DE
EERSTE
UITKOMSTEN
ZEER BEVREDIGEND
Atoomprojectielen zijn goed
gebruikt
Prominente juristen getuigden
voor Tubbergse arts
0
IMPORT
Uruikt 't-Mproeft'tl
Instelling
opheffing
en
productschappen
oude bedrijfschappen
_J 35 JAAR
K.L.M.
LABOUR-congres GEOPEND
OEFENING
BATTLE ROYAL
VEKSE AMEMKAANSE
Gewacht wordt tot de verhoudingen
rijp zijn
1jooil\vill
VAN OPEN KAJUIT TOT
VLIEGENDE SALON
Verjaardag gewijd aan nagedachtenis van dr Plesman
j Gloeilampjes
MADE IN U.S.A.
Internationale samenwerking op lioog niveau
Snuif en wrijf
„Niet gemaakte visites aan militairen en te
veel kilometers gedeclareerd"
Gerucliten over Hille-
gomse kalkzandsteen
fabriek
Steeds meer paratyplius-
patiënten
Grijsaard tot 12 jaar
veroordeeld
i
Ernstig echec voor Bevan
's Werelds eerste
luchtlijn
Auto botste op bus
VOENSDAG 29 SEPTEMBER 1954
TACTS A
Geweldig enthousiasme
De luchtmacht
Directeur buiten vervolging
gesteld
Oorzaak nog altijd niet zeker
Moord op de Leusderheide
bewezen geacht
De dood in de pot
De beste bedden
gemaakt!
ooit
Vier conclusies
Ministerieel antwoord
Vóór Duitse herbewapening
Even
overwippen
Dynamisch bedrijf
Ontwikkeling in cijfers
Dat de K.L.M. na 35 jaar uit niets
geworden is tot wat ze thans is,
is in belangrijke mate te danken
aan de stichter, dr A. Plesman.
Daarom zal de 35e verjaardag van
de maatschappij worden gewijd
aan z y n nagedachtenis.
Bestuurder levensgevaarlijk
gewond
SPECTATORS HEADQUARTERS, Dinsdag.
(Van onze speciale verslaggever).
De rust is, betrekkelijk althans, teruggekeerd in dat gebied in West-
Duitsland, ruwweg gesitueerd tussen Bremen en de heuvels van het Sauer-
land, waar gedurende ruim een week de militaire colonnes over de wegen
daverden, de tanks met bun brede rupsbanden de grond omploegden en
de straaljagers huilend neerdoken op de bossen, waar een gedeelte van
de geallieerde troepenmacht zic.lt verschanst had. De „oorlog", waarbij
atoomwapens werden toegepast ter lering, is ten einde; de maquette in
liet basiskamp van de toeschouwers bij de grootse legeroefening Battle"
Royal, die ons op elk uur van de dag op overzichtelijke' wijze vertelde,
hoe de toestand in het oefengebied was, werd reeds Maandagmiddag
afgebroken en een gedeelte van degenen, die bij dit „vuistgevecht" als
„spectators" tegenwoordig waren, bevond zich reeds op weg naar huis.
Wanneer deze week ten einde is, zal de rust in het „oorlogsgebied" wel
helemaal zijn teruggekeerd, want dan zullen alle onderdelen van de
militaire machten van die landen, die aan deze oefening deelnamen, 11a
nog eenmaal in lange, trage en eindeloos lijkende colonnes de weg terug
te hebben afgelegd, definitief uit bet gebied verdwenen zijn. Eerst darï
zal men ook (in het strijdgebied van deze „shooting party'' van de zijde
van de Westduitse Bondsrepubliek een begin kunnen maken met bet vast
stellen van de schade, die in deze contreien aan huizen, akkers, weilanden
en wegen werd aangericht. En nog weer later zal men dan beginnen met
bet herstellen van de aangerichte schade. Want voordat het juiste schade
bedrag zal zijn vastgesteld, zal waarschijnlijk nog wel heel wat water dooi
de Rijn zijn gestroomd.
Al deze zaken zijn echter minder be
langrijk, dan zij schijnen. Het zijn alle
maal maar bijkomstigheden, die na elke
legeroefening naar voren treden. Er is
een ding van oneindig veel meer belang.
Dit is, dat deze oefening die zo realis
tisch mogelijk van opzet en uitvoering
was getoetst aan de eerste en voorlo
pige indrukken, volkomen en tot volle
tevredenheid is geslaagd. Dit geeft reden
tot een zeer gerechtvaardigde grote vol
doening.
Op de eindconferentie met de vertegen
woordigers van overkoepelende militaire
organisaties, van de schrijvende pers, de
radio en de televisie, heeft de algemeen
leider van de oefening Battle Royal, ge
neraal Richard N. Gale, zijn voldoening
over het welslagen van de herfstmanoeu-
vres 1954 niet onder stoelen of banken
gestopt. Men bereikte de objecten, die
men door middel van deze grootste na
oorlogse oefening had willen bereiken.
