Ontploffing in
kinderen
autobus vol
In Zandvoort straalde de ster
der naastenliefde
Duizenden vaders en moeders
één dag uit de zorgen
VERA LYNN zong op de E 55
Friese Katholieke H.B.S. heeft
eigen gebouw
Mgr J. M. Groot huisprelaat
van Z. H. de Paus
Ondanks kouwind en regen
Tragisch einde van een uitstapje
Twee slachtoffers levend verbrand,
vijf levensgevaarlijk gewond
DRAADLOOS
CONTACT
LE MANS en de TV
Wrijf Kou en Pijn
Politieke eenheid bij Protestantse groepen
Een explosie en
een steekvlam
Pot verf over
matineuze minnaar
Personenauto's over
sluis te IJmuiden
Prof. Tenhaeff over de
mislukte proef-Croiset
Sint Radbou d-Slicht in g
vijftig jaar
Franciscaanse vreugde in Bolsward
Zilveren priesterfeest luisterrijk gevierd
MAANDAG 13 JUNI 1955
PAGINA 3
,,Goed voor de lijn
Een wijs besluit
,Met een glimlach
Laatste sterrit
veroverde nog steeds
noemt men haar de
„Sweetheart of the For
ces" stond zij nu op
het kleine toneel en
terwijl de regen nu en
dan op het dak klet
terde zong Vera beken
de songs als „From the
time you say goodbye",
„Yours", „My Sun",
„Lover" en andere suc
cesnummers, die tel
kens weer met een da
verend applaus werden
beloond.
Handtekeningen-
jagers op het
oorlogspad
De oorzaak
Sympathiek medeleven
7 elegram van Adenauer
BENOEMING
BISDOM HAARLEM
PATER RIGTER
IN TEHERAN OVERLEDEN
STANDARD OIL BEPERKT
OLIE-INVOER IN DE V.S.
Vraag naar olie in 1955 groter
Gerechtvaardigde voldoening
Mgr Al f rink over de
betekenis van deze dag
Samen één volk
weg met DAMPO
VLOOTUITBREIDING
KON. HOLL. LLOYD
NA AANRIJDING
OVERLEDEN
Chr. Volkspartij wil aan
verkiezingen deelnemen
De boulevard van Zandvoort stond Zon
dag geheel vol met de deelnemers aan
de sterrit van de Bond zonder naam.
Pater Loop riep allen een hartelijk wel
kom toe.
Drie en veertig kinderen, leden van liet Hervormde Jeugdkoor uit
Den Ham zijn Zaterdag, gelijk we reeds meldden, tijdens een uitstapje
per autobus naar het Teutoburgerwald in Osnabrück bet slachtoffer
geworden van een verschrikkelijk ongeluk. Bij een explosie in de berg
ruimte onder de bus, waarboven enkele benzineblikken waren opgeborgen,
ontstond een felle brand in de wagen, die aan twee kinderen bet leven
kostte, terwijl verder nog vijf kinderen licht werden gewond. Het ongeluk
gebeurde midden in de stad, waar vele mensen getuige waren van het
vreselijke drama, dat zich binnen twintig minuten tijds afspeelde.
Toen de autobus omstreeks kwart over
negen met een geringe snelheid door de
Bremerstraat reed, merkten voorbijgan
gers op, dat de wagen aan de achterzijde
in brand stond. Zij wisten de inzittenden
hierop attent te maken. De 32-jarige
chauffeur,^A. Heuver uit Den Ham, stapte
onmiddellijk uit en begaf zich naar de
achterzijde van de bus om de nooddeur
te openen. .Op hetzelfde moment ontstond
Van onze verslaggever).
ZANDVOORT, Zondag.
W el 6.000 gezinnen hebben het op deze Zondag zonder hun ouders
bloeien stellen. Want het was de dag van de Sterrit der Naastenliefde van
de Bond Zonder Naam. Maar toen 's morgens vroeg de vaders en
moeders in ongeveer 3600 auto's en bijna 30 bussen uit alle windstreken
van ons land koers zetten naar Zandvoort aan Zee, bleef hun kroost niet
onverzorgd achter. Met liefde en fantasie namen 6.000 meisjes de taak
van de ouders voor één dag over, zodat dezen onbezorgd zouden kunnen
genieten. Deze Zondag werd één grootscheeps, levend bewijs, dat de
naastenliefde nog bestaat en dat zij het leven mooier maakt. Het werd
voor vele vaders en moeders de eerste dag, dat zij er samen eens op uit
konden; het werd voor talrijken onder hen de eerste maal, dat zij de zee
zagen
Het rood van de driekleur op de Boule
vard van Zandvoort liep door het wit: re
gen en nog eens regen op deze dag, die
echter straalde van vreugde. Daarom ook
alleen maar blijde gezichten achter de nat
beslagen ruiten van de drie, vier rijen dik
opgestelde auto's en bussen. Propvol stond
de boulevard, en zo ook menige parkeer
plaats in Zandvoort zelf. De zee bruiste
ecliter over een zielig leeg strand....
