Soldaten worden opgeroepen
W.-Duitse herbewapening schept
economische problemen
YBERT
Nog te vroeg voor een oordeel"
Nederland levert schepen
Mijnenveger ..Dokkum ging
- aarzelend - te water
Gillette
r
Grandioos besluit van Intern.
Kerkmuziekcongres
Successen der koren van
Breda en Venlo
UNIEKE BISSCHOPSWIJDING TE
PARIJS
KALYDON GLEED VAN STAPEL
Gloeilampjes
Tekort aan arbeiders en gevaren voor
investeringen en inflatie
Van mgr Villot, secretaris van
Franse Episcopaat
Suikerbietencampagne
begonnen
Jan Steen bracht
10.000 op
AUTO DOOR TREIN
GEGREPEN
Amerikaanse gedelegeerde over Visjinski's
voorstel
Felle aanval op tankvaart-monopolie
Al zoudt U de rijkste man van de tvereld zijn
U kunt zich niet beter scheren dan met GilletteI
WOENSDAG 13 OCTOBER 1954
PAGINA 5
ERHARD WIL LEGEROP-
DRACHTEN VIA DE VRIJE
MARKT PLAATSEN
Defensiekosten
Situatie van „over-emplo^
ment
VOORKOM
HEESHEID
Haar verloren, al verloren!
HET NIEUWE
DUITSE UNIFORM
kleur: olhfgroeh
Frankfort (Duitsland)
IJden
In Dinteloord
Paul Brandt veilde
BURGEMEESTER VAN
BARENDRECHT
Geen strikt dirigistisch
systeem
Op onbewaakte ovewreg
Een dode en een zwaar gewonde
(Van onze correspondent)
Dinsdagavond omstreeks half acht is op
de onbewaakte overweg aan de Barak-
kenstraat te Heer (L.) een personenauto
gegrepen door een Belgische passagiers-
trein. Van de twee inzittenden van de
auto werd de 25-jarige ongehuwde St. uit
Gronsveld op slag gedood, terwijl de 30-
jarige gehuwde Z„ eveneens uit Grons
veld, zwaar gewond in zorgwekkende toe
stand naar het ziekenhuis te Maastricht
werd overgebracht.
T>'
BURGEMEESTER PLEITTE
VOOR ZIJN STAD
Laat ze lopen!
ZILVER VOOR MEVR. VAN
WALSUM-QUISPEL
Het Gillette precisie-scheerapparaat '32
2 Blauwe Gillette mesjes, kost
met
slechts
Met Gillette scheert U zich perfect
en snel. Gillette mesjes zijn de
hardste en scherpste ooit geslepen.
Daarom gaan ze ook langer mee.
'n goeie morgen
begint met Gillette
BLUE GILLETTE
75 cent per 5
Wiener Sanberknaben
Venlona
Resoluties van het congres
Zelfzucht en afbraak
Andere tijden
Gewaardeerde burger
75 JAAR IN 'T KLOOSTER!
Ook al is de inschakeling van West-
duitsland in de Westerse defensie nog
lang geen voldongen feit, tocli houdt men
zich in de Bondsrepubliek reeds bezig
met de problemen, die de eventuele her-
bewapening mee zal brengen. Aangeno
men, dat Duitsland tot de Nato zal wor
den 'toegelaten, dat een oplossing wordt
voor het Saarprobleem en dat een
en ander ook de vereiste parlemen
taire ratificatie zal verkrijgen, is te ver
wachten, dat de eerste gevolgen van de
herbewapening van W.-Duitsland en van
de opheffing van de geallieerde controle
op de productie in het voorjaar van 1955
merkbaar zullen worden. In Bonn ge
looft men, dat tegen die tijd in verschil
lende industrieën de investeringen reeds
op gang zullen zijn gekomen m.n. in de
electrotechnische industrie, die van
staal-alliages, vliegtuigindustrie, vracht
auto's en de optische industrie.
Volgens leden van het Westduitse mi
nisterie zou er met de opbouw van een
Duits leger van 500.000 man in het eerste
jaar een bedrag gemoeid zijn van 10
milliard en in het tweede jaar van f 20
milliard, terwijl de kosten om een derge
lijk leger in stand te houden per jaar
7.5 milliard zouden bedragen.
Het W.-Duitse ministerie van financiën
is de opvatting toegedaan, dat Duitsland
niet in staat is deze initiële kosten zelf
te dragen. Men hoopt dan ook, dat de
eerste uitrustingstukken door de V.S
zullen worden geleverd, ten dele uit
Amerikaanse voorraden, ten dele ais
„off-shore" leveranties door de Britse
industrie, bij wijze van een soort leen-
en pachtregeling.
Naar de Fin. Times meldt is in de be
groting voor het komende belastingjaar
voor defensiekosten een bedrag opgeno
men van 7.5 milliard, gebaseerd op de
veronderstelling, dat de bezettingskosten
van 500 millioen per maand op 1 Juli
zullen ophouden. Daarna moet dooi
Duitsland nog 2.650 millioen in termij
nen betaald worden, terwijl het nog niet
vaststaat of daarna nog iets verschul
digd zal zijn.
De grootste problemen waar de West
duitse industrie bjj de herbewapening
mee te kampen zal hebben zijn: de inves
teringen, het tekort aan arbeiders en het
inflatiegevaar.
