Ervaring bij oefening „Lucifer
Snellere vliegtuigen, óók sneller
waarschuwingsapparaat
Welkome en onwelkome gasten
op Duitse Katholiekendag
Preliminair Z.O.-Azië-overleg te
Manilla begonnen
Demonstratie nieuwe methoden
en met beter gereedschap
Twee militairen deserteerden
naar Oost-Duitsland
Uranium wekt koortsachtige
verwachtingen
VRIJ HARDE STRIJD OM AFZET
GEBIEDEN VERWACHT
De sfeer van de Goldrushherleeft
Duizenden gelukzoekers stromen naar
Colorado-plateau
Hij sjouwt
en sleept de hele dag
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1954
Ook bij mechanische oorlog de man het
PAGINA 3
belangrijkste
Tweeling van negentig
jaar
kroningen en Rotterdam delen
de eer
Achteruit en vooruit
Merkwaardige aanrijding in de
hoofdstad
Alleen 100 is goed
Raad veranderde Edam
in Edam-Volendam
ZESTIG JAAR ORGANIST
Armas is president van
Guatemala
Militaire junta ontbonden
SCHIPPERSCHOOL IN
WESTBRABANT
SNOEK VAN 35 POND
Romance op de
Agamenmon
VERKOOP PERZISCHE OLIE
overeenkomst MET
PERZIE GEPARAFEERD
K.A.J.-ENQUETE ONDER
JONGE ARBEIDERS
19 September internationale
K.A.J.-dag
2? KÏÏ ennv!K?jngq^eVgn°^?.Ie°d^i"1
Toeli subsidie voor
nieuwe kerk in
Niji
Hoe houdt een mens dat vol? In de eerste plaats
door goed te eten. Daarom is roomboter op het
brood zo belangrijk voor harde werkers. In kosten
scheelt het maar weinig meer dan 'n cent per boter
ham. Dat is een klein verschil waar grote voordelen
tegenover staan.
Wie
hard
iverkt
verdient
Binnenkort volgt de 4e grote Roomboter Prijsvraag, weder-
o)n met f 10.000,- aan geldprijzen! Blijf dus de rijks-
botermerken sparen. Op elk pakje roomboter staat er een.
jmegen
IliPlf m
Zal het op te stellen verdrag ook
liido-China bestrijken?
Nederlandse bos-
productie moet worden
opgevoerd
Als „officier" voor
komend behandeld
j Sterren gekocht
L.
V?1' omdat ze niet onder de druk
- •Amerika wensten te leven..
Amerikaanse provincie
U raniummillionnairs
Aanmoediging
Kaf en koren
Waarschuwing
Hogere productie
De sociale zijde
Hoe sneller de vliegtuigen worden, hoe
sneller ook het waarschuwingsapparaat
hioet werken, dat hen signaleert. De slag
°«n Londen werd destijds gewonnen, dank
z(j het radarsysteem, dat het beperkte
santal Engelse jagers kon dirigeren naar
die punten, waar de aanvallen zich con
centreerden.
In feite worden de principes van dit
radar-meldingssysteem bij de moderne
oorlogsvoering nog toegepast, doch nu de
vliegtuigen ongeveer twee kefer zo snel
zijn geworden als die uit de jaren 1940—
1945, is het duidelijk dat de electronische
apparatuur uit die jaren zeer moest wor.
den verbeterd en het waarschuwings
systeem moest worden geperfectionneerd.
Het zijn overigens niet alleen de eigen
vliegtuigen, die door radar worden gedi
rigeerd, in de moderne luchtverdediging
is ook de luchtafweer volkomen afge
stemd op radarmeldingen en de oefening
„Lucifer", die vanavond eindigt, levert
daarvan het bewijs.
De commandant van de luchtafweer
generaal-majoor G. J. M. C. van Nijnat-
ten, wees daar nog eens op, toen wij hem
ontmoetten in een luchtafweercentrum
„ergens in Nederland".
„Een van de zeer belangrijke punten
voor ons bij deze oefening is het tijds
verloop tussen de waarschuwing die wij
van de radarposten van de luchtmacht
doorkrijgen en het moment dat onze bat
terijen schietgereed kunnen zijn", zo zei-
de hij. „Op de eerste dag van „Lucifer"
was dit 2 a 3 minuten en ik mag wel
zeggen, dat dit zeer goed is. Wat niet zeg
gen wil, dat in deze oefening wat de
luchtafweer betreft, alles ideaal verloopt,
ir,a?r aPPafatuur die op dit moment
n Nederland in gebruik is, behoort niet
de meest moderne". „Medio 1955
°pen wij het Amerikaanse materiaal te
krijgen dat we nodig hebben", aldus de
generaai, „en dan hopen wij de moeilijk-
j?hen, die wij nog wel met de stuurlei-
"l.hgsapparatuur hebben, voor een belang-
hk deel onder de knie te krijgen.
