De Jaarbeurs is conjunctuur
gevoelig
.<S ID
JPBIL
BRIDGE IN AMERIKA
HET HUIS VAN DE HEILIGE
MAAGD ONTDEKT?
BBEITOW
ttlOUO
Onze dagelijkse puzzle
SCHAKEN
HET GRABBELTONNETJE
Bridge-rubriek
m e-
De kleinste Pygmaeën ontdekt?
Vertrouwen op liet gezonde verstand
van het bedrijfsleven
mm
I Ij
fl
Wie het weet...
Aardrijkskunde-
puzzle
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1954
PAGINA 6
Spraakverwarring
Geen krakeel
ÉittPpIt
4'u
~'.y
1
Z
i jé m km*
iV i
ë'QÜ
.v. p a 'O j
"r-'ü
n 'o n
f£Sf -4m
Wm '4S> sa
mag zijn vinger opsteken!
45- rLV™7 doorzlchüg 49.
kwajongen 52. hoffelijk 54 pl in Drente,
Oplossing van gisteren
krach 5 £p°ns"9-aa'10
DOOR MËLKAUTO
OVERREDEN
KINDJE VIEL IN TEIL MET
HEET WASGOED
Aan brandwonden overleden
1.
8.
9.
10.
11.
12.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
COttRt.srONUEN'l IE-ADRES:
POSTBUS 8, HILVERSUM
(Van onze Utrechtse redacteur).
Ter inleiding van de 63ste Jaarbeurs,
heeft ook de voorzitter van de Raad van
Beheer, mr W. H. Fockema Andreae,
enkele woorden gesproken, waarbij hij
o.m. aankondigde, dat het aspect van de
beurs in het aanstaande voorjaar weer
verbeterd zal zijn. Achter de nieuwbouw-
politiek staat 't vertrouwen in de blijven
de waarde van het Jaarbeursinstituut.
De Jaarbeurs, in ons land een nauwelijks
gesubsidieerd, vrij, particulier instituut, is
conjunctuurgevoelig en voor haar finan
ciering zeer afhankelijk van de graad van
haar bezetting. Haar nieuwbouw wordt in
hoofdzaak door leningen gefinancierd.
Enkele van deze leningen zijn gegaran
deerd door de stad Utrecht. De Jaarbeurs
is voor deze steun dankbaar, doch ziet
daardoor geenszins voorbij, dat haar finan
ciële verplichtingen even zo goed voor
het volle pond voor haar eigen verant
woordelijkheid blijven. De garanties van
de overheid hebben deze verantwoorde
lijkheid bepaald verzwaard. Door stilstand
of achteruitgang van het Jaarbeursbedrijf
zou deze last zeer zwaar drukken: in ons
huidig „going concern" is zij alleszins
aanvaardbaar.
Bepaalde van buiten komende ontwikke
lingen heeft de Jaarbeurs niet zelf in de
hand. Onze poorten bleven in oorlogstijd
gesloten: tegen een dergelijke calamiteit
is ons instituut zonder steun van derden
niet opgewassen. Er is thans gelukkig
geen aanleiding om zo iets andermaal te
vrezen, al wil ik niet verhelen, dat ik
de loop der internationaal-politieke ont
wikkelingen met zorg volg. Zelfs in de
kring van het onderling in zijn belangen
toch zo nauw verbonden Westen verstaat
men elkander thans zo slecht. Te veel
spraakverwarring kan ongelukken teweeg
brengen, welke ieder zegt vóór alles te
willen vermijden. Een vaste koers van
allen tezamen in de hoofdzaak, d.i. het
behoud van onze Westerse stijl van leven,
van werken en van geluk voor allen, mag
niet worden overschaduwd door onenig
heid over bijzaken: want dan vraagt onze
aan geloof in eigen kracht en aan achting
in de wereld, juist daarom moet ons be
drijfsleven in al zijn geledingen hard blij
ven en als zijn doel voor ogen houden
het versterken van ons zakelijk potentieel
binnen en zeker niet minder buiten onze
grenzen en zich verre houden van het
energieverlies, dat het gevolg is van
krakeel over in wezen minder belangrijke
zaken. Zijn leiders, van hoog tot laag,
wacht een moeilijke opgave; onze regering
niet minder.
Steunende op een krachtig, actief Neder
lands bedrijfsleven vaart de Jaarbeurs
wel. Kraakt het in 't bedrijfsleven, dan
evenzo in de Jaarbeurs.
Ons land kan rekenen op zijn bedrijfs
leven en allen die daarin werken, ook als
er tegenslag na de voorspoed mocht drei
gen. Men zal zee houden en de reis win
nen. Ondanks tijdelijk politiek of sociaal
krakeel.
wereld om een fatale afstraffing. Het
bedrijfsleven beheerst de lijn van de inter
nationale politiek niet, maar het kan haar
wil als het gaat om de hoofdzaak welke
ik noemde wel in de waagschaal
werpen.