Wat de investeringen betreft worden
belangrijke resultaten verwacht van be
trekkelijk kleine bedragen. Voor de pe
riode 1955/'56 worden de volgende inves
teringsbedragen genoemd in de verschil
lende industrieën: radar 150 millioen
optische industrie 100 millioen, jeeps
150 a 200 millioen. De uitgaven voor
kernenergie zal naar raming 400 mil
lioen moeten belopen, dit echter buiten
de sfeer van bewapening.
De herbouw van de vliegtuigindustrie
zal waarschijnlijk het moeilijkste pro
bleem vormen. Duitse deskundigen me
nen daar acht jaar voor nodig te hebben,
zelfs indien het vereiste aanvangskapi-
taal van 1 a 2 milliard beschikbaar is.
Het zal echter niet eenvoudig zijn het
benodigde kapitaal bij elkaar te krijgen,
ofschoon gevoelens van nationaal pres
tige wel een handje zullen helpen. Aan
vankelijk zal de industrie het dan ook
wel kalmpjes aan moeten doen en zich
eerst toeleggen op oefen vliegtuigen, lich
te machines, onderdalen en helicopters;
wat deze laatste betreft zouden de Duit
se deskundigen enige verrassingen in
petto hebben.
In verband met de grote omvang van
het leger en de periode van 18 maanden
waarbinnen de conscriptie zal moeien
plaats vinden vreest men in Duitsland
een ernstig tekort aan geschooide arbei
ders Deze vrees wordt nog versterkt
door de verwachte ontwikkeling van de
bevolking. Volgens officiële ramingen
zal de bevolking van de leeftijdsklassen
van 18 tot 65 jaar in 1955 toenemen met
348.000. in 1956 met 249.000, in 1957 met
83.000. Een geleidelijke afneming van de
toeneming dus, welke in 1960 omslaat in
een daling met 148.000, waarna weer een
langzame verbetering verwacht wordt.
De oplossing van het probleem ziet men
in het inschakelen van Italiaanse ar
beidskrachten. waaraan de Gewerk-
schaftsbund uiteraard zijn goedkeuring
zal moeten geven.
De Westduitse economie nadert op het
ogenblik de volledige werkgelegenheid.
Er zijn momenteel nog ca 800.000 werk
lozen, maar men zal moeten aannemen,
dat velen hiervan niet tot de volwaardi
ge arbeidskrachten gerekend kunnen
worden. Wanneer eenmaal een leger van
500.000 man in het leven zal zijn geroe
pen, zal er een situatie van over-em-
ployment ontstaan.
Ter bestrijding van het inflatiegevaar,
dat onder dergelijke omstandigheden al
tijd bijzonder groot is, zullen bepaalde
bevoegdheden moeten worden verleend
aan een inter-ministeriële instantie, wel
ke, waarschijilijk onder leiding van de
vice-kanselier Blüeher zal woiden a
steld.
«Minimi
(Advertentie)
door een regel
matig gebruik van
(Advertentie)
Roos Is een teken dat Uw hoofdhuid
verschilfert, Uw haar zal uitvallen Indien
u niet zéér snel ingrijpt'. Want Uw onder
voede hoofdhuid schilfert reeds en ver-
hoornt.
Daar moet U onmiddelijk Iets tegen doen.
Wat? Dit is geen vraag meer sedert
Silvikrin, de wetenschappelijke haarvoe-
ding, is uitgevonden. Ga terstond Silvi
krin gebruiken. Silvikrin heeft reeds
talloze mensen over de gehele wereld uit
komst gebracht. Silvikrin bevat n.l. de
14 natuurlijke opbouwstoffen voor de
haargroei, zoals Tryptofaan, T-rosine,
Cystine en de 11 overige uit de anlmo-
groep. De wetenschap heeft vastgesteld,
dat Silvikrin al deze opbouwstoffen in
de juiste verhouding bevat.
Helm van
Amerikaahs
model
Geen Duitse
knie laars
maar korte
rijglaars
(Telef. van onze Parijse correspondent)
De aartsbisschop van Parijs, kardinaal
Feltin, bijgestaan door mgr Guerry, aarts
bisschop van Kamerrijk en mgr de la
Channonie, bisschop van Clermont, hee
de secretaris van het Franse Episcop
mgr Villot, gisteren in de Notre Dame v
Parjjs tot bisschop gewijd MgrVjU
Ik heb een uitvinding gedaan, zegt
Hans Leistritz, waardoor het lawaai
van motorrijwielen vrijwel wordt op
geheven. Hij kreeg gelegenheid zijn uit
vinding te demonstreren en hij mocht
zijn geluiddemper bevestigen aan vier
motorrijwielen van Frankforter politie
mannen. De informatie langs rijdende
motoren van het viertal veroorzaakten
niet meer geluid dan het zachte gegons
van een gloednieuwe super-de-luxe auto
van het nieuwste model. Leistritz meent
dat, wanneer zijn geluiddemper in serie
wordt vervaardigd, de kosten er van
ongeveer veertig mark zullen bedragen,
Wellington (Nieuw-Zeeland)
Verleden jaar redde de nu vijftien
jarige Virgina Quinan het leven van een
schoolvriendin, die dreigde in zee te
verdrinken. De moeder van het geredde
meisje heeft Virginia een wereldreis
aangeboden. De moeder en het geredde
meisje gaan voor de aardigheid mee en
het plan bestaat om de hele wereld eens
goed te bekijken, want voor de reis ia
niet minder dan vijf jaar uitgetrqkken
Begonnen wordt met een trip door de
Verenigde Staten en Canada.
als hulpbisschop aan het Pa'rD taris
diocees wordt toegevoegd, bluft seer r
van het Franse Episcopaat en van oe
Franse bisschopsconferentie. Eenzc r
grote figuur wordt door deze wijding aan
het Episcopaat toegevoegd en de wijdings
plechtigheid was een treffend bewtfs van
de uitzonderlijk belangrijke plaats, welke
mgr Villot reeds in het bestuur van de
Kerk in Frankrijk heeft ingenomen.
