lini]ever-zaken liepen goed
Omzetten zeep en wasmiddelen
namen nog weer toe
Nederl.-Belgische toenadering
te Antwerpen
RADIO ORANJE
Zwerven tussen Ainer en Merwede
Tien jaar terug
,De Hollanders zijn erg slim
Daar heb je die Belgen weer
Paardenpelgrimage in de Zelfkant
aan
oor
op ieders lip!
Land van riet, griend en water
Margarine leverde hogere winsten op
Dodenherdenking
op Zee
Waar
liet
water
lééft
|jf §§g;
Millen vlagde voor Sint Quirinus
(Van onze verslaggever)
DRIMMELEN, April.
E EERSTE ZWALUW van dit jaar hebben we in de
Brabantse Biesbosch gezien. Laag zig-zagde het
zwart-wit gerokte vogeltje in sierlijke bogen over
een der vele kreken, waarlangs een danig toege
takelde dijk liep. Her en der was deze dijk
bezaaid niet blauwglanzende mosselschelpen, die onder
onze schoenen knersend vergruizelden. Mosselschelpen mid
den in de Biesbosch! De wrange sporen van de storm, die
vlak voor Kerstmi? dit brok natuur voor de tweede maal
angstwekkend hard en striemend sloeg. Overal beet toen het
stuwende brakke water stukken uit de veelal gammele dij
ken, waartussen vruchtbare polders pronkten. Nu strekte
zich aan de andere kant van die smalle gehavende dijk, waar
van wij het vredige tafereeltje van dat plotseling voorbij
schietende lentebodetje hadden gezien, een verzand akker- en
weideland uit, dat met de regelmaat van het getij nog steeds
onder water komt te staan. Een droevig gezicht voor de
boeren uit deze streek, een onverwacht geschapen paradijs
echter voor de watervogels.
Van Amer naar Amalia
Drabbige blubber
Een beetje zielig
Kaal en grauw was nu de gors,
waarboven de geschoren kruinen
van de wilgen een beetje zielig
uitstaken. Maar hier en daar
kleurde het speenkruid al met
fijne sterretjes de griendbodem
geel en straks, als het voorjaar in
al zijn uitbundigheid is losgebar
sten, zal de eerst zo naakte griend-
blubber bedolven zijn onder de
witte schermen van het fluite-
kruid en de witte bloemen van de
elders zo zeldzame bitter veldkers.
Twee nijdige ganzen
Dan stonden we weer op het
slib aan de Amer, aan de over
kant waarvan Drimmelen lang
zaam indommelde in de scheme
ring. Snel ging het per boot naar
de overzijde. Achter ons nestelde
zich de Biesbosch stil en donker
in de geruisloze avond, slechts nu
en dan rauw verscheurd door het
gesnater van de plots opstuiven
de eenden en het zingen van de
wind rond de hoogspanningsdra
den.
3 MEI 1943
DINSDAG 3 MEI 1955
PAGINA
N.V. Ver. Ned. Rubberfabrieken
Heveadorp (Gld)
■-
,uBl.^-D0ftDBECMT
inzmking in de V.S., die ge
S "1? de eerste helft van 1954 nog aan-
vW) T andere landen weinig in-
ioed. In het jalgemeen was 1954 een
Éuronaan™^e!V^art' in het bijzonder in
bliek vnnr v. "''Saven van het pu"
nemen w verlfuiksgoederen bleven toe-
de hLi ln verschillende landen
«voelen1 ns de invloed begon te
consumn1ieVan de stiÏSende vraag naar
ihphhpn I en investeringsgoederen
devfe,» 21 in 1954 opvallend weinig
de ^nnaoeilijkheelen voorgedaan, aldus
het Van bestuur van Unilever N-V. in
net jaarverslag over 1954 waaraan wij
bet volgende ontlenen.
ue belastingdruk op bepaalde winsten
bleef ,°ver het algemeen gelijk. In Enge
land is de overwinstbelasting met ingang
van 1954 vervallen. Een belastingvermin
dering ter bevordering van de investe
ring, zoals die sinds 1953 in Nederland
wordt toegepast, werd in 1954 ook in
Engeland en België ingevoerd.
De gunstige economische ontwikkeling
over de gehele wereld komt ook tot
uiting in de resultaten van N.V. en Ltd.