De Jaarbeurs, hoe nuttig zij ook moge
zijn, is zich bewust door haar internatio
nale diensten van het samenbrengen van
practische wensen iets er toe te kunnen
bijdragen dat onze Westerse wereld met
zijn benen op de grond blijft staan. Wij
vertrouwen op het gezonde verstand van
ons bedrijfsleven, waarvan wij zelf een
deel zijn.
Wij zien thans bij deze 63ste Jaarbeurs,
dat zich een ontwikkelingsproces voltrekt.
Vele bedrijven in ons land plachten aan
de beurs deel te nemen met een kleine
stand, in hoofdzaak of uitsluitend als punt
van contact met hun Nederlandse klanten.
Niet weinigen onder dezen vragen thans
méér ruimte, omdat zij door de Jaarbeurs
contacten met buitenlanders willen trach
ten te verkrijgen. Onze industrie moet
exporteren: men wil P°Sen dit vla
nationale beurs te ontwikkelen. Met alle
aandacht zal de Jaarbeurs met haar deel
nemers de techniek van werken om hier
maximale resultaten te verkrijgen dienen
te verbeteren. Hier gaat het om belang
rijke nieuwe ontginningen.
Wij zien ook dat bedrijven, welke thans
volbezet zijn, op de Jaarbeurs willen blij
ven komen, maar dan vaak met een (tijde
lijk) kleinere stand. Van belang is, dat
men prijs stelt op de continuïteit zijner
deelneming. De waarde van deze continuï
teit spreekt des te sterker, nu als gevolg
van de voortgaande liberalisatie van het
handelsverkeer, door de verruiming der
betalingsmogelijkheden veel meer buiten
landse artikelen op de Nederlandse markt
worden aangeboden.
Er is dus leven genoeg in de Jaarbeurs
brouwerij op het ogenblik 1
Juist nu het na de oorlog Nederland ge
holpen heeft aan werk en aan welvaart,
A1
'.y.
O
w
èÉjxT-
%'i -
;:.r
■•V GAG::
V
t m
No. 2021. 4 September 1954
Redacteur: G. J. A. VAN DAM,
Vossiusstraat 18b, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
ONZE OPLOSSERS-WEDSTRIJDEN
(Ladder-systeem)
In deze rubriek vangt een nieuwe serie
vraagstukken aan, welke bestemd zijn
voor onze doorlopende oplossers-wedstrij
den. Iedere serie duurt twee maanden en
in elke rubriek worden enige vraagstuk
ken ter oplossing gepubliceerd.
Voor elke volledig uitgewerkte oplos
sing, waardoor de winst voldoende duide
lijk wordt aangetoond, of, indien een
ander antwoord wordt gevraagd, de ge
stelde vraag genoegzaam is beantwoord,
wordt één punt toegekend. Dus ook voor
eventuele bij-oplossingen. Als regel die
nen van problemen, waaraan een naspel
van enige betekenis is verbonden (een
naspel, dat dus maar niet zo één, twee,
drie voor gewonnen kan worden ver
klaard), ook de varianten van dat eindspel
uitgewerkt te worden ingezonden, zodat
daaruit blijkt, dat men de winstgang heeft
gevonden.
Na elke twee maanden wordt een lijst
gepubliceerd met de door de deelnemers
behaalde punten. Voor de acht hoogst ge
plaatstedeelnemers zijn acht prijzen, voor
ieder f 2,50, beschikbaar. Ieder, die een
prijs van ƒ2,50 heeft gewonnen, verliest
zijn tot dat moment behaalde aantal pun
ten en begint opnieuw onderaan de ladder
van de deelnemerslijst. De overige deel
nemers behouden hun puntenaantal totdat
ook zij tot de prijswinnaars behoren. Aan
de hand van de oplossingen, die regel
matig enige weken na de opgaven worden
gepubliceerd, kan men zelf controleren
hoeveel punten men reeds heeft verza
meld. Iedere regelmatige oplosser komt
dus, vroeg of laat, afhankelijk van het
aantal andere vraagstukken, dat hij goed
heeft opgelost, en uitgewerkt heeft inge
zonden, bovenaan de lijst en in aanmer
king voor een prijs van 2,50. Deelnemers
van wie eigen composities zijn geplaatst,
ontvangen daarvoor eveneens normaal één
punt, omdat het construeren van een
vraagstuk tenminste evenveel tijd en ken
nis vereist (zo niet meer) als het oplossen.
De plaatsruimte staat niet toe bij het
begin van elke serie opnieuw de wedstrijd
bepalingen te publiceren. Dit zou ten
koste gaan van het spel- en probleem-
technische gedeelte van deze rubriek.'
