Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | 31 mei 1955 | pagina 4

25 Katholieken in t Lagerhuis

Haast met militaire wetten

Het bezoek van de Koningin aan
Zeeuwsch-Vlaanderen

Snelle afhandeling Onderwijs
begroting dringend noodzakelijk

AUTONOMIE voor TUNESIE

Verdere ontwikkeling crediet-
en voorschotverlening;

Na de Britse verkiezingen

Politieke belangstelling langzaam

groeiende

Weer doden bij Gaza

Coöp. Centrale Boerenleenbank

Opkomende Midden
stand

Italiaanse leraren staken

Voorbereidingen voor Westduits

vrij willigersleger

Per helicopter heen en terug

Vijfhonderd vacantie-
gangers op het Wad

Jachtopziener Nab
nam afscheid

Vijf doden tengevolge
van hospitaalstaking

Minister Cals wil parlementair werk
zien voortgezet

Bitterheid hij Franse kolonisten

b

Meclianiseringsbeleid in de landbouw

hier

en

daar

te geforceerd

Officiële anti-Jap anse
campagne

Toon Hermans heeft
film-plannen

DINSDAG 31 MEI 1955

PAGINA 4

Nieuwe gezichten

RELIGIEUZEN DOOR PERON
„ONTSLAGEN"

VUURWERKFABRIEK
VLOOG UIT ELKAAR

Veerboot liep vast in het slib

BOUWEN IN HET
RAMPGEBIED

CONRAD-PREMIE 1955
voor ir F. Q. den Hollander

LEVENSVERZEKERING-MIJ
N. O. G.

CACAOMARKT VRIJWEL
ONVERANDERD

HERDENKING OP DE
„GREBBEBERG"

Vele oud-strijders van 8 R.I.
in Rlienen

KIND VIEL IN KOKEND
WATER

Spellingkwestie

Overeenkomst Hoor Faure en Tahar Ben
Ammar geparafeerd

Terrorisme

JSSSL wellis hStTev»n ven

Commissaris der Koningin

heeft gevarieerd ambt
EEN TWEEDE SCHAAPS
KOOI IN EDE

Het nieuwe Britse parlement zal, voorzover de gegevens strekken, minstens
25 katholieke leden tellen, hetgeen een kleine vooruitgang betekent op het
getal 22 bij de ontbinding van het Lagerhuis. Opvallend is bij deze uitslag
de stijging van het getal katholieke conservatieven, in plaats van zes, zijn
er nu elf katholieke MP's van deze partij. Het aantal katholieke Labour-
afgevaardigden is daarentegen enigszins teruggelopen.

Deze verschuiving is slechts gedeelte
lijk het gevolg van de algemene tendenz
bij deze verkiezingen van links naar
rechts, welke bij vele van de meer ont
wikkelde katholieken haar oorzaak vindt
in hun afwijzende houding tegenover de
toenemende invloed van Aneurin Bevan
in de Labour-partij en de marxistische
ideeën die in deze kring naar voren ko
men. Belangrijke factoren in deze groei
ende zuigkracht van de Conservatieven
zijn echter ook de opkomst van de ka
tholieke middenstand in Engeland en het
losser worden van de binding met de
Labour-partij van de katholieken, die van
Ierse afkomst zijn en die nog altijd verre
weg de grote meerderheid vormen. In
het verleden was het bijna vanzelfspre
kend dat deze katholieken én door het
maatschappelijk milieu waarin zij zich
bevonden én door de oppositie van de
Conservatieven tegen de onafhankelijk
heid van Ierland, zich na de sterke ach
teruitgang van de Liberalen, die altijd
hun voorvechters geweest waren tegen
de Conservatieven, eerder aangetrokken
voelden tot de Labour-partij. Hierbij
kwam nog dat de katholieken terecht of
ten onrechte meenden dat het voor hen
wanneer zij zich in de politiek begaven,
moeilijker was om bij de Conservatieven
candidaat gesteld te worden dan bij de
Labours. Een andere factor, die een rol
speelde in deze was de apathie om
het nog maar op z'n vriendelijkst te zeg
gen voor de politiek bij de honderden
jonge katholieken die ieder jaar op de
grote kostscholen van de Jezuïeten en Be
nedictijnen afstuderen.

Met het optrekken van het maatschap
pelijk milieu van de katholieken naar
de middenstand en het zich minder
Iers voelen van de jongere generatie's
van Ierse immigranten die reeds jaren
in Groot Brittannië wonen, tegelijk met
een langzaam groeiende grotere be
langstelling voor de politiek, is de in
teresse voor een candidatuur voor het
Lagerhuis gestegen en de aantrekkings
kracht van de Conservatieven sterker
geworden. Vandaar dat er bij deze ver
kiezingen 60 katholieke candidaten wa
ren, waaronder ook een groot aantal
Conservatieven.

Onder de gekozen leden van de Con
servatieven bevinden zich verschillende
nieuwe gezichten, zoals de 31-jarige Da
vid Price, die tijdens zijn studie aan de
universiteit van Yale in Amerika in de
Katholieke Kerk is opgenomen en die zijn
training voor het parlement ongetwijfeld
gehad zal hebben als president van de
Students' Union in Cambridge. Een twee
de convertiet, die ditmaal zijn intrede
doet in het Lagerhuis is John Biggs
Davidson, een regelmatig medewerker
van het bekende Katholieke weekblad
Catholic Herald". In het kiesdistrict
Oost-Walthamstow is de 35-jarige John
Harvey, de dappere marconist, die in de
laatste wereldoorlog 13 zeegevechten heeft
meegemaakt, er in geslaagd een zetel te
veroveren op de Labours in een district
dat onmiddellijk doet denken aan de La-
bour-leider. Clement Attlee. die zelf zijn
eigen zetel behield in West-Walthamstow.