Want bij deze manoeuvres, bij deze gesi
muleerde oorlog tussen twee denkbeel
dige staten, die ieder voor zich, zij het
niet evenredig, de beschikking hadden
over het wapen van de toekomst, dat het
atoomwapen ongetwijfeld is, had men
voor het eerst sedert de jongste oorlog de
kans, een zeer belangrijk hoofdkwartier,
namelijk dat van een legercorps, in het
veld te beproeven. Over de uitkomsten is
men reeds nu uitermate tevreden.
Daarnaast testte men de samenwerking
tussen hoofdkwartieren te velde van ver
schillende nationaliteiten en men is, nu
de oefening nog maar net beëindigd is,
reeds trots op de voortreffelijke samen
werking. De diverse commando's functio
neerden zowel afzonderlijk als gezamen
lijk, zonder meer goed. Zelfs in het geval,
dat men elkaar in het geheel niet kon
verstaan alle soldaten zijn geen ge
leerden vormde het talenverschil abso
luut geen ernstig bezwaar.
Tenslotte hadden de commandanten aan
beide kanten bij deze oefening, waarbij
atoomwapens in het geding werden ge
bracht, de vrije keus, hoe deze wapen in
het gevecht te gebruiken. En ook de keuze
van de tijdstippen, waarop de atoom
wapens ingezet werden, gaf geen reden
tot ontevredenheid. Tevens hebben de
commando's aan weerskanten zich kun
nen bekwamen in alle moeilijkheden, die
het gebruik van atoomwapens met zich
brengt.
De conclusies van generaal Gale over
deze oefening lieten dan ook practisch
geen enkel spoor van ontevredenheid na.
De opperbevelhebber was getroffen door
het enthousiasme, het tot het einde toe
aanwezige enthousiasme, van de deelne
mende troepen. Hij noemde deze geestdrift
bij Belgen, Canadezen, Engelsen, Ameri
kanen en Nederlanders zonder meer ge
weldig. Voorts was reeds nu, nog voordat
men de verkregen gegevens heeft kunnen
bestuderen, duidelijk geworden, dat de
verdediging zeer veel steun ondervindt
van een juist gepla&tste en goed getimede
atoomgranaat of -bom. De luchtverken-
ning is hierbij zeer waardevol gebleken.
De grondstrijdkrachten, de troepen te
velde dus met hun ondersteuning, waren
goed van organisatie. Voor een goed
effect in het veld is een juist uitgebalan
ceerd geheel nodig van alles, wat bij
elkaar nodig is: infanterie, genie, tanks,
kanonnen enz.; daarnaast moet dit even
wichtige geheel goed gecommandeerd wor
den. Bij Battle Royal is gebleken, dat men
een flink eind op de goede weg is gevor
derd. Generaal Gale raakte bij de bespre
king van dit punt aan de voornaamste
eenheid in het leger, de divisie. Naar zijn
mening zou de divisie niet meer uit het
tegenwoordige en toekomstige leger ver
dwijnen. De interne organisatie van de
divisie zal wellicht mettertijd worden
veranderd, doch de divisie als legeronder
deel heeft een vaste plaats veroverd. Alles
bijeengenomen zijn de resultaten van de
Battle Royal zeer bevredigend te noemen.
Bovendien heeft men zeer waardevolle
stof verkregen voor het maken van diep
gaande, noodzakelijke studies.
De luchtvaartdeskundige, die na gene
raal Gale de „air aspects" van de manoeu
vres besprak, stelde van tevoren vast dat
er bij deze oefening een waardevol onder
deel op het gebied van de luchtmacht had
moeten ontbreken, namelijk het lucht
gevecht. Dit vond zijn oorzaak in de, voor
de luchtmacht tenminste, te kleine opper
vlakte van het gebied, dat maar een
onderdeel vormt van het totale gebied van
het Europese „air defence system". Der
halve moest men zich beperken tot onder
steuning van de landtroepen en tot lucht-
verkenning, waarbij Venoms, Vampires,
Thunderjets, Meteors en Piper Cubs wer
den ingeschakeld. Men heeft, daar er geen
luchtgevechten werden geleverd, mis
schien meer ondersteuning gegeven, dan
in werkelijkheid mogelijk zou zijn ge
weest, doch niettemin heeft men zeer
waardevolle ervaringen opgedaan, b.v. bij
de samenwerking met de grondcomman-
do's en bij het opsporen en attakeren van
atotfmkanonnen. In totaal maakte men bo
ven het oefengebied 35.000 foto's, zodat
een grote staf ter beschikking moest zijn
om deze te kunnen gebruiken, hetgeen
weer veel leerstof opleverde.
