Tsjoikowski's Eugène Onegin
STICHTING VAN INHEEMSE KERK KERN
VAN MISSIE-PROBLEEM
Er komt geen oorlog met Troje
Boymans ZOMEREXPOSITIE
„interleber" trekt veel
Rassenonderscheid aan Zuid-
Afrikaanse universiteiten
OPENING TE SCHEVENINGEN
DE BEST VERZORGDE VIJFTIG
BOEKEN VAN 1954
HOLLAND-FESTIVAL
SSfyRW* SSttiw-
Holland-Festival
Op elk gebied wat nieuws
Minister Beyen naar
Londen
De Missie op de drempel van n nieuwe tijd
Uitstekend toneel bij de Haagsche Comedie
Wat particulieren verzamelden
Grote „alarm-uittocht"
Internationale studentendelegatie krijgt
geen
visum
DONDERDAG 16 JUNI 1955
PAGINA 7
Nederlandse Opera luidt Amsterdams Holland-Festival
in met gala-première
Zwaartepunt verschoven
KATER EN WIJSHEID
NIEUWE ATOOM-
ACCOORDEN GETEKEND
De voorstelling
SPRONG NAAR REDDING
WERD NOODLOTTIG
EXPOSITIE IN A'DAMS
STEDELIJK MUSEUM
Ook een Prisma-boek
KVC OPENT VEERTIGSTE
JEUGDHERBERG
ONVERANDERD DIVIDEND
VER. BLIKFABRIEKEN
RUILVOET IN MAART IETS
VERBETERD
RIA MATHING WON DE
LANDELIJKE VERKEERS-
PRIJS VRAAG
Hectors strijd
Voortreffelijke voorstelling
DE vierde Internationale Beurs
voor schoenen, leder, lederwa
ren en aanverwante branches,
welke onder de naam „Interleder
in de loop der jaren een vertrouw
de klank heeft gekregen en deze
week in het parterre-gedeelte van
de Jaarbeursgebouwen op het Vre-
denburg te Utrecht wordt gehou
den, biedt een aantrekkelijk en
overzichtelijk beeld.
Reeds de eerste dag mocht zij
zich in een zeer druk bezoek ver
heugen, waarbij ook belangstelling
uit het buitenland betoond werd,
o.a. door Argentijnen, Amerikanen
en Scandinaviërs. Bij elkaar was er
bezoek uit niet minder dan 14
landen.
Voor pantoffelhelden'
Eisenhower, 't kabinet en 15000
ambtenaren gingen „schuilen"
Wie Tsjaikowski niet als opera-componist kent, kent hem maar zeer on
volledig. En wie kent hem, heden ten dage en bij ons, als opera-componist?
Welke sterveling kent Mazeppa, de Maagd van Orleans, de Schoppenvrouw
zijn geniaalste werk misschien of zelfs Jewgiéni Onegin, die nog be
trekkelijk de befaamdste, en zeker de dankbaarste is onder Tsjaikowski s
dramatische composities? En toch vinden we daar zijn figuur gecompleteerd,
in spectaculaire, en ook wel eens vulgaire etaleringen, in sccnes die meer
lyrische dan dramatische hoogtepunten hebben, en die het bij onze groo-
ouders fabelachtig goed deden. Doen ze 't ook nog bij ons? Dat is voor ze
velen misschien de eerste en grootste vraag die deze repertoire-ui rei g
van de opera opwerpt: hoe zal Tsaikowski zelf het doen. De zoetheid
zijn landelijke idylles, de bijna hysterische passie van zijn Tatjana, e „p -
deur van zijn staatsiebal, de zielsconflicten van zijn Onegin ra en
nog? Hebben ze voldoende psychologische ondergrond en artistieke emotie om
de barrière van ruim 75 jaar te doorbreken?
geleid hadden Caspar Broecheler ge
ëngageerd- Een goede bekende, of in dil
geval eigenlijk geen goede, want men
kon al van te voren vermoeden dat zijn
stem te diep is voor deze baritonale rol
waarvan bovendien de sfeer hem niet
ligt, zodat hij zou gaan forceren, eu
stroever, voeaal gesproken nasaler, voor
de dag zou komen dan nodig was. Ver
moedens die geheel bewaarheid werden
al bleef zijn creatie aannemelijk. Van de
Chileense tenor Vinay had men blijkbaar
uit zijn onvergetelijke Otello ont
houden, dat hij zo goed jaloers kon zijn
en zo levensecht doodvallen, weswege
men hein voor Lensky had gecharterd.
Tsjaikowski is deze Zuiderling echter
niet zo op het lijf geschreven als Verdi,
en zijn techniek of liever zijn niet-
techniek verkeert nog steeds in de
impasse die zich vorig jaar reeds aan
kondigde: met een paar jaar grondige
herscholing was Vinay de grootste tenor
van de wereld.