Daarnaast zullen op de regeringsban-
ken vele vertrouwde gezichten terugke
ren zoals de directeur van de vermaar
de uitgr vers-firma Eyre Spottiswoode,
kolonel CrosthwaiteEyre, de kenner van
het Verre Oosten, John Teeling, en de

Volgens een Egyptische woordvoer
der heeft zich in de ochtend van
Tweede Pinksterdag een ernstig inci
dent in de sector van Gaza voorge
daan: na een strijd van twee en een
half uur slaagden de Egyptische strijd
krachten er in een Israëlische aanval,'
die gesteund werd door vliegtuigen, af
te slaan. Egyptisch luchtdoelgeschut
kwam in actie tegen de vliegtuigen,
die over Egyptisch gebied gevlogen
zouden hebben. Aan Egyptische zijde
vielen één dode en vijf gewonden.

De Israëliërs zouden met een sterke
strijdmacht opgerukt zijn naar een
Egyptische legerpost. Zij maakten ge
bruik van automatische wapens en
zware artillerie. Inmenging door de
neutrale leden van de wapenstilstands
commissie mocht niet baten.

Naar van de zijde van de Israëlische
generale staf wordt gezegd, zijn twee
Israëlische soldaten gedood tengevolge
van een beschieting met artillerie van
nederzettingen langs de grens van de
strook van Gaza. Voorts werden twee
soldaten gewond.

Volgens deze bron gingen de Israë
lische strijdkrachten tot tegenactie
over, toen men van de Egyptische
stelling begon te schieten.

Volgens het Egyptische leger zouden
V.N.-waarnemers geconstateerd heb
ben, dat Israëlische pantservoertuigen
over de grens waren gekomen en het
vuur hadden geopend.

Ook Vrijdag en Zaterdag j.l. is het
rond Gaza onrustig geweest. Aan beide
zijden werden er beschietingen gemeld.
Daarbij vielen toen echter geen slacht
offers.

dappere officier en drager van Orde van
Oranje-Nassau, Hugh Fraser. De com
mandant-vliegenier Grant Ferris keert na
een afwezigheid van 10 jaar ook weer in
het parlement terug. De bekende schrij
ver Christopher Hollis heeft zich ditmaal
niet meer candidaat gesteld om zich ge
heel te kunnen geven aan zijn litteraire
arbeid.

Onder de Labour-afgevaardigden die ge
kozen zijn behoort natuurlijk op de eer
ste plaats genoemd te worden, de indus-
triëel van Ipswich, R. Stokes, die in de
na-oorlogse Labour-regering Lord-Zegei-
waarder is geweest. Bob Mellish en W.
Edwards of wel „stoker Edwards" zoals
de kiezers van zijn district (deze populaire
varensgezel bij voorkeur noemen, hebben
zich beiden gehandhaafd in het East-end
van London.

De beide katholieke Labour-candidaten
in de meest katholieke stad van Schot
land, Glasgow, de vurige arbeiders-leider
van de oude garde McGovern, die nog
aan het hoofd heeft gemarcheerd van de
honger-optochten naar Edinburgh en de
bekwame vrouwelijke M.P. Mrs Cullen
zijn met een flinke meerderheid ook dit
maal weer gekozen.

Er zullen nog wel enige jaren overheen-
gaan voordat de katholieken in het Lager
huis vertegenwoordigd zjjn met een ge
tal M.P.'s dat in overeenstemming is
met het percentage dat zij uitmaken oo
de totale bevolking van Groot Brittannië.
Volgens de meest aanvaarde schatting is
dit percentage nu 10 percent, wat dus
zou betekenen een 60-tal leden in het
parlement.

Katholiek onderwijs

In de nieuwe zittings-periode van het
Lagerhuis zullen de 25 katholieke M.P.'s
zich o.a. tot taak gesteld zien voor de
katholieken een verlichting te verkrijgen
in de bijna onmogelijke taak om het ont
stellend grote bedrag van 650. millioen
gulden bijeen te brengen om het project
van de katholieke scholen te voltooien.

In de afgelopen 10 jaar hebben de katho
lieken in Engeland en Wales reeds
110 millioen aan hun scholen besteed.
Het is te hopen dat ook verschillende
niet-katholieke leden van het parlement
Mie tijdens de verkiezings-campagne door
cie katholieken van hun kies-district zijn
voorgelicht over het „unfaire" van deze
toestand voor het katholieke volksdeel,
zullen ijveren voor een verandering in
de onhoudbare positie van de confessio
nele school in Engeland en Wales.

„De argumenten tegen staats-subsi-
die voor het bijzonder onderwijs", zo
schrijft bisschop Beck in een pas ver
schenen herziene brochure over de
„Kosten van de Katholieke School",
„behoren tot een eeuw, die voorbij is
Zij hadden misschien nog enige waarde
in 1920, maar zij missen alle realiteit
in 1955. Andere landen hebben getoond,
dat het mogelijk is katholieke ouders
gelijke rechten te geven met andere
ouders op een wijze die met hun ge
weten overeenstemt". In dit verband
stelt de Bisschop, die voorzitter is van
de Katholieke Onderwijsraad, Neder
land, Schotland en gedeelten van Cana
da tot voorbeeld.

Drs Th. Zwartkruis, pr.

Met eindexamen voor de deur

In Italië is, zes dagen voor het begin
van de eindexamens een staking van
het onderwijzend personeel van de
middelbare scholen begonnen. De leer
krachten eisen salarisverhoging. De
staking is voor onbepaalde tijd afge
kondigd.

De regering heeft medegedeeld, dat
zij zal pogen de examens voortgang te
doen vinden met behulp van professo
ren en leerkrachten van bijzondere
scholen van het bijzonder onderwijs en
andere niet-stakenden.