Het feit heeft zich in Frankrijk nog niet
voorgedaan dat bij een bisschopswijding
zes kardinalen, de Pauselijke nuntius,
tachtig aartsbisschoppen en bisschoppen-
tal van gemijterde abten en superieuren-
generaal van congregaties en driehonderd
prelaten, apostolische protonotarii en
prefecten aanwezig waren. Slechts ziekte
en ouderdom hadden de enkele overige
bisschoppen belet naar Parijs te komen.
Even omvangrijk was de vertegenwoor
diging der burgerlijke maatschappij. De
president van de republiek was vertegen
woordigd door zijn secretaris-generaal, de
heer Merveilleux de Vignauy, de minister
president. de heer Mendès-France. werd
vertegenwoordigd door zijn eerste kabi
netschef, de heer Boris, terwijl van de
ministers aanwezig waren de heren Mu-
terrand, Temple, Anjoulat, Monteil en
Buron en alle te Parijs aanwezige staats
secretarissen. Voorts tal van oud-premiers
oud-ministers en Kamerleden, de presi
denten van tal van katholieke landelijke
organisaties en een groot aantal persoon
lijkheden uit de wereld van kunst en let
teren. Een deel van de toegestroomde ge
lovigen kon wegens plaatsgebrek geen
toegang tot de kathedraal krijgen.
De wijdingsplechtigheid, waaraan de
grootste luister werd bijgezet had plaats
in het transept op een verhoogd platform
waarop de zetels van kardinaal Feltin en
zijn beide assistenten waren opgesteld-
terwijl het altaar van de wijdeling zich
bij de eerste pilaar bevond, naast de troon
van vijf kardinalen, tegenover die van de
nuntius. Bij de ingangen der zijbeuken
vormde de schare van bisschoppen een
krans van purper.
Vóór de plechtigheid waren de schoon
ste paramenten uit de schatkamer van de
Notre Dame te voorschijn gehaald, terwij:
door de wijdeling de kostbare kelk werd
gebruikt, welke de Franse jeugd aan wij
len kardinaal Verdier schonk, bij diens
verheffing tot bisschop. Bij zijn dood heeft
de kardinaal deze kelk nagelaten aan de
Compagnie van St Sulpice, die gemeend
heeft de kelk thans als een bijzondere hul
de aan mgr Villot te moeten aanbieden.
De kromstaf van mgr Villot is gemaakt
van eikenhout, afkomstig uit zijn geboor
testreek Auvergne en draagt in de krom
ming de antieke ivoren adelaar van de
beroemde abt Segur van de koninklijke
basiliek van St Denis, de bouwer van de
Notre Dame van Parijs
Mgr Villot heeft gewild, dat de massa
van gelovigen, die de kathedraal geheel
vulde, de liturgische plechtigheden nauw
keurig kon volgen. Mgr Cordier gaf daar
om een verklaring en een vertaling van de
teksten, terwijl de gezangen in het Gre
goriaans werden uitgevoerd. De plechtig
heid, die drie uur duurde, werd dan ook
door de talrijke aanwezigen met zichtbare
bewogenheid en grote aandacht gevolgd.
De buitengewone luister, welke aan deze
bisschopswijding is gegeven, is in het bij
zonder een daad van erkenning geworden
door het ganse Episcopaat aan mgr Villot
gegeven, voor diens ontzaglijke arbeid,
verricht in de hoogste colleges van het
kerkelijk bestuur van Frankrijk. Immens
het is de taak van mgr Villot geweest,
de vergaderingen van het Franse Episco
paat voor te bereiden, waarin de belang
rijke bestuursbeslissingen worden geno
men. En sinds de halfjaarlijkse bijeen-
komsten van kardinalen en aartsbisschop
pen ook gesplitst zijn in bijeenkomsten
van Episcopale commissies is mgr Villot
belast met het secretariaat van al deze
commissies. Als bisschop zal mgr Villot
deze arbeid voortzetten.
Zo maar opeens was ^die ^mededeling
in
nen.
-■O maar versche-
het plaatselijke weekblaadje versche
nen,
behelzende dat op die en ie
tum des voormiddags om enning"
Plaatselijke commissie voor toekenning
van premiën en onderhoudsbijdragen
vanwege de gemeente de jaarlijkse sue-
renkeuring zou doen houden". En 10Pe"
dat die stierenhouders deden naar hel
gemeentehuis en de bestuursleden van
de plaatselijke commissie om inlichtin
gen. Die bestuursleden zélf stonden ook
al preplex. Hoe kon de gemeente nu zo
maar een stierenkeuring doen houden
zonder daar de plaatselijke commissie
voor toekenning van premiën en on
derhoudsbijdragen in te kennen? Onge
hoord! Enfin, verbolgenheid hier en
daar gemompel over het negeren van
®ezagsverhoudingen, over diskwalifa-
satie van „de plaatselijke comm^
Fen doro in onrust.... Tot men de be
trokken gemeente-ambtenaar (figuur
lik) btf de kraag grÜPt en men hem
rijn al te eigenmachtig optreden ver-
w U Ook hij zet echter grote ogen op.