Het gebruikelijke systeem van uitscha
keling van winsten of verliezen die liet
gevoig zjjn van Prijsverandcringen van
Hen en vetten, leidde in 1954 niet tot
in de
die ei954erteetziren Sga?f
een langzamer tempo tot dn lrl
voortgezet. De oZten '1' 1955
bet lopende boekjaar 1 in
bevredigend. 1 nog toe
oliéDne pbneIanffriikste gebeurtenis op d»
rugke'er nLettdnmarkt in.1954 was de te-
wel in Ned1" ParUculiere handel, zo-
Engeland hert 3 /ls in Engeland. In
he?d nndahe^eeg^e induaWe haar vrij-
waren°PtnenI^!ï'-, De reg«ringsvoorrade»
3 a 4 maanV l aan een verbruik van
een nr>rm=?en' hetgeen overeenkomt met
wijl de ind ,c.ommei"ciële dekking, ter-
zaden of oliën Z6lf in het §eheel §een
einde van hef -ln voorraad had. Tegen het
de voorraden Jaar ba<* de industrie echter
of overeenef. van de regering verbruikt
ignomen. Hof
en- Het wereldverbruik var.
■n is
erik
Tool
ienz
teril
t in
Over het algemeen was de
staat
van haar
oliën en vettê
beeft de Amf '.s in 1054 toegenomen. Dit
u Grikaanse repprincr in staat.
1 fret groot
-®d katoenz
De Ameril
.'ter niet in
ruimen. Over
£arJ„V0°r oliën en vetten vast, hoewel
gesteld het srnnt f se regering in
voorraad katn» gedeelte van
doen De ,zaadolie van de hand te
er echter mflei'lkaanse regering slaagde
te ruimen m haar botervoorraad op
wel elk op zichzelf van betrekkelijk onder
geschikt belang, niettemin in totaal aan
zienlijke bedragen vorderen.
Eind 1954 bedroegen de kasmiddelen
591 millioen bij een totaal van 2281)
millioen voor voorraden en een bedrag
van 318 millioen aan op korte termijn
opgenomen gelden.
De geografische verdeling van de omzet
was als volgt (in millioenen guldens):
Europa 9.394 (8.525), Noord- en Zuid-Ame-
a (1619), Afrika, het Midden-Oos
ten, Australië en Nieuw-Zeeland 563 (466),
net Verre Oosten 699 (662), de Groep
united Africa 2878 (2627).
Het hoge welvaartspeil in 1954 deed de
vraag naar spijsvetten en in het bijzonder
naar margarine verder toenemen. Onze
cmzet van margarine is dan ook geste-
B n. De staging kwam nagenoeg geheel
oor rekening van de superieure kwali-
Du?? l'n (j^eder'an<b Engeland, België en
In Engeland was na de opheffing van
de rantsoenering in Mei 1954 de omzet
aanzienlijk hoger dan die in het over
eenkomstige tijdvak van 1953 toen de rant
soenering nog bestond. In de V.S. is het
margarineverbruik per hoofd van de be
volking wederom toegenomen, ondanks
de aanmerkelijke daling van de boterprijs
in het voorjaar van 1954; onze margarine
verwierf een groter aandeel in de markt
in Nederland, waar de winst in 1953 niet
in redelijke verhouding tot de omzet stond,
trad in 1954 een verbetering in.
In Engeland was er een redelijker winst
dan te voren. In de Ver. Staten leverden
de zaken in margarine en andere spijsvet
ten een geringer verlies op dan in het
voorafgaande jaar.
Onze omzetten in zeep cn synthetische
wasmiddelen waren in 1954 eveneens ho
ger dan in enig vorig jaar. Onze omzet
van deze artikelen in de V. S. is toegeno
men, ofschoon het totale verbruik weinig
verandering vertoonde. In Engeland en in
de V. S. heeft de introductie van nieuwe
artikelen hoge uitgaven voor reclame ge
vorderd, zodat de bedrijfsresultaten aldaar
vergeleken met 1953 een achteruitgang
vertonen. Op het vasteland van Europa
waren de resultaten daarentegen iets beter
dan in 1953. Voor zover elders een daling
van de winstmarges optrad, werd deze
door grotere omzetten gecompenseerd.
Onze totale omzet van toiletartikelen
vertoonde in 1954 een daling, ditmaal
uitsluitend tengevolge van een verminde
ring van de verkoop in de V. S. Overal
elders is de omzet gestegen, evenals de
winst. In de V. S. was de daling van onze
omzet een gevolg eensdeels van de reeds
vorig jaar vermelde verkoop van het be
drijf daar te lande van Harriet Hubbard
Ayer, alsmede van het staken van de fa
bricage van artikelen voor „home perma
nent wave", doch anderdeels ook van de
verdere daling in de verkoop van chloro-
phyltandpast-a! Daarentegen is de omzet
in Pepsodent tandpasta toegenomen.