Voor wat betreft het atomische aspect
van deze oefening deelde de generaal
tenslotte mede, dat er geen slecht ge
plaatste atoomgranaten waren geweest,
doch wel een drietal „damned" goede tref
fers, waarbij dus de juiste plaats en de
juiste tijd zeer goed gek zen waren. Zo
goed, dat, in geval het hier realiteit was
geweest, men de vijand een zeer zware
klap zou hebben toegebracht. De beste
atoomaanval was die bij Halle, in het Teu-
toburger Woud. De granaat, die hier neer
kwam, had een maximaal effect. Daar
naast had ook de atoomgranaat, die door
de Zuidelijke strijdmacht werd afgevuurd
op de belangrijkste oversteekplaats van
de Ems een z.er grove uitwerking, terwijl
de enige door de Noordlandse troepen af
gevuurde granaat tijdens de belegering
van Lippstadt de Zuidelijke tegenstand
voor een groot deel verpulverde.
(Advertentie)
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst
(Advertentie)
Voor dc handel: N.V. Levert Co, Amsterdam C
Een boete van duizend gulden of een
maand hechtenis heeft mr De Walle, Offi
cier van Justitie bij de Almelose recht
bank, gisterenmiddag geëist tegen de 53-
jarige Tubbergse arts H. C. W. wegens
valsheid in geschrifte, meermalen ge
pleegd. De arts zou als „contractarts" in
1952 en 1953 visites aan van verlof thuis
gebleven militairen hebben gedeclareerd,
welke hij niet had gemaakt. Bovendien
zou hij een te groot aantal kilometers in
rekening hebben gebracht. De hele dag
heeft de Almelose rechtbank besteed aan
de behandeling van deze zaak. 18 Getuigen,
van wie 6 a decharge, werden gehoord en
bij de laatsten waren juristen van naam,
bekenden van de Tubbergse dokter. Zo
legde prof. mr W. Pompe, de Utrechtse
hoogleraar in het strafrecht, zijn getuige
nis af ten voordele van de Tubbergse arts,
evenals prof. mr W. Duynstee C.ssR.
uit Nijmegen en de president van het Bos
sche Hof, dr H. Kramer.
De Officier had dokter W. vijf feiten
ten laste gelegd. De eerste drie sloegen op
het invullen op de declaratieformulieren
van visites, welke niet zouden zijn afge
legd. De laatste twee op de te veel in re
kening gebrachte kilometers. Verdachte
hield vol, dat hij naar eer en geweten had
gehandeld. De visites waren door hem
wel gebracht, maar hij zou steeds voor
een gesloten deur zijn gekomen.
Vervolgens werden de destijds bezochte
militairen en hun moeders gehoord over
het eventuele bezoek van dr W. Allen
verklaarden de arts niet te hebben ge
zien. De dokter zou aan de deuren hebben
gerammeld en daarna zijn vertrokken.
Niemand had echter iets gehoord.
De drie genoemde juristen, allen beken
den van dr W., kenden de verdachte als
een zeer edelmoedig mens, die zeker niet
in staat zou zijn tot een opzettelijke ple
ging van valsheid in geschrifte. Wel wis
ten ze, dat de dokter zeer slordig en een
slechte boekhouder was en ze weten de
onjuiste declaraties dan ook aan onopzet
telijke fouten- Alle drie de getuigen ver
klaarden, dat geldzucht aan dokter W.
volkomen vreemd is.
Dat een onjuist aantal kilometers werd
opgegeven was te wijten aan mevr. W.,
zo verklaarde deze, toen ze als getuige
werd gehoord. Zij hield de administratie
bij van de afstanden, welke de dokter reed
en ze meende, dat ze op voorschrift van
de betrokken autoriteiten een bepaald
aantal kilometers bij elke rit mocht de
clareren. In totaal bedroeg het aantal ki
lometers, dat volgens de tenlastelegging
teveel in rekening zou zijn gebracht,
ruim 60.
Mr De Walle begon zijn requisitoir met
de opmerking, dat dokter W. zijn taak als
contractarts niet juist is nagekomen. Na
zijn uitvoerige bewijsconstructie het re
quisitoir duurde 70 nlinuten concludeer-
Het gerechtshof te Amsterdam heeft de
heer J. A. van Herwaarden, te Aerden-
hout. directeur van de N.V. Van Her-
waarden's Kalk-Zandsteenfabrieken te
Hillegom, buiten vervolging gesteld voor
alle feiten, welke hem in de laatste 2l/i
jaar ten laste waren gelegd.
Deze beslissing is inmiddels onherroepe
lijk geworden, zodat er thans een einda
is gekomen aan deze geruchtmakende zaa*
welke op 10 Maart 1952 begon, toen de
politie in het huis van de heer Van Her
waarden en in zijn fabrieken te Katwijk
en Hillegom een onderzoek instelde. Ei
was n.l. beweerd, dat aanzienlijke be
dragen zouden zijn verduisterd ten nadele
van de N.V. en van het pensioenfonds dier
N.V.
