Aan de voet van de Akropolis: gas op
de plank en hoenderen maar
De Brulboeiop puzzle-reis door
de Balkan
Tournee van Studenten-orkest
begint in gastvrij Bergen
Noors zeeschip werd niet juist
gesleept
HET NIEUWE WATERSCHAP
.EEK EN EEN GE"
I Gloeilampjes
DE XXV RALLYE NAAR MONTE CARLO
Als het waar is: soldaten en bulldozers
repareren Joegoslavische route
MAG EEN ONDERWIJZER EEN
LEERLING SLAAN?
„Nuttige" conferentie
met Rusland pas na
ratificatie
Omroepprogram „Adres onbekend"
voor Amsterdamse Rechtbank
Wereldconferentie
wordt gehouden in
Genève
Concerten in tien steden ten bate van
sanatorium
De Nautilus liep van
stapel
„Jazegt de Engelse rechter
Raad voor de Scheepvaart
Gieren veroorzaakte
verwarring
*>r
Geschil over auteursrechten
3019 km
ïjjV:MÊ^.J26
ie
ge-
)L
PAGINA 3
DINSDAG 18 JANUARI 1955
Tóch wel!
Begrijpelijke nieuwsgierigheid
PREMIE VRIJWILLIGERS
RESERVEPOLITIE
Vragen van Tweede-Kamerlid
Atoms for peace"
CHARMANTE DIENDERS
Belgrado
Zwolle
Wellington
Eerste vaartuig bewogen door
atoomkracht
Montgomery:
roede niet"
Spaar de
Niemand had de leiding
INBRAAK IN ARNHEM
OPGELOST
Dader stal f 7000 uit brandkast
Eden dient Moskou van repliek
MULDERS FABRIEK
ROLLEND MATERIEEL
Emissie f 350.000 aandelen A
a 100 pet
ioo pet.
f111 Tl' AGBIB
TRIEST
CHAMBERV
ROEMEN!
BELGRADO
turijn 258
'101
rriancon
JOEGO
ITALli
SLAVIE
1,L.GAQ'*E
fcMÖNACO:
FINISH^j
TOTAAL BEKENDE AFSTAND
Dl cijftn tullen tie plootten
geven de of stond in km
o Route en o/stond worden ter plootte
bekend gemaakt
.SKORLJf.
Cort/co:
GRIEKENLAND
Sardinië
lS/-/|/?rk^ATHE N E
hebben de eerste vrouwe
Sicilië
V.PELT]
Evzoni
de mod
Larissa
nemen
2rt.
i is
van.
tot
:61e
den
ok-
het
was
;ens
uit
de
als
een
i is
een
ven
ink.
ver-
is
De
de
oeft
een
•van
i en
N.t
leze
Ne-
De-
van
spen
i de
aber
i bij
een
ndse
iven
iiere
met
ijks-
met
eens
min.
:om-
eer-
ezet,
sche
mts-
imu-
van
neur
.1 dit
u hij
irge-
in.
type
Oos-
een
imen
een
takte
over
ispe-
estel
l het
dat
■tere
die
frote
even
rond
uim-
e op
iseu-
t be-
600
deed
or.
rwtfl
weg
:pen.
rge-
is te
bus
t de
Het Boyer-kruis
is Uw beste waarborg!
OP
Door MARTIN W. DUYZINGS
WEG NAAR LARISSA, Maandagavond.
„Dobro!", zei Belgrado.
In liet gebouw van de Griekse Automobielclub,
waar men de vijftien teams, die ten gerieve van de
XXVe Rallye naar Monte Carlo, dwars door de Bal
kan willen, nog eenmaal verzameld bad, viel even
een peinloze stilte.
„Dobro!...." In orde!
We kenden dat woord!
Drie dagen achtereen, terwijl we ginds in Macedonië
door de modder zwierven, had men ons met dat woord
gerust gesteld. En nu kwam dat magische woord op
nieuw over een mateloos-zwakke telefoonlijn, hele
maal uit Belgrado naar Athene. Men heeft, aldus de
Joegoslavische Automobielclub, ginds in Macedonië
voor ons een nieuwe route uitgezet en deze route heet
berijdbaar.
En toen dat woord er eenmaal uit was, legde de
secretaris van de Automobielclub Athene met een
zucht van verlichting de hoorn op de haak en ver
zocht hij de gentlemen zich voor te bereiden op de
start van 'n Rallye, waarover wij straks, als we eenmaal
de pensioengerechtigde leeftijd bereikt zullen hebben,
ongetwijfeld nog wel gepeperde geschiedenissen zul
len verhalen.
