
geheel Italië
SHARMA IS
EN BOER
voor
U voelt zich als 'n milliwnnair
Gillette
Ontvangsten kohierbelastingen
nog betrekkelijk gering
Winst Unilever in Duitsland
sterk gestegen
Ontmoetingen met schone schubvleugeligen
PER SCOOTER
DE WERELD ROND
r
Rijksmiddelen Juli
Verheugende areaal-uitbreiding van het landkaartje
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1954
PAGINA 5
Journalist af
IK heb een lang gesprek gehad
met boer Shri Ram Sharma. De
kenners van India zullen me
onmiddellijk aanvallen: zij zien aan
deze naam, dat de drager er van
een Brahmaan is. En Brahmanen
mogen geen stuk gereedschap aan
raken om over boerenarbeid
maar helemaal niet te spreken!
De kenners hebben gelijk: hij is
een Brahmaan, deze Shri Ram
Sharma. „Een Brahmaan mag niet
met de handen werken hij zal
opvoedkundig optreden, onderwij
zer, priester worden en met zijn
géést andere Brahmanen verrii-
ken
Shri Ram Sharma was aldus
grootgebracht. Hij had het voor
deel als Brahmaan een goede oplei
ding te krijgen, hij sprak zijn eigen
en nog wat andere talen uit het
grote India, hij leerde vloeiend
Engels, hij las en hij wérd ge
mzen, want hij schreef boeken, was
medewerker van talrijke bladen.
z°Urnalist dus, zou men kunnen
en!§en' maar die naam kon men
Br k 6 -iaren gele<3en eigenlijk als
a«maan nog niet hebben, omdat
at eigenlijk nét iets beneden de
mnd van de Brahmanen was
-
-
m-!
Genoeg water
Wim Dussel:
Had géén tijd 0111
te schrijven
als LJ zich scheert met Gillette. Dat ligt in ieders
om ?il,ette precisie-scheerapparaat 32' met
auwe Gillette mesjes kost slechts f 1.10. Met
Gillette scheert U zich perfect en snel. Gillette mesjes
f-yn de scherpste en hardste ter wereld. Daarom
gaan ze ook langer mee.
'fi „goeie morgenbegint met Gillette
BLUE - 75 cent per 5
En die overbevolking
ZIJ zucht weer, maar nu is het
een hoopvolle zucht. Hij ziet
de toekomst lichter worden.
Hij rekent op hulp, op medewer
king, hij gelooft in Azië's grootste
kunstmestfabriek, die in India ge
bouwd wordt, in de millioenen en
millioenen acres land, die vrucht
baar gemaakt worden door de irri
gatie, in de honderdduizenden ki
lowatts stroom, die de dorpen zul
len verlichten, in de nieuwe wegen,
die dorpen uit hun isolement ver
lossen. Hij gelooft er even heilig in
als in de mensen van het nabijge
legen dorp, die hem zo wantrou
wend aankeken, maar die nu met
eigen ogen zien, wat hij bijna
alléén bereikt heeft. Wéér wordt
er in het dorp gefluisterd, maar het
is een andere taal. De taal van ver
bazing, de taal van „het-is-niet-te-
geloven. En als Die taal maar eerst
is doorgedrongen in de honderd
twintigduizend India'se dorpen
WIM DUSSEL.
Het Zwin wordt
afgesloten
Margarine Union keert voor het eerst na
geldsanering 8 pet dividend uit
-
yandhl
MndZ<j y°,ren aS<in het EnSe|sê be
wind niet teffen de Eng:eIsen 2élf T
Twee armzalige boompjes
W^öi,
blaaU'Jkste - -
Beroemde vlinder
w-m
Interessante belevenissen
Niet honkvast
Dilemma
Niet-koliierbelmtingen
4
nu is Shri Ram Sharma opeens boer,
j. 'ëelooflijk, maar waar. Hij begon be
land te worden als journalist: buiten-
."nders kwamen hem opzoeken om met
Inm de grote, bijna onoplosbaar lijkende
aia'se problemen te bespreken. Pearl
Vp Was een der velen en zij logeerde
®ertien dagen bij hem. Hij kon een
•'government-job" krijgen, een magisch
oord in India, hetwelk betekent, dat
eri voor vijftig of zestig gulden per
a ?ar>d weinig méér hoeft te doen dan
zi v, een bureau te zitten, zodat men
aan baast een béter betaalde baan er
i-i, te geven vanwege dit heerlijke
osten.
ho >aar Shri Ram Sharma had iets in zijn
old gezet. Hij had gelezen over Euro-
terde over hem en kwam protesteren
tegen het feit, dat hij apen doodde
Maar "Shri Ram Sharma is doorge
gaan. De mest van de ossen bracht hij
over het land.Hij wist, dat men schraal
land niet opeens met kunstmest kan
gaan bewerken, dat moet langzaamaan
gebeuren Alles ging langzaam, maar
het ging. Laten we de eerste moeizame
jaren vlot doornemen: hij werkte van
de vroege morgen tot de -late avond.
