Kosten van levensonderhoud
stabiel
m
m
GRATIS!
1
1
BedZeJk
i
£5
■>-
'AFGHAN WILTON KARPET
BIJPASSEND FOYER KLEEDJE
METZzMETZ
DE DAPPERE DASCIE
f*
Zij miste opeens
vandernart
DE POST BRENGT
HET THUIS
BSêIÏ
slechts*
zonder
mmm
maand
kosten
1
1
1
I
postorder catalogus
extra
249.-
30.-
lil
Huishoud-Praat
fper
ZATERDAG 30 APRIL 1955
PAGINA 4
1,1
Prijs indexcijf er per 15 Maart onveranderd
Amerikaanse basis op
Formosa
Tsjoe in China
EEND DWONG VLIEGTUIG
TE LANDEN
zelfvertrouwen en dat
in haar éigen keuken.
EEN SCHITTERENDE v. d. HART'S
POSTORDER-AANBIEDING
CANADESE GENERAALS
spreken per radio tot
Nederland
NATIONAAL SPAARFONDS
L 'J N B A A N
door
BETTY KORTEKAAS-
DEN HAAN
ÉËMÉ3
ISMS
Sill!
MATHENESSERLAAN 190
WEST KRUISKADE 4-6
PRETORIA!, A AN 47
'Romantisch Ridderverhaal uit de tijd van de Kruistochten
f If
Ni»1
I'M»1
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft thans prijsindexcijfers van het le
vensonderhoud op basis 1951 100
samengesteld per 15 Maart 1955.
Het totaal-indexcijfer onderging, even
als het indexcijfer voor de groep voeding,
tussen 15 Februari en 15 Maart 1955 geen
verandering. Bij de voedingsmiddelen lie
pen het indexcijfer voor groenten en, in
geringe mate, die voor fruit, aardappelen
en eieren, op. Koffie daarentegen daalde
in prijs.
Bij de niet-voedingsmiddelen daalde het
Indexcijfer voor de kleding met 2 punten,
als gevolg van de omstandigheid, dat de
zomerkleding, die van Maart tot en met
Augustus in het indexcijfer wordt opge
nomen, t-.Q.v. de basis (zomer 1951) goed
koper is dan de winterkleding t.o.v. de
wintermaanden van 1951.
Tussen 15 Februari en 15 Maart onder
ging ook het interim-prijsindexcijfer van
het gezinsverbruik geen verandering. Dit
bleef derhalve gehandhaafd op 129. Basis
1949 100.
Prijsindexcijfers van het levensonderhoud
Naar te Washington verluidt, overwe
gen de V.S. de oprichting van een basis
op Formosa op grond van het verdrag
van wederzijdse bijstand met de Chinese
nationalisten.
Het plan zou deel uitmaken van een
reeks regelingen die door het State De
partment, het ministerie van defensie en
het Witte Huis worden ontworpen en
factoren zullen zijn bij onderhandelingen
over een staken van het vuren en moge
lijk een uiteindelijke oplossing van de
gehele kwestie-Formosa.
De Chinese premier, Tsjoe en Lai, en
leden van de Chinese delegatie naar de
Aziatisch-Afrikaanse vonferentie te Ban
dung, zijn Vrijdag te Koenming in Zuid-
China aangekomen.
Het geregeld op dat tijdstip van Schiphol
vertrekkende vracht en postvliegtuig van
de S.A.S. is gisternacht om ongeveer 3 uur,
even na de start, in aanraking gekomen
mét een 'eend. Veiligheidshalve is de
machine terstand weer gedaald De in
een der vleugels ontstane deuk maakte
het niet verantwoord de vlucht te doen
doorgaan.
Met 'n machine, die gistermiddag om 12
uur vertrok, is zoveel mogelijk van de
lading van het opgehouden vliegtuig
bij de post bevinden zich foto's en ver
slagen van het staatsiebezoek van het
Zweedse Koningspaar naar Stockholm
vervoerd.
(Advertentie)
Niets wilde, niets lukte. En dat
voor een vrouw, bekend om haar
verzorgde maaltijden. Totdat zij
merkte dat er iets aan de maïzena
haperde, 't was niet de maizena
die ze gewend was; de naam
DURYEA stond niet op het pak.
Zeker, ze had MAÏZENA DURYEA
gevraagd, zoals altijd, maar nu
stond er iets anders in de kast. Zo
zie je: Wel gevraagd, maar niet
gekregen. Iets om te onthouden!