Inmiddels staken reeds 26 dagen
60.000 employé's van semi-regerings-
instellingen, voor het merendeel zie
kenfondsen. Zij staken eveneens voor
salarisverhoging. Ook in de landbouw
is het onrustig. In verschillende delen
van het land zijn stakingen uitgeroe
pen. In de Po-vlakte hebben arbeiders
hier en daar het werk reeds neerge
legd.

Dr Adenauer heeft Zaterdag de eer
ste militaire wet bij de Bondsraad aan
hangig gemaakt. Hij hoopt, dat deze
nog voor de zomervacantie door het
parlement zal worden aanvaard. De
wet moet het mogelijk maken de
140.000 vrijwilligers onder de wape
nen te roepen, die zich reeds hebben
aangemeld.

Vooreerst zal de bondsregering vol
staan met het vormen van een vrijwil
ligersleger, dat straks dienst zal doen
als kader. Het ligt in de bedoeling van
de bondsregering ook spoedig met de
eigenlijke dienstplichtwet te komen.
De vrijwilligerswet zal namelijk
slechts tot uiterlijk 31 Maart 1956 gel
den. Daarna zullen de soldaten op basis
van de dienstplichtwet worden gere-
cruteerd. Nog in de maand Juni wil de
bondsregering andere militaire wets
ontwerpen indienen, die o.m. de sala
riëring zullen regelen. De commissie
voor de Europese veiligheid van de
Bondsraad zal het eerste wetsontwerp
reeds op 3 Juni bespreken. De bonds
raad zelf zal het wetsontwerp op 10

In Argentinië zijn 113 religieuze
zusters in zes weeshuizen en tehuizen
voor ouden van dagen ontslagen. Deze
tehuizen werden zes jaar geleden ge
neutraliseerd. De religieuzen zullen
door lekenzusters vervangen worden.

In Mar del Plata hebben 360 meisjes
van een college van het bijzonder on
derwijs een wacht opgesteld, om te
voorkomen, dat 30 Franciscanessen, die
onderwijs gaven, het college zouden
verlaten. De meisjes hebben een tele
gram aan president Peron gezonden
met het verzoek om de zusters als
leerkrachten te handhaven. De Fran
ciscanessen geven hier reeds gedurende
44 jaar les.

Sensatie op Tweede Pinksterdag

Met een harde klap is Maandagmiddag
omstreeks drie uur de zijmuur van een
kleine vuurwerkfabriek in het centrum
van de bebouwde kom van het oude dorp
Velsen in de smalle straat terecht geko
men, doordat in het fabriekje brand was
uifgebroken. Het was de derde maal in
een jaar tijd, dat de vlammen in dit be
drijfje woedden, doch deze keer zag de
eigenaar de heer J. P. zijn bezit geheel
verloren gaan. Het oude pand zal namelijk
moeten worden gesloopt. Er kon niets
meer worden gered. Door de in het rond
vliegende stenen en glasscherven werden
twee voorbijgangsters licht gewond.

De brandweer wist het vuur spoedig te
bedwingen.

Hoewel In verband met de kabinets
crisis nog geen absolute zekerheid hier
omtrent kan worden gegeven, bestaat, zo
als is gemeld, de mogelijkheid, dat H.M.
Koningin Juliana op Vrijdag 24 Juni een
werkbezoek zal brengen aan Zeeuwsch-
Vlaanderen. Indien dit bezoek doorgang
zal kunnen vinden, zal zo mogelijk een
programma worden afgewerkt, dat omvat
bezoeken aan de Braakmanpolder, aan
het Juliana-ziekenhuis te Terneuzen en
aan de grote ladbouwtentoonstelling te
Hulst. Koningin Juliana hoopt de reis
naar Zeeuwsch-Vlaanderen en ook de te
rugreis naar paleis Soestdjjk per helicop
ter te maken.

Vrijdagmorgen 24 Juni zal H.M. om
streeks tien uur met de helicopter landen
in het Zuiden van de Braakmanpolder.
Zij zal daar een noodboerderij bezoeken
en zich onderhouden met enige boeren uit
de herverkavelingsgebieden. Omstreeks
tien minuten voor half elf zal de Ko
ningin vertrekken naar Terneuzen.

De aankomst te Terneuzen is gesteld op
elf uur bij de gereformeerde kerk. Tien
minuten later volgt een bezoek aan het
nieuwe Juliana-ziekenhuis.

Omstreeks half één zal de Vorstin naar
Hontenisse vertrekken. De aankomst te
Kloosterzande is gesteld op één uur. Daar
zal de Koningin de lunch gebruiken ten
huize van H. A A. baron Collot d'Escury,
kamerheer in buitengewone dienst van
H.M. Omstreeks drie uur hoopt zij te ar
riveren op het terrein van de landbouw
tentoonstelling, die de kring Hulst der
Z.L.M. organiseert. Anderhalf uur is voor
dit bezoek uitgetrokken, zodat de Ko
ningin om half vijf weer vertrekt, op
nieuw naar Kloosterzande om ten huize
van baron Collot d'Escury de thee te ge
bruiken. Om half zes zal de vorstin op
een wei vlakbij de woning van haar
kamerheer weer in de helicopter stappen
om de terugtocht naar Soestdijk te aan
vaarden.

Juni behandelen, waarna het naar de
Bondsdag gaat. De socialistische partij
heeft verzet aangetekend tegen het
snelle tempo van dr Adenauer ten aan
zien van de militaire wetten. Vrijdag
had de Bondsdag een socialistisch voor
stel verworpen om de bewapening uit
te stellen.

In het bijzonder hebben de socialis
ten critiek op het feit, dat nog steeds
de door de regering beloofde commis
sie niet is benoemd, die het hogere le-
gerpersoneel zal moeten uitkiezen.

