Invitaties voor conferentie van
negen niet verzonden
■rs met nog steeds
Spijkei
onbekende koppen
Bloemenkwekers verlangen
teeltrecht voor Iran zoons
Commodore Viruly terug op
Schiphol
Het ZOAVO-verdrag ondertekend
Algehele overeenstemming in
record-tijd
Literatuurprijs van Middelburg
Deli Spoorweg moet dividend
passeren
Eu géne Quanjel
Het Wit-Gele Kruis in Amersfoort
Drs J. L. Wage ontvangt
belangrijke opdracht
Kleuter door eigen
speeltouw onder
vrachtauto
Katholieke bloemisten voor het eerst bijeen
„Er zullen altijd tegen
strijdigheden in de
waarnemingen blijven"
Mgr Villot assistent-
bisschop van Parijs
Correctie Staatsloterij
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1954
N Z H
N D C—S
PAGINA 4
Inzake verkoopstechnieken
Expositie in „Kunst van Onze
Tijd"
CANADESE TARWE-OOGST
Raming zal drastisch moeten
worden verlaagd
AUCKLAND TEVREDEN
OVER PARKEERMETERS
UNIVERSITAIR NIEUWS
NIEUW GEBOUW BIJ
ZILVEREN JUBILEUM
Ned. Ej con. Hogeschool
RECTOR SPRAK TOT
NIEUW AANGEKOMENEN
Gratis teeltrecht
Bijzonderheden over
het verdrag
Handvest voor de
Stille Oceaan
Readies
Allereerst jonge generatie
Waarom N.K.B.?
Hartelijk iveerzien
Snellere hulp toch te laat
MARIALE TENTOONSTEL
LING IN ROOSENDAAL
Van ikonen tot kijkdozen
(Van onze correspondent)
BOUWPASTOOR ALS
DRAGLINE-MACHINIST
RUBBER CULTUUR MIJ
„GONDANG"
OPERA'S
BIJ BERT BRUGMANS
MARIONETTENTHEATER
Drie prijswinnaars
Moeilijkheden niet aantrekken
buitenlands personeel
Dc N.V. Deli Spoorweg Mij heeft in 1953
vrijwel dezelfde bedrijfsresultaten behaald
als in 1952. De lengte van het net bleef
ongewijzigd 544 km.
MEDISCHE MISSIEZUSTERS
-* nlaalc niof rfp V S maai
DE Londense conferentie van negen
mogendheden, welke op zoek moest
gaan naar een vervangingsoplossmg
van de E.D.G., gaat voor!« *ns
- niet door. De Britse regering heeft er
van afgezien de uitnodigingen te verzen
den. De redenen, hiervoor opgegeven, zijn
deels concreet, deels als we dit gemaks
halve even als tegenstelling nogen geven
vaag Er zijn de moeilijkheden met het
tijdschema, dat reeds voor andere confe
renties is opgesteld, met name de zittting
van de Atlantische Raad en vooral de
opening van de sessie der V.N. Assemblee,
welke aan de ministers van bulle"'^ndse
zaken weinig speelruimte meer laten. Er
wordt echter ook gezinsoeeld op <Je on
rijpheid van het door Londen gekozen
m Noch'in Bonn, noch in Parijs toont men
veel lust reeds thans rond de tafel te
gaan zitten, nu men van elkaar met
wat voor koppen de spijkers hebben,
men eigenlijk wil slaan.
HET merkwaardige doet zich voor, dat
Londen wel onmiddellijk klaar stond
voor het organiseren van de confe
rentie doch geen enkel blijk gaf zelf met
een aannemelijke oplossing te zullen ko
men. De Londense zwijgzaamheid is, naar
ons gevoel, de kardinale kwestie in al het
omzichtig tasten en voelen, dat thans in
de hoofdsteden van de Westeuropese gro
tere mogendheden plaats v'n^1'ffAv t0
de Britse pers heeft getoond duidelijk te
begrijpen, dat in de huidige impasse waar
in de Frans-Duitse solidariteit en daar
mee de gehele Europese en Atlantische
politiek op het spel staat, vanCroot-Bnl;
tannië het verlossende woord verwacht
werd, d.w.z. het besluit om, mogelpk m
losser vorm dan de E.D.G. voorschreef
maar toch hechter dan waartoe de N. a.
T. O. verplicht, zijn strijdkrachten en zqn
wapenproductie te verbinden aan bet con
tinent. Alom werd geroepen om Brits
leiderschap. Maar Sir Winston Churchid
zweeg in alle talen, ook toen men hem
wees op zijn verklaringen uit een nog
1onw verleden waarin hij betoogde met
zijn Zürcher wekroep tot ^ropese sa
menwerking destijds een soort 0"'^?"
ratie had bedoeld en geen supranationale
organisatie, maar dat hij aap dat denk
beeld nog steeds niet verzaakte.
WAT er zich in de diplomatieke bin
nenkamers afspeelt, is voor de bui
tenwereld een groot geheim en wat
de Britse diplomaten b" het PO1®®"van
de stemming voor de negenmogendheden
conferentie hunnerzijds als suggesties van
Londen hebben te verstaan gegeven dus
eveneens. Uit de duidelijk gedemonstreer
de opluchting, waarmee een uitstel van
deze conferentie ook te Parijs ls ?"tv
een blijkt echter tamelijk duidelijk, dat
Londen met name aan de Franse wensen
niet voldoende is tegemoet gekomen. Met
nauwelijks verholen wrevel hebben de
mindere goden van de Quai d Orsayde
Britse steun voor Duitsland s souverein
teit en herbewapening gecommentarieerd,
hoewel het duidelijk was. dat Sir Winston
hiertoe genoopt werd om dr Adenauer s
binnenlandse positie te helpen verzekeren.