Voor eens en altijd: Niet alleen
MAÏZENA DURYEA vragen,maar
ook opletten dat U inderdaad
DURYEA krijgt.
van hand- en hoofdarbeiders 1951 100
Landelijke cijfers.
1955
Aard d. gezinsuitgaven 15 Febr. 15 Mrt D
I. Voeding 111 111
w.o. Brood, gebak en
meel114 114
Aardappelen, groen
ten en fruit 112 116
Suiker, kol. waren en
dranken 114
Vlees, vleeswaren en
vis 104
Oliën en vetten 86
Zuivelprod. excl. room
boter 126
II. Roken 98
III. Woning 113
w.o. Huur, water, on
derhoud woning 120
Woninginr. en huisraad 100
Verwarming en ver
lichting 120
IV. Kleding en schoei
sel 89
w.o. Kleding 89
Schoeisel 89
V. Hygiënische en me
dische zorg 111
w.o. Reiniging 98
Persoonlyke en ge
zondheidszorg 117
113
104
86
126
98
113
120
99
120
87
87
89
111
98
117
VI. Ontwikkeling en
ontspanning
w.o. Ontwikkeling,
ontspanning en ver
enigingen 99
102 103
Verkeer
108
en
VII. Verzekeringen
belastingen 1°9
Totaal (excl. bel.) 108
Totaal (incl. bel.) 107
i) Voorlopige cijfers.
99
108
109
108
107
De Canadese generaal Charles Foulkes
heeft bij gelegenheid van de tiende ver
jaardag vaan de bevrijding van Neder
land een boodschap uitgesproken, be
stemd voor het Nederlandse volk. Deze
boodschap is opgenomen in een program
ma, dat is samengesteld door de Neder
landse afdeling van de Canadese radio.
In dit programma spreekt een aantal Ca
nadezen, die deelnamen aan de bevrijding
van Nederland. Zij halen herinneringen
op van tien jaar geleden. Enkelen van
hen doen dit in het Nederlands, dat zij
leerden toen zij in ons land waren gesta-
tionneerd. Dit programma wordt uitge
zonden door de A.V.R.O. op 3 Mei a.s. van
22.20 tot 22.35 uur.
In de Zaterdagavonduitzending van 30
April van de Nederlandse afdeling van de
C.B.C. om 20.00 uur, op de golflengten
119.58 en 25.26 meter, richt generaal H. D.
G Crerar zich eveneens tot Nederland
met persoonlijke gelukwensen ter gele
genheid van de bevrijding. Beide Cana
dese generaals hebben een belangrijke rol
gespeeld in de krijgsverrichtingen ter be
vrijding van ons land.
In het verslag over 1954 van de N.V.
Nationaal Spaarfonds kan melding ge
maakt worden van een gunstig boekjaar.
Voor 'n nominaal bedrag van 8.660.232
(v. j 8.094.492) werd aan nieuwe spaar-
contracten geplaatst, hetgeen meer is dan
in enig ander jaar. Het ingeschreven
spaarkapitaal steeg tot ruim 74.000.000
(v.j. pl.m. 69.000.000).
Na de nodige reserveringen komt aan
deelnemers een aandeel in de winst ten
goede, groot f 243.220,42 (226.633,34). Op
de gewone aandelen wordt een dividend
uitgekeerd van 16 (13'JO pet en op de op
richtersaandelen 45,83 45.per
stuk.
Voor onze postorder-cliënten thans
een aanbieding, die klinkt als een
klok. De echte .BASRA" wol-
moquette tafelkleden tegen de
lage prijs van f 38. bovendien
desgewenst zonder extra kosten
in 4 termijnen te betalen.
in te zenden aan
VAN DER HART
Korte Lijnbaan 21 - Rotterdam
Zendt mij vrijblijvend op de
in Uw advertentie genoemde
condities het .BASRA" wol-
moquette tafelkleed f 38.—
Dessin
Voldoet het kleed mij niet, dan
kan ik dit binnen 5 dagen na
ontvangst ongefrankeerd aan
U retourneren.
NAAM
ADRES
1 PLAATS
Deze wol-moquette tafelkleden
van bijzondere kwaliteit zijn ver
krijgbaar In de twee afgebeelde
Perzische dessins. A. medaillon
dessin, B. doorgewerkt bloem-
dessin. Grote maat: 170 140.
Prijs: f 38.— in 4 termijnen te
betalen, nl. 1/4 binnen 5 dagen
na ontvangst en verder in 3 maan
delijkse termijnen.
