Zondagswet nu aangepast aan
de traditie
Chefarine.4
I
Molens Hazerswoude
De toepassing van Woordenlijst
Nederlandse Taal
;anin en Nehroe zingen
vredesduet
4
Officiële rode erkenning
O.LVrouw ter Noodin Heiloo
viert gouden „herstel"-feest
In ons land per 490 gelovigen
één priester
Bepalingen niet van toepassing op
uitingen met godsdienstig karakter
Overzicht
Tweede Kamer
In Moskous stadion
Vorig jaar tachtigduizend pelgrims
S5ÏÏS5 fSSKSfSJSS 5SVS5 ÖTff Sl
Wetenschappelijk succes!
Meten met twee maten
Sovjet-premier gaat op bezoek in India
Brekende ruiten rond
Ypenburg
mmmm
Evipan" nog in Delfzijl
Communistische vakorganisatie
holt achteruit
in Italië
Genade-oord trok door de eeuwen heen
talloze bedevaartgangers
Werd Runxput
„gekerstend"?
„Catholica" presenteert
eerste aflevering
Octave DeConinck
WOENSDAG 22 JUNI 1955
PAGINA 3
DAK
DODELIJKE VAL VAN
KONINGIN ELIZABETH NA AK
NOORWEGEN
SEMINARIE BESTE PLAATS
VOOR OPLEIDING
BRITSE INVITATIE AAN
NEHROE?
's-GRAVENHAGE, 21 Juni 1955.
De hele middag werd in beslag genomen door de behandeling van enkele
verzoekschriften en met het slot van de behandeling van de Zondagswet.
Om met de laatste te beginnen, hiervan restte nog slechts de behandeling
der artikelen en amendementen, de laatste, vijf in getal, nadat er enige waren
ingetrokken en gewijzigd.
Om deze na de behandeling van verleden week even in de herinnering
terug te roepen: er waren nu twee amendementen Bruins Slot (A.R.), één
van de heer Maenen (K.V.P.), één van de heer Stufkens (P-v.d.A.) en één van
de heer Krol (C.H.) Wilde men van socialistische zijde verder gaan en ook
uitingen van volkscultuur vrij laten, de heer Bruins Slot stelde een plaatselijke
beperking voor in dier voege, dat de bepalingen der wet niet van toepassing
zouden zijn in die gemeenten, waar naar het oordeel van Ged. Staten ver
lening van ontheffing zou indruisen tegen godsdienstige overtuigingen, welke
het volksleven aldaar overwegend beheersen. Laten wij er direct aan toevoe
gen, dat dit artikel met de steun van de K.V.P. met 44 tegen 29 stemmen
werd aangenomen.
aantekening, dat de communisten en ds
Zandt zich tegen deze verruiming voor
het katholieke Zuiden verklaarden.
Einde van de zaak-Fonteyn?
Zoals wij in de aanvang vermeldden,
was er verder zo het een en ander te doen
over een aantal verzoekschriften, waar
over de betreffende commissie der Ka
mer rapport had uitgebracht.
Hierbij was vooral één zaak, die de
aandacht trok en dat was de zaak van de
sergeant-konstabel Fonteyn, die 22 jaar
geleden uit de Marinedienst is ontslagen
en na alle rechtsinstanties te hebben
doorlopen, zich nu met een verzoek
schrift tot de Kamer had gewend.
Het ging erom, dat deze man was ont
slagen wegens ongeschiktheid voor de
dienst tengevolge van een bronchiale
asthma, maar dit zou volgens de heren
Scheps (P.v.d.A.) en Haken (Comrude
Maar de vrijheid kwam er natuurlijk
heel sterk aan te pas, vooral toen een
amendement van de heer Stufkens. waar
in gevraagd werd de bepalingen van de
Zondagswet óók niet van toepassing te
verklaren op door Ged. Staten aangewe
zen uitingen van volkscultuur, welke niet
als openbare vermakelijkheden in de zin
van de wet zijn te beschouwen, verzet in
de Kamer ontmoette. Dit amendement
werd verworpen met 29 tegen 43 stem
men. Vóór P.v.d.A., V.V.D. en C.P.N.
Een ander amendement van de heer
Bruins Slot had tot doel om op het terrein
van wat traditie en volksgebruik is of
niet, nieuwe twistappels te voorkomen.