Onze omzet van levensmiddelen is in
1954 aanzienlijk gestegen. In de V. S. ble
ven onze theezaken vooruitgaan; omzet
en winst namen toe.
De uitvoer uit Nederland beliep 327
(240) millioen, die uit Engeland 443 (433)
millioen. Grote hoeveelheden margarine
werden uit Nederland naar Engeland ge
ëxporteerd.
De totale waarde van de door de groep
United Africa verkochte handelsartikelen
en ingekochte Afrikaanse exportproduc
ten, alsmede van de door haar verrichte
diensten, bedroe' f 2878 millioen, een stij
ging van 9 pet to v. 1953. De verkoop van
handelsartikelen groot 1611 millioen
was 8 pet hoger 'de verkoopwaarde van de
verhandelde exportproducten ad 1173
millioen was 12 pet hoger.
De verdeling van de omzet van N.V. en
Ltd tezamen was als volgt (in millioenen
guldens) margarine, spijsvet en slaolie
2462 (2187). zeep en andere wasmiddelen
2194 (1932), toiletartikelen met inbegrip
van parfum 229 (261) levensmiddelen 1342
(1180), plantaardige en dierlijke oliën en
vetten 4225 (3898) veevoeder 1189 (1104),
diverse fabrikaten 671 (609), producten
incl. hout 1176 (1046) handelsartikelen 1642
(1518), diensten 163 (163). Totaal 15.294
(13.900).
De geconsolideerde winst- en verliesre
kening van N.V en Ltd. tezamen vertoont
het volgende beeld (in millioenen gul
dens): bedrijfswinst 746 (655), inkomsten v.
deelnemingen in gelieerde ondernemingen
12 (10,6)), debet interest op schulden op
lange termijn 20 (22), winst vóór aftrek
van belastingen 737 (644): naar de winst
geheven belastingen 407 (360), winst na af
trek van belastingen 330 (284); voordelige
correcties met be'rekking tot de belasting
over vroegere jaren 19 (9), andere buiten
gewone winsten en verliezen 9 (—3). aan
deel Van derden in de winsten van onder
horige maatschappijen 20 (16). geconsoli-
deerde netto «in /97dv dividend od
ietsPinzZ^]ftene<barende zomermaanden
he^ir,1?55 voor het eerst sedert het
°liën n an oorlog de wereldmarkt van
tien dn ^ftten nie' meer beheerst wor-
6erintr0?r aanwezigheid van grote re-
v°orrad den' afgezien van de boter
de Vei-c, Van de Amerikaanse regering-
ste lev'_ at?n zÜn echter thans de groot-
w°r(je rancier van oliën en vetten ge-
van <jp' (f1" leveren meer dan één vijfde
markt v oeveelheid, die op de wereld-
T,;kaanso mt:. Dientengevolge zal de Ame
het binn bnjspolitiek met betrekking tot
een bei= nlands verbruik en de export
markt u,??gnike invl°ed op de wereld-
blijven uitoefenen.
terbLL„^0rige verslagen vermelde inves-
heel w -ten zün gchcel of bïina sc-
deze aul°°' Eerwacht mag worden, dat
Besteld n,IU? 19*5 bedrÜf zullen zfjn
loïi Re investeringen, waartoe in
'fv?n ^sloten, bedragen ongeveer
™r?UU,oen' of f 140 millioen meer dan
ln 1953. Een groot aantal van de nieuwe
projecten heeft betrekking op normale
vervangingen en uitbreidingen, die hoe-
(Van onze Brusselse correspondent)
De Belgisch—Nederlandse Vereniging te
Antwerpen, bestaat nog maar vijf jaar.
Toch hebben talrijke vooraanstaanden uit
Nederland en België er aan gehouden, bij
de mijlpaal van dat eerste lustrum even
stil te staan. De reden daarvan is, dat de
vereniging in kwestie reeds zóveel heeft
gepresteerd op het gebied van bet vestigen
van een nauwe en vriendschappelijke sa
menwerking tussen de beide landen.
Sinds haar stichting heeft de Belgisch-
Nederlandse vereniging haar streven me
groot succes kunnen uitbreiden. Op de
voorgrond staande personen uit Nederland
en België zijn toegetreden, wat haar le
denaantal reeds rond de zeven honderd
heeft gebracht. Buiten maandelijkse ver
gaderingen, waar gezaghebbende personen
uit de beide landen het woord zijn komen
voeren, heeft de vereniging zich ook nog
beziggehouden met o.m. de toenadering
van de schooljeugd en het organiseren van
concerten.
