„LE DUE CONTESSE"
Reclame
Militaire veiligheid combineren
met politieke plooibaarheid
Invoer steeg vorig jaar sterker
dan de uitvoer
AUTOMATISCH REKENBREIN TE
ANTWERPEN
Gloeilampjes
Een Hollandse uitvoering van
Maakt
voor Uw zaak
Ruilvoet bleef nagenoeg onveranderd
Voor Bommelerwaard
wijdere perspectieven
geopend
Nehroe sprak Mendès-
France
Ceylon-Nederland
Opnieuw negergezinnen
overgeplaatst
Internationale vlas
conferentie te
Wageningen
Kees van Iersel verlaat
Toneelgroep „Theater
Ongelooflijk snel werkend apparaat
DINSDAG 15 FEBRUARI 1955
PAGINA T
DEKKINGSPERCENTAGE
NOG BELANGRIJK HOGER
DAN VOOR DE OORLOG
Modena (Italië)
West Bromwich Engeland
Belgié-Luxemburg onze grootste
leverancier
„BRABANTDAG" VOOR
SCHOENWINKELIERS
Vruchtdragende gesprekken
tussen Sir John en
minister Luns
RIJBEWIJS ZONDER
EXAMEN
Nu ook voor Marine-personeel
met militair rijbewijs
WATERLEIDING MIJ
SCHOUWEN-DUIVELAND
Saneringsnota aanvaard
West-Duitsland onze grootste
afnemer
OPHEFFING RADIO-
FABRIEK PHILIPS IN
SURABAJA
Verklaring van Indonesische
regering
BELANGRIJKS VONDST
IN IRAK
GAZELLE BOEKTE
HOGERE WINST
Vertrouwen in de toekomst
WERELD-JODENDOM
IN CIJFERS
WOLVEILINGEN
MARKTBERICHTEN
TITO tussen de BLOCS
ri> .VEE erj een halve maand is president
Tito op Dad geweest naar India Bur
ma en Egypte. Bij zijn terugkeer in
B >!si arlo lijkt hij meer dan tevoren over-
vsn d€* "juistheid vsn zijn reeds te~
va-pi'i heieden inzichten. Geruggesteund
d-.nr 7Ün ontmoetingen met premier Neh-
van India premier U Nu van Burma
en n emier Nasser van Cairo, heeft hij bij
7 «orugkeer met nieuwe kracht gepleit
v -.i een politiek van coëxistentie tussen
O t en West Hoe Tito de Joegoslavische
rn' daarin aenkt is geen geheim. Hii heeft
ei i'plf in de afgelopen weken de grootste
p-ih'iciteit aan gegeven. Het communiqué,
dat na het onderhoud met Nehroe werd
uitgegeven, vermeldde de kern van Tito's
(en Nehroe's) gedachtegang: ..De politiek
van niet-aansluiting (bij één der bloes)
aanvaard en nagestreefd door Joego
slavië en India, is noch de aanvaarding
van een houding van neutraliteit, noch
van een neutralisme of passiviteit, maar
vormt daarentegen een positieve, actieve,
constructieve politiek, gericht op het ver
zekeren van de algemene vrede en van de
collectieve veiligheid".
Tito's standpunt wordt niet weerspro
ken door zijn bondgenootschap met Tur
kije en Griekenland, binnen het Balkan
pact. Deze regionale defensie-organisatie
is een essentiële voorwaarde voor Joego-
slavië's eigen veiligheid. Dat zijn twee
bondgenoten op hun beurt tevens lid ziin
van het Westelijk bloc, in de N.A.T.O.,
heeft intussen we] een beperkende in
vloed op Tito's vrijheid van handelen.
ER is nog een andere remmende fac
tor voor Tito's zelfstandigheid De
door Tito bezochte landen hebben
met Joego-Slavië een economische
achterstand gemeen, welke hen aange
wezen doet zijn op hulp van buiten ai
Wat Tito betreft: de opbouw van een
eigen industrie is afhankelijk van het
buitenland, terwijl de voedselpositie van
het land er weinig rooskleurig voorstaat.
Tito manoeuvreert dus vanuit 'n positie
van afhankelijkheid en het hangt af van
dp graagte, waarmee men in Oost en West
oo zijn parolen ingaat, waar hij en zijn
land 'in de toekomst zullen belanden.
Mnskou's opvallende vriendelijkheid voor
dp afvallige, zal de Joegoslavische presi
dent niet onwelgevallig zijn Voor het sla-
pon van zijn opzet de kalnienng van de
snonnins en de normslisering van de be-
trnkkingen tussen Oost en West. iS de toe
nadering van Moskou een waardevol uit
gangspunt Alléén: de Sovjet-Unie be
boert zich niet van Tito te bedienen om
voelhorens uit te steken naar het Westen.
In de conceptie van Tito ligt evenwel be
sloten dat het risico moet worden aan
vaard van een Russische toenadering uit
imperialistische motieven Des te sterker
7a! de Joegoslavische president dan ook
moeten kunnen rekenen op de helpende
sympathie van het Westen, wil hij op den
door niet overgeleverd zijn aan zijn vroe
gere despoten. Iets wat hij zeer zeker niet
wenst.
TITO en Nehroe, en in mindere mate
Nu, vervullen de voor het Westen
op zich niet verrassende rol van ..non
conformisten" Het is een welhaast heilige
traditie in de Westelijke democratieën
om non-conformisten in ere te houden,
om de nimmer uitgesloten mogelijkheid
van correcties die hun wijsheid mogelijk
op de gangbare gedragingen en opvattin
gen zou kunnen aanbrengen Tot dusver
was het altijd zo. dat een toestand van ge
vaar aan de non-conformisten 'n, meestal
vrijwillig aanvaard, zwijgen oplegde Bij
de onvergelijkbare dreiging van de ge
varen, die thans de wereld bedreigen
gaan er steeds meer stemmen op om aan
de noodlottige verstarring der fronten te
ontkomen, en dat verruimt de marge,
welke aan het optreden van non-confor
misten moet worden gesteld.
De grote vraag is thans hoe kracht met
soepelheid, hoe militaire veiligheid met
politieke plooibaarheid te combineren.