Hij werkte overdag en droomde 's nachts
van een boerderij, van een opbrengst,
van uitstekende producten Hij kocht
kunstmest, leende geld voor een diep
tebron, door een motor gedreven. Hij
bouwde met zijn eigen handen een
„boerderij een lemen hut en niet veel
meer. ^ijn eigen vrouw zap pr nipfq in
een ontheiliging van hef Brahmisme
stad 6n Z1J ging teryg naar de
wFe6n mfaholaa^ S!fChvf iZbn verstreken.
Sharma J bekijkt van bo,er
de pmifac versteld: groen is het gras,
ae gewassen staan er bij, zoals in Neder-
in rijen- Het onkruid wordt
gewied, het land onophoudelijk besproeid
door de trouwe knecht. Maar dat is bin
nenkort afgelopen: Shrama verbouwt de
béste aardappelen, de béste groente en het
béste graan: nu kan hij binnenkort een
installatie laten aanleggen, die automa
tisch het land besproeit! Voor het land,
dat een paar jaar geleden een woestenij
was, verlangt de regering nu opeens
honderden en honderden rupees méér
huur.
En hü vertelt, dat dit, zijn modelland,
zijn droom voor héél India is. Hij ver
telt, dat er in India genoeg water valt
om het héle land (zo groot als Europa
zonder Europees Rusland) driekwart
meter onder water te zetten. Zes procent
van dat water kan men slechts benut
ten, al het andere vloeit naar zee
Vloeide naar zee, want de enorme irri-
gatiewerken zullen dat veranderen
Alles wordt veranderd: de landlords,
die eigenaars van bijna twee derde van
het land waren en renten eisten van 30
tot 150 procent, bestaan offiweel niet
meer (ofschoon de toestand nog lang niet
ideaal is). Ach, maar alles is nog zo treu
rig en je begrijpt niet, hoe het ooit ver
anderen kan. De hele Indiase economie
zou met één slag veranderd worden als
men eens een hogere melkopbrengst zou
krijgen. „De hoogste ter wereld heeft
Nederland" zo vertelt hij me, „met
3700 kg melk per koe per jaar gemid
deld. En hier brengen we het tot iets
minder dan 250 kg per jaar. En dat ter
wijl één derde van 's werelds vee in
India huist".
Naast het „verdeelsysteem" van het
land bij sterfte van de eigenaar, ver
telt hij me van de ramp van het „joint-
family system", een gebruik, dat in
houdt. dat de hele familie vader, moe
der, zoons, dochters, ooms, tantes, neven,
nichten, grootvaders en grootmoeders
bij elkaar woont. Een systeem, dat vroe
ger misschien wel voordelen had. maar
dat nu in negen van de tien gevallen een
vloek is: het land bli.ift verdeeld, men
hokt maar samen, driekwart van het
gezin is werkloos en teert op wat en
kele familieleden verdienen
Ideaal land
Nee, dit soort coöperatie heeft India
niet nodig! „Echte coöperaties, zoals bij
voorbeeld in Nederland" zegt hij. Bij
dat woord „Nederland" zie je zijn ogen
oplichten. O. wat een ideaal land: samen
werkende boeren, verenigingen, land
bouwscholen, cursussen, ja wat niet al
Hier is alles zo anders. Een derde van de
landbouwers is hier eigenaar van vraag-
niet-wat-voor-een-klcin-stukjc-grond (uit
gezonderd de grootgrondbezitters, die
millioenen acres hadden).
Nóg een derde is huurder en betaalt
de prijs ervan: levenslange arbeid. De
beste vergelijking: de „horigen" uit onze
héél vroege vaderlandse geschiedenis: Dc
„lijfeigenen" zijn dan het laatste, derde
part der landbouwbevolking: zij hebben
niets, geen land cn geen huis.
Wim Dussel schreef ons een brief.
„U zult wel verbaasd zijn, dat er
nog eens iets van mij binnenkomt.
U zult beslist denken, dat ik mijn
reis heb opgegeven, althans heb be
ëindigd en op de (stille) terugreis
ben. Dat is helemaal niet waar
om niet te zeggen, dat het helemaal
niet waar is".
Hij wil ons alle narigheden der
laatste zes, zeven weken besparen,
waardoor hij geen tijd heeft gehad
ook maar één artikeltje te schrijven.
