Twee Koninginnen
hX
r
Twee Generaties
De voedingstoestand van de
bevolking
Aanwijsbare tekorten in consumptie
Tien jaar Stichting van de Arbeid
Geboren uit het verzet der sociale
beweging
met melk meer mans
B (1) ommenwerpers daverden
boven Residentie
Tien jaar terug
J
Vrienden, die hun eigen belangen niet vergeten
DACHAU WERD TIEN JAAR GELEDEN BEVRIJD
Prinsessedag met erwtensoep
Rechten van de
mens
6
Sr*
Het zit "m ecliter niet in het inkomen
Onbevoegd beheren van
rusthuizen
Vreugdevolle herinnering aan grootse geste
ZATERDAG 30 APRIL 1955
PAGINA
4'
In de keuken en niet op een
droogje
levensgevaarlijke bezigheid was, maar misschien
nog meer omdat het' iets had van een avontuur,
van het najagen van een ideaal, waarvan men de
verwezenlijking niet kon voorspellen, maar
bewust-optimistisch toch wel dorst te verhopen.
Dit ideaal was een vast orgaan van samenwerking
der sociale organisaties van werkgevers en werk
nemers in grootbedrijf, van middenstand en van
boeren en tuinders: de Stichting van den Arbeid
De toekomst
Niet het inkomen
^Het onderzoek in zijn geheel genomen
Nieuw stadium na 1950
n
Eerst de bloemen
Eerst kwamen de hloemen omlaag,
maar niet zo veel voor zo'n uitgestrekt ge
bied. Er waren hele stadsdelen, waar men
geen bloem had gezien. Ook de autori
teiten op het stadhuis werden niet bedol-
Ontvangst door B. en W.
Ook in Londen
Vandaag terug
30 APRIL 1945
i
Vandaag, op Koninginnedag 1955, nu Koningin Juliana haar 46ste verjaardag viert, past
het ons om nog eens een gedachte te wijden aan Haar, die een halve eeuw lang als
regerend Vorstin een vaste plaats in de harten van het Nederlandse volk heeft inge
nomen en ook thans nog, na verschillende jaren van teruggetrokkenheid sedert haar
aftreden, nog altijd voortleeft als Wilhelmina de Standvastige, die Haar koningschap de
hoogste glans wist te geven juist in de Jijd van Haar ballingschap.
Twee generaties. Het is reeds te bemerken aan het verschil in de twee flankportretten:
°P het staatsieportret van Koningin Wilhelmina, primeert de ernst en de waardigheid
van het koningschap; op het joyeuse portret van Haar Koninklijke Dochter, een op
name tijdens de rijtoer, die Zij, enkele uren na Haar troonsbestijging, door de hoofd
stad maakte, de eenvoud van ons vorstenhuis temidden van een zich uit rampspoed
oprichtend volk.
Twee tijdperken, maar men ziet ze verbonden in het midden, bij de hartelijke begroe
ting tussen deze vorstelijke Moeder en Dochter. Het is als een bezegeling van de band,
die tussen Oranje en Nederland bestaat, reeds verschillende eeuwen lang, een band
waarvan we ons, juist in deze dagen van de tiende bevrijdingsherdenkingmeer dan ooit
bewust zijn.
Van onze sociaal-economische redacteur)
Het moet bijzonder opwindend geweest zijn voor
de kleine groep kopstukken van de sociale organi
saties, die nog waren overgebleven, om tijdens de
bezettingsperiode reeds te werken aan een
plan voor een grotere toekomst van het sociale
organisatiewezen, dan dit voor de oorlog ooit had
gekend. Niet alleen omdat het in die tijd een
De gedachte aan samenwerking was bij
het uitbreken van de oorlog eigenlijk nog
zo pril en de verwezenlijking ervan nog
zo gebrekkig en incidenteel, dat de con
ceptie van de Stichting toch wel een heel
stoutmoedige en zelfs riskante was, te
meer daar de bezetter niets van de oude
organisaties had overgelaten
De samenwerking, speciaal die tussen
ondernemers en arbeiders, vond voor
de oorlog voornamelijk haar begin bij
de uitvoering van de Ziektewet; sinds
1930 dus. Geleidelijk groeide daarna
het contact, vooral later ook onder in
vloed van de oorlogsdreiging. En men
mag gerust aannemen, dat het laatste
vleugje wantrouwen van de arbeiders
in de oprechtheid van de ondernemers
verdween, toen deze laatsten na de op
heffing van de arbeidsvakcentralen
door de bezetter hun verdere mede
werking weigerden en daarmee tevens
het doodvonnis van eigen organisaties
tekenden.