Nehroe's voorstel voor het creëren van
veiligheidszones, dat Tito thans schijnt
overgenomen te hebben, is een gedachte
die opnieuw naar voren komt. Er is in
dit verband aan de overkant zeer
informeel, namelijk op een bijeen
komst van communistische „parlemen
tariërs". een resolutie aanvaard, waarin
in ruil voor de verwerping der Parijse
accoorden en de ontruiming van Duits
land door de vier bezetters, de terugtrek
king van de Russische troepen uit Polen
bepleit wordt. Men doet verstandig, voor
al na Molotofs onbuigzame rede, dit nie
mand bindende voorstel niet al te zwaar
te nemen, te minder omdat het als essen
tiële voorwaarde de afbraak van het Wes
telijk defensiesysteem stelt. Niettemin:
ter sprake gebracht. De vraag is niet of
het Westen op dit voorstel moet reageren,
maar of het in wijder verband de zelfstan
dige tussenpositie van Joego-Slavië en
India meer relief en steun moet geven.
VOOR Tito en voor Nehroe komt als
derde remmende factor de verdeeld
heid in hun eigen land. De enige
plaats, waar India als een eenheid 9P-
treedt, is op internationale conferenties.
Tito heeft niet, als Nehroe, de eenheid
van een geheel subcontinent te creëren,
maar hij heeft zijn eigen moeilijkheden
Djilas en Dedijer zijn er de twee meest
vermaarde exponenten van. De beide he
ren hebben blijkbaar na hun min of meer
symbolische veroordeling de hoop op de
verwezenlijking van hun idealen nog niet
opgegeven. Hun verzoek, dezer dagen bij
de regering officieel gedaan, om vergun
ning voor een tweede, socialistische partij,
werd thans gesteund door een aantal
hoogleraren en andere Joego-Siaven Dat
betekent een nieuwe uitdaging aan de ge
autoriseerde partijlijn. Alvorens interna
tionale coëxistentie te bepleiten, moet
Tito eerst nog aantonen of en hoe de
coëxistentie-gedachte in zijn eigen land
voor het eerst is de ontruiming van Polen'1 verwerkelijkt wordt.
Het totale handelsverkeer van Neder
land met het buitenland is in 1954 ondanks
een lichte prijsdaling, naar waarde met
meer dan 15 pet toegenomen, waardoor
dit een omvang bereikte van bijna 20
milliard.
Zoals uit onderstaande cijfers1) blijkt,
was de stijging van de invoer het grootst,
als gevolg waarvan het tekort op de han
delsbalans met ruim 800 millioen op
liep tot 1650 millioen en het dekkings
percentage van 91 pet tot 85 pet daalde.
Dit verhoudingscijfer tussen in- en uit
voer is echter nog steeds belangrijk hoger
dan in de laatste vooroorlogse jaren, toen
het niet boven de 75 pet uitkwam:
UITVOER NAAR LANDEN IN
IN VAN HET TOTAAL 3)
Totaal
West-Duitsl.
België en Lux.
Engeland
Ver. Staten
Zweden
Frankrijk
Indonesië
1952
100
14,0
15,6
12,5
6,6
4,2
4.4
5.5
Overige landen 37,2
1953
100
14.1
15,7
11.2
8.1
4.2
4.6
3.7
38,4
1954
100
15.8
14,1
11.9
6,7
4,6
4,1
2,5
40,3
(Van onze correspondent)
In een persconferentie ten provincie
huize van Gelderland heeft het lid van
Ged. Staten, de heer J. J. W. IJsselmui-
den opening van zaken gegeven over de
ontsluiting van het gebied van de Bom
melerwaard. In samenwerking met de
resp. gemeentebesturen uit dit gebied en
de verschillende streekorganen zjjn thans
plannen gereed, welke de beste verwach
tingen inhouden voor de toekomst van
dit gebied. De v-ornaamste plannen hou
den ruilverkaveling in, alsmede aanleg
en verbetering van de havens Zaltbom-
mel en Hedel, industrialisatie, aanleg van
wegen, herscholing en sociale voorzienin
gen.
Er is in het gebied zelf een verblijdende
activiteit merkbaar, waarbij de provin
ciale overheid zich beperkt tot een stimu
lerende taak. Men is nu een jaar bezig
aan de oplossing van het probleem „Bom
melerwaard ais achtergebleven gebied" en
thans zijn er reeds merkwaardige resul
taten bereikt.
Zo werd de haven van Zaltbommel
reeds verbeterd en die van Hedel staat
op het programma. Dit komt de indus
trialisatie ten goede. In Zaltbommel heeft
zich reeds een sleephelling gevestigd,
terwijl een groot conservenbedrijf bijna
gereed is. Bovendien zijn er nog bespre
kingen gaande met een groot Amerikaans
metaalwarenbedirijf. De ruilverkaveling
heeft eveneens ai zichtbare resultaten
afgeworpen. Wanneer de omdijking van
Munnikenland nabij Loevestein haar be
slag zal krijgen, heeft men een groot ge
bied van de meest ideale tuinbouwgrond
voorhanden. Dit houdt in, dat ook het
tuinbouwonderwijs grotere aandacht zal
moeten hebben.
(in millioenen guldens
Invoer Uitvoer
Saldo Invoer
+uitvoer
Dek-
kings-
perc.
1950
7700
5300
-2400
13.000
69
1952
8300
7900
- 400
16.200
75
1953
8800
8000
- 800
16.800
91
1954
10650
9000
-1650
19.650
85
Afgerond op 50 min.
Daar de prijsdaling bij in- en uitvoer
ca 5 pet beliep, betekent deze ontwikke
ling, dat het totale handelsverkeer in 1954
naar hoeveelheid zelfs meer dan 20 pet
is toegenomen, waarbij het aandeel van
de invoer het grootst was, zoals onder
staande cijfers illustreren.
VOLUME-INDICES
(basis 1950=100)
Invoer Uitvoer Totale handel
1952 91 126 105
1953 108 143 122
1954 135 168 148
1954 in
van 1952
148
133
141
Ergens in een stal alhier, staat een ezel
en weigert alle voedsel sinds zijn baas
enkeie dagen geleden begraven werd.
Op de dag van de begrafenis, op het
ogenblik, dat het stoffelijk overschot
van Ariosto Malavais in de lijkwagen
werd geplaatst, trapte de ezel de deur
van de stal kapot en ging vlak achter
de wagen lopen. Alle pogingen om het
dier te verwijderen mislukten, daar de
ezel met hoeven en tanden ieder, die in
de nabijheid kwam, bedreigde. Pas na
dat de kist met aarde bedekt was, werd
het dier weer kalm en liet zich gewillig
naar de stal terugvoeren.