U,"9hdanks de ver doorgevoerde auto-
i "'■'Sering en mechanisering speelt ook
hi,05 toekomstige oorlog de man nog de
ij; angrijkste rol, want tenslotte is hij het.
S® tot een handeling de stoot moet geven.
v et kan soms uren, soms dagen duren,
het zover is, maar op een gegeven
moment komt het en dan moet de men-
hike geest snel en zo feilloos mogelijk
perken. En deze volledige concentratie
11 die paar minuten, die belangrijk kun-
?eh zijn, is de militair soms moeilijk bij
16 brengen."
(V*n onze correspondent)
j|Aahdaae viert een van oorsprong uit
v "hfendam komende tweeling de 90ste
«jMrdaj en is daarmee ongetwijfeld
a»jVan„de oudste tweelingen in ons land.
ja Geertruida KeycrPloeg:, die al
Sinds enige jaren in het Maria-Pension te
Groningen vertoeft, is de ene helft van
de vrouwelijke tweeling Ploeger. De an
dere helft, Geerdina Grachten—Ploeger
woont in Rotterdam. Alida is bedlegerig,
Geerdina is nog heel kras. Het contact
tussen de tweeling zusters is'schaars, want
Alida voelt niet veel voor een telefoon
gesprek. „Wat heb -ik aan dat geschetter!"
Politi!????* heeft de hoofdstedelijke
ken autnmJ/r°odzaakt gezien een dron-
omdat st van zijn bed te lichten,
UUr L hort na het middernachtelijk
v.;„ een merkwaardige aanrijding had
veroorzaakt.
volgens verklaringen van een andere
automobilist reed de man zig-zag over de
Psi'nissestraat in Amsterdam-Zuid en
meld plotseling stil. De achter hem rij
vende personenauto deed daarop het-
,®'ïde.. Beide wagenbestuurders stapten
r.h- Daarna stapte de dronken automobi
list Weer in, maar in plaats van vooruit te
f'lden, reed hij achteruit, waardoor hij
K$en de achter hem staande wagen op-
vste-
vervolgens ging hij in volle vaart voor-
W maar sleepte daarbij de andere auto
doordat bij het achteruit rijden de
scCjPers in elkaar waren gehaakt. In een
gr^Pe bocht bij de Maasstraat raakte tot
geG6 opluchting van de hulpeloos achter
en e*en eigenaar de tweede wagen los
am feed tegen een boompje aan. Beide
ff s waren licht beschadigd,
een 61 reed de dronken bestuurder met-
ham ?00r' maar de andere automobilist
bi» et nummer op, zodat de politie wei-
s moeite had de schuldige te vinden.
Die paar minuten moeten 100 zijn",
aldus generaal Van Nijnatten. „100 is
bij ons goed, 90 is onvoldoende. Doen
de mensen het bij een oefening niet goed.
dan doen zij het ook de eerste dag van
de oorlog niet goed en dit kan fataal zijn."
En deze volledige concentratie, ook in
de uren, dat men niet actief is. vormt
een der grote psychologische problemen,
waarmee ook speciaal de luchtafweer
worstelt. En deze volledige concentratie
op die kostbare ogenblikken ontbreekt
soms nog wel eens in „Lucifer".
Honderden mannen zitten bij „Luci
fer" in het veld achter de batterijen,
honderden jagen in de lucht achter de
vijand aan, maar zeer vele honderden
volgen de strijd in donkere ruimten,
soms onder de grond, waar radarscher
men oplichten als de zoeker tientallen
kilometers verder een vliegtuig oppikt.
Op grote tafels worden de vliegtuigbe-
wegingen van minuut tot minuut ge
volgd en zij komen als gekleurde blok
jes op de kaart. En deze blokjes ver
schuiven voortdurend, gedirigeerd door
jonge mannen, gewapend met een lange
scliuifstok en een koptelefoon op het
hoofd. Zij zijn de verlengstukken van
de radarzoekers, die als onrustige mo
lens in de polders, op de hei en in de
veengebieden staan te draaien. En deze
grote stukken draaiend metaal zijn ten
slotte de objecten, waar de veiligheid
van Nederland voor een belangrijk deel
op berust.
De raad Van de gemeente Edam heeft
met tien tegen vijf stemmen besloten de
plaat ui aam Edam te wijzigen in Edam-
Volendam. Hiermede werd voldaan aan
een reeds jarenlang gekoesterde wens van
veie VBlendammers. Of het raadsbesluit
echter zal kunnen worden uitgevoerd,
dient nog te worden afgewacht, want Ged.