We hoorden dat telefoongesprek vanmiddag om
twaalf uur en de „Brulboei" en het „Strijkijzer" van
Van Voorden stonden nog altijd in een Athecnse
garage, alwaar men onder aanvoering van een automo
biel-technicus, Signor Campassa genaamd, de laatste
hand legde aan het herstel van onze, op de heenreis
opgelopen averij.
n_ip „ur later reden wij omhoog tot aan
de voet van de Akropolis, waar enige dui
zenden Atheners ons vaarwel stonden te
wuiven met een vorstelijkheid en een
medeleven alsof we naar de Noordpool in
plaats van naar Monte Carlo moesten. Om
15-36 uur plaatselijke tijd zwaaide men ook
voor onze „Brulboei" de startvlag en be
gonnen wij aan de eindeloze weg, die
Athene van het verre Monte Carlo scheidt.
De „Brulboei" neemt, terwijl ik dit
schrijf, de eerste van de duizenden serpen
tines waarmede men de Griekse berg
ketens, welke wij te doorkruisen hebben,
heeft volgestrooid. En op het grote plein
voor het marmeren Olympische stadion te
Athene, waarbij men ons niet zonder
enige plechtigheid startte, stond men on
gegeneerd bruin te bakken in een koes
terende zon. Doch nu reeds, honderd kilo
meters verder naar het Noorden, ha"8t
de avondhemel vol met naargeestige re
genwolken en vermoedelijk valt ter ho g
van Larissa, waar wij onze eerste controie
zullen aandoen, ook de eerste sneeuw.
Doch voorlopig zijn we voornamelijk be
nieuwd naar datgene, wat de inboorlingen
die ter hoogte van de Grieks-Joegoslavi-
sche grens hun leven slijten, ons over de
toestand van de wegen van de nieuwe
route door Macedonië te melden hebben.
De nieuwe route immers, zo ervoeren
wij aan den lijve, liep Vrijdag j
•1. nog vol
maakt dood in een pas ontstane aardgeul
en in een niet te doorworstelen moeras.
En als het waar is, wa' men voor de start
in Athene beweerde, dat de Joegoslavische
autoriteiten niet minder dan duizend sol
daten met bulldozers en soortgelijk speel
goed op deze route hebben losgelaten ten
einde haar althans enigszins bevaarbaar
te maken, zullen we Skoplje, de eerste
controle op Joegoslavisch grondgebied,
Dinsdagmorgen op tijd, dat wil zeggen, om
8.51 uur, kunnen halen.
Presentje van anderhalf uur
Men was ons intussen wel ter wille
De H.H. Organisatoren in Monte Carlo,
die de laatste dagen uit deze streken het
ene wilde telegram na het andert ontvan
gen hebben, gaven ons voor het traject
van de Griekse grens naar Skoplje 1.25
uur méér dan in de bedoeling gelegen had.
Het betekende, dat we vanmiddag in
Athene anderhalf uur vroeger aan de start
moesten zjjn dan we gehoopt hadden.
En voor het overige hielp men ons hier
aan alle kanten teneinde ons in staat te
stellen in het anderhalve etmaal, dat we
slechts over hadden na onze aankomst
alhier, ons toch nog behoorlijk te kunnen
prepareren op de start.
Zo stonden we dan vanmiddag bij de
Akropolis kennis te maken met onze con
currenten, waarvan de heren Constantin
Manussis en Raddy Robson en nog een
ander team het met het oog op de onheil
spellende berichten reeds bij voorbaat
hadden laten afweten. Om precies half
drie ging de eerste equipe, de Grieken
Chronides en Terzalis, van start en ze
gingen meteen maar boven op hun gas
pedaal staan. Zes minuten later brachten
wij de „Brulboei" in de vaart, onmiddellijk
gevolgd door de Austin van de Engelsen
Goodall Morris en Moore, die net als het
Franse team van Marcel Noix, de start
plaats Athene met hun wagen per schip
bereikt hebben en <ïle, er, eerlijk is eerlijk,
inderdaad wat beter uitgeslapen uitzagen
dan de twee Nederlandse equipes, die met
een dwars door de Balkan naar Athene
afgezakt kwamen.
Wéér tien minuten later stuurde
dan Van Voorden zijn Porsche ach
ter ons aan en daarmee zaten we dan
midden in het avontuur, dat we zo
gaarne hebben wilden.
der...., de rivierbeddingen...., de
aardverschuivingen.
En alleen de hemel weet wie van
ons Skoplje inderdaad bereiken zal
Is het juist, dat de ministers van Bin
nenlandse Zaken en van Justitie besloten
hebben niet over te gaan tot bet toeken
nen van een premie van 100 voor elke
periode van twee jaar trouwe dienst aan
de vrijwilligers van de reserve-politie en
van de reserve-gemeentepolitie?
Aldus luidt een schriftelijke vraag van
het Tweede-Kamerlid, de heer Peters
(K.V.P.) en hij vraagt zich at, of door een
dergelijke maatregel de werfkracht en
de consolidatie-mogelijkheden voor de
reserve-politie niet ernstig worden ge
schaad.
Onder voorzitterschap van de secretaris
generaal der V.N., de heer Dag Hammars-
kjoeld, is gisteren te New Vork dc eerste
vergadering gehouden van een commissie
van geleerden, die tot taak heeft om de
wereldconferentie over het vreedzaam ge
bruik van atoomenergie voor te bereiden.