Intussen, ook nu is hij een begenadigd
artiest en zijn monoloog tijdens de duel
scène was onvergetelijk: het 2e hoogte
punt van de avond. Het eerste lag onbe
twistbaar in de fenomenale briefscène
van Tatjana- Was Brouwenstijn in het,
eerste tafereel nog wat geremd maar
daar hadden alle uitvoerenden intonatie
moeilijkheden en schoot zelfs Krannhals
tekort, wat ook wel wat aan de ongeluk
kige stemvoering van de muziek zelf ligt
in het 2e en de verdere taferelen toonde
onze primadona zich ook voor deze
emotionele rol weer als geschapen en trok
zij met accoord bevinden van Tsjai
kowski als gezegd het centrum van het
Wie het dichtwerk van Poesjkin leest,
dat er aan ten grondslag ligt, zal mij
waarschijnlijk toegeven dat men zich aan
de genialiteit èn van taai èn van conflict
nok heden nog allerminst kan' onttrekken.
De geblaseerde bevooroordeeldheid va
zijn hoofdpersoon is. vooral in het ?.aQ
van zijn land en kaste, aannemelijk en
yplfs suggestief en ook de onbevred g
heid en het laaiend temperament van 3
tegenspeelster zijn echt en vaak aa g j
pend. In het libretto echter dat SjilowSki
van t gegeven maakte, tree
taalkracht op de achterfp°mijdeiijk nog
stuk geheel naar zich toe. Van de andere
vrouwenrollen noemen wij vooral de
zuiver-simpele Njanja van Jo v. d. Meent
Van de kleinere mannenrollen prijzen
we de Gremin van Halkman.
Dat deze opvoering over het geheel
geslaagd mag heten, ligt ditmaal echter,
meer nog dan aan de muziek, aan de
tintelende, echt-Russische regie van
Scharoff en Bouchène, die ook de
choreografie van Frangoise Adret gunstig
beïnvloedde. Het geheel werd een knap
stuk Empire. En nu de vraag die voor
ons hoofdvraag was. „Doet" de Onegin
het nog? Wij geloven bet per slot wel. Ze
mag wat goedkoop zijn. en wat te lang,
maar deze uitvoering bracht zoveel
muzikale schoonheid en werkelijk senti
ment aan 't licht, dat het werk waard is
op het programma te blijven- Het succes
was voortdurend groot.
De première, ingeluid door het Wilhel
mus, werd o.a. bijgewoond door de
commissaris der Koningin voor Noord-
Holland, de heren Remken, de Roos en de
Russische gezant. H. N.
In het Palace hotel in Schevenin-
gen heeft ir L. J. M. Feber gister
middag de Holland Festival-club
geopend. De cultuur, zo zeide hij, is
een ernstige én ook een blijde aan
gelegenheid. S.pr. merkte op. dat het
hem aang.enaam zou zijn, dat in
deze club de „homo sapiens" en de
'..homo ludens" een rol zouden spe
len. Wijzende op de bar. zeide ir
Feber. dat deze ook een essentieel
element van de club vormde. Hij
wees op het woord van Nietzsche
dat het onderscheid tussen de
Franse en Duitse cultuur samen
hing met de drank, die deze vol
keren dronken, namelijk wijn en
bier. Met een verwijzing naar het
Griekse symposion zeide hij, dat de
combinatie tussen de „kater" en het
streven naar wijsheid niet altijd een
ongunstige combinatie behoefde te
zijn. Hij hoopte, dat ook de Hol-
land-Festival-club zou mogen bij
dragen tot verheviging van de
levensintensiteit.
Drie nieuwe tweezijdige accoorden
over samenwerking op het terrein van
het vreedzame gebruik van atoomener
gie tussen de V. S. enerzijds en Groot
Brittannië, Canada en België ander
zijds zijn Woensdagochtend in het Wit
te Huis te Washington getekend.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Harold MacMillan, heefl
Woensdag in het Lagerhuis bekend ge
maakt, dat het in het Witte Huis gete
kende BritsAmerikaanse accoord ook
voorziet in de uitwisseling van inlich
tingen over atoomenergie ten dienste
van defensiedoeleinden.
sche
TLhrnkpn boet in' aan hechtheid en het
^aartepuAt verschuift van Onegin fdie
*a de componist gehaat werd) naar
Tatjana (die hij aanbad). Deze opera
hoort tot die eigenaardige werken, die
eigenlijk naar de verkeerde genoemd zijn
Zoals Verdi's Travatore beter Azucena.
en zijn Otello beter Jago had kunnen
heten, zo was voor Tsjaikowski's Onegin
eigenlijk „Tatjana" een passender naam
geweest.
Zodoende beweegt zich zijn opera in
'n andere atmosfeer dan Poesjkins werk;
werd ze enkel door de text bepaald dan
was het een banalere atmosfeer; maar ge
lukkig is daar de muziek die ofschoon
het ook haar niet aan banaliteiten ont
breekt .toch in staat is 't stuk diverse
puur muzikale en muzikanteske hoogte
punten te verlenen. En alleen daarom al
zijn we er dankbaar voor dat de Ned.
Opera haar publiek eens met de Onegin
confronteert.
Dat haar daarvoor dirigent Krannhals,
decorschilder Bouchène en regisseur
Scharoff ter beschikking stonden was bij
voorbaat bemoedigend, en ook voor de
Tatjana van Brouwenstijn en de Olga
van Canne Meijer kon men goede ver
wachtingen koesteren. De moeilijkheid
lag echter vooral bij de twee grote man
nenrollen Onegin en Ljenski. zelfs als
men die van buiten liet komen.
