„Vrijwordingskoorts" brengt
Afrika in gevaarlijk stadium
Zwarte ogen gericht op komende
verkiezingen in de Zuidhoek
Gebrek aan arbeidskrachten in
W esl-Duitsland
Er werd te Lurs braaf gelo
Versprak Gaston zich op de
ochtend van de moord?
De moordzaak-Drummond
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1954
PAGINA 3
„Het is mode geworden, de koloniale
mogendheden van vóór de ooilog op de
scherpste wijze te veroordelen. Maar al te
vaak worden daarbij de woorden uitbuitings-
en onderdrukkingspolitiek dooi totaal on 1 te-
voegden en onkundigen gebezigd. Men ver-
üete niet, dat wij- Europeanen, in deze
landen als cultuurbrengers hebben gewerkt.
Van de Franse koloniën, die ik het beste
ken, kan ik, na er ruim veertig jaren verblijf
te hebben gehouden zeggen, dat ambte
zakenlieden, missionarissen, zende-
goed
naren,
lingen en militairen er enorm veel
hebben gedaan. Het is mijn vaste over
tuiging, dat de vrijwording der gekleurde
volken een ernstig gevaar inhoudt, omdat
deze volken nog niet rijp voor de vrijheid
Tot heil van deze landen en hun
I zl.ln
er not
inwoners hadden wij, Europeanen
een aantal jaren het heft in handen moeten
houden. In ieder geval moeten we dit doen,
waar het nog mogelijk is
Aldus sprak de beroemde dr Albert Schweitzer, wijsgeer, pionier,
medicus, kunstenaar en unieke kenner van Zwart Afrika op een
Persconferentie, toen hem te Stockholm de Nobelprijs voor de vreae
werd uitgereikt. „De vrijwording van de z.g. koloniale volken heeft
haar stempel gedrukt op de wereldsituatie na de oorlog zo merkte
hij nog op, terecht.
Hij doelde als Afrika-kenner speciaal op Afrika. In het vei band van
de artikelen, die wij aan het probleem van ontwakend Afrika wijden,
is deze uitspraak bijzonder interessant en instructief, En hij sprak
niet alleen over de negers, maar door van gekleurde volken te
spreken, betrok hij ongetwijfeld ook de landen van Noord-Afrika in
zijn betoog.
De opstandige beweging heeft
niet de algemene instemming van
de bevolking en wordt kennelijk
van buitenaf gesteund. De uitein
delijke oorsprong van deze steun
ligt, gezien de over heel de wereld
toegepaste communistische poli
tiek van het stichten van onrust
haarden, tamelijk voor de hand.
Maar de Fransen hebben er nog
geen overtuigende bewijzen voor
gevonden.
WERKGELEGENHEID BLIJFT
GESTAAG TOENEMEN
Het grote probleem van Zuid-
Afrika, dat een land van blanken
wil zijn op een zwart continent, in
teresseert ons in zijn diverse aspec
ten te meer, omdat in de huidige
strijd om de macht, welke de voor
vechter van de blanke suprematie
in Zuid Afrika, dr Daniel Malan
heeft prijsgegeven, zulke typisch
Nederlandse namen opdoemen als
die van Nicolaas Havenga en Jo
hannes Strijdom. Zuid Afrika moet
een nieuwe leider kiezen, die de
plaats zal moeten innemen van de
zo strijdbare tachtigjarige, aan wie
vermoedelijk achter de schermen
nog een belangrijke rol zal worden
toegewezen ofdie hij zich
reeds toebedeeld heeft. De beslis
sing zal op 30 dezer vallen. Vrijwel
tegelijkertijd met het aftreden van
Malan werd de overeenkomst van
kracht, waarbij Engeland aan
Egypte de souvereiniteit over de
Kanaalzone overdraagt. En hier
door wint de Unie van Zuid Afrika
buitengewoon aan betekenis in de
Britse Commonwealth. Immers, de
scheepvaartroute rond Kaap de
Goede Hoop zal van groot belang
voor Engeland worden, als een
nieuwe, strategische route naar het
Verre Oosten en Australië, Malak-
ka etc., een route, die niet zoals het
Suezkanaal onmiddellijk bedreigd
zal kunnen worden.