Het geheim van de stralende, om niet
te zeggen flitsende glimlach van de 81-
iarige David Cox is thans opgelost: hij
draagt namelijk een gebit, gemaakt uit
het staal van twee fietswielen. Het was
al acht-en-twintig jaar geleden, dat hij
voor zijn persoonlijk vermaak en gebruik
een dergelijk stel tanden en kiezen fa
briceerde. Maar hij gebruikte dit gebit
maar eens een enkele keer en ledereen
die hem zag, zei wel: wat is er toch
veranderd aan die oude Cox, maar hel
juiste was men nooit te weten gekomen.
Met Kerstmis moest hij echter zijn
eigenteelt-gebit voortdurend gaan dra
gen, nadat hij zijn tandartsgebit tijdens
een hevige niesbui zo maar met 'n boog
in een mooi open Engels haardvuur had
zien verdwijnen. De flitsende glimlach
zal echter niet. lang meer duren: mister
Cox krijgt van de Nationale Gezond
heidsdienst 'n nieuw „echt" exemplaar.
New York
Het is vinnig koud in New York. De
politie heeft het kunnen bemerken
Want zeven zwervers, gearresteerd,
omdat ze de ondergrondse treinen als
openbare slaapplaats beschouwden en
gebruikten, wensten, toen ze voor de
politierechter gebracht werden, graag
een gevangenisstraf. Liefst zo lang, als
de koudegolf zou duren, was het ver
zoek van de heren. Daar de rechter
geen wandelend weerkundig instituut is
heeft hii er maar een slag naar ges-
gen: de straffen varieerden van tien tot
dertig dagen in de nor. Dat kan
naar gelang de kou duurt, mee-
tegenvallen.
Wenen
Een idylle tussen een piloot en een ste
wardess van een Engelse luchtvaart
maatschappij begon met een ongeluk en
eind'.sde mei een nieuw Ongeluk waar
bij de piloot werd gedood, nadat het
paar een maand getrouwd was. Het eer
ste ongeluk gebeurde in Cairo; in Me]
van het vorige jaar. Janette, de ste
wardess, die va:i Londen naar Nairobi
onderweg was, raakte op het vliegveld
van Cairo onder de wielen van een ieep.
De vliegenier, Godfrey Liggins, was de
die het ernstig gewonde meisje
en hii droeg haar naar de
upt paar werd verliefd
verharidkam trouwden zij in En
en de von§e de nngeluk gebeurde
aeland Het waarmee Liggins
dezer dagen De oostenrijk reisden,
en zijn vrouw doo ]an<jweg.
verongelukte ergens1 P wer<J Ucht ge_
De piloot stierf; Janette
wond.
Aangezien de daling van het in- en uit-
voer-prjjspeil ongeveer even groot was,
handhaafde de ruilvoet zich nagenoeg op
hetzelfde niveau als in de voorafgaande
jaren. n.l. ruim 10 pet beneden het peil
van 1948.
Deze prijsdaling heeft zich overigens
reeds voor het grootste deel voltrokken
in de loop van 1953, van het 2e halfjaar
1953 op het 2e halfjaar 1954 was geen ver
dere teruggang van betekenis meer te
constateren.
PRIJSINDICES -)
(basis 1950 100)
Invoer Uitvoer Ruilvoet
Het blükt, dat West-Duitsland in 1954
zijn historische positie als belangrijkste
afzetland voor Nederlandse producten
weer heeft ingenomen.
De ook naar waarde teruggelopen uit
voer naar. de Ver. Staten moet voor een
deel gezien worden als een reactie op
incidentele hoge uitvoeren van bepaalde
producten naar dit land in 1953. De uit
voer naar Indonesië liep in 1954 verder
terug en bedroeg naar waarde nog slechts
de helft van de omvang hiervan in 1952.
1948
92
103
112
1952
121
120
99
1953
107
106
99
1954
102
102
100
2e Halfj. 1953
104
100
96
2e Halfj. 1954
101
101
100
De invoer nam in 1954 naar waarde met
bijna 20 pet toe; gezien de prijsdaling van
5 pet betekende dit een hoeveelheidsver-
meerdering met ca 25 pet. De stijging van
het volume van de invoer had in even
belangrijke mate betrekking op agrari
sche producten als op industriële produc
ten.
België en Luxemburg nemen nog steeds
de eerste plaats in op de Nederlandse
markt, op de voet gevolgd door West-
Duitsland, welks aandeel in onze totale
invoer wederom iets is gestegen. De Ver.
Staten verstevigden hun derde plaats. Dit
was mede mogelijk door de belangrijke
liberalisatie van dollarimporten, die einde
1953 en medio 1954 tot stand kwam.
Ook de sterk gestegen invoer uit een
een aantal andere landen van het weste
lijk halfrond vindt mede hierin zijn ver
klaring. Afzonderlijk hiervan staat de
meer dan verdubbelde invoer uit Argen
tinië (een niet-dollarland). als gevolg van
de belangrijk grotere leveranties van gra
nen en veevoeder, die mogelijk waren
door de gunstiger oogsten daar te lande.
Engeland handhaafde zich op de vierde
plaats, hoewel het aandeel van dit land
in onze totale invoer terugliep. De abso
lute omvang van de invoer uit Engeland
gaf echter nog enige toeneming te zien.
INVOER NAAR LANDEN IN
VAN HET TOTAAL3)
U De inhoud van dit bericht van de
persdienst van het ministerie van econo
mische zaken is gebaseerd op de in- en
uitvoercijfers van het C.B.S., excl. dia
mant en edele metalen.
2) De volume- en prijsindices voor De
cember 1954 zijn geraamd.
3) De gegevens m.b.t. de geografische
verdeling van de Nederlandse in- en uit
voer zijn gebaseerd op de desbetreffende
cijfers over de eerste 11 maanden van
1954.
De Indische minister-president, Nehroe'
heeft gisteren te Parijs een onderhoud van
anderhalf uur gehad met de aftredende
Franse premier, Mendès-France, en diens
minister van buitenlandse zaken- Faure.