Een liberale minister, dr Hermann
Schaefer, heeft het voorstel gedaan
om ook voor de Duitse vrouwen een
dienstplicht in te stellen. Volgens deze
minister zouden de vrouwen verplicht
moeten worden bij de gezondheids
dienst van het leger dienst te doen. Dit
voorstel is echter bij de meeste com
mentators in slechte aarde gevallen.

Tengevolge van de lage waterstand op
de wadden door de harde Oostenwind is
de veerboot „Friesland" Zaterdag met
500 passagiers tussen Holwerd en Ame
land vastgelopen.

Deze z.g. zomerboot, die plaats biedt
aan circa duizend passagiers en in het
zomerseizoen de dienst NesHolwerd vi
ce versa onderhoudt, was Zaterdag voor
het eerst in de vaart om de vele Pink-
stergasten naar het eiland te vervoeren

De veerboot „Waddenzee" die iets eer
der van Holwerd was vertrokken, is na
de passagiers op Ameland te hebben af
gezet, vandaar weer uitgevaren om de
„Friesland" hulp te bieden maar op 50
meter afstand van de „Friesland" liep
zij eveneens vast. Eerst 's nachts zijn
de beide boten bij hoog water weer vlot
gekomen en om vier uur konden de pas
sagiers bij Nes aan wal gaan.

Wel van zijn functies, maar niet
van zijn sterke verhalen

Zelden zal een jachtopziener bij het
beëindigen van zijn diensttijd zo gehul
digd zijn als dit Zaterdagmiddag met de
chef-jachtopziener van het Nationale
Park „De Hoge Veluwe", de heer W. Nab,
het geval was. In het restaurant „De
Koperen Kop" was geen stoel onbezet en
de minister-president, dr W. Drees en de
minister van oorlog ir C. Staf, bevonden
zich met hun dames bij de gasten. Vele
sprekers stelden de voortreffelijke karak
tereigenschappen van de vertrekkende en
diens vakkennis in het licht. Namens het
bestuur van het Nationale Park sprak de
heer H. M. M. Jeekel; jhr W. H. de
Beaufort vertolkte de dank van het
jagersgilde van Sint Hubert, waarvoor
Willem Nab een onmisbare adviseur was.
Hem werd dan ook de functie van wild-
meester pangeboden en zo zal hij ook in
de toekomst nog menige voetstap in het
Nationale Park blijven zetten. Het hoofd
van de afdeling wildschade en jacht van
het departement van Landbouw, de heer
W. J. Schuitemaker, memoreerde de ad
viezen, die de heer Nab gaf in het belang
van de gehele Nederlandse jacht en
jachtwetgeving.

Minister Staf sprak namens de jacht
club, waarvan de heer Nab erelid en
jagermeester was. Niet alleen zijn raad
gevingen, ook zijn sterke verhalen wer
den altijd bijzonder gewaardeerd. Men
vraagt wel eens. zo merkte de minister
op, of Nab nog niet van Drees gaat trek
ken, maar hij schijnt met zijn 73 jaar de
eeuwige jeugd te hebben. Ir Staf bood
een gemakkelijke stoel aan, maar hij
hoopte dat de jachtopziener als vanouds
present zou zijn, als men een beroep op
hem doet.

Nog tal van andere sprekers hielden lof
zangen en het aantal aangeboden ge
schenken was legio.

Burgemeester van Stavenisse
critiseert aannemers

In de gemeenteraad van Stavenisse
heeft burgemeester L. A. Verburg mede
gedeeld, dat de openbare inschrijving
voor de verbouwing van het Oranjehotel
tot gemeentehuis een mislukking is ge
worden. In verband daarmede uitte hij
vervolgens critiek op de houding van
aannemers, die trachtten misbruik te
maken van de omstandigheden in de ramp
gebieden. Spreker was van mening, dat
de overheid tegen zulke practijken streng
dient op te treden.

Na ampele besprekingen besloot de raad
zonder hoofdelijke stemming het werk
ondershands te gunnen aan gebr. Van
Prooyen e.a. voor de som van 25.533.

De raad van bestuur van het Konink
lijk Instituut van Ingenieurs heeft de
Conrad-premie 1955 toegekend aan ir F.
Q. den Hollander, president-directeur der
Nederlandse Spoorwegen. Deze gouden
medaille met oorkonde is hem vanmorgen
te Rotterdam in de jaarvergadering van
het Instituut uitgereikt.

De raad van bestuur heeft het advies
van de commissie van beoordeling voor
de toekenning van de Conrad-premie
1955 opgevolgd. Deze commissie kwam tot
haar advies naar aanleiding van het arti
kel van ir Den Hollander in „De Inge
nieur" van 1952, getiteld „Enige beschou
wingen over de modernisering van de
Nederlandse Spoorwegen".

Het totaal verzekerde bedrag bij de
Levensverzekering-Maatschappij opgericht
in 1863 door het N.O.G. is in 1954 met
f 19,5 millioen gestegen tot f 184.507.481.
Deze toeneming was groter dan in enig
vorig jaar. aldus het verslag. Het saldo
winst is becijferd op f 209.980. Voor uit
kering aan deelhebbers wordt f 127.069
gereserveerd.

In de loop van het verslagjaar is met
de Onderlinge Levensverzekering-Maat
schappij ,,'s-Gravenhage" een overeen
komst gesloten tot gemeenschappelijke uit
oefening van het collectieve bedrijf. De
directie vertrouwt erop, dat ook het
lopende boekjaar tot de uit te keren
winst zal bijdragen.

Ook in de periode van 21 tot en met
27 Mei bleef de situatie op de cacaomarkt
onveranderd- Bijzondere prljsveranderin-
gen deden zich niet voor. De vraag bleef
over het algemeen bescheiden, aldus een
bericht van de fa. C. W. M. Heslenfeld.