„De bureaucratie zo vertelt Wim
Dussel ons, vindt in India wel haar
■hoogtepunt. Ik heb weken en nog
eens weken niets anders gedaan dan
van 's morgens tot 's avonds bij de
„customs" te zitten, naar postkan
toren te rennen, chefs van chefs
van chefs te spreken te krijgen, vi
sa .aan te vragen, belastingformulie
ren in te vullen, om niet te verge
ten: passage te krijgen „ergens"
heen. Ik mocht niet naar Oost-Pa-
kistan, omdat men in India het va
ren naar dit land als een „land-
route" beschouwt, en men dus zijn
betaalde invoerrechten i(a 650
niet terug krijgt. Bovendien vaart
er geen mens op Pakistan en zelfs
naar Rangoon heeft het me negen
volle dagen gekost om iets te vin
den. Bij aankomst hier regende het
zó hard en zó lang, dat ik na twee
dagen in Adamscostuum in bed lag,
in de, slaapzak, omdat ik het anders
zo koud had: mijn kleren hingen
onder een woest draaiende fan te
drogen, opdat ik die avond tenmin
ste netjes bij het gezantschap zou
kunnen komen In de YMCA,
waar ik opgeslagen lag in een soort
rommelhok, kon je noch eten noen
drinken, zodat ik maar in Chinese
tentjes ging zitten, drie keer per
dag. Een hotel is hier onbetaalbaar.
Eindelijk ben ik dan toch goed te
recht gekomen: bij iemand van de
KLM. Vijf verdiepingen hoog, 109
treden klimmen, want de lift is
sinds 1951 stuk, typisch Burmees.
Maar ik zit hoog, droog, wordt door
niemand lastig gevallen en kan nu
tenminste e i n d e 1 ij k eens wer
ken, of althans trachten iets in te
halen van de grote achterstand.
Dispenser met 10 mesjes
f 1.50. Zonder extra kosten
kunt U nu Blauwe Gillette
mesjes krijgen in de ideale
Dispenser-verpakking. Eén
druk met de duim en een
nienw mesje ligt in Uw
apparaat
En de boer werkt hard: om vier uur
in de morgen staat hij op, omdat hij te
gen tienen gereed moet zijn: dan is de
zon zó hoog gekomen, dat er niet meer
te werken valt. Dan moet hij wachten tot
de avond en knoeit hij verder, in het
donker.
In de steden staan de mensen om negen
uur op, gaan om tien uur naar kantoor
en komen om vijf uur weer thuis.
„De stad" heeft een afschuw van
werken en zeker van boerenwerk. Men
kijkt er minachtend op neer en verdient
liever dooh de handel of in een „gover-
ment-job".
Maar de Indiase boer moet India
groot maken „Hij moet, zonder machi
nes en vaak met één of twee armzalige
koeien op hetzelfde arme stukje land
méér bebouwen. En in het jaar '53/'54
plande de regering de „grow more
food"-actie op 7,6 millioen ton. Het wer
den er 9,5 millioen. Voor het eerst sinds
twaalf of dertien jaar werd de rijstdistri-
butie opgeheven: een wonder in een
land, waar vaak hongersnood heerst
waar men nog altijd ondervoed is, omdat
men het meer geproduceerde voedsel
niet kan betalen
En dus zal het wel geëxporteerd wor
den, vooral als men het volgende jaar
nog méér overschot denkt te hebben
Men kan boer Sharma vaak horen
zuchten, want er zijn zo enorm veel moei
lijkheden, waartegen hij moet vechten.
Als je hem vraagt: maar kunnen jullie
dat bolwerken tegen die enorme overbe
volking?, dan zegt hij: Ja! We kunnen
dat! Dat vijfjarenplan, dat twintigdui
zend millioen gulden kost, is grotendeels
gebaseerd op de ontwikkeling van de
landbouw: meer dan 17 procent direct,
meer dan 50 procent indirect, door de
irrigatie en de wegenbouwplannen!
En die overbevolking.Wist u, dat
India géén overbevolking heeft in die
zin zoals men dat in Europa denkt?
Wist u, dat India een gemiddelde bevol
kingsdichtheid heeft van 247 per vier
kante mijl? En zelfs al rekent men de
onbewoonbare gebieden, als woestijn, er
niet bij, dan komen we in het dichtst
bevolkte land ter wereld, is het getal 803
ges, op 832 man per vierkante mijl.
En in uw land, Nederland, het dichtst
bevolkte lanr ter wereld, is het getal 803
per vierkante mijl. Ziet U wel, dat het
enorm meevalt?
Maar ons_ land lijkt voor buitenlanders
altijd z° over- en overvol, omdat die
buitenlanders vaak alleen de steden be
zoeken, alsof dat i'epresentatief zou zijn:
er woont ongeveer 4 procent van de hele
bevolking in de grote steden. Zeker, wie
Calcutta bezoekt schrikt in alle op
zichten. Doch ons land is overbevolkt in
die zin, dat we te weinig produceren, dat
onze boerendriekwart van het jaar
werkloos zijn. Als de irrigatie, dat In
diase monsterplan, verwezenlijkt is en
dat de bevloeung dus vrijwel het ge
hele jaar door kan werken, betekent
dat, dat iedereen werk heeft en dat niet,
zoals nu, de arbeidskracht van 60 tot 90
millioen boeren per jaar volkomen ver
loren gaat
De algemene vergadering van 't Water
schap „Het Vrije van Sluis" heeft besloten
over te gaan tot afsluiting van Het Zwin
op Nederlands gebied, door het leggen van
een dijk. De kosten hiervan worden ge
raamd op 140.000. Hiermede bereikt men
een besparing van ongeveer lYz millioen
gulden, doordat de internationale dijk
rond het Zwin niet hoeft te worden ver
sterkt en de wachtsluis daardoor kan
komen te vervallen.