De bespreking werd gehouden in een ge
bouw op hét vliegveld Orly. Nehroe land
de op het vliegveld op doorreis van Lon
den naar New-Delhi.
Bij zijn vertrek uit Londen had Nehroe
verklaard, dat India niet het Sovjet-voor
stel voor een tien-mogendhedenconferentie
over Formosa verwerpt, doch zulk een
conferentie wenselijk acht.
De premier zal ook gedurende twee da
gen in Cairo besprekingen voeren met de
Egyptische premier.
(Van onze correspondent)
M^a1d.ag ^er<i in Tilburg een speciale
voorlichtingsdag gehouden, de z.g. „Bra
bant-dag voor de schoenwinkeliers uit
deze provincie, welke georganiseerd was
door de Nederlandse Katholieke Bond van
Schoen winkeliers. De bond gaat overal
in het land dergelijke dagen houden,
waarop de show van nieuwe modellen wei
het hoogtepunt zal blijven omdat, nu de
vakgroep is weggevallen en de vrije or
ganisaties geleidelijk aan het werk van
de vakgroep hebben overgenomen de
bond gemeend heeft een nauwer contact
te moeten verzekeren.
Aan de schoenenshow hadden tien fa
brikanten uit Waalwijk, Dongen, Drunen
Kaatsheuvel en Oisterwijk medegewerkt
De belangstelling was enorm, zelfs zo]
dat de mannequins in twee zaaltjes moes
ten gaan „showen". De nieuwste zomer-
modelien werden getoond.
Op deze Brabant-dag werd besloten een
telegram te zenden aan de voorzitter van
de bond, de heer C. de Jong, om hem
beterschap toe te wensen.
Naar aanleiding van het tweedaags be
zoek aan ons land van de eerste minister
van Ceylon, Sir John Kotelawala, heeft
een woordvoerder van het ministerie van
Buitenlandse Zaken verklaard, dat dit be
zoek gelegenheid heeft geboden tot
vruchtdragende gesprekken met Neder
landse regeringspersonen en met name
met minister Luns.
In deze gesprekken is o.a. onder ogen
gezien, op welke wijze Nederland en
Ceylon, tussen welke landen oude histo
rische banden bestaan, verder zouden
kunnen samenwerken op' economisch ge
bied. waarbij Sir j0hn de gunstige voor
waarden voor buitenlandse kapitaalsin
vesteringen in Ceyion nader heeft toe
gelicht.
De economische en politieke situatie in
het Verre Oosten is eveneens ter sprake
gekomen, mede in het licht van de Ne
derlandse belangen in dit deel van de
wereld. De woordvoerder van buiten
landse zaken gaf to verstaan, dat in deze
gesprekken een verheugende mate van
overeenstemming van inzicht was geble
ken.
Bij het Drentse plaatsje Dwingelo is men
op het ogenblik bezig met de constructie
van de veel besproken radiotelescoop,
die daar door de Stichting Straling Zon
en Melkweg geplaatst wordt. Deze tele
scoop de grootste van het continent
zal worden gebruikt voor het meten van
cosmische stralingen, indertijd zijn er
nog al wat stemmen opaegaan van men
sen, die vreesden, dat. een dergelijk groot
bouwwerk het natuurschoon afbreuk
zou doen. De foto toont enige lassers
bezig met het bevestigen van de gaas-
ramen op de instelbare paddestoelen.
Dertig vrijwilligers van het Afrikaanse
Nationale Congres zjjn Maandagavond ge
arresteerd, omdat z\j trachtten hulp le
verlenen aan families in de Afrikaanse
voorstad van Johannesburg, Sophiatown.
die van de autoriteiten opdracht hebben
gekregen vandaag te verhuizen naar de
nieuwe neger-stad Meadowlands» doch
daar niets voor voelen.
De arrestatie werd bekend gemaakt dooi
de secretaris van het Afrikaanse Nationale
Congres in Transvaal, Robert Resha, die
de hulp van de vrijwilligers heeft georga
niseerd.
Resha zei dat de vrijwilligers werden ge-
aresteerd toen zij zich gisteravond laat
vervoegden bij de woonhuizen van zeven
gezinnen.
Zonder incidenten is vanmorgen de
tweede phase van de gedwongen ver
huizing uit Sophiatown begonnen- On
der bewaking van 750 politiemannen
de helft minder dan bij de eerste phase,
vorige week Woensdag reden de eer
ste vrachtwagens vanmorgen om 6 uur
naar Meadowlands.
Vier naturellen en een kleurling zijn
gisteren door een rechtbank te Johannes
burg beschuldigd van het verwekken van
relletjes bij de vorige overplaatsing. Hun
voorarrest werd door de rechtbank ver
lengd.
Gisteren is te Wageningen de eerste in
ternationale bijeenkomst van wetenschap
pelijke onderzoekers op het gebied van de
teelt' en verwerking van vezelvlas ge
opend door dr ir N. H. H. Addens, voorzit
ter van het Nederlands Vlasinstituut.
Vlasdeskundigen uit België. Denemarken.
Engeland, West-Duitsland, Frankrijk,
Noord-Ierland, Zweden en Oostenrijk zijn
naar hotel „De Wageningse Berg" geko
men om met Nederlandse collega's inter
nationale vlasproblemen te .bespreken.
Alleen wanneer de vlasver werking lo
nend is, zal de vlasteelt kunnen blijven
bestaan. Onderzoek op dit gebied kan al
leen worden ondernomen wanneer of op
grote schaal samenwerking tussen telers
en verwerkers tot stand wordt gebracht,
of wanneer de regeringen de vlaspro
ductie onder haar hoede nemen. In
verschillende landen is dit stadium
reeds bereikt, zodat thans de mogelijk
heid is geopend, dat de ^onderzoekers op
technisch-wetenschappelijke grondslag
met elkaar kunnen confereren. De tech
niek kan een grote invloed hebben op de
economie van de verwerking.
De regeling, volgens welke militairen dei-
Kon. Landmacht en Koninklijke Lucht
macht indien zij in het bezit ziin van
'n geldig militair rijbewijs en hun op hun
verzoek een verklaring van gebleken rij
vaardigheid is verstrekt, een civiel rij
bewijs kunnen aanvragen zonder nader
rijvaardigheidsexamen, geldt thans ook
voor militairen van de Kon. Marine.