Staten van Noord-Holland hebben bij
voorbaat medegedeeld, dat zij geen mede
werking zullen verlenen aan deze naams
verandering. Na de stemming in de raads
zitting verklaarde de heer Riepma (VVD),
dat de Edammers de strijd voor
het behoud van de gemeentenaam Edam
zullen voortzetten.
(Van onze correspondent)
De heer R. Zwake heeft gisteren het
zeldzame feit herdacht, dat hij zestig jaar
organist is geweest van de St. Jozei-paro-
chie te Barger Compascuum (Dr.). Het bij
zondere van dit organisten jubileum is,
dat de heer Zwake bijna nog nooit op een
echt kerkorgel heeft gespeeld, want de
parochie kan zich een dergelijke luxe nog
steeds niet veroorloven. Hij heeft in deze
zestig jaar drie harmoniums versleten. De
heer Zwake is thans 71 jaar.
(Telefonisch van onze correspondent)
FULDA, 1 September.
De Duitse Katholiekendag van Fulcla is vandaag aan de interne
besprekingen begonnen die aan de massale demonstraties van het weekeinde
voorafgaan. De kleine stad met de barokgevels is echter thans al overvol,
hoewel de grote stroom der-bezoekers niet voor Zaterdag werd verwacht.
Dat komt voornamelijk door het feit, dat de toeloop uit de slechts twaalf
kilometer van hier verwijderde Sovjet-zone onverwacht groot is.
De Guatemalaanse militaire junte is ont
bonden en kolonel Armas, die voorzitter
was van de junta, heeft het presidentschap
aanvaard.
Kolonel Armas deelde mede, dat zijn
beide medeleden in de junta, kolonel Mon-
zon en majoor Oliva, waren afgetreden
in een „vaderlandslievende geste", omdat
zij een cen-hoofdig bewind noodzakelijk
achtten voor de vrede in het land.
De militaire junta was op 8 Juli j.l. in
gesteld, zes dagen nadat de communistisch
geïnfiltreerde regering Arbenz ten val
was gebracht.
Een van de laatste daden der junta was
het ontbinden van de vrijmetselaarsloges,
omdat de communisten hierin doorge
drongen zouden zijn.
(Van onze correspondent)
Brabant is thans een continuschoo) voor
jongens van schippers jn Qud Gastel,
bij Roosendaal
Hoofd van de nieuwe
school is broeder Theophiel. De school
omvat voorlopig drie klassen met 82
leerlingen.
De broeders van de congregatie O L
Vrouwe te Mechelen (B.) zijn de eersten,
die m het zuiden met eer. dergelijke
school voor jongens beginnen. De school
kwam tot stand op initiatief van de be.
kende „schipperspastoor" Hamerlynck te
Willemstad.
De 65-jarige visser J. de Haas uit
het Friese dorpje Tjerkwerd bij
Bolsward heeft in een aalfuik in
de Ma"kkumervaart een snoek ge
vangen van niet minder dan 35
pond. De vis had een lengte van
125 cm en een omvang van 60 cm.
De heer De Haas had nog nooit een
snoek van een dergelijk gewicht
gevangen.
In de loop van dit jaar werd in
dezelfde vaart reeds eerder een
grote snoek gevangen met een ge
wicht van 26 pond.
De heer De Haas heeft de snoek
verkocht aan een caféhouder, die
het dier wil laten prepareren.
Volgens Griekse hofkringen zal prinses
Maria Pia, twintigjarige dochter van ex-
koning Umberto van Italië, zich binnen
kort gaan verloven met een der zoons van
de prins en prinses van Hannover. Beiden
zijn passagiers van de Agamemnon.
De prinses en haar vader zijn gisteren
uit Delphi waar zij van boord zijn ge
gaan in Athene aangekomen, om nog
enkele dagen in Griekenland door te bren
gen.
De „Agamemnon" wordt vandaag voor
het eiland Korfoe verwacht. Van Daaruit
wordt naar Napels gevaren, waar de reis
officieel zal eindigen.
Tot dusverre hebben zich al meer dan
zevenduizend man van daar aangemeld
en de leiding neemt nu aan, dat er in
totaal veertigduizend zullen komen, het
geen het dubbele is van het oorspronke
lijk verwachte aantal. Grensmoeilijkhe-
den hebben de bezoekers van deze kant
niet ondervonden. Een groot aantal jeug
dige gasten uit de Sovjetzöne komt per
fiets over de grens en in een der grens
dorpen heeft een Franciscaner pater een
werkplaats ingericht, waar hij met zijn
verkenners gratis de Oostelijke fietsen
repareert, die evenveel plegen te hebben
als Nederlandse fietsen in oorlogstijd.