Premier Mendès-France zelf heeU op
meer diplomatieke wijze enerzijds door
de opvallende nadruk, waarmee hij
zijn jongste radiopraatje meedeelde.
hij de bijzondere steun van de „hartelijke
entente"-genoot verwachtte, atiderzijds
door zijn bedenkingen tegen de Londense
conferentie doen weten, dat de Britse be
reidheid tot nauwere samenwerking, in
dien al aan de dag gelegd, hem in ieder
geval niet ver genoeg ging om een ont
moeting met dr Adenauer te riskeren.
DE VOORUITZICHTEN van de Euro
pese defensie zijn er, na wat er in
afgelopen weken aan officiële rege
ringsverklaringen is losgekomen, zeker
niet beter op geworden. De Duitse roep
om souvereiniteit, ook op militair terrein,
heeft te duidelijk geklonken om geheel in
kalmerende harmonie te kunnen worden
gebracht met de latere Duitse interpre
taties van de geruchtmakende verklaring
van de Bühler Höhe. welke repten van
mogelijke beperkingen der Duitse verlan
gens als eerst maar in principe het West
duitse souvereine recht van zelfverdedi
ging was erkend.
Toch schuilt in deze Westduitse inter
pretaties de mogelijke sleutel tot een ver
zoening der tegenstellingen.
Alleen: Frankrijk zal er geen genoegen
mee nemen dat de beperkingen inderdaad
pas zouden moeten worden besproken na
de verlening der souvereiniteit. En bo
vendien zouden die beperkingen, die dan
moeten worden gezocht in een of andere
vorm van feitelijke bestaande controle op
de omvang en wellicht ook samenstelling
der Westduitse bewapening, slechts beant
woorden aan één Franse voorwaarde. Met
name ook ten aanzien van de uitoefening
van deze controle heeft Frankrijk zijn ver
langens.
DE LIJN, die men in Mendès-France's
welbewust vage uitspraken kan trek
ken, lijkt ons deze, dat volgens hem
de controle over Duitsland in de eerste
plaats niet de V.S., maar Europa awigaat.
Doch Europa zonder Groot Brittannië is
tot een dergelijke controle maar moeilijk
in staat te achten. Nog afgezien van Men
dès-France's persoonlijke mening, schijnt
ook de krachtsverhouding in het Franse
parlement, zoals die tenminste tot dusver
sinds de EDG-verwerping aan de dag ge
treden is, aan te geven, dat een dergelijke
politiek in Parijs de meeste kans van sla
gen biedt.
Wij geloven niet, dat men te Londen,
Washington of zelfs Bonn al te lichtvaar
dig heen zal stappen noch over de zo aller
gewichtigste noodzaak om Frankrijk in
staat te stellen althans 'n beetje van harte
deel te nemen aan enigerlei vervanging
voor de EDG noch over de mogelijkheden
welke Frankrijk in zijn vetorecht (op
grond van zijn kwaliteit van NATO-lid en
bezettende mogendheid) nog altijd bezit
om het been stijf te houden tegen een
Duitse herbewapening, die het niet zint.
Juist daarom zou het uitermate bemoedi
gend zijn geweest, als men in de afgelopen
dagen enige aanwijzing had kunnen vin
den van 'n actiever bemiddelingsrol van
Groot Brittannië, welke zou kunnen doen
hopen op een nauwere band van dit toch
nog altijd Europese eiland met het con
tinent. Doch hoewel het reeds laat is. heeft
Sir Winston, althans publiekelijk, geen
enkele toespeling gemaakt, dat hij nog
vasthoudt aan zijn leuze van Zürich.
AD INTERIM.
in
dat
Frankrijk's allianties onaangetast waren
gebleven, nog eens te kennen gegeven, dat
Het Europese Productiviteitscentrum te
Parijs heeft aan drs J. L. Wage, verkoop
consulent te Rotterdam, de opdracht ver-»
strekt om een onderzoek op te zetten naar
de bij consument, detaillist, grossier en
producent bestaande opvattingen omtrent
bepaalde vormen van distributie en ver
schillende verkooptechnieken. Het ligt in
de bedoeling, dat dit tn negen Europese
landen in te stellen onderzoek ook door
de Nederlandse deskundige wordt gecoör
dineerd.
De onderwerpen, die in deze vergelij
kende studie aan de orde worden gesteld,
zijn o.m. de zelfbediening, het verkopen
van alle dagelijkse gebruiksgoederen in
een winkel de open markt en het venten
merkartikei of merkloos product en ver
pakkingskwesties, ook vragen van prijs
politieke aard. alsmede betreffende cre-
dietsystemen, service e.d. zullen worden
behandeld.
In ieder land zal een researchinstituut
onder de auspiciën van het Nationale Pro
ductiviteitscentrum het onderzoek uitvoe
ren.
In de Kunstzaal „Kunst van Onze Tijd"
(Galerie Loujetzky) aan het Prins Mau-
ritsplein te Den Haag exposeert thans
'n schilder die in dit milieu reeds eerder
van zich deed spreken. Eugene Quanjel
heeft namelijk enige jaren geleden zijn
debuut in West Nederland m deze zelfde
kunstzaak gemaakt. Wij herinnerden ons
zijn werk als dat van een zuiver en
eerliik talent, een ongeschoolde, wiens
schilderen spontaan voortkwam uit^in
nerlijke bewogenhmd. Zijn landschappen
<m straatgezichten hadden iets bijzonders
Er was een opmerkelijke gevoehgheid n
de romantische visie de opzei was breed
en gedurfd, en het sooei
toonde een welsprekendheid die zien nog
lang in het geheugen vastzette. Kortom
In X^usÏnliggeÏde jaren blijkt^uan-
verloren. "hSjT iemperanientvolle
zijn dagelijkse bezigheden doci
liggen overigens herhaaldelijk P
tiek terrein en vergen daar een g
veelzijdigheid van de schilder. Zo is nu
op zijn tijd architect, beeldhouwer de
corateur en ensceneur van kleurige op
tochten. Verschillende van deze bezig
heden hebben hun sporen in zijn schilde
ren achtergelaten. De architect verraadt
zich in de knappe opbouw van straat
gezichten. de beeldhouwer in de gave
vormplastiek de decorateur in het veel
al grote formaat van zijn doeken. Maar
boven al deze facetten uit is Quanjel de
gedrevene, die schilderen moet wat hij
aan schoons in eigen omgeving of over
de grenzen ontmoette, of het een plein m
Rouaan is, met verrukkelijke gelen en
"roenen tot een sfeervolle verbeelding
herschapen of het kasteel in Hoensbroek
verdroomd tot een sprookjesburcht, een
grauwe muur in oud-Parijs, waarvan de
karakteristieke armetierigheid sugges-
tief is verbeeld of de beweging die het
landschap krijgt in de buurt van een
mijn-industrie. De impressie die de
schilder bij de waarneming dezer
tafrelen onderging heeft hij telkens
weten uit te drukken met een opvallende
trefzekerheid in de kleur.