Doodvonnis, ja van tijdelijke aard dan.
Want de geest bleef levend ook al werd
ht't materiëele bezit door Woudenberg en
Z1Jv tr,awanten opgesoupeerd.
Ln de leiders, die niet werden wegge
voerd. bleven op hun post en toonden
zich werkelijke leiders: Stikker. Korten-
uorst, Molenaar, Slotemaker; Kupers. De
uruijn, Stapelkamp en van ambtelijke
zijde niet te vergeten Hacke en Scholtens,
om slechts de voornaamsten te noemen.
romanüsch" hee!t de toch wel enigszins
he?overTP;aT0n,tuurlijke sfeer, waarin
cren tot het iflt f ook iets hijgedra-
iijk ook de H ^eindelij ke succes, moge-
dwongen in hit ^aar men noodge-
zocht Mr geheira zijn toevlucht
komsten in i k,ker, Verhaalt van bijeen-
DiWs keuken van het Nazihotel
dr Knrtö t v00,r ons veilig was") en van
tilMtmmhoorden wij, dat een dis-
r, ln Schiedam, die ook thans nog
g roemd wordt om zijn grote gastvri.i-
hni, i m f hongerwinter vaak onderdak
"uou aan de samenzweerders uiteraard
met op een droogje. En juist in die laat
st' ??.l'lo§swinter werd het plan voor de
Si® ,g- waarover al enkele jaren was
va;? en maar nog in het vage in
vaste vorm gegoten.
lo, Was klaar toen de bevrijding
ninn"1 en bestand tegen ideeën en
cei fiIT'l.van overzee en uit het reeds
gin o-pn yrhde Zuiden doorbraakpo-
naar 00k °P sociaal gebied, streven
reeds com™ svakbeweging> waarin
had gevonden IStlSChe infütratie p,aats
vaarlijk Verkapt n°s' maar ge*
kroon werd1^»SPlan won' waarmee de
sociale he™ 4 op bet verzet der
heeft biigedM^' dat er niet weinig toe
greep van de n"', ons volk uit t1c
kouden. uu«se overweldiger te
T Werk kon beginnen
A °en kon het eieenim u
gmnen en de nrnctfil Jke werk pas be_
zen of het nm Zou moeten uitwij
ken worden n^Je'.plan ook in daden
dat de Stlchti- 6 A!1een al het feit,
volle vitality',' n' na tien .iaren. nog in
^oensdau a hestaat en reden vindt dit
s a.s ui piaeintiee bijeenkomst te
Utrecht te vieren, maakt elke twijfel over
het antwoord op de gestelde vraag over
bodig.
Ongetwijfeld ligt de voornaamste bete
kenis van de Stichting in de eerste pe
riode van ongeveer vijf jaar, toen alles
weer moest, worden opgebouwd en gere
geld. Toch is de practijk wel enigszins
anders geweest, dan op papier was uit
gewerkt. Minder formalistisch en veel
gemoedelijker, terwijl de zaken in ze
kere zin ook wel een andere loop namen
dan men zich voordien had voorgesteld.
Bij het opstellen van de plannen immers
had ook reeds de gedachte aan een pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie voor
gezeten. Deze heeft men echter in eerste
opzet laten varen, omdat deze zonder
hulp van overheid en wetgever niet te
verwezenlijken zou zijn. Toch zijn ele
menten daarvan wel in de oprichtingsacte
verweven, maar het bleek al spoedig, dat
deze niet gehanteerd konden worden,
waardoor des te sterker het accent kwam
te liggen op vrij overleg en vrij samen
gaan.
Eerst door het inschakelen van de
Stichting bij de loonpolitiek (Buiten
gewoon Besluit Arbeidsverhoudingen)
kreeg de Stichting op dit gebied in ze
kere zin een publiekrechtelijke status,
maar overigens bleef alles in de pri
vaatrechtelijke sfeer. De Stichting ver
wierf zich echter zoveel gezag, dat de
overheid haar vanzelf steeds meer
ging inschakelen, zodat er op sociaal
gebied tenslotte geen beslissingen van
betekenis meer genomen werden zon
der dat de Stichting daarbij betrokken
was.