De grote toeloop heeft de leiding ook
doen besluiten enkele der voor de interne
zittingen bestemde redevoeringen voor
het grote publiek te laten houden. In
een daarvan heeft pater Alfred Gypkens
de katholieken van Europa vermaand
meer belangstelling te gaan tonen voor
het werk der missies onder de ontwa
kende volken van Azië en Afrika. „Voor
deze volken zal ofwel de ster van Beth
lehem ofwel de Sovjetster opgaan" zo
zeide hp. Ook de steeds grotere kracht
waarmee de Islam zich in Afrika ont
plooit moest de^ katholieken vermanen,
dat zij zich er niet meer toe konden be
perken hun bestand in Europa te behou
den. Pater Gypkens zeide, dat de wasdom
der Kerk geen gelijke tred meer houdt
met de groei der wereldbevolking.
Aan de interne besprekingen nemen
drieduizend mannen en vrouwen deel,
waarvan de helft uit de Sovjetzöne komt.
De leiding van de Katholiekendag
werd vandaag intussen voor de onpret
tige verrassing geplaatst, dat twee om
streden figuren zich als officieel geno
digde gasten aanmeldden. Het waren
Franz von Papen die als rijkskanselier
de weg voor Hitier heeft geëffend, en
de vroegere rijkskanselier Wirth, die
in een kwade politieke reuk staat se
dert hij de leiding der W. Duitse
neutralistenpartij heeft aanvaard.
Beide heren werd beduid dat hun
uitnodiging op een vergissing moest
berusten en dat zij zich niet als ge
nodigden van de leiding konden be
schouwen-
De K.A.J. in Nederland begint in d?
tweede helft van de maand September een
enquête naar de toestanden onder de jonge
arbeiders Onder meer worden onder de
loupe genomen de arbeidsscholing, de ar
beidstijden en de arbeidsbeloning. Het is
de bedoeling de resultaten van het ondtr-
zqek in een uitvoerig rapport te. publi
ceren en voor te leggen aan de verant
woordelijke instanties. Een groot sociaal
imgtangres op 12 Februari 1955 besluit
deze K.A.J.-actie.
ber(inrMe^Vifrde maal zal °P 19 Septem-
andert. if J nd evenals in verschillende
nale K I ?den de dag van de internatio-
zal o m ^Yorden gevierd. Op deze dag
voor dé ",inzameling worden gehouden
organisatie Uw van de internationale
persoonlijke brief ^aj l?ere afdeIi^ een
dijn stichter van dé K a? aa" "l8-- ï*1"
Wereld K.A.J." worden verspreid
De besturen van de acht oliemaatschap
pijen, die deelnemen jn internationale
consortium voor de verkoop van de Per
zische olie, zullen de volgende week te
Londen ondei handelen met het doel op
lossingen te vinden voor de vraagstukken,
die met de afzet op de wereldmarkt
samenhangen. De onderhandelingen zul
len een zuiver technisch karakter hebben
en zij zuhen in hoofdzaak gaan over de
oprichting Yan dochtermaatschappijen
voor de verkoop yan het contingent Per
zische olie, dat elke maatschappij krijgt
toegewezen, en ander probleem is de
beI1r0?1?^ inm™?rtlïliddelen te vinden.
Vo,ffe"J].,kdeskundigen bestaat
de mogel j d, flat er moeilijkheden
zullen ontstaan over de verdeling der
markten en het harmoniseren van de
Perzische p ®®uctie met de productie in
de andere landen van het Nabije Oosten.
Het is met ""Y^'schijnlijk, dat het con
sortium moeilijkheden zal ondervinden
de verkoop Van dc 68 millioen ton
olie, die het zich heeft verbonden gedu
rende de eerste 3 jaren van de werking
der overeenkomst in pcrzje te produce
ren.
Bewoners van het dorpje Schulenberg in
het Duitse Harzgei)ergfe zeggen hun
oude woonplaatsen voorgoed, vaarwel bij
hun vertrek naar een Jnieuw gebouwd
dorp hogerop in het qeberqte. Schulen
berg is gedoemd te verdwijnen in de
Okcrtal-icservJirf nicuw aa"9ele9det
UKcrtai reservoir, ecn stuwmeer, dat
werd geconstrueerd om een nieuwe clcc-
tnsche centrale vuu energie te voorzien.
t Volgens deskundigen zullen de maat
schappijen wellicht genoodzaakt zijn de
uitbreiding van de productie in de andere
landen van het Nabije Oosten te beper
ken. Overigens hebben de besturen der
betrokken maatschappijen dp regeringen
der belanghebbende landen de verzeke
ring gegeven, dat zij geen overeenkom
sten met Perzië zullen aangaan, die in
hun nadeel zullen zijn. In deze omstan
digheden zal het welslagen van de over
eenkomst met de Perzische regering in
grote mate afhangen van een stijging van
wereldvraag. Daar afgewacht moet
worden, of deze stijging zich zal verwe
zenlijken, zullen de maatschappijen van
het consortium waarschijnlijk een vrij
harde strijd voeren over de verdeling
van de bestaande afzetgebieden.