Terwijl de Goudkust zijn eerste
zwarte minister-president heeft
zal Zuid Afrika dan zijn blanke
president hebben, niet de eerste,
want de Boerenrepublieken heb-
ben hun presidenten gekend. Tus
sen twee haakjes, Strijdom be
schouwt zich als de geestelijke erf
genaam van Paul Krüger.
Havenga is twee-en-zeventig en
dus een z.g. elder statesman, een
man van de leeftijd van een Cle-
menceau, Churchill en Adenauer
„in de kracht van hun leven". Van
huisuit is hij advocaat, maar hij
werd later boer. Al is hij niet zo fel
nationalistisch als Strijdom, hij
kan er groot op gaan, zijn hele lan
ge leven aan de zaak der Zuid Afri-
kaanders gewijd te hebben. Reeds
als jongen van zeventien jaar
streed hij in de gelederen der Boe
ren en hij werd herhaaldelijk door
Engelse kogels gewond. Waar
schijnlijk hierdoor is zijn gezond
heid later nooit zo goed geweest.
Hij maakte steeds een ietwat ver
moeide indruk, die nog versterkt
werd door de bleekheid van zijn
gezicht en loopt ook enigszins
moeilijk.
tain van de rugbyploeg van Pre
toria geweest. Hij is nuchter ge
noeg om zich er rekenschap van te
geven, dat er in Zuid Afrika mo
menteel nog geen meerderheid
voor het vormen van een republiek
opgebracht kan worden. De Natio
nalisten, die vierkant achter hem
staan, bezitten weliswaar een
meerderheid in het parlement,
maar ze vormen in de Unie toch
bii een Katholiek Instituut, dus bij
het NEDERLANDS SCHRIFTELIJK STUDIECENTRUM
Culemborg
- -
mm
sTonihkeToo\haLerzijn^riId00tegeenns?r5: een minderheid en een republiek
dom te geven. Hij verklaarde, niet tot het
uiterste te zullen doorzetten en ook geen
scheuring in het Afrikaanderdom te wil
len riskeren, om zelf premier te worden.
Johannes Strijdom is een lange,
sportieve man, donker van com
plex. In zijn jonge jaren is hij cap-
Geen manifestaties,
r>
gezworenen
Vuurrood en trillende
lippen
zal alleen kunnen worden uitgeroe
pen, nadat een volksreferendum is
gehouden. Hiervoor is de tijd nog
niet rijp. Indien na het vertrek van
Malan, ook Havenga aan de Natio
nalisten zou ontvallen, zou dit een
groot verlies voor de partij beteke
nen. Dit feit zal mede een belang
rijke factor blijken bij de beslis
sing, welke op 30 dezer ten aanzien
van het premierschap genomen zal
worden.
Observator
Een aartsleugenaar
Alleen maar „ja"
of
mee
Bijzondere kanten van
jury-rechtspraak
De stem van Arabië „brult
rokko heel lang rustig is gebleven. Het
was een soort toeristenoord geworden. Bo
vendien, het heeft het langst onder Franse
vlag gestaan en tevens, sinds 1947 wordt
het als Frans grondgebied beschouwd. De
Algerijnen zijn daardoor Franse burgers
geworden. Er wonen trouwens tienduizen
den van hen in Frankrijk zelf, waar ze
vrije toegang hebben. De leider der natio
nalisten, Messali Hady, bevindt zich in
Frankrijk. Hij houdt er intussen gedwon
gen verblijf. De leider in Algerië zelf is
Ferhat Abbas. Hij verdedigt de stelling,
dat de Algerijnen door Frankrijk als twee
de-rang burgers worden beschouwd en ze
slechts met geweld volledige rechten zul
len kunnen verwerven. Dubbel pijnlijk is
voor Frankrijk de opstand in Algerië, om
dat door dit land de grote verbindingswe
gen te land naar Frans Midden Afrika
lopen, dat thans tot economische ontwik
keling wordt gebracht, naar we in een
vorig artikel uiteengezet hebben.