Voor Onegin had men nadat con
tacten met België weer eens tot niets
Het Britse ministerie van buitenlandse
zaken deelt mede, dat minister J. W
Beyen van 20 tot 22 Juni a.s. een bezoek
zal brengen aan Londen teneinde mei
leden van de Britse regering de resul
taten te bespreken van de jongste confe
rentie van de zes Westeuropese K.S.G.-
landen op Messina.
Van Britse zijde wordt medegedeeld, dat
de Britse autoriteiten met genoegen ken
nis zullen nemen van de inzichten van
minister Beyen over de ontwikkeling op
het gebied van de Europese integratie. Er
wordt echter op gewezen, dat de in Mes
sina behandelde vraagstukken van zodan'g
ingewikkelde aard zijn, dat niet verwacht
ka'n worden, dat de Britse regering reeds
thans haar opinie over deze vraagstukken
zal kunnen uitspreken. De Britse regering
heeft nog geen uitnodiging ontvangen deel
te nemen aan de voorbereidende bestude
ring. waartoe op de conferentie van Mes
sina werd besloten, maar zij heeft offi
ciële mededeling van de president der
conferentie ontvangen, dat haar binnen
kort een uitnodiging hiertoe zal worden
overgebracht.
Minister Beyen zal zijn bezoek aan Lon
den brengen in zijn hoedanigheid van
voorzitter van de commissie van minis
ters van Buitenlandse Zaken der landen .7„„ïndieën
tan de Europese Gemeenschap voor Ko- j de Amerikaanse neger-folklore^
Jen en Staal.
Hoe conventioneel de inzet der Sche-
veningse staggione van het Holland-Fes
tival ook -moge lijken, toch was de inzet
met Schubert's He Symphonie even
joyeus als zinvol. Ofschoon dit werk
meer dan een eeuw oud is, heeft deze
muziek nog een stuwkracht als een
stroom die somtijds kabbelende vloeiingen
heeft en dan weer overslaat in een vol
heid van beweging welke alles op haai
weg meesleurt. In haar zachte vloeiingen
staat deze muziek rechtstreeks onder in-
vloed van Haydnp en Mozart s symphoni-
sche concepties en in zijn vehemente
kracht dicht bij Beethoven, ja zó dicht,
dat men de schepper der Vile Sympho
nie wat te duidelijk herkent.... Het be
vreemdende is evenwel dat dit werk van
Schubert bijna nimmer gehoord wordt en
op het repertoire van het Residentie
orkest niet voorkomt.
Daarom was, het goed dat de Duits-
Amerikaanse dirigent William Steinberg
ze met dit orkest introduceerde en wel
met veel overtuigende kracht, met een
beheerst, spanningsrijk gebaar.
Dat de beroemde solist van deze avond
W Scheiderhan een groot succes zou be
halen met Brahms' Vioolconcert was te
voorzien. Doch deze muziek wordt te
veel gespeeld en ze is te gerekt van
structuur om van begin tot eind de aan
dacht nog gespannen te houden.
Veler interesse ging uit haar het
stuk van deze avond, George Gershwi
Simphonic picture „Porgy and _Bewi
Het is een symphonische bloemlezing
uit een volksopera welke de com
ponist van „Rhapsody ini Bennett
samenwerking met Riissei-Ben
voor symhonie-orkest heeft getra
poneerd Men bemerkt reeds bij ae
inzet dat het arsenaal der moderne
orkestratiekunst ten volle wordt benu
Men bemerkt even later dat Gershwin uit
DE klacht van de Indiase bisschop-1 Zonder meer kan men zeker geen juiste
pen-conferentie van '51, die mgr dr peiling maken van het missie-élan. Mis-
i\/r»<inin, innnn- schien echter geeft p. dr Anta Freitag SVD
in zijn >,Die Neue Missionsara", waarvan
thans een Nederlandse vertaling versche
nen is een kleine aanwijzing. Voor wat
betreft de inschakeling van lekenwerk-
krachten in de missie, staat Nederland met
twee organisaties op dit gebied ALMA
en Missieschool Ubbergen, die overigens
uitstekend werk verrichten allerminst
op de eerste plaats,
PATER Freitag's bedoeling is het zeker
niet een somber beeld van Nederland
of enige andere Europese natie op te
hangen. Hij stelt echter de klemmende
vraag aan de orde, of de oude katholieke
wereld wel voldoende haar aandeel kan
blijven leveren in dit „kerend missiegetij"
Zijn boek is een boeiende en openhar
tige! studie geworden van de huidige
stromingen in het missiewerk en van de
moderne apostölaatsmethoden.
De instorting van het koloniale regime,
het ontwaken der inheemse volken, de
communistische veroveringsstorm en de
structuurwijzigingen van de Islam, stellen
sedert enige decennia, en vooral sedert de
tweede wereldoorlog, <je Kerk voor geheel
nieuwe problemen-
Duidelijk heeft het inzicht baan ge
broken, dat het bekeringsprincipe, de
redding der zielenniet het belangrijkste
en enige doel der missie is. Het ver
wijderde en uiteindelijke doel van alle
missiewerk is de grondvesting der
Kerk, de stichting gus van een stabiele
Kerk" met inheemse clerus en hiërar
chie. dr Freitag's studie is een uitwer
king van deze stelling.
