Katholiek verkennen in deze Strijd tegen de ontbinding in factoren tijd Met #t oog op de mensen rondom ons DE ALTENBURG NODIGT U UIT. Merkwaardige Powell of Lord Baden Gilwell i i— HONDENPRAAT mshhi Just for you Laten wii hidden Weekend te Nijmegen Schaars fenomeen Kanttekening over de V. T. beweging Gevaar wordt onderkend mmmam ZATERDAG 28 MET 1955 PAGTNA I ill li f „O, wat lijkt de ene alledaagse gedachte in mij op: Dé houding is domkop toch op de andere! Wat die van de naastenliefde. Deze zijn ze toch allemaal in één vorm gegoten. Hoe voelt toch iedereen hetzelfde bij dezelfde gelegenheid en nooit iets anders." Met deze verzuchting begon pater G. Mathot zijn inleiding. Wanneer men mij vraagt, aldus spr., mijn gedachten te uiten over het onderwerp: „De katholiek en de mensen rondom hem" dan komt onmiddellijk de „En nu, laten wij bidden voor hen die het een of ander ongelukkig brokje gezag be zitten; bidden wij voor allen door wie wij ons moeten onderwer pen aan de onpersoonlijke dwingelandij van de staat; voor allen die enquêtes en tegen-enquêtes houden; voor allen die volmachten uitschrijven en verbodsbepa lingen uitvaardigen; bidden wij voor hen die het niet kunnen nalaten om de letter en bet cijfer belangrij ker en levender te achten dan vlees en bloed_ En maak, Heer, dat wij, een voudige burgers van deze aarde er niet toe komen om de mens te verwisselen met de functie die hij bekleedt. Maak dat we ons steeds bewust blij ven, dat het ons ongeduld, onze luiheid, onze fouten, onze angst voor de vrijheid en onze ongerechtigheden zijn, waaruit deze staat geboren werd, die wij moeten dragen en verdra gen voor de bevrijding en de vergiffenis van onze zonden. (Virgil Gheorghiu „Gebed van Anderen") vanzelfsprekende reactie trachtte pater M. aan een dieper beschou wend onderzoek te onderwerpen. Het gaat om het mede-lijden van de nood van een ander. Dus om het openstaan voor zijn nood. De nood, de behoeftigheid van de een en de daaraan corresponderende hulp en steun van de ander liggen op elk niveau. De nood is het gemakke lijkst waar te nemen op het louter lichamelijk en stoffelijk terrein. Moeilijker maar belangrijker is het de eenzaamheid en de pijn van het hart te zien en er tegemoet aan te komen, de morele nood, die soms zelfs door het slachtoffer niet als een nood wordt ervaren; de dwa lingen van de geest waarbij men zich prettig voelt. Altijd mee-lijden Getuigen van de waarheid T\E TITEL IMPLICEERT ds noodzakelijkheid een schetst te tekenen van de tijd waarin wij leveiq een opgave die op een krantenpagina, in een heel boek en door het crème de la crème der contemporaine wijzen niet te vol brengen is. Het stof der geschiede nis zal daartoe eerst over dit tijds gewricht moeten waaien, er zal eerst afstand moeten zijn om dat beeld te tekenen.... en toch, wie zijn leven inrichten wil en zijn houding bepalen, wie een koers wil varen zal de heilen en de feilen van zijn tijd moeten kunnen zien. Het is voor ons weinig interes sant te weten dat de mensheid van drie generaties verder duidelijker de diagnose van onze tijd kan stellen dan wij nu. Er moet nu geleefd wordert, nu worden gezien, nu worden begrepen. Om te weten wat het Katholiek verkennen voor de huidige jeugd kan betekenen, moeten wij de tijd kennen waarin die jeugd leeft. Meer in concrete, moeten wij de impulsen, ten kwade of ten goede, kennen die die jeugd beïnvloeden. Ons leven, ons zijn op dit ondermaanse is ontbonden in factoren, wordt steeds nog verder ontbonden in factoren, terwijl het leven in factoren niet te ont binden is. De mens> die een totaliteit is en existeert als een harmonische een heid waarin al