Vergeleken met zijn vroeger werk lijkt
ons een grotere rust. minder woeligheid
in de kleurstelling gekomen te zijn. Toch
heeft het werk daardoor niet aan spon
taneïteit verloren. Quanjel is een opmer
kelijke schilder die te weinig bekendheid
geniet. Tot 25 September kan men zijn
kunst bewonderen in de bovengenoemde
kunstzaal.
De 5-,jarige R. K. uit de Noodgodsteeg
te Gouda werd Dinsdag dodelijk ver
wond. toen hij in de Spieringstraat te
Gouda onder het achterwiel van een op
legger terecht kwam.
De kleuter had een touw over de straat
gespannen, dat hij aan de ene kant aan
een lantaarnpaal had bevestigd, terwijl hij
het andere einde om zijn middel had vast
geknoopt. Dit touw werd in gespannen
toestand gegrepen door een vrachtauto.
De jongen overleed onderweg naar het
ziekenhuis.
De Canadese regering zal volgende week
naar verwachting haar raming voor de
iarwe-oogst 1954 moeten verlagen, moge
lijk met 100 millioen bushels of meer in
verband met de ernstige prairie-roest aan
tasting en het aanhoudende slechte oogst-
weer. Dit zal neerkomen op de meest
drastische verlaging welke in iaren heeft
plaats gevonden. De officiële Augustus-
raming beliep 513 millioen bushels. De
volgende raming wordt gegeven per la
September.
In de „New Zealand Herald" wordt mel
ding gemaakt van goede resultaten met de
parkeermèters, die een jaar geleden in de
Nieuwzeelandse stad Auckland zijn ge
plaatst.
Deze parkeermeter, die o.m. ook in de
V. S. en Canada in gebruik is, staat op
gesteld bij een voor een motorvoertuig be
stemd parkeervak. Het is een kleine auto
maat, waarin bij het begin van de par-
keerperiode een muntstuk moet worden
gedaan om het achter de ruit zichtbare
bordje met de aanduiding „overtreding"
te doen verdwijnen. Na afloop var de per-
keerperiode, welke met het muntstuk is
gehonoreerd, doet het uurwerk dit bordje
weer te voorschijn springen, zodat de
politie' de overtreding zonder meer kan
constateren.
Aanvankelijk stonden de Auckiandse
winkeliers sceptisch tegenover de uitwer
king van de parkeermeters. Men vreesde
verlies van klanten. Thans echter erkent
men, dat de parkeermogelijkheid door in
voering der meters zeer verbeterd is.
De eerste partij van 430 meters, leverde
in een jaar tijds de gemeente een bedrag
van 15.500 pond op. vermeerderd tot 17 000
pond door de later bijgeplaatste 250 appa
raten. De plaatsingskosten bedroegen on
geveer 28.000 pond.
De rector-magnificus van de landbouw
hogeschool te Wageningen, prof. ir W. J.
Dewez. zal op 20 September in de aula
der hogeschool het rectoraat overdragen
aan zijn opvolger, prof. ir W. F. Eys-
voogel.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Het Wit-Gele Kruis in Amersfoort mag
ich in een gestadige groei verheugen en
de uitbreiding van het ledental houdt ge
lijke tred met de vergroting van het in
wonertal. De vereniging behartigt trou
wens de volksgezondheid in vrijwel de he
le provincie. Waar steeds meerderen van
de uitmuntende diensten van deze zegen
rijke instelling gebruik maken, was het
noodzakelijk naar een betere huisvesting
om te zien. Het bestuur was zo gelukkig
een der fraaie Muurhuizen te kunnen ko
pen, waaraan echter heel wat verbouwd
en veranderd moest worden om het ge
schikt te maken.
Met zijn mooie karakteristieke witte ge
vel is het een juweel van een wijkgebouw
geworden met een vriendelijke hoofdin
gang langs een fraaie trap aan 't Zand,
terwijl aan de achterzijde de moeders, die
met haar peuters het Consultatiebureau
wensen te bezoeken, rustig naar binnen
kunnen gaan.
Er is een aardige uitbouw voor het
plaatsen van de kinderwagens en waar
vroeger een aardappelkelder was, zijn nu
gerieflijke boxen voor het onderzoek van
de babies.
In de benedenruimte bevinden zich
voorts een dokterskamer en een grote
ruimte voor de administratie.
Boven zijn verschillende vertrekken voor
het Medisch Opvoedkundig Bureau en de
School-psychologische dienst, die over
de meest moderne hulpmiddelen beschik
ken-
Het kraamcentrum is op zodanige wij
ze georganiseerd, dat men ook de opleiding
van de kraamverzorgsters zelf in handen
heeft genomen waarvoor zelfs een inter
naat is. dat aan de 14 leerlingen plaats
biedt. Zij hebben daarvoor boven gezellig
ingerichte kamertjes.
Er is voorts een magazijn van uit te le
nen verplegingsartikelen, die het aantal
van 300 overschrijden.
In het Wijkcentrum kan men ook hulp
voor de verpleging van zieken thuis aan
vragen. In 1952 werden totaal 17046 be
zoeken gebracht tegen 11935 in 1946. In het
gebouw bestaat gelegenheid op doktersad
vies een hoogtezonkuur te ondergaan.