Hoewel de bemoeienis van de Stichting
met de loonpolitiek het meest in het oog
valt, is het werkterrein zeker in de
eerste periode veel breder. De talrijke
commissies die b.v. in 1949 werkzaam wa
ren, vormen daarvan een illustratie.
Naast de looncommissie waren er com
missies voor beloning bijzondere presta
ties, beloning jeugdige arbeidskrachten,
sociale verzekering, kinderbijslag, zieken
fondswezen, t.b.c.-bestrijding. ontslag-
recht, herziening vennootschapsrecht
vakopleiding, emigratie, werkgelegenheid'
Voorts waren er nog tal van gemengde
commissies van overheid en Stichting en
soms van nog breder samenstelling b v
de commissie Publiekrechtelijke Bedrijfs
organisatie. terwijl de Stichting tevens
vertegenwoordigd was in een groot aan-
tal andere commissies, besturen e.d
Enkele van de belangrijkste resul
taten van al dit voorbereidende werk
waren: de werkloosheidswet, de unifi
catie van de sociale verzekeringen het
nieuwe ontslagrecht en niet op de laat
ste plaats de totstandkoming van de
wet op de bedrijfsorganisatie en de
instelling van de Sociaal-Economische
Raad.
De Stichting aarzelde als het nodig was
ook niet onbaatzuchtig geld uit de zak
ken te kloppen van ondernemers en ar
beiders, wanneer zji za<r dat er ernstige
nood vie] te lenigen. z0 Saf zi' leidinS
aan de inzameling in het bedrijfsleven
voor het rampenfon(js en stimuleerde zij
de hulpverlening aan de vluchtelingen.
Ook thans is zij echter weer danig be
zig, haar eigen bestaah verder te onder
graven en wanneer de gedachten uit haar
rapport „De toekomstige loonpolitiek"
verwezenlijkt worden, zou haar dagelijk
se bemoeiing met de loonpolitiek een
einde nemen. Haar blijft dan nog wel een
zekere rol toebedeeld, maar een van veel
geringer omvang.
Er gaan dan ook wel stemmen op
voor opheffing van de Stichting en
overheveling van de resterende taak
naar de S.E.R. Op het ogenblik valt
echter niet te zeggen, hoe de zaken
zich zullen ontwikkelen en het komt
ons voor, dat werkgevers en werk
nemers, zelfs bij een tot geringe pro
porties teruggelopen taak, de Stichting
niet zullen willen missen, omdat met
de herinnering aan de grandioze perio
de van toenadering en samenwerking
tijdens de oorlog op de achtergrond, de
Stichting een plechtanker kan blijven,
waaraan men zich in moeilijke om
standigheden weer zal kunnen vast
klampen.
Gepubliceerd is het rapport, dat de
Voedingsraad aan de regering heeft uit
gebracht over het door die raad ingestelde
onderzoek naar de vocdingstrestand der
bevolking. Het onderzoek betrof twee on
derdelen: het gezinsvoedingsonderzoek en
het voedingsonderzoek bij schoolkinderen.
Bij vergelijking van de conclusies
der beide rapporten valt het op, dat met
betrekking tot de verbruikte calorieën en
de opgenomen nutriënten, de in beide
verslagen getrokken conclusies in goede
overeenstemming met elkaar zijn. Duide
lijk wordt gewezen op een minder bevre
digende voeding, die op eenvoudige wijze
door een ruimer verbruik van bescher
mende voedingsmiddelen als melk en
groenten kan worden tegengegaan. Ook de
opmerking in het gezinsverslag, dat bij
de propaganda voor een groter melkver-
bruik aan de grotere gezinnen bijzondere
aandacht dient te worden besteed, sluit
aan bij het resultaat van ht onderzoek bij
schoolkinderen.
Voor de derde keer heeft een rechterlijk
college in de hoofdstad zich bezig ge
houden met cen pension voor bejaarden
in de Vondelstraat te Amsterdam, ge
dreven door de drie gezusters W. Vrijdag
middag stonden twee zusters, I. en M. W.,
die het pension beheren voor de recht
bank in hoger beroep terecht van een
vonnis van de kantonrechter, door wio
tij tot een boete van 300 subs. 30 dagen
en 14 dagen hechtenis voorwaardelijk
waren veroordeeld, omdat zfj in de periode
Augustus—November 1954 een rusthuis
hadden gedreven tcrwül op 22 Juli 1954
het college van B. cn W. hun definitief
had aangezegd, dat zjj ongeschikt werden
geacht voor het hebben van een inrichting
waarin hulpbehoevenden van 65 ^aar en
ouder worden verpleegd.