zijn krachten hun ei gen en toch als op één doel gerichte plaats hebben, dreigt een schaars fenomeen te worden. Immers, het zijn de mensen geweest die in duizend specialismen het bestaan hebben ver- splinterd en daarin thans moeten le ven als specialisten, etend en drin- kend van, denkend en handelend als B. P. bepaalde Hchting de splinters die bij hem passen. De mens tóch gedrongen als totaliteit te leven, verabsoluteert de deelwaar heid, die hij kent, heft zijn specialis me in de orde van het absolute. Het is deze volwassen mensheid, die de jeugd benadert om haar op te voeden, te vormen en te onderrich- SaflHfl jJw*! De vorige maal introduceer den we U bjj de jubilerende ver. kennersbeweging, door een com missaris en een „doorsnee"- aalmoezenier aan het woord te laten er er boven een inleiding te schrijven. Het onderwerp was er niet mee uitgeput. Naast de uiterlijke gestalte van de bewe ging boeiend als bij geen an dere en de vormende waar den, waarover wij U berichtten, is er de vraag naa rde plaats van het Katholiek verkennen in onze tijd. Met dat thema als onderwerp besteedden we een brokje tijd aan pennevruchten en gesprekken met Hoofdaal moezenier A. J. L. Verhoeven. De neerslag daarvan vindt de lezer hier ten. De geweldige discrepantie is duidelijk. De jeugd voor wie het le ven nog een eenheid is, voor wie alle handelen, alle doen en laten nog on verbrekelijk in één concept gebon den zijn, moet de ontbinding in fac toren gedogen, want per factor wordt hij klaar gemaakt voor het grote le ven. Dat is het tragische verschijn sel ten aanzien van de jeugd in on ze dagen. Illustratiemateriaal is er voor deze schets voldoende: Naast elkaar behandelen de intellectuelen de jonge mens op school, elk op zijn terrein, er zijn er die uit zijn wezen concluderen tot zijn beroepsmogelijk heden, is hij moeilijk dan wachten hem de kenners van zijn psyche, is hij ziek dan de artsen, die eveneens weer op gescheiden terreinen van elk terrein alles weten. School naast ge zin, geloof naast leven, spel naast ernst, vrijheid naast gebondenheid, ratio naast fantasio, kennis in ge scheiden onderdelen. Wat in een hië rarchie van waarden gebonden zou moeten zijn in een geheel tracht een eigen absoluut leven te leiden, dwa ling, want het geheel is meer, is an ders dan de som van de onderdelen. Een min of meer apart hoofd stuk bij onze verkenning van de Verkennersbeweging behelsde de Voortrekkerij, het derde lid van de beweging, be stemd voor de naar de zelf standigheid groeiende mens die de jeugdjaren achter zich heeft. Op zeker moment im mers komt het eindpunt van zijn verkennersleven en kan hij zich melden bij de stam.. Waar het natuurlijk zeer beslist niet de bedoeling is dat hij voortgaat met het spel van verkennen en in heimwee om de onbezorgde jaren van weleer tracht te be- dëvTVhlhii,had. Aangezien de V\T:fr behoort tot wat wij nu eigenlijk jongeren noemen moge een kanttekening speciaal ovlr hen op deze pagina niet ontbre- ke. Tussen de verkennerij en de V.T. beweging past geen kloof. Er is ook geen kloof in de groei naar de volwassenheid, accen ten worden wel verlegd maar opgroeien is toch evolueren. Dit moge blijken in de goed geleide beweging. De Voortrekker dient uit de patrouille, uit de troep gemeenschap te evolueren naar een zelfstandige plaats in de maatschappij. Een typering in verkennersstijl kan dit zijn: Wie 's avonds een welpenhorde op zomerbivak opzoekt vindt 24 sla pende kinderen in het stro. In de patrouilletenten van de ver kenners slapen er nog 6. Een voortrekker op trektocht is al leen. In het gesprek met hoofdaal moezenier Verhoeven ontwikkel de deze nog een typering die in derdaad allesomvattend de ontwikkeling schetst van de jon gen die het katholiek verkennen heeft gegrepen en omgekeerd er door gegrepen is, een typering dié samenvattend als ze is, deze artikelenreeks voortreffelijk kan besluiten. 