VD0R30HG
TWO LADIES
of the LAMP
Koninklijk bezoek aan feest
vierend Den Helder
DE HEILIGE VAN DE WEEK
HET GRABBELTONNETJE
w—m
Twintig adelborsten roeiden de Koningssloep
Onrust bij Wisselmeren
duurt voort
Gepensionneerde
grafici vieren feest
Jean Mons krijgt ontslag
18 October: Sint Lucas
n Hen voor
vorderingen?
Aardrijkskunde-
puzzle
Oplossing letter
raadsel
PAGINA 6
ZATERDAG 16 OCTOBER 1954
Bevolking naar de bergen
gevlucht
In verband met verraad-affaire
FRIESE ARBEIDERS
TREKKEN NAAR HET
WESTEN
CORRESPOND ENT IE-ADRES
POSTBUS 8, HILVERSUM
(Van onze Amsterdamse redactie)
Op 4 November a.s. herdenkt het Gra
fische Bedrijfspensioenfonds voor boek
drukkers, dat sinds 1 Januari 1953 vol
ledig is opgegaan in de stichting Grafische
Bedrijfsfondsen, zijn zilveren jubileum.
Ter gelegenheid van het jubileum zul
len alle pensioentrekkende grafici het
zijn er ongeveer 2800 gefêteerd worden.
Allereerst ontvangen zij een extra week-
uitkering. Op 28 October a.s. komen zij
ieder mag bovendien een familielid
meebrengen naar Amsterdam, waar zij
of in Carré van ,,Made in Holland" kun
nen genieten, of in het Concertgebouw
van het ensemble „Vrij en Blij" en het
(Van onze correspondent
Alfred van Sprang)
Het is nog steeds niet rustig in het ge
bied om de Wissel-meren waar een deel
Van de Kapauko-stam een vijandige hou
ding jegens het Nederlandse bestuur aan
genomen heeft.
De opstandige groep (welke ongeveer
2500 mannen, vrouwen en kinderen om
vat) heeft thans haar woonplaatsen in het
dal van de Ara-rivier verlaten en is de
bergen ingevlucht.
De controleur van het Binnenlands Be
stuur, Raphael den Haan, .bevindt zich op
nieuw in het gebied om te trachten in
contact te komen met de leiders en hen
te bewegen de strijdbijl te begraven. Tot
nu toe bestaat dit contact uit het van
een veilige afstand naar elkaar schreeu
wen.
De Resident Geelvinkbaai. H. Feld-
kamp, heeft enkele dagen in Enarotali
vertoefd om zich ter plaatse op de hoog
te te stellen van de toestand. Met een
Catalina van de Marine Luchtvaartdienst
is hij thans weer in Biak teruggekeerd.
Het Ara-dal is van ouds een moeilijk
gebied. De bevolking heeft er veel van
de Japanse bezetting geleden en moet
sindsdien niets meer van vreemde in
menging hebben. Toen bekend werd. dat
er een Nederlandse bestuurspost geves
tigd zou worden, is men opnieuw in actie
gekomen, aangemoedigd door degenen,
die de komst van een Verlosser voorspel
len.
dus: toeristen trofee.
2. Keizerin Catharina II van Rusland
heette wel: de Semiramis van het
Noorden; trouwens, Keizerin Elisa
beth eveneens.
3. Bordeauxse pap is een mengsel
van kopervitriool en kalk, dat wordt
aangewend tegen parasitaire plan
tenziekten.
4. „De burgers van Calais", het be
roemde beeldhouwwerk van Rodin,
stelt de 6 burgers voor, die voor de
stad genade verwierven-
5. Corpus delicti: voorwerp waarmede
de misdaad werd gepleegd. Het
meervoud van „Corpus" is: „Cor
pora".
6. Cothurnen hebben met het lande
lijke Cothen niets van doen. Het
waren toneelschoenen bij de Grie
ken.
7. De titel der opera: „Cosi fan tutte"
wil zeggen: „Zo doen alle (vrou
wen)".
8. Het woordje „Louw" van Louw
maand staat niet met Laurentius in
verband. Het Woordenboek der
N. T., dl. 8, waagt de onderstelling:
met louwen, d.i.: looien?-
9. De Leerplichtwet (1900) werd met
50-49 in de Tweede ICamer aange
nomen. Was één lid niet van zijn
paard gevallen, dan was het 50-50
geweest, en dat zou betekend heb
ben: verworpen!
10. „Proost" van „propositus", voorzit
ter der Kanunniken.
11. Een „lemma" is een titelwoord in
een woordenboek.