Het eerste lustrum werd gevierd met
een galabanket te Antwerpen, waarbij
o.m aanzaten: H.M.'s ambasadeur en ba
ronesse van Harinxma thoe Slooten; de
Belgische minister van Justitie, de heer
A. Lilar; staatsminister Frans van Cauwe-
ïaert en tal van andere autoriteiten.
Boor verschillende sprekers werd, na 'n
inleidend woord van de voorzitter, de beer
V. Anthonius, het woord gevoerd o.m.
door H.M.'s ambassadeur. Deze spreker
deed een „tour d'horizon" over het door
de vereniging reedg gepresteerde. En dat
is véél. Vijf jaar geleden, aldus de ambas
sadeur, was Nederland de arme broeder;
thans zijn wij even sterk als onze broeder
België. Twee sterke broers zijn in de we
reld méér waard dan anderhalve broer.
Op economisch gebied hebben zij reeds
het dubbele bereikt van vóór de oorlog.
Wij hebben de douane-unie en hopen
spoedig ook tot de economische unie te
komen. Als een goed aaneengesloten blok,
zullen wij in de Europese integratie een
sterke invloed kunnen uitoefenen. Op
economisch, politiek en cultureel gebied
kunnen onze landen uitstekend samen
werken. Dit alles moet evenwel op onder
ling vertrouwen steunen. De Belgisch-
Nederlandse Vereniging, die o.m. ook goed
werk verricht tussen Antwerpen en Rot
terdam, draagt daar sterk toe bij. De am-
zig) en de Belg Jules Meulenberghs. ere
voorzitter der jubilerende vereniging.
Op economisch gebied, zo ging spreker
voort, kunnen wij in de toekomst mis
schien de rollen verdelen. De Nederlan
ders zijn altijd goede handelaren geweest.
Mogelijk zouden wij dat ook kunnen zijn
niet alleen voor het plaatsen van onze
eigen producten, maar ook van Belgische.
Er heerst hier en daar nog wat wan
trouwen. De Belgen zeggen van onp:
„Die Hollanders zijn erg slim, daar moet
men mee oppassen", en in Den Haag
hoort men zeggen: „Daar heb je die Bel
gen weer!"
Spreker wenste tenslotte de jubilerende
vereniging geluk, tot wier taak het mede
behoort, dat nog heersende wantrouwen
te helpen uitwissen.
Door de heer E. W. I. P. van Dam van
Isselt. secretaris-generaal van het Benelux
Comité Nederland, die een groet over
bracht van staatsraad Beelaerts van Blok
land, werd een voorzittershamer aangebo
den.
Nog werd het woord gevoerd door de
Antwerpse wethouder Lebon, die de feli
citaties van de Scheldestad bracht, en
door minister Lilar, die o.a. van de Ant
werpenaren zeide. dat ook zij goede han
delaars zijn,-'„handelaars tot in de ztel".
Hij constateerde tenslotte, dat na
jaren samenwerking Belgen en Neder
landers elkaar beter hebben leren ken
nen en waarderen en dat. alles abso
luut perfect zal gaan, als een laatste
vleugje wantrouwen, meestal voort
spruitende uit afzonderlijke belangen
zal zijn verdwenen. „Daar zal de Bel
gisch Nederlandse Vereniging voor
helpen zorgen, de vereniging nummer
een voor het steeds nader tot elkaar
brengen van België en Nederland"
De tiende herdenking der sevall°nen
UU f t7eAAe wereldoorlog op de avond
van de 4e Mei a.s.. zal ook aan h„„.j
«j«j. schepen van de Kon Rntt j d®r
bassadeur bracht hierna een warme hulde I Lloyd niet ongemerkt vonrhr e
aan de promotors van deze vereniging: de de directie van deze rederii hga?t1'dWant
zagvoerders van al haar schep!" Hid?;
doen weten, dat het haar weüs is
karakter van de nationale herdenking?
avond ook op de vloot tot zijn
doen komen. In verband hiermed! zlïoïl
op alle Lloyd-schepen. waar ook ter
rplri r»r» A T\/I«; o bd
Nederlander ir C. van Haaren (wegens
j ongesteldheid niet op het banket aanwe-
(Van onze correspondent)
OOK IN Millen in de
zelfkant bij Sittard,
werd, tijdens het
weekend huis aan huis
gevlagd. Men deed dat
daar echter niet met
rood-wit-blauw en even-
evenmin met „schwarz-
rot-gelb", doch met neu
trale vlaggen in rood en
wit, de kleuren van het
ooi'P. De (400) Millenaren
vlagden trouwens ook
niet met het oog op Ko-
ninginnever jaardag cn
ook "let vanwege de be
vrijdingsfeesten!