In beginsel ontvangen dienstplichtigen
deze vei klaring eerst bij vertrek met
groot verlof. Zij. die reeds met groot ver
lof zijn kunnen, indien zij nog beschikken
over voldoende rijvaardigheid, bij op
komst voor herhalingsoefeningen in aan
merking komen.
Militairen der zeemacht of van het
korps Mariniers met de stand van chauf
feur, die na 1 September 1954 met groot
verlof zijn gegaan dan wel de zeedienst
hebben veriaten. kunnen echter alsnog in
aanmerking komen voor bovenbedoelde
verklaring. Zij kunnen deze aanvragen
via het ministerie van Marine.
Ook de muzikale erfenis der 18e eeuw bevat nog vele aantrekkelijke
opera's, symphonieën, sonaten, kwartetten e.a. die door hun levenslustige
geaardheid en onverstoorbaar optimisme nog kunnen behagen. Zeker
onder de joyeuze bent der scheppers van de Opera-buffa zijn er die menig
componist uit later tijd tot lering hebben gediend.
Neem de Italiaan Giovanni Pasiëllo, van wie we alleen via een kamer
orkest de ouverture bij „II matrimonio segreto" kennen. Hij is het die
ofschoon grootgebracht met kerkmuziek, tientallen symphonieën en nog
een honderdtal opera's heeft geschreven. Hij is het ook die voor het eerst
aan „De Barbier van Sevilla" z'n muzikale gestalte gaf en vijf en twintig
jaar later Rossini tot diens wereldberoemde eigen „Barbier" inspireerde.
Het was dezelfde Pasiëllo op wiens
aria „Nel cor piü" Beethoven de bekende
piano-variaties componeerde, en het was
deze componist die door Napoleon naar
Parijs werd genodigd om de leiding van
zijn kapel op zich te nemen. En voor de
Parijse opera schreef hij toen: „La Pro
serpina".
Nu was het de opera-buffa „Le due
contesse" (De twee Gravinnen) die o.l.v.
Dirk Balfoort, leider van het Museum-
Kamerorkest in de Kon. Schouwburg ten
leven werd gewekt. De bijzondere aanlei
ding tot deze keuze droeg de omstandig
heid bij dat deze opera destijds in Den
Haag is opgevoerd geworden tijdens de
Franse bezetting en dat het archief van
het „Theatre Francais de la Haye" zich
nu in de muziekafdeling bevindt van het
Gemeentemuseum.
In het kader van déze afdeling moet
men dan ook de opvoering bezien. Cees
Laseur stond als regisseur dus voor een
moeilijker taak dan de orkestleider Dirk
Balfoort. De laatste werkt n.l. van dag
tot dag met zijn orkest en koor, terwijl
de eerste een aantal solisten die geen
speelroutine bezitten moest instrueren
hoe men al zingend spelen moet en al
spelend zingen.
Bij geboren acteurs als Italianen en
geboren sprekers als Fransen praat men
niet over gebaar en expressie; zij doen
het met vanzelfsprekendheid. Hollandse
vocalisten gaat een en ander stroever af.
Zij vinden hun plaats eerder in de sta
tische sfeer van het oratorium en zeker
de drolligheden van de opera-buffa lei
den bij aangeleerde gebaren veelal tot
potsierlijkheid.
Van de vijf solisten in Pasiëllo's
opera'tje Maria Minne, Wim Brüning,
Chris van Woerkom, Eugene van Dongen
en Dany Zonewa. kwam hier geen enkele
boven het middelmatige uit Het meest
aannemelijk was nog de sopraan Dany
Zonewa door haar behoorlijk geschoold
stemgeluid en ongedwongen bewegingen
in haar rol als gravin. De zangrijkheid
der solisten werd aanzienlijk gehandicapt
door een vrij platvloerse Nederlandse
vertaling en het ontbreken der secco-
recitatieven. Het belangrijkste gebeuren
speelde zich af in de orkestruimte waar
het Museum-Orkest o.l.v. Dirk Balfoort
de schim van Pasiëllo deed opstijgen en
heel in de verte zelfs de Italiaanse Mozart
als herinnering opriep, want praktisch
was hier alles van de Mozartiaanse
opera aanwezig, minus diens genialiteit!
M. M.
Totaal
1952
100
België en Lux 17,3
West-Duitsl.
Ver. Staten
Engeland
Indonesië
Frankrijk
Zweden
13,8
13,0
8,7
6.5
3.4
3.6
Overige landen 33,7
1953
100
17,0
15,7
10,0
9.5
5.6
3,9
3,9
34,4
1954
100
17.0
16,7
11,6
8.1
4.8
3,7
3,5
34.6
In een te Zierikzee gehouden buitenge
wone vergadering van aandeelhouders
van de Waterleiding Mij. Schouwen Dui-
veland, (aandeelhouders zijn de gemeen
ten op het eiland) ,js critiek geoefend op
het beleid van de raad van beheer in het
verleden. In een saneringsnota werd mee
gedeeld, dat men altijd met verlies heeft
gewerkt en dat deze verliezen thans zijn
opgelopen tot een bedrag van 1.200.000.
De waterleiding dateert van 1929. Bij de
huidige tarieven bedraagt het jaarlijkse
verlies rond f 180.000. Een motie van af
keuring, er toe strekkende, dat de huidige
raad van beheer zou aftreden, werd ver
worpen met 3818 stemmen. De sane
ringsnota wer<j als basis om verder te
werken aanvaard met 4313 stemmen.
.7?
(Van onze correspondent)
Naar thans eerst definitief bekend is
geworden zal Kees van Iersel de Toneel
groep „Theater" verlaten. Dit houdt in,
dat hij ook niet langer de zakelijke lei
ding ais directeur van „Theater" zal voe
ren.
Zijn wij goed ingelicht, dan is de heer v.
Iersel thans druk doende aan de voorbe
reidingen van een experimentele toneel
groep.
Rob de Vries blijft zoals gemeld de enige
directeur van „Theater". In de artistieke
leiding wordt de Amsterdamse regisseuse
actrice Elise Hoomans opgenomen. Verder
poogt „Theater" vijf nieuwe acteurs aan
te trekken, waarbij ook de naam van Jo-
han Fiolet wordt genoemd.