Vriendelijk en voorkomend had de po-
'itie van Haarlem, Bloemendaal, Heemste
de en Hillegom, met behulp van spandoe
ken en minstens 1.000 wegwijzerbordjes,
de autocolonnes naar de badplaats gediri
geerd, waar haar Zandvoortse collega de
wagens bumper aan bumper tegen elkaar
bet schuiven. Daar werd door 300 verken
ners aan de automoblilisten een souvenir
aangeboden en ontvingen de vaders en
moeders een door de Jeugdbondkinderen
vervaardigd presentje in de vorm van een
tekeningetje, al dan niet vergezeld van
de wens: „mooi weer"; daar werden ook
de lunchpakketten uitgereikt. Honderden
meisjes hadden de dag tevoren de 51.000
"foodjes met 300 kilo boter besmeerd en
"iet 1.000 kilo vlees belegd- „Met pleisters
Ornplakte duimen, waren niet uit de lucht",
hoorden we pater Loop zeggen, die we in
een puik humeur ergens tussen de auto's
ontdekten, broodjes uitdelend met her en
der een hartelijk woord.
Ook een parmantig moedertje sprak hij
aan. Ze kwam uit Nieuwstadt. In Limburg
was het weer vanmorgen goed geweest,
vertelde ze, maar de regen deerde haai'
echt niet. Ze moest naar tent 2, zei ze. Of
dat nog ver was. Inderdaad was dat nog
een eindje. „Goed voor de l\jn Marie'
Voor Zaterdagmiddag, Zaterdagavond
en Zondagmiddag stond een directe re-
u°f van deautoraces te Le Mans op
bV.-programma. De eerste uitzending
door de Franse T.V. verzorgd, gaf op on
derhoudende wijze te zien wat er alzo aan
voorbereidingen, ceremonies en nervosi
teit aan de start van een grote autorace
vastzit. Op dit tijdstip was de ramp op
het autocircuit nog niet geschied. Dat was
wel het geval tijdens de bijna huivering
wekkende avondreportage over de auto
race bij nacht. Deze uitzending ging ge-
Woon door, hoewel zij slechts ongeveer
een kwartier duurde. Zondagmiddag ver
scheen op het Nederlandse T.V.-scherm
een omroepster in rouwcostuum die me
dedeelde dat de uitzending van Zondag
middag in verband met het gebeurde on
geluk niet door de N.T.S. werd overgeno
men. Wij achten deze beslissing van do
NT.S. volkomen juist, hoewel het ons
J'chtelijk verbaast dat zij eerst Zondag-
mddag werd genomen en niet Zaterdag-
KV.°nd toen de omvang van de ramp teeas
ekend was. Dat in de autorace-wereld de
eewoonte schijnt te bestaan zelfs na ern
stige ongelukken de wedstrijden voort te
2etten behoeft voor de T.V. geen dwin
gende reden te zijn deze krankzinnige
gewoonte via het televisiescherm te
sa5.9?ionneren.
de N.T.S. berust de verantwoorde
lijkheid ten aanzien van de „opvoeding"
barer kijkers. Een der belangrijkste nega
tieve taken ten deze is het vermijden van
geestelijke vergroving.
Door het niet verder uitzenden van
een wedstrijd nadat het doorgaan hiervan
door de rampzalige gebeurtenis tot een
aanfluiting van de sport geworden was,
heeft de N.T.S. een bescheiden deel ge
nomen (helaas te laat) in het protest dat
ongetwijfeld overal Zal losbreken tegen
het onwaardige vasthouden aan een ge
woonte, waar het elementaire menselijk
gevoelen het onmiddellijke afwijken van
deze gewoonte eiste.
lachte haar metgezellin en stevig gearmd
stapte het optimistische tweetal verder.
Zo was het daar op de Boulevard van
Zandvoort tussen 12 en 3 uur- Toegewijd
leidden ordonnansen van de Motorclub
Zandvoort de autocolonnes af en aan, tus
sen de fel in de harde wind klapperende
vlaggen en onder de vrolijke tonen, uitge
strooid door luidsprekers en een onver
stoorbaar blazend muziekkorps. Alles liep
gesmeerd; alles was in de beste stemming,
ondanks een verkleumende kou en het
steeds dichter wordende regengordijn.
In brede rijen stevig in de kraag ge
doken of met een plaid omgeslagen, want
er waren er heel wat zonder regenjas
stroomden de duizenden in de richting
van Theater Monopole en de vier enorme
tenten in Zandvoort, waar artisten van
allerlei slag en eveneens gekomen van
heinde en ver, klaar stonden om ook hun
steentje bij te dragen in dit festijn van
naastenliefde, en wel in de vorm van een
klinkend cabaret- Vijftig auto's reden de
200 artisten in pendeldiensten tussen de
tenten en zalen op en neer, want ook in
Haarlem (Concertgebouw, Stadsschouw
burg en Krelagehuis) en in Heemstede
(Minerva Theater) had de Bond zondei
Naam vijf zalen gecharteerd om de onge
veer 17 a 18.000 in de sterrit aangevoerde
mensen een plaatsje te bieden.