<nHrw .vlagvortoon gold
St Quirinus, een christen
geworden Romein*
buun, die ln het begin
van onze jaartelling de
marteldood stierf gZijn
rechters hadden veror
donneerd, dat zijn eigen
paard hem over de grond
moest slepen, totdat de
nood zou volgen. Toen
men hem achter het dier
ad gebonden, weigerde
't echter felle zweep-
ffgen ten spijt - ook
maar één stap te doen. Er
oest tenslotte 'n vreemd
„aard bij te pas komen,
oordat het bevel van de
onaeinse rechters kon
worden uitgevoerd.
Deze historie kan men
in
prachtig Italiaans
stucwerk zien uitgebeeld
in het kerkje van Millen,
dat uit de twaalfde eeuw
dateert en dat. vooral
sinds het verleden jaar
Werd gerestaureerd een
Waar „Schmuckkastchen"
is. Vroeger maakte het
herkje deel uit van een
Proostdij, van Sieburg uit
gesticht door Benedictij
nermonniken, die in het
begin van de vorige eeuw
evenals toen zovele
Limburgse kloosterlingen
•verkwam werden ver
dreven door de Fransen.
Door toedoen van deze
monniken kreeg Millen
de beschikking over een
aantal beenderen van de
H. Quirinus. Dit had tot
gevolg, dat men hem hier
ging vereren als be
schermheilige van de
paarden en dat 't plaatsje
een traditie rijk werd,
welke men elders in Ne
derland nergens kent; 'n
„paardenzegening" name
lijk.
In de middeleeuwen
gingen de boeren van de
dorpen in de Zelfkant en
ook van de aangrenzende
Limburgse dorpen er toe
over elk jaar op St Qui-
rinusdag hun paarden
naar Millen te brengen,
waar zij dan in lange
rijen voor 't oude kerkje
werden opgesteld. Vóór
de vorige wereldoorlog
raakte dit gebruik in ver
getelheid. In 1950 echter
werd het in ere hersteld.
En zo geviel het dan
dat tijdens het-afgelopen
weekend het kerkpleintje
van Millen tot tweemaal
toe weer iets weg kreeg
van een paardenmarkt.
Eerst vatten paarden el
ders post voor het kerkje;
daarna kwamen de rossen
van het dorp zelf aan de
beurt. Vurige Hannove-
ranen, die maar niet stil
wilden blijven staan, wa
ren van de partij, alsook
schonkige Belgische trek
kers, die men na de ze
gening slechts met
moeite weer van hun
plaats Eon krijgen. Maar
ook namen melk- en
groentekarhitten aan de
paardenpelgrimage deel.
Enkele beesten hinnik
ten oneerbiedig, toen
omhangen met kostbare
paramenten van zwaar
zilverbrokaat, welke
eeuwen geleden een gra
vin van Millen uit haar
bruidsjapon liet vervaar
digen pastoor Kraemer
var Millen, samen met
een bevriende Nederland-
de pastoor van Hoengen.
se pater Passionist en een
stoet misdienaartjes, ze
genend langs de paarden
koppen begon te schrij
den. En 'n Hannoveraan-
se merrie begon te snui
ven, als verwachtte zij
regen, toen haar snuit
met wijwater werd be
sprenkeld. „Opdat paard
en ruiter door de voor
spraak van St Quirinus
gespaard mogen blijven
voor iiekte en ongeval"
zo bad de pastoor on
derwijl.
Na afloop van de plech
tigheid ging uit elk gezin
van 't dorp iemand naar
de kerk om er uit 'n in
het portaal geplaatste teil
een kan wijwater te
scheppen. Daarmee be
sprenkelde men volgens
oud gebruik de stallen;
ook gaf men er het vee
van te drinken.
Vóór de paardenzege
ning had het hele dorp
deelgenomen aan een
„Sankt Quirinusprozes-
sion", welke werd opge
luisterd door de fanfare
van Millen. Natuurlijk
liep in deze processie ook
de bijna zeshonderd jaar
oude St Quirinus „Schut-
zenbruderschaft" van
Millen mee.
Na afloop van de ker
kelijke plechtigheden
hadden de schutters het
hoogste woord. Zij namen
toen met 't nodige feest-
vertoon een nieuw ver
enigingslokaal in gebruik.