In Juli werd uit hoofde van de ge
zamenlijke kohierbelastingen een aan
zienlijk bedrag ten kohiere gebracht. In
clusief opcenten en vermenigvuldigings
factor werd 483,2 millioen opgelegd
tegenover in de voorgaande maand 248,2
millioen. De toeneming is een gevolg van
het verloop van de aanslagregeling van
de inkomstenbelasting over het belasting
jaar 1954 alsmede van die van de ven
nootschapsbelasting over het boekjaar
1953 (1953/54), aldus de toelichting van
het ministerie van Financiën op de
opbrengstcijfers der Rijksmiddelen in
Juli 1954.
Het kohierbedrag van de inkomsten
belasting, boekingstijdvak 1954/'54, vor
derde evenals in Juni met een gering
bedrag en wel met slechts 23,6 tot
816,7 millioen. De toeneming betreft
practisch uitsluitend het opleggen van
Idyllische rust
De netto winst van de Margarine-Union
A.G., de Duitse dochteronderneming van
Unilever N.V., heeft in het boekjaar 1953
een zeer sterke stijging ondergaan tot DM
26,34 (6,41) millioen, terwijl inclusief het
winstsaldo Ao Po een bedrag van D.M.
35.04 (21.3) millioen beschikbaar is. In de
algemene vergadering van aandeelhouders
werd besloten voor het eerst sedert de
geldsanering een dividend van 8 pet uit
te keren.
De brutowinst onderging een stijging tot
DM 106,32 (75,69) millioen. Voorts waren er
buitengewone inkomsten ten bedrage van
DM 47.92 (0,29) millioen, daar de in ver
band met de Koreacrisis verstrekte mar
garine-egalisatie-uitkeringen in 1953 na
langdurige onderhandelingen op een ge
ring bedrag na konden worden afgere
kend. Voorts zijn in de buitengewone in
komsten DM 6 millioen begrepen, welke
ontstonden door het niet doorgaan van de
voorgenomen uitkering van dividend over
het voorafgaande boekjaar.
Interestlasten beliepen DM 1.34 (5.73)
millioen, hetgeen aan een tijdelijk gerin
gere geldbehoefte en aan de verlagingen
van het discontotarief was toe te schrijven.
Belastingen eisten DM 37.04 (12 79) mil
lioen. In de buitengewone uitgaven van
DM 32.27 (0.35) millioen zijn overwegend
de 7c, -f en -d leningen, alsmede een een
malige premie van DM 10.2 millioen voor
pensioenen begrepen.
In de balans trekt de stijging van de
voorraden met bijna 30 pet tot DM 165.83
(128,57) millioen de aandacht. Debiteuren
liepen tot DM 18,51 (14.67) millioen op. De
stijging van de concernvorderingen van
DM 15.5 millioen tot DM 22.17 millioen was
in hoofdzaak toe te schrijven aan een 7 d
lening. Bij de grote risico's, welke in de
huidige grondstoffenvoorraden üggen.
heeft de maatschappij door het verstrek
ken van deze leningen reserves willen
creëren voor eventuele verliezen. Onder
de passiva zijn dienovereenkomstige reser
ves van DM 21,76 millioen opgenomen. In
verband met de stijging der voorraden
stegen de concernschulden tot DM 9,295
(50.09) millioen.
Het margarineverbruik in het bondsge-
bied en West-Berlijn steeg met 12 pet tot
594 000 (530.000) ton. Ook het verbruik aan
spjjsvetten per hoofd van de bevolking
nam met circa 5 pet tot 26,1 (27,4) kg. toe.
Volgens de directie zal het margarinever
bruik na de nieuwe toeneming In 1953
langzamerhand zijn hoogtepunt hebben be
naderd. Verdere stijgingen van de omvang
als de laatste jaren vielen waar te nemen.
Ijjken niet waarschijnlijk.
Sluinna, Brahmaan cn
toch boer
Pa,
ken landen als Engeland, Denernar-
§eje'2 Duitsland en Nederland. Hij had
öntgj d van landbouwmethoden, van
poöne„ 'dg, van ruilverkaveling, en
in t ^ties. Allemaal dingen, waar men
Zev» a alleen nog maar van dróómt. En
kin» S of méér procent van de bevol-
dp Van India is boer, of heelt direct met
landbi
ouw te maken.