De ingebruikneming van het nieuwe
Wijkgebouw gaat gepaard met de viering
van het 25-jarig bestaan der vereniging
Om beide heuglijke feiten het nodige re-
iief te geven, wordt 16 September a.s. in
de parochiekerk van St Franciscus Xave-
rius aan 't Zand door de geestelijk advi
seur van het Amersfoortse Wit-Gele Kruis
pastoor L. Feldbrugge een plechtige H
Mis gecelebreerd, waaronder predikatie
door pastoor C. Venings, geestelijk advi
seur van de Nat. Federatie van het Wit-
Gele Kruis.
Om 2 uur wordt in de foyer van „Ami-
citia" een feestelijke bijeenkomst gehou
den, waarin dr C. Banning, voorzitter van
het Preventiefonds het nieuwe gebouw
symbolisch zal openen. Vervolgens spre
ken mr J. de Vreeze, secretaris-generaal
van de Nationale Federatie over „De
waarde van de particuliere gezondhieds-
zorg in onze tijd" en dr H. Fortman pr
over de geestelijke gezondheidszorg.
In zijn toespraak tot de nieuw-aange-
komen studenten heeft de rector-magnifi
cus van de Ned. Economische Hogeschool
te Rotterdam, prof. dr B. Schendstok, Dins
dag de aandacht gevestigd op het ver
band, dat, bij de bestaande vormen van
het Nederlandse H.O. bestaat tussen de
studie en het georganiseerde studenten
leven. Deze bijeenkomst, waarin achter
eenvolgens het woord werd gevoerd door
de rector en de voorzitter van de con
tactorganisatie tussen de onderscheidene
studentenorganisaties (de Rotterdamsche
Studenten-raad), aldus spreker, is mede
een manifestatie van deze eenheid.
De rector-magnificus stond vervolgens
stil bij de evenwichtigheid die betracht
moet worden tussen de studie en het con
tact met mede-studenten, bij het belang
van het gezamenlijk studeren met enkele
vrienden en bij de betekenis van het
volgen van enkele facultatieve vakken.
Ook vroeg hij de aandacht voor het stu
dentenleven, dat in zijn typisch Neder
landse bontheid van schakeringen deel
uitmaakt van het leven der hogeschool
gemeenschap. Hij wees op de betekenis
van de uniformiteit in de studie tot aan
het candidaats-examen en op de beteke
nis van de zelfwerkzaamheid der studen
ten in de studie die daarop volgt, zowel
bij de voorbereiding voor het doctoraal
examen als voor het baccalaureaat. De
vele specialisatie- en keuzemogelijkheden
in de doctorale studie openen de moge
lijkheid. aldus spreker, om telkens nieuwe
combinaties van kennis te kweken, com
binaties die nieuwe perspectieven kunnen
openen voor mens en maatschappij.
Ook sprak de rector-magnificus over
de waarde, die de academische senaat
aan het actief bijwonen van de z.g. hoor
colleges (waar vragen kunnen worden
gesteld), en op verscheidene aspecten
van het aanpassingsproces, dat de pas
aangekomenen zullen moeten doormaken.
Nieuw is dit jaar de gesubsidiëerde
mensa.
Na de rector-magnificus sprak de heer
D. van Wensveen, praeses van de Rot
terdamse Studenten-raad. Hij wees hun
vooral op de betekenis van het georga-
enige voorlichting over de aard van^de
niseerde studentenleven en gaf daarbij
onderscheidene studentenverenigingen.
De Nederlandse bloemkwekerij is ge
bonden aan een teeltvergunningenstelsel,
dat dateert uit de crisistijd van de jaren
dertig en dat op den duur aanleiding
heeft gegeven tot een ernstige verstar
ringstoestand. Het totale areaal wordt
door het Bedrijfschap voor Sierteeltpro
ducten namelijk streng in de hand gehou
den, met het gevolg, dat er een handel in
teeltvergunningen is ontstaan tegen on
waardige hoge prijzen.
In de op Woensdag 8 September te
Utrecht gehoud eneerste en goed bezochte
algemene vergadering van de Nederland
se Kaholieke Bloemistenvakbond werd
deze situatie benadrukt door het feit. dat
alleen een vergunning voor een ha voor
verwarmde glasteelt liefst f 70 000 „doet"
Het gevolg hiervan is, dat het voor kwe-
kerszoons, die weliswaar op grond van de
vereiste vakbekwaamheid een erkenning
hebben verkregen, uitermate moeilijk is
om een bedrijf van zodanige omvang te
beginnen, dat hierin een redelijke be
staansmogelijkheid ligt.
Met veel moeite is door deze vakbond
bereikt dat er door het Bedrijfschap voor
Sierteeltproducten is besloten om 100 ha
gratis teeltrecht beschikbaar te stellen, ter
verdeling in de komende herfst onder wel
erkende, doch nog niet begonnen kwekers
Deze toewijzingen zullen per geval 2250
m2 open grond jaarteelt belopen, a) dan
niet geheel of ten dele vervangen door
vergunningen voor kleinere oppervlakte
glasteelt.
Naar het zich laat aanzien,, zullen de
aanvragen echter deze beschikbare hoe
veelheid overtreffen, zodat er zal moeten
worden geloot. Ook zullen jonge kwekers,
die middels aankoop van teeltrecht reeds
op bescheiden basis begonnen zijn. via
deze regeling niet in aanmetking komen
voor een aanvulling van hun vergunning
tot de grens van 2250 m2.
Bestuur en ledenvergadering waren het
erover eens dat een uitbreiding van het
teeltrecht. mede op grond van de gun
stige ontwikkeling van de export, verant
woord is De exportwaarde, die in 1948
een bedrag van 4 millioen gulden beliep
was in 1950 gestegen tot 17.5 millioen en
in 1953 tot 24.5 millioen, terwijl de ver
wachtingen voor 1954 zelfs naar 30 mil
lioen gulden uitgaan.