Men kan betreuren dat in de vertaling
is nagelaten de jongste gegevens over Chi
na en vooral Vietnam en over het neger-
vraagstuk in de V .S te verwerken. Op zich
echter is ..Kerend Missiegetij" een ideale
samenvatting voor hen, die zich voor de
missie interesseren. Mogen dit niet alleen
a.s. missionarissen zijn!
Lopend met de handen op zijn rug
een houdingdie ook typerend is voor
zijn vader volgt Prins Charles van
Engeland zijn moeder, Koningin Eliza
beth II, en zijn zusje Prinses Anne bij
hun aankomst in het Grote Park in
Windsor voor het bijwonen van polo-
wedstrijden, waaraan ook dc Hertog van
Edinburgh zal deelnemen. De koningin
draagt voor deze gelegenheid een een
voudige hoofddoek. Op de achtergrond is
nog juist de Koningin-Moeder zichtbaar.
Alph. Mulders signaleert in 't jong
ste nr van „Het Missiewerk"n.l. „dat
de gemiddelde priester in India niet vol
doende „mission-minded" is", geldt mu
tatis mutandis evenzeer voor Nederland.
En tvaar dit van priesters gezegd is,
hoeveel te meer zal dit dan niet opgaan
voor de Nederlandse katholieke leken.
Hoe is, op de drempel van een nieuw
missietijdperk, de stand van zaken in
Nederland? Alom wordt onze grote bij
drage aan religieuze werkkrachten ge
roemd. Maar het thuisfront? Durft men
met zekerheid te ontkennen, dat het
missie-élan niet tot een bloedloos zela-
tricen-dom is verschraald, waarbij men
meent met het dubbeltje per maand van
de zaak af te zijn
kernachtig naïef, jong, argeloos en op
recht Maar het ongeluk Is dat hij ze als
opera waarschijnlijk in een juiste volg
orde en in samenhang met het tekstueel
gegeven benut heeft, doch overgeheveld
naar het domein der symphonische kunst
er weinig raad mee weet.
Hij plaatst n.l. de ene melodie naast
de andere, ontwikkelt ze niet. verwekt
geen spanningen van structuur. Men gist
daarom voortdurend naar het einde dat
verlengbaar of verkortbaar is en steeds
volgens eenzelfde procédé.
Dit alles was zeer amusant, somwijlen
boeiend door de flarden van zuivere
Negro-spiritual-melodiek maar als com
positie zonder betekenis.
Veel publiek juichte de dirigent bij
herhaling toe. M. M.
Door naderende trein op slag
gedood
(Van onze correspondent)
Woensdagmorgen heeft te Lent nabij
het viaduct, op de spoorlijn een ernstig
ongeval plaats gehad, waarbij de heer W
Schotsman uit Utrecht op slag werd ge
dood.
De heer Schotsman, die uitvoerder bij
Werkspoor was, bevond zich op een der
lijnen en moest deze verlaten, omdat de
trein, die om 12.01 uur uit Nijmegen ver
trekt, in aantocht was. Hij sprong over op
de andere lijn, doch daarop naderde de
personentrein, die om 11-53 uur uit Eist
was vertrokken. De heer W- kon zich niet
meer in veiligheid stellen, werd door de
trein gegrepen en op slag gedood. Zijn
lichaam werd deerlijk verminkt.
De trein kwam met ruim een kwartier
vertraging in Nijmegen aan.
heeft opgediept die representatief zijn
(Van onze Amsterdamse redactie)
yAN 7 t/m 27 Juni wordt in het
Stedelijk Museum te Amsterdam
een expositie gehouden van de vijf
tig typografisch het best v®reor0~®
boeken, die in het algelopen jaar zijl
uitgegeven. De werken zijn op hun me
rites beoordeeld zoals dat al zes jaar
is geschied door een onafhankelijke
jury, die ditmaal bestaat uit de heren
ir C. JAsselbergs, voorzitter, dr G. W.
Ovink, R. Kuipers, Chr. Leef lang en J.
B. Samson. Deze deskundigen zijn een
stemmig tot de conclusie gekomen dat
de geïllustreerde boeken en plaatwer
ken, over het algemeen van een behoor
lijk niveau waren, maar dat er geen
werkelijk onberispelijke edities zijn ver
schenen.
Als een van de oorzaken voor het feit,
dat de meeste uitvoeringen niet de hoog
ste graad van kwaliteit bereikt hebben,
zag de jury in de hoogconjunctuur. Zij
adviseert de uitgevers dan ook er zo veel
mogelijk naar te streven, dat de productie
en de verschijning over een lange tijd
plaats hebben. Anders wordt de druk
kunst een .bloedloze en mechanische aan
gelegenheid", zoals zo vaak het geval is
fn dl Sinterklaastijd, wanneer immers de
uitgevers onder hoogspanning
werken. „Er kan, aldus de jury. in Neder
land goed gereproduceerd, gearukt
gebonden worden de vijftig boeken v
dit jaar zijn hier weer een bewijs van
maar juist voor het gewone, niet specta
culaire werk kan men zich slechts op de
enkeling verlaten, De anderen schijnen
zich alleen in te spannen als er iets heel
bijzonders aan de hand is Het is te
hopen dat er geen conjunctuurdaling
nodig zal zijn om de prikkel te verschaf
fen voor de verbetering ook van het ge
middelde peil."