is bes,ist op hef beroep van de
Unit ^fGr-le5nte NÜmegcn tegen het be-
yan Ged. Staten van Gelderland,
i n "Rvv-ii van uciucii
waarbij machtiging voor het doen van een
uitgaaf van 64.580 wegens subsidie aan
het kerkbestuur van Onze Lieve Vrouw
van Fatima ten behoeve van de stichtin™
yan een nieuw kerkgebouw is geweigercf
Gedeputeerden oordeelden dat het hier
geen belang betreft, dat in de bemoeiing*
sfeer van de gemeente is gelegen Het
raadsbesluit maakt naar hun oordeel in
breuk op het beginsel van scheiding van
Kerk en Staat.
De Kroon heeft echter het besluit van
Gedeputeerden vernietigd en het raads
besluit goedgekeurd uit de overweging,
dat het verlenen van subsidie door eeri
gemeente voor de bouw van een kerk niet
in strijd is met enige wettelijke bepaling.
Niet ontkend kan bovendien worden, dat
het belang der gemeente Nijmegen be
trokken is bij de bouw van een in de
stadsuitbreiding passend kerkgebouw
waaraan dringend behoefte bestaat.
ri.r
Afgevaardigden van aclu landen zijn gisteren te Manilla begonnen met
e voorbereidende besprekingen over een ontwerpverdrag voor de voor
gestelde O.-Aziatische Verdragsorganisatie. Dit ontwerp zal Maanda* a
op dc eerste voltallige vergadering worden behandeld.
Aan de conferentie zal worden deelge
nomen door de Veronigde Staten, Groot-
Bnttanniö. Frankrijk. Australië. Nieuw-
Zeeland. Pakistan, dc Philippijnen en
Thailand.
Vele afgevaardigden zeiden na de ver
gadering die anderhalf uur duurde, dat
de besprekingen pen bevredigend verloop
hadden gehad. Zij wilden dit echter niet
nader toelichten
iiM.
Van betrouwbare zijde werd inmiddels
vernomen, dat de afgevaardigden zouden
hebben gesproken over het Amerikaanse
ontwerp, waarvan Dinsdag in een Ame
rikaans blad te Manilla, „Manilla Bulle
tin", bijzonderheden zijn onthuld. Er zou
veel aandacht zijn besteed aan de door
deze publicatie veroorzaakte moeilijk
heden. Deze moeilijkheden betreffen met
name de begrenzing van het onder liet
verdrag vallende gebied. In de voortijdig
gepubliceerde tekst vielen n.l. Laos en
Cambodja en bovendien zelfs een deel
van het door de Vietminh bezette gebied
binnen de sfeer van het verdragsgebied.
Op de conferentie zullen de volgende
problemen aan de orde komen:
1) Moet de nieuwe organisatie berus-
ten op een verdrag in de geest van de
ANZUS (zonder, omschreven militaire
verplichtingen in geval van agressie) of
in de geest van de NATO (met dergelijke
militaire verplichtingen)? De ANZUS is
het verdrag tussen Australië, Nieuw-
Zeeland en de Verenigde Staten.
2) Wat moet worden gedaan om het
verdrag uit te voeren en militaire des
kundigen in staat te stellen concrete
plannen te maken?
3) Zal het verdrag de waarborg moeten
bevatten dat er geen inbreuk wordt ge
maakt op het plan van Colombo voor
economische hulp aan ten achter geble
ven gebieden?
(Van onze correspondent)
Ruim 300 bosbouwers van hoog tot laag
uit geheel Nederland werden gisteren
door ir P. de Fremery, voorzitter van de
Technische Commissie Bosbouw, verwel
komd op het landgoed „De Stippelberg"
7 ®ngeveer een jaar geleden, namelijk op
la ®Ptember 1953, verdwenen twee Neder-
Stp Militairen, die gelegerd waren te
®awijkerwold. De sergeant tit. R. L. en
<3e ^enstplichtige korporaal R. W. keer-
ï^t? bun weekendverlof in Amsterdam
f®rug bij hun onderdeel, doch trok-
gepjj'ij Glanerbrug over de grens. Op 8
Dog. 'hber passeerden zij de grens tussen
en West-Duitsland bij Helmstedt.
g6ko ?nschede had het tweetal sterren
O0 Cht en voordat ze de grens naar
8eatH uitsland overstaken had de ser-
Por t zich tot eerste luitenant en de kor-
der2ai zich tot tweede luitenant, bevor-
vertéiAan de autoriteiten te Helmstedt
- "jden ze, dat ze uit Nederland waren
derj 's veertien dagen geleden naar Ne-
cp dd teruggekeerd. Hij is gearresteerd
keerriacht thans op zijn berechting. W.