12. „Uncle Sam", „Oom Sam", van de
U. S. Am. United States of Ame
rica.
luid gejuich van de vele aanwezigen op
de werf, voornamelijk marineofficieren,
ging de Koningin, die gekleed was in
een nerzbontmantel over een Ottoman-
zijden robe, aan wal, gevolgd door mi
nister ir C. Staf en staatssecretaris H.
C. W. Moorman, die de korte vaart had
den meegemaakt.
Op het binnenplein van het instituut
inspecteerde H.M. een compagnie adel
borsten, die onder commando van de
kapitein der mariniers Bedet stond. Zij
werd vergezeld door de commandant van
het instituut, kapitein ter zee W. Goos-
sens. Nadat zij de oudste réunist, de 84-
jarige oud-kapitein ter zee D. Keus aan
zich had laten voorstellen, onderhield
de Koningin zich enige tijd met ongeveer
driehonderd adelborsten, die in een
zaaltje waren bijeengekomen. H.M. ge
bruikte de lunch bij de commandant der
zeemacht, vice-admiraal F. T. Burghard,
waarna zij op het stadhuis ontvangen
werd om vandaar een rondrit door de
stad te .maken.
het ensemble „Vrij en Blij" en het
accordeonorkest van Jan Gorissen. De
gasten uit de omgeving van Amsterdam
gaan 's ochtends naar het Concertgebouw
en maken in de middaguren een autotocht
door Nederland. Alle 5000 gasten krijgen
bovendien een diner aangeboden.
Jean Mons, de Franse secretaris-gene
raal van de nationale defensieraad, is van
zijn functie ontheven, zo heeft president
René Coty gisteren meegedeeld.
Mons was al geschorst, nadat twee van
zijn medewerkers waren beschuldigd in
de bekende verraad-affaire.
Mons wordt beschuldigd van een over
treding tegen de veiligheid van de staat
.door onvoorzichtigheid onachtzaamheid
of het niet naleven van voorschriften".
Hij mag voorlopig op vrije voeten blijven.
In de Franse staatscourant is vermeld,
dat Mons op 6 October door president
Coty is ontslagen, na diens overleg met
het kabinet.
Sint Lucas! De Apostel Paulus
vermeldt, dat hij van beroep ge
neesheer was, want hij schrijft
ergens: „U groet de geliefde Lu
cas, de geneesheer"- Het is dan
ook heel begrijpelijk, dat de
artsen hem als hun H. Patroon
vereren.
Maar ook de schilders roepen
hem bijzonder aan en de groot
sten onder hen, zoals Van Eyck,
Rogier van der Weyden, en
Memlinc stellen hem voor, ter
wijl hij arbeidt aan een schil
derij der Madonna met het
Kindje Jesus. De Evangelist
zelf zou o.a de Lieve Vrouwbeel
tenis van Santa Maria Maggiore
hebben geschilderd, waarvan de
oorkonden opklimmen tot 847.
Wanneer het Evangelie der
Emmaüsgangers wordt voorgele
zen, treft het altijd weer, dat
slechts „één hunner" met name
wordt genoemd: „Eén hunner,
die Kleofas heette, gaf ten ant
woordMaar hoe heette de
andere dan? Sommigen zeggen:
dat was nu Sint Lucas, die zich
zelf als Evangelist op deze plaats
niet wilde noemen.
St. Lucas schreef niet alleen
het derde Evangelie, doch ook
de Handelingen der Apostelen.
Zijne Eminentie de Kardinaal
roemt zijn speurzin, zijn ijver in
het achterhalen van de ware
toedracht erier zaak en zijn be
trouwbaarheid; hij beheerste
alle schakeringen van het Grieks.
De kleur der Misgewaden op
18 October is rood: de Heilige
heeft immers voor het Geloof
geleden.
Dan dit dozijntje vragen
beantwoorden s.v.p.
1. Hoe zou het komen, dat men in de
stratosfeer-lagen van de atmosfeer
geen wolken aantreft?
2. Er ontsnapt gas uit de kraan. U
ruikt het- Ruikt u nu het levens
gevaarlijke koolmonoxyde?
3. „Metaal-hard" hoon men wel
eens zeggen. Zijn alle metalen
dan hard? Kent u zelfs een vloei
baar metaal?
4. Van zeker goud-gehalte werd ge
zegd: Het is „18 karaats".
Is het dan zuiver goud? Zo niet,
hoeveel procent zuiver goud was er
dan in aanwezig?
5. Waardoor komt het, dat men een
petroleum-brand bijna niet met wa
ter kan blussen?