Stuur nevenstaande bestelbon aan
ons in en U ontvangt het verlangde
tafelkleed zonder enige verplichting
franco thuis.
Mocht hel tafelkleed U niet bevallen,
dan kunt U dit binnen 5 dagen
na ontvangst ongefrankeerd aan
ons retourneren.
WONINGINRICHTING!
ROTTERDAM TELEF. 2 6 SI O
Aangesloten bij de Nederlandsche Bond van Postorderbedrijven
BERTELS' Postorder Service, Bernar-
dinastraat 1, Rotterdam-C., tel. K
1800-82815.
Verkoop Bergweg 174, Rotterdam.
Winkelt thuis! Zendt deze bon in en U
ontvangt onze nieuwe in kleurendruk
uitgevoerde postorder-catalogus. Een
kcurcollectle interessante aanbiedin
gen: bedden, karpetten, huishoudgoed,
gordijnen, lingerie, baby- en kleuter-
goed enz. Talrijke aanbiedingen zonder
kosten te voldoen In maandelijkse
termijnen.
NAAM
ADRES
PLAATS
Vijf en zeventig jaar geleden leefde er
in de Amerikaanse rimboe een eenvoudig
spoorwegbeambte. Het was maar een
eenmans-stationnetje dat hij bediende, en
daardoor hoorde tot zijn vele functies
ook die van veilingmeester voor de ge-l
vonden voorwerpen die niet door hun
rechtmatige eigenaars waren afgehaald.]
Op een dag was daarbij ook een horloge.
Een mooi, verguld horloge, maar de boe
ren uit die streek- boden er niet meer voor
dap e$n .dollar, maar daarvoor wilde de
jonge Richard Sears het niet laten gaan.
Hij bood vijf cents meer - en zei toen zelf
„mijn!". Hij legde daarmee de grond
slag voor een fortuin.
Want Richard Sears had zelf al een
horloge en daarom bracht hij zijn nieuwe
aanwinst maar aan de man. Hij schreef
een. briefkaart naar twaalf bekenden, wie
hij vertelde dat hij het horloge kwijt wilde
voor vijf dollar. Zes daarvan schreven
terug dat zij het horloge wel wilden heb
ben, en om niet aan vijf van zijn vrien
den een teleurstelling te bezorgen, bestel
de Sears bij een grossier nog enkele van
die horloges. Die grossier deed hem een
aanbieding van drie en een halve dollar
per dozijn, en voor de resterende zes gin
gen er weer nieuwe briefkaarten uit. Maar
Sears deed meer. Hij informeerde eens,
wat die grossier nog meer in voorraad
had. En schreef briefkaarten, al maar
briefkaarten. Vooral naar mensen die heel
ver van de stad af woonden. Dat spel
bleef goed gaan, tot de heer Ford en
zijn kornuiten er in slaagden om de mees
te Amerikanen een auto te verkopen.
Toen gingen de vrouwen liever winkelen
in de stad.
Wanneer we nu in Chicago komen zien
we daar ook het grote warenhuis waarmee
Richard Sears aan de wensen van de
nieuwbakken automobielbezitters tege
moet kwam. „Chicago Confidential"
BB
waarin twee bekende journalisten het uit
gaansleven van de stad beschrijven, ver
meldt het niet, maar John Gunter wüd-
de er in zijn Inside U.S.A." een pagina
aan. Hij begint die met een opmerking,
die veel van het Amerikaanse postor
der-systeem verklaart: Niemand die nooit
eens gebladerd heeft in de catalogus
van een grote postorder-onderneming, zal
vermoedelijk een goed begrip hebben
voor het Midden-Westen. Want alle wa
renhuizen én filiaalbedrijven ten spijt, gaat
Sears nog steeds voort met het verzen
den van zijn schriftelijke aanbiedingen,
die samen met die van zijn grootste con
current Montgomery Ward de grootste
drukwerkorder vertegenwoordigen van de
Verenigde Staten. Inplaats van een brief
kaart zijn het nu boeken geworden met
een géwicht van meer dan royaal drie
kilogram. En wanneer deze beide be
drijven aan iedere Nederlander eens zo'n
(gratis)catalogus zouden zenden, ble
ven er nog een slordige twee millioen
over voor de andere gegadigden, die over
al wonen waar Amerikanen zijn.