Pater Loop verscheen op al de tien po
dia om er na een oordovend applaus en
noerageroep tien minuten het woord te
voeren. Hij maakte het geheim bekend,
waardoor deze dag mogelijk werd: door
het werk van de 10.000 promotoren en pro-
motrices van de Bond, die de gouden
tientjes-actie deze bracht schoon in
de hand één ton op op zich hadden ge
nomen en daardoor de sterrit financieel
mogelijk maakten. Hij wees op de toewij
ding van de duizenden meisjes, die de taak
der ouders nu waarnamen. Hij dankte de
automobilisten, die voor deze dag hun
eigen wagen, hun eigen benzine en hun
eigen vrije tijd gaven, de verkenners en de
15.000 kinderen van de Jeugdbond. Een bij
zonder woord van lof had pater Loop voor
de mentaliteit „met 'n glimlach op deze
regendag" waarmee de agenten het ver
keer in goede banen hadden weten te hou
den-
„Voor één dag zijn de standsverschillen
weggevallen", aldus de pater. En onder
scheid in gezindte bestaat er vandaag
evenmin. Hoeveel mensen hebben vandaag
iets voor elkaar gedaan? Hoeveel mensen
zullen vanavond weer thuis zitten, tevre
den omdat ze zoveel tastbaar goeds kon
den doen aan anderen, ofwel tevreden,
omdat zoveel tastbaar goeds hun werd ge
daan door de anderen? Maak even de op
telsom, hoeveel duizenden met deze sterrit
het daverende bewijs hebben geleverd,
dat de naastenliefde er is en dat zij de
factor is, die het mensenleven mooier kan
maken.
We hebben pater Loop nog even ge
vraagd, wat zijn plannen voor het volgen
de jaar zijn. Het wordt in ieder geval geen
sterrit meer. Deze (derde) was de laatste.
Strekte dit jaar het doel van de naasten
liefde zich in het bijzonder uit tot de va
ders en moeders, die anders nooit kans
zien er samen eens alleen op uit te kunnen
8aan men moet niet spreken van ouden
van dagen of alleen maar van ouders van
grote gezinnen, aldus de pater, want daar-
van ls geen sprake het volgende jaar
zal de Bond zich tot een andere categorie
mensen op de Dag der Naastenliefde wen
den. Daarbij zullen ook weer zoveel moge
lijk personen in staat worden gesteld een
daad van naastenliefde te stellen, gebon
den aan een sportief element.
Het verheugde pater Loop, dat er ook
zoveel niet-katholieken op welke ma
nier dan ook hadden medegewerkt aan
het slagen van deze dag. „Het is een bar
gemengd publiek", zo verzekerde h(j-
Een Amsterdamse kolenwerker,
gewend aan zwart roet. heeft dezer
dagen als sluitstuk van een roman
tische nacht een complete meta
morphose ondergaan. Hij bracht
zijn geliefde om kwart over vier,
toen de ochtend reeds gloorde,
naar haar huis en moest daarvoor
door het trappenhuis naar drie
hoog klimmen.
In hetzelfde perceel woonde op
een lagere verdieping een schilder,
die de traptreden hoorde kraken.
Dit wekte, gezien het vreemde uur,
zijn argwaan op. In de veronder
stelling met een inbreker te doen
te hebben, stelde hij zich verdekt
op met een typisch schilderswa
pen: een pot waterverf. Toen de
kolenwerker beneden kwam.
kreeg hij deze volle bus verf als
'h rijkelijk gekleurde douche over
zich heen. Groot was de ontstel
tenis van de schilder, toen de ver
ontwaardigde kolenwerker 't doel
van zijn nachtelijke bezoek be
kend maakte.
Het merkwaardige misverstand
met de .matineuze minnaar werd
echter bij minnelijke schikking ge
regeld.
ZO mistroostig als
het weer was, zo
enthousiast was de
menigte toen de we
reldberoemde zangeres
Vera Lynn gisteren in
het feeststadje XJnijesti
op de E 55 een demon
stratie gaf van char
mante vocale energie.
Tientallen fans drongen
om de zangeres heen
om te trachten haar
handtekening te krijgen
en honderden hadden
er een nat pak voor
over om een glimp op
te vangen van Vera
Lynn, die niet over
dreven populair deed,
doch een rustige en
vriendelijke indruk
maakte.
NEEN, het weer zat
de organisatoren
van dit festijn niet
mee. Zó hardnekkig
was de regen, dat men
gistermiddag op het
laatste ogenblik moest
besluiten Vera niet op
de Place Mondiale,
maar in Ahoy-paiace te
laten optreden, hetgeen
voor velen een teleur
stelling was omdat zo
doende maar achthon
derd mensen ooggetuige
konden zijn. Haar op
treden was niettemin
een succes, evenals dat
's avonds het geval was
toen Vera voor de
tweede maal haar heil
moest zoeken in Ahoy-
palace. Met dezelfde
charme waarmee zij
destijds de vechtende
geallieerde troepen
WAS het tijdens het
optreden 's mid
dags dat de ma
troos eerste klasse C.
Schuurmans van de
onderzeedienst Waal
haven Vera Lynn een
geschenk aanbood
een Hollandse kaas
versierd met de kleu
ren van de Nederlandse
v a® avonds ge
schiedde iets dergelijks
toen Cootje Bokhoven
na het optreden de zan
geres een fraaie Hol
landse pop voor haar
kinderen overhandigde.