Het najaar- en winterseizoen is aan
staande. De vacantieperiode is achter de
rug. De tijd nadert, dat men weer zijn
vrije tijd prettig kan gaan besteden aan
het uitbreiden van zijn kennis van het
damspel. Op grond hiervan zullen de ter
oplossing gepubliceerde vraagstukken niet
worden beperkt tot de strikt problemati
sche opgaven. Integendeel. Ook zullen
steeds vraagstukken van zuiver practische
aard worden opgegeven, vraagstukken,
welke zowel de openingen, als het midden-
en eindspel betreffen. In dit verband
wordt o.m. de aandacht gevestigd op de
thans lopende reeks artikelen over de
„Geheimen van het eindspel". Zoals mede
gedeeld in de rubrieken van 24 Juli en 7
Augustus j.l. worden, naargelang van de
belangrijkheid, aan de deelnemers van de
ladder-wedstrijden extra punten toege
kend voor het vinden van afwijkingen in
de daarin geplaatste analytische beschou
wingen. Men speure dus steeds naar
eventuele remise-mogelijkheden, naar
andere winstgangen, enz. Op deze wijze
kan ieder voor zich het hoogste practisch
nut van deze rubriek trekken.
En thans ter oplossing de eerste vier
nieuwe vraagstukken van de September
Octoberserie. Punten, behaald in vorige
series, voor zover daarmede nog geen prijs
is gewonnen, blijven dus steeds geldig.
Met de deelneming kan men te allen tijde
beginnen.
De oplossingen worden gaarne vóór 15
September a.s. tegemoet gezien aan het
boven deze rubriek vermelde adres.
VOOR ONZE LADDER-WEDSTRIJD
No. 2947
LEO SPRINGER—
GEO VAN D„ Ede.
(Ie publicatie)
No. 2948
JOH. VAN DEN
BOOGAARD,
Nuland. (Ie pub'.)
O
Stand: Zwart 5,
17—19, 28, 39, 40.
Wit 15, 16, 27, 31,
38, 49. 50. Wit speelt
en wint.
No. 2949
JOS. V. KOLLEN
BURG, Tilburg.
(Ie publicatie)
Stand: Zwart I, 6,
7, 8. 9, 10, 14, 15—18,
26, 36. - Wit 24, 27,
28, 31—33, 41, 44, 45,
47—49. Wit speelt
en wint.
No. 2950
G. v. d. LINDE,
Zutphen (le publ.)
Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St. Barnardus, Sassenheim.
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1954
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK
Deze rubriek brengt de oplosser drie
eerste prijzen, dus een goede collectie.
No. 7173. Weer een mooie onderschei
ding, door landgenoten behaald. Onze
Nederlandse eomponisten treden in ve.e
tournooien naar voren, onze rubriek
brengt hiervan geregeld voorbeelden. Het
laatste, waarvan ons de uitslag bekend is.
is het Spaanse tournooi.
In Itaüa-Seacchistica, waar in de afd.
drie-zetten het Nederlandse succes op
merkelijk groot was, en in de wedstrijden
Tidskrift för Schack, waarvan wij de uit
slag deze week ontvingen, werd de vader
landse probleemkunst hoog gehouden. De
volgende week hopen we hieruit de eerste
bekroningen over te nemen.
No. 7175
J. PERIS, le prijs Sociedad Espanola de
Problemistas de Ajedrez
Mat in twee zetten
Wit: K g5. D gl, T a6, R d7, P c8, e6;
b3 d6 f3. Zwart: K d5, D a4, T c2, R i2,
R b4, P b5 g6; a3, a5, d2. e5.
Oplossingen over drie weken
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7166. Tore Anddersson. Opl. 1. P d6—
b5 dreiging: 2 D f2f4tt.
No. 7167. J. Buchwald. Opl. 1. P d2e4:
dreigt 2. D c2—e2tf. alsmede ook aftrek-
schaak door 2. P e4 enz. 1bit (P). 2
P c3t. 1bit (D). 2. P f6t. 1
gfl:t (Dt). 2. P g5t. 1gf l:t (P). 2.
P g3t enz.
Beide problemen werden goed opgelost
door: J. K. Blom, Bergschenhoek; P. M.
Dekker Rotterdam: J Dickhaut, Nijmegen,
F. J. Fokkelman, Hengelo; B. Kouwenho-
ven, Rotterdam; P. Raschdorf. Hannover;
F. Pijls, Maasbracht: C. v. d. Weide, Rot
terdam.
No. 7166 door dr mr R. Bromberg, Roer
mond, H. Th. van Goor, Voorburg; W. H.
Haring, Schipluiden.
No. 7173
A. P. EERKF.S en J. HARTONG
le prijs Magasinet 1954 (1)
Mat in drie zetten
'O
R. v. d. KLIFT (R.D.G.)
No. 2951
Stand; Zwart 5, 8,
(8 19, 22, 28, 29. Wit
27, 30, 37, 39, 42, 43,
16. Wit speelt en
wint.