1. De kleine knaap kent dit beginsel: je doet het. 2. Als het gezichtsveld ruimer wordt en de knaap de mogelijk heden gaat ontdekken is het: je doet het overal en altijd. 3. Met de jaren komt de be zinning dat is rijping en rij ping betekent diep tasten en hoog reiken weeft geloof en leven ineen: je doet 't om Chris tus. 4. Die opdracht is zwaar en moeilijk, maar moeilijkheden schuwen is in strijd met de eer en het ideaal bereiken is de moeite waard: je doet het, wat het ook koste. 5. Leeftijd en rijping verij len de bindingen aan opvoedings- en vormingsmilieus. Zelfstandig wordt het doel van elk hande len onderkend: Je doet het in Christus, om het goede zelf. De Verkennersbeweging is in die wereld een bijzonder verschijnsel, want met recht en reden bemerkt degene, die zich in die beweging ver diept, dat daar de jonge mens nog zijn ganse zichzelf kan zijn. Hiervoor verdient de stichter eerbiedige hul de. De merkwaardige kwaliteiten van B. P. zijn het geweest, die deze be weging bouwde. Hoe juist hij handel de moge bewezen worden door het succes dat zijn beweging in de gehele wereld oogstte. Men zou kunnen op merken, dat dat succes geen argu ment is, wij zouden het ogenblikke lijk toegeven, ware het niet dat het hier gaat om de jeugd die onbevan gen nog met een zuiver aanvoelings vermogen grijpt naar het ware en al het andere afwijst. Lord Baden Po well heeft met grote opmerkingsga ve de jeugd geobserveerd en op wat hij vond zijn beweging gebouwd; daarom heeft hij niet misgetast, geen systeem geconstrueerd en niet het zoveelste experiment, vrucht van een specialistisch denken over de jeugd aan die jeugd opgedrongen. Hij be paalde de richting en gaf mogelijk heden aan. De natuur en het buiten leven schenken respect voor de schepping, ze eisen vaardigheid, so berheid en sterkte om er zich in te handhaven, individueel en in ge meenschap. In het patrouillesysteem leeft het sociale element en de eer bied voor gezagsverhoudingen. Wet en Belofte spelen in het spel hun ideeële rol en beduiden dat dienst baarheid, trouw, ridderlijkheid en eer het handelen dienen te bepalen. Er is nog dit gevaar: de verhef fing van de beweging tot systeem. Dan zou de beweging ondergaan aan 't gevaar, dat ze als vijand zelf gesig naleerd heeft. De jongen bouwt bij het verkennen vanuit zijn eigen per soonlijkheid zijn eigen leefgemeen schap. De beweging wijst hem de weg. Wie bij het systeem zweert, buigt de mens waar het om gaat naar dat systeem toe, het systeem dat in zich nooit een doel kan zijn. Wij mochten horen dat in de verken nersbeweging dat gevaar wel bestaat maar dor de verantwoordelijke lei ders zo goed wordt onderkend, dat met waakzame nauwgezetheid, met behoud van het eigene der beweging dat formatisme de deur wordt gewe zen. Wat voor ons het verkennen katho liek maakt is de luisterrijke waarheid dat alle bestaan, alle handelen zijn kracht ontleent aan God zoals Hij zich in de Kerk openbaarde. Goed verkenner zijn geschiedt met de hulp van Zijn genade, de gezagsverhoudin gen bestaan niet alleen om de orde, de dienstbaarheid, om de broeder of om de medemens, maar om God, Die van alles Begin en Einde is. F.B. De Tiltenburg, 't internationaal Centrum van de Graal, Zilkerweg 38 Vogelenzang, heeft een uitno diging aan meisjes rondgestuurd in deze geest: Er is een tijd van werken, een tijd van uitrusten, een tijd van pra ten, een tijd van stil zijn, een