Een klacht van een familielid van een
in dit rusthuis opgenomen en inmiddels
overleden 88-jarige dame was aanleiding
tot een onderzoek door de politie. Op
29 December 1954 werd mej I. W. door
de rechtbank vrijgesproken van de haar
ten laste gelegde verduistering ten nadele
van enige in dit rusthuis opgenomen pa
tiënten. De officier van Justitie is van
dit rechtbankvonnis in appèl gegaan. Dit
appèl zal 12 Mei door het hof worden be
handeld.
De dames gaven gisteren toe, dat zij nog
steeds het pension drijven, waar thans
13 bejaarden worden verpleegd. Het twee
tal had drie zeer bejaarde patiënten,
waarvan er twee de rechtzaal binnen
schuifelden, meegebracht, die allen ver
klaarden dat zij het er best naar hun zin
hadden en goed werden verzorgd. De
officier van Justitie, mr W. K. baron van
Dedem zeide in zijn requisitoir, dat het
ln deze zaak uitsluitend ging om het
feit, dat de dames de door B. en W. ge
geven beslissing hebben overtreden. Hoe
de toestanden in het tehuis zijn heeft er
niets mee te maken. Hij vroeg bevestiging
van het vonnis van de kantonrechter.
Uitspraak 13 Mei
i Aflver'enrie»
Men kan zeggen, dat de Stichting met
de voorbereiding van de P.B.O. en de
S.E.R. tevens haar eigen bestaan aan het
ondergraven was, want het stond vast
dat de S.E.R. eenmaal, als officiële adJ
viesinstantie van de regering en ton
orgaan van de P.B.O.. veel van de werk
zaamheden van de Stichting zou overne"
men. c
Na 1950 begon er dan ook een nieuw
stadium voor de Stichting, waarin zii
pas na enig tasten en zoeken haar plaats
en houding heeft weten te vinden Maar
haar belangrijkste taak op het terrein
van de loonvorming bleef en „par droit
de naissance" bleef zij tevens het gelief,
koosde punt van samenkomst van de lei.
ders der sociale organisaties onder el
kaar, die dat kan men wel zeggen
vrienden waren geworden, maar daarom
nog niet hun eigen belangen uit het oog
verloren. Men moet zich er dan ook niet
over verwonderen, dat er wel eens een
beetje ruzie oplaaide en dat de vrienden
elkaar minder vriendelijke dingen voor
de voeten wierpen. Zo b.v. bij enkele
latere loonronden, die er minder gemak-
kelijk doorkwamen dan de eersten. Maar
hierdoor werd de sfeer geklaard, de goede
verstandhouding niet vertroebeld.
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
licotie Nederl°nt** Zuivclbureou, 's Grovenhoge
(Van onze Haagse redactie)
De gedachten van menig Hagenaar zullen gisterenmiddag zijn teruggegaan
naar de tijd van 10 jaar geleden, toen een machtige luchtarmada voedsel
afwierp boven een hongerende stad, daarmee tegelijk aankondigend, dat de
bevrijding nabij was. Weer daverden er bommenwerpers boven de stad. Dit
maal begeleid door Meteor en Thunder jet straaljagers ten bewijs, dat de
oorlogstechniek de jaren na de tweede wereldoorlog niet stil is blijven
staan. Vijf Lincolns van de Engelse luchtmacht strooiden ter herinnering
aan de historische »fooddropping" 20 vierkante meter bloemen en 50.000 pam
fletten over de zonovergoten Residentie, die zich koesterde in de warmte van
de eerste echte lentedag in 1955. Van het dakterras van het nieuwe stadhuis af
werd de operatie gevolgd, door het college van B. en W. en de Britse ambassa
deur bij het Nederlandse Ho/.
Het was precies kwart over vijf toen ven onder een bloemenmacht. Zij zagen
de sirenes begonnen te loeien. Overal op
de straten en op de daken stonden groep-
jes enthousiaste mensen. Viermaal vlogen
de zwarte Lincolns over de stad
30 April '45
Het was gisteravond heel laat dat we, ons „bed"
spreidden en we doodmoe van het hossen en schreeuwen
en overvol van emoties insliepen. De nacht verliep erg
onrustig, onafgebroken bulderden in de verte de kanon
nen. In Zuidelijke richting was de lucht meestentijds
helder verlicht door lichtkogels en aan parachutes
hangende fakkels. Vliegtuigen ronkten over het kamp.