Nicolaas Havenga, bedachtzaam en
conservatief
Voor Afrika is het te hopen, dat de rust
in Algerië spoedig zal wederkeren. Op
standige bewegingen werken besmettelijk.
De Mau Mau in de Kenyakolonie geeft
Engeland al handen vol werk. Intussen
kijkt het geïnteresseerd naar Zuid Afrika,
waar op politiek gebied straks een belang
rijke beslissing genomen gaat worden.
Ur Daniël Malan, de voormaliga
predikant, die de absolute scheiding
van blank en zivart voorstaat, maar
zich nu uit het actieve politieke
leven heeft teruggetrokken
Daar staat Algerië in het brandpunt van
de belangstelling, vanwege de opstandige
beweging, welke er op grote schaal onder
drukt wordt. Na lang aarzelen heeft Men-
dès-France tot ingrijpende maatregelen
besloten. Hij begreep tenslotte, dat on
danks de impopulariteit van de thans af
gesloten oorlog m Indo China hij toch tot
taak had, de rust in Algerië te doen we
derkeren, zelfs ten koste van grote offers.
Men weet uit de dagelijkseberichten,
waar het verzet der z.g. Algerijnse natio-
nalisten zich geconcentreerd heeft, in het
Aurèsgebergte bij de grens van Tunesië.
Het is reeds geMeken. dat de o^tandelin-
gen uit Tunesië en ook uit Marokko ge-
fteund worden, hoogstwaarschijnlijk ook
sieuim qtem van Arabië" de
met recrutenDe ,S« klaard
Tadio van Kaïro neeit wi
de opstandelingen voo iangen leste
De opstandige beweging Al-
rijk dubbel pijnlijk. Teni eerste Mg_
gerie in vergelijking met Tunesi
De voortdurend snelle toeneming van
de industriële productie in West-Duitstand
heeft de laatste weken en maanden geleid
tot een merkbaar tekort aan geschoolde
arbeidskrachten in verschillende takken
van de Duitse economie.
Het oorlogstoneel in Algerië,
Aurès-gebergte. Een einde o-<
woestenij geeft de duizenden terri
risten volop gelegenheid zich ic
verschuilen.
boeren wenden zich reeds niet meer tot de
arbeidsbureaux, omdat zij de hoop hebben
opgegeven van die kant arbeiders te krij
gen.
Volgens de cijfers van het arbeidsbureau
is het aantal werkenden ook in het derde
kwartaal gestaag blijven toenemen en
heeft het thans met 16,8 millioen het
hoogste peil bereikt sedert het bestaan
der Bondsrepubliek. Er zijn thans bijna
Het Engeland, dat het Suezkanaal vrij
wel prijsgaf, herinnert zich heel goed, dat
de overwinning van El Alamein behaald
werd dank zij de scheepvaartweg rond
Afrika en de mogelijkheid, via Zuid-
Afrika dwars door het zwarte continent
versterkingen naar het front in Noord-
Afrika te zenden. De route via Malta, hoe
nuttig ook, zou niet voldoende zijn ge
weest om het materiaal en de mensen aan
te voeren, waardoor Rommel tenslotte uit
geschakeld kon worden, althans wat
Egypte betreft.
Merkwaardig genoeg staat de Unie van
Zuid Afrika veel resoluter achter Enge
land en de British Commonwealth dan in
1939. Toen sprak men er openlijk over af
scheiding en leek het er even op, dat er
geen Zuid Afrikanen in de gelederen der
geallieerden zouden strijden. Door velen
wordt een republiek Zuid Afrika in het
verband van de Commonwealth, ongeveer
als India, als de beste oplossing voor bei
de partijen en zelfs in de eerste plaats
voor Zuid Afrika beschouwd. Zowel Ha
venga als Strijdom staan voor deze ge
dachte, ofschoon de laatste een verwoed
nationalist is en wellicht nog weieens een
ander standpunt zou kunnen innemen.