De Assemblee der V.N. heeft onlangs met
algemene stemmen besloten tot het houden
van deze wereldconferentie, zulks als on
derdeel van Eisenhower's „atoms for
peace"-plan.
De voorbereidende commissie, waarin
Frankrijk, Canada, Brazilië, India, Rus
land, de V.S. en Groot Brittannië zijn ver
tegenwoordigd, heeft gisteren eenstem
mig besloten, dat de wereldconferentie in
het gebouw van de V.N. te Genève zal
worden gehouden, zulks in weerwil van
de door de Nederlandse regering gedane
uitnodiging om de conferentie hier te lan
de te doen plaats vinden.
De commissie besloot echter nog nader
te beraadslagen over' de datum waarop de
conferentie zal worden gehouden. De Al
gemene Vergadering heeft Augustus voor
gesteld.
A 4
"x iü
Met erkentelijkheid heeft men in de Joe
goslavische hoofdstad vernomen dat
maarschalk Tito op ziin reis door Birma
een cadeautje heeft omvangen-Een om
vangrijk cadeau zouden we het ze ts
kunnen noemen, want het z[jn twee oli
fanten, een vriendelijkheidje van het
Birmaanse leger.
In een hotel schreef een jongeman zinh
in onder de in muzikale en vooral in
orgelkringen met onbekende naam van
Feike Asma. De politie, die het nacht-
register kwam controleren, rook lont en
de bekende organist werd eens nader
aan de tand gevoeld. „Jazeker, hij was
Feike Asma hoogst persoonlijk en h'j
kwam het orgel in de Grote Kerk na
kijken". De politie vond Feike Asma er
echter wel wat erg jeugdig uitzien en z3
had bovendien nog een andere naam
op haar lijstje staan. Niet lang daarna
bekende „Feike Asma" de zeventien
jarige T. H. uit Voorburg te zijn- Zijn
'opsporing was verzocht, omdat hij de
ouderlijke woning zonder de vereiste
toestemming had verlaten.
Het was de poes, die een bejaard echt
paar van de vuurdood redde. Midden in
de nacht maakte de poes het echtpaar
wakker door met zijn scherpe klauwtjes
hen In het gezicht te aaien. Enkele ma
len schoof de oude mevrouw Osbea de
poes van bed, maar het dier hield niet
op. Toen bemerkte ze rook en ze ont
dekte tevens, dat haar echtgenoot reeds
bijna bewusteloos was. Door een raam
konden het echtpaar én de poes Ser™
worden: korte tijd later was het huis tot
de grond toe afgebrand.
Ziegelbriicke Zwitserland
De trein zal er vermoedelijkj#n
keer per dag langs komen en «at zai a
misschien de reden geweest zijn,
om een dorpsbewoner zijn wil liet
juist op de overweg Pa^e"tcompleet
de wagen staan en vergat de
totdat een geweldige klap
M tiid od de oterweg stond, gegrepen en
vernield had. Hi.i raakte in het plaatse-
lijke politie-schuurtje wegens grove on
achtzaamheid.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Vandaag is het Nederlands Studenten-
Orkest begonnen met zijn jaarliiwwél
haast traditionele tournee door 'ons Tand
ten bate van het Nederlands Studenten
Sanatorium in Laren. De première wordt
hedenavond gegeven in Bergen (N.H.)
waar men ook van 6 Januari af druk ge
repeteerd heeft negen uur per dag
in de romantische kerkruïne aldaar. De
„geleerde" musici vonden een gastvrij
onthaal in het Vormingscentrum van de
N.H. kerk „De Haaf Bergen is het N.S.O.
wel heel goed gezind. Uit dank hebben
dc studenten, gelgk mcn weet, 0p 8
Januari j.l. dc burgerij van het dorp een
standbeeld aangeboden, dat echter sinds
de onthulling al enige malen op myste
rieuze wijze verplaatst is naar de ge
meentelijke muziektent op het Markt
plein.
Vorig jaar vonden dc concerten in de
diverse steden grote bijval. Zonder hulp
van het bedrijfsleven wist men voor het
sanatorium een bedrsg van negen mille
bijeen te brengen. Dit keer geeft het
N-S.O. uitvoeringen in Bergen, Rotter-
oa». Haarlem, Groningen, Emmen, Arn-
bern Eindhoven Leiden. Utrecht en Ara-
gf darn De leiding van de tournee berust
van? Brusse, violist en assistent-dirigent
Verrt»hel Radi° Philharmonisch Orkest
van hL hrfcft men Jaap Stotljn, hoboïst
den Residentie-Orkest, bereid gevon-
zal het ^e, concerten mee te werken. Hij
hore br„ concert van Haydn ten ge-
gramma ngen' Voorts vermeldt het pro-
cêk de Fe°1 eon strijkerssuite van Jana-
de sv7TvrSe helaas niet veel gespeel-
hem on vS?nie van Mendelssohn, door
neerd en v -n^arige leeftijd gecompo-
Hugo Godr,^aI'iations Traditionelles van
het N SO en -die dit werk speciaal aan
heeft opgedragen? dWgent Jan BrUSSC
Buitenlandse musici
0 a ^veeïüen'elrlte", 7\leden bestaat
tien alten, elf cenf ®n tweede violisten,
blaasinstrumentenbezettinff"
jaar een mternationaa/u^je~
De Amerikaanse atoomduikhnnt *r„
tilus" heeft gisteren in de hav?n v "r
ton, in de staat Connecticut haar technT
sche proefvaart gemaakt. Reeds tijden*
deze proefvaart werd de „Nautilus" door
atoomenergie voortbewogen.