De heer v. Herwaarden werd enige
malen gearresteerd, doch telkenmale weer
in vrijheid gesteld op last van het ge
rechtshof te Amsterdam
Hierop volgde een zeer uitgebreid onder
zoek, dat eindigde met een kennisgeving
vanwege de officier van Justitie te Haar
lem van verdere vervolging, waartegen
de heer Van Herwaarden door middel
van zijn raadsman een bezwaarschrift in
diende.
De rechtbank te Haarlem wees dit af
doch in hoger beroep stelde het hof te
Amsterdam de heer Van Herwaarden in
het gelijk en thans definitief buiten ver
volging. Het hof overwoog daarbij, dat
voldoende aanwijzing van schuld ontbras
en verdere vervolging terzake van be
doelde feiten lichtvaardig ware te achten.
Hoewel het aantal patiënten, dat thans
in en om Katwijk aan paratyphus lijdt, is
gestegen tot 283, kan nog niet met zeker-
heidiworden aangetoond, dat de ziekte is
ontstaan door het eten van ondeugdelijke
paling.
Weliswaar hebben alle patiënten tot nu
toe beweerd, dat zij paling hebben gegeten,
doch gisteren zijn een of twee secundaire
infecties geconstateerd, die te wijten zijn
aan het feit, dat een moeder kinderen
heeft geïnfecteerd. Bovendien schijnen er
nog verscheidene personen te zijn, die
wel aan de ziekte lijden, doch nog steeds
geen dokter hebben geroepen. De inspec
teur van de volksgezondheid in Zuid-Hol
land, dr In 's Veld verwacht dan ook, dat
het aantal geregistreerde gevallen de drie
honderd zal overschrijden.
de de Officier de arts zeker strafbaar. Hij
heeft, aldus mr De Walle, in 1952 in zes
maanden liefst 3.213 getoucheerd van de
Staat. Een groot deel van zijn inkomen
bestond uit zijn werk als contractarts. Hoewel de procureur—generaal mr J. F.
I Hoeffelman veertien dagen geleden ter
Mr Kranenburg hield een warm pleidooi zitting wegens gebrek aan bewijs van de
voor zijn cliënt. De raadsman stelde met
nadruk vast, dat de opzettelijkheid bij het
indienen van de juiste declaraties moet
worden bewezen, en dat het feit, van in
diening alleen geen strafbaar feit is. In
totaal heeft de dokter als de tenlaste-
gelegde feiten tenminste waar zijn hoog
stens 30 van de staat onrechtmatig ver
kregen- De overige declaraties, waarvan
de Officier een optelsom maakte, kon hij,
aldus de raadsman, niet ten laste leggen
wegens gebrek aan bewijzen. De raads
man meende echter te kunnen bewijzen,
dat de dokter zeker enkele van deze ten
laste gelegde visites wel heeft gebracht.
Bovendien zal hij zeker enige keren voor
een gesloten deur hebben gestaan, zodat
hoogstens een „winst" van 20 overblijft.
Daarentegen heeft de dokter een declara
tie, welke hij als onjuist gedateerd terug
kreeg, nooit meer voor de tweede keer in
gediend, omdat hij het gewoon vergat.
Deze bedroeg 25, zodat de cliënt volgens
de raadsman nog 5 van de staat tegoed j
heeft. Bovendien staat vast, zo zei mr
Kranenburg, dat dokter W. ook te weinig
consulten heeft opgegeven.
Uitspraak over 14 dagen.
opzet moord noch doodslag bewezen acht
te en aldus slechts wegens diefstal met
geweldpleging 9 jaar met aftrek eiste,
heeft bet Amsterdamse gerechtshof, juist
als in eerste instantie de Utrechtse recht
bank, de 81-jarige J. L. uit Nijmegen
schuldig verklaard aan de moord op de
58-jarige H. W. H. uit Nijmegen, in Juli
1953 op de Leusderheide gepleegd. Het
hof, dat gisteren uitspraak deed, grondde
het bewijs op een andere constructie dan
de rechtbank, doch legde de grijsaard de
zelfde straf op: 12 jaar met aftrek en met
bevel, dat de veroordeelde ter beschik
king van de regering zal worden gesteld
om van harentwege te worden verpleegd.
Geïmponeerd door: N.V. CIGARETTES IMPORT CV A. J. BLOK SCHEVENINGEN
'- GRAVENHAGE, 28 Sept. 1954.
De veertien wetsontwerpen, welke be
trekking hebben op de instelling van
een zevental productschappen en de op
heffing van de daarop corresponderende
oude bedrijfschappen zijn, zonder dat
de zaak voor minister de Bruyn veel
moeite opleverde, door de Eerste Kamer
goedgekeurd. Door de Tweede Kamer
waren deze wetsontwerpen op 5 Juni j.l.
aangenomen.