Dit lokaal kan bogen op
een voor de Zelfkant wel
bijzonder karakteristieke
voorgeschiedenis. Het be
staat namelijk uit een
voormalige houten nood
kerk van Nederlandse
origine, welke de schut
ters van Millen konden
aankopen dank zij een
subsidie van 10.000 D.M.
uit het Duitse „Grenz-
landfonds"....
rem, op 4 Mei a.s. twee uur vóór ZOnT
ondergang, of om uiterlijk 6 uur n m
scheenstnri j n.m
avond ook op de vloot tot zijn recht te
doen komen. In verband hiermed.
op alle Lloyd-s
reld, op 4 Mei
ondergang, of
scheepstijd, de Nederlandse vlag rip
Lloyd-vlag en de Nederlandse geus' (een
kleine vlag, die van de boegsteng waafn
van top gehesen en direct daarna ha'f
stok gehangen worden, tot zonsondergang
of tot uiterlijk twee minuten na 8 uur
Vervolgens zuilen deze vlaggen nog ge
durende een half uur van top wapperen
Bij zonsondergang of om 8 uur n m
precies zal, dertig seconden tevoren aan
gekondigd door de scheepsfluit of een
ander signaal aan boord van alle schenen
twee minuten stilte in acht worden ae
nomen. Muziek en andere vermakelijk"
heden zijn op de schepen de gehele avonrt
verboden.
llecro winst 339 (2/4), v'"c"u
Ji' er> Pref. ordinary kapitaal 58 (onv.),
af Britse inkomstenbelasting 21 (onv.)
winst toekomend aan de houders van het.
aan ae nuuumo
gewone en „deferred" kapitaal 302 (237);
dividend op gewoon en deferred kapitaal
onder aftrek van 16 (13) Britse inkomsten
belasting 63 (46) in het bedrijf te houden
winst 239 (192)
Het aan gewone aandeelhouders N.V. en
Etd- Romende vermogen beliep per uit.
1954 2275,58 (1946 5) millioen tegenover
een gewoon kapitaal van f 303.021.000 bij
de N.V. en 227 6?3 00 bij Ltd. De vaste
activa beliepen 1914 (1804) millioen, de
vlottende activa f 3926 (3667) millioen en
de lopende verplichtingen en voorzienin
gen 1782 (1699) millioen. zodat, de netto
vlottende activa f 2143 (1699) millioen be
droegen.
I». v rv A k.
CHIEF WHIP
D'
MAAR om n°g eens op deze pijnlijke,
troosteloze gevolgen van de tweede
watersnoodramp te worden gewe
zen of op het pr? en contra van een in
poldering van óit dorado voor natuur-
en watersportliefhebbers en dit domein
van welvarende boeren, hardzwoegende
griendbazen en riettelers, daarvoor wa
ren we die middag niet naar de Bies
bosch gekomen. De R.K.W.S.V. „Cres
cendo" uit Made organiseert op Zater
dag 4 Juni a.s. een Hiesbosch-wandel-
tocht en men wilde ons eens kennis laten
maken met het uitgekozen parcours voor
deze tippel door dit ideale en unieke
oord met zijn stille pracht van eeuwig
wisselend water, van riet- en griend-
gorzen. van smalle, met hoog, wiegelend
riet ommuurde kreken dat alles vol
waterwild van dllken, slibpiaten en
rijke polders.
Ze hadden ons een boottocht in het
vooruitzicht S?s door de Biesbosch.
maar alles bij elkaar hebben we nog
geen twintig minuten gevaren. De
enthousiastelingen van „Crescendo" zet
ten ons eenvoudig, zonder blikken of
blozen, voor een fait accompli: drie uur
tippelen over en langs dijken door mod
derige dijkgaten. soms wadend door het
uit- en instromende water met (even)
geleende laarzen want wij, optimisten
uit „de stad", die met de gedachte aan
een comfortabel boottochtje naar Made
waren komen afzakken, hadden ons
overeenkomstig onze argeloze voorstel
ling van zaken, dan ook gekleed als voor
een tochtje-per-plezierboot-over-de-Rijn.
Het was Zaterdagmiddag en de sche-
Pen in de in aanbouw zijnde haven van
het rustieke Drimmelen lagen dan ook
diep en dromerig in stille rust te pein-
zen. We voeren met de Rijkspolitieboot
de vlag wuifde de achter ons verdwij
nende oever een vrolijk „tot strakjes"
toe over de Amer naar het Noorder
gat van de Plomp, een der ta]ryke
kreken, die als trechters langzaam toe
lopen tot in het hart van de Biesbosch.
We zetten er voet aan de glibberige wal:
onze boottocht was al ten einde en we
hadden drie uur wandelen voor de boeg!