Met grote belangstelling wordt uitge
zien naar verdere berichten inzake een
eventuele devaluatie van de Braziliaanse
valuta in verband met de invloed hiervan
op de verdere prijsontwikkeling van
cacao.

Gisteravond is in Chili een einde
gekomen aan een vijfdaagse hospitaal
staking, doordat president Ibanez tege
moet kwam aan de eisen van de sta
kers. Vijf personen echter hebben
tengevolge van gebrek aan verzorging
het leven verloren.

Leiders van de vakverenigingen
deden via de radio een beroep op het
stakende hospitaalpersoneel om on
middellijk het werk te hervatten.

De staking veroorzaakte een re
geringscrisis, die het aftreden van
het kabinet ten gevolge had. Gister
avond is echter reeds een nieuwe
regering gevormd.

Op de militaire begraafplaats „Grebbe-
berg" te Rhenen zijn gisteren oud-strij
ders van het voormalige 8e Regiment
Infanterie bijeen geweest om de gevallen
strijdmakkers uit de oorlogsdagen van
Mei '40 te herdenken.De deelneming aan
deze reünie was zeer groot, vooral van
de zijde der nabestaanden. Aanwezig wa
ren o.m. generaal C. Valk, namens de chef
generale staf, kolonel A. den Boer, terri
toriaal bevelhebber Oost, een detachement
van het regiment infanterie Oranje Gel
derland en de burgemeester van Rhe
nen.

Op de begraafplaats sprak de voorzit
ter van de vereniging 8 R.I. 1940 mr B.
Coops een inleidend woord. Laten wij ons
bewust zijn, dat de vrijheid een zaak is
van de hoogste orde, zo zelde de heer
Coops, anders heeft deze herdenking geen
zin

Nadat door de aanwezigen twee minu
ten stilte in acht waren genomen en de
Rhenense muziekvereniging „Ons Genoe
gen" gewijde muziek ten gehore had ge
bracht sprak de Rotterdamse predikant
ds J. Gerritsen oud-veldprediker van 8 RI
Hij herinnerde aan de bitterste dagen van
Mei 1940, toen hij zich met zijn mannen
bevond in de onderkomens van de Greb-
beberg. Ook de oud-aalmoezenier van 8
R.I., pastoor W. Joosten, voerde het woord
„Onze gevallenen zijn hier neergelegd als
zaad, dat tot vruchtbaarheid is gekomen
Zij hebben een rijpe oogst, rijpe vruchten
voortgebracht".

Aan de voet van het 8 R.I. monument

werden daarna verscheidene kransen ge
legd. Met het Wilhelmus en een rondgang
langs de graven werd de plechtigheid be
sloten.

Ondanks het feit, dat het kahinet demissionnair is, heeft minister Cals
toch aan de Eerste Kamer zijn Memorie van Antwoord doen toekomen op
haar voorlopig verslag betreffende de Onderwijsbegroting voor 1955. In
een inleidende opmerking daarover zegt de minister, dat hij meende dit te
moeten doen omdat z.i. ten sneele afhandeling van deze be«rotinv be
paaldelijk in het belang van het Koninkrijk noodzakelijk moet worden
geacht.

De vierjarige Wim B te Dinteloord
is in een teil kokend water gevallen. In
het ziekenhuis te Bergen op Zoom is
de knaap aan de gevolgen overleden.

Maar Mr Cals is een bescheiden mens
en weet waar hij staan moet, wanneer hij
opmerkt, dat het duidelijk is, dat het niet
op de weg ligt van een nieuwe demis-
sionnaire bewindsman om met de Sta-
ten-Generaal in overleg te treden over
het op lange termijn te voeren beleid.

Toch heeft hij gemeend de oorspronke
lijke opzet van de memorie althans in
hoofdzaak, te moeten handhaven, zodat
de Eerste Kamer kan weten hoe de be
windsman, tot wie zij bepaalde vragen
richtte, over de daarin aangevoerde kwes
ties denkt.

Zou echter op het ogenblik, dat de open
bare beraadslaging zal plaats vinden nog
geen wijziging in de huidige politieke
toestand zijn gekomen, dan zou de minis
ter zich er zeer wel mee kunnen ver
enigen, indien de Kamer ertoe zou beslpi-
ten zich te beperken tot een bespreking
van de concrete begrotingsposten voor
het lopende jaar.

Naar aanleiding van de opmerking van
sommige leden aangaande de verwezenlij
king der reeds ontvouwde plannen in de
lopende wetgevende periode, herhaalde de
minister, dat sedert enkele maanden in
zijn departement met alle kracht aan een
wetsontwerp op het voortgezet onderwijs
wordt gewerkt.

Algemeen middelbare school

Ten aanzien van de algemeen middel
bare school is de minister van mening,
in sch0°>tyPe slechts aan zijn doel
stelling zal kunnen voldoen, indien zijn
cursusduur niet zoals in de nota-Rutten
vier, maar vijf jaren omvat. Dit klemt

die algemeen middelbare school het niet
op het hoger onderwijs gerichte gedeelte
van de taak van de huidige H.B.S. met
vijfjarige cursus zal overnemen en ook
omdat hp van mening is, dat een verschil
in cursusduur tussen de huidige middel
bare school voor meisjes en de algemeen
middelbare school niet te rechtvaardigen
is.

Ten antwoord op de door vele leden
gestelde vraag betreffende het tijdstip van
in werking treden van de nieuwe re
geling inzake de spelling deelt
de minister mede dat hij eerst sedert kpr-
te tijd beschikt over alle adviezen van
de onderwijsinstanties, wier oordeel over
de practische mogelijkheden van toepas
sing van de nieuwe woordenlijst hij had
gevraagd.