Shri Ram Sharma houdt van zijn land
vocht ondergronds in de tijden vaxi
ja was
Üt? d|r naaste medewerkers en een groot
vriend van deze. Hij was éénder vS
«ie jaren doorbrachten in kampen „m'
a de gevangenis en in de jaren daarna
d"«. had hij maar een ding in zijn hoofd:
journalistiek eraan geven en boer
«rden. Een modélboerderij wilde hjj
Jj een modél stuk grond. Het volk dienen
•Moderne wjjze. En hij dééd het.
k>jhp gr°nd was arm, de grond, die hij
apis®.v°or niets kreeg van de regering,
Amerikaanse deskundigen hadden
?d, —'1'
dat ze niet te cultiveren was.
.".e grond stond niets: er waren al-
P?rd6/Vee armzalige dunne boompjes,
f'ahtp wat bosjes en wilde, doornachtige
V'ejfjj P. De verzengende hitte en het
Hfa'airie gemaakt
dpor v Shri Ram Sharma bracht zijn
'ik: u..zen verworven kennis tot prac-
V'atgbad gehoord, dat India één der
Maat/'ikste landen is: op de meeste
(pator ri-kan men op nainder dan honderd
acn"' diepte het zuiverste water vin-
o b voud ergens een oude, niet meer
A pikte wel, die misschien door de
v "i-rt andere priester onrein was ver-
Al /V Maar hij trok er zich niets
rppb' een innerlijke kracht zei hem,
Zii'Nis. 'n deze tijden de orthodoxe be
te AsÜ opzij moest zetten voor
het wel-
A» „h een millioenenvolk: Hij gebruik-
osser
zn en sprenkelde het moeizaam
Ofhi® u mimoenenvc
(iv %~e'' trok met twee
ossen het water
land.
)oe^e heilige apen dood te
..Hm
ka!»
Hij kocht een geweer en
schieten,
de wilde koeien en nam een
een man van zéér lage
«Is
TW
diense. die even
"ij en iets wilde
enthousiast
schéppen.
die bjd was hijzelf bijna
ben. ICne: 7iin hnstp izripnripn li
een
J?hi ~"ene: zijn beste vrienden lieten
de v^s in de steek en de bevol-
FAbijgelegen dorp fluis-
z j Waren met hun
de-huen en zaten in
mün tuin te Soest net
jes gerangschikt op de
onderzijde van 'n brand
netelblad. Dat was op 23
Juni. Ik had dus mijn
doel bereikt, nadat ik
met opzet in mijn bloem
bedden huisvesting had
verleend ™kelc
excmplarcn van het on"
kruid, dat wetenschap-
«Hik te boek staat als
pel^ 1-nica De intro-
,,«i
niet om mooie dagvlin
ders als kleine v°
dagpauwoog tc J°
en deze in de verleiding
te brengen hun eieren
op het loof te leggen:
ik hoopte, dat een hee
andere wens in vervu
ling zou gaan en wachtte
met spanning af, of een
wijfje van 't landkaart
je haar lcgscl op de
bladeren met de be
ruchte brandharen zou
afzetten. En, ziedaar,
wat ik wenste, werd
werkelijkheid: de dertig
rupsen waren het ver
heugend bewijs.
Zij waren gemakkelijk
te herkennen, dank zij
de typische kop-doorns.
Het landkaartje, een bijzonder elegan
insect, heeft in de loop van het laal"a
decennium door zijn doen en laten no^a
opzien gebaard, omdat het in enkele jaren
tijds op onverklaarbare wijze zijri genie
van vestiging, dat zich aanvankelijk vrij
wel tot Zuid-Limburg beperkte, heeft uit
gebreid. Over deze areaal-vergroting
weidde ik uitvoerig uit in mijn boek
„Landverhuizing in de dierenwereld
(Amsterdam, Wereldbibliotheek, eerste
druk herfst 1953, tweede druk voorjaai
1954).
De vlinder is beroemd geworden door
een merkwaardig verschijnsel, dat bij dit
soort optreedt: het ongelooflijk duidelijk
aan de dag tredende seizoen-dimorphisme.
IpH# f
Het bonte Zandoogje is het type van een erhte
standvlinder, (foto C. R. Tohnan-Uussche)
De lentedieren, die uit de overwinterende
poppen voortkomen, zijn roodgeel met een
zwarte tekening en vertegenwoordigen dé
z.g. levana-vorm, terwijl de grotere bruin
zwarte zomervorm (prorsa) gekenmerkt
wordt door een in drieën gebroken witte
band, die over de voor- en achtervleugels
loopt. Een en dezelfde vlindersoort kan er,
al naar het jaargetijde, waarin zij dé
pophuid verbreekt, dus zeer verschillend
uitzien. Bovendien moet er bij Araschnia
(het landkaartje) ook nog een partiële
derde generatie voorkomen.