De Eerste Kamer had intussen voor de
behandeling van deze en een aantal
agrarische wetsontwerpen, welke nog
zullen volgen, zoals de Jachtwet en de
Ruilverkavelingswct een nieuw systeem
bedacht, dat niet alleen een belangrijke
tijdsbesparing betekent, maar dat bo
venal het euvel verhelpt van de einde
loze herhaling van steeds dezelfde op
merkingen en bezwaren, wanneer de le
den der verschillende fracties over een
bepaald ontwerp achtereen het woord
voeren. De agrarisch georiënteerde le
den der Eerste Kamer hadden zich naar
aanleiding van deze en nog volgende
agrarische wetsontwerpen beraden en
besloten om één van hen namens allen
het woord te laten voeren, zodat men
vele nodeloze herhalingen kon ontgaan.
Dit deelde Prof. Rip (AR) mede, die
door de agrarisch georiënteerde leden,
zoals hij het uitdrukte, uitgekozen was
om namens hen bij deze ontwerpen het
woord te voeren. Bij de behandeling van
de jachtwet en van de ruilverkavelings-
wet, zal dan weer een lid .van een der
andere fracties namens allen het woord
voeren. Een maatregel, die navolging
verdient en waaraan, met het oog op
de komende begrotingen vooral de
Tweede Kamer zich zal kunnen spiege
len.
Dit nam natuurlijk niet weg, dat ook
de andere leden de vrijheid behielden
om bij dit ontwerp het woord te voeren
en het waren prof. Molenaar (VVD), de
heer Reyers (CH) en de heer Branden
burg (comm.), die hiervan gebruik
maakten.
Het voornaamste betoog kwam echter
van de zijde van de heer Rip, die op twee
belangrijke aspecten bij deze wetsont
werpen wees.
Hij besprak allereerst de verhouding
tussen de regering, de S.E.R. en de re
presentatieve organisaties, waarbij hij
erop wees. dat de afwijking van het ad
vies van de S.E.R. waarbij rekening
was gehouden met de wensen van de re
presentatieve organisaties niet ten ge
volge mocht hebben, dat deze organisa
ties hun advies niet meer zouden kunnen
herkennen. Van de andere kant hadden
de Centrale overheid en de S.E.R. hun
eigen verantwoordelijkheid en moesten
zij dus wijzigingen kunnen aanbrengen.
Was er wat de bestuurssamenstelling
en de bevoegdheden betreft een afwij
kende mening op centrale punten, of
zou de S.E.R. niet kunnen komen tot een
advies aan de regering, dan zou deze
zich van instelling moeten onthouden.
-n. De heer Rip
was het er
j niet mee eens.
dat de repre
sentatieve or
ganisaties voor
het vaststellen
der verordenin
gen geen ad
vies zouden
mogen uitbren
gen. Dat noem
de hij de dood
in de pot voor
de vrije organi
saties die daar
door tot kies-
De invloed
Mr W. RIP
De woordvoerder
colleges werden verlaagd
van deze organisaties op de P.B.O. moest i
juist worden versterkt. Hij verdedigde
ook de mening van prof. De Gaay Fort
man van een verplicht adviesrecht voor
die organisaties, die niet in de product
schappen zijn vertegenwoordigd.
Als tweede belangrijk aspect behandel
de hij de omvang der bevoegdheden van
de betrokken productschappen.
In verband met de amendementen
van de heer Van der Ploeg in de Tweede
Kamer achtte hij het prijsbeleid wel een
taak van de overheid, maar niet zo, dat
de productschappen zich hiermee slechts
bij hoge uitzondering zouden mogen be
moeien. De richtlijn moest zijn: vrijheid
waar mogelijk, regeling waar noodzake
lijk en niet omgekeerd.
Wat de vestigingseisen betreft vroeg
hij de minister voor de P.B.O. medede
ling aangaande de stand van zaken van
het overleg met het Landbouwschap in
zake de vestigingseisen in de tuinbouw
sector.
Op 15 Februari van het volgend jaar
onbeperkte, garantie
geruisloos
BINNENVËRjNG BED wa.m
voor
moderne
SCHUIMRUBBER BED mensen
HAZET BEDDEN, en MATRASSE N.F ABRIEKEN te ZEVENBERGEN TELEFOON No
expireren namelijk betrokken Rijksbu-
reaux en vervallen daarmee de vesti
gingseisen. Een nieuwe Landbouwwet is
er nog niet en de heer Rip wilde dus we
ten, hoe het tegen die tijd met de vesti
gingseisen zou staan. Er is in ieder geval
spoed gewenst.