Aan de overkant van de Amer torende
het stalen en glazen paleis van de Amer.
centrale vierkant en toch sierlijk om
hoog. Boven de grijs rimpelende r:vier
hielden de twee bijna honderd meter
hoge hoogspanningsmasten in kramp
achtige bogen de kabels gespannen,
welke van mast tot mast golvend over
de Biesboseh in de nevelige verten naar
Dordrecht verdwenen. De wind zong om
de dikke, draden. We liepen een half
uur en stonden toen tegenover een der
reusachtige boerderijen in deze water
rijke streek, Amalia, gelegen aan de
overkant van het smalle Keesjes Killeke.
Boven de steile oevers van de kreek
verscheen al dra het uitbundige rood-
wit-blauw van de politieboot en een
paar minuten later waren we overgezet:
we stonden voor een vermoeiende, maar,
zoals later bleek, een héérlijke wande
ling. Het ging meest over dijken: aan de
ene kant lag soms 'n verzande, deels on
dergelopen polder, waarboven als een
windvlaag 'n zwerm vogels rondjoeg om
dan plots op 't zilverwit schitterende wa
ter te gaan liggen en er talloze zwarte
tippen op af te tekenen, aan de andere
kant trok 'n felrode tractor een reuzen
ploeg door het bruine, sappige akkerland.
En boven dit alles, boven dit door storm
geslagen en door mensenhand gecultiveer
de natuurland, de goudgrijze zonnebun-
dels, die als door het kleurige glas-in-
lood-raam van een hemelshoge kathe
draal door de typische Hollandse wol
kenmassa's drong en de Biesbosch wel
dadig besproeide met gulden vlekken.
De rietsnijders waren naar huis. We
hebben ben dan ook niet in de zuigende
hadden het op zin, de ganzen van 'n kooi-
modder van de rietgorzen zien staan
zwoegen, terwijl ze met hun zicht het
hoog bepluimde riet kapten om dan met
een fikse, zwiepende bundel op de rug
door de trage modder naar de rietheu
vels te stappen, waar de oogst na en
kele zuiverende bewerkingen wordt op-
gebost; klaar om door stucadoors in de
plafonds te worden verwerkt, om als
rietmatten de kassen van tuinder en
bloemist tegen warmte en kou te be
schermen.
Zware arbeid verricht de rietsnijder;
het wordt dan ook zwaar betaald; soms
gaan de mannen met f 120 schoon in
de hand op het einde van de week naar
huis. En toch, zo vertelde men ons, is er
gebrek aan deze seizoenwerkers.
Wordt de rietgors na verloop van ja
ren te hoog, dan komt de griendbaas om
de gorzen om te toveren in griendland.
Vier jaren duurt het, eer de eerste, bruik
bare kruin van de wilg kan worden ge
hakt. Op onze dwaaltocht hebben we
hier en daar deze oogst gezien: op en
langs de dijken lag het vers afgehakte
wilgenhout in bundels keurig opgetast.
Tussen de pas van hun steile „haar
dos" ontdane wilgenknot, de zg.' boei,
glansde nu de loodgrijze blubber van de
griendgors drabbig in de zon. Straks
gaan de gave en reohte takken, als ze
op de snoeipaal netjes zijn uitgesnoeid
en op de goede lengte zijn gehakt, naar
de hoepelmakerij. Lange tijd is de Bies
bosch het centrum van de hoep-hout
cultuur geweest. Doch sinds de opkomst
van de ijzeren hoepel, is de griendteelt
achteruit gegaan, al is er de laatste ja
ren weer een opbloei te bespeuren. Voor
waterbouwkundige werken blijven de
riet- en griendcultuur echter nog van
veel betekenis.
Van de zomer wordt het kleurenfes-
tijn nog grootser, als de rose valeriaan
en de paarse en witte schichten van de
smeerwortel tot bloei zijn gekomen. Exo
tisch mooi zal de eerst zo kale griend
zijn, wanneer op de wilgenboei het frisse
nieuwe groen begint uit te spruiten en
daaronder het edele grote springzaad met
zijn doorschijnende stengels en bladeren
en de oranje bloemen staat te pronken.
En daartussen en tussen het ranke riet-
bos de rijkdom en zang van vele en
zeldzame vogels van allerlei kleur en
pluimage.