Stand: Zw. 9, 39, D. 5. Wit 11, 26, 50, D. 21.
De R.D.G.-speler ontdekte voor zwart
de volgende zeer fraaie en uiterst leer
zame remise. Zwart 1. 528! Wit 2. 116,
want op 11—7 volgt natuurlijk 3944 en
op 21—17 geeft 28—33 een snelle remise.
Stand: Zw. 3, 9, 12, I zwart 2. 9—13!, nu natuurlijk niet direct
15, 16, 18, 22—24, 29,
31, 36, 37. Wit 20,
21, 25, 26, 35, 39,
43—46, 48—50. Wit
speelt en wint. (Na
spel uitgewerkt in
zenden).
No. 7174
A. ELLERMAN
le prijs Magasinet 1954 (1)
Mat in 2 zeten
EINDSPELGEHEIMEN (6)
In de beslissingswedstrijden om het
clubkampioenschap 1949 tussen de dam
verenigingen „Gezellig Samenzijn" (uit
Amsterdam) en het „Residentie Dam-
genootschap (uit Den Haag) werd de stand
uiteindelijk 11—9, ten voordele van de
Hagenaars, dank zij het feit, dat het vol
gende eindspel bij analyse remise bleek
te bevatten.
3944 enz., daar wit, na het slaan, door
2117 enz. zou winnen. Wit 3. 2149
gedw., 13—18! Wit 4. 6—1 (de beste),
18—22!! Nu heeft zwart de dreiging 22—27,
3944 enz. tot stand kunnen brengen. Wit
5. 26—21, de enige zet om deze dreiging te
verlammen. Maar nu speelt zwart verras
send 28—14!! Thans dreigt remise door
22—27 enz. Wit 6. 21—16 is dus gedwongen
en nu komt de „pointe" met zwart 14—25!,
want nu dreigt zwart weer remise te ma
ken door 22—27, 39—44 enz. Wit moet wel
spelen. 7. 1—6 want er is niets beters te
vinden. Zwart 22—27! Wit 8. 6—44, 25—3!!
Wit 9. 49X21, 3X26 met remise.
Een voorbeeld hoe ook het clubkam
pioenschap van Nederland geheel kan af
hangen vaneindspelkennis. (B. S.).
Dat in Amerika het bridge op een zeer
hoog peil staat Is een veelvuldig bewezen
feit. Het spel is daar enorm populair en er
is een zéér grote groep bridge-experts, die
elkaar elk jaar opnieuw in de belangrijk
ste tournooien bestrijden. Het Is begrijpe
lijk. dat door de geweldige concurrentie
slechts de allersterksten aan de top weten
te komen: de middelmaat is daar volko
men kansloos.
Uit Oostenrijk week destijds een zeer
beroemde bridgespeler uit naar de States:
A H 5 4 2
9 5 2
O 6 4
A 8 3
10 7 3
V H B 6
O 10 8 2
H 10 7 2
*96
C? V 7 4 3
O A V 9 5
*954
V B 8
V A 10 8
O H B 7 3
V B 6
Het bieden ging als volgt: Noord 1
dr Edward Frischauer. Deze speler maakte I Oost paste, S£' ,^®st paste, Noord
r\ sa waaroD alien pasten,
deel uit van het beroemde Oostenrijkse WfJ'st sneeide 2 voor en Oost's 9
„Wunderteam" dat onder aanvoering van
Karl Schneider het Amerikaanse Culbert-
sonteam enige jaren voor de oorlog het
wereldkampioenschap bridge afhandig
maakte.
Frischauer is in Amerika zijn hobby
trouw gebleven en wat hij er nog van kent
is voldoende om ook in Amerika tot de
allergrootsten te behoren. Hiei is een spel
van hem. dat laat zien welk soort bridge
men niet uit een boekje kan leren:
West speelde
werd door Zuid met de Boer genomen
Het normale spel is op te spelen, later
naar de O H, B toe te spelen en daar O
Aas en Vrouw bij Oost zitten kan men
10 slagen maken.
Het was een parentournooi en Fri
schauer besloot een andere speelwijze toe
te passen.... waarbij hij de tegenpartij
O liet spelen
Hij begon met 3 ronden te spelen
(Oost gooide een C? weg), speelde t°en
van de dummy na en „sneed" met V
10. West nam de C? Boer en ging O spe
len, genomen door Oost's O Aas, waarop
Oost naspeelde, welke Zuid veilig met
de O Boer kon snijden.
De 10 slagen waren nu zeker, doch Zuid
had nog meer pijlen op zijn boog. De O
Heer werd geïncasseerd en hierna kwam
Vrouw, West Heer, Noord het Aas.