No. 7191
J. J. RIETVELD, Kesteren
Maasbodetournooi 1954
Mat in drie zetten
Op de 11 kruisjes komt, van boven
naar beneden, de naam van een Bra
bantse gemeente Ook alle overige num
mers staan min of meer in verband met
de aardrijkskunde van Nederland.
weg in de zak met meel en de muizen
kwamen naar de tuin toe. Al gauw
kregen ze de zak in de gaten. „Moeder,
kijk eens, nu kunnen we heerlijk snoe
pen" vond een kleine muis. „Als het
maar geen muizenval is, kind! We kun
nen niet voorzichtig genoeg zijn in onze
familie! Laten we eerst maar eens af
wachten"!
De muizen hadden helemaal geen
honger. Op het feest hadden ze hun
buikjes rond gegeten. Ze zochten gauw
een gaatje op om weg te kruipen en
hielden de zak in het oog-
Het begon Minet op 't laatst te ver
velen! Proestend en blazend kwam ze
te voorschijn, zo wit als het knechtje
van de bakker. En alle muizen lach
ten haar hartelijk uit!
De zwarte kat van de bakker ze
heette Mina had het niks naar haar
zin. Alle muizen hadden de bakkerij
verlaten. Waar waren ze naar toe? Naar
het feest, dat een zwarte rat hun had
gegeven, aan de waterkant- En zo dicht
langs het water liep Minet liever niet;
ze mocht eens van de wal In de sloot
glijden.
„Wacht" dacht ze. „Ze komen toch
wel weer naar de bakkerij terug. Dan
moeten ze door de tuin. In de tuin
staat een volle zak met meel. Meel
lusten ze graag. Ik ga erir zitten en
houd mijn neus nog juist even boven
het meel uit om niet te stikken. Als de
muizen dan in de zak willen kruipen,
heb ik ze meteen te pakken".
Zo gezegd, zo gedaan. Minet kroop
VOOR ONZE LADDERWEDSTRIJD
In het kader van de viertallen-reeksen,
welke gedurende enige weken onze
probleemoplossers zullen bezighouden,
wordt ditmaal een viertal vraagstukken
ter oplossing gegeven van de bekende
componist, de heer A. Stuurman, te Schie
dam. Zodra men de composities heeft ont
leed? zal men constateren, dat de heer
Stuurman een waardige vertegenwoordi
ger is van de zogenaamde „romantische"
school. Zijn constructies zijn geheel geba
seerd op het element der verrassing. Ook
in deze vier nieuwe problemen ontstaan
plotseling merkwaardige en soms geheel
originele situaties op het bord. Ongetwij
feld zal ook dit werk veel bewonderaars
trekken. De oplossingen worden gaarne
tot 26 October a.s. tegemoet gezien aan
het boven deze rubriek vermelde adres.
No. 2976 No 2977
No. 7192
JAC. HARING
Eerste eervolle vermelding
Wit: Khl, Dg5, Tb6—dl, Ra7—fl; d3. d5,
e4, h2.
Zwart: Kf2, Tb2—f6, Re6, Pb4; a6, b7,
c4, g7, h4.
No. 7193
J. VAN DIJK
Vijfde eervolle vermelding
Wit: Kh6, Db3, Ta8—hl, Re5--g8, Pg7;
d6, g2, g5.
Zwart: Kh8, Df2, Tal—e2, Rf3, Ph3; b4,
d2, g3, g4.
No. 7194
P. A. KOETSHEID
Zesde eervolle vermelding
Wit: Kh3, Dc8, Tc2—g4, Re3—f3, Pd4—d5;
a2, b5, f6.
Zwart: Kd3, Rc5, Pbl—h4; a3, b2, b6, d6,
f4, f7, g5.
No. 7195
W. H. HARING
Bijzondere vermelding
Wit: Kh7, Db8, Tel—e4, Rgl—g2;.
Zwart: Kd5, Ra3—a4, Pa8; b4, b6. c6, d7,
f6, h3.
OPLOSSINGEN VAN PROBLEMEN EN
EINDSPELEN
7182. F. Fleck. 1. Dh4—f2 dreigt 2.
Pe3—g4ft. Na 1. Pg2 of Pg4, Re4! en na
1. Pc2, Re2!
7183. E. A. Wirtanen. 1. Pd3b2 dreigt
2. Pc4ff. 1Pe5 2. Pf4:f, Pg6t 3.
Pe2tt 1Re2 2. Pg5:|, Pg6 3. Df4:tt-
1Ke5 2. Df4:t, g5—f4: 3. PcAft. 1.
Te6:f, 2. Te6:t enz.
Eindspel 121. R. Messiaen. 1. Td5t, Kq6
2. Rf3!, Delf 3. Kc2, Df2t 4. Td2f enz. of
2. DhSf 3. Kd3, Dh7f 4. Re4, Dh3f 5. Kc4,
Dflf 6. Td3tt.