IN de rubriek „Romans, gedichten en
essays" werden o.a. bekroond „De bal
lade van de oude matroos" van Samuel
Taylor, uitgegeven door J. M. Meulenhoff.
de roman van Max Dendermonde, „De
wereld gaat aan vlijt ten onder" en Jacob
van Lennep's „Ferdinand Huyck", versche
nen in de Prismareeks. Ook de „Vrouwen
van Parijs", op de gevoelige plaat vastge
legd door Nico Jesse, hebben zich ondei
de vijftig beste weten te scharen, evenals
het herdenkingsboek van de P.T.T.. uitge
geven door dit staslsocc.ri.jl ter gelegen
heid van zijn 60-jaj'lg. bestaan. „De film
A. E. van Driel, waarvan de uitgave is
verzorgd door J. Musses te Purmerend,
heeft zich eveneens een plaats opder de
uitverkorenen weten te veroveren.
Al deze werken en de motieven, waar
om zij bekroond zijn, heeft men op een
overzichtelijke manier verzameld in een
zeer fraai uitgegeven catalogus, die een
uitstekend visitekaartje vormt voor de
vijftig best verzorgde boeken. Deze gids
wordt aan de bezoekers van de tentoon
stelling, welke georganiseerd is onder
auspiciën van de Vereniging ter bevorde
ring van de belangen des Boekhandels,
gratis aangeboden.
Is de oorlog onvermijde
lijk? Of kan menselijk over
leg hem tegenhouden? Deze
vragen, zeer belangrijke vra
gen voor het mensdom door
de hele wereldgeschiedenis
heen, hebben als uitgangs
punt gediend voor „La guer
re de Troie n'aura pas lieu",
het stuk van Jean Giran-
doux, waarmee de Haagsche
Comedie gisteravond in de
Koninklijke Schouwburg het
Holland Festival inzette. Gi-
randoux ging deze vragen te
lijf met de charme van zijn
Franse slagvaardigheid, die
hem eens de naam van „de
tovenaar" bezorgde. Ook in
dit stuk is hij de tovenaar,
die briljante dialogen tegen
elkaar laat kaatsen, die
jongleert met woorden en
paradoxen, maar die bij al
dat vuurwerk zelf mild scep
tisch op de achtergrond staat
als een meelevende, maar
ook ironische toeschouwer
bij het marionettenspel, die
zijn woorden in gang zetten.
Lang laat hij het publiek
niet in het onzekere over de
opzet van zijn stuk. In de
allereerste scène, de ontmoe
ting van Andromache en
Cassandra, ligt reeds het be
slissende contrast van het
spel besloten. Andromache
vertegenwoordigdster van de
wil tot leven en van het gezond verstand,
staat er met haar simpel optimisme
tegenover de meewarige glimlach van
de zieneres Cassandra, die weet dat niet
SCH. de mens of diens stemming bij zonne
schijn, maar het noodlot de vraag omtrent
..Kerend Missiegetij", door dr Ant. oorlog of vrede beslist. Zo is het nood-
Freitag SVD vert. dr Th. Dams. Uitgege- lot, de hoofdpersoon van de klassieke
ven bij boekhandel St WiiRbrordus, Deur- Griekse tragedie, door Giraudoux op-
ne, 1955. niéuw in het centrum van een toneelstuk
Op Dinsdag 21 Juni zal de bisschop-
coadjutor van Roermond, mgr dr J. m.
J Hanssen de veertigste jeugdherberg
van de Katholieke Vacantiehuizen en
Jeugdherbergen Centrale Kasteel Re
vieren" te Klimmen (Limburg) plechtig
inzegenen. Na de inzegening zal. narDens
de commissaris der Koningin de offi-
ciële opening worden verricht door mr
René Höppener, lid van Ged. Staten van
Limburg.
„Kasteel Revieren", dat een capaciteit
bezit van 150 bedden en uitsluitend is
bestemd voor jongens, is bijzonder goed
geoutilleerd en zeer modern ingericht,
Reeds nu zijn honderden aanvragen bin
nengekomen voor een kort of lang ver
blijf.
Van 10 Juni tot met 25 September
zal in het Museum Boymans een zeer
omvangrijke en belangrijke tentoonstel
ling worden gehouden van kunstschatten
uit Nederlandse verzamelingen. De opzet
van deze tentoonstelling, die wordt inge
richt in het kader van de Nationale
Energietentoonstelling E '55> js te laten
zien wat door de energie van de Neder-
lai.dse particuliere verzamelaars is be
reikt.
Elisabeeth Andersen en Paul Steenbergen in „Er
komt geen oorlog met Troje".
geplaatst. Niet het ingrijpen van het
echter is voor hem het belangrijkste,
maar de analyse, de psychologische van
de strijd, welke de mens tegen het
noodlot voert.