„Dit is de eerste maal, dat een vervoer
middel door atoomkracht wordt voort
bewogen", zo werd triomphantelilk door
de duikboot geseind, toen z|j haar tocht
begon.
De proeven zullen worden genomen in
de Long Island Sound.
De marine deelde mede. dat er ruim
honderd mensen van de marine en ruim
zestig burgerdeskundigen aan boord van
de „Nautilus" zijn. Aan burgers werd niet
toegestaan het uitvaren gade te slaan. Een
sleepboot van de marine met journalisten
aan boord bleef op vrij grote afstand van
de atoomduikboot.
namelijk mee oen Amerikaanse violiste,
leerlinge van het conservatorium in Am
sterdam, een Duitse theoloog, gaststudent
aan een der universiteiten en een Suri
naamse neger-bassist, die eveneens hier
in Nederland zijn wetenschappelijke op
leiding voltooit. De musici zijn o.a in
Emmen, Rotterdam*en Haarlem de gast
van de industrie. In de eerste plaats biedt
het bedrijfsleven hun zelfs een heel week
end aan op Zondag a.s. om te bekomen
van de vermoeienissen. De tournee wordt
besloten in het hoofdstedelijk Concertge
bouw op 28 Januari a.s. De ervaringen
van de plaatselijke comite's wijzen er op,
dat de negen mille van 1954 overtroffen'
zullen worden.
Buiten de muzikale bron van inkomsten
kan de stichting „Het Nederlands Studen
tensanatorium" voortaan rekenen op een
jaarlijkse vaste bijdrage van meer dan
4000 studenten. In September j.l. name
lijk heeft ongeveer l/7de deel van de
aspirant-academici zich opgegeven als
contribuant.
1 T lijke agenten zeven in totaal
van het hoofdstedelijk politiekorps
officieel haar intrede gedaan in het stads
beeld. Parmantig stapten de dames over
het Stationsplein en door de Kalverstraat.
Galant hielpen zij hulpbehoevende men
sen de straat oversteken of zorgden dat
kleine kinderen op het rechte pad ble
ven. Polygoon, de televisie en tal van
fotoreporters hadden net bijtijds lucht ge
kregen van de prejmière en wachtten de
meisjes op met filmcamera's en blitzlam-
pen. Ook het publiek liet zich niet onbe
tuigd. Omringd door al die belangstellen
den dreigden de dames somtijds verkeers
opstoppingen te veroorzaken in plaats
van te voorkomen.
De meisjes bezitten geen ander wapen
dan haar charmes: pistool en gummi
knuppel zijn voor haar uit den boze
Voorlopig worden zij echter geschaduwd
door manneliijke collega's in burger
ook geen beroerd werk die haar met
raad en daad zullen bijstaan en er voor
zorgdragen dat zij het werk ongestoord
kdnnen verrichten.
De dienaressen der wet opereren twee
aan twee. Een stel heeft dienst van 's mor
gens acht tot 's middags vier, de volgende
twee surveilleren van tien tot zes uur en
het laatste duo start om twee uur voor
een ronde van eveneens acht uur. Een
der meisjes is dus vrij. Haar hoofdkwar
tier is gevestigd in het hoofdbureau aan
de Marnixstraat en staat ondei leiding
van inspecteur K. Heijink. Voorlopig is er
nog geen sprake van vrouwelijk kader.
Men wacht eerst eens af. hoe dit experi
ment verloopt. Van haar ervaringen zal
het afhangen of er ooit uit het zwakke ge
slacht een zelfstandig politie-orgaan zal
voortkomen. Momenteel zijn er nog een
tiental meisjes in opleiding, van wie er
over enige maanden vijf actieve dienst
gaan verrichten. De uitrusting bestaat uit
een mantelpak, een schoudertasje, waarin
naast de make-up-„gereedschappen" het
beruchte opschrijfboekje schuil gaat en
een baret. Na Heerlen, waar de vrouwe
lijke agenten voornamelijk bestemd zijn
om instructie te geven, is Amsterdam de
eerste stad in Nederland, die zich aan het
experiment heeft gewaagd. Het is te ho
pen, dat de onderneming een succes is,
want gemaand door zachte hand zullen de
mannen het wel laten geen heer in het
verkeer te zijn
Van onze Loiidense correspondent)
,..f Liigclse onderwijswereld is in rep en roer geraakt over een gerech
telijke uitspraak in hoger beroep, dat een onderwijzer volkomen in zijn
recht staat als hij bij wijze van disciplinaire maatregel een ongehoorzame
leerling een stevig pak slaag toedient.