Er kan gezegd worden, dat het kleu
teronderwijs en de voorziening in de be
hoefte aan gymnastieklokalen uitgezon-

derd op het terrein van de scholenbouw
een bevredigend resultaat is bereikt.

Tweede staatssecretaris?

In antwoord op de door verscheidene
leden gestelde vraag, of het waar is, dat
de huidige secretari s-g e n e-
ra a 1 binnenkort zal vertrekken deelt de
minister mede, dat er nimmer sprake van
is geweest, dat de secretaris-generaal zijn
ministerie zou verlaten, Wel wil hij ver
klaren, dat de taken, die de huidige func
tionaris toevallen, tè verscheiden en veel
omvattend zijn geworden, dan dat zij blij
vend door één persoon vervuld kunnen
worden.

De vraag wanneer een verlaging van
de leerlingenschaal practisch te verwezen
lijken is, hangt inderdaad ten nauwste
samen met het aantal beschikbare on
derwijzers.

De besprekingen over de o n d e r w ij-
zerssalarissen in het georgani
seerd overleg zijn in volle gang; om
voor de hand liggende redenen is het be
zwaarlijk in dit stadium over de stand
van zaken mededelingen te doen.

Kleuteronderwijs

De vraag van sommige leden „of de
'"diening van het wetsontwerp inzake het
kleuteronderwijs èn wat de benodigde
leerkrachten èn wat de belasting van de
begroting betreft in deze tijd wel ge
rechtvaardigd is" meent de minister met
een overtuigd „ja" te moeten beantwoor
den. Reeds veel te lang heeft een wette
lijke regeling van het kleuteronderwijs op
zich laten wachten. Wat betreft de ver

te meer, daar het de bedoeling is, dat eist? Oerkrachten wijst hij er op, dat hij

4 a oferniMAAM -- -- - "P P n C n 1 f leb)* r rv f\v* aam OK 4 n 1 1 A1 rl i n f-t e-

In Parijs is Zondagmorgen vroeg de overeenkomst geparafeerd, waarbij
Tunesië zelfbestuur verkrijgt. Na meer dan negen maanden onderhandelen
konden eindelijk premier Faure namens Frankrijk en premier Tahar Ben
Ammar namens Tunesië tekenen. De officiële ondertekening zal Vrijdag a.s.
plaats vinden. Dan eerst zullen de details van de overeenkomst bekend worden
gemaakt. Zij zal eind Juni of begin Juli aan het Franse parlement ter be
krachtiging worden voorgelegd.

Tunesië zal op grond van de overeenkomst een nationale vergadering krijgen,
maar Frankrijk zal zich blijven belasten met de defensie en de buitenlandse
betrekkingen van het land.

De overeenkomst wordt door de
Franse kolonisten in Tunesië met bit
terheid ontvangen. De meerderheid
van de Fransen in het protectoraat
bestuursambtenaren en kolonisten
heeft zich altijd tegen dergelijke over
eenkomsten verzet, omdat de positie
der Fransen er door zou worden on
dermijnd. Slechts een klein aantal
Fransen, in hoofdzaak socialisten en
leden van het Frans-Tunesische comité
van actie, noemde de parafering een
grote stap. De Tunesische gematigde
nationalisten van de Neo Destour be
groetten de overeenkomst met „gema
tigde tevredenheid". In ieder geval
werd de parafering Zondag overal in
Tunesië feestelijk gevierd. Men bereidt
er zich op voor Woensdag een grootse
ontvangst te bereiden voor de sedert
drie jaar naar Frankrijk verbannen
leider van de Neo Destour, Habib
Bourguiba, die thans naar zijn vader
land mag terugkeren.

Evenals vorig jaar vertoonden ook in
1954 de omzetten op de verschillende
rekeningen, die bij de boerenleenbanken
worden aangehouden, wederom een stij
ging. Zowel voor de spaar- als voor de
lopende rekeningen waren in 1954 de om
zetten hoger dan in 1953 en wel resp. 3.3
en 18.7 pet. aldus het verslag van de
Coöperatieve Centrale Boerenleenbank,
te Eindhoven.

Het totaal van de inlagen op spaarreke
ning beliep 291.6 (274.61 millioen tegen
over een bedrag van 244.9 (244.7) aan
terugbetalingen. Het resultaat was een
nettobesparing excl. rente van
46.7 (29.8) millioen. Rekening houdende
met de oyer 1953 bij te boeken rente
ad 15 millioen komt men tot een toene
ming van de spaartegoeden met *61.7
(43) millioen. Het totaal van de ingelegde
spaargelden steeg van 615.5 tot 677.3
millioen.

Het rek. courantverkeer bij de boeren
leenbanken nam opnieuw in omvang toe.
De omzet op lopende rekening beliep in
totaal 2.5 milliard tegen 2.1 milliard
in 1953.

Het bedrag der door aangesloten boe
renleenbanken verstrekte voorschotten
beliep 53 millioen, waarmee het cijfer
van het topjaar 1953 45.5 millioen) nog
ruim werd overtroffen. Het bij de boe
renleenbanken opgenomen crediet in
lopende rekening steeg van 41.8 tot
47 millioen, verschuldigde rente niet mee
gerekend.

Aan credieten en voorschotten stond
per 31 December bij de boerenleenban-

ken een bedrag uit van 228.9 (191.8) mil
lioen.

Uitbreiding credietverlening

Als factoren, die hebben geleid tot de
voorschotvehlening bij de boerenleenban-
verdere ontwikkeling van de crediet- en
ken kunnen worden genoemd, ten eerste
de financieringslast als gevolg van de
hoge belastingen, die bij afnemende ren
tabiliteit moeilijkheden in de fianciering
veroorzaken en vervolgens toenemende
investeringen in de landbouw in verband
waarmee veedal wordt gebruik gemaakt
van de mogelijkheden, die door het Borg
stellingsfonds voor de Landbouw worden
geboden. De garanties van dit fonds gaan
over het algemeen niet verder dan 50 pet
van het te investeren bedrag.