Nicolaas Havenga is een oud-gediende
in de Zuidafrikaanse politiek. Hij heeft als
minister van financiën van de Unie zijn
sporen verdiend, wordt beschouwd als een
staatsman van de oude stempel: conserva-
tief, evenwichtig van geest, man van be-
zadigd inzicht. Algemeen wordt in Zuid
Afrika aangenomen, dat zowel dr Malan
als het huidige kabinet alleszins geneigd
zouden zijn. de leiding van het land aan
Havenga over te dragen. Het is evenwel
het parlement, dat beslissen moet en dit
is innerlijk verdeeld. De Nationalistische
partij zal tussen deze twee vooraanstaan
de politieke figuren, die tot haar rangen
behoren, dienen te kiezen. Als het alleen
aan Malan lag zou Havenga zonder meer
minister-president worden. Maar de schei
dende leider heeft vermoedelijk niet vol
doende invloed meer op zijn partijgenoten,
om zijn beslissing te kunnen doordrijven.
Feitelijk zal Strijdom de doorslag moeten
geven. Velen vragen zich af, of hij bereid
zal zijn, de veel oudere Havenga voorlopig
het veld te laten en nog enkele jaren ge
duld te oefenen. Hij zal dan naar alle
waarschijnlijkheid een scheuring in de
partij kunnen voorkomen en later een ste
vige eenheid achter zich hebben. Ook Ha
venga heeft zijn aanhangers. Maar als
Strijdom wilHij is de onbetwistbare
leider van Transvaal en heeft de Oranje
Vrijstaat achter zich. Strijdom behoorde in
de jaren vóór de oorlog tot de z.g. „bittere
einders", die 't tot het laatste met Enge
land wilden uitvechten. Hij is tevens een
fanatiek republikein en zijn aanhangers
doodverven hem reeds als de eerste presi
dent van Zuid Afrika.
Veertig jaren achtereen was Havenga de
trouwe politieke medewerker van gene
raal Hertzog. Toen deze in 1924 zijn eerste
kabinet benoemde, nam hij er Havenga
in op als minister van financiën. Deze had
tot dan zich niet in de eerste plaats door
talenten op specifiek financieel en econo
misch gebied onderscheiden, maar zich als
boer een uitstekend beheerder van zijn
landbouwbedrijf getoond, dat bijzonder
floreerde. Uitgezonderd negen jaren vóór
en na de Tweede Wereldoorlog is Haven
ga minister van financiën gebleven, als
zodanig opvallende kwaliteiten demon
strerend. Hij gaat er groot op, meer be
grotingen te hebben ingediend dan welke
minister van financiën ter wereld ook
Havenga was bij het einde van de oorlog
een vrijwel vergeten figuur. Bovendien,
hij lag ernstig overhoop met de kopstuk
ken van de Nationalistische partij en spe
ciaal met Malan. Hij had slechts een klei
ne groep aanhangers, hoofdzakelijk be-
Pittoresk Afrika. In het hart van het Zwarte IF erelddecl kan de reiziger
getuige zijn van dergelijke tafereeltjes. Een koopvrouw
biedt rijst te koop aan
Dit tekort is in het Roergebied het 800.000 man meer aan het werk dan een
sterkst merkbaar, waar vooral de metaal
industrie, de kolenmijnen en het bouwbe
drijf klagen over een sterk gebrek aan
arbeidskrachten. Talrijke bedrijven moes
ten er reeds toe overgaan in plaats van
geschoolde krachten jonge arbeiders als
leerlingen in dienst te nemen maar vooral
ook vrouwen. In Noord-Rijnland—West-
falen zijn van de manlijke arbeiders nog
slechts 2 pet zonder werk en van de vrou-
welke werknemers 4,3 pet. Het tekort is
vooral ook merkbaar in de landbouw. Vele
jaar geleden.