tijd van nadenken, 'n tijd van uitbundigheid Er is een tijd van vacantie: is dat iets anders dan dit alles teza men, in elkaar overvloeiend en tenslotte uitmondend in die wonder lijke nieuwheid die glans geeft aan een beginnend werkjaar? Al degenen die zo hun vacantie willen doorbrengen nodigen wij har telijk uit om tussen 28 Juli en 22 Augustus enkele dagen - enkele we ken naar „de Tiltenberg" te komen. Er zijn vele mogelijkheden: voor hen die voelen voor de techniek: er staat een bouwproject op stapel; voor hen die artistieke neigin gen hebben: weven, boetseren, ma rionetten vervaardigen in ons ate lier. voor hen die ervoor voelen een paar dagen in rust en stilte door te brengen: meeleven met de liturgie en de rust van de kapel. voor hen die voelen voor wan delen en voor de natuur: de duinen en de zee. voor hen die graag met ande ren van gedachten wisselen: inlei dingen, besprekingen, uitwisseling van ervaringen. Het gaat erowi sa men te leven in een vol-christelijk levensrhythme en te profiteren van de rijkdom die het contact in in ternationale kring geeft. Voor 15 Juni moet bericht worden wanneer men wenst deel te nemen. De uitnodiging is ondertekend door namen die duidelijk de internatio nale sfeer demonstreren: Thérèse Teilegen, Mad. Kim, Esther Gil more, Roseline de Villaine, Geral- da Dinig e.a. Father James Keller, de bekende schrijver van „You can change the world", waarin hij de grondslag van z'n Christophers-beweging aangeeft, gaf mij bij gelegenheid van een ge sprek bij het afscheid een boekje mee „Just for you", „misschien ook iets voor Holland?" zei hij. Ter kennisma king geven we hier een bewerking van een van de dagelijkse gedachten. Voor elke dag bevat dit boekje n.l. een ge dachte: in de geest van „Hoogtezon", indertijd door H. de Greeve uitgegeven. „Jij hebt een gulden en ik heb een gulden", zei de een tegen de ander. „Als we ruilen heb ik de jouwe en jij de mijne. We worden er geen van bei den beter van. Maar veronderstel nu eens, dat we allebei een idee hebben. Wanneer we dan ruilen hebben we bei den twee ideeën". Het is merkwaardig om te zien hoe iemand, die geestelijke schatten deelt met anderen toch zichzelf werkelijk rij ker maakt, 't Is een oude geschiede nis. Een van de beste manieren om je geloof te bewaren is het aan anderen mee te delen. Een van de radicaalste manieren om je geloof te verliezen is het voor je zelf te houden. Wanneer je tracht om met anderen te delen het beste dat je in je hebt, dan maak je jezelf steeds sterker. Hoe meer takken een boom krijgt hoe dieper zijn wor tels de grond ingaan. P.W. 59 59 Christelijke liefde is altijd mee-lijden en de zorg voor de ander op zich ne men al is het slechts in intentie. Ef fectief mijn naaste is in Evangelische zin onverschillig wie, zo spoedig ik zijn nood onder mijn bereik erken. Daarom: hoe fijngevoeliger onze ogen onze oren, ons gemoed en onze geest zijn om de behoeftigheid en de nood telijke liefde kansen biedt en aanwak- de wereld om ons heen aan onze Chris telijke liefde kansen biedt en aanwak kert. Het gaat om: payer de sa per- sonne. Pater Mathot besprak de gevaren die zich voordoen bij het beoefenen van de naastenliefde. Gevaren die de liefde uit haar model trekken. Zo kan men zich met de ander be moeien onder de schijn van zorgende liefde, eenvoudig en vooral omdat dit voldoet aan eigen behoefte. Dit kan gebeuren doordat men de nood van de ander aanwendt om er zetf „heiliger" door te worden. Maar echte liefde ver geet zich zelf. Het kan gebeuren, dat men eigen heerszucht en bedrijvig heid en zucht naar activiteit uitviert. Hiermee gaat gemakkelijk gepaard een gebrek aan eerbied voor de mens met wie men te maken heeft. Een an der gevaar schuilt in het streven om voor alle noden een efficiënte georga niseerde oplossing te bewerken. „De Staat moet maar zorgen voor de eco nomisch zwakken". 