Van onze Brusselse correspondent
In tegenwoordigheid van ministers en geleerden uit binnen- en buiten
land, wordt dezer dagen door een bekende Antwerpse onderneming,
de Bell Telephone, door de Antwerpenaren meer «den Bell" genaamd
een rekenmachine gedemonstreerd, waarvan men zegt, dat ze bet eerste
automatisch rekenbrein van Europa is.
eer=te
bereikte
De Nederlandse uitvoer nam in 1954
naar waarde met. circa 12 pet toe. Naar
hoeveelheid gemeten bedroeg deze stij
ging ongeveer 17 pet. Het tempo van deze
stijging is in de loop van 1954 enigermate
afgenomen. Het blijkt echter dat de op
leving in de Nederlandse uitv. in 1953 54
een grotere omvang heeft aangenomen
dan gemiddeld voor de andere West-
europese landen. Van de belangrijkste
landen in West-Europa vertoonde alleen
dn uitvoer van West-Duitsland in de eer
ste negen maanden van 1954 tav. de
overeenkomstige periode van 1953 een
ci-ntpre uitbreiding dan die van Neder
land, evenals dit van 1952 op 1953 het ge-
VaÈen3 belangrijk aandeel in de hogere
Nederlandse uitvoer in het afgelopen
jaar hadden vooral artikelen uit de v
gende goederengroepen: aardolie, meta
len, chemie, papier en plantaardige oliën.
De toeneming van de afzet van industriële
producten was echter eveneens van be
tekenis 10 pet).
Wat betreft de geografische spreiding
Nederlandse uitvoer valt op, dat
de Westeuropese markt in 1954 een iets
fro,„5„dee.' hiervan heeft opgenomen dan
m 1953, n.l. 62 pet tegen 61 pet.
Wij kunnen niet nagaan in hoeverre dat
juist is, temeer omdat hier beweerd wordt
dat zich te Zürich en te Amsterdam wel
indrukwekkende telmachines bevinden,
doch dat men die abusievelijk rekenma
chines noemt. „Alleen ons apparaat" zegt
men te Antwerpen, „is een werkelijk re
kenbrein en het biedt in principe dezelfde
mogelijkheden als de fameuze breinen"
uit de Verenigde Staten". Het brein van
Antwerpen, zo voegt men hier aan toe. is
minder omvangrijk en goedkoper dan de
Amerikaanse machines.
Een hele ploeg ingenieurs en mathema
tici heeft voor het scheppen van het Ant
werpse wonder jarenlang samengewerkt.
Hoe het tot stand kwam
Men vertelt, dat een zestal jaren ge
leden een long assistent aan de universi
teit van Luik, de heer Marcel Linsman,
doctor in de wiskunde, er zich maar niet
kon bij neerleggen, dat er zoveel wiskun
dige formules waren, die een mathemati
cus, zelfs met behulp van de snelste tel
machines, niet in een behoorlijke tijd
spanne kon oplossen, of waarvan de op
lossing zo ingewikkeld was, dat zii rede
lijkerwijze niet zonder fouten kon tot
stand komen. Hij legde zich dan toe op de
studie van de electronische rekenbreinen.
zoals die gedurende de jongste wereld
oorlog in de Verenigde Statep waren tot
stand gekomen. Hi.i bekwam een studie
beurs, om in de leer te gaan bij prof.
Aiken' aan de Harvard Universiteit, die
beschouwd wordt als de vernuftigste ont
werper van electronische breinen.
In België kreeg dr Linsman gedaan, dat
men zich hier ook voor dat soort machines
ging interesseren. De heer William Pon-
liart, hoofdingenieur van de Bell Tele
phone, ging de jong® Luikenaar aan de
Harvard Universiteit opzoeken De wis
kundige en de technicus, <je eerste vol
enthousiasme, de tweede koel en bedaard,
vulden elkaar aan- zb werden de kern
van een andere groep vorsers, die dan na
vijf jaar de machine hebben geschapen,
welke nu met veel Plechtigheid haar in
trede in de wereld doet.
De kostprijs van het Antwerpse wonder
komt oo één mi"'oen gulden te staan,
wat niet véél is. menen de Antwerpena
ren, want de kleinste Amerikaanse ma
chine, die niet eens geeft wat de Antwerp
se biedt, kost een half millioen dollar
Hoe werkt die machine, ls <je vraag die
iedereen zich natuurlijk stelt
De moderne machines kunnen de vier
hoofdhewerklngen in een minimum van
tijd doen.
Nu kan men het wel zo uitdenken dat
een moderne electrische optelmaehine in
plaats van 20 seconden nodig te hebben
voor een deling van twee getallen, elk van
10 cijfers, het klaar krijgt in twee secon
den. Daarmee zou een rekenaar, die een
Ingewikkelde wiskundige formule moet
uitwerken, waarin b.v, 2000 telingen voor
komen. reeds 2000 maal 18 seconden, is
tien uren tijd uitsparen Maar daar is hi.i
weinig mee geholpen, want hij blijft zijn
ti.id verliezen met het telkens opnieuw no
teren van zijn voorlopige resultaten, die
hij dan verder weer moet aanwenden en
opnieuw in-de optelmachine inschrijven
met al het gevaar van vergissingen dat
hiermee verbonden is.
Het komt er dus niet alleen op aan, het
telapparaat zo snel mogelijk te laten wer
ken, maar vooral alles wat een gewone
rekenaar doet bij het oplossen van een
probleem, volledig automatisch te maken,
zodat de mens zich er mee kan vergenoe
gen bij het begin van de operatie alle ge
gevens ineens aan de machine mee te
delen. Wanneer een optelmachine een be
werking af heeft, stopt ze. en wacht op
een nieuw gegeven, of op een nieuw be
vel. Een rekenbrein stopt alleen wanneer
het het definitief resdltaat klaar heeft,
ofwanneer er iets hapert en het brein
zich „bewust" wordt dat het een fout aan
het maken is. Dit laatste punt is ook be
langrijk. want, zoals wij zeiden, bij een
levend rekenaar zijn vergissingen nooit
uitgesloten, al was het alleen maar reeds
bij het overschrijven van een cijfer dat
later opnieuw moet gebruikt worden
Wat zijn nu de twee hoofdwerktuigen
die een rekenaar, naast zijn uptelmachine,
ter beschikking staan? Vooreerst zijn
„potlood en papier" waarmee hij zijn ge
gevens en zijn voorlopige resultaten in-
sehrlift. en vervolgens, rijn methode van
oplossing, waardoor hij bijv. weet dat hij
eerst die aftrekking moet d ien, vooraleer
bij de pest deelt door een andere som.
waarvan hij ook weer eerst de optelling
móest maken. Het automatisch brein bezit
deze twee werktuigen: het neeft een ge
heugen en het kan een programma met
instructies lezen. En hier ligt dus het
kapitale onderscheid met de gewone op
telmachines.