In November 1954 werd een zekere Miss Audrey Jeffs, onderwijzeres
aan een meisjesschool te Northampton, veroordeeld tot 1 boete, omdat
zij alle 38 leeilingen van haar klas, 9-jarige meisjes, stuk voor stuk over
de knie had gelegd en haar een gevoelige tik gegeven met een aanwijsstok
Een paar moeders, tot in het diepst der ziel gekwetst dat een 23-jarige
onderwijzeres het gewaagd had haar dierbaar kroost een lijfstraf toe
te dienen, sleepten Miss Jeffs voor het gerecht en smaakten het genoegen
haar veroordeeld te zien. Miss Jeffs ging echter in hoger beroep en
werd van alle blaam gezuiverd.
De rechter kwam tot zijn uitspraak
door te overwegen „d at de onderwijzers
de wil der ouders volbrengen, door niet
alleen kennis, maar ook goede manieren
en gevoel voor discipline aan de kin
deren bij te brengen. Verstandige ouders
dienen zich bewust te zijn, dat tuchte
loosheid op school vaak de oorzaak is
van vele moeilijkheden in het latere le
ven. Het is een grote vergissing als
ouders menen, dat een onderwijzer een
kind hardhandig aanpakt omdat hij het
niet mag, of omdat hij een harde natuur
bezit - het is heel goed mogelijk dat het
kind de lijfstraffelijke correctie nodig
heeft. In dit opzicht moet er tussen
ouders en onderwijzers oprecht weder
zijds begrip bestaan. Alleen door op deze
wijze samen te werken, kunnen wij een
geslacht kweken, dat zich ordelijk zal
gedragen en het land tot eer zal strek
ken".
Miss Jeffs voerde tot haar verdediging
aan, dat zij op de bewuste dag haar on
gedurige klas herhaaldelijk gewaar
schuwd had niet te fluisteren. Zij had
de kinderen bedreigd met een pak slaag,
en toen de meisjes zich aan haar waar
schuwing niet stoorden, bracht zij haar
dreigement tot uitvoering.
De hoofdonderwijzer van haar school,
bestuurslid van de Nationale Bond van
Onderwijzers, was verrukt over de uit
spraak in hoger beroep, en verklaarde:
„De onderwijzers zouden hun prestige
verloren hebben als hun het recht ont
zegd was de kinderen te slaan. Want dat
betekent, dat wij telkens als wij een kind
in een hoek lieten staan, de kans liepen
gerechtelijk vervolgd te worden". En
Miss Jeffs' Northamptonse collega's die
door haar veroordeling hun prestige be
dreigd zagen, brachten uit eigen midde
len een fonds bijeen om haar juridische
bijstand te bekostigen.
De plak is in vele Engelse scholen trou
wens steeds een dagelijks gebruikt tucht
middel gebleven. Dat een leerling een
regelrecht pak op z'n broek wordt toege
diend is uitzondering geworden, hoewel
verscheidene „public schools" (men den-
ke aan de film „Goodbye, Mr. Chips!")
deze practijk nog handhaven. Ja, op som
mige „public schools" (kostscholen) is
het nog regel dat dit door de onderwijzer
bevolen pak slaag wordt toegediend door
de „prefects" of schooloudsten, mede
leerlingen van de overtreder dus. Op de
meeste scholen echter is de „poenale
sanctie" verzacht tot een disciplinaire tik
op de hand, die behalve pijnlijk, ook nog
gevaarlijk kan zijn, want het gebeurt wei
eens dat handbeentjes gebroken worden.
Nieuwe paedagogische inzichten hebben
bij vele onderwijzers verzet doen rijzen
tegen het toedienen van lichamelijke
straffen. Maar vooral in de dichtbevolkte
industriesteden met hun vaak ongezeg-
lijke en soms vrijgevochen schooljeugd
blijkt des Spreukendichters advies de roe-
de aan het opgroeiend geslacht niet te
sparen, het in de practijk vaak te winnen
van de schone theorie der moderne pae-
dagogie. Zolang de ouders hiermee stil
zwijgend accoord gingen, was er geen
vuiltje aan de lucht, doch de moeilijkheid
kwam pas toen de ouders zich tegen het
tuchtigingsrecht der onderwijzers gingen
verzetten. En daarom is deze gerechte
lijke uitspraak van zo groot principieel
belang.
Dc - soms vrq verhitte - discussie over
het al of niet wenselijk en rechtens ge
oorloofd zijn van lichamelijke bestraffing
kreeg onlangs onverwachts reliëf toen
veldmaarschalk Montgomery zich tijdens
een tournee door Amerika liet verleiden
tot de verklaring, dat het opgroeiend ge
slacht van een met mate toegepaste li
chamelijke tuchtiging slechts baat zou on
dervinden. De anti-militairisten onder het
Engelse volk - en die zijn lang niet dun
gezaaid waren er ais de kippen bij om
de praatgrage veldmaarschalk toe te bij
ten dat hij zich niet met onderwijszaken
moest bemoeien, „het is ai erg genoeg
dat hij nergens anders over kan praten
dan over de atoombom".