'n Gevaar van een andere strekking, in onze tijd bijzonder actueel, is dat men zich door moedwillige een zaamheid in apathie buiten het leven van de gemeenschap houdt. Pater Mathot eindigde tenslotte met een omschrijving van dit woord van Jacques Maritain: „Zielen winnen beurt niet door een actie die zich voorneemt zielen te winnen, maar dat doet een actie, die zich geen ander doel stelt dan te getuigen van de waar heid en wel met de volle, overlopen de maat van de liefde". De kerngroepen (DIT is le ven) te Nijmegen hebben op het buitengoed „De Campagne" van de Paters Jezuïeten weer een weekend gehouden. Het hoofd thema luidde: „De katholiek in de wereld" In 3 inleidingen werd dit onderwerp behandeld: „De katholiek en de mensen rondom hem". G. Mathot C.ss.R.; „De katholiek en de dingen rondom hem": Frans Stormessand; „De katholiek en de „anderen": De heer Visser, ex-dominee te Bun schoten. Behalve de grote groep Nijme- genaren namen ook jonge men sen van elders deel aan dit week end. We troffen o.m. aan verte genwoordigers van Amsterdam, Arnhem en zelfs van Nieuw-Mil- lingen. De groepen van het Jon gerencontact uit het Bisdom Haarlem hielden dit voorbije weekend hun bijeenkomst in voor afvaardiging gezorgd. Er zijn deze dagen veel be langrijke dingen aan de orde ge steld. Voor vandaag willen wij ons beperken tot enkele gedach ten die in Nijmegen naar voren gebracht werden door pater Ma thot. Want wij menen dat deze gedachten bepalend waren voor de zin en het belang van dit weekend. P. Wesseling C.ss.R. WAT DE MENSHEID tot gro te dingen in staat is zon der dat daarbij het ver standelijke en rede, de weten schap een alles beheersende, richting gevende invloed uit oefenen is een ontdekking die tot grote vreugde stemt omdat er 't bewijs mee wordt geleverd dat er blijkbaar nog andere krachten tot die grote dingen in staat zijn. Noem ze bijvoorbeeld: intuïtie aan voelingsvermogen fantasie, Een hele troost in een zwaar in tellectueel-verstandelijke over belaste wereld! B.P. behoort tot een van de weinigen die met een sublieme kinderlijkheid aan wat wij onder het verstandelijke ver staan, voorbijgaat en desniette min dingen doet waartoe alleen een grote geest in staat is. Niet beter kan men dat ont dekken in de overigens in hoeveelheid geringe pennevruch ten van zijn hand, handelend over de beweging. In zijn „wenken voor leiders" (de titel wijst er- al op dat hij niet van plan was een „boek" te schrijven) is een man aan het woord die zelfver zekerd zonder hoogmoed, in vol maakte rust, zonder 'n sprankje twijfel zijn Opvoedende en vor mende jeugdbeweging becom mentarieert voor hen die er lei ding aan moeten geven., alsof dat een hoogst eenvoudige opga ve is. Ware het niet dat de be weging een wereldomvattende realiteit was, nooit zou iemand met een verstandelijke inslag via dit boek de beweging ingaan. Het is beslist een zeer onweten schappelijk geschrift; wie de charme van de intuïtie, van de inventie waarop het drijft niet vatten kan bedankt én voor de schrijver én voor zijn beweging. Voor een vraagstuk waarmee folianten gevuld zouden kunnen worden, gebruikt hij drie zinnen waarin dan nog theses en con clusies staan met een hoogst verrassend verband. „De wel vaart van een Volk is niet zo zeer afhankelijk van de sterk te zijner bewaping(4) als wel van 't karakter zijner burgers. Om in het leven te slagen is ka rakter van groter waarde dan boekenkennis. Zowel