Soms huiverden we en kropen we dichter bij elkaar,
wellicht met eenzelfde angstige gedachte: „ze zullen toch
niet terugkomen??"
Tegen de dageraad verstomde het krijgsrumoer. Het
is nog vroeg, wanneer we gewassen en gekleed nog
steeds in ons „zebra"tje naar buiten lopen. De wacht
torens zijn onbemand en de mitrailleurs zijn verdwenen.
Maar aan de voet van de toren staat een Amerikaanse
wachtpost, die zich warmt aan een houtvuurtje. Tegen
10 uur trekken wij, Nederlanders en bloc met een
enorme rood-wit-blauwe vlag (waar die honderden
vlaggen van alle mogelijke nationaliteiten zo gauw
vandaan waren georganiseerd mag Joost weten) naar
de appèlplaats. In tegenwoordigheid van enkele Ame
rikanen, terwijl blazers o.l.v. onze kampgenoot Piet v. d.
Hurk vaderlandse liederen spelen wordt langzaam aan
dc radiomast onze nationale driekleur gehesen. Op deze
regenachtige Prinsesseverjaardag kloppen honderden
harten van Nederlandei's, ergens in een onbekend stadje
van Zuid-Duitsland sneller, omdat ze hun dierbare vlag
weer vrij en onbesmeurd mogen zien wapperen, omdat
ze weten, dat Oranje weer het roer in handen zal nemen
en als voorheen onze vrijheid en nationale eer zal hand
haven!
Hoewel de fijne motregen gaat doorzetten en onze
schamele kleding doorweekt, zijn we niet van buiten
weg te slaan. Overal staan groepjes rond de Amerikaan
se soldaten, waaronder ook verschillende Polen en
Belgen blijken te zijn om van hen nieuws te vernemen,
te luisteren naar hun belevenissen en ook wel een
beetje omdat ze zo royaal zijn met originele „Camels"
die ze bij pakjes tegelijk uitdelen!
Langzaam aan begint het intens bij ons door te drin
gen: we zijn vrij, vrij, vrij!!! We zijn weer mensen,
burgers als alle anderen ondanks het zebra dat we
dragen en onze gemillimeterde hoofden! We zijn vrij
en gaan weer naar ons lieve vaderland, naar onze dier
baren, naar ons eigen huis en onze pastorie, naar onze
boeken en ons werk. Het meest tastbare bewijs van onze
veranderde omstandigheden is echter 's middags de erw
tensoep, voor het eerst sinds jaren, zo vet en stijf, dat
de lepel er rechtop in blijft staan!
liggende wijken. Weldra warrelden er
hoog in de lucht duizenden pamfletten,
die in de zon op zilverpapiertjes leken
en die door de wind in alle richtingen
werden verspreid. Daar waar ze de lagere
regionen bereikten ontstond een wedren
tussen de kijklustigen om er een te be
machtigen.
Ondertussen gierden op grotere hoogte
een formatie van 12 Britse Meteors en een
van 32 Nederlandse Thunderjets, die van
het vliegveld Volkel bij Eindhoven waren
opgestegen. Op nauwelijks tweehonderd
nieter hoogte cirkelden twee Dakota's van
de Nederlandse luchtmacht, die pers-,
film- en radiomensen in staat stelden,
deze unieke operatie van de lucht uit te
verslaan.
Na afloop van hun sympathieke vlucht
die circa een half uur duurde, landden de
Lincolns op de marinevliegbasis te Val
kenburg. Vandaar trok de 40-koppige be
manning naar het oude stadhuis aan de
Groenmarkt, waar zij werd ontvangen
door B. en W. van Den Haag. Daar over
handigde de commandant een boodschap
van de Londense burgemeester aan mr
Schokking; een boodschap van lady
Thurso aan de weduwe van de toenmalige
directeur-generaal voor de Voedselvoor
ziening, ir Louwes; een boodschap van de
hertog van Edinburgh aan de vertegen
woordiger van Prins Bernhard, luitenant
kolonel Gerben Sonderman; 'n boodschap
van Churchill aan dr Drees en een bood
schap van de Engelse minister voor
Luchtvaart aan minister Staf. Op de uit
geworpen pamfletten stond de tekst van
deze groeten gedrukt
Burgemeester Schokking verwelkomde
de Engelse vliegers met enige hartelijke
woorden, waarin hij de „fooddropping"
van 1945 het daglicht noemde, dat door
brak na een zwarte nacht.