Met een zekere bezorgdheid wordt er
ook op gewezen, dat de arbeidsmarkt ver
der zal worden belast door de vorming
van een Duits leger. In verband hiermede
heeft de president van de Bond van de
Duitse industrie, Fritz Berg. er bij het
parlement op aangedrongen door belas
tingmaatregelen en maatregelen van an
dere aard het de Duitse industrie reeds in
het komende jaar mogelijk te maken de
productiviteit met 10 pet te vergroten.
Vraagt prospectus^
Johannes Strijdom, uiterst strijdbaar
en fanatiek republikein
wonderaars van Hertzog en diens politiek
en verenigde deze in de z.g. Afrikaner
Partij. Maar nadat Havenga tenslotte met
Malan een bondgenootschap sloot en in
het parlement telkens weer bleek, dat hij
met zijn fractie van negen op de .wip zat
en aldus grote invloed kon uitoefenen,
steeg zijn politieke ster.
Gematigd als altijd, bleef hij met Malan
samenwerken alleen reeds om de eenheid
tussen de Afrikaanders tegenover het En
gels sprekende gedeelte van Zuid Afrika's
blanke bevolking te handhaven. Juist om
dat hij een kalm en bezadigd, gematigd
I Het is vermoedelijk dezelfde overwe
ging, welke Strijdom er op zijn beurt van
weerhouden zal, aan Havenga het pre-
i mierschap met ai te grote felheid te be
twisten. Misschien weet hij zijn tijd af
te wachten. Tenslotte, Havenga is twee en
zeventig en geniet niet zulk een goede ge
zondheid. Ofschoon, men zegt weieens:
krakende wagens duren het langst
(Telefonisch van onze speciale verslaggever)
De eerste getuige van de derde proces-dag van de moordzaak-Drummond
is de geheimzinnige man uit Marseille, die op het ogenblik van de misdaad
voorbij gekomen zou zijn en alles gezien zou hebben. Daar de president de
getuigen wil horen in de volgorde, waarin zij zich hebben voorgedaan,
is hij "deze dag het eerst aan de beurt. Tijdens het vooronderzoek heeft men
hem al spoedig niet meer au serieux genomen. Het schijnt een bluffer le
zijn. En wat hij vertelt klopt niet. Waarom hij dan tocli opgeroepen wertl?
De advocaat-generaal zegt hem niet te hebben willen overslaan: de ver
dediging, ntr Charrier, verwijt daarentegen de advocaatgeneraa] de man
niet "wegens belediging van de overheid vervolgd te hebben, waarop de
advocaatgeneraal zegt, dat zulks nog wel zal gebeuren, maar dat het horen
van de jury de voorrang heeft.
De tweede getuige is echter van zeer
groot belang. Het is de motorrijder Oli
vier, die door de zoon Gustaaf werd ge
vraagd de politie te waarschuwen. Hij ver
telt kort en eenvoudig zjjn ontmoeting met
Gustaaf, die achter de auto vandaan kwam.
Daarbij kreeg hij eerst het lijk van Elisa
beth te zien en daarna dat van Lady
Ann, wier lijk op twee meter afstand
evenwijdig aan de auto gedeeltelijk door
een kleed bedekt, lag.
Deze twee punten zijn van zeer groot
belang, omdat deze verklaring die van
Gustaaf tegenspreekt en het bewijs mo
gelijk maakt, dat het lijk verlegd is. Dat
verleggen heeft, naar men vermoedt,
plaats gehad om naar de hulzen te zoe
ken. Een andere getuige, de spoorwegar
beider Roure, die enige tijd nadat Olivier
was weggereden om de politie te waar
schuwen op de plaats kwam, heeft n.l. het
lijk van Lady Ann Drummond niet even
wijdig maar dwars naast de auto gezien.
Roure was vroeg naar de boerderij ge
gaan, omdat men hem de vorige avond
had gezegd, dat bij de opening van de
watergeul te lang gesproeid was, zodat
een grote verschuiving dreigde, die gevaar
opleverde voor de voorbij komende trei
nen.