eh Wo Jeeds °P 30 December 1953 terug
Augu fd op Schiphol gearresteerd. Op 26
krijg- Us 3-1. stond hij terecht voor de
°0rdeelrt t te velde te Ede- Hii werd ver"
te brem, e.en 3aar gevangenisstraf door
i°hgelipHn in de strafgevangenis voor
?!enst pne??' met ontslag uit de militaire
jingstelli?net voorwaardelijke terbesehik-
a arvoor van de regering. Hij kreeg
- bijzonaen Pr°eftijd van drie jaar, op
°nder t d?re voorwaarde dat hij zich
duvvaitS( m°et stellen van een ze-
Blijkens de verklaringen van korporaal
W. tijdens de rechtszitting, werden beide
militairen als Nederlandse „officierenin
Oost-Duitsland met onderscheiding be
handeld Russische officieren onderwier
pen hen aan een langdurig verhoor en
toen men hen bleek te vertrouwen werden
de Nederlanders ondergebracht in een
hotel te Oost-Berlijn, W3arzij een vei-
klaring moesten tekenen dat „Nederland
een provincie van Amerika is
weken mocht het tweetal eenRY?menië
door Oost-Duitsland, Polen en Roemenie
maken. Daarna verbleven ze m ee
te Bautzen. Hier kregen ze bul2"kA?5P
In deze villa waren ook Franse en
rikaanse vluchtelingen. In Bau'tzen
het tweetal in contact gebracht met a -
ders. De bedoeling was. dat beide Neder
landers contacten zouden leggen tu-s
deze arbeiders en Nederlandse arbe.iae
Het begon W. toen echter te vervelen en
gaf de wens te kennen naar huis te vullen
terugkeren. Hij werd hierop over de uost-
duitse grens geleid en met behulp van ae
Nederlandse consul te Hamburg kon mj
de terugreis per vliegtuig ondernemen.
Het tweetal had volgens W. besloten te
deserteren omdat ze bezwaren hadden
tegen de militaire dienst, L. tegen de
dienst als zodanig en W. omdat zijn com
mandant zijn bevordering tot sergeant zou
verhinderen. Eerst vatten zij het plan op
naar Frankrijk te gaan, doch zij vreesden
door dit land te worden uitgeleverd. Voor
die vrees bestond geen aanleiding in Oost-
Duitsland, zodat zij besloten naar dat land
te deserteren.
in het hart van de Brabantse Peel, waar
demonstraties en wedstrijden werden ge
houden, die de rationalisering van de ar-
beidstechniek in de bosbouw naar voren
brachten.
Voor de practische werkers met bijl,
zaag, schilmes en transportmateriaal zijn
het al werd het modernste gereedschap
en materiaal gebruikt en beproefd
warme uren geweest bij de eigenlijk niet
voor hoog-zomerse temperatuur geschik
te bosarbeid. Maar de mannen sloegen
er zich kranig doorheen en zo wist" de
33-jarige W. Wouters uit Bladel in pre
cies 8 uren 76 dennen te vellen, te snoei
en, te schillen en te stapelen, in totaal
332 M3 hout. Hij won er de erebijl en 'n
waren zijn voorbij, want de V. S. worden moderne draaibare zaag mee
zelf een grote producent van deze kost- j wat nipllwe transnnrf?;
bare grondstof.
Wat 't nieuwe transportmateriaal be
treft, kreeg een uitsleepwagentje van
Niemand heeft enig idee van de omvang ëmmenseConstructie dTmeéstraandacht
in rif» ann«7f>7iaho rï non t i. - aaiiuauu.
NEW YORK, 26 Augustus.
Herinnert zich iemand onder 1 nog die tijd vande goudzoekers? Die tijd waarin
ontelbare lieden hun beetje have en goed verkochten, vrouw en kind onder de
arm pakten en naar Alaska trokken 0111 er hun geluk te beproeven? Wel een
t ergelijke opwinding ais toen is zich ook nu onder het ras van de gelukzoekers aan
iet verspreiden, dat ras dat nooit uitsterft. Maar ditmaal is het niet goud waarop
men jacht maakt, maar uranium. Duizenden avonturiers en uraniumzoekers zijn
it alle delen van de V.S. naar het Westen getrokken; met name naar het Colo-
lifft!° NT 6aU' dat 'n vicr staten doorloopt: Arizona, (waarin het grootste gedeelte
alsDadd?W Mexico, Utah en Colorado. Ontelbare ondernemingen en mijnen zijn
City heer feIen de Sr°nd geschoten en in de stad van de Mormonen: Salt Lake
nieuwe mntef" Ware l,rani'imkoorts. Hier zijn duizenden en nog eens duizenden
Kelaarsfirma's ontstaan, die uranium-aandelen verkopen.