Nu werden de 2* afgespeeld en bij de
laatste was de situatie als volgt:
5
C? 9
O -
8
-
<JH6
O -
10
-
Z> A 8
O 7
Uit Noord werd gespeeld en. Oost
moest 9 vasthouden en gooide dus een
s? weg, waarop Zu:d de O 7 opruimde
West moest 10 vasthouden en liet ook
een 'g? gaan. Zuid maakte toen de 10e
e n de lie slag met Aas en 8
De dwangpositie gaat alleen maar op.
als Zuid eerst éénmaal C speelt en de
tegenpartij van die kleur verdei afblijft.
Beter tegenspel lijkt wel mogelijk hier
op papier; in de practijk liepen c tegen
standers, die ook' geen kleir tongens
waren, in de val die Frischauer voor hen
zette. MIMIR
5!
'-■//////<■
umm
Dc enige keer aldus P. dr M. v. Erp dat wij Moeder Maria
nog na de dood van Christus in de Heilige Schrift ontmoeten, is na
de Hemelvaart, als Zij samen met Christus' leerlingen en andere vrou
wen zich op de komst van God de H. Geest voorbereidt. Dan heet het
in de H. Schrift, dat de Apostelen eensgezind bleven volharden in het
gebed, tezamen met enige vrouwen en met Maria, de Moeder van
Jezus. Tot zover dc H. Schrift. Hieraan valt eenvoudig niet te tornen.
H. Geest) voortgekomen zou zijn, want:
„hoe zou God een Zoon kunnen heb
ben?".
Hoe dan ook, boven alles is Maria
een „Gulden Huis" voor iedereen, die
Haar met vertrouwen als zijn hemelse
Moeder aanroept. En dat blijft altijd
meer dan welke aardse woning ook.
Voor het vervolg zijn wij aangewezen
op een gewijde overlevering, die ons
mededeelt, dat de H. Maagd uit het
leven scheidde zoals een vrucht zich
onder de adem van de morgenwind
losmaakt van de boom. Apostelen om
ringden Haar sterfbed de H. Tho
mas niet. Toen deze aankwam, be
geerde hij nog eenmaal een blik op de
Moeder des Heren te mogen werpen.
Maar toen men het graf opende, vond
men het boordevol met bloemen ge
vuld. die een heerlijke en lieflijke, geur
verspreidden.
In zijn „Kerkgeschiedenis" stelt
Zijne Em. de Kardinaal, dat de Apostel
Joannes de beminde leerling, Maria
zeker niet verlaten heeft. Nu verhaalt
de ene traditie, dat Zij te Jerusalem
stierf, waar toen de H. Joannes nog
woonde; de andere geeft de voorkeur
aan Ephese, waarheen Maria de H.
Apostel zou zijn gevolgd „Volgens een
zekere overlevering uit de 2e eeuw
verbleef S. Joannes het laatst van zijn
leven te Ephese en stierf aldaar om
streeks het jaar 100".
Aangaande Ephese nu berichtte on
langs een Franse katholieke illustratie
in een geïllustreerd, redactioneel arti
kel, dat men er de fundamenten zou
hebben blootgelegd van Maria's laatste
woning „la maison de la Vierge". Te
Ephese werd reeds vroegtijdig 'n grote
kerk aan de H. Maagd gewijd, het be
faamde Concilie (431) (Kerkvergade
ring), had in die grote Mariakerk
plaats. De dwaalleer van Nestorius, die
het geloof in de persoon van de God
mens. Christus, aantastte en daarmede
de grondslag van het geloof, vond geen
genade in het oog der Kerkvergade
ring; door haar veroordeling werd de
verering van de H. Maagd buitenge
woon bevorderd. Nimmer stierf sedert
die tijd de overtuiging, dat Maria
overleed in die stad. Jaar in, j-ur uit
begaven velen zich naar een heuvel,
gelegen bij de ruïnen der vroegere
handelsplaats, welke de fundamenten
van het sterfhuis zou bewaren; de heu
vel heetPanaya Kapulu. Er is nu een
heiligdom op die fundamenten ge
bouwd.
Opmerkelijk is wel het volgende, en
daarvoor moeten we even naar Duits
land toe daar leefde (t 1824) Anna
Catharina van Emmerik, die, naar zij
zeide, begenadigd werd met Gezichten
omtrent „het bittere Lijden Onzes He
ren", en omtrent de H. Maagd "lnria
volgens Zijne Em. de Kardinaal
„zeer schoon geschreven en in bijna
alle levende talen overgebracht; maar
onopgelost is de quaestie. of de visioe
nen van bovennatuurlijke oorsprong
zijn, of slechts vrome beschouwingen".