Dat Sears en Montgomery Ward alleen
al in 1949 met hun gezamenlijke catalo
gussen voor ongeveer veertien milliard,
gulden omzetten (waarmee het tekort op
een respectabele staatsbegroting zou zijn
gedekt!) zegt iets over de behoefte die er
niettegenstaande Henry Fora en de wa
renhuizen aan dit systeem blijkt te be
staan. De reden wordt ons duidelijk, wan
neer wij in zo'n catalogus zien dat men,
om ons maar tot Sears te bepalen, daar
in evengoed terecht kan voor een dia
mantring ter waarde van 'zestienduizend
gulden, als voor een sieraad van enkele
dollarcents. Want Sears levert alles, van
bijbels tot corsetten, van ulevellen tot
asthmapillen, van complete kapperszaken
tot zaaimachines en vatenkwasten en
WA
Het hierboven afgebeelde Afghan Wilton Karpet li eten wij vervaardigen van de
allerbeste gekamde tapijtwol in een mooi Perzisch dessin (hoofdkleur donker terra-,
cotta en andere warme tinten). Dit hoogpool karpet is van ongekende solide kwa
liteit. Door onze enorme omzet kunnen wij dit prachtige karpet op een gemakkelijke
betalingsconditie (zonder extra kosten) ver onder de normale winkelprijs aanbieden.
Hoogpool 100 0/o wol.
Huiskamermaat 200x280 cm.
Betaling 29.- bij ontvangst, verder 1 2
maandelijkse termijnen van 1 2.50, zon
der extra kosten.
Idem in de maat
225 x 325 cm.
Betaling 39.- bij ontvangst, verder 12
maandelijkse termijnen van 1 7.50, zon
der extra kosten.
60 x 120 cm.
Betaling 12 termijnen van 2.50. Alleen leverbaar bij Uw karpet.
Komt eens kijken of vraagt inlichtingen bij:
(hoek Nieuwe Binnenweg)
^-■"-VERKOOPI
'VERKOOPKANIQQR
ROTTERDAM
Aangesloten bij de Nederlandsche Bond van Postorderbedrijven
wormkoekjes. Niet goed? Stuur het terug!
In het warenhuis is er altijd nog wel een
plaatsje voor.
In Nederland.
In Nederland heeft het postorder-sy
steem vooral na de oorlog een grote vlucht
genomen, waarbij het opvallend is dat
het vooral de op een bepaalde artikel-
groep gespecialiseerde middenstandsbe-
drijven zijn, die via een enkele adverten
tie dikwijls vele honderden kopers trek
ken. Opvallend is ook, dat dit kon gebeu
ren in een land waar de verst-afwonende
landbouwer altijd nog enkele uren dich
ter bij een stad woont dan millioenen
Amerikanen.
Over het voor of tegen van dit systeem
wil ik hier niet spreken. Het heeft ze bei.
de, en er zal nog wel heel wat gestu
deerd worden voor alle geleerden het over
dit verschijnsel eens zijn. Zullen, naar het
voorbeeld van Sears, de speciaalbedrijven
zich tot all-round ondernemingen ontwik
kelen? Of zullen zij zich richten op de
voordelige inkoop van grote partijen die
zo snel mogelijk van de hand worden ge
daan? En hoe zal de kopende vrouw er op
reageren? In welke richting zullen de post
order-bedrijven de besteding beïnvloeden
van het huishoudbudget? Wanneer het al
waar is, dat het merendeel van de aan
kopen (behalve voor onze dagelijkse le
vensbehoeften) op een'impuls berust in
hoeverre brengen dan de postorder-aan
biedingen de verleiding om aan zo'n im
puls gevolg te geven tot in de huiskamer?
Maar hoe het ook zij, een feit is dat
een aantal zakenmensen door toepassing
van het postorder-systeem een compensa
tie hebben gevonden voor de uren dat
het hun wettelijk niet is. toegestaan de
winkeldeur voor het publiek geopend te
houden. In plaats van te winkelen leest
het publiek nu 's avonds zijn krant. En
daarop is deze hele vorm van verkoop ge-
basc id. Zal hij onze koopgewoonten beïn
vloeden, ja dan neen. De ontwikkeling
van dit verschijnsel verdient in elk geval
onze aandacht.
(2).
- De steun van Willem en van vrouwe Guise zijn me
voldoende.
De slotvoogd had het onhandig aangepakt .Kwam het
doordat je te oud bent en vergeet, dat liefde geen vrees
kent?
Sluwer nu en hardnekkig volhoudend, herneemt de
man:
- Goed, ga Willem opzoeken, spreek hem over Rostamg.
Met één woord zal hij je hoop de kop indrukken. Hij
zal je zeggen, wie je bent.
- Wie ik ben?