Een vermenigvuldiging van twee getal
len, elk van 17 cijfers, gebeurt op het
brein in Antwerpen, in.... drie duizend
sten van een seconde, aldus ae technici.
Bij zo'n snelle optelgroep behoort na
tuurlijk een snelwerkend geheugen en
programma. Beide worden, op magneet
banden. net zoals die welke men gebruikt
voor muziekopnamen, geregistreerd.
Het gaat er allemaal ongelofelijk snel
aan toe. Zo komt het dat men wiskundige
problemen, waarvoor men anders honder
den laren zou nodig gehad hebben, in en
keie uren kan oplossen.
Een merkwaardigheid over de electroni
sche breinen: in 1944 vernam men in de
Verenigde Staten van spionnen, dat de
Duitsers een electrisch gedreven kanon
aan het ontwerpen waren. Door middel
van een electronisch brein kwam men tot
de slotsom, dat het ontworpen kanon he
lemaal niet bruikbaar zou zijn. Zonder dat
brein, zo zegt men, had men vijftig jaar
lang moeten rekenen om tot dezelfde con
clusie te komen. 1
In kringen van het ministerie van eco
nomische zaken te Djakarta heeft men
verklaard, dat de opheffing van de radio-
fabriek van Philips in Surabaja op prac-
tische overwegingen berust en bedoeld is
om het bedrijf in Bandung te centralise-
ren. Men achtte het in deze kringen on
juist te zeggen, dat de opheffing uitslui
tend is geschied ten gevolge van het ge
ringe deviezenbedrag, dat de regering
heeft toegewezen.
Men meende voorts, dat de sluiting van
de fabriek van Philips in Surabaja geen
invloed zal hebben op de binnenlandse
markt, doch veeleer de binnenlandse
radiobedrijven zal stimuleren hun pro
ductie op te voeren en de kwaliteit te
verbeteren. Er zijn op het ogenblik 28
nationale bedrijven, zo zei men tenslotte
Bij opgravingen in Nineveh, het cen
trum van het voormalige Assyrische rijk,
heeft een Iraakse expeditie een prisma*
vormig stuk gevonden, dat in spijker
schrift, naar men vermoedt, een verslag
bevat van de heldendaden van koning
Esarhaddon, die ongeveer 2.600 jaar ge
leden leefde.
Esar-haddon was de machtige vorst van
Assyrië, die talrijke overwinningen be
haalde, b.v. op de Israëlieten, en die tus
sen 675 en 669 voor Chr. een veldtocht
tegen Egypte leidde.
Men neemt aan, dat de vondst een ver
slag bevat van de veldtochten naar
Egyte en Phoenicië en voorts bijzonder
heden omtrent de talrijke tempels en
paleizen, welke de vorst in zijn rijk heeft
laten bouwen.
De N.V. Gazelle Rijwielfabriek v.h.
Arentsen en Köling te Dieren publiceert
thans het eerste openbare jaarverslag.
Hierin wordt gewag gemaakt van een be
vredigend verloop van het boekjaar
1953/54.
De stijgende tendentie in de omzet van
rijwielen heeft zich voortgezet. Ook de
motorcarriers andervinden een stijgende
belangstelling. De hulpmotor vervult in
het geheel nog een beperkte rol. Ondanks
de concurrentie heeft ook de grossierderij
op bevredigende wijze in de winst bijge
dragen.
Het saldo van de bedrijfsrekening be
draagt 590.473 (538.388), terwijl diverse
baten en beleggingen 12.649 (19.891) op
brachten. Na afschrijvingen ad 271.270
254.698) resteert een winst van f 331.853
303.583). Voorgesteld wordt een onver
anderd dividend van 8 pet op de oude
en 4 pet op de nieuwe aandelen. Naar de
algemene bedrijfsreserve gaat 219.920
(207.282).
Gezien de ontwikkeling in de eerste
vier maanden van het nieuwe boekjaar,
ziet de directie de toekomst met vertrou
wen tegemoet.
De Joodse wereldbevolking telt
11.867.000 zielen. In de Ver. Staten wonen
5.200.000 Joden, in de Sovjet-Unie
2.000.000, in Israël 1.488.470 en in Groot-
Brittannië 450.000.
Op de markt voor woltops te Bradford
blijft de handel zeer rustig. In crossbred
tops vonden voor onmiddellijke ievering
enige verkopen plaats, voor latere leve
ring achtten topmakers de biedingen te
laag om dez'e aan te nemen. De prijzen
liggen reeds onder het vervangingsni
veau. Een stijging van de prijzen is ech
ter niet waarschijnlijk voor de vraag zal
stijgen. De noteringen zijn thans vast op
basis van 129 d. voor 64's warp, 108 d.
voor 58's super en 85 d. voor 50's carded.
De noteringen op de wolveiling te
Melbourne waren gisteren ten volle
vast t.o.v. het niveau van andere veilin
gen van de vorige week. Slechts fijne me
rino spinners stelden wat teleur. De
kooplust was flink en goed verdeeld. Bij.
na het gehele aanbod van 14.700 balen
ging van de hand. Te Sydney sloten alle
kwaliteiten zeer vast op het prijspeil,
dat vorige week op andere veilingen
gold. Iedere verandering was ten gunste
van de verkopers. Vooral fijne en super
fijne soorten bleken gevraagd. Van het
aanbod van 13.012 balen werden er 12.900
verkocht.
Te East Londen bleven de noteringen
over het algemeen vast en onveranderd
t.o.v. de voorgaande veiling. Te Durban
daarentegen stegen de prijzen Maandag
tot 2 y2 pet t.o.v. de vorige veiling. De
noteringen op de veiling te Christchurch
konden zich ten volle handhaven. Een
agent welke gemeenlijk voor Rusland en
andere Oosteuropese landen in de markt
is, deed grote aankopen.