Op de hoeve ontmoette hij de zoon
Clovis en de huisgenoten zeiden 's nachts
te hebben horen schieten. Maar terwijl hij
met Clovis praatte kwam de oude Domi-
nici naar huis. De dochter Yves liep haar
ouders tegemoet en Roure hoorde hem
zeggen: „Wat is er gebeurd?", en toen de
schoondochter hem vertelde: ,,Er is iemand
gedood", heeft hij zijn stok genomen en
is gaan kijken. Men weet, dat deze toe
dracht de argwaan heeft gewekt, dat ook
Gaston evenals de familie zeer goed op de
hoogte was, doch dat men het geval reeds
zocht aan te kleden als iets dat geheel
buiten hen om was gegaan.
Verdediger Charrier merkte op, dat Rou
re aan zjjn vrouw en aan de kleinzoon
Perrin een andere lezing had gegeven.
Maar het blijkt onmiddellijk, dat er geen
tegenspraak is. De wijze waarop de ver
dediger de bal misslaat, wekt gelach, niet
alleen bij het publiek en zelfs bij de oude
Dominici, maar ook bij de jury-leden,
waarop de president verontwaardigd tot
de gezworenen roept: „Neen, gezworenen
geen manifestaties!".
De verdediging laat het cassatie-middel
voorbij gaan en de president vraagt de me
ning van de oude Dominici over de ver
klaringen van Roure: „Ik heb je niet ge
zien, we hebben elkaar niet gesproken".
Dat laatste geeft getuige toe. De beschul
digde die na de nacht weer even vief is
als altijd, roep dan ineens verheugd uit:
„Waarom zouden we niet met elkaar ge
sproken hebben? We zijn toch zeker vrien
den?".
Een handelsreiziger Richard is voor
achten 's morgens voorbij gekomen en
heeft het lijk van Lady Ann zien liggen,
parallel aan de auto! Toen om negen uur
de kapitein van de gendarmerie zijn con-
statatie deed, kwam hij tot dezelfde waar
nemingen als Roure. Men kan dan ook
wel ais vaststaand beschouwen, dat het
lijk van Lady Ann verlegd is.
De verdediger, mr Pollack, heeft blijk
baar grote verwachtingen van de kapitein
van de gendarmerie, die inmiddels is
voorgekomen. Nagenoeg de gehele na
middagzitting blijft hij hem undervragen.
Hij vraagt naar alle sporen, die aanvanke-
I lijk gevolgd zijn, maar die niets hebben
opgeleverd. Het is de verdediger er om te
doen de indruk te wekken, dat men de
bewoners van de boerderij vooral heeft
nagegaan, omdat, zulks het gemakkelijks:
was. Men daalt tot in de kleinste bij
zonderheden af. zo b.v. dat geen poot-
afdrukken van honden zijn gevonden,
terwijl de oude Dominici altijd uitging
vergezeld van zijn hond.
De oude Dominici blijft met zichtbaar
welbehagen de grote bedrijvigheid van
zijn verdediger volgen. Dan doet de kapi
tein een mededeling, die de aandacht
verdient:
Met Gaston Dominici enige dagen na
de moord de zaak besprekend en naar
diens indrukken vragend, had de oude
gezegd:
„Het zal wel zo zijn als in de kranten
staat".
De kapitein had de wonde aan het voor
hoofd van de kleine Elisabeth opgemerkt
en dacht, dat men op het kind had ge
schoten. In geen enkel blad was er echter
over gesproken en niemand scheen dal
te hebben opgemerkt.
Dominici wilde het gesprek voortzetten
en zei:
„Toen men op de kleine geschoten
had
De kapitein was over die woorden uiterst
verbaasd, zo zei hij.
„Ik keek Dominici aan, want hii werd
vuurrood en zijn lippen trilden
Mr Pollack: „Waarom staat dat niet in
uw rapport?"
De kapitein: „Ik heb er toen niet vol
doende aandacht aan geschonken".
De president: „Welke dag was dat?".