- We zijn met ons drieën, die kunnen antwoorden:
Willem. Vrouwe Guise en ik. Voor alle anderen ben je
slechts een wees.
Zou hij spreken? O! hij zou wel willen. Maar eerst
even wachten: alleen maar om te genieten van 't ogen
blik dat de angst zijn prooi aangrijpt en weerloos maakt.
- Het was op 3 Juni 1098. Ik ken dit verhaal, dat ik
maar eenmaal hoorde, doch dat ik bij mezelf dikwijls
herhaald heb, zeer goed. Onze mannen sloegen sinds
zeven maanden het beleg voor Antiochië. Hoe zij op n
morgen vernamen, dat een geweldig leger de stad ter
hulp. kwam,, weet ik niet. Boëmond, die al enkele dagen
met de heidenen in verstandhouding stond, forceerde
de gang van zaken.
Aan hem is het te danken dat de kruisvaarders An
tiochië binnenrukten. Onze Willem was een van de eer
sten, die de muren overtrok, 't Was volop morgen, toen
hij met gevelde lans het paleis van de Emir binnen
drong, waar alles nog sliep. Ik zal je niet vertellen,
Dascie, wat er toen gebeurde; om dat te begrijpen moet
je in de Oorlof geweest zijn. Weet alleen, dat de Emir
vluchtte. De Emir! Onthoud die naam goed, zoals ik
die goed onthouden heb. Die heiden heette Agh'oucain.
Hij werd gedood. Hoe? Men zegt, dat de boeren hem
gevangen rgenomen hebben op zijn vlucht en dat een van
hen hem met zijn zeis het hoofd afsloeg. Maar Willem
was nog in het paleis: en daar was de dochter van
Agh'qucain.
- En toen, slotvoogd?
- De dochter?.
- Die? Die hield hij, verklaarde de slotvoogd. Dan,
terwijl hij zijn vinger als een dolk op Dascie richtte,
ging hij voort: Die hield hij om haar mee te voeren
naar hier-.
En plotseling een stap achterwaarts doende, schreeuw
de de slotvoogd:
- Ga weg, heldin!
En hij ging naar buiten, voldaan dat hij, wreed mis
schien, maar zeker niet onbehendig 'n paar prachtige
valkogen had opgezet..
HOOFDSTUK II
Wat er in het „Zwijnenhol" gebeurde.
Bij de eerste ochtendstralen bloeide het kasteel op de
heuvel open als een bloem op een tak. Aanstonds gons
de het leven er omheen. De wachter, huiverigvan de
kou en door het licht geprikkeld, had zo juist van de
toren uit zijn vreugde over het dal uitgeschetterd.
Rondom Sabran had de dageraad de mist reeds door
boord: vlokkige vlagen zweefden van de takken af en
lieten de natte stammen los, gleden langs de kanten
van de helling naar de diepten van de landerijen, nog
donker van schaduwen en slaap. Boven die zich be
wegende, als wegzakkende vloer groeide de slottoren
trots en stoer tot boven de wallen en beheerste een ge
heel volk van andere torens. Daar was hij gegroeid,
lang, heel lang geleden in de warmte van enkele haard
steden, die door een stage oorlog uit de vlakten waren
verdreven. Nu trok zijn schaduw een cirkel, waarbinnen
in veiligheid leefden een kasteel, huizen, boomgaarden,
een menigte heren, vrouwen, ridders, schildknapen en
gewone burgers. De wachter waakte over een stad. Van
waken kon nu echter nauwelijks sprake zijn, want de
dagen waren vredig.Hij deed enkele stappen en liet een
vluchtige schaduw achter tussen de bogen en de kante
len. Vervolgens leunde hij over de wering en keek rond.
De steenmassa was hoog boven de duisternis verhe
ven. Het kasteel leek een eiland in kalme wateren, een
eiland met rotsige kusten.
Wij zijn sterk, mompelde de man en zijn blik gleed
herhaaldelijk langs de ringmuur. Aan drie kanten had
den de wallen, die over de heuvel hingen, zeventig voet
hoge rotsen al's steunmuren. In de diepte van die reus
achtige gracht, durfde de man nauwelijks de blik wer
pen om de weelderigheid van het dal te bewonderen.
De portier was verstrooider dan ooit en had de hoofd
poort nog niet aangeraakt, zelfs de ophaalbrug niet; en
de twee slagbomen hieven nog steeds hun armen ten
hemel.