Hij situeert deze strijd in Troje, gedu
rende de korte periode die de Trojaanse
oorlog voorafgaat. Hector, als overwin
naar in een juist beëindigde oorlog terug
gekeerd, wil Andromache en haar toe
komstige zoon een volgende oorlog be
sparen, Deze dreigt namelijk uit te bre
ken daar de Griekse prinses Helena door
de Trojaan Paris is geschaakt en de Grie
ken reeds de haven naderen om genoeg
doening te eisen.
Het initiatief een tentoonstelling in
deze vorm te houden is utgegaan van
wijlen de heer D. G. van Beuningen, De
heer Van Beuningen was ook Voorzitter
van het Comité van Voorbereiding, waar
in een reeks vooraanstaande verzame
laars in ons land zitting heeft genomen.
Dank zij de zeer grote medewerking
zal het mooiste op tal van gebieden uit
vrijwel elke verzameling van betekenis
te zien zijn.
De tentoonstelling omvat ruim 200
schilderijen van de 15e tot en met einde
van de 19e eeuw, waaronder werken van
Van Eyck, Geertgen tot Sint Jans, Gerard
David. Jan Gossaert, O. Matsys, P. Brue-
gel dé Oude, A. Moro. H. Averkamp, A.
Bosschaert Jan Bruegel, Adriaen Brou
wer, Jan von de Cappelle, A. Cuyp, Jan
van Goyep, Frans Hals, Jan van der Hey-
den, 1.1. Hobbema, Ph. de Koninck, Ga-
briël Metsu, A. van Ostade, Rembrandt,
Rubens, Jacob van Ruisdael, Salomon
van Ruisdael. P. J- Saenredam, Jan
Steen, Gerard Terborch, Emanuel de
Witte, Fr. Boucher, Guardi, Lancret,
Pater, Boudin, Damier. Gauguin, Van
Gogh, Jongkind, Monet. Sisley.
Een belangwekkende groep van mid
deleeuwse beeldhouwkunst zal worden
geëxposeerd terwijl de groep bronzen uit
de XVe en XVI eeuw, met werk van
meesters als Bertoldo dit Giovanni, An
drea Riccio, Pierno da Vnc, Giovanni da
Bologna AÜessandro Vittora, van grote
betekens en schoonheid is.
De zilversmeden, vooral in de Neder-
lande gedurende de XVIIe eeuw, zullen
met een reeks van hun fraaiste meester
werken zijn vertegenwoordigd.
Behalve een aantal stukken Italiaanse
majolica zullen van het Delftse aarde
werk de zeldzaamste voorbeelden van
„zwart Delftsch", Hoppesteyn en Fry-
tom bewonderd kunnen worden.
Van deze tentoonstelling verschijnt een
zeer uitvoerige catalogus met 256 af
beeldingen.
Door de N.V. Vereenigde Blikfabrieken
wordt voorgesteld het dividend over 1954
te bepalen op 9 pet (onv.). Het saldo
der exploitatierekening heeft bedragen
3.725.869 (v.j. 2.950.165).
Het door het C.B.S. berekende prijs-in-
dexcijfer voor de invoer is Maart met 1
punt gedaald t.o.v. de voorgaande maand,
Voor de uitvoer kwam dit cijfer 3 punten
hoger t.o.y. Februari. De ruilvoet heeft dus
een kleine verbetering ondergaan.
De hoeveelheidsindex belandde in Maart
voor de invoer op 223 (v-m. 191), terwijl
het overeenkomstige cijfer voor de uit
voer op 378 (359) belandde.
Onderstaand staatje geeft van het ver
loop der cijfers een overzicht. (Basis 1948
100),
Febr- Mrt Febr. Mrt
Hoeveelh. index 1954 1955
invoer
150
204
191
223
Uitvoer
276
360
359
378
Prijsindex
Invoer
116
112
114
113
Uitvoer
101
99
97
100
ln beeld", van dr L. M. L. Peters en A. Amsterdam.
De 16-,jarige Ria Mathing, wier blozen
de wangen scherp afstaken tegen haar
blauwe truitje, was gisteren uit Zwolle
met haar familieleden naar Amsterdam
gereisd, waar zij tot haar verrassing de
hoofdprijs in ontvangst kon nemen van
de landelijke verkeersprijsvraag, die was
georganiseerd door het Verbond voor Vei
lig verkeer in samenwerking met een mar-
garinefabriek. Ria had de 17 verkeersfou-
ten in een op grote schaal in den lande
verspreide verkeerskrant feilloos opge
spoord en daarom kreeg ze een fonkel
nieuwe luxe bromfiets. De tweede hoofd
prijs. eenzelfde vervoermiddel, kwam in
handen van de heer Karei L. Fonk uit
Met al de koelbloedigheid, overredings
kracht en adeldom van zijn krachtige
persoonlijkheid staat Hector voor de vre
de op de bres. Nu eens met diplomatieke
handigheid, dan weer door redelijke ar
gumenten of door het gewicht van zijn
autoriteit ruimt hij de ene hinderpaal na
de andere uit de weg. Paris wil de beslis
sing aan Helena laten. Priamus legt zich
er bij neer, de vurige poëet Demokos
wordt de mond gesnoerd, de rechtsge
leerde omgekocht. De lichtzinnige Hele
na zelf, in de ban geraakt van Hector's
ernst wil naar Hellas terugkeren en de
Griekse onderhandelaars, aanvankelijk
op oorlog belust, schijnen tenslotte ge
voelig voor Hector's rechtschapenheid. Zo
wint de oprechte humaniteit van de
Trojaanse generaal op alle fronten. Maar
achter de woorden der mensen, zo laat
Giraudoux voelen, schuilt de geheimzin
nige drang om het éndere te doen. Hec
tor wint, maar bij iedere overwinning
ziet hij zij ninzet verder verloren gaan.