Daartoe had hij in dit amendement een
wijziging voorgesteld, die erop was ge-
Staten de gelegenheid te ge
ven dit gedurende achttien maanden na
inwerkingtreding van dit nieuwe artikel
uit te paaken. Ook dit amendement, dat
een wijziging was van het oude amende
ment. om dit artikel te doen ingaan op 1
Januari 1957, werd met 44 tegen 29 stem
men aangenomen in dezelfde stemverhou
ding. namelijk P.v.d.A., V.V.D. en C.P.N
tegen.
Ondanks de verwerping van het amen-
dement-Stufkens verklaarde de heer
Stufkens toch voor het amendement
Maenen (K.V.P.) te zullen stemmen, dat
inhield dat de bepalingen van de Zon
dagswet niet van toepassing zullen zijn
op uitingen met een godsdienstig karak
ter, Dit beoogde dus uitingen van gods
dienstige aard, waarvan niet gezegd
kan worden, dat zij tot tradities
en gebruiken behoren, aan de wer
king van de Zondagswet te ont
trekken. Dit amendement, waarom de
gehele wijziging van de Zondagwet voor
een deel eigenlijk was begonnen, werd
zaak van „De Zeven Provinciën" zijn ge
weest. Die bronchiale asthma was maar
apekool, daar verschillende medici buiten
de marine hadden verklaard, dat er van
asthma bij deze man geen sprake was en
dat hij voor alle diensten zelfs in de
tropen geschikt was.
De staatssecretaris van Marine, de
heer Moorman, zette rustig uiteen, dat
deze man door verschillende medische
commissies uit de Marine voor de dienst
ongeschikt was verklaard, die van 1920 af
de ziektegeschiedenis van deze man had
den gevolgd. Latere keuringen door niet-
militaire artsen konden alleen maar mo
mentopnamen zijn. Dat er stukken uit
dit dossier om dit te bewijzen waren ver
dwenen. was zeer aanvaardbaar, omdat
stukken van het archief van de Marine,
dat tijdens de bezetting over verschillen
de panden was verspreid, door bomaan
vallen waren verwoest.
De heer Scheps diende ten slotte een
motie in, waarin hij vroeg een Kamer-
commisise te benoemen om deze zaak nog
eens opnieuw te bezien. Deze motie werd
echter verworpen met 28 tegen 46 stem-
CPN stemden alleen P.v.d.A. en
Een andere zaak was die van de heer
Van Daalen. die uit de verzetsschade-
regeling voor 38 maanden gevangenschap
tijdens de bezetting 10 per maand had
ontvangen. Hij wenste 100 per maand.
Maar de Kamer hield zich aan het rap
port van de commissie voor de verzoek
schriften.
Morgen komen de wijziging van de be
palingen van het Burgerlijk Wetboek be
treffende de ondertoezichtstelling van
kinderen en de adoptie aan de orde
F. S.
Advertentie
Belangrijke vooruitgang bij
bestrijding van pijnen en griepI
Dank zij ontdekkingen van geleerden is
er nu een middel, dat inderdaad beter
en krachtiger helpt. Een combinatie van
geneesmiddelen - elk op zichzelf al we
reldberoemd - blijkt namelijk nóg heil
zamer dan kon worden verwacht. Zij doet
werkelijk wonderen!
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
TEGfcN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN 85 ct
Nederlandse vervoerders
gedupeerd
Het Westduitse ministerie van ver
keer heeft het Nederlandse ministerie van
Verkeer en Waterstaat meegedeeld, dat
aan Nederlandse vervoerders niet wordt
toegestaan transporten uit te voeren tus
sen een ander land dan Nederland en
West-Duitsland. Zo is het de Nederlandse
ondernemer o.m. verboden retourlading
uit Zweden of Denemarken mede te nemen
met bestemming West-Duitsland.
De Nederlandse Internationale Weg-
vervoerorganisatie heeft nu de Nederland
se overheid dringend verzocht hiertegen
stelling te nemen, mede omdat vele Duitse
ondernemers transporten uitvoeren tussen
Nederland en een ander land dan West-
Duitsland.
(Van onze correspondent).