De plv voorzitter van
de Unifesti-raad, de
heer J. A. de Beukelaar
vertelde bij deze ge
legenheid hoe men het
m Nederland op prijs
stelde naar Vera te
kunneji luisteren. Vera
Lynn hoorde de vele
complimenten die haar
werden toegezwaaid
aan met een gezicht
van een schalks school
meisje. Toen de heer de
Beukelaar betoogde hoe
hij, indien hij een dich
ter was, Vera zou be
schrijven riep ze zeer
gevat „Hé, waar is mijn
man maar lieftallig
aanvaardde zij een
handkus om tenslotte
met een welklinkend
»Auf wiedersehn" af
scheid te nemen van de
achthonderd gelukki
gen, die er na vaak een
zware strijd in waren
geslaagd jn Ahoy-Pa-
lace binnen te dringen.
In het receptie-centrum
van de Heren Zeven
tien vond daarna nog
een kleine ontvangst
plaats en het was bij
deze gelegenheid dat
velen nog een vaak
bekroonde poging
deden een van Vera's
handtekeningen te ver
krijgen.
Vera tekende alles
wat haar werd voorge
legd, tot herenmanchet-
ten en champagnekur-
ken toe en blééf vrien
delijk en rustig. Ze vond
het prettig in Nederland
te zijn, vertelde ze,
vooral onze huizen vond
ze enig. „Ik hoop hier
gauw terug te komen,"
luidde haar afscheid,
voordat ze per auto in
de stromende regen het
E 55-terrein verliet.
onder de bus een hevige explosie, die ge
paard ging met een felle steekvlam. De
wind joeg van opzij deze vlam door de
geopende nooddeur de bus in met het ge
volg. dat in een oogwenk het interieur
in brand stond. Dit veroorzaakte een ver
schrikkelijke paniek, temeer omdat van
vele kinderen de kleding vlam vatte.
De chauffeur sprong onmiddellijk naar
binnen en wist op heldhaftige wijze, met
behulp van voorbijgangers verscheidene
kinderen naar huiten te werken De ver
zengende hitte van het vuur maakte het
echter onmogelijk allen in veiligheid te
brengen Sommigen sprongen als bran
dende fakkels naar buiten en renden als
waanzinnigen de straat op, waar van alle
kanten mensen toeschoten om hulp te bie
den.
Onder de waterpomp, bij een garage
aan de overkant van de straat, trachtte
men de vlammen te doven.
De garagehouder en passerende auto
mobilisten boden spontaan hun auto's aan
om de slachtoffers naar de beide plaatse
lijke ziekenhuizen, het Maria Ziekenhuis
en het Stedelijk Ziekenhuis, te vervoeren.
De bus, eigendom van de f'rma Winkel
te Vriezenveen, brandde geheel uit. Alle
blussingspogingen bleven vruchteloos, of
schoon de brand direct met schuimblus-
sers werd bestreden.
Twee kinderen, de 14-jarige WUmpje
Teikens en de I4-jarige Annie Kosters,
konden niet gered worden. Zü kwamen
ten aanschouwen van 't samengestroomde
publiek in de vlammen om. Van de zwaar
gewonde kinderen, die naar de ziekenhui
zen werden vervoerd, verkeerden er Za
terdagavond vijf in levensgevaar. Het
waren de 13-jarige Jan Ardesch. de 12-ja
rige Gerrit Podde, de 12-jarige Henk
Leeuwis, de 14-jarige Alie Schutmaat en
de 15-jarige Jantje Vrielink. Verder waren
er nog twaalf ernstig en vijf lichtgewon
den. In totaal werden er 17 gewonden in
de ziekenhuizen opgenomen.
De niet gewonde kinderen werden on
dergebracht in de eetzaal van de raads-
kelder onder het stadhuis van Osnabrück.
De ramp is waarschijnlijk ontstaan,
doordat de autobus onder de achterzittin
gen drie met benzine gevulde jerrycans
meevoerde. Een daarvan is vermoedelijk
niet goed afgesloten geweest, waardoor er
tijdens de rit voortdurend benzine uit is
gevloeid met het gevolg, dat zich gassen
hadden gevormd in de afgesloten ruimte
voor de reserve-band, die zich ender de
bus bevond Door deze ruimte liepen ook
de draden voor de achterverlichting. Deze
draden, die met isolatieband werden bij
een gehouden, lagen op een bepaald punt
open. Hier is waarschijnlijk kortsluiting
ontstaan, waardoor de naar beneden ge
lopen benzine vlam vatte. Op hetzelfde
ogenblik dat de bug stilstond vond er een
hevige explosie plaats in de luimte voor
de reserveband. Het deksel, dat deze
ruimte afsloot werd met kracht naar bui
ten gedrukt en het gas, dat zich in de
ruimte had gevormd, veroorzaakte onmid
dellijk daarop de noodlottige steekvlam.
's Middags om half vier arriveerden in
Osnabrück de burgemeester van Den
Ham, de heer G. Bremer en ds H. A.