(Van onze Amsterdamse redactie)
„Ik vind het erg voorbarig om nu over
deze kwestie te spreken. Het kan best zijn
dat ir Aler andere instrumenten bedoelde,
dan juist de sttjgsnelheldsmeter, waarop
ik op het moment van neerstorten de
naald een daling zag aanwijzen. U moet
begrijpen, zo'n ongeluk iu seconden
gebeurd en dan zullen er wel altijd tegen
strijdigheden in de waarnemingen zijn. Al
leen de commissie van onderzoek kan zich
een volledig beeld vormen van de preciese
gang van zaken. Vollediger dan de eerste
vlieger Farfitt en ik, die het toch met
elkaar eens zijn. Doch ook wij zijn maar
stukjes uit een legpuzzle"
Dit verklaarde commodore A. \iruly, toen
hjj gistermorgen, samen met Pariitt en
de eerste boordwerktuigkundige Radema
ker, met de Superconstellation „Positon
een soortgelijk toestel als de „Triton"
waarmee hij verongelukte, uit Shannon op
Schiphol arriveerde.
Nadat Dinsdagmorgen de afgevaardigden van de acht landen op de
conferentie van Manilla het ZOAVO-verdrag, zoals wij reeds meldden,
hadden goedgekeurd, hebben zij in een latere zitting het ver ra0
ondertekend.
De afgevaardigden konden zich geen internationale conferentie
herinneren waar zo spoedig algehele overeenstemming is bereikt. De
voorbesprekingen tussen de deskundigen begonnen een week tevoren en
eindigden Zaterdag, de ministeriële conferentie begon Maandag en is Jus
bisteren geëindigd.
Het ZOAVO-verdrag bestrijkt het ge
bied van Zuid-Oost Azië, het Zuid-Wes
ten van de Stille Oceaan in het alge
meen en het gebied der deelnemers met
name Dit betekent dus, dat nu Pakistan
deelneemt, zowel Oost- als West-Pakis
tan onder het verdrag vallen
In een apart protocol worden voor
zieningen gemaakt voor Laos Cambodja
erf Vietnam, die in feite onder de be
scherming van het ve^rag ^en ge
steld. Hongkong en Formosa zijn eenter
uitgesloten.
Hoewel de officiële verdragtekst
eerst later zal gepubliceerd morden
weet men toch reeds te melden, dat het
verdrag 11 artikelen zou bevatten nopens
de samenwerking der ondertekenaars op
defensief terrein en ter ontwikkeling
van de economische kracht der staten in
het beschermde gebied.
Er is verscheidene uren, beraadslaagd
over de redactie van artikel vier. dat.
handelt over de toepassing van het
ZOAVO-verdrag in geval van een aanval.
In de oorspronkelijke tekst was hier
gesproken over „communistische" agres
sie. Uiteindelijk is besloten deze omschry-
ving te laten vervallen.
Van gezaghebbende zyde te Manilla
werd echter vernomen dat de Ameri
kaanse delegatie heeft verklaard dat de
Verenigde Staten zich slechts in geval
van een communistische aanval
verplicht achten tot actie over te gaan.
De andere delegaties hebben met deze
Amerikaanse verklaring ingestemd.
De Verenigde Staten hebben wel toe
gezegd om in geval van een niet com
munistische aanval op een der ZOAVO-
leden overleg met hun mede-onderteke
naren te zullen plegen.
In het vierde lid van artikel 4 is voorts
vastgesteld, dat de ZOAVO-mogendheden
andere staten, die geen lid zijn van de
ZOAVO, in geval van een aanval te hulp
kunnen komen, indien hierom door het
aangevallen land wordt verzocht. In con
ferentiekringen werd erop gewezen, dat
deze bepaling een onverwachte verster
king van het verdrag is.
Volgens artikel vijf wordt een Raad in
gesteld om het verdrag toe te passen,
met voorziening voor de noodzakelijke
plannen op militair en economisch gebied
Artikel zeven bepaalt, dat andere staten,
die kunnen bijdragen tot de doeleinden
van het verdrag, lid kunnen worden mits
alle partijen dit goedkeuren. Artikel tien
bepaalt, dat het verdrag voor onbepaalde
tijd van kracht blijft.
De acht ZOAVO-leden hebben ook een
beginselverklaring ondertekend, die de
naam heeft gekregen van „Handvest voor
het gebied van de Stille Oieaan".
Hierin wordt gezegd dat de deelnemende
staten „een stevige basis wenser. te leg
gen voor een gemeenschappelijk optreden,
dat ten doel heeft vrede en veiligheid in
Zuid-Oost-Azië en het Zuidwestelijke ge
deelte van het Stille-Oceaangebied te
handhaven".
De ZOAVO-leden „zijn er van overtuigd
dat dit gemeenschappelijk' handelen, wil
het in overeenstemming zijn met de men
selijke waardigheid en vruchten drager,
moet berusten op de^ hoogste beginselen
van recht en vrijheid".
Het sluiten van het ZOAVO-verdrag is
door alle te Manilla verzamelde gedele
geerden als een grote gebeurtenis voor de
defensie van Azië bestempeld. Het feit,
dat de garanties, welke het verdrag biedt
niet zo hecht zijn als in het Atlantische
Verdrag hetgeen door de meeste deel
nemers aanvankelijk allerminst werd toe
gejuicht beschouwde men thans voor
een groot deel goed gemaakt door de
bilaterale overeenkomst, welke minister
Dulles vóór de conferentie gesloten heeft
met de Fhilippijnge president Magsaysay
en waarin aan de Philippijnen extra-mi
litaire en financiële hulp wordt verleend.
Naar verluidt overwegen de V. S. een
overeenkomst van dezelfde strekking met
Thailand, waar men, naar hoge militaire
leiders gisteren nog verklaarden, met grote
vrees leeft in de practische zekerheid, dat
communistisch China ook daar vandaag
of morgen zal toeslaan, al dan niet onder
het mom van een „inheems anti-kolonia
listisch bevrijdingsleger". Volgens Thai-
landse bronnen zijn in de Chinese grens
provincie Joenan r^eds grote troepen
concentraties waargenomen.