De dertigjarige leidekker A. M., af
komstig uit Helmond, is gistermiddag
tijdens werkzaamheden op het dak van
het station te Weert, komen te vallen. Hij
kwam zo ongelukkig terecht, dat hij op
slag werd gedood. M. was gehuwd en
vader van drie kinderen.
z.h.st. aangenomen, met aantekening dat
de communisten en ds Zandt geacht wen
sten te worden te hebben tegengestemd.
Nu wilde de heer Krol (C.H.) tenslotte
nog, dat bij het bepalen van wat tradities
en gebruiken zijn, niet alleen Ged. Staten
hierover zouden hebben te beslissen,
maar dat deze beslissing afhankelijk zou
zijn van de goedkeuring van de Kroon.
Bij de stemming bij zitten en opstaan
bleek, dat alleen de C.H. zich hier voor
verklaarde.
En zo werd tenslotte deze wijziging van
de Zondagswet, waarbij aan de tradities
van het Zuiden nu alle aandacht is ge
schonken, z.h.st. goedgekeurd, maar met
Dc Sovjetrussische premier, maarschalk Boelganin, heeft gisteren tijdens
een toespraak verklaard, dat de Sovjet-Unie op de komende bijeenkomst
van de Grote Vier alles in liet werk zal stellen om bij te dragen tot de
vermindering van de internationale spanning.
Boelganin verklaarde dit in antwoord op een toespraak, die de Indiase
premier Nebroe in liet Moskouse Dynamo-stadion had gehouden. Nehroe
had in zijn rede uitvoerig gepleit voor toelating van communistisch China
tot de Verenigde Naties en hij prees de bekende „vijf beginselen" aan ais
de beste methode om de „vredelievende coëxistentie" te bewerkstelligen.
Als gevolg van het oefenen met straal
jagers vanaf het vliegveld Ypenburg
in het bijzonder bij het vliegen door de
geluidsbarrière hebben burgers uit de
omliggende gemeenten, zoals men weet,
reeds verscheidene malen materiële schade
hebben geleden.
Het Tweede-Kamerlid Ruygers heeft
nu aan minister Staf gevraagd, of het
noodzakelijk is dergelijke oefeningen te
houden in de onmiddellijke nabijheid van
de grote bevolkingscentra. En voorts of de
minister bereid is een regeling te treffen
tot vergoeding der geleden schade en
eveneens om maatregelen te nemen, die
in de toekomst de burgerij zoveel moge
lijk van dergelijke overlast zullen vrijwa
ren.
In antwoord daarop zeide Boelganin,
dat de betrekkingen tussen de Sovjet-
Unie en India een voorbeeld zijn van
samenwerking tussen landen met ver
schillende systemen. Hij wees erop, dat
India evenals de Sovjet-Unie voorstan
der is van vermindering van de bewa
pening en van een verbod van atoom
wapens.
Ook Nehroe had dit in zijn rede on
derstreept en de Sovjet-Unie geluk ge
wenst met de „maatregelen tot ver
mindering van de spanning in de we
reld" die zij onlangs genomen heeft,
met inbegrip van de door haar inge
diende ontwapeningsvoorstellen.
Nehroe was gisteren in Moskou
teruggekeerd na een reis van tien
dagen door de Sovjet-Unie. In de
namiddag confereerde hij gedurende
twee uur en een kwartier met de
Sovjetleiders.
Tijdens een persconferentie zeide
Nehroe later, dat „problemen van ge
meenschappelijk belang, zoals de
vrede, de ontwapening en de toestand
in Indo-China" besproken waren. Hij
zeide ook, dat de Sovjetregering aan
India technische bijstand zou verlenen,
met dien verstande, dat een en ander
op zuiver zakelijke basis zou geschie
den.
Nehroe maakte ook bekend, dat hij
premier Boelganin had uitgenodigd tot
een bezoek aan India en dat deze uit
nodiging aanvaard was. Hij deelde me
de, dat nog geen datum voor het be
zoek was vastgesteld, doch wees erop,
dat bezoekers „in de regel tijdens de
winter" naar India komen, zulks in
verband met het klimaat.