Eindspel 122. J. Saetta. 1. Te6f, Kh5 2.
Pf6t, Kh4 3. g3t, Kh3 4. Pe4!, Df8 5. Tf6,
Dg7 6. Tf7, Dh6 7. Th7! en wint.
Beide problemen werden goed opgelost
door: J. Dickhaut, Nijrr-gen; dr A.
Hoynck van Papendrecht, Bergeyck; B.
Kouwenhoven, Rotterdam; Paul Rasch-
dorf, Hannover; F. Pijls, Maasbracht; C.
v. d. Weide, Rotterdam; J. K. Blom, Rot
terdam.
No. 7183 door: A. M. Dekker, Rotter
dam; C. Ob den Camp, Maastricht.
No. 7182 door: mr dr R. Bromberg,
Roermond; mej. R. v. Eekelen, Ooster
hout; W. H. Haring, Schipluiden; F. Her
mans, Rotterdam.
De einds; en 121 en !22 door: -7 D k-
haut, Nijmegen; F. Pijls, Maasbracht.
1- Duidt een bepaalde windrichting
aan.
2. Hoofdplaats van Ameland, midden
op het eiland.
3. Dorpje ten O. van Ginneken.
4. Hier stichtte Karei de Grote in 774
een burcht op het Valkhof.
5. Bekende gemeente in N.-Brabant
aan de spoorlijn RotterdamAnt
werpen-
6. Gemeente in N.-Brabant, aan de
spoorlijn Moerdijk—Roosendaal.
7. Radio-centrum.
8. Stadje aan de Oude Rijn, begonnen
als de Romeinse vestiging: „De
Zwarte Kip".
9. Linkerzijstroom van de Overijsselse
Vecht.
10. Heideplas in N.-Brabant, vooral bij
Oisterwijk.
11. Duidt minder gewaardeerde wind
richting aan.
- -t van datgene wat onder het begrip „ana-
0 'ai lyse-vraagstuk" wordt verstaan, zal bin-
0-. 0 0 f
3 jg §s nenkort een bespreking daaraan worden
I 5 B gewijd. Als voorbeeld zal o.m. de onder-
Q Q '-1 'C staande stelling dienen, waarvan de vraag
j q 0 ff luidt: „Kan wit in deze stelling schijf- of
partijwinst forceren? Wat is het sterkste
Stand: Zw. 1,4,5,7, spel voor beide kleuren?"
11—14, 19, 24 26, 30,
34. Wit 15, 16, 22,
23, 27, 28, 31, 32, 35, 20 W, M%.
41, 44, 48, 49. Wit 'MH W
speelt en wint. W> Wh Wm
Eindspel uitwerken. W, W> W M,
no. 2979 m m m M M
Stand: Zw. 8, 16, 18,
19, 25, 29, 32, 34, 39.
Wit 17, 21, 27, 30,
31, 35, 38, 47, 48.
Wit speelt en wint
in origineel slot-
motief.
No. 2978
In de tuin der HESPERlDEN groei
den gouden appelen", bewaakt door een
draak.
1. Een h.a- is 10.000 m2; de „helft"
van h.a. is: h. 2. Buitendijks land heet:
nes; Renesse; Scherpenisse; enz. 3. De
basis van iets is zijn grondslag. 4. Te
Delphoi bevond zich een beroemd ora
kel. 5. De opperbevelhebber vóór Troje,
heette. Agamemnon. 6- Hasdubral
snelde zijn broeder, Hannibal, te hulp,
doch werd in 207 v. Chr. verslagen
7. Oedipus „moest", wegenr een uit
spraak van het orakel, onwetend zijn
vader doden. 8. Hades heerste over de
schimmen in de Onderwereld. 9. Lea
met de fletse ogen. 10, N(oorden).
Stand: Zw. 5, 7, 9, Stand: Zw. 6, 8, 10,
13, 18, 22, 26, 27, 31, 12, 14, 18, 19, 26, 29,
33, 35. Wit 15, 24, 34, 39, 40. Wit 11,
25, 29, 30, 34, 36, 38, 17, 21, 27, 31, 32, 37,
42—44. Wit speelt 38, 4143, 45. Wit
en wint. speelt en wint.
ANALYSE-VRAAGSTUKKEN
Naar aanleiding van de vraag van enige
lezers om eens een toelichting te geven
Stand: Zwart 1, 3, 7, 9, 10, 12, 13, 16, 18, 20,
22—25. Wit 21, 26, 27, 31—36, 38—40, 44 48.
Wit aan zet. (Van D.).
Het is een leerzame oefening deze stand
vooraf eens te analyseren om te trachten
een antwoord op de gestelde vragen te
vinden.