De kapitein: „8 Augustus"
Doch ook indien Strijdom tegen de alge
mene verwachting in zou winnen, zal er
voorlopig nog geen verandering in de hou
ding van de Unie van Zuid Afrika tegen
over Engeland komen. Wel echter zal de
verhouding tussen blank en bruin op de
zelfde scherpe wijze gehandhaafd blijven.
Want Strijdom is op dit gebied intransi-
genter dan Havenga.
In het ontwakende Afrika zal 30 No
vember met grote belangstelling tegemoet
worden gezien. Wat in Zuid Afrika ge
beurt, wordt er zowel aan de Goudkust ais
in Tanganyika vol interesse gadegeslagen.
Of Havenga of Strijdom het roer van
staat in handen zal nemen blijft ook voor
de Britse Commonwealth vooral op den
duur een interessante kwestie. En aldus
speelt Afrika tevens zijn rol in de verdere
ontwikkeling van het Britse wereldrijk.
Dan komt bij deze ondervraging, die
ongeveer vijf uren duurt, de naam Roger
Perrin over de lippen en de verdediging,
die blijkbaar naar een andere mogelijke
dader zoekt, maakt daarvan gebruik om
te wijzen op de leugens van die kleinzoon
van Gaston. Dominici zelf had ook reeds
zijn naam genoemd. Door Perrin was ont
huld, dat Gustaaf gezegd zou hebben: „Je
had moeten horen hoe ze schreeuwden",
maar politie, familie, getuigen, de op
sporingsdienst en ook de oude Dominici
zijn overtuigd, dat Perrin een leugenaar
is van de eerste rang. Als de verdediger
mr Pollack thans aandacht aan hem
schenkt, dan is het om te kunnen heke
len. dat het onderzoek sommige na
speuringen niet voldoende heeft voort
gezet.
Het einde van de dag nadert. Men kan
slechts constateren, dat de dag niets
meer heeft opgeleverd, dan de weten
schap, dat te Lurs braaf werd gelogen.
Het is nu Sebeille op wie in spanning
wordt gewacht. Hij en de beide zoons
Clovis en Gustaaf moeten de grote
spanning veroorzaken. Aan zijn verhoor
zal vermoedelijk de gehele vierde proces
dag wui\!«n gespendeerd. Zondag zal er
ook zitting worden gehouden.
(Van onze spec, verslaggever)
Onder de aanwezigen in de
rechtszaal te Digne, waar het pro
ces tegen de oude Gaston Domi
nici wordt gevoerd, bevindt zich
iemand, die als rechter van instruc
tie het gehele vooronderzoek heeft
geleid en daarover rapport heeft
uitgebracht: de heer Puyries. De
president heeft hem een zitplaats
bezorgd bij de schrijvers en hij mag
alles horen, maar niets zeggen en
hij kan niet als getuige naar voren
worden geroepen. Hij is alleen maar
toeschouwer. Zo wil de rechts
bedeling door het gezworenenhof
het nu eenmaal.
De juryrechtspraak heeft meer
bijzondere kanten. De jury-leden
mogen onder elkander niet spreken
en hebben geen recht vragen te
stellen. Wensen ze een opheldering,
dan stellen zij de vraag aan de
president van de jury, die dan aan
de president van het hof de vraag
overbrengt.
Dat niet mogen spreken gaat heel
ver. Ze mogen niet het geringste
blijk geven van instemming, ver
wondering of afkeer. Niets mag hun
gevoelens verraden. Ze worden dan
ook voortdurend door de verdedi
gers en hun assistenten bespied,
want de minste inbreuk op de
voorschriften levert een middel tot
cassatie op. De president van het
hof woont nu de jury-beraadslagin
gen in de raadkamer bij en kan in
lichtingen verstrekken omtrent de
mogelijkheden van de wet. De jury
brengt geen rapport uit, motiveert
haar uitspraak niet, doch beant
woordt de gestelde vragen louter
met ja of neen. Bij staking der
stemmen vindt vrijspraak plaats, de
zgn. minorité de faveur.