Tstlerenkeuring?" „Ja, maar .n ons
plaatselijk blad!" Toen kwam de aap
uit de mouw, want secret?.n®"®Tlp
ren kunnen doorgaans wèl g -
Dat plaatselijke weekblaadje had in jn
rubriek „Bloemlezing uit dit blad voor
40 jaar" ook een stierenkeuring ge
memoreerd op een Maandag in Octo
ber t«a iM 18U
Pf campagne aan de Coöperatieve sui
kerfabriek Dinteloord is Maandagmorgen
om 6 uur begonnen. Dat is dit jaar wel erg
laat. Door het slechte weer vooral was de
aanvoer gestagneerd. De bedrijven te Roo
sendaal en Zevenbergen van de V C S
fabrieken draaiden al eerder. Het is voor
gekomen, dat bieten van Dinteloord naai
Zevenbergen werden vervoerd, om de
fabriek daar aan de gang te kunnen
houden. t
Te Dintelsas heerst grote drukte bij de
bieten aangevoerd per schip en ook per
wagen Veel schepen liggen gereed om te
'ossen' De voorraad bieten moet te Din
teloord constant groot zijn, omdat de
fabriek werkt met een zeer grote capa
citeit Vele mensen vinden werk bij het
rooien, vervoeren en verwerken van de
bieten. De lonen liggen dit jaar_hoog.
Te Dintelasas heerst grote drukte bij de
sluizen. Vroeger, toen zelfs vissers bieten
vervoerden, was het aantal schepen
geschut moest worden groter dan tegen
woordig. Nu wordt met grotere schepen
gevaren. Doch het aantal kilogrammen
bieten is veel groter dan vroeger- Voor de
fabriek te Dinteloord varen ruim 100 sche
pen met een capaciteit van 30.000 ton. voor
Zevenbergen varen ruim 40 schepen en
voor Roosendaal 25. De bieten komen uit
West-Brabant, de Zeeuwse en Zuidhol
landse eilanden, Oost-Brabant en Lim
burg. Ook komen er uit de Haarlemmer
meer, Wieringermeer en Groningen.
Het belangrijkste werk uit de collectie
...Kunst en Antiek" van de heer H, W
Kölling. die gisteren door Paul Brandt op
het buiten „Hofstetten" te Ellecom is ge
veild, was een schilderij van Jan Steen.
Het doek heeft een afmeting van ongeveer
34 bij 27'/2 cm. Het stelt enkele „tric-trac"-
spelers voor. Het werkje bracht 10.000
op, na voor 8.000 te zijn ingezet.
Het schilderij van Jan Steen stamt uit
de bekende veilingcollectie van J. Vliet te
Amsterdam in 1774 en A. Leers te Rotter
dam in 1767 en is voorzien van certificaten
van dr W. Bode en prof. W. Martin.
Andere verkochte werken van bekende
Hollandse meesters waren: een stilleven
van Abraham van Beyeren 9.000), een
eendenfamilie van Melchior d'Hontecoeter
(ƒ8.000), een stilleven van Willem Claes
Heda (ƒ7 800), een heuvellandschap van
Jodocuns de Momper en Jan Breughel
5.000). Verder werken van o.a. Nico
Berchem, David Teniers de Jonge, Wou
werman en Aert van der Neer.
Voorts werd een belangrijke partij Chi
nees porcelein. waaronder kapitale scho
tels van 500 tot f 700 geveild.
Met ingang van 1 November is benoemd
tot burgemeester van de gemeente Baren-
drecht rar H. H. Douma, met toekenning
van gelijktijdig eervol ontslag als burge
meester van Andijk. De heer Douma is lid
van de A.R. Partij.
Tussen de Westduitse minister van
economische zaken, prof. dr. L. Erhard,
en de gemachtigde voor de veiligheid,
Th. Blank, zijn de eerste schermutselin
gen begonnen over de vraag, wie verant
woordelijk zal zijn voor de ontwikkeling
van de productie van wapens en uitrus
ting voor een nieuw Duits leger. Prof.
Erhard is kennelijk bezorgd, dat zijn
systeem van vrije economie in het on
gerede zou kunnen geraken, wanneer de
militaire heren van het bureau-Blank
naar eigen goeddunken hun bestellingen
over de industrie zouden kunnen gaan
verdelen.
Prof. Erhard heeft verklaard, dat de
bewapeningseconomie geen op zichzelf
staand geheel zal mogen vormen en dat
zij harmonisch dient te worden inge
schakeld in het bedrijfsleven. Het groot
ste deel der bestellingen voor het leger
zou volgens Erhard langs de normale
weg der vrije markt geplaatst kunnen
worden. Prijsvoorschriften kunnen vol
gens Erhard alleen worden geaccepteerd,
waar het de zuivere wapenproductie be
treft, waarvoor nu eenmaal geen norma
le markt bestaat.
Met deze opvatting heeft Erhard zich
gekeerd tegen aan het bureau-Blank
toegeschreven plannen om een strikt di
rigistisch systeem voor de leger-opdrach-
ten in te voeren. De militaire experts
van het bureau zouden dit nodig achten
om de eenvormigheid der productie te
verzekeren, de omvang der bestellingen
zoveel mogelijk geheim te houden en
vertragingen in de aflevering te voor
komen. In verband daarmee is ook reeds
over de aanstelling van een „gemachtig
de voor bewapening" gesproken.
Het daartegen gerichte verzet van mi
nister Erhard vindt, naar wordt aange
nomen, steun bij de grote meerderheid
van de Bondsdag. De economische com
missie van de Bondsdag heeft zich reeds
tegen het ingrijpen van de Staat ten be
hoeve van een versnelde productie
militaire uitrusting uitgesproken.