Bemanningsleden zonder passen
(Van onze correspondent)
De Evipan, het veelbesproken jacht van
gezagvoerder P. J. Galliard ligt momen
teel nog steeds in Delfzijl, in het zgn.
dok, tussen een baggermolen en een po-
htievaartuig. Nadat het schip de vorige
week Donderdag is opgebracht en de be
manningsleden vertrokken zijn. is er nie
mand meer aan boord geweest. Gezag
voerder Galliard zegt, dat het jacht ver
kocht zal worden. De bemanningsleden
zitten nog steeds zonder passen en mon
sterboekjes. Over plannen voor de toe
komst laten de Evipan-bemanningsleden
zich niet uit. Machinist J. P. Rust zegt:
„.Ik weet niets. Ik hou er niet van om
plannen in de war te sturen".
Voorstel over geslachtsverschil en
spelling van bastaardwoorden
De NederlandsBelgische woordenlijst-
commissie heeft een voorstel gedaan tot
een mededeling aan de scholen inzake de
toepassing van de Woordenlijst van de
Nederlandse taal. „In de woordenlijst" zo
zegt dit voorstel, „is gestreefd naar een io
groot mogelijke eenheid van de geschre
ven taal in Nederland en in België. Er
is evenwel rekening gehouden met be
staande verschillen".
Het eerste verschil is er ten van taal
gebruik, ten aanzien van de voornaam
woordelijke aanduiding. In België en in
een heel van Nederland is de onder
scheiding tussen mannelijk en vrouwelijk
woordgeslacht in het levende taalgevoel
gThetgeen tot uiting komt in het
gebruik van de voornaamwoorden hij,
hem, zijn met betrekking op de manne
lijke, enzij, haar met betrekking op de
vrouwelijke zelfstandige naamwoorden.
De eerste zijn ,,hij"-woorden", de laatste
„zij-woorden'. jn het overgrote deel van
Nederland daarentegen kent de levende
taal die onderscheiding niet méér: de
niet-onzijdige zelfstandige naamwoorden
zijn daar. op een kleine groep na, „hij-
woorden Een groot aantal nu van de in
Belgie vrouwelijke woorden is voor
Nederland en België beide tot verplichte
„zij-woorden gemaakt. Deze zijn in de
lijst met het teken v. aangeduid. Voor
deze omvangrijke rubriek van zelfstan
dige naamwoorden is dus de eenheid in
het gehele Nederlandse taalgebied be
waard. Daarentegen is de nuancering
erkend ten aanzien van de woorden, die
met het teken v. (m.) zijn aangeduid:
woorden die jn ggigië eveneens „zij
woorden" zijn, maar in het grootste deel
van Nederland „hij-woorden".
Het tweede verschil tussen Nederland
en België ligt op het gebied van de spel
ling, namelijk de spelling van de bastaard
woorden. In België gaat men in de ver
nederlandsing daarvan veel verder dan in
Nederland. Deze nuancering nu is in de
woordenlijst erkend door het opnemen
van meer dan één spelling.
Ter wille van de eenheid 'n het onder
wijs wordt op deze punten de volgende^
gedragslijn aanbevolen: voor Nederland'
kunnen de woorden, die ;n de lijst het
teken v. (m.) hebben, als hij-woorden of
als zij-woorden worden behandeld, met
uitzondering van een aangegeven groep
woorden, die uitsluitend zij-woorden zijn.
In gevallen waar de woordenlijst meer
dan één spelling toelaat, wordt de spelling
onderwezen waarvoor de lijst voorkeur
uitdrukt. Dit. houdt niet in, dat het gelijk
matig gebruik van de andere spelling als
fout zou mogen worden aangerekend.
Voor België worden de woorden, die in
de lijst het teken v. (m.) hebben, als zij
woorden behandeld. In geVallen waar de
woordenlijst meer dan één spelling toe
laat, wordt de meest vernederlandste
spelling onderwezen, met dien verstande,
dat de andere spelling eveneens als juist
wordt aanvaard.
Over het algemeen is het in ons land
bekend, dat Kinderdijk in de streek van
Elshout (gem. Nieuw-Lekkerland) een
groot aantal prachtige molens bezit en
men beschouwt dit dan ook als het plek
je, waar de meeste Hollandse molens bij
elkaar staan. Weinigen weten echter dat
Hazerswoude ten minste zoveel molens
De secretaris van de Italiaanse federa
tie van vrije