Een bezwaar van andere orde werd door
Pakistan tegen het nieuw gesloten pact
naar voren gebracht. In Pakistan koestert
men op het ogenblik meer vrees voor
eventuele aggressieve bedoelingen van
India, dan van de Sovjet-Unie of China.
Men betreurt het, dat men door de ve^"
klaring van Foster Dulles, bij event"f
Indische agressie in het pact geen z
waarborgen vindt. Dat is ook de reden,
waarom minister Zalfroellah Khani tot
laatste ogenblik te Manilla aarzelde t.a.v.
het zetten van zijn handtekening Toen
hij daar toch toe overging, kreeg hij een
applaus van al zijn collega's.
De Britse gedelegeerde onderminister
van buitenlandse zaken Lord Reading
legde in zijn commentaar op het verdrag
de nadruk op de paragraaf inzake de
economische hulpverlening. In dit verband
kan worden gewezen op een door Aus
tralië afgelegde belofte om op ruime
schaal economische hulp te verlenen aan
de pactgenoten, die daaraan behoefte
hebben.
(Telef. van onze Parijse correspondent)
Mgr Jean Villot, secretaris van het col
lege van het Franse Episcopaat, is door
Z. H. de Paus benoemd tot assistent-bis
schop van het aartsbisdom Parijs. De kar.
dinaal-aartsbisschop van Parijs, kardinaal
Feltin, ontvangt daardoor een vijfde
hulpbisschop.
Mgr Villot zal evenals de vierde assis
tent-bisschop. mgr Courbe, niet zozeer
ie kardinaal-aartsbisschop bijstaan bij de
rediening van het Parijse diocees, als
wel meer in het bijzonder belast worden
met de zaken, welke het gehele land
betreffen. Terwijl mgr Courbe het secre
tariaat van de Katholieke Actie beheert,
zal mgr Villot belast blijven met het se
cretariaat van het Franse Episcopaat,
welke omvangrijke taak hem reeds werd
toevertrouwd, toen zijn voorganger mgr
Chappoulie, in 1950 op de bisschopszetel
van Angers werd gplaatst. Mgr Villot
heeft als secretaris van het Episcopaat
een groot aandeel gehad in de werkzaam
heden van de commissies uit het Episco
paat welke hun beslag hebben gekregen
tijdens de jongste bijeenkomst van het
Episcopaat en in het bijzonder tijdens de
te Parijs gehouden bijeenkomst van de
Franse aartsbisschoppen en bisschoppen.
In tegenstelling tot in sommige kringen
heersende opvattingen bleek de verga
ring unaniem van oordeel dat een derge
lijke uitbreiding niet geheel of hoofdza
kelijk ten goede van het totale vak zal
moeten komen, doch dat zij primair te»
bate van de jonge generatie zal moete»
zijn. Vooreerst zullen daarbij alle begin-
nenden moeten worden geholpen, die de
komende herfst mochten uitloten en ver
volgens zullen zij, die minder dan 2250 m2
bezitten en hun hoofdbestaan in het agra
rische bedrijf vinden, een aanvulling tot
genoemde oppervlakte moeten krijgen.
Eventueel zou daarna nog een kleine uit
breiding aan alle overige bestaande ver
gunningen moeten worden gegeven Over
de omvang, die deze uitbreidingen in to
taal zouden mogen belopen, bleken de me
ningen verdeeld. Ofschoon vooral door het
Westland werd aangedrongen op een ver
ruiming van 10%, bleken het Bestuur en
het merendeel der aanwezigen 6% beter
verdedigbaar te achten.
Hoe star de teeltregeling in de bloem
kwekerij werkt, bleek ook uit het feit,
dat in het najaar op een koude kas-
vergunning gekweekte chrysanten niet
tijdelijk mogen worden verwarmd bij
het optreden van nachtvorsten. Ver
warmt men niet, dan treedt een be
langrijke kwaliteitsverslechtering in;
doet men het wel. dan bestaat er kans op
een proces verbaal. Kwekers van koude
kas-tulpen hebben hiermede al evenzeer
te kampen. Ook op dit punt bleek de
steen der wijzen slechts met moeite
vindbaar te zijn.
In zijn openingswoord vestigde de voor
zitter, de heer J. Elders, er de aandacht
op. dat dc oprichting van de Nederland
se Katholieke Bloemistenvakbond niet
moet worden gezien als een poging tot
afbraak van de reeds lang bestaande en
uitstekend werk verrichtende neutrale
organisatie. Deze oprichting spruit ech
ter voort uit de principiële levensvisie,
met name op basis van een aantal Pause
lijke en Bisschoppelijke richtlijnen en zij
heeft vooral ook in het raam van de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
een grote betekenis.
kwekers, hoveniers en winkeliers, die
lid zijn van een katholieke standsorgani
satie, zijn allen welkom in deze vakbond,
van waaruit gestreefd zal worden naar
een behartiging der vakbelangen in
overeenstemming met de katholieke le
vensbeginselen. In dit verband verenigd,
zullen zij nauwe samenwerking zoeken
met anders gerichte organisaties, het
geen de belangen van het vak als zoda
nig ten goede zal komen.
Een der journalisten had hem gevraagd,
of zijn verklaring in Ierland niet m tegen
spraak was met hetgeen ir Aler op Schip
hol had gezegd over een verkeerde aan
wijzing der instrumenten, als mogelijks
oorzaak van het jammerlijke ongeval.
De drie bemanningsleden, werden op het
zonnige platform verwelkomd door de he
ren F. Besangon, directeur productie der
KLM en C. C Steensma, vertegenwoordi
ger van de KLM-directie op Schiphol.
Direct daarna volgde het hartelijke weer
zien met de families. Viruly begroette zijn
echtgenote eh kinderen, zijn dochter, de
stewardess Aviola en zijn 2 zoons Maar
ten en Olav en enige intieme kennissen,
alsmede zijn grijze vader en moeder.