Verder heeft de wetenschappelijke ad
viesraad van het ministerie van econo
mische zaken zich ervoor uitgesproken,
dat de uitschrijving der bestellingen
voor het leger geheel en al in civiele
handen zal blijven. Daarbij moest vol
gens de raad voldoende speelruimte wor
den gelaten om een verdeling van de
orders over de vrije markt, met volledig
behoud van de concurrentie, mogelijk te
maken. Er zou volgens de raad geen be
vordering van de ingeschakelde bedrij
ven mogen voorkomen, ook niet door
credieten, prioriteiten of toewijzing van
arbeidskrachten. Slechts bij opdrachten
waarvan de winstmogelijkheden voor de
bedrijven bij voorbaat twijfelachtig zou
den zijn, zouden door de Staat garanties
gegeven mogen worden.
Het Dusseldorpse „Handelsblatt heeft
critiek op het ministerie van economi
sche zaken geoefend, omdat men daar
sedert de ondertekening van de E.D.G,
twee en een half jaar zou hebben laten
verstrijken zonder zich ernstig voor te
bereiden op de noodzaak van productie
van wapens en militaire uitrusting. Daar
door is volgens het blad het gevaar gro
ter geworden, dat de militairen zelf kans
zullen zien een stuk van hun dirigisme
in het economische leven over te heve
len. Het blad pleit voor een zo sterk mo
gelijke invloed van het ministerie van
economische zaken. Overigens waar
schuwt het tegen een overschatting van
de omvang van de militaire productie
die toch altijd slechts een fractie zal
blijven van de gehele productie.
Op bovengenoemd tijdstip kwam de
Belgische trein uit Maastricht in de rich
ting Eysden gereden, terwijl de auto uit
de richting Heugem kwam, met de be
doeling de onbewaakte overweg aan de
Barakkenstraat over te steken. Na de
botsing werd de auto ongeveer 150 meter
door de trein meegesleurd. Geestelijke en
geneeskundige hulp waren zeer spoedig
aanwezig.
Door de aanmerkelijke treinvertraging,
die het treinverkeer door dit ongeluk op
liep, was het nodig een extra-trein uit
Maastricht te zenden tot aan de plaats
van de botsing; hier konden de reizigers
opnieuw instappen. De officier van jus
titie te Maastricht, mr Nuys, was even
eens ter plaatse om een onderzoek naar
de oorzaak van de botsing in te stellen.
Gisteren is de Amerikaanse afgevaar
digde, James Wadsworth, in de politieke
commissie van de V.N.-Assembleé over de
Russische ontwapeningsplannen aan het
woord gekomen. Het laatste Russische
ontwapeningsvoorstel, zo zeide hij, „schijnt
een weg voor verdere discussie" te
openen. Maar bepaalde punten in het
voorstel moeten nog worden verduidelijkt
en nader uitgewerkt.
Wadswork verklaarde, dat zijn regering
de FransBritse voorstellen, die te Lon
den waren ingediend, steunde. De Ameri
kaanse positie is duidelijk, aldus Wads
worth.
De Verenigde Staten willen geen atoom
wapens of andere wapens gebruiken, be
halve ter verdediging bij agressie. Zij
verlangen vurig naar ontwapening, mits
iedereen ontwapent en mits men die alge
mene ontwapening werkelijk kan contro
leren. Het is nog te vroeg om te zeggen
of de Sovjet-Unie dit ook wil.
Visjinski ontkende in zijn antwoord aan
Wadsworth ooit gezegd te hebben, dal
Rusland niet langer aandringt op een ver
mindering van een derde dei bewapening
en strijdkrachten. De Russische houding
dienaangaande zou in de toekomst vol
komen duidelijk worden gemaakt.
Hij protesteerde tegen de bewering van
de Amerikaanse vertegenwoordiger, dat
Rusland had getracht het Westen te ont
wapenen zonder zijn eigen groep te ont
wapenen.
Dr Victor Belaunde van Peru vroeg
hierop de Russische vertegenwoordiger of
bij een conflict tussen het controlerend
orgaan en een land over beweerde, schen
dingen, het geschil wettelijk of politiek
opgelost moest worden. Een oplossing
door de Veiligheidsraad, meende hij. zou
zuiver politiek zijn en niet geschikt we
gens de werking van het veto-recht.
Visjinski zei, dat de Veiligheidsraad niet
enkel als een politiek orgaan bestempeld
kan worden. Het Russische recht had als
grondstelling, dat recht een vorm van
politiek was. Een veto zou nooit kunnen
worden toegepast op het werk van het
controle-orgaan, maar indien de Veilig
heidsraad een zaak moest behandelen, die
betrekking had op dit orgaan, dan zouden
de voorzieningen van het Handvest wor
den toegepast.
Hij voegde hieraan toe, dat artikel 27
lid 3 van het Handvest bepaalt, dat een
land, dat partij is bij een geschil, zich van
stemming zal onthouden Dij kwesties, die
de vreedzame regeling van geschillen
meebrengen.
Het debat werd daarop verdaagd tot
hedenmiddag.
((Van onze speciale verslaggever)
„Ja", zei de burgemeester van Dok
kum in „Het Blaasje", de grote, op een
restaurant lijkende cantine van de werf
Wilton-Fijenoord te Schiedam, dat de
eerste mü nen veger van een reeks van 32
thans te water gelaten is en naar irnjn
stad genoemd is, schept voor H. M.'s re
gering verplichtingen. Ik voel er toch niet
veel voor, dat vandaag of morgen in de
krant een mededeling verschijnt, zoals
er onlangs een in de krant stond, name
lijk, dat de mijnenveger „Brielle" een be
zoek zon brengen aan de stad, waar hij
naar genoemd werd. Hiertoe had het schip
ligplaats genomen teHellevoetsluis!"