Labrie in gezelschap van de ouders van de
overleden en zwaar gewonde kinderen,
terwijl ook de andere ouders kwamen
Het gemeentebestuur van Osnabrück
spaarde geen moeiten om de kinderen en
hun verwanten van dienst te zijn. Er werd
zelfs direct een geldinzameling gehouden
om het de kinderen in de ziekenhuizen
aan niets te doen ontbreken. De chauffeur
van de bus, die zich zo moedig gedragen
had, was totaal overstuur evenals de lei
ders van het gezelschap de heer D. J.
Snel en J. Gorter, die in gezelschap van
hun echtgenoten de reis meemaakten.
De verkeersbrigade van de Rijkspolitie
uit Almelo stelde 's middags een uitge
breid onderzoek in naar de oorzaak van
het ongeluk.
De overlevenden van het gezelschap,
met uitzondering van hen, die in de zie
kenhuizen waren opgenomen, aanvaard
den Zaterdagavond om zeven uur de te
rugreis in een autobus, die hun ter be
schikking was gesteld door het stadsbe
stuur van Osnabrück. De ouders van de
zwaar gewonde kinderen bleven achter.
Voor het vertrek van de kinderen, hield
de Oberstadtdirektor dr Walter Wegener
een toespraak, waarin hij zijn deelneming
betuigde en meedeelde, dat het stadsbe
stuur van Osnabrück naar een mogelijk
heid zal uitzien om de ouders en nabe
staanden, zo veel als mogelijk is, daad
werkelijk te helpen om de gevolgen van
_,f.amp enigszins te verlichten.
Tijdens de zitting van het parlement van
weder Saksen werden de slachtoffers van
het ongeluk Zaterdagmiddag herdacht.
De bondskanselier, dr Adenauer heeft in
©en telegram aan ipinister-president dr
Drees zijn diepe medeleven met het
ongeluk uitgesproken: „Diep oewogen heb
ik vernomen van het ongeluk in Osna
brück, waardoor op een verschrikkelijke
manier het vacantiereisje van 43 Neder
landse kinderen een einde nam. Ik doe
Uwe Excellentie mijn oprechte deelne
ming en mijn hartelijk medegevoel toe
komen, ook voor de familieleden van de
omgekomenen, alsmede voor de gewon-
den, die ik een spoedige genezing toewens.
iJe Westduitse minister voor het ver-
keerswezen, dr Hans Christoph Seebohm
heeft in een telegram aan de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr M. J. Algera
zijn medeleven uitgesproken.
Donderdagmorgen zullen de door
Rijkswaterstaat over de sluizen te IJmui
den aangelegde bruggen voor het verkeer
van personenauto's worden opengesteld
Deze verbinding is aangebracht ter ont
lasting van het zeer drukke verkeer over
de Velserpont, in de route Haarlem-
Alkmaar v.v.
Voor het zeer intensieve Noord-Zuid
verkeer over het Noordzeekanaal bete
kent deze openstelling van de bruggen
een aanzienlijke verbetering, daar thans
personenauto's de overbelaste pont kun
nen vermijden, hetgeen èn voor deze
automobilisten èn voor 't ayare vracht
en busverkeer, dat wel vas de ponten
gebruik moet blijven maken, aanmerke
lijk minder oponthoud zal betekenen. De
bestuurders van personenauto's dienen
echter wel met een kleine vertraging re
kening te houden, daar het verkeer over
de brug bij het binnenhoud de eerste
dagen om-en-om" zal worden doorge
laten De ANWB heeft de nodige bor
den geplaatst.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot Rector van het Sint
Hippolytus Gesticht te Delft de Weleerw.
Heer Th. G. J. Kloeg, die kapelaan was
te Alkmaar (H. Laurentius).
De professor in de parapsychologie le
Utrecht, dr W. H. C. Tenhaeff, heeft in
antwoord op een vraag, een analyse van
deZe proef (bedoeld als een demonstratie
van helderziendheid) te geven, geant
woord zulks te weigeren, gezien de on
deskundige wijze, waarop het experiment
werd uitgevoerd. Hij zeide zich van de
aanvang af tegen de televisie-uitzending
van die proef op 2 Juni jl. (waaraan wij
in dit blad tot tweemaal toe een beschou
wing hebben gewijd) te hebben verzet,
omdat hij het experiment van het begin
af tot mislukking gedoemd achtte. Zijn
zienswijze dekt dus de in dit blad ge
geven desbetreffende beschouwingen vol
komen.
Op 31 Juli a.s. zal het vijftig jaaf
geleden zijn dat op instigatie van het
Hoogw. Episcopaat te Utrecht ten over
staan van notaris jhr. W. E. Bosch van
Amelisweerd de Sint Radboudstichting
werd opgericht.
In de stichtingsacte staan als oprich
ters met name genoemd Z.H. Exc. mgr
Henricus van de Wetering, aartsbisschop
van Utrecht en de heren mr J. W. v. d.
Biesen, Jhr P. J. J. S. M. van der Does
de Willebois, jhr mr P. J. A. A. van Nis
pen tot Sevenaer en mr W. S. J. van
Waterschoot van der Gracht.