nim??k"rT anécn ["da't kleine ..unra-
bare soort, dat op*Vn^cb^nTen °Z
zyn geluk uitdaagt) die dP Lv/h! V
sen zoeken. Ook grote maafcrhJ ef.
er bfl, en ze hebbeTrel^tietIZZ"'te
blijven. De oliekoningen uit Texas 't
voorop natuurlijk Haroldson L. Hunt ,,iï
Dallas (een groot MeOarthyvereerder
Lucien Cullcn en Clint Murchison horen
tot de uranium-zoekers. Maatschapnilen
als Phillip's Petroleum, „Sun Oil" en
„Western Natural Gas" en een dozjjn an
dere petroleum- en gasmaatschappijen van
rang uit de Westelijke staten hebben hier
hun mannetjes geplant om uranium voor
hen te vinden.
de betrokken maatschappijen in
toebehorende gebieden soms geen ura
nium meer vinden konden- De „Security
and ,Exchange"-Commissie heeft zelfs
tweemaal een groep van vier onderzoekers
Uitgezonden om de toestand eens te obser
veren. waardoor ho^en waardeloze aande
len, maar ook enkele zeer goede daartus
sen, veel hoopvolle lieden onder wie
zelfs grote financiers tot zware finan
ciële verliezen heeft gebracht.
[op het Coloradoplateau; het merendeel
daarvan zijn ondernemingen van „een
man en een jongen" zoals men dat pleegt
te noemen.
M.a.w. er heerst nog een wilde wanorde
onder de „maatschappijen", welke wan
orde verhoogd wordt door de typische ge
lukzoekerskoorts. Grote filameteurs heb
ben al vele honderdduizenden dollars ge
stoken in uraniumondernemingen. Daar
naast zijn er evengoed „maatschappijen"
welke uit niemand anders bestaan dan
een man en een vrouw, die in tenten le
ven en een boor en een kruiwagen heb
ben om de stukken steen mee te vervoe
ren. Pechvogels hebben minstens al hon
derdduizenden dollars verloren met mijn
operaties, terwij] anderzijds gelukkige vin
ders op een goeie morgen ais mililonair
wakker worden. En zo- is naast die olie-
millionnairs zich nu ook een geslacht aan
het ontwikkelen, dat spoedig tot de ura-
nium-millionairs en nieuw-rijken zai be
horen, want menigeen onder hen had (of
heeft) nauwelijks het geld om brood te ko-
de hun j pen.
De reden voor het enthousiasme van on
dernemers, arm of niet, is ook dat de
Atoomenergie Commissie officieel aan alle
uraniumvinders en bezitters tot 1962 toe
een prijs verzekerd heeft van 3-00 dollar
per ton uranium-erts, inclusief premiën en
betaling van gemaakte onkosten. Boven
dien betaalt de Commissie tot 1957
Vele Amerikanen hebben aandelen ge
kocht van alle mogelijke uraniummaat-
schappijen, aandelen waarvoor ze soms
maar van tien tot 'ertig cent hebben be
taald en waarvan de waarde zich vaak
vertwintigvoudigd heeft. Of.... die ook
soms beneden nul zijn gedaald, wanneer
een
Het is een goed ding dat deze commis- „aanmoediglngs- bonus" en heeft beloofd
sie zich nu permanent in de Mormonen- van iedere mijnbezitter tenminste 1000 ton
stad heeft gevestigd om een oogje te hou- erts jaarlijks te kopen. Ofwel: in deze ura-
den op de wild woekerendeaandelen- j niumonderneming zal geen slapte heersen
markt. Er wordt een preciese beschrijving tot 1962.
van de operaties en het bezit van de di- Die financiële aanmoediging van de
verse maatschappijen verlangd, wat echter Atoomenergie-Commissie komt voort uit
oe nodige problemen oplevert, want veilig-de militaire behoeften van de V. S. en
neidsvoorschriften van de. Atoomenergie i tevens uit de verwachting dat atoomener-
Jimraissie verbieden exacte opgavever- gie eens alle verwarmingsgrondstoffen
-.„ivuvu vnui,i,v. Ujifjavvvvi
melding van grotere uraniumvondsten. En
dit wordt dan ook dikwijls genoeg als
uitvlucht gebruikt om het publiek in het
ongewisse te laten. Overigens zijn er op
het ogenblik iets van 500 mijnen in bedrijf
stookolie zal vervangen. De Commissie
zelf twijfelt hieraan. Maar niettemin is
de militaire behoefte aan uranium-erts
onafzienbaar. En de tijden dal Canada en
de Belgische Congo de enige leveranciers
van de aanwezigheid van het erts. Inte
ressant is in dit verband een studie, welke
het maandblad „Fortune" over deze ura-
nium-mogelijkheden maakt. De schrijver
Pernn Stryker meent, dat de wildste hoop
van ondernemers, mijnbezitters en specu
lanten zal overtroffen worden in de vol
gende acht jaar. Menigeen n.l. is ervan
overtuigd dat de berghellingen van Zuid-
West Colorado en de Zuid-Westelijke hoek
hoek van Utah voldoende bestanddelen
uraniumerts bevatten om de V.S. door een
atoomoorlog heen te helpen.
Inmiddels wie de lust bekruipt om
uranium-aandelen te gaan kopen, die mag
wel tweemaal de aanbevelingen overden
ken van Gordon Dean, de vroegere voor
zitter van de Atoomenergie Commissie.
Stryker geeft die aanbevelingen in boven
vermelde studie weer. Wie geld gaat in
vesteren in deze ondernemingen moet
zorgen, dat hij vooral aandelen koopt van
een maatschappij, welke niet tot die „pad
destoelen" behoort, ofwel, die reeds iangei
bestaan en die werkelijke bedrijven zijn
Vervolgens is het geraden om na te gaan
of de betrokken maatschappij ook de ge
bieden, welke zij zegt te bezitten, inder
daad toebehoren. Want soms zijn de rech
ten over zo'n gebied veelomstreden Ook
moet men het bewijs verlangen dat de
gebieden van de betreffende maatschap
pijen werkelijk beschikken over usantieel
ijzererts. En vanzelfsprekend moet erop
woiden gelet dat de maatschappij niet
zoveel aandelen biedt, dat slechts een mi
nimale winst te verwachten is.
het pad naar het million.
en k?m°neniSMael ?zafid met voetangels
en diegenen di wh de waaghalzen
en legencn die toch niets te verliezen
Eén man en één paard transporteren hier?
mee een vijf maal zo grote hoeveelheid
hout uit de bossen over greppels en al
naar de laadplaatsen, als twee bosarbei-
ders, die dan bijzonder zwaar werk heb
ben, kunnen transporteren.Ook in grond
bewerking, planten van boompjes enz
werden nieuwe werkmethoden gedemon
streerd.
Ir p- de Fremery zeide in zijn inlei
ding, dat de bosbouw zich niet de luxe
kan veroorloven met slecht gereedschap
en volgens verouderde methoden te wer-
ken. De in het jonge Bosschap samen-
werkende instanties als Landbouwhoge
school, Heide Mij., Staatsbosbeheer, Bos-
bouwproefstations, alsmede de bos-eige-
naren en bos-arbeiders schenken daarom
bijzondere aandacht aan de rationalisatie
van de bosarbeid.
Prof. dr G. Houtzagers beklemtoonde
eveneens de noodzakelijkheid, dat het
edei lands bosbezit tot hogere producti
viteit wordt gebracht en niet alleen door
e keuze van houtsoorten, verjonging en
verpleging der bossen, maar ook door ra
tionalisatie der arbeidstechniek.
Ir P. Tromp bracht rapport uit over de
resultaten van het bosbouw-scholings-
centrum te Arnhem, waar de studies van
andere belangrijke bosbouwlanden in
practijk worden gebracht. De bosbouwer
van hoog tot laag dient zich de rationali
satie in de bosbouw eigen te maken, niet
alleen uit economisch oogpunt, doch ook
om de zware arbeid zo menswaardig mo
gelijk te maken. Het tijdstudie-onderzoek
heeft reeds vvaardevolle resultaten opge
leverd en de belangstelling getrokken^ in
het buitenland.
de billionnairs. die zich ge-
keren en kunnen permitteren iets te ris-
om hl h ferliezen. niet weerhouden
?ih kansen te nemen. Want vrij is het
kan Jinh V°°r ledereen. de kleine man
naast de grote maatschappijen
handhaven en de concurrentiestrijd waar
een goed dramatist een prachtige roman
01 toneelstuk uit zou kunnen slaan, is al
,°°2 opgevoerd. Zo blijft Amerika nog
steeds het land van de wonderen: nu weel
een nieuw tijdperk van gelukzoekers is
aangebroken, op jacht naar het eeuwig
lokkend goud, maar goud in de vorm van
uranium....
Spreker roemde de wijze, waarop
staatsdiensten en particulieren op 't ter
rein van de bosbouw samenwerken. Zo
wel uitbreiding der scholing met instel
ling van een erkend vakdiploma als op
leiding van de jeugd in de bosbouw wor
den ter hand genomen, waarbij aan de
Noorse' methoden om beroepsziekten en
misvormingen tengevolge van bosarbeid
te voorkomen, alle aandacht zal worden
geschonken. Voort wordt gestreefd naar
vaststelling van regionale loontarieven
om mede tot opheffing van de loonstop
te komen. Hij sprak tenslotte de hoop uit,
dat de Stichting tot werkverbetering in
de bosbouw spoedig tot stand zal komen.