voor een volk als voor het individu is ka rakter DUS (benadrukking van ons. Red.) van primair be- lang". Elders gebruikt hij echter een halve bladzijde om te zeggen dat havermout eten zo goed is. Hij gebruikt zijn kostbare bladzijde van het toch al dunne boek zelfs voor het volgende „vers" dat hij van een jongen kreeg. Ik was bleek en ongezond Doch nu ben ik weer dik en rond. Door het gebruik van havermout Werd ik een stoere, sterke scout. ....en dat vindt men tussen vraagstukken als het karakter, beroepskeuze, kerk en opvoeding enz. B.P. is ook een meester in het springen van de hak op de tak. Vlak achter een alinea over het eigenlijk doel van de beweging: opvoeden, gaat hij uitleggen dat een troep 't beste kan bestaan v-« uit 32 jongens. De reden waar om grenst aan het ongelofelijke: „Op grond van ervaring heb ik gezegd dat ik 16 jongens indivi dueel kan oefenen, doch aanne mende dat ik slechts de halve capaciteit heb van de ervaren jongensleider stelde ik voor een troep het aantal op 32 vast"! Een kinderlijke primitiviteit spreekt uit zijn schema van be trekkingen die er zijn (en waar hij zich zonder aarzeling aan waagt). Hij deelt ze in die met en die zonder vooruitzich ten. Onder dat laatste hoofdstuk schrijft hij: krantenjongens, knechtje op transportwagen, be steldienst, straatverkoop, loop jongenwaarmee de zaak is afgedaan. Dit zijn slechts enkele voor beelden van hetgeen dit werkje aan zonderlings te bieden heeft en toch is de schrijver de man die het bestaan heeft een we reldomvattende jeugdbeweging te stichten die vandaag nog al tijd, misschien wel juist nu (ge kunt dat elders lezen) een aller heilzaamst opvoedingsinstituut is springlevend en op het lijf ge schreven van duizenden jonge mensen. Het is het wonder van de mens, die met hart en ziel bij een zaak is, het goede wil en al zijp talenten aanwendt: in zicht, waarnemingsvermogen, intuïtie, fantasie en eigenlijk ook verstand, want ïhet is ook al weer een verstandelijke dwaasheid te concluderen uit zijn geschriften dat die laatste factor niet in het spel was! SS.-*S.-S,VS„V, ,,.\u het Haringconflict is opgelost", aldus Hond met een zucht van ver lichting, „kan ik mij wederom ge heel wijden aan de nog steeds voort sukkelende kabinetscrisis. Voor een nieuw kabinet ontbreekt dus, zoals we allerwegen konden lezen, de ba sis. Welnu, wat doet men in zo'n ge val? Men gaat op zoek naar een ba sis. Er zijn verschillende soorten: smalle, brede en allerbreedste. De vorige week heb ik gepleit voor de allerbreedste basis, waardoor een ka binet zou ontstaan, waarin minstens één hond, desnoods zonder portefeuil le, zou worden opgenomen. Wil men ook daar niet aan, dan zie ik alleen nog maar heil in wat ik zou willen aanduiden als een zakenkabinet van nieuw kabinet ontbreekt dus, zoals honden. Waar mensen niet kunnen regeren of niet willen regeren, moet men de politiek maar eens aan hon den in poten geven. Een fox-terrier op Financiën dus, een trekhond op het departement voor Publiekrechter lijke Bedrijfsorganisatie, zoals ik reeds eerder betoogde. En vervolgens een Pekingees op Buitenlandse Za ken, een Duitse herder op Oorlog, een speurhond op Justitie, een Sint Bernard op Sociale Zaken en Maat schappelijk werk, een Bloedhond op Economische Zaken, een poedel op Waterstaat en een uit de kluiten gewassen tax op Binnenlandse Zaken- Van de hond uit bekeken, is dit helemaal niet zo'n gek voorstel. Het is natuurlijk eerst even wennen voor de ministers, voor de kamer en voor het publiek; maar we zijn tenslotte wel vaker aan vreemde ka binetten gewend geraakt.."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | | pagina 7