Op 8 Mei is te Teheran, nadat hij een
operatie had ondergaan, waarvan hij aan
vankelijk herstellende was, op 72-jarige
leeftijd overleden de uit Amsterdam af
komstige pater H. B. A. Rigter van de
Congregatie der Lazaristen. Pater Rigter
is welhaast 44 jaar vrijwel ononderbro
ken in 't Nabije Oosten werkzaam geweest
en dat niet alleen ten gerieve en ten ba
te van de katholieken aldaar. Hij werd
er algemeen geacht om zijn wetenschap
pelijke arbeid. Op 6 Juni is in de kerk van
St. Louis te Teheran een Requiemmis te
zijner nagedachtenis opgedragen, die bij
gewoond werd o.m. door de Pauselijke
internuntius aldaar, vertegenwoordigers
van de Franse ambassade, de Ned. gezant
en vele oud-leerlingen.
Aanvankelijk gaf pater Rigter onder
wijs aan het college Saint Louis te Te
heran. Vervolgens was hij werkzaam in
het westelijker gelegen Hamadan en ten
slotte vele jaren in Rezaieh aan het meer
van Urmia in Azerbeidsjan. Korte tijd is
hij geplaatst geweest in Istanboel.
In het bijzonder had hij grote belang
stelling voor de talen van het land. Zo
sprak hij niet alleen vloeiend Perzisch,
Armenisch en Turks, maar hij stelde ook
woordenboeken van die talen samen. Die
arbeid heeft hij niet ten einde kunnen
brengen.
De Standard Oil Co of New Jersey heeft
medegedeeld, dat zü vrüwillig de invoer
van olie naar de Ver. Staten zal vermin
deren. Tegelükertüd werd van dezelfde
zijde echter voorspeld, dat de vraag naar
olie en olieproducten in de loop van dit
jaar belangrijk zou toenemen.
Dit blijkt ook duidelijk uit de produc
tiecijfers van Venezuela, na de V.S. de
grootste olieproducent ter wereld. Nadat
de olieproductie in 1953 (door de vrijwil
lige productieverlaging gedurende de zo
mermaanden) was teruggelopen tot een
daggemiddelde van 1.764,988 vaten behaal
de men in 1954 een gemiddelde van 185309
vaten.
Gedurende de eerste maanden van 1955
werd een recordcijfer behaald namelijk
2.137,605 vaten als daggemiddelde.
Het was
Zaterdag in Bolsward een
De vicaris generaal van het bisdom
Haarlem, mgr J. M. Groot, heeft Zon
dag op indrukwekkende wqze zün zil
veren priesterfeest gevierd, 'n Belangrijk
ogenblik was het voor hem toen na de
plechtige hoogmis in de St. Joscphkerk
te Haarlem mgr J. P. Huibers mededeel
de, dat mgr Groot benoemd was tot
huisprclaat van Z. H. de Paus.
Het feest was reeds Zaterdagavond be
gonnen toen de jubilaris door de leden
van de katholieke jeugdorganisaties werd
ingehaald in de dekenale kerk van St.
Joseph in de Jansstraat, welke voor de
ze gelegenheid op bijzonder smaakvolle
wijze door de L.T.B. met bloemen was
versierd, belangeloos beschikbaar gesteld
door de parochie van St." Jan de Doper
te Breezand, één van de vele parochies
welke de bisschoppelijke „minister van
financiën" door zijn onvermoeibaar ijve
ren voor de kerkenbouw aan zich heeft
verplicht.
In de St. Joseph-kerk werd door de ju
bilaris een plechtig lof, speciaal voor
de jeugd, gecelebreerd. De deken van
Haarlem, de hoogeerw. heer W. N. Zijl
stra belichtte de vele verdiensten van
mgr Groot op het gebied van de jeugd-
zielzorg.
Na het lof marcheerden vele gidsen,
pioniersters, verkenners, voortrekkers, ka-
jotters en leden van de K.J.M.V. naar de
woning van de jubilerende vicaris-ge
neraal aan de Kruisweg waar zij voor
mgr Groot defileerden. Twee muziekcorp
sen de R. K. Harmonie „De Spaarneba-
zuin" en de drumband van de Verkenners
brachten een langdurige muzikale hulde.
Zondag werd door de jubilaris om tien
uur in de St. Josephkerk de plechtige
Hoogmis opgedragen met bisschoppelijke
assistentie van Z. H. Exc. mgr J. P. Hui
bers, bisschop van Haarlem. Als troon-
diakens fungeerden de zeereerw. heren
C. J. van der Knaap en B. G. Stammeyer,
beiden secretarissen van mgr Groot. Zijn
broer, de zeereerw. heer C. J. M. Groot
rector van St. Joannes de Deo te Am
sterdam, was diaken en zijn neef, de
weleerw. heer J. M. van Sambeek, pries
ter van het Bossche diocees was subdia
ken. De zeereerw. heren J. P. J. Solle-
veld en dr M. J. de Jong, secretarissen
van de bisschop van Haarlem fungeerden
als ceremoniarii, terwijl als presbyter-
assistens deken Zijlstra optrad. In de ka-
nunnikenbank hadden plaats genomen mgr
'J- J- van Hussen, voorzitter van de
ysn de jubilaris; de oudste priester van
het Haarlemse diocees, em. pastoor J. F.
van der Meer en de archivaris van het
bisdom, de zeereerw. heer p. m Verhoof-
stad.