De heer Rip kwam mede namens zijn
fractie en zoals hij zeide naar hij
hoopte, ook mede namens de andere
agrarische leden tot de volgende vier
conclusies:
1. De productschappen zouden vol
doende vrije armslag moet hebben.
2. Zij zouden zich een wijze zelfbeper
king moeten opleggen.
3. De afstand tussen productschappen
er vrije organisaties mocht niet te groot
worden.
4. Men zal soberheid moeten betrach
ten bij het opleggen van heffingen en het
geven van vergoedingen.
Men kan zich nu achteraf de vraag stel
len of dit nieuwe systeem geen moeilijk
heden zal geven bij de beoordeling der
ontwerpen naar de verschillende opvat
tingen, welke in de Kamer heersen. Men
zal dit systeem natuurlijk niet in alle ge
vallen kunnen toepassen, maar bij de
hierboven genoemde agrarische ontwer
pen is dat mogelijk en zo zullen er wel
meer zijn. Men kan de agrarische sena
toren alleen maar prijzen, dat zij nu voor
het eerst deze proef hebben genomen en
daarmee de debatten belangrijk hebben
bekort. Hoor, Tweede Kamer, hóór
Het was minister De Bruijn, die hierop
moest antwoorden en het was hem dus
niet moeilijk gemaakt. Hij hadalleen
maar de gebruikelijke objecties te beant-
woorden.
De heer Molenaar (V.V.D.) was het er
niet helemaal mee eens, dat de minister
ook de instelling van schappen zou willen
bevorderen, waar de verhoudingen nog
niet rijp waren. Dat \vas niet zo. zei mi
nister De Bruijn. Waar de verhoudingen
nog niet rijp zijn. ben ik verplicht voor
lichting te geven en door persoonlijk con
tact de verhoudingen te beïnvloeden. De
minister zeide er niet aan te jjnken, waai
de verhoudingen- nog niet rijp zijn met
wetsvoorstellen voor het instellen van
productschappen te komen.
De prijsregelende bevoegdheden bespre
kend, waarover de heer Rip had gespro
ken, zeide hij. dat het standpunt van de
regering niet zo was. dat er onder geen
enkele omstandigheid gedacht kon wor
den aan prijsregelende bevoegdheden voor
de productschappen.
Wat niet precies de bezwaren van de
heer Rip onderving. Deze zou wat verder
willen gaan dan de regering, al erkende
hij hier allereerst een taak voor de re
gering. Inzake de verhouding van de
schappen tot de Staten-Generaal zeide de
minister, dat het beleid van de regering
ten aanzien van de schappen altijd onder
controle stond van de Staten-Generaal en
dat de Staten-Generaal de regering bij de
instelling van schappen steeds kon inter-
j pelleren. Overigens volgde de regering in
het algemeen de adviezen van de S E.R.
Hierna volgden nog wat replieken,
waarna de wetsontwerpen z h.st. werden
aangenomen.
F. S.
55
De aangekondigde opening van het na
tionale congres der Labourpartjj te Scar
borough heeft gisteren plaats gehad.
Aneurin Bevan, leider van de linker
vleugel van de Britse LabourpartU, is l>t)
de verkiezing voor de post van penning
meester van de partjj met groter verschil
dan verwacht werd verslagen door Hugh
Gaitskell, voormalig minister van finan
ciën en aanhanger van de herbewapening
van West-Duitsland.
Gaitskell vérkreeeg 4.338.009 stemmen op
een totaal van iets meer dan zes millioen.
Bevan maakt thans voor het eerst sedert
de oorlog geen deel meer uit van het lei
derschap der partij.
Vier aanhangers van Bevan. die in het
bestuur zitting hadden, werden daaren
tegen met een hoger aantal stemmen her
kozen. Het nieuwe lid van het bestuur,
Arthur Greenwood jr. is onlangs door de
aanhangers van Bevan beschouwd als een
mogelijke toekomstige „Bevaniel''.
De partijleider, Attlee, is automatisch lid
van het uit 28 leden bestaande bestuur,
evenals de nieuwe penningmeester. Gaits-
skell. Doordat Bevan zich voor het pen
ningmeesterschap candidaat stelde, kon hij
zijn gewone zetel in 'net bestuur, die hij
anders zeker behouden zou hebben- niet
verdedigen.
Onlangs trad Bevan uit de leiding van
de parlementaire Labourfractie na on
enigheid met, Attlee over de Westduitse
herbewapening en de Zuidoostaziatische
Verdragsorganisatie, waartegen hij gekant
is.
Het congres heeft zich in de verdere
loop der debatten met een verschil van
iets minder dan een kwart millioen
stemmen vóór de politiek van de offi
ciële leiders uitgesproken door een reso
lutie aan te nemen, waarin herbewape
ning van West-Duitsland wordt voorge
staan. De stemverhouding was: 3.270.000
vóór eri 3.022.000 tegen de resolutie.