Misschien waren die derl.g rupsen wel
afkomstig van het landkaartje, dat ik
toevalligerwijze een maand eerde- (23
Mei), toen zich een temperatuursstiiging
begon te voltrekken, in mijn tuin zag uit- I
komen en dat het eerste en enige exem-i
plaar van de lentegeneratie was, dat ik
in 1954 waarnam. De vlinder was ook de
volgende dag nog In mijn tuin aanwezig.
Daar nadere bijzonderheden over de
gedaanteverwisseling van het landkaartje
mij ten zeerste interesseerden, ging ik er
op 27 Juni toe over het gehele gezelschap
op het brandnetelblaó te arresteren. Eén
bleek er gedeserteerd te zijn, zodat ik er
voor mijn kweekproeven 29 overhielo, die
ik met de voedselplant overbracht in eeri
kartonnen doos, welke ik in mijn werk
kamer neerzette. Op 4 Juli gingen som
mige van mijn landkaartrupsen „hangen":
de verpopping zou dus niet ai te lang
meer op zich laten wachten. Van enkele
voltrok deze zich reeds de volgende dag
Successievelijk geschiedde dit ook met de
andere Fupsen.
Sommige poppen vertoonden dezelfde
metallieke kleuren, die men eveneens kan
opmerken bij de poppen van de dagpauw
oog, gehakkelde aurelia, kleine en grote
vos. Op zeker ogenblik zag het er naar
uit, dat mijn kweek zou mislukken, daar
sommige rupsen niet veranderden in
onberispelijke poppen, die later mooie
vlinders zouden leveren. Er had een infec
tie plaats gehad: sluipvliegen, parasieten
derhalve, hadden eieren in de lichamen
van de levende rupsen gelegd en zo zag
ik in mijn kweekdoos de volwassen larven
en de „tonnetjes" van de zoeven genoem
de parasitaire vliegen liggen. Zo ver
speelde ik vijf fraaie schubvleugeligen.
In de vroege ochtend van 23 Juli mijn
kweekdoos controlerend, bleek mij, dat de
eerste vijf landkaartjes, prachtig gave,
verse dieren, blijkbaar des nachts waren
uitgekomen; nummers 6 en 7 werden de
volgende dag in de late avonduren gebo
ren, 8 en 9 op 25 Juli, 10 en 11 op 26
•Juli, 12, 13 en 14 op 27 Juli, 15 op 28 Juli.
16 en 17 op 29 Juli.
Toen bleven er nog zeven poppen over,
maar daarmee liep het, doordat ik
onhandig was, niet goed af. Toen zij in
hun verkleuringstoestand verkeerden en
hee) donker werden, hetgeen erop wees,
bat zij binnen zeer afzienbare tijd zouden
kunnen uitkomen, liet ik de kweekdoos
vallen. Uiterlijk vielen geen tekenen te
bekennen, dat zij beschadigd waren, maar
ik vermoed, dat de schok, waaraan zij
werden blootgesteld, fataal is geweest,
vooral in het laatste stadium zijn poppen
zeer gevoelig. Er kwamen in elk geval
geen schone vlinders voor de dag.
Van de 29 rupsen zouden er, als ik wat
minder links was geweest, vermoedelijk
22 in imagines, volkomen insecten der
halve, zijn veranderd. Dat zou bijna 76
procent zijn geweest. Doordat de doos uit
mijn handen glipte, bedroeg het p«rcen-
tage slechts ruim 58 procent. In de vrije
natuur lopen de rupsen echter veel meer
gevaar dan in een veilige kweekdoos.
Weersinvloeden en vijanden in de vorm
van allerlei dieren plegen vlinderlarven
vaak te decimeren, zodat mijn kweek
proeven de natuur stellig „ten goede zijn
gekomen": ik schonk het zeventiental
namelijk de vrijheid.
Mijn verwachting, dat het na ddze
handeling de eerstvolgende dagen in mijn
tuin van landkaartjes zou wemelen, werd
echter beschaamd: in de loop van Juli en
Augustus zag ik ze slechts zo nu en dan
terug en nooit meer dan één per dag. Zij
waren dus blijkbaar uitgezwermd en leg
den derhalve, in tegenstelling tot de bonte
zandoogjes in mijn tuin, die nu eenmaal
echte standvlinders zijn, geen grote
domicilietrouw aan de dag. Bovendien
was ik er nog geenszins zeker van, dat
de landkaartjes, die na de massale vrij
lating in mijn tuin af en toe als enkelingen
hun opwachting maakten, dezelfde indi
viduen waren, die in mijn kamer het
levenslicht aanschouwden. Trouwens,
reeds voordat .mijn eerste gekweekte
prorsa de pophuid verbrak, vloog er reeds
een exemplaar in mijn tuin rond; dat was
op 20 Juli. Was deze voortgekomen uit
de gedeserteerde rups, die voor de gevan
genneming van de 29 andere zich in mijn
tuin had verborgen?