In zijn predicatie herinnerde de broer
van de jubilaris, prof. dr J. c. Groot
van het groot seminarie te Warmond aan
de tegenwoordigheid van Christus onder
ons, niet slechts in het H. Sacrament,
maar ook in de persoon van de priester.
De plechtigheid werd verder, behalve door
vele andere familieleden van de jubilaris,
ook bijgewoond door diens moeder mevr.
de Groot-van Sambeek, moeder van zes
priesterzonen, voor wie deze dag inder
daad een gloriedag betekende zoals
slechts aan weinig moeders is gegeven.
Na de Plechtige Hoogmis werd tijdens
een ontbijt in de pastorie waarbij de deken
van Haarlem als gastheer optrad de jubi
lerende vicaris-generaal jn intieme kring
gehuldigd. Mgr Huibers deelde toen me
de, dat het Z H. de Paus had behaagd
mgr Groot te benoemen tot Zijn huispre-
Laat.
In de namiddag recipieerde de jubilaris
te zijnen huize. Vele geestelijken o.m. de
zeereerw. heer dr A. A. oirook, pastoor
van de Allerheiligste Drieëenheid' te Bloe
mendaal, wiens zilveren priesterfeest de
volgende week zal worden gevierd, talrij
ke vertegenwoordigers van kerkbesturen
uit 't gehele bisdom, verscheidene wereld
lijke autoriteiten o.m. prof. dr C. P. M.
Romme en de heer L. Bouwman als lid
van Ged. Staten van Noord-Holland en
namens de St. Pieterskring van kerk
stichting Fonds voor Kerkenbouw in het architecten prof. Granpré Molière en ir
bisdom Haarlem, mgr J. van Sambeek, Van der Laan kwamen de jubilerende
rustend bisschop van Tanganyika en oomvicaris-generaal complimenteren.
ioveus binnenkomen I it de verte wenkte
van de hoge. oude Martinitoren reeds de
vlag en zü stond geplant in de tuintjes
voor de huizen of wapperde van het dak.
Toch ging het nog niet om d<- viering van
het vijfde eeuwfeest der stad maar de
R K Hogere Burgerschool St Martinus"
dé enige katholieke middelbare school in
Friesland, werd ingezegend door 'Ie aarts
bisschop coadjutor mgr Alfnnk en ge
opend namens de minister "an O K. en
VV Een feit van betekenis voor het hele
gewest, maar voor de katholieken in het
bijzonder. Een zo heuglijke gebeurtenis,
dat burgemeester J. Bruinsma haar gaar
ne beschouwde als een onderdeel van de
grote aanstaande jubileumfeesten En hij
zou geen rechtgeaard Fries zijn. als hij
niet de hoop uitsDrak. dat naast haar be
tekenis in het nationale bestel, deze school
ook een helangriike biidrage zou leveren
voor de Friese cultuur.
Zo werd menige schone wens geuit en
dankbaar woord gesproken !n de fraaie
aula en gymnastiekzaal van het riante ge
bouw, een schepping van de Eindhovense
bouwmeester ir Geenen. prachtig vrij ge
legen in het plan-Noord. Een bouwwerk,
dat zowel binnen als buiten, een goed
afgewogen spel van lijn en kleur is, zon
der overdreven pralerij, maar juist mooi
door zijn betrekkelijke eenvoud.
Het was een feest van franciscaanse
blijmoedigheid, want het zijn immers de
paters Franciscanen, die vijf jaar geleden
met durf en ondernemingszin in de oude
Franse school aan de Kerkstraat deze ka
tholieke H.B.S. reeds begonnen, op ver
zoek van de Prof. dr Titus Brandsma-
stichting en met het bestuur daarvan
vandaag de voldoening beleefden eindelijk
een behoorlijke huisvesting voor dit on
derwijsinstituut te krijgen. De eerste eind
examens zullen er binnenkort worden af
genomen.
De voorzitter van de Prof. dr Titus
Brandsma-stichting, pastoor dr I Onings
O.F.M. en de directeur van de school, pa
ter G. Voorvelt O.F.M. spraken er hun
erkentelijkheid en blijdschap over uit, dat
de Friese katholieken nu hun eigen mid
delbare school hebben en dr P Doornen
bal, de inspecteur voor het IJl.O., die na
mens de minister en de staatssecretaris
voor O. K. en W. de H.B.S. officieel open
de, begreep die gerechtvaardigde voldoe
ning en trots. Deze school, zo zei hij, biedt
de ouders gelegenheid hef onderwijs aan
hun kinderen in handen te geven van hen,
die dezelfde beginselen hebben als zij. Spr.
noemde het gelukkig, dat dit recht der
ouders geen twistpunt meer is en hij prees
het bestuur, dat zo schitterend tal van
moeilijkheden te overwinnen wist.
Pastoor dr Onings merkte op. dat het
katholieke volksdeel van Friesland meer
dan voorheen in staat wordt gesteld bij te
dragen tot ontwikkeling van het gewest
want waarlijk het gaat er niet om al
dus pater-directeur Voorvelt dat mee.
met deze schooi een tegenstelling v il
heiligste rechten der ouders. Om de jon
gens, die hier komen, op le voeden tot
goede katholieken en goede staatsburgers.