Intussen leunde de waker nog over de borstwering en
hoorde de geluiden van elke dag tussen de muren; het
hinniken der paarden, vermengd met de ruwe uitvallen
der knechten; een lied, dat uit een open venster kwam;
het geschreeuw van hongerige valken; de eerste sle
pende stappen op de stenen vloer. Uit die steenmassa
begon het leven op te komen. Het was een prachtig
ontwaken, vredig en toch vol vurig leven.
Hei daar, Rainet, riep iemand.
Moe en lui als hij was maakte de portier met zijn af
gezakte broekspijpen 'en slepende sjerp, zoveel haast
als hij kon. De binnenplaats was reeds vol bedrijvige
drukte en door de openingen, die hier en daar met
zwarte strepen de dikke muren doorkerfden, kwamen
mannen en vrouwen uit de duisternis en de slaap, adem
den de eerste sterke lucht in en rekten zich uit alvo
rens aan het werk te gaan.
Hei daar, Rainet! riep de slotvoogd, nog eens, en
kwam, erover voldaan, dat hij de luiwammes had
doen opschrikken, slechts langzaam naar de ingang.
Slechts langzaam! Want was het niet voorzichtig op dit
uur een overdreven haast te verbergen?
De binnenplaats geleek een dorp, wanordelijk vol met
verschillende bouwsels; sommige leunden onverschillig
tegen de ringmuur, andere staken brutaal uit de grond
op; maar alle bedreigden elkaar met hun hoeken of
raakten elkaar met hun muren; ze lagen daar als slecht
bestuurde boten.
Girard, de slotvoogd, was dus enige stappen terug
geweken. Hij stond rechtop voor een laag gebouwtje,
met het oog voor een kier in een plank en loerde; zijn
neus snoof de warme en sterke reuk op. Op hun stokken
zaten de valken met hun ronde ogen te dommelen. Ho
ger un een afzonderlijke kooi vlogen andere snaterende,
hongerige valken met druk kabaal onder de molentjes,
de fonteintjes en de laddertjes, die onbeweeglijk van
de zoldering neerhingen.
zelfs dit chsouwspel bracht het ongeduls van Girard
niet tot rust; toch durfde hij niet het eerst de poort
ingaan. Met ingehouden stappen trad hij de hoofdstraat
in, waar zijn overwachte tegenwoordigheid verschrikking
teweeg bracht onder de knechten en de palfreniers. Hij
bleef niet staan maar drong binnen in een van die
steegjes, die kronkelend hier en daar deze opeenstape
ling van bouwsels doorsneden.
Zo kwam hij na een bedachtzame ommegang weer
terug bij de poort. Deze stond nu open en de slotvoogd
stapte tersluiks over de drempel.
Een goede vos is vroeg op jacht, mompelde Rainet
De wachter keek een ogenblik naar de bruine vlek, die
de beweging van deze nietige wandelaar óp de witte
rotsen aftekende.
Wie is dat?
Op dat ogenblik ontwaakte Willem van Sabran achter
de hoge binnenmuur, die, bewapend als de andere,
maar vóórzien van een bordes, de- twee binnenplaatsen
afschutte, het kastéél van zijn bijgebouwen afsloot en de
heer met zijn hofhouding van de leenplichtigen scheidde.
Willem trad op het venster toe en ademde diep het
vreugdige licht in, de dagelijkse gave van God.
Hjj knielde neer en hief langzaam zijn armen tot een
kruis en in dit gebaar wiekte zijn ziel omhoog en medi
teerde.
Heer sprak hij, als alles wat ik gezegd heb, waar
heid is, als het waar is, dat ik eerlijk en waarachtig ge
loof, verhoor dan de gebeden, die de Hemelse Vrouwe
voor mij tot U richt.
Nadat de ziel van Sabran zich aldus in het vroege uur
voor God had uitgestort, daalde zij weer neder, rustig
tot de kleinheid der mensen. Willem trad toe op de
houten pennen, die in de muur geslagen, zijn kleren
droegen. Hij nam een regenmantel, waarvan de neer
vallende panden de armen geheel vrij lieten; zijn muts
liet hij hangen en zijn schachten hield hij aan; daarna
nam hij de nog brandende kaars en kneep de draad van
het knetterende was tussen zijn vingers. Onder deze alle
daagse bezigheden bleef zijn geest nog als afwezig, en
opnieuw volgde hij in gedachten de roemrijke weg, die
hem had teruggeleid van St. Gillis naar Sabran.