De motie van de aanhangers van
Bevan, waarin herbewapening van West-
Duitsland wordt veroordeeld, werd met
3.281.000 tegen 2.910.000 stemmen verwor
pen. Ook dit is dus een nederlaag voor
Bevan, maar door het geringe stemmen-
verschil in feite eerder een morele over
winning.
Flying Dutchman veroverde aardbol
(Van onze Haagse redactie)
Dit jaar bestaat de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij 35 jaar. Om
precies te zijn op 7 October, want op die datum werd in 1919 de stichtings-
acte gepasseerd. Tevens is het 30 jaar geleden op 1 October dat het
eerste K.L.M.-toestel, de Fokker F 7, naar Batavia vertrok. Ter gelegenheid
van de 35e verjaardag van onze nationale luchtvaartmaatschappij zal op
rionderdagochtend 7 October 's morgens om 11 uur door de president
directeur, de heer I. A. Alcr, in het passagekantoor aan de Hofweg te
Den Haag een bronzen plaquette van dr A. Plesman worden onthuld. Op
dezelfde tijd zullen in 86 K.L.M.-kantoren, verspreid over de gehele
aardbol, eveneens dergelijke plaquettes worden onthuld. En hoewel 35
en 30 jaar geen erkende jubilea zijn is er, dunkt ons. toch wel aanleiding
even stil te staan hij het grote werk, dat in die tijd door de K.L.M. tot
stand werd gebracht.
In 35 jaar is de' „Flying Dutchman" tot
een begrip geworden, dat in de hele
wereld bekendheid en een uitstekende
reputatie geniet. Het beginpunt was
's werelds eerste luchtlijn, Amsterdam—
Londen, geopend op 17 Mei 1920. Om
kwart voor één 's middags landde op
Schiphol de gehuurde Havilland DH 16 G
EALU met aan boord twee passagiers, een
pakje ochtendbladen en een brief van de
Lord Mayor van Londen, gericht aan de
burgeme'ester van Amsterdam. Het eind
punt van de ontwikkeling, welke toen
werd ingezet, is nog lang niet in zicht.
Maar in 1954 onderhield de K.L.M. met 91
moderne toestellen de verbinding met 104
steden in 68 landen.
Het vliegerijbedrijf is een dynamisch
bedrijf. Steeds nieuwe in'tiatieven en
nieuwe combinaties moeten worden ont
wikkeld. wil men in staat ziir, de buiten
landse concurrentie het hoofd te bieden.
Dat geldt evengoed voor wat betreft het
bijhouden van de technische ontwikkeling,
welke in het vliegbedrijf een wel zeer
stormachtig verloop pleegt te hebben en
het openleggen van nieuwe verbindingen,
als wel de stimulering van de verkoop
van vervoersruimte. Dat laatste is voor
het grote publiek veel minder spectacu
lair, maar daarom niet minder belang
rijk. Ook wat dit aangaat is de KL.M.
nog steeds springlevend. Een recent voor
beeld is het plan van de Holland-retour-
polis, in de ideëenbus gestopt door de
employé's A. Endendijk en H. F. Schut
en beloond met het aardige sommetje
van 1000.
Wat is deze Holland-retourpolis? Zij
moet de emigranten in staat stellen bij
overlijden van bloedverwanten in het
vaderland even over te wippen. Binnen
kort zullen vier verzekeringmaatschap-
pijen gezamenlijk een genormaliseerde
polis uitbrengen. Dan zal het mogelijk zijn
om op het leven van één of meer bloed
verwanten een verzekering af te sluiten
voor het bedrag, dat nodig is om de reis
te maken. De hoogte van de premie is
afhankelijk van de afstand en van de leef
tijd van de bloedverwant(en). De heren
Endendijk en Schut zijn tot dit idee ge
komen, omdat het wel eens voorkwam,
dat een K.L.M.-kantoor een verzoek kreeg
van een emigrant om crediet. teneinde in
Nederland zieke of door een ongeval ge
troffen ouders te bezoeken.
Ziehier een aardig voorbeeld om poten
tiële afnemers te kweken. Natuurlijk be
hoeft het geld van zo'n polis niet te
worden besteed om met de K.L.M. te
reizen. Maar het zal duidelijk zijn, dat de
maatschappij een goede kans maakt haar
clientèle via deze verzekering uit te
breiden.
De ontwikkeling, welke de K.L.M heeft
doorgemaakt, kan niet beter worden aan
gegeven dan door enkele cijfers Het
luchtnet was in 1920: 460 km lang; in
1939: 28 000 km en in 1953: 236.000 km.
Het aantal landen, dat in de dienstregeling
was opgenomen, bedroeg 2 in 1920 tegen
68 in 1954. In 1920 werd 82.00G km ge
vlogen: in 1953 niet minder dan 48.754.000
km. In 1920 werden 345 passagiers ver
voerd, in 1953 600.000.