Tenslotte is de verruiming van de cre
diet- en voorschotverlening der boeren
leenbanken van invloed geweest. De boe
renleenbanken worden meer en meer in
het grondcrediet betrokken. De zekerhe
den. die als dekking voor boerenleen
bankvoorschotten worden aanvaard, zijn
uitgebreid en ook de mogelijkheden tot
het doen van beleggingsuitzettingen bui
ten de landbouw zijn uitgebreid.

Met de bedrijfs- en investeringsfinan-
ciering van plaatselijke land- en tuin-
bouwcoöperaties door de boerenleenban
ken was een bedrag gemoeid van 32.6
(30.3) millioen.

Wordt de financiële situatie van deze
coöperaties geleidelijk aan sterker in
sommge gevallen doen zich moeilijkhe
den voor, die in overleg met betrokkenen

tot een oplossing konden worden ge
bracht, evenwel niet zonder dat daarbij
ook de leden moesten worden aangespro
ken. De oorzaak van deze moeilijkheden
is veelal gelegen in een te geforceerd
mechaniseringsbeleid. Het komt voor, dat
de boeren zelf, nadat zij zich van werk
tuigen hebben voorzien, als currenten op
treden van tevoren in dezelfde plaats op
gerichte werktuigen-coöperaties.

De financiële basis van het boerenleen-
bankbedrijf werd in het verslagjaar on
getwijfeld versterkt door de toeneming
van toevertrouwde gelden met .f 75 (5"'
millioen, waarvan 37 (30) millioen in

Moeizaam gesprek

De vroegere Franse premier Mendès-
France beloofde verleden jaar autono
mie aan Tunesië, dat 70 jaar geleden een
protectoraat werd. De onderhandelingen
begonnen in September, doch werden la
ter opgeschort, aangezien de Fransen
eisten dat ook de Tunesische regering
loyaal met hen zou meewerken met het
onderdrukken van het terrorisme in het
land. Toen men het eindelijk hierover
eens was geworden en men met succes
de fellagha's wist te bewegen de wapens
te strekken, zette men zich opnieuw aan
de conferentie-tafel. De besprekingen
verliepen nadien ook nog vrij moeizaam.

Volgens semi-officiële berichten is men
thans het volgende overeengekomen:

1. Het Arabisch zal de enige officiële
taal in Tunesië zijn.

2. Franse leden van de Tunesische
stadsgemeenteraden zullen woiden geko
zen, maar moeten door de Bey worden
bevestigd. ,„„11

3. De rechtspraak zal m twintig jaar
tijds geheel door Tunesische rechtban
ken worden overgenomen.

4. De leiding van de politie zal binnen
twee jaar worden overgedragen aan de

Tunesische regering. Een derde deel van

de politie in grote steden zal echter
Frans blijven en bovendien behouden de

Fransen politiële bevoegdheden in de
grenszones, het vlootsteunpunt Bizerta
en de stad FermyyiHe waar het Franse
arsenaal gevestigd is.

5. Franse en Tunesische scholen zul
len naast elkaar blijven bestaan.

Frankrijk vermindert thans zijn veilig
heidstroepen In Tunesië qm het leger m
Aigerije te versterken. Toch doen zich op
bet ogenblik ook in Tunesië nog geweld-

1954 beliepen de eigen uitzettingen der
boerenleenbanken (in effecten en bij
publiekrechtelijke lichamen daaronder
begrepen) 35 pet van de toevertrouwde
gelden; per ultimo 1953 was dit 34 pet.
Het overeenkomstige percentage alleen
voor de uitstaande credieten en voor
schotten beliep 30 (26) pet.

Reserves versterkt

De netto bedrijfsinkomsten der boeren
leenbanken na afeschrijvingen en belas
tingen waren hoger dan in 1953. Aan de
reserves kan ca. f 1.5 (7) millioen worden
tiegevoegd. Tezamen met de open reser
ves van de Centrale Bank belopen de re
serves van de boerenleenbanken nage-
neog 34 millioen, d.i. bijna 4 pet van het
totaal der gecombineerde balans van boe
renleenbanken en Centrale Bank.

De tegoeden van de boerenleenbanken
bij de Centrale Bank gaven een stijging
te zien met f 41.2 '24.3) millioen tot
531.612 (490.433). Als gevolg hiervan
overschreed het balanstotaal van de Cen
trale Bank opnieuw een bedrag van
600 millioen, hetgeen tevoren alleen in
het geldsaneringsjaar 1845 gebeurde.

Blijkens de verlies- en winstrekening
beliepen de rentebaten 3.711.118
(2.326.035), provinciën 497.720 en ande
re baten f 15.085 (29.094). Er is een saldo
winst van 292.204 (109.713). Hiervan
gaat naar het reservefonds 228.451, naar
de gemeenschappelijke reserve 25.383,
terwijl een dividend wordt uitgekeerd
van 6 pet.

de rivaliteit tussen de gematigde Heo-
Destour en de extremisten van de uuaB
Destour

In Algerije hebben Frans troepen dit
weekeinde acht terroristen gedood en
drie gevangen genomen. Zestig andere
personen werden in hechtenis genomen.
De Algerijnse rebellen, die thans in klei
ne groepen van tien tot twintig man zijn
uitgeslagen zetten hun guerillastrijd
voort, waarbij zij eenzaam gelegen dorpen
en boerderijen aanvai

In Marokko zijn Zondag drie Joden
gedood. In het gebied van Sidi Bennoer
werden 36 inheemse gendarmes in staat
van beschuldiging gesteld wegens hulp
verlening aan de terroristen. Ten Zuiden
van Casablanca werden 200 leden van een
uitgebreide sabotagegroep gevangen ge
nomen.