Maar Monty kan zich vleien met de
gedachte dat hij onder de onderwijzers
voldoende aanhang bezit om er zeker van
te zijn, dat de plak in Britse scholen in
ere gehouden wordt. Nog menig jongens
broekje zal zich spannen onder 's mees
ters tuchtigende hand....
„Een cumulatie van grensgevallen"
noemde de inspecteur generaal voor de
scheepvaart, de heer J. Metz. gisteren de
omstandigheden, waaronder in de namid
dag van 8 October j.l. de grote Noorse
stoomboot „Aslaug Rogenaes". die als ge
volg van machineschade stuurloos door
een viertal sleepboten de Nieuwe Water
weg werd opgesleept, in aanvaring kwam
met het uit de tegenovergestelde richting
gesleepte binnentankschip „Batavia" En
met die grensgevallen doelde de inspec
teur op de schuldvraag.
Men mag nauwelijks zeggen, dat er met
voldoende sleepboten aanwezig waren,
want er voeren er 6 omheen. Evenmin
was er gebrek, ja eerder een teveel aan
deskundigen, want op korte afstand hield
de onderhavenmeester van de rijkshaven
dienst in een eigen havenboot een oogje
in het zeil, terwijl op het Noorse schip
zelf nota bene een rijksloods eerste klasse
en een havenloods aanwezig waren. Ter
zitting van de Raad voor de Scheepvaart,
waar deze aanvaring gisteren werd on
derzocht, bleek echter, dat beide loodsen
onafhankelijk van elkaar opdrachten ga
ven
Zeer veel verschil van mening bestond
er tussen de getuigen over de lengte van
de tros, waaraan het stuurloze 10.000 ton
metende Noorse schip van voren gesleept
werd. Sommigen zeiden 75 tot 100 meter,
anderen schatten de totale afstand op 270
meter, hetgeen volgens deskundigen te! w niet zakelijk ismet volkomen volgens
lang is onder deze omstandigheden. Vast de regels geschied Geen enkele blaam
stond dat de boot door twee zeesleepboten trof volgens de inspecteur de kapitein van
„in span" getrokken werd, ö.w.z.. dat de de „Zijpe". Hij had niet anders kunnen
voorste sleepboot, de „Ebro", vastgemaakt j doen. Wel meende hij enig woord van
was aan de tweede sleepboot, de „Goe- j afkeuring te moeten laten horen over het
het schip te gieren. Het liep met de vaart
die het nog ha., dreigend op de steigers
aan de Noordzijde van de Nieuwe Maas
(van de Nieuwe Matex) en de sleepboot
„Dregt" dreigde verpletterd te worden.
De rijksloods floot naar^ de grote zeesle
pers voor zich uit en die begonnen met
zijn tweeën meteen weer aan de boes te
trekken
Het hielp, de Noor zwaaide om maar
juist op dat moment kwam uit de richting
Rotterdam de tegenliggende sleep aan: de
sleepboot ..Zijpe" met daarachter twee
lichters, waarvan er een de ..Batavia" was.
De kapitein van de „Zijpe" kreeg het
sein „wijk uit naar bakboord" waaraan
hij prompt gevolg gaf. Hij moest toen ech
ter over de tros heen varen, die de zee
slepers in allerijl lieten zakken, „Ik had
geen andere keus. zei hij gisteren, anders
had ik hier nu niet meer gezeten" Mijn
boot zou verpletterd ziin tussen de steiger
en de Noor". Voor zijn eigen sleepboot
liep de maneouvre goed af. maar de ach
terste lichter, de „Batavia", werd door de
Noor geramd en bleef meteen tegen de
boeg vastzitten. De Noorse boot kwam
aan de andere zijde van de rivier zo ver,
dat de „Batavia" daar op de bodem kon
worden neergezet zonder te zinken Er
deden zich geen persoonlijke ongelukken
voor.
„Niemand had blijkbaar op het kritieke
moment de leiding", zei de inspecteur-
generaal in zijn overzicht na het getui
genverhoor. „Het overgeven van het toe
zicht door de zeeloods aan de havenloods
ree", en dat die laatste met een tros de
Noor voorttrok. Er was dus aan de neus
van het schip slechts 1 tros, vastgemaakt
aan stuurboord. Aan de achterzijde was
het anders. Aan bakboord hield de sleep
boot „Blankenberg", aan stuurboord de
„Waterweg" het schip in de koers.
Voor het meren te Rotterdam waren
echter kleinere sleepboten uit de haven
vereist. Eerst werd echter de „Blanken
berg" vervangen door de sleepboot „Mi
nerva". maar toen bij de Westgeul de
sleepboten „Pernis" en „Dregt" de taak
van de twee voorste zeeslepers zouden
gaan overnemen, liep de zaak verkeerd.