Tegelijkertijd werden door bemiddeling
van de Nederlandse ambassade te Londen
bloemstukken bezorgd bij de Britse af
zenders van de boodschappen. Deze
bloemstukken waren van Den Haag uit
per vliegtuig naar Engeland verzonden,
tezamen met een vijftal in opdracht van
het gemeentebestuur vervaardigde Delftse
borden. Op deze berden was een afbeel-
borden. Op deze borden was een afbeel
ding aangebracht van de Ridderzaal met
menwerpers, het Haagse wapen en de
tekst: Den Haag - 29 April 1945 - 1955.
Na de receptie welke werd bijgewoond
door vele raadsleden, autoriteiten van
leger, vloot en luchtmacht, Nederlandse
oudvliegers van de R.A.F. en enige En
gelse van de K.L.M., die indertijd bij de
droppings betrokken waren, werd de be
manningen van de Lincolns een feest
avond in het Kurhaus aangeboden.
Vandaag hebben zij de Keukenhof be
zocht en aangezeten aan een lunch, waar
voor zij door de directie waren geïnvi
teerd. Vanmiddag zouden zij naar Enge
land terugvliegen
vestigt de indruk, dat niet het in de ge
zinnen beschikbare inkomen de primaire
oorzaak is van bepaalde tekorten, doch
dat andere factoren invloed uitoefenen.
Het is jammer, dat over de diepere oor
zaken van de verkeerde voedselkeuze
geen gegevens beschikbaar zijn. Intussen
verschaffen de besproken onderzoekingen
in haar resultaten toch wel waardevolle
informatie, die bij de voedingsvoorlich
ting in aanmerking zal kunnen worden
genomen in afwachting van de uitkomst
van het derdejaars-voedingsonderzoek bij
schoolkinderen. Bevordering van een
evenwichtige voeding in het algemeen en
van de consumptie van melk. tuinbouw
producten en andere beschermende voe
dingsmiddelen in het bijzonder zal dan op
de voorgrond moeten staan.
Vooral aan verhoging van het melkver-
bruik der bevolking, in de eerste plaats
door de z.g. kwetsbare groepen, za] door
de bij de volksvoeding betrokken over-
heids- en particuliere instanties bij voort
during aandacht moeten worden besteed.
Volledigheidshalve wordt hierbij opge
merkt, dat deze aanbeveling niet berust
op het in meik aanwezige vet, doch op de
betekenis van melkeiwit voor de voeding.
Voor de zoveelste maal is bij de be
handeling van de begroting van Bui
tenlandse Zaken in de Eerste Kamer bet
mensonterende optreden tegen gearres
teerde Nederlanders in Indonesië ter
sprake gekomen. Drie jaar geleden
reeds werd in deze Kamer hiertegen ge
protesteerd. De toestand is sindsdien
even verbeterd, maar de laatste tijd is
zij nog veel slechter geworden dan drie
jaar geleden. De bezorgdheid van de
Nederlandse regering is door de be
richten der afgelopen weken, zo moge
lijk, nog toegenomen, aldus gaf minis
ter Luns te kennen in zijn antwbord-
rede. Mèt een hele reeks van feiten
moet helaas worden geconcludeerd, dat
men van Indonesische zijde er systema
tisch op uit is de verdediging der ge
arresteerde Nederlanders onmogelijk te
maken.
Met het zenden van protestnota's
mogen wij thans niet meer volstaan. De
nutteloosheid hiervan heeft minister
Luns zelf toegegeven. In de motie-Ruys
de Beerenbrouck, waarin de Eerste
Kamer haar diepe verontwaardiging
uitspreekt over de rechteloosheid
welke de gearresteerde Nederlanders in
Indonesië ten deel valt, wordt er bij de
regering op aangedrongen met alle
denkbare passende middelen naar een
het rechtsgevoel bevredigende oplossing
te streven.