In het vertrekrestaurant, waar even een
kleine consternatie was toen een van de
begroetenden door de emotie overmand
flauw viel stonden de drie bemannings
leden. gekleed in door de KLM in de haast
opgezonden nieuwe uniformen, de pers te
woord. Viruly. beide voeten in verband
en daardoor erg moeilijk lopend, vertelde
nog eens het verhaal van de redding, dat
hij al eerder had gedaan. Hij benadrukte
hóe moeilijk het reddingswerk was ge
weest door de met veel geruis in de cabine
binnenstromende benzine en de daardoor
ontstane dampen en roemde opnieuw de
tegenwoordigheid van geest van de Ame
rikaanse mevrouw Snyder, die belette dat
een passagier in zijn zenuwachtigheid een
sigaret opstak, hetgeen zonder twijfel de
dood van allen tengevolge zou hebben ge
had. Ontroerd sprak hij over de verdrin
king van een Amerikaan, die gezeten op
de staart, in het zicht van de redding ver
ongelukte.
De laatste dinghy, waarin zich behalve
Viruly en de marconist o.a. nog twee pas
sagiers op brancard bevonier had veel ge
luk gehad, want zij was in een erg diepe
kreek tussen de modderbanken terecht ge
komen en de sterke wind dreef de boot
rechtstreeks naar de wal. Viruly die zijn
bewondering uitsprak over het optreden
van de jongere leden van de crew „In
de meest slechte omstandigheden leer je je
mensen het best kennen; het was Holland
op zijn best" vertelde vervolgens, dat
dit zijn eerste vliegtuig ongeval was, waar
bij doden te betreuren waren. In de oor
log, toen hij in Engeland voor de BOAC
vloog had hij een crash gehad met een
gewonde. Op een vraag of er wellicht
meer gereddenen zouden zijn geweest, als
er eerder hulp was komen opdagen, gaf
de commodore als antwoord, dat dit voor
de zich nog in het toestel bevindende pas
sagiers niet geholpen zou hebben. „Mis
schien zou de Amerikaan op het staart
vlak niet verdronken zijn", zo meende hij.
„Ik voel mij wel moe, glimlachte hij tot
slot, maar over het luchtvaartleven denk
ik nog net zoals een week geleden. Wan
neer ik nu echter weer ga vliegen, weet ik
nog niet". En toen keerde hij terug in zijn
familiekring, terwijl Parfitt en Rademaker
direct naar huis gingen.
Een paar uur later arriveerde op Schip
hol een vrachtvliegtuig van de KLM met
aan boord de stoffelijke overschotten van
de verongelukte Nederlanders en Duitsers.
Het toestel reed naar de Kingsford-Smith-
hangar, waar de kisten in auto's geladen
werden om vervolgens naar de onder
scheiden families te worden vervoerd. Vi
ruly ontving Dinsdag e entelegram van 'n
der passagiers uit de Triton, de New-
Vorkse dokter Bettman, die hem bedankte
voor alles wat hij gedaan had. Hij vroeg
of hij de commodore nog eens ontmoeten
mocht en gaf verder als zijn mening te
kennen, dat Joseph Conrad, de bekende
Amerikaanse schrijver van zeeverhalen als
hij dit ongeval had meegemaakt en had
mogen overleven, een boek over Viruly
zou schrijven. De Amerikaan Farrington.
die met zijn vrouw en twee kinderen tot
de geredden behoorde, telegrafeerde de
KLM: Ik ben ondanks alles erg dankbaar
voor wat de KLM "oor ons heeft gedaan.
Vannacht vlieg ik met de KLM naar New
York". Wie gisternacht ook naar New York
vloog als telegrafist op een KLM-machine:
het Tritonbemanningslid II. Oudshoorn,
die Woensdag van president-directeur
Aler een bloemstuk thuis bezorgd had ge
kregen.
Te Roosendaal wordt van 14 tot 19 Sep
tember een veelzijdige Mariale tentoonstel
ling gehouden in het gebouw de Katho
lieke Kring.
Het initiatief tot deze expositie nam
kapelaan Baars van de Fatima-parochie.
Broeder Albertinus van St Louis te Roo
sendaal heeft uit alle delen van het land,
maar vooral uit Roosendaal en Brabant,
speciale collecties bijeengebracht. Ze zijn
te verdelen in antiek, modern, volkskunst
en kinderwerk.
Zo zal men een 12de-eeuws madonna
beeld evengoed kunnen bewonderen als
bijvoorbeeld 17de-eeuwse ikonen, een mo
dern ikoon, postzegels uit diverse landen,
alsmede houtsnijwerk en kijkdozen van de
jeugd.
Deken H. van Mierlo van Roosendaal
In Malburgen-West in het stadsdeel van
Arnhem-Zuid komt een nieuwe parochie
kerk. waarvoor de bouwpastoor, de zeer-
eerw. heer H. Raken op een wel zeer uit
zonderlijke manier gisteren de eerste
spade in de grond heeft gestoken. Hij
deed dit n.l. door voor deze officiële daad
even de plaats in te nemen van de drag
line-machinist. Met een opmerkelijk ge
mak hanteerde hij het apparaat onder de
bewonderende blikken van de school
jeugd. Hiermede zijn de werkzaamheden
voor de bouw van Arnhems elfde pa
rochiekerk aangevangen Deze H Geest
kerk wordt gebouwd onder architectuur
van de heer P. Starmans Jr en zat in z.g.
basiliekstijl worden opgetrokken.
In de algemene vergadering van de Rub
ber Cultuur Mij „Gondang" werden de
jaarstukken met algemene stemmen goed
gekeurd. De directie deelde mede, dat in
de rust en orde op de onderneming sedert
het verschijnen van het jaarverslag (Juli)
geen verslechtering in ingetreden. In ver
schillende delen van Oost-Ja va wordt ech
ter zeer geklaagd over koffie-diefstallen.