Wie denkt er hier nog aan, zuchtte hij. Onwillekeu
rig deed deze al te snelle vergetelheid hem pijn. Tijdens
de avondbijeenkomst luisterde niemand meer naar die
verhalen uit Antiochië, en zelfs vrouwe Guise, die toch
hoffelijk genoeg was, viel al spoedig erbij in slaap. Doch
dit was niet erg. Er was iets anders, dat hem smarte
lijk aandeed.
In Palestina had Willem vaak als in een droom uit
gezien naar zijn terugkeer. Hij had dan gedroomd van
een inniger verbonden en sterker land, van meer eer
bied en liefde voor het kasteel, en een ogenblik had hij
gemeend zijn droom in vervulling te zien gaan. Maar zo
dra de driften weer ontwaakt waren, was zijn droom
vervlogen!
Enige maanden later stond het volk op, de burgers
spanden samen en de edelen twistten onder elkaar. Is
dat nu het lot, weggelegd voor hen, die ten oorlog gaan:
strijden, dromen en hun droom bewenen? Met een plot
selinge beweging verjoeg de graaf de boze droom van
zijn droeve herinneringen en herstelde zich bij de gedach
te aan Rostaing.„Pas twee weken zijn verlopen sinds
zijn vertrek, maar de droeve dagen kruipen traag voor
bij". Willem voelde zo gaarne dicht bij hem, als een
jonge degen in de schede, de vurige, edele ziel van zün
zoon.
Toch heb ik er goed aan gedaan hem weg te sturen
Dat was zijn antwoord op het verwijt, dat hij met zich
heen hoorde mompelen. Ten eerste had hij door Rostamg
weg te sturen gehoorzaamd aan een traditie van de
Sabran's; wamt nog nooit had een ridderknaap zijn be
vestiging hier afgewacht. Maar de voornaams e reden
kende alleen vrouwe Guise en hij. Waarom hadden zij
zich zo gehaast Rostaing te verwijderen? Wel dat was
om Dascie. Kinderspel, dat tussen deze twee kinderen?
Goed, maar in de liefde, evenals in de oorlog, dient
men voorzichtig te zijn, Èn toch, dacht Willem, heb ik
nog Alphonse Jourdain.mijn gast en de zoon van mijn
vorst, Van hem verwijderd zal Rostamg leren hem te
eerbiedigen, zoals het past. Vriendschap en eerbied, dat
zal de kracht zijn van de Sabran s.
Plotseling weerklonken kreten door de lucht; zij maak
ten een einde aan Willem s overpeinzingen.
Graaf Willem ging echter, alsof hij een smartelyke ver
rassing duchtte, niet naar het venster. Boven het ge
gons, dat van buiten naar binnen drong, klonken enkele
verontrustende kreten. Het geschreeuw werd nu en dan
zwakker, om een ogenb.ik later weer aan te zwel
len. En plotseling weerschaldé luider onder het ge
welf van de slotpoort het gehuil van een binnerfferin-
gende menigte: „Toulouse! Toulouse!"
Hoe durfden zij dat! Tot op het buitenste plein, tot
aan de eerste treden van de trap had het oproer zijn
verraderlijke kreet uitgestoten <je kreet, waardoor het
vol woede en verachting voor de heer, een beroep deed
op de vorst.
Toulouse! Toulouse!
De verwensingen dempten en overschalden alle op
komende geluiden van de morgen: het geluid van de
smedenj die hun hamers zwaaiden, het geklets van de
wasvrouwen, het geknars van de wagens, die naar de
velden schokten. Leeglopers en werkers kwamen toege
lopen; en het was weldra een dichte menigte met een
schreeuwende groep in het midden. Deze samenscho
lende troep wachtte op Willem, die op het bordes ver
scheen. Hij daalde kalm de trap af en kwam lang
zaam naar voren. Toen zag hij drie lastdieren, die
ongeduldig trappelden onder een wankele vracht.' Dor
pers klampten zich aan de tomen vast.
Lijken! ja dat waren toch lijken, die bij iedere bewe
ging der dieren in de zadelbogen schommelden. „Een
ongeluk of een gevecht?" vroeg Sabran zich af.
In elk geval verdient het zoveel beroeing niet. Ge
lukkig is Girard mij vóór geweest: daar is hij. Maar
het schijnt hem niet te gelukken hen tot kalmte te bren
gen.
De slotvoogd stond weliswaar druk te gebaren, maar
de graaf kon niet verstaan wat hij zei. Zei hij trouwens
wel iets? Willem kwam naderbij. Hetzij door achter
docht of angst, de woede achter de gesloten gezichten
verborgen, zweeg. Maar toen de meester dichterbij kwam
grepen mannen de lijken vast. rukten ze uit dezadels
en zetten ze rechtop met net gezicht naar de graaf ge
keerd. Kreten van schruc deden de nieuwsgierigen te
rugwijken. De hchamjm leefden!