Het betoog van de heer Van Tuinen
kwam hierop neer, dat, nu de „Dokkum"
straks in de vaart zal komen, het nodig
zal zijn, dat het Dokkumer Diep, eens ver
zand, zal moeten worden uitgediept, op
dat de „Dokkum" er met ere ontvangen
zal kunnen worden, terwijl Dokkum, do
oude zeehaven, dan tevens uit zijn isole
ment zal worden bevrijd.
Dokkums burgemeester stond daar gis
te .amiddag onvervaard tussen Neder
landse hoofdofficieren van de marine,
mitsgaders een vice-admiraal en een rear-
admiral van de Amerikaanse marine. Hij
had zich in zijn indrukwekkende ambts-
kledij gestoken, met steek op en degen op
zijde. Maar dit was het toch niet, dat hem
de moed gaf, in dit illustere gezelschap
voor zijn stad te pleiten. Het was zijn
warm kloppend burgemeestershart
Hij hield daar aan de Maas, staande
tegenover de silhouetten van tal van
grote zeekastelen, waaronder de in aan
bouw zijnde nieuwe walvisvaarder, een
rede vol humor, welke door zijn honder
den toehoorders met een genoeglijke
glimlach werd aangehoord.
Amsterdam, Rotterdam en Dokkum in
één adem noemend, vanwege de roep van
havenstad, gaf hij als zijn mening te ken
nen, dat er toch een tragisch aspect zat
aan de mijnenveger „Dokkum", nl. het
in de aanvang aangehaalde feit, dat het
schip nooit een bezoek aan Dokkum zal
kunnen brengen. Dat het schip niet on
middellijk van de helling gleed, schreef
hij toe aan wat men Friese koppigheid
noemt. De toekomstige commandant zal
er goed aan doen, met de aard van zijn
met een Friese naam gedoopte oorlogs
bodem rekening te houden
De fles champagne beschreef een sier
lijke boog door de lucht, maar raakte de
scheepswand van de nieuwe kunstmij-
nenveger „Dokkum" 'et. „Halen", klonk
het. Snel werd het touw, waaraan de fles
slingerde, opgehaald en toen het voor de
tweede maal gevierd werd, spatte het
edele vocht tegen de stalen platen. Me
vrouw Van TuinenSijtsma, echtgenote
van de burgemeester van Dokkum, drukte
daarna op de electrische knop, om het
schip te water te doen gaan. Maar het
bleef Fries-stijfhoofdig liggen, onbeweeg
lijk.
Minuten van spanning volgden. Alom
werd koortsachtig gewerkt, om het schip
los te maken.
Toen klonk het commando van één
der directeuren van de werf Wilton-
Fjjenoord: Iaat ze lopen! En op het dek
van de „Dokkum" begonnen de daarop
aanwezige arbeiders en technici een
soort stampede van de ene reling naar
de andere. Er werden vrijwilligers op
geroepen onder de werklieden, die zo«
als steeds, de tewaterlating gadesloegen.
Ze sprongen bereidwillig aan boord. En
met „vereende voeten" werd dusdanig
gewerkt, dat de „Dokkum" allengs be
gon te trillen. Spoedig daarop kwam er
beweging in en gleed de nieuwe oor
logsbodem statig het water in.
De harmonie van Wilton-Fijenoord
speelde een nog statiger Wilhelmus. De
aanwezige officieren en adelborsten van
de marine salueerden, de burgers namen
de hoed af en glimlachten vergenoegd. De
eerste van de 32 mijnenvegers, waarmede
de Koninklijke Marine verrijkt zal wor
den, dreef stoer in zijn element rond, op
een zonverlichte Maas.
Gisterenmiddag klokke half vijf hakte
de echtgenote van Rotterdams burgemees
ter, mevrouw J. M. van Walsum-Quispel,
met een zilveren bijltje op een koord. Een
in bloemen gewikkelde fles champagne
sloeg kapot op de machtige voorsteven van
het turbine-tankschip Kalydon en geruis
loos zette zich de zware scheepsromp in
beweging. Daar gleed dan de nieuwe san-
winst van de Kon. Shellgroep van de hel
ling van de Rotterdamsche Droogdok Mij
en de Maas ontving het schip met geloei
en gejuich.
Na deze gebeurtenis verenigden de aan
wezigen zich in het R.D.M.-gebouw voor
Dispenser me» 10 mesjes
f. 1.50. Zonder extra kos
ten kunt U nu Blauwe
Gillette mesjes krijgen in
de ideale Dispenser-ver
pakking. Eén drnk
met de duim en
een nieuw mesje
ligt in Uw apparaat!
WENEN, 10 October.
Het was klokslag acht uur toen de dagen
te voren uitverkochte zaal van het Wiener
Musikverein onder luide toejuichingen de
even sympathieke als actieve kerkvorst
kardinaal Innitzer verwelkomde bij zijn
binnentreden met talloze autoriteiten van
heinde en verre. In deze om zijn acoustisch
vermogen en rijke muzikale traditie wijd
vermaarde concertzaal demonstreerde zich
pp het Konzert der Nationen een eenheid
in veelheid van liturgische zangbeoefe-
mng beter gezegd: van religieus muzi
kale beleving zoals men zelden in
enkele uren tlids zal hebben meegemaakt.