Juin in Algiers

Juir>. een van Frank-
\rir,^rr!?^aanstaande deskundigen voor
lse aangelegenheden, heeft
onüag m een rede te Algiers verklaard,
aal de troebelen in Noord-Afrika. de
nank van het Westelijke verdêdigings-
steisel, voortkomen uit een uitgebrei
de buitenlandse samenzwering, waarin
hebzuchtigheid is vermengd met legi
tieme eisen en verlangens" Juin zeide,
dat, „overwogen moest worden of de
legaliteit niet bepaalde vrijheden dien
de te hebben" bij de terraristen-bestrij
ding. Volgens Reuter moet men hier
wellicht verstaan, dat Juin geloofde, dat
de anti-terroristen in Algarije meer
vrijheid van handelen gegeven moet
worden.

eeds dit jaar voor een 25-tal opleidings-
cholen een subsidie op de begroting heeft
opgenomen. Voor zover er na en tenge
volge van de totstandkoming van de kleu
teronderwijswet een tekort aan leidsters
zou ontstaan zullen de opleidingsscholen
in dat tekort op een zo kort mogelijke
termijn dienen te voorzien.

Een toezegging dat de regering met
spoed voorstellen zal indienen tot verlen
ging van de leerplicht, meent de minis
ter nog niet te mogen doen.

Subsidie orkesten

De minister heeft reeds voorbereidingen
getroffen tot het instellen op korte ter
mijn van een deskundige commissie met
opdracht hem te adviseren over de vraag
of en zo ja, welke wijziging en) zou die
nen te worden aangebracht in de huidige
subsidie-regeling voor de orkesten. Aan
deze commissie zal tevens de vraag voor
gelegd moeten worden op korte termiin
te adviseren of het wenselijk is in de
klasse-indeling wijzigingen aan te bren
gen. De huidige indeling heeft niet zo
als vele leden blijkbaar veronderstellen,
uitsluitend op historische en financiële
gronden berust; artistieke overwegingen
hebben h ierbii uiteraard ook een belang
rijke rol gespeeld.

De mogelijkheid van toekenning van eni
ge zendtijd aan politieke partijen die geen
gastvrijheid vinden bij een der omroep
organisaties, is momenteel nog in studie

Een maand lang in Z.-Korea:

De Zuidkoreaanse regering heeft Maan
dag een anti-Japanse camp»«ne ingezet,
die een maand zal duren. 'n de voornaam
ste centra van het land sullen openbare
vergadering en massabetogingen worden
gehouden. In Seoel hebben 80 000 mensen
deelgenomen aan een vergadering waarop
resoluties z|jn aangenomen. Hierin wor
den de „pro-communistische politick van
de regering van Hatojama" en het „her
levende Japanse imperialisme" veroor
deeld.

De Zuidkoreaanse minister van buiten
landse zaken, Pjoen Joeng Tai, sprak op
een Petsconferentie van een „herleving
van het Japanse internationale verraad"
en van Japan's agressieve voornemens".
Hij weigerde een verklaring van de Zuid-
oreaanse ambassadeur op Formosa, dat
zÜn regering wellicht haar diplomatieke
missie uit Japan zal terugtrekken, te steu
nen of tegen te spreken.

„Ik heb als commissaris der Koningin
de laatste tijd van alles bij de hand ge
had. In Lunteren stichtte ik met Pasen
brand, elders opende ik een beek en
kort geleden een rioolwaterzuiverings
installatie, maar vandaag zal het dan
voor de verandering een schaapskooi
zijn". Dit zei jhr dr C. G. C. Quaries van
Ufford, commissaris der Koningin in
Gelderland, toen hij Zaterdagmiddag de
nieuwe schaapskooi opende, die voor de
Ginkclse kudde op de heide bij Ede is
verrezen.

Burgemeester H. M. Oldenhof van Ede
gewaagde, ter inleiding, van het crediet
van 5.6°0- dat de gemeenteraad voor
deze bijzondere huisvesting heeft gevo-
-°„r eSn schapenwoning van dit
tl, dat bedrag lang niet toerei-
v^n lift z^n' als n*et de beheerder

v'nrct,f ëenjeentelijk bosbezit, de heer J.
ambit S®hjk een ware goochelaar als
„if uitvoerder en timmerman had

gefungeerd.

De voorzitter van de stichting „Edese
schaapskudde", de heer D. Pereboom,
Was vol lof over de medewerking der
gemeente. Hij bood de commissaris der
Koningin als herinnering aan de opening
een fraaie foto van de nieuwe kooi aan.

Jhr Quaries van Ufford gooide, daarna,
want de kudde was inmiddels gearri
veerd, de deuren van de nieuwe
schaapskooi open en met zichtbaar ple
zier hielp hij eigenhandig mede de
dringende massa in het goede spoor te
houden en naar binnen te dirigeren.

Toon Hermans, die op het ogenblik in
Sittard verblijft voor een korte vacantie,
heeft filmplannen. Hij wil in Zuid-Lim
burg opnamen gaan maken voor een se
rieuze speelfilm, echter zooder regionaal
karakter. Hij heeft Zuid-Limburg gekozen
vanwege dê schoonheid van het land.

Het ligt ln de bedoeling, dat de heer
Hermans zich zal belasten met de arti-
stiek-technische leiding. Zijn broer Fons
Hermans heeft voorlopig de zakelijke lei
ding op zich genomen.

De plannen verkeren nog een voorbe
reidend stadium. Er zou een bedrag van
naar schatting twee ton mat de film zijn
gemoeid.

De grondgedachte van het scenario is
van Toon Hermans Men is voornemens
om nog in de loop van dit jaar met d"
I eerste opnamen te beginnen.