Niet de menselijke rede heeft het laatste
woord, maar de menselijke domheid die
op een loos gerucht een dronken Griek
vermoordt, een toevallig incident dat,
wanneer het doek al valt over het op
vrede hopend Troje, toch de oorlog ont
ketent. Het doek gaat weer op en als
een symbool van de onzinnigheid staat in
de geopende oorlogspoorten het omhel
zende paar Helena enTroilus. Een
andere gril van het noodlot, waarmee Gi
raudoux' ironie de absurditeit van de
oorlogsaanleiding laat zien. Zo weinig
immers betekent Heiena's liefde voor Pa
ris. door allen beschouwd als het voor
naamste beletsel voor de vrede
poëzie en vernuftige dialoog, waarin ove
rigens hier en daar het blauwe potlood
zou kunnen worden gehanteerd wil het
stuk al te jonge oren niet stoten.
De Haagsche Comedie heeft bijzonder
veel zorg besteed aan de uitvoering,
die dan ook voortreffelijk mag heten.
Karl Gutman had de regie sober gehou
den, op enkele caricaturale „oude bok
ken" na, die in de gekozen speelstijl dan
ook vreemd detoneerden. Dat leek ons
de enige vlek in een gave vertoning, die
gedragen werd door drie hoofdspelers
Paul Steenbergen (Hector), Elisabeth
Andersen (Andromache) en Myra Ward
(Helena).
Steenbergen gaf de ernstige noblesse
van Hector gestalte en toonde zich in
menig detail bijvoorbeeld in de graf
rede en in de eerste scène met Helena
weer een groot acteur wiens spel impo
neert omdat het van binnen uit komt.
Elisabeth Andersen personifieerde de
vrouwelijke gevoeligheid; Myra Ward
was het ongrijpbare wezen Helena, op
wier grillen Hector's argumenten geen
vat hebben maar die in haar „kleur-
prentenboeken" visioenen ziet waarvan
de brave generaal slechts de vage con
touren in de pupil van Heiena's ogen
kan vermoeden.
Van de vele andere spelers en speel
sters verdienen de zelfverzekerde Cas
sandra, van Ida Wasserman en de met
grandeur gespeelde Priamus van Cees
Laseur vermelding naast de verrassend
goede vertolking door Coen Flink van
Paris, een onbezorgde en trotse minnaar.
Ook Dick van Veen was uitstekend als
de rechtsgeleerde. Pim Dikkers (Odys
seus) trof in het sceptische tweegesprek
met Hector de juiste toon en Jan Retel
maakte Ajax' plotselinge ommezwaai tot
vriendschap acceptabel. Iris, op een wolk
neergedaald om de verschillende uitspra
ken der goden over te brengen werd ge
speeld door Do van Stek.
De vertoning werd ondersteund door
suggestieve decors met veel ruimtewer
king van Wim Vesseur en enkele bege
leidende muziekeffecten van Jurriaan
Andriessen.
Minutenlang heeft de slechts gedeelte
lijk gevulde zaal gegalmd van het ap
plaus, dat onder een ruime bloemenhulde
tot een ovatie groeide, waarin regisseur,
decorontwerper en componist deelden,
maar waarin de drie hoofdpersonen te
recht het grootste aandeel hadden.
P.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Er worden weer verschillende nieuwe
artikelen gepousseerd en voor wat de
nieuwe mode bij de schoen betreft heb
ben wij onze lezers reeds ingelicht Noe
men wij nog fraaie zwarte suède flap
met borduursel, waarvan wij hier een
afbeelding geven en die bij elke gelegen
heid door de dames gedragen kunnen
worden. Op het eerste gezicht zou men
voor wat het model betreft aan een een
voudig a .o toff eitje denken, doch dit
schoe past ook zeer wel bij een
cocktail-jurkje.
Er is een nieuw soort jongensschoenen
met garantiezolen, die eraan gevulcani-
seerd zijn. Bij een andere firma zagen
we heren-, werk-, jongens- en meisjes
schoenen met rubberzoien, waarvan de
verbruiksduur op 6 maanden wordt gega-
garandeerd.
Voor hen, die graag op pantoffels lopen
worden kameelharen pantoffels met
extra dikke zolen gebracht, welke op
een speciale manier gevulcaniseerd zijn.
In dezelfde stand zijn rubberkaplaarsjes
met een bijzonder soort loopzooi geëxpo
seerd.