In die geest sprak aan het einde van de
bijeenkomst ook de aartsbïsschop-coadju-
tor, mgr dr B. J Alfrink, die opnieuw dui
delijk maakte, dat bij de katholieken nooit
de bedoeling voorzit zich te isoleren. Na
tuurlijk is deze dag voor de katholieken
van Friesland, zo zei Z. H Fxc., van bui
tengewone betekenis en deze school is een
nieuw middel en een nieuwe kans voor de
Friese katholieken om sterker te worden
in katholieke cultuur. Het is dus een stap
vooruit, maar er is geen enkel gevaar voor
verbreking van de goede samenwerking,
die er in Friesland steeds is geweest. De
gelukkige wetgeving, die wij op onder
wijsgebied hebben, wordt ons door ka
tholieken buiten Nederland steeds benijd
Er zit een zeker gevaar voor 'solement in.
waardoor zekere groepen zich benauwd
voelen, maar met het onderwijs doortrok
ken van de katholieke beginse'en bedoe
len wij alleen en niets meer, dan onszelf
te zijn. Tegelijkertijd is er het verlangen
en de bereidheid om met anderen oprecht
samen te werken, in het belang van ons
vaderland.
Daarom appelleerde mgr aan de plicht
van de leiders van een katholiek onder
wijsinstituut, dat geen ander doel heeft
dan de leerlingen te maken tot voortref
felijke katholieken en tegelijk voortreffe
lijke vaderlanders, er voortdurend op
bedacht te zijn bij het in zekere zin on
ontkoombare isolement, het bewustzijn te
versterken, dat wij samen horen in één
volk.
De Provinciaal der Franciscanen, pater
Castulus van den Eynde wees op het moei
lijke punt van de leraren-bezetting en
deed hiervoor een beroep op de Frese
academici en idealisten. Tevens bracht hij
de moeilijke exploitatie van het internaat
ter sprake.
De heer S van Abbema, lid van Ged.
Staten twijfelde er niet aan of de katho
lieke H.B.S zon ertoe bijdragen dat het
ontwikkelingspeil van Friesland wordt
verhoogd.
(Advertentie)
De N. V. Koninklijke Hollandse Lloyd
heft opdracht gegven aan de werf
„Blohm und Voss" te Hamburg voor het
bouwen van 2 vrachtschepen met passa-
gersaccomodatie, elk ruim 10.000 ton d.w.
met een dienstsnelheid van 16 tot 17
mijl.
Het verstrekken van deze opdracht aan
de werf werd mede bepaald door de gun
stige leveringstijden. Oplevering zal kun
nen plaatsvinden November 1956 resp.
Februari 1957.
(Van onze correspondent).
De heer K. uit Babberich, die Maandag
morgen 6 Juni op de rijksweg Zevenaar
Arnhem op zijn bromfiets door een wiel
rijder werd aangereden en daarbij zo
ongelukkig terecht kwam, dat hij in zorg
wekkende toestanden het ziekenhuis te
Zevenaar moest worden opgenomen, is
aldaar Zaterdagmiddag zonder bij bewust
zijn te komen, overleden. Het slachtoffer
laat een weduwe met vijf jeugdige kinde
ren achter.
Onder voorzitterschap van de heer J.
Hendriks, gemeenteraadslid te Gronin
gen, is Zaterdag in Utrecht een besturen-
conferentie gehouden van de Christelijke
Volkspartij.
Uitvoerig verslag werd gegeven van de
op verzoek van het hoofdbestuur van de
C.V.P. gehouden besprekingen met de
Chr. Hist. Unie en de Antirevolutionaire
Parij.
De vergadering heeft als haar oordeel
uitgesproken:
1. Dat van de besturen van deze beide
partijen geen daadwerkelijk initiatief is
te verwachten om binnen afzienbare tijd
te komen tot eenheid van de protestanten
op politiek terrein; 2. dat dit eensdeels een
gevolg is van onwil, maar anderzijds en
wel in belangrijke mate een gevolg is van
de berustende houding van de leidingge-
7snde personen in deze partijen; 3. dat de
scheppen, maar om eerbiediging van de practische politiek van de christelijke
partijen nog steeds als een voortzetting
van de vooroorlogse koers moet worden
beschouwd en dat daarin geen noemens
waardige verandering is te verwachten;
4. dat de christelijke partijen nauwelijks
beroerd worden doordat ongeveer 200.000
protestantse kiezers hun stem uitbrach
ten op een niet-christelke partij en in het
algemeen niet zien of willen Zien, dat het
merendeel dit heeft gedaan op grond van
de practische politiek der christelijke par
tijen; 5. dat eenheid zonder koersveran
dering als een ramp voor ons volk wordt
gezien en dewerom voor velen een aan
leiding zou zijn de christelijke partijen te
verlaten; 6. dat „eenheid" en voorts ook
een werkelijk christelijk sociale politiek
alleen kan worden bereikt door de Chris
telijke Volkspartij.
De vergadering besloot om voormelde
redenen haar actie voor eenheid en
koersverandering krachtig voort te zet
ten en voorts aan het komende congres
voor te stellen in 1956 aan de Kamerver
kiezingen deel te nemen.