Het was in feite een wapenschouw van
elitetroepen der kerkmuziekwereid, waar
aan koren uit Essen, Savona (It.), Mar
burg, Sankt-Gallen, Genève, Sitten (Zw.),
Alicante, benevens de Wiener Sanger-
knaben en ons „Venlona" en het Breda's
Sacramentskoor deelnamen.
Met uitzondering van een Zwitsers koor
dst gekomen scheen om meer folkloristische
dan kerkelijk-muzikale eigenschappen
zowel in klederdracht als In repertoire
tentoon te spreiden, gaf ieder koor een
belangrijke bijdrage betreffende de reli
gieus muzikale beleving in eigen land-
ströfik
Het krachtiger naar vernieuwing stre
vend vormbewustzijn der Germaanse lan
den stond hier tegenover de meei traditio
nele zang der Zuiderlingen. In deze aera
was plaats voor de meest tegengestelde
uitingen: zo voerde de Choralschola uit
Genève op voorbeeldige wijze enkele
Gregoriaanse zangen zonder begeleiding
uit, terwijl het Johannes Damascenus-
Chor uit Essen eveneens -a capella-ge-
zongen muziek der Oosterse ritus liet
horen en hiermede nogmaals even een
doorkijk gaf op de Byzantijnse wereld.
Schier weergaloze alt- en sopraanstem-
men verhelderden als diep azuur de
klanksfeer van klassiek-Spaanse poly-
phonie van de Scuola Polifonlca uit
Savona o.l.v. prof. Astilo Acquarone De
16 signoritas verschenen in even onbe
rispelijk als stijlvol wit avondkleed ten
tonele t.g.v. de signores in zwart livrei.
Hun eeuwenoude traditie getrouw ver
schenen de Wiener S£ngerknaben op dit
publiek forum met eigen muziek en eigen
zangstijl. Ditmaal waren het twee a ca-
pella werken van de in Wenen geadoreer
de A. Bruckner Sinds kort moet de lei
ding vernieuwd zijn geworden, want een
Jongeman van nauwelijks 20 jaar leidde
dit wereldvermaard koor. Hij deed dit zó
doeltreffend, zo rustig zelfverzekerd en
beheerst, dat een schier ongeëvenaarde
zuiverheid in reine drieklanken triumfe-
rend hiervan het resultaat was.
Het zou onbillijk zijn deze vakmatige
scholing af te wegen tegen een kerkkoor
als uit Breda, dat o.l.v. Louis Toebosch
een vijftal werkjes liet horen. Zij deden
het zoals men dat van Toebosch gewend
is; stijlvol, effectloos en gedegen. Hun op
treden werd bijzonder geapprecieerd.
Het optreden van het Kon. Mannenkoor
„Venlona" was eveneens gelukkig te noe
men, wijl men als enige mannenkoor op
deze avond gelegenheid gaf te tonen, dat
ook deze vorm in de kerk z'n bestaans
rechten heeft.
Ik persoonlijk kan slechts dit koor dank
weten voor de wijze waarop zij de Litaniae
Lauretanae o.l.v. Jos. Vranken tot klin
ken hebben gebracht.
Ook deze slotdag van het congres werd
voor de Venlonaren een groot succes On
danks de omstandigheid, dat rond hon
derd en twintig koren in de kerken van
Wenen concerteerden of liturgische zang
beoefenden, naar gelang Missen mét of
zonder orkest werden uitgevoerd, waren
toch een duizendtal muziekliefhebbers,
onder wie leden der Nederl. kolonie in
Oostenrijk, naar de weidse ruimten der
Votiv-Kirche getogen om de Missa in die
festo van Diepenbrock en het Te Deum
van Jaap Vranken, met stijlvolle en door
leefde tenor-soli van Gerard Honig, bij
te wonen. De Votiv-Kirche die bijna een
letterlijke copy schijnt der Sainte Clotilda
te Parijs (de kerk waarmede de naam van
César Franck is vergroeid) bezit eveneens
een orgel, dat in vele opzichten geïnspi
reerd is op het Cavaillé-Call orgel van
de Parijse basiliek. Dit is het timbre, dat
Diepenbrock in deze Missa verlangde en
zodoende werd mede door de verrukke
lijke klankwerking in deze kathedraal
achtige ruimte de uitvoering van onze
grote landgenoot-baanbreker voor nieuwe
wegen der kerkmuziek, schier ideaal.
Het Te Deum van Vranken openbaarde
een nieuwe étappe op de hier te lande
ver voortgeschreden weg tot verjonging
onzer kerkmuziek.
Men zal mij vergeven, dat ik tot besluit
onze nationale hymne, het Wilhelmus,
met zulk een majestueus instrument onder
handen, liet trillen....
MARIUS MONNIKENDAM.
De resoluties van het congres voor
Kerkmuziek, met welke definitieve for
mulering de voorzitter, mgr Angles uit
Rome is belast, zal na overleg met een
commissie van musicologen en practici
worden voorgelegd aan de H. Congregatie
der riten te Rome. In de toekomst zal, zo
mogelijk, iedere drie jaren een internatio
naal congres voor kerkmuziek worden ge
houden. Als plaatsen van samenkomst zijn
voorgesteld Parijs, Barcelona en Keulen.
De beslissing hierover valt later.