Een voor Nederland nieuw artikel zijn
vederlichte plastieken voetvormen. die
in te vervaardigen schoenen kunnen wor
den ingebouwd, zodat men veel prettiger
en lichter loopt. Het euvel van doorge
zakte voeten, die een natuurlijke onder
grond krijgen, wordt voorkomen. Op
orthopaedisch gebied vonden wij nog een
andere noviteit, die gewaardeerd zal
worden, n.l. wasmodelleerplaten, waar
mee in twee minuten een paar anato
misch zuivere voetmodellen gemaakt
wordt.
Een lederwarenfabriek komt uit met
voor het zomerseizoen afwasbare tassen
in verschillende nieuwe kleuren.
Bijna niet te onderscheiden van suède-
leer is een textielproduct, dat geheel ge
makkelijk gereinigd en verwerkt kan
worden.
Een verbetering is verkregen met reeds
eerder toegepast nylongaren, dat vroe
ger te elastisch was. doch nu een normale
trek heeft.
Ook op het gebied van gereedschappen
treft de bezoeker verscheidene nieuwe
snufjes aan,
President Eisenhower, de leden van de
Amerikaanse regering en ongeveer 15.000
ambtenaren uit de Amerikaanse hoofdstad
Washington, begaven zich gisteren Woens
dag toen sirenes in 91 Amerikaanse
en Canadese steden het begin van groot
scheepse luchtbeschermingsoef cningen
aankondigden, naar geheime verblijfplaat
sen op een afstand van 500 km van de
hoofdstad, waar zij tot het einde van de
week hun werkzaamheden, zo goed en zo
kwaad als het gaat, zullen voortzetten.
Bij deze oefeningen gaat men er van
uit, dat Brooklyn (in de staat New-York)
getroffen is door een waterstofbom, waar
door drie millioen doden zijn gevallen; dat
drie plaatsen in Alaska zijn getroffen door
geleide projectielen en dat Hawaii. Puer
to Rico en de zóne van het Panamakanaal
bloot staan aan beschieting met atoom
wapens door onderzeeboten.
Voorts gaat men er van uit, dat 50 van
de 91 belangrijkste steden in de Ver. Sta
ten en Canada zijn gebombardeerd en dat
de aanval op zeven steden zonder waar
schuwing geschiedde. Bij de oefening,
„operatie alarm" geheten, zullen de ver
bindingen en de organisatie van de lucht
verdediging worden beproefd. Voor de
eerste maal sedert de Britten in 1812 het
Witte Huis in Washington in brand sta
ken, vond een massale uittocht van de
Meesterlijk heeft Giraudoux deze ge- I Amerikaanse regering uit de hoofdstad
dachten vorm gegeven in een spel vol plaats.
(Van onze Haagse redactie)
De Zuidafrikaanse regering heeft zon
der opgaaf van redenen geweigerd visa
te verstrekken aan een delegatie van de
Internationale Studenten Conferentie, die
in de Unie een onderzoek wil instellen
naar de toestanden op het gebied van
het hoger onderwijs. Dit onderzoek was
op 8 Januari 1954 aangevraagd door de
Nationale Unie van Zuidafrikaanse Stu
denten. Aanleiding tot dit verzoek was
een resolutie aangenomen op de vierde
Internationale Studenten Conferentie te
fstanboel, waarin het rassenonderscheid
op zekere Zuidafrikaanse universiteiten
werd veroordeeld als in strijd met het
universele karakter van het hoger onder
wijs en als een inbreuk op de onafhan
kelijkheid van de universiteit.
De delegatie, die een onderzoek zou in
stellen bestaat uit Paul Sigmund. vice-
voorzitter van de Amerikaanse studenten
organisatie. Claus-Helmut Dehio, cx-pre-
sident van de Duitse Nationale Unie van
Studenten en Mohammed Radjab, ex-
voorzitter van de Indonesische studenten
organisatie. Voor hen werden drie maan
den geleden visa aangevraagd door het
internationaal secretariaat van nationale
J studentenunies, dat te Leiden is geves
tigd. Zaterdag berichtte de Zuidafrikaan,
se ambassade te Den Haag, dat het vi
sum voor Sigmund zou worden geweigerd.
Uit Bonn kwam de mededeling, dat ook
Dehio's visumaanvraag afgewezen is en
Maandag kwam uit Djakarta bericht, dat
ook Radjab een afwijzende beschikking
heeft ontvangen.
De mededeling van de ambassade te
Den Haag was ondertekend door de eer
ste secretaris Journalisten, die in de loop
van gistermorgen om nadere informaties
hadden gevraagd, kregen echter te horen,
dat op de ambassade niets bekend was
over de aanvraag van een visum voor
Sigmund. Naar men ons van de zijde van
het internationale studentensecretariaat
mededeelde, was bij de aanvraag als re
den voor het bezoek aan de Unie opge
geven: „bestudering van de verhouding
tussen de rassen in het Zuidafrikaanse
hoger onderwijs". Daarbij was de verze
kering gegeven, dat alle aspecten van de
situatie onbevooroordeeld zouden worden
bekeken. Het bezoek zou ongeveer drie
weken duren.
Bij de Internationale Studenten Confe
rentie zijn meer dan vijftig nationale stu
dentenunies aangesloten. Nederland wordt
daar vertegenwoordigd door de Neder
landse Studenten Raad De vijfde confe
rentie zal van 4 tot 14 Juli a.s. gehouden
worden te Birmingham.