Deze verminkten, re fl op gehouden door meedogenloze
armen, krompen vanpijn an elkaar en stieten voort
durend een wiuf L,Ult" De menigte was nu
geheel opzij S S Lem bleef staan en aanschouw
de die gez"zwarte konters en bleke striemen
die verse P de plaats van neus en oren. dis
bloedige wonden die uitpuilende ogen.
dga'slotvoogd V3n ^abran moet beslissen, schreeuw-
de~meestor mannen weg en verbindt hen, gebood
hünr^aaü^!, €e„n woord van Willem voldoende. Allen
hoofdman rin"], zocht met de ogen de blik van een
hardniki ontmoette niets dan een algemene
e wfp klge. opstandigheid.
En nn iZ1Jn d'e ongeiukkigen toch en wat wilt gij?
de graaf Jvamen de verklaringen los. Kalm en fier liet
gin? n? str°om van woede, haat en verontwaardi-
duidoi- i r Zlch heengaan en trachtte slechts een enkel
seraH woord op te vangen. Hij had het wel aanstonds
hii n: Lit was een voorteken voor het oproer, dat
J voorzien had: de dorperij, die het kasteel aanviel de
ourgers, die verradelijk en zonder genade hun benden
loslieten op de pachters, die op hun beurt in hun ra
deloosheid om bescherming kwamen bij Sabran en zich
beriepen op de grote vorst van Toulouse bij de onmacht
van hun eigen heer. Dit plotseling verschijnen van een
klasse tussen de zijne en die der arbeiders verwonder
de hem niet; hij had er dikwijls over nagedacht. Het
verontrustte hem ook niet, daar hij een van die Zui
derlingen was van Latijnse geest, breed, sterk en on
versaagd. Maar achter die klasse zag hij de verbor
gen afgunst der edelen.
He zocht dus naar een naam. Hij moest weten met
wie hij hier te doen had.
Wie zijn die ongeiukkigen? Zeker pachters?
Veel erger, het zijn leenheren!
De blik van de graaf werd somberder, maar bij het
minste teken yan zwakte zijnerzijds zou het oproerig
geschreeuw opnieuw beginnen. Een gebaar van hem deed
een meuwe poging daartoe in de kiem verstikken
SPreek op. gij alleen. Girard.
Met bevende stem verhaalde de slotvoogd, wat hij wist
Die verminkten waren bezitterrs van leengoederen, die
tamelijk ver van het dorp aflagen aan de voet van
de heuvel dicht bij de bossen. „De man, die daar
driemaal op de grond viel is juist degenen, wie gij or
der gegeven hebt uw graan te dorsen".
Kruisvaarder dus en die ik zelf hier heb aange
steld... ga door en de anderen?
Willem verwonderde zich erover, dat de slotvoogd
nog namen kon lezen op deze misvormde gezichten.
Wraak! Ja zeker dat eist wraak, maar vraag me
dat op de wijze zoals het behoort.
Willem keerde zich om en ging heen. gevolgd door de
menigte, die thans langs de trap in de gerechtszaal
binnendrong. Zij gingen, maar de slotvoogd bleef staan
op de laatste treden en keek rond. Hij luisterde scherp
toe en spiedde; wat verwachtte hij? Bijna tegelijkertijd
klonken stappen in het steegje, dat langs de valkenkooi
liep. Toen glimlachte de slotvoogd en zeker van zich
zelf, keerde hij zich geheel om naar dat gedeelte van
het plein, waar zich zoeven het bloedige schouwspel had
afegspeeld. Op de hoek van de smederij kwamen paar
den te voorschijn, doch het waren geen lastdieren met
beslijkt tuig. De slotvoogd glimlachte van voldoening, toen
hij de rossen zag met hun brede borst en hun magere
koppen, de korte oren en de brede neusgaten. De tegen
stelling was verbijsterend: daar, waar enkele minuten
te voren de kreten van de gemartelde mannen weer
klonken, daar ruiste thans het vrolijk gegons van de
jeugd, die feestelijk ter jacht toog. De soepele bewe
ging van de nog werkloze paarden gaf aan de ruiters
aan de valken op de vuisten en aan de golvende mantels
een sierlijke zwier. Een lach klonk uit die jeugdige
monden.
Zij is erg laat, zei de slotvoogd verstoord.
(Wordt vervolgd).