Vooraan minderden de „Ebro" en de
„Goeree" vaart, zodat vermoedelijk de
tros slap kwam te hangen en achter aan
stuurboord ontstond een misverstand tus
sen de „Waterweg en de „Pernis". De
Waterweg" gooide blijkbaar de eigen
tros los, zodat op een gegeven moment
het stuurloze schip alleen nog werd vast
gehouden aan bakboord door een sleep
boot, de „Minerva". Aan de voorzijde
hingen de trossen slap en prompt begon
De oprichting van het nieuwe water
schap „Lek en Linge" in verband met de
reorganisatie van het Oosteijj.k Lingcbied
en de beoogde normalisering van de Linge
moet in nauw verband worden gezien als
een gedeelte van de waterbeheersing in de
Betuwe- Er zijn om dit te bereiken niet
minder dan twee polderdistricten en 87
dorpspolders in de Betuwe opgeheven en
aldus aan de reorganisatie ten offer ge
vallen. Indien echter alles is voltooid krtfm
men. tezamen met de 9000 ha in de Bom-
meierwaard, een gebied van 70.000 ha dat
verbeterd zal worden. Dit is ongeveer an
derhalf maal de oppervlakte van de N.O.-
poider.
Dit. alles sprak de wrnd dijkgraaf de
heer A. Schouten, tijdens de eerste verga
dering van het nieuwe waterschap „Lek
en Linge" tot de nieuw benoemde heemra
den en hoofdgeërfden tijdens de vergade
ring in de raadszaal van het historische
stadhuis te Culemborg, tijdens welke ver
gadering de nieuwbenoemden de eed afleg
den in handen van de dijkgraaf.
Al het personeel in dienst van de voor
malige waterschappen wordt nog een half
jaar in dienst gehouden, doch er zal voor
1 Juli van dit jaar een beslissing worden
genomen, wie in dienst van het nieuwe
grote waterschap kunnen blijven. Tijdens
de bespreking van verschillende aangele
genheden kwam reeds nu duidelijk tot
uiting dat, nu de bestaande waterschappen
zijn opgenomen in één groot geheel, deze
op eenvoudiger wijze kunnen worden op
gelost. Tot dijkgraaf is bij K.B. en bij be
sluit van de G.S. van Gelderland benoemd
de heer G. deKruyff te Buren die momen
teel wegens ziekte wordt vervangen door
de heer A. Schouten te Culemborg.
slepen van het grote schip met 1 tros aan
de boeg door twee zeeslepers „in span".
Bij vaart minderen vergroot dit de kans
op gieren, zoals thans is gebleken. Overi
gens vroeg hij tegen niemand een beris
ping of andere straf. De Raad zal later
uitspraak doen.
(Van onze correspondent)
De Arnhemse Recherche heeft in sa
menwerking met de douane-recherche te
Nijmegen licht kunnen bi-engen in de op
zienbarende inbraak, welke in de nacht
van 4 op 5 October van het vorig jaar in
een winkelpand aan het Willemsplein te
Arnhem is gepleegd en waarbij een be
drag van 7000,werd vermist
Een surveillerende agent van politie
ontdekte in die nacht, dat de deur van een
winkel op dit plein openstond. Toen hij
binnentrad constateerde hij. dat de in het
kantoor geplaatste brandkast was gefor
ceerd. De inmiddels gewaarschuwde eige
naar kwam tot de ontdekking, dat een
bedrag van 7000,— was verdwenen Het
ingesteld onderzoek leverde aanvankelijk
geen resultaat op. totdat verleden week
door de Nijmeegse politie een 24-jarige
koopman G. R. uit Bennekom werd aan
gehouden. Een door deze politie ingesteld
onderzoek bracht aan het Licht, dat R.
zich ook aan de inbraak in Arnhem had
schuldig gemaakt. De koopman R. heeft
dit feit bekend. Van het gestolen geld was
niets meer over.
De Britse minister van buitenlandse za
ken, Anthony Eden, heeft gister in een
radio-uitzending verklaard, dat Groot-
Brittannië zal streven naar een „nuttige
bijeenkomst" met Rusland, indien en zo
dra de Parijse verdragen in werking tre
den. Hij zei te geloven, dat alleen dan
de mogelijkheden aanwezig zouden zijn
om te onderhandelen met de Sovjet-Unie.
Sprekend over het Duitse vraagstuk, zei
Eden: „We zijn altijd van mening ge
weest, dat Duitsland herenigd moet wor
den. Maar Duitsland kan alleen worden
herenigd als de Jt'estelijke wereld één is,
omdat alleen in dat geval nuttige bespre
kingen met Rusland kunnen worden ge
voerd".
Diplomaten in Londen beschouwen deze
verklaring van minister Eden als een
krachtige afwijzing van de recente Rus
sische voorstellen om Duitsland te her
enigen, op voorwaarde, dat de verdragen
van Parijs niet worden geratificeerd.