Op de laatste congresdag werd de tekst
besproken van de besluiten die aan de
Congregatie der riten zullen worden voor
gelegd. Een resolutie richtte zich tegen het
gebruik van de moedertaal bij Grego
riaanse koralen. Een andere resolutie eist
een keuring van alle nieuwe composities
van kerkmuziek op artistieke kwaliteit en
op geschiktheid voor liturgische plechtig,
heden, inzonderheid de Hoogmis. Bijzon
der werd er voorts op gewezen, dat het
orgel in zijn wezen het instrument is voor
kerkelijke diensten. Men dient er dan ook
zorg voor te dragen, dat met de ontwikke
ling ervan rekening dient te worden ge
houden met de functie in de kerk. Met
dit voor ogen wordt een nauwe samen
werking aanbevolen tussen de commissie
voor kerkmuziek en die voor de liturgie.
Levendige discussies ontlokte tenslotte
het voorstel om de uitvoering van hoog
staande geestelijke muziek ook buiten de
kerkdiensten in de kerk toe te «taan.
het gebruiken van de erewijn en ir K. v.
d. Pols sprak hier namens de directie van
de werf enige dankwoorden tot mevrouw
Van Walsum. Als aandenken bood hij haar
het zilveren bijltje en een zilveren rook
stel aan. De heer v. d. Pols dankte ook de
opdrachtgeefster en haar staf en de offi
ciële en semi-officiële instanties voor hun
medewerking.
De heer ir H. Bloqcngarten. die de di
rectie van de Kon. Shell-groep vertegen
woordigde, maakte van deze gelegenheid
gebruik om een felle aanval te richten op
een monopolie-vorming in de tankvaart.
In deze stad zo verbonden met het zee
transport, wilde hij de aandacht vestigen
op een overeenkomst, die werd afgesloten
tussen een vrije tankreder en de regering
van een van de staten van het Nabije
Oosten. Dqze overeenkomst heeft de strek
king, dat in de toekomst een voortdurend
groter wordend deel van de olieproductie
van die staat uitsluitend door die éne
tankreder mag worden verscheept; dit zou
dus uiteindelijk neerkomen op een volle
dig monopolie.
Zulke monopolies zijn in het verleden
nimmer tot voordeel van de gemeenschap
geweest en in het onderhavige geval is het
ook niet in te xien, dat de betrokken staat,
die de olie uitvoert, op den duur bü deze
overeenkomst gebaat zal zijn.
Landen, die olie exporteren, moeten
concurreren met andere olieproducerende
landen. Staten hebben evenzeer als maat
schappijen nu eenmaal rekening te houden
met hun afnemers en die afnemers zijn vrij
om zich tot andere exporterende lander, te
wenden, waar men voorwaarden aantreft,
waarop men wel kopen wil.
Dit is één van de, gelukkig zeldzame
gevallen, waarin concentratie van macht
in zelfzuchtige en destructieve haqden aan
„free enterprise" een ernstige slag heeft
toegebracht. De gevolgen kunnen vér
strekkend zijn, want een actie van deze
soort zal. indien niet doelmatig bestreden,
nooit beperkt blijven tot één bepaald land
of tot één bepaald product.
Er is over de gehele wereld een storm
van protest opgegaan tegen deze handel
wijze en ook de Nederlandsche Reeders-
vereeniging heeft zich twee maanden ge
leden duidelijk in dezen uitgesproken. Met
nadruk voegde spr. daar zijn stem bij.
In een ander deel van zijn toespraak
herinnerde de heer Bloemgarten aan de
tijden, toen Rotterdam wat huiverig stond
tegenover olie-opslag. Zo was er in 1862
een „Waarschuwing" tot de bevolking ge
richt door B. en W. om vooral voorzichtig
te zijn met de aangevoerde „van uit Ame
rika afkomstige petroleum ook wel aard-,
steen- of rotsolie genaamd".
„Zelfs enige tientallen jaren later
rond de eeuwwisseling dus toen de
„Koninklijk" te kennen gaf opslagtanks
voor 8.000 ton aan de Sluisjesdijk te willen
oprichten, toen nog was de angst bij de
stedelijke autoriteiten terdege aanwezig.
Men sprak met ons over een opslag van
zegge „80 ton" olie en pas na veel onder
handelen was men bereid zulke grote hoe
veelheden als 8.000 ton brandgevaarlijke
lampolie binnen de stedelijke grenzen te
aanvaarden. En dan te denken dat heden
ten dage de opslagcapaciteit te Pernis on
geveer 2 millioen ton bedraagt", aldus de
heer Bloemgarten, die de mede aanwezige
burgemeester mr Van Walsum een copie
van de „Waarschuwing" van 1862 overhan
digde en aan mevr. Van Walsum het in
een boekje verwerkte exemplaar van de
schelp, waarnaar het nieuwe schip is ge
noemd. overhandigde.
Burgemeester Van Walsum hield hierop
een rede, waarin hij wees op de banden
tussen Rotterdam en „de olie". Hij zeide,
dat binnenkort een nieuw uitbreidings
plan-Hoogvliet de satellietstad, waarin
vele B.P.M.-ers gehuisvest zijn in de
raad zal komen en hij prees zich gelukkig
onder de prominente burgers van Rotter
dam de heer ir Ernste. directeur van de
B.P.M.-Pernis, te mogen tellen. Hij hoopte
dat „de Bataafse" bij alle plezieren die zij
Rotterdam doet, er dit ene nog zal bijvoe
gen; dat de heer Ernste niet gauw zal wor
den overgeplaatst.
Op Zondag 31 October a.s. Zal de eerw.
broeder Cornelis (de Wit) in het Instituut
St Louis te Oudenbosch zijn 75-jarig
kloosterfeest vieren.