Zo luxueus en geriefelijk als de mecha
nische vogels thans zijn, zo primitief was
het bij het begin. Van een passagier werd
toen verwacht, dat hij eer- sportieve
kwant was. Immers hij moest in een open
kajuit zitten. En in plaats van een fijn
hapje of een warme of koele dronk bood
de K.L.M.-service hem 'n leren jas. wind-
kap, handschoenen, windbril enbij
koud weereen waterstoof. En hoe
was de navigatie geregeld 1 Naar Enge
land werd gevlogen via Leiden, Den Haag.
Sangatte Folkestone, Ashfotd en Ton-
bridge. Want, omdat er geen radio-instal-
latie aan boord was en de motor en
instrumenten voor grote afstanden over
water onveilig waren, moest zoveel moge
lijk over land worden gevlogen. Om de
vlieger in te lichten over het weer boven
het Kanaal, werden op enige plaatsen
langs de route schoolborden met weer-
meldingen neergelegd. In geval van regen
ot sterke wind keerde het toestel terug.
Ja, het is een hele grote stap van de
Havilland DH-G. een verbouwde verken
ner. welke plaats bood aan één bestuurder
en twee passagiers tot de lockheed Super
Constellation, die 43 tot 81 passagiers met
een kruissnelheid van 338 mii! per uur
over de oceaan voert. De K.L M. is mee
gegroeid met deze technische ontwikke
ling. Echter niet zonder tegenslagen. De
tweede wereldoorlog reduceerde het Euro
pese net tot de verbinding Londen—Lissa
bon, later verlengd tot Bristol en Gibral
tar. Ongelukken werden haar niet be
spaard. De ondergang van de Uiver is de
vooroorlogse ramp, welke nog het meesi
in de herinnering voortleeft.
Doch ook in vergelijking met vlieg
rampen kleine tegenslagen bleven niel
uit. Typisch voorbeeld is de eerste Indië-
vlucbt. Op 1 October vertrok de H-WACC
met A. N. J. Thomassen a Thuessink van
der Hoop als gezagvoerder, luitenant-vlie
ger H. van Weerden Poelman als 2e piloot
en werktuigkundige P. A. van den Broeke.
van Schiphol. Motorstoring hield hen ech
ter tot 3 November te Philippopel vast,
zodat pas na 55 dagen op 24 November
Batavia werd bereikt. Aan de andere
kant: over gebrek aan spectaculaire
successen bad men ook geen klagen De
Pelikaan, de Uiver en de Dr ir Damme
zijn namen, welke in de vliegwereld met
respect worden genoemd.
Komende uit de richting Wernhout
reed de heer A. de B. uit St Willibrord
gisteren met zijn auto over het linker
gedeelte van het wegdek. Hjj kwam
daarbij in aanraking met een uit de
richting Breda komende bus van de
BBA. De heer De B. werd zwaar ge
wond en is. na voorzien te zjjn van de
laatste H.H. Sacramenten in zorgwek
kende toestand naar het St Ignatiuszie-
kenhuis te Breda overgebracht. Auto en
bus werden zwaar beschadigd.
Lorient Fran krijk)
Het ging er vrolijk toe op de kermis en
bij de schiettent was het een geknal, dat
het een lieve lust was Plotseling hoorde
men een doordringende gil en de 23-
jarige mademoiselle Bertaux, die de
zaken in de schiettent waarnam, viel
neer en gaf even later de geest. Het
bleek, dat een van haar klanten per
ongeluk op haar geschoten had en het
schot trof zo ongelukkig, dat het hart
geraakt werd. Hoe dat met een kermis-
geweer nu mogelijk was, wordt nader
onderzocht.
New York
Aan boord van een Grieks schip, de
„Neptunia", werd dezer dagen een baby
geboren. De eigenaar van het sc' ip vond
dit zulk een gebeurtenis, dat ij de baby
een bewijs gaf. dat het deze mogelijk
maakt zijn hele leven lang gratis met de
schepen van deze Griekse scheepvaart
lijn te varen.
Lissabon
We hebben weer eens een vliegende-
schotelverhaal opgediept. Cesar Car
doso schrijft aan het blad „Diario de Lis
boa Ik zag een vliegende schotel neer
komen op de bergflank nabij het dorp
Almaseda. Drie mannen klommen er uit,
ieder ongeveer twee meter groot. Ze
waren gekleed in een soort aluminium-
costuum en ze plukten bloemen twijgen
en struiken, die ze in een doorschijnende
bus stopten. Drie vrienden, die bij me
waren en ik zelf werden door hand
gebaren beduid, dat we ook in de vlie
gende schotel konden stappen. Toen we
weigerden, drongen de mannen niet ver
der aan, beklommen weer hun toestel en
stegen verticaal omhoog".