Wij zijn ervan overtuigd dat de rege
ring ook zonder deze motie al het hare
zal doen om een einde te maken aan de
schandelijke behandeling der Neder
landse arrestanten in Indonesië. Toch is
het goed, dat deze motie, ondertekend
door alle kamerfracties behalve de com
munistische, is ingediend. Zij vertolkt
daarmee het werkelijk nationale gevoel
van ernstige verontwaardiging, dat in
Nederland is gewekt, en vormt zodoen
de een krachtige steun in de rug voor de
regering bij haar optreden tegen deze
voor ieder fatsoenlijk mens onaan
vaardbare gang van zaken in Indonesië
op justitieel gebied.
Het is wel een hoogst verbazingwek
kend feit, dat 'tzelfde Indonesië, dat in
eigen land tegenover de gearresteerde
Nederlanders de rechten van de mens
op justitieel gebied dagelijks met voe
ten treedt, met de vier andere organi
satoren van de Aziatisch-Afrikaanse
conferentie te Bandung het initiatief
heeft genomen tot indiening van een
resolutie, waarin de conferentie zich
uitspreekt vóór de rechten van de mens
en die natuurlijk werd aangenomen. Dit
soort resoluties is echter volstrekt waar
deloos, zolang als in Indonesië het
geval is ernstige en oprechte wil om
ze metterdaad ten uitvoer te brengen.
Nederland heeft, zo deelde minister
Luns mede, de deelnemers aan de Ban-
dungse conferentie vergeefs gewezen
op de schandelijke practijken van Indo
nesië tegenover de gearresteerde Ne
derlanders.
De regering dient desondanks ernaar
te blijven streven om ook in de Azia
tische wereld de ogen te openen voor de
flagrante schendingen van de rechten
van de mens in Indonesië. Zij kan hier
bij nu ook een beroep doen op de reso
lutie der Bandungse conferentie. Ook
daarbuiten moet zij, wat zij ook voor
nemens is te doen, met alle beschik
bare middelen de wereldopinie bewer
ken om het wereldgeweten wakker te
schudden. Onder de morele druk van
het wereldgeweten zal Indonesië er
tenslotte niet aan kunnen ontkomen om
niet alleen lippendienst te bewijzen
aan de rechten van de mens, maar deze
ook in de dagelijkse rechtspractijk met
terdaad in acht te nemen.
Een illegaal pamflet
bracht dit nieuws:
NEDERLAND:
Vandaag is het de
verjaardag van HKH
Prinses Juliana. Ne
derland kan voor het
eerst sinds verschil
lende jaren deze dag
gedenken, niet alleen
met gevoelens van
trouw en aanhankelijkheid, maar nu
ook met de naderende bevrijding in
zicht, met groot, zij het nog niet
openbaar vreugdebetoon. Maar de
vlaggen en de oranje-wimpels kunnen
we vast gereed houden.
Een B.B.C.-correspondent beschreef
in een uitzending de tocht, die hij
meemaakte met een van de vliegtui
gen, die een voedseldropping boven
Nederland verrichtte. Fel brandde een
lakkei om het veld, waar gedropt
weid, te verlichten en vervolgens zag
mj een regen van duizenden pakket
ten neerkomen, terwijl hij met ont
roering beschreef hoe tienduizenden
en nog eens tienduizenden Nederlan
ders met opgeheven armen de laag-
overkomende vliegtuigen begroetten.
„Het was groots", zei hij en hij had
geconstateerd, dat de mensen niet al
leen met allerlei doeken zwaaiden,
maar dat zelfs Nederlandse vlaggen
wuivend omhoog werden gestoken.
DUITSLAND:
Uit Duitsland komen nog steeds de
wildste berichten over capitulatie
aanboden en over de eventuele dood
van Hitler, die echter nog altijd niet
bevestigd is.
Vast staat, dat Amerikaanse divisies
zonder enige tegenstand te ondervin
den, München zijn binnengerukt en de
stad nu geheel in handen hebben.
Enige dagen geleden is ook het reus
achtige concentratiekamp Dachau be.
vrijd. Er werden nog 32.000 gevange
nen, helaas velen weer in uiterst
slechte toestand, uit de klauwen van
de S.D.-beulen gehaald.
Hamburg wordt thans bedreigd met
overvleugeling door Engelse legers
terwjjj in Berljjn nog steeds melding
wordt gemaakt van zware gevechten
om de laatste regeringsgebouwen.
VERRE OOSTEN
Ruim driehonderd vliegende forten
hebben doelen op de Japanse eilanden
gebombardeerd In Birma staan de
Britten nu 75 kilometer van Rangoon,