Dal ik één van mijn voormalige gevan
genen niettemin kon herkennen, was hier
aan te danken, dat hij een aberra"eve
vorm vertegenwoordigde. Het exemplaar
maakte niet in de laatste plaats een don
kere indruk, doordat de twee bandfrag
menten van de voorvleugels niet wit wa
ren, maar onderscheidenlijk geel en geel
rood, terwijl het bandgedeelte van de
achterwieken, dat bij normale prorsa-
exemplaren ongeveer tweemaal zo groot
is als elk der witte voorvleugeipartijen,
gereduceerd was tot een nietig vlekje, dat
bovendien niet wit, maar bruinrood was
De vlinder was dus lang niet zo contrast
rijk als typische prorsa-exemplaren. Ook
uit de vlinderkundige literatuur blijkt,
dat er bij tijd en wijle afwijkende land
kaartjes, die het midden houden tussen
levana en prorsa, uit de pop te voorschijn
komen.
In elk geval hinkte ik, toen ik de Inte
ressante vorm In de kweekdoos aan
schouwde, op twee gedachlen: moest ik
hem, ten behoeve van een wetenschappe
lijke verzameling, als bewijsstuk bewaren
of moest ik hem, evenals de gewone
prorsa's, de vrijheid schenken? Aes'.heti-
sche en ethische overwegingen deden mij
De Zomervorm van het landkaartje
strijkt neer op een boek, dat ik in mijn
hand heb. (foto C. R. Tolman-Mussche).
tot het laatste besluiten. Toen gebeurde
het, zoals ik reeds schreef, dat ik hem
in de tuin, waar hij o.a. uit de bloemen
van grijskruid, zwarte mosterd en lever
kruid nectar puurde, enkele dagen later
opnieuw ontmoette. Gelukkig was mijn
vrouw bij de hand, die de afwijkende
vlinder in zijn natuurmilieu fotografeerde.
Toch was hiermee voor mij de zaak nog
niet opgelost, daar ik overwoog, dat een
zwart-wit.-foto we] allerlei détails vast
legt, maar niet de kleuren. Het eind van
het lied was, dat, hoezeer het mij be
zwaarde, het flesje met zwavelaether er
toch nog aan te pas kwam. Ik schrijf dit
neer als een openhartige bekentenis en
laat het aan u over mij al dan niet aan
de publieke verachting prijs te geven.
Hoe dit zij, de kweek van de sierlijke
landkaartjes lichtte er mij niet alleen over
in, dat zij vrijwel alle óf 's avonds laat
of des nachts uitkwamen, maar ik kon
tevens vaststellen, dat het merendeel van
hen uit wijfjes bestond en dat het pop
stadium iets minder dan drie weken
duurde.
RINKE TOLMAN.
definitieve aanslagen over het belas
tingjaar 1952. De voorlopige aanslag
regeling inkomstenbelasting 1954 maakte
goede voortgang. Uit dien hoofde steeg
het totaal van het boekingstijdvak
1954/'55 met 235 millioen tegenover in
de voorgaande maand met 149,4 mil
lioen. In totaal is thans 405,3 millioen
op kohier gebracht, waarmede het groot
ste deel van de voorlopige aanslagen is
opgelegd. De komende maanden zullen
dan ook ten opzichte van Juli ongetwij
feld een daling vertonen.
Wegens het op kohier brengen van
definitieve aanslagen 1953 steeg het ko
hierbedrag van de vermogensbelasting,
boekingstijdvak 1953/54 met 2,8 millioen
en kwam daarmede op 79,8 millioen.
Het opleggen van voorlopige aanslagen
over het belastingjaar 1954. waarmede
in Juni een begin werd gemaakt, vor
derde bevredigend. In de afgelopen
maand werd n.l. 9,1 millioen ten ko
hiere gebracht tegenover in de voor
gaande maand 4,6 millioen.
Uit hoofde van de vennootschaps
belasting werd in Juli een relatief
hoog bedrag opgelegd en wel 194,9
millioen. In de eerste helft van dit
jaar werd per maand gemiddeld onge
veer 23 millioen op het boekings
tijdvak 1954/55 verantwoord. De plot
selinge toeneming is een uitvloeisel van
het feit, dat in Juli nadere voorlopige
aanslagen over het boekjaar 1953 (1953/54)
zijn opgelegd op basis van de ontvangen
aangiften. De stand van het boekings
tijdvak 1954/55 beloopt thans 332,9 mil
lioen.
De achterstand welke bestaat met
betrekking tot het opleggen van aan
slagen voor de grondbelasting 1954
kon ook in de afgelopen maand worden
verminderd. Inclusief opcenten werd
17.6 millioen ten kohiere gebracht,
waarmede uit hoofde van de grond
belasting 1954 in totaal 68,0 millioen is
opgelegd.