Minister Eden sprak voorts zijn vol
doening uit over het dezer dagen voor
gestelde defensieverdrag tussen Turkije
en Irak „Deze beide landen hopen, zoals
ik heb begrepen, dat ook andere landen
zich later bij hun pact zullen aansluiten.
Dit zou zeker toenemende stabiliteit cn
veiligheid in het gehele M'dden-Oosten
ten gevolge hebben en dat zouden wij
allen bepaald graag zien", zo zei de minis
ter.
Met betrekking tot de toestand in het
Verre Oosten zei hij: „In de eerste plaats
hopen wij in het Verre Oosten te berei
ken, dat het gevaar voor verdere strijd
beperkt wordt. Dat kan bereiki worden
indien iedereen, ook China, bereid is
daarnaar te streven en voorzichtigheid
te betrachten".
De vertegenwoordigers van de acht
ZOAVO-landen, die volgende maand in
Bangkok bijeenkomen, zullen spreken
over verschillende manieren, om elkaar
te helpen zo zei Eden, en wees erop,
dat „helpen" zich niet alleen beperkt
tot militair gebied. „In dat deel van de
wereld zijn economische, politieke en
sociale problemen even belangrijk als
militaire vraagstukken", zo zei de mi
nister.
Mulder's Fabriek van Rollend Materieel
en Landbouwmachines N.V., te Boskoop,
gaat over tot de uitgifte van 350.000
aandelen A, in stukken groot 1.000 no
minaal aan toonder, ten volle delende in
dc resultaten over 1955 en volgende boek
jaren. De koers van uitgifte bedraagt
De inschrijving staat open op Dinsdag
25 Januari a.s. uitsluitend voor houders
van claims van uitstaande aandelen A
en/of B. bij Slavenburg's Bank en Mah-
lers Bank N.V.
In kort geding zijn gisteren voor de
president van de rechtbank te Amsterdam
twee tegengestelde gezichtspunten bepleit
in een geschil over de auteursrechten van
een uitgewerkt radio-idee. tussen een
Nederlandse radio-omroep en de tekst
schrijver A. K. uit. Blaricum als eiser.
De heer K. stuurde het vorige jaar de
bewuste omroep een programma-voorstel
toe onder de titel: „Adres onbekend" en
strekkende tot het leggen van contact tus
sen mensen, die elkaar wel uit het oog
maar niet uit het hart hadden verloren.
Toen de omroep hem een aanbod deed
van 5 per uitzending en een minimum
van dertig uitzendingen, die de auteur
niet zelf zou mogen uitspreken, verlangde
de heer K. per aangetekende brief terug
zending van zijn kopij en het achterwege
blijven van desbetreffende uitzonderingen
in welke vorm.ook. Een mondeling contact
daarna leidde evenmin tot overeenstem
ming en namens de heer K. eiste mr Wil-
lems toen, dat het programma niet zou
worden uitgezonden. Bij wijze van minne
lijke schikking werd de mogelijkheid
ojoengelaten van een honorarium groot
f 250 en bovendien per uitzending f 25.
Daarop ging de omroep niet in en nu
heeft de auteur opnieuw stopzetting van
het programma geëist, dat intussen al
vier- of vijfmaal is uitgezonden.
Namens de gedaagde stelde mr P. J.
Witteman, dat de heer K. niet een pro
gramma had voorgesteld maar slechts een
titel en een niet uitgewerkt idee („tip"),,
beide niet beschermd door de auteurswet.
De president: Dat heb ik al eens ietwat
anders beslist. Een zelfstandige titel
nauw met een idee verbonden vali wei
onder de auteurswet.
Mr Witteman vervolgde, dat slechts kon
worden gesproken van herinneren aan een
idee, dat een Duitse omroep onder de titel
„Kamerad, ich rufe dich" in de tussen-
oorlogse jaren had verwezenlijkt. De titel
was volgens pleiter slechts willekeurig.
„Leef je nog" was zeker even goed bruik
baar. De omroep, aldus pi., werd door het
geding in een dwangpositie gebracht nu
het programma al is geïntroduceerd. Hij
had de heer K. een vergoeding aangeboden
om diens teleurstelling te verzachten we
gens de onmogelijkheid zijn programma
zelf voor de microfoon te lanceren.
De omroep had de heer K. niet als
tekstschrijver gezien maar als belangstel
lend luisteraar, een geheel onbekende.
Hoe zouden zij dan ooit met hem over ver
bintenissen hebben kunnen onderhande
len?
De heer K., zo voerde mr Wiliems daar
tegen aan, was bij de omroep wel dege
lijk bekend. Hü legde een aantal be
talingsbewijzen over van de omroep in
kwestie wegens medewerking van de heer
K„ o.a. aan het programma „Negen heit
de Klok". Uit het juristenblad van 1934
haalde mr Wiliems voorts een artikel van
mr Witteman aan, waarin deze het stand
punt verdedigt, dat hij nu bestrijdt. Het
bewuste programma-voorstel achtte pi
zeker een geschrift in de zin van het
auteursrecht, die hii één van de rechten
van de mens noemde.
Op 22 Januari zal de president uit
spraak doen.