Maar van dit alles was nog niets ta
zien op die Zaterdagmiddag. Het voor
jaar was een paar weken te laat of
wij iets te vroeg. De vogels hielden zich
nog opvallend stil. Alleen twee ganzen
ker nl., wiens huis op de dijk wij abso
luut moesten passeren. Wij hadden een
paar benauwde ogenblikken. Wij scha
men ons niet het te zeggen: maar de
gevleugelde „waakhonden" bliezen zo
vervaarlijk en stoven zo vleugel-slaand
en nijdig op ons af. dat we bijzonder
vlug aan de andere v»nt van de woning
van de kooiker stonden om daar met
enig leedvermaak te wachten, hoe de
overigen van ons kleine gezelschap door
de witte, waggelende beesten ontvangen
werden Niet zó onvriendelijk bleek ons.
Rechts van ons, rechts van de fel
groene dijk, die warm verguld werd door
de ondergaande zon, zette de kooiker zijn
fuiken uit. Morgenvroeg glibbert en
wentelt er een smakelijke oogst aan pa
ling in. En dan te weten dat er in dit
nu nog visrijke deltagebied tussen Amer
en Merwe vroeger in grote massa's zalm
werd gevangen! Stapvoets keerde de
hooggelaarsde kooiker terug naar de dijk.
Zijn vuilgeel hondje, dat met een eigen
wijze snuit en heel omzichtig de scherpe
punten van het pas afgesneden riet ont
week, sleepte zijn dik behaarde buikje
door de zwarte modder.
Onze eerste tocht door de Biesbosch
liep ten einde. Jammer. Nog even heb
ben we staan kijken naar een stel min
nekozende talingen. Toen zij zich be
trapt voelden, vlogen zij luid kwakend
opLente op komst!
Een illegaal pamflet
bracht toen dit nieuws:
NEDERLAND
Ailes staat in het
teken van de naderen
de ineenstorting van
de Duitse legers en de
geruchten tieren thans
welig. Toch waar
schuwt de Nederland
se regering via Radio Londen en de
zender te Eindhoven de burgerbevol
king van nog bezet Nederland zich van
alle voorbarige demonstraties te ont
houden. Tevens worden allen, die nog
enige levensmiddelenvoorraad hebben,
opgeroepen, die thans ter beschikking
van de verhongerende medemensen te
stellen. De bevrijding staat voor de
deur voedselvoorraden worden reeds
aangelegd, wanneer de laatste bespre
kingen met de Duitsers zijn gevoerd
kan waarschijnlijk onmiddellijk met de
verspreiding worden begonnen- Het is
nu eenmaal nodig, dat de binnengeko
men afgeworpen voorraden worden ge
registreerd en op de bon moeten wor
den gebracht, anders zou de een alle--
en de ander, die het misschien hardei'-
nodig heeft, niets krijgen. In totaal was
gisteren reeds 5000 ton levensmiddelen
uitgeworpen. Gisteren werden drop-
ÏaI te Amster<lam, Hilver-
a^k„maal en Utrecht- In totaal na
men 900 Engelse en Amerikaanse vlieg-
,f jTere," aan de voedselactie
v°edse deP°ts worden verder
aangelegd in het niemandsland tussen
ra ?e en de Duitse troepen bij
r^hhfi0- e" wageningen, rond de
Grebbeume. Deze voorraden worden
met vrachtauto's aangevoerd.
DUITSLAND
De strijd in Berlijn is ten einde, be
halve dan dat er hier en daar nog een
kleine schermutseling plaats heeft.
Berlijn, de hoofdstad van het Duizend
jarige Nazi-rijk is in Russische handen.
Bij de gevechten om de stad werden
60.000 Duitsers gedood. Fritsche, een
van de voorlichtingsmannen in het
Duitse Rijk en rechterhand van Göb-
beïs. de propaganda-minister, werd
gevangen genomen. Fritsche deelde
mee, dat zowel Hitier als Göbbels in
de Rijksdagbunker zelfmoord zouden
hebben gepleegd. Dus niet met de wa
pens in de vuist tot het einde toe ge
streden!
Hamburg is tot open stad verklaard
door de Duitsers en zij zal dus niet
door de Duitsers worden verdedigd.
Admiraal Dönitz, de nieuwe „Führer"
zou zich in Kiel ophouden. Resultaat
van deze visite: Kiel werd deze nacht
vier maal achtereen door vliegtuigen
gebombardeerd.
SPANJE
Laval, de Franse Quisling of Musseri,
indien U dit wenst, is per vliegtuig
in Barcelona aangekomen. Hij kreeg
echter opdracht het land onmiddellijk
te verlaten. Hij weigerden en is daar
na gearresteerd- Lava] zal aan de
geallieerden worden uitgeleverd.
ITALIë
De strijd in Italië is ten einde. Het
gehele Duitse leger in Noord-ltalië en
Westelijk Oostenrijk, tezamen ongeveer
een millioen man, heeft gecapituleerd-