BERKEL EN RODENRIJS, 14 Februari, Sla
B 12.60—21.ni, C ƒ5.60—19.40 per 100 «tuks;
witlof 28—37, uien 10.10—16.60, slavellen
151—154 .alles per 100 kg.
BODEGRAVEN, 15 Februari. Kaasmarkt.
Aanvoer 9 partijen. Notering: eerste soort ƒ2.23
—2.26, tweede soort /2.192.22. Handel kalm.
LEIDEN, 15 Februari. Vette varkensmarkt.
Aanvoer 239 vette varkens. Notering: zware
varkens 1.91—1.88, lichte 1.88—1.82. slagers-
varkens 1 92—1.88, zeugen 1.651.60, Han
del aanvankelijk vlot, later aflopend.
KORTRIJK, 14 Februari 1955
CICHOREI (Medegedeeld door de N.V. Cieho-
re Verkoopkantoor te Schiedam). Oogst 1954
fl'S 400, oogst 1955 frs 400.
ROTTERDAM, 14 Febr. Graanbeurs. Binnen
landse granen (officieuze noteringen per 100 Kg
franco Rotterdam), Tarwe: rode op vocbtcan-
ditie tot 27.65; voedergranen, gedrukt; romer-
gerst naar kwaliteit en vochtgehalte 27.50—
29.50 geschoonde gedroogde tot 1 30. haver naar
kleu» en vochtgehalte 25 50—26.25, extra blan
ke tot 27, rogge doorsneekwaliteit 2222.50,
bakrogge 1 24.
Peulvruchten, zeer kalm: groene erwten tot
r aO, schokkers tot 120. bruine bonen tot
57.50.
ROTTERDAM. 15 Februari. Veemarkt. Aan
voer in totaal 4382 dieren, als 675 vette koien
en ossen, 1055 stuks gebruiksvee w.o. 557 t.b.c.-
vri), 50 vette kalveren, 149 graskalveren w.o,
128 t.b.c.-vrij, 1759 nuchtere kalveren, 235 var
kens, 190 biggen, 131 paarden, 10 veujens, 157
schapen of lammeren, 21 bokken of geiten.
Weekaanvoer 6232 dieren. Prijzen: vette koeien
le kwal. 2.58—2.72, 2e kwal. 2.28—2.46. 3e
kwal 1 95—2.05; vette kalveren 2.95—3.05,
2 652.75, 2.202.50; slachtpaarden ƒ2.10,
ƒ1.95. ƒ1.85, alle per kg.; graskalveren 300,
225. ƒ170; nuchtere kalveren ƒ48, ƒ42, ƒ38;
biggen 62, 52, 42; schapen 140, 125.
95; lammeren 135, 115, ƒ95; kalf- en melk
koeien 1050, 900, 750; vare koeien 700,
625, 550; vaarzen ƒ650, 550, 450; pinken
400, 300, 250, alles per stuk. Vette koeien
aanvoer wat ruimer, handel redelijk, prijzen
iets stijver dan vorige week, prima's boven
notering. Vette kalveren aanvoer als vorige
week, handel vlug, prijzen wat stijver. Gras-
kalveren aanvoer iets kleiner, handel tamelijk,
prijzen goed prijshoudend. Nuchtere kalveren
aanvoer ruim, handel redelijk, zware kalveren
prijshoudend, verder lager in prijs. Biggen aan
voer iets meer, handel matig, prijzen stabiel.
Slachtpaarden aanvoer even ruimer, handel
stug, beste jonge paarden duurder, verder on
veranderd. Schapen en lammeren aanvoer ma
tig, handel tamelijk, prijzen ruim prijshoudend.
Kalf- en melkkoeien aanvoer redelijk, handel
goed, prijzen le kwal. iets stijver, verder on
veranderd. Vare koeien aanvoer als vorge week,
handel kalm, prijzen ruim prijshoudend. Vaar
zen en pinken aanvoer gewoon, handel traag,
prijzen ongewijzigd. T.b.c.-vrij vee aanvoer als
vorige week. handel goed, prijzen le kwal. wat
stijver, verder ongewijzigd.
ROTTERDAM, 14 Febr. Aardappelbeurs. Klel-
aardappelen 35 mm. opwaarts: Eigenheimers
11—13, Bintjes 6.75—7.50, Alpha 6—6„>0.
Bevelanders 11—12, Furore 9—9.50; Voeraard-
appelen 3.504.25. Prijzen berekend per 100 kg.
TIEL, 14 Februari. N.V. Vruchtenveiling „Tiel
en Omstreken". Bellefleur Brabantse 1421,
812. 48; Bramley's Seedling 811, 68, 47:
Enkele Benderzoet 12—16, 10—13. 7—9; Dijk-
manszoet 17—24, 11—15, 8—12; Golden Delicious
39—54 28—40, 13—20; Goudreinette 26—38, 21
27, 13—19; Jasappel 17—23. 13—18, 8—12; Jo
nathan 29—37, 15—26, 7—IS; Lombart's Calville
3241, 2330. 11—20; Present van Engeland
23—31, 17—24. 9—15; Sterappel 21—28, 15—20,
4—8; Brederode 14—18, 12—15, 7—10; Comtesse
de Paris 13—16, 10—13, 3—8; Gieser Wildeman
18—25, 14—19, 9—13; St Remy 12—15, 10—13.
7—11; Winterjan 13—17, 11—14. 6—9; IJsbouten
9—13, 7—10, 5—7 cent, alles per kg.
UTRECHT, 14 Febr. Paardenmarkt. Aanvoer
440 stuks. Prijzen: luxe paarden 850—1050. werk
paarden 700—950, oude paarden 555—750, paar
den drie Jaar 650—850, paarden twee jaar 550—
700, veulens 300—450, hitten 500—700, slacht
paarden 1.65—2.05 per kg. gelacht gewicht. Han
del willig.
VENLO, 14 Februari. (Coöp. Venlose VeiUng-
ver. G. A. Champignons 294308, II 984, III
186213, rode kool 34. savoye kool A 34
46, spruitkool A 67, boerenkool 41—51, knol
selderij A 17—31, B 12—15, breekpeen A
19—26, B 28—42, C 22—25, prei A 53—68,
B 60. veldsla (kas) 1 142—163, uien B 23,
witlof A I 43—46, A II 35—39, BI/ 42—46,
B II 34—40, alles per 100 kg., stuks Of bos.