Anderen noemen Anna Catharina
„boodschapster des hemels". Wij kun
nen dit niet beoordelen, maar laat nu
deze Zieneres „het huis van Maria" te
Ephese geheel en al beschreven heb
ben, als *net de blootgelegde ruïnen
overeenstemt
Redacteuren der Franse katholieke
illustratie zijn over de aangelegenheid
gaan spreken met Mons. Descuffi,
Aartsbisschop van Smyrna en, gelijk
zij schrijven, opvolger van de IT. Joan
nes, door hen gekenschetst als een
eerbiedwaardige prelaat, fijnzinnig en
gevoelig bovendien. Wat dacht de
Aartsbisschop wel over de zaak? „Dat
we te doen hebben met een hypothese,
een onderstelling, in strijd met de dui
delijke overlevering, dat Maria te Je
rusalem zou zijn gestorven. Het gaat
hier niet over een geloofspunt. Boven
dien wij kunnen te Ephese en overal
elders tot de H. Maagd bidden en zelfs
aannemen, dat Zij te Ephese Sint Jan
bezocht zal hebben. Te Ephese en te
Smyrna en over de gehele wereld blijft
Zij de Moeder van alle mensen I"
Panaya Kapulu is het doel van zeer
veel gelovigen, zowel Christenen als
Mohammedanen. De fundamenten ble
ken water te bevatten, dat men mede-
neemt naar huis.
Misschien komt het vreemd voor, dat
zelfs de volgelingen van Mohammed
eer komen bewijzen aan Maria. Maar
hun heilig boek de Koran, bevat een
hoofdstuk (XIX), aan Maria gewijd,
waarin wij lezen „Vereer Maria en de
Koran (16)", ofschoon er ontkend wordt,
dat Haar Zoon van de Vader (en de
1. Toen Jantje een keurig briefje aan
zijn grootouders te „Laren" had ge
schreven, zei vader, dat het adres
niet volledig was, wat de plaatsaan
duiding betreft?
2. De Hervormden van Suriname zijn
voor een groot gedeelte Hernhut
ters, Heeft u wel eens iets over
deze „Herr Hutt" gehoord?
3. Vondel wordt wel eens genoemd
de „Agrippijnse zwaan". Houdt hit
verband met de bijbelse koning
Agrippa, die S. Paulus een verhoor
afnam?
4. Nu het toch over een zwaan gaat..
Bilderdijk noemde de Zwaanridder:
Elius. En Wagner?
5. Driemaal is scheepsrecht over de
zwaan. Waarom prijkt op veel Lu
therse kerken een zwaan?
6. Hoe heet de minst vruchtbare helft
van onze schone provincie Brabant?
Wat 'n rare naam, vindt u niet?
7. In deze gemeente staat op een villa:
„Panta rhei". Duidt dat het num
mer van de rij aan?
8. Door onze zo aantrekkelijke provin
cie Limburg loopt, niettemin, een
scheidingslijn: „de Panninger Li
nie". Welke scheiding brengt deze
linie teweeg?
9. Wat bedoelt men met de zittende,
wat met de staande magistratuur?
10. Kippenei ei van een kip 1
Eendenei ei van een eend
Kievitseipi van een kievit I
Latei
11. Een juk is een koppel trekossen;
ook een landmaatzoveel als een
juk ossen in een dag kan beploegen.
Welk juk is in de historie het be
kendst?
12. Wat betekent het woord „Casino"
letterlijk? En waar stond zo onge
veer het eerste Casino?
(Oplossingen volgende keer).
Reeds in de Oudheid komen we
pygmaeën - of: pygmee-ën tegen, gelijk
de beroemde onderzoeker Dr Paul Ju-
lien hen noemt. Het woord houdt ver
band mei het Griekse woord voor:
vuist: pygme. Letterlijk dus: mensen
niet groter dan 'n vuist. Dus: kleine
mensjes.
Ze woonden in eierschalen en hakten
korenhalmen om met bijlen!
De befaamde Hercules, die in hun
land een dutje deed, werd door een
heel leger „pygmaien" aangevallen.
Boogschutters en stenenslingeraars be
stormden zijn voeten. Keurtroepen om
singelden zijn hoofd. Hercules, door het
krijgsgedruis gewekt stopte lachend 'n
legerafdeling in zijn leeuwenhuid en
nam ze mee naar huis.
Dr Paul Julien en Dr Paul Schebesta
hebben niet de fabelachtige dwergen
bestudeerd, maar de'echte. Dr Julien
heeft een heel belangrijk werk gewijd
aan wie hij zijn kleine, bruine vrienden
van het equatoriale woud noemt, die
zijn zo belangstellende vriendschap be-
Heel lang geleden bestond er een
stad. hier ver vandaan, die Thebe heet
te, tee-be. Het was een sterke stad, door
zeven zware torens omringd.
Op zekere dag verscheen er een raar
dier op een rots bij die stad. He' was
van boven net een vrouw, van onderen
een leeuwin; en het had de vleugels
van een grote roofvogel, een arend. Het
spreekt vanzelf, dat het rare beest een
rare naam had: de mensen noemden
het„sfinks".
Hadden de mensen dan iets met dit
monster te maken? Heel veel zelfs.