In samenhang met het verloop van
de aanslagregeling» in de voorgaande
maanden lagen de ontvangsten uit hoof
de van de gezamenlijke kohierbelastin
gen met 127,6 millioen nog op een vrij
laag niveau. Eerst in de komende maan
den zullen de ontvangsten als gevolg
van de betaling van voorlopige aansla
gen inkomstenbelasting en het voldoen
van nadere voorlopige aanslagen ven
nootschapsbelasting op een hoger niveau
komen. Daar tegenover de ontvangsten
ad 127,6 millioen een opgelegd bedrag
stond van 483,2 millioen vertoonde het
nog in te vorderen bedrag een scherpe
toeneming en wel met 355,6 millioen tot
1.054,8 millioen.
De niet-kohierbelastingen brachten in
Juli een bedrag van 398,7 millioen op.
In Januari en April j.l., de eerste maan
den van de voorgaande, kwartalen, werd
uit hoofde van deze middelen resp.
341,6 en 331,9 millioen ontvangen.
Met name de gedeeltelijk per kwar
taal geheven middelen hebben in de
afgelopen maand relatief hoge bedra
gen opgeleverd. De ontvangsten aan loon
belasting beliepen 87,4 millioen tegen
over in April j.l. 63,3 millioen. De
toeneming heeft blijkens het feit,
dat voorgaande jaren een soortgelijke
ontwikkeling kon worden waargenomen
in belangrijke mate een seizoenma-
tig karakter. Hetzelfde geldt voor de
vereveningsheffing, waarvan de op
brengst 35,5 millioen beliep tegenover
in de eerste maand van het voorgaan
de kwartaal 27,0 millioen.
Onder invloed van de in het begin van
dit jaar van kracht geworden maatre
gel ter verruiming van de bestedings
mogelijkheden blijven de ontvangsten uit
hoofde van de omzetbelasting zich even
eens gunstig ontwikkelen. De op
brengst steeg van 117,1 millioen in
April j.l. tot 138,8 millioen in de af
gelopen maand. Ter vergelijking diene
verder, dat in Juli 1953 een bedrag
van 120,3 millioen werd geïnd.
De dividendbelasting bracht in Juli
met 13,.4 millioen nog een vrij groot
bedrag op, zij het. dat de opbrengst la
ger was dan in Mei en Juni (resn 25,8
millioen en 15,4 millioen). vacht
mag worden, dat de ontvangsten in de
nog resterende maanden relatief gering
zullen zijn.
De ontvangsten uit hoofde van de cora-
missarissenbelasting vertonen jaarlijks
een top in Juli. In de afgelopen maand
werd 2,9 millioen geïnd tegenover in
de eerste helft van dit jaar gemid
deld rond 1 millioen.
Het uit hoofde van de invoerrechten
ontvangen bedrag beliep 49,5 millioen.
De ontvangsten in de afgelopen maand
zijn gunstig beïnvloed door een hoge op
brengst.
De opbrengst van de gedistilleerd ac
cijns over Juli 1954 beliep 9.578.000 ver
geleken met f 9.317.000 over Juli van het
vorige jaar. Over de eerste zeven maan
den van 1954 bedroeg de opbrengst van
de accijns op gedistilleerd 62.958.000
60.850.000) bij een jaarraming van
110 millioen.
De accijns op bier leverde na de bevre
digende ontvangsten in Juni j.l. ad 2
millioen in de afgelopen maand slechts
1,6 millioen op. Daarentegen herstelde
de tabaksaccijns zich met een opbrengst
van 28,8 millioen van de relatief gerin
ge ontvangsten in Mei en Juli jl. ten be
drage van resp. 26,9 millioen en 27,7
millioen. Het uit hoofde van de accijns
op suiker geïnde bedrag ad 5,1 millioen
is gunstig beïnvloed door het vervallen
van vijf crediettermijnen. In de daling
ten opzichte van de ontvangsten in de
overeenkomstige maand van het voor
gaande jaar ad 8,1 millioen komt de re
cente tariefsverlaging tot uiting.
Het uit hoofde van de beide buitenge
wone heffingen bruto opgelegde bedrag
vorderde in Juli met 4.5 millioen tot
4.090 millioen. Van dit totaal heeft
2.906,9 millioen betrekking op de ver-
mogensaanwasbelasting en 1.183,1 mil
lioen op de vermogensheffing ineens.
Daar de vermindering van aanslagen ca
9 millioen bedroegen en daarmede op
ca 840 millioen kwamen, daalde het
netto-kohierbedrag per saldo tot rond
3.250 millioen.
De ontvangsten aan bijzondere heffin
gen beliepen in Juli 7,1 millioen. jn
totaal is thans 3.131,4 millioen geïnd,
waarvan 2.040,8 millioen de vermogens-
aanwasbelasting en 1.09016 millioen de
vermogensheffing ineens betreft