De prijs van zooicrêpe bedraagt thans
ca Rp 9, tegen Rp 6 voor crêpe. Niet al
leen rubber is echter tot zooicrêpe te ver
werken, daar de productie van zooicrêpe
afhankelijk is van de afzetmogelijkheden
(voornamelijk locaal) die zeer wisselen,
aldus het bestuur.
Naar men ons mededeelt opent Bert
Brugman's Marionettentheater uit Blari-
cum, het seizoen met opvoeringen van de
komische Opera's Elisir d' Amore van
Donizetti en „Bastien und Bastienne" van
Mozart.
In de tweede helft van het seizoen wordt
het repertoire uitgebreid met de Opera
zal Dinsdagavond a.s. om acht uur ae ten- Dg Barbier van Sevilla van Rossini
toonstelling openen.
De literatuurprijs van de stad Middel
burg zal door drie inzenders worden ge
deeld. Het zijn mevrouw S. Gruep— Rol-
danus uit Amsterdam, mej, Tina Keller uit.
Middelburg en de heer L. Vleugelhof uit
Rotterdam, die ieder 250 zullen ont
vangen. De jury, bestaande uit mej. drs
H. C. M. Ghijsen (Domburg), mr J. C. J.
van Schagen (Domburg) en prof. dr Garmt
Stuiveling, adviseerde het gemeente
bestuur van de Zeeuwse hoofdstad de uit
geloofde prijs van 750,— te split' -ï, om
dat de onderlinge verschillen tussen de
drie in aanmerking komende werken te
gering zijn om een zekere gradering toe te
In de besprekingen over de verlenging
van de lijn Kisaran-Rantau Prapat tot
Wingfoot kwam nog geen voortgang. De
omvang van het goederenvervoer nam toe
van 1.190.832 ton tot 1.257.000 ton. Het rei-
zigersvervoer bleef met 3.553.324 op nage
noeg gelijke hoogte. De kosten voor ver
nieuwing, verantwoord ten laste van het
Vernieuwingsfonds, beliepen Rp 3.392.647
(Rp 3.956.146.
De resultaten van het telefoonbedrijf zijn
eveneens ongeveer hetzelfde gebleven. Het
aantal hoofdaansluitingen bedroeg 5.023
(4.350). Het aantal nevenaansluitingen
steeg van 2.407 tot 2.789. Er zijn 1.055.009
interlocale gesprekken gevoerd (1.032.911)
De exploitatiekosten zijn zowel bij het
telefoon- als bij het spoorwegbedrijf hoger
dan in 1952. Met het kappen van brand
hout is wederom begonnen.
Zolang de Indonesische arbeidsmarkt nog
niet in staat is hoger en middelbaar tech
nisch en organisatorisch personeel in vol
doende mate op te leveren, meent de
directie, dat een gedeelte van de staf uit
importkrachten moet bestaan, wil zij de
nodige efficiency en bedrijfszekerheid
handhaven. Voor de eerstkomende jaren
is men beland op het noodzakelijke mini
mum aan niet-Indonesisch personeel dat
hiervoor nodig is. De verzoeken om toe
lating van nieuwe importkrachten hebben
helaas niet die resultaten opgeleverd,
welke hiervan verwacht werden.
De resultatenrekening Indonesië geeft
een totaal aan baten van Rp 22.620.385
(19.846.024). Na div. voorzieningen, waar
onder reservering van Rp 12.090.447, gaat
Rp 497.925 naar de verlies- en winstreke
ning. Dit bedrag komt overeen met de in
1954 over boekjaar 1953 in Nederland reeds
ontvangen winsttransfer, zodat de winst
en verliesrekening sluit met een verlies-
saldo van 31.386.
Voorgesteld wordt dit bedrag over te
brengen naar de winst- en verliesrekening
over 1954. Gezien het verlies, kan geen
dividend worden betaald. (Over 1949/52
werd telkens 3 pet uitgekeerd).
passen. Mevrouw GruepRoldanus won
haar deel van de prijs met het reeds ge
publiceerde boek „De humeuren in de
straat der weduwen", dat zich in Middel
burg afspeelt; mej. Tina Keller, een Mid
delburgse journaliste, zond „Het uitver
koren eiland" in, een serie gedichten in
proza. Louis Vleugelhof is een Rotter
damse onderwijzer, wiens werk „Anno
Domini MCMLIII" een declamatorium, dat
reeds werd gepubliceerd, door de jury
werd bekroond.
Er waren ruim honderd inzendingen.
Voor de jeugdprijs werden slechts twee
werken ingezonden. Irt deze afdeling werd
een aanmoedigingsprijs van vijftig gulden
toegekend aan de negentienjarige H. P.
Colmjon, te Breda, vroeger in Middelburg
woonachtig. Zijn inzending is getiteld „De
Vloed".
De opgave die aan inzenders gesteld
was, luidde, dat hun werken moesten pas
sen in het kader der herdenking van her
stel en wederopbouw van Walcheren, het
zij geïnspireerd op de rampen, die het
eiland troffen, hetzij op de wijze, waarop
deze werden doorstaan, dan wel on een
Middelburgs of Walchers onderwerp in
het algemeen. De prijs was in het afge
lopen voorjaar uitgeloofd, evenals de
stadsprijs Middelburg voor beeldende
kunst.
Kon. onderscheiding. Bij K.B. is benoemd
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau,
J. Sikma te Rauwerd (gem. Rauwerder-
hem, vice-voorzitter van 't Friesch Rund
vee Stamboek.
In het Moederhuis van de Ned. P***
Provincie der Medische Missiezuster
„Imstenrade" te Heerlen zal Woensdag
September a.f. ar Lydia Kandsbevgen u'*
Rotterdam de eeuwige geloften ttleggeÉS
Mej. L. Nieuwenhuls uit Rotterdam zal
habijt van de Medische Missiezuster» ow
vangen.
In categorie nieten: 21816 moet zü ZlMf