Want. als je er voorbii moest, hield het
dier je aan. Dan mocht je een raadsel
tje raden. Welk raadseltje dat wel was?
Dit„Noem de naam van het levende
wezen, dat des morgens op vier, des
middags op twee maar des avonds op
drie voeten loopt?"
Nee, dat is net niet makkelijk. En
het vervelende was als je het ant
woord niet wist dan at het nare beest
je met huid en haar op. Maar, wist je
het antwoord wel. dan zou de sfinks
van de rots afspringen, eerlijk, de
diepte in.
Nu, veel mensen hadden zich al suf
geprakkizeerd over de oplossing. Maar
de sfinks had ze allemaal opgepeuzeld.
Ze konden het maar niet raden.
Eindelijk liet de burgemeester rond
roepen „Wie het raadsel van de sfinks
raadt, mag met de koningin van Thebe
trouwen en zal koning worden 1"
Nu, dat was een mooie beloning. Met
een koningin trouwen. En dan nog
koning worden op de koop toe. Dat is
meer dan een nieuw schri't of een
doosje met kleurkrijtjes van de mees
ter of de juffrouw.
Toch duurde het een hele tijd vóór
er iemand het aandurfde naar de sfinks
toe te gaan. Eindelijk ja. hoor, daar
kwam een flinke baas aanzetten. Hoe
die heette? Dat wordt veel te mo#ili.ih:
En het hindert helemaal niet. hoe hij
heette. Hij stapte een van de zeven
poorten uit en ging op de rots af. Aan
stonds kwam die nare sfinks naar hem
toe en gaf hem het moeilijke raad
sel op.
„O", zei die flinke jongeman „dat
is heel eenvoudig sfinks. Dat levende
wezen is een mens Een mens gaat.
als hij erg jong is en aan de morgen
van zijn leven staat, op twee handen
en twee voeten, samen vier. Op de
middag van zijn leven, loopt hij op
twee benen. En aan de avond van z"n
leven, oud en grijs, steunt hij op een
stok; dat is drie".
Eerlijk is eerlijk de sfinks stortte
zich in de afgrond en de dappere jon
geman kreeg wat men hem beloofd
had.
C>V7
Horizontaal: 1 pers. vnw. (fr3. soort
onderwijs. 5. inhoudsmaat, 7. voorzetsel, 9
dwaas, 10. water in Brabant, tl pers. vnw
12. nakomeling 14 leniging, 15 smakelijk
17 bloei wijze, 18. gelijk, 21. houding, 22
bid (lat.) 23. bedorven, 25. pl. in Duits
land 28. bergweide, 29 roofdier, 33 deel
v. d. bijbel 34. steenkoolproduct. 36. delf
stof, 38. zangnoot, 39. herkauwer, 41. pl
in België 44. opera. 46 pers. vnw 48
oosters vrouwenverblijf, 50. dun, 51 mu
ziekinstrument, 53 vruchtennat 55 deel
v. h. oor, 58. vogel, GO. deel v. h. meu
bilair. 61. vod. 64. teken voor de scheep
vaart, 66. onbep. vnw.. 68. seconde, 69. vo
gelproduct, 71. eng. voorzetsel, 72. meis
jesnaam, 73. godsdienst, 74. de onbekende,
75 pers, vnw., 76. bekende motorraces.
Verticaal: 1. verlichtingsartikel 2, soort
onderwijs, 3 na een bepaalde tijd, 4. onder
andere, 5. lengtemaat. 6 muziekinstrument
7 alsmede, 8. pittig, 9. spoedig. 13. koor
14. zoals de akten getuigen (lat.), 16. on
der hei nodige voorbehoud (lat.), 19 ge
kookt. 20. behoeftige, 22. eng telwoord
24. voorzetsel. 25 voegwoord 26 heilige
27. verdieping, 30. russisch heerser. 31
rustend predikant, 32. het romeinse rijk, 35,
lidwoord 37. diereneigensehap. 39. uitroep,
40. naamloze vennootschap (fr.) 42 pj in
Duitsland. 43. vorm van tippen 44 iedere
57'vhïnt°fflS', i'0ngenSnaam' 59 la"8
«UJV R4* iLgeWi,Cht" 63- eerwaarde heer
7 voorzetsel 7ri vloerbedekking. 70
27. voorzetsel. 71. maanstand.
n n 1S U S- 13- t-G 14- at' 15, la' 6'
a,rt. 20. ork. 22. vla, 23. urn, 24.
mat 25 ski, 27. spa. 29. re, 30. te, 31. va,
33. li. 34. il, 36, el, 37. ee, 38. os, 40. serre, 41.
trant.
Verticaal: 1. ka, ra 3. citer, 4. hat. 5.
sta. 6- peter, 7. nu, s's.s.. 15. lover, 17.
patie, 18. aas, 19. tui, 20. ons. 21. k.m.a., 26.
Kever, 28. pover. 32. ale, 33. vet, 34. is, 35.
le. 38. on. 39. st'.
(Van onze correspondent)
In Steenwijkerwold is Donderdag
het 7-jarige dochtertje van de familie
T. bij het verlaten van de school door
een melkauto overreden en op slag ge
dood. Het jongetje hield zich aan de
auto vast, viel en kreeg de zware wielen
van de aanhangwagen over zich heen.
Gistermorgen viel het bijna 5-jarige
zoontje van de familie v. B. uit Otterluo
ten huize van zijn grootvader in Hoende.--
loo bij het achteruit lopen in een teil met
heet wasgoed. Met ernstige brandwonder,
werd het knaapje naar het Julianazieken-
huis te Apeldoorn overgebracht, waar het
in de loop van de avond' is overleden.
Leider van Mau Mau doodgeschoten.
Britse troepen hebben een leider van de
Mau Mau doodgeschoten, die optrad onder
de naam „Veldmaarschalk Olekisio". Hij
zou de derde man in de hiërarchie van
de Mau Mau zijn geweest, na „Veldmaar
schalk Dedan Kimathi" en „Generaal Chi
na". Laatstgenoemde zit een levenslange
gevangenisstraf uit.
antwoordden met roerende trouw. Hij
beschrijft hen als „geheimzinnige figu
ren, wier raadselachtig wezen reeds in
de Oudheid tot de verbeelding sprak".
Hij stelt vast dat zelfs deze eenvou
dige dwergen een Hoogste Wezen ken
nen „Komba" welks bescherming
zij, onder omstandigheden, inroepen:
„Komba, help mij op dit pad goed".
Andere katholieke vorsers, zoals de
beroemde paters Schmidt en Schebesta,
bestudeerden o.m. de dwergvolken van
Malakka; pater Schebesta's boek: „Bei
den Urwaldzwergen von Malaya" laat
zich lezen „als een roman".
Algemeen neemt men aan, dat de vol
wassen dwergen niet langer zijn dan 'n
anderhalve meter.
Tijdens onze Jongste reis door Spanje
troffen wij daar in „het nieuws" be
richten aan over een Frans-Spaanse
expeditie, die de kleinste mensen ter
wereld zou hebben aangetroffen in
Afrika. Deze dwergen zouden zlcTrTrer
liefst In bomen ophouden en zich voe
den met wortels, knollen slakken en
rupsen. Smakelijk eten! Hoewel vor
men gestoofde slakken ook niet een
speciaal-gerecht in de oude Bourgon
dische hoofdstad Dijon? Erger wordt
het. wanneer we lezen, dat de kabou
ters een opperhoofd bleek nog niet
eens een lengte van een halve meter te
halen hun doden. oppeuzelen! En
dat doet men in de hoofdstad der Bour
gogne zeer beslist niet.
De expeditie wilde begrijpelijker
wijze een pygmee meenemen naar de
beschaafde wereld, maar daarvan kon
volstrekt niets komen. Zijn stamgeno
ten namen een zo dreigende houding
aan. dat men „de getuige" moest laten
lópen. In de zak stoppen, zoals Hercu
les dat heeft voorgedaan, ging ook al
niet.
Het laatste woord moet omtrent een
en ander nog worden gesproken. Zal
men met geleerden als P. Schmidt aan
vaarden, dat de dwergvolken de
-.kindsheid" van het menselijk geslacht
vertegenwoordigen? Zijn het achteruit
gegane rassen? Een geleerde als Dr
Julien heeft door bloedonderzoek vast
gesteld dat ze geen „eenheidsras" vor
men. Maar wat dan wel?
Twaalf letters vormen op de kruis
jes van boven naar beneden, 'n plaats
je in Weststellingwerf (Fr) In te vul
len namen, samenhangend met de
aardrijkskunde (van Nederland).
2.
3.
4.
5.
6.
n
1. 's Winters weten schaatsenrijders
deze windrichting wel te waarde
ren.
2. Zo noemt men in N.-Holland wel
een duintop.
3. Verkleinwoord van een woord, dat
een met (opgaande) bomen of strui
ken begroeide uitgestrektheid aan
duidt
4. Belangrijk product der zuivelindu
strie, waarvoor een Rijksmerk werd
ingevoerd.
5. Ontspringt in Artesië op een hoogte
van pl.m. 200 M.
6. Vreemd woord voor: „aardrijks
kunde".
7. Gemeente in Overijssel, aan het
Ganzendiep. ten N O van Kampen,
in 1937 bij IJselmuiden gevoegd.
8. Gelegen bil de duinen van oord-
Holland „de parel van Kennemer-
land" genaamd.
9 Scheidingslijn, akkerscheiding,
eindpaal.
10. Dorpje ten O van Ginneken.
11. Aldus noemt men in Groningen en
Drente wei een bij.
12. Duidt ooit op koude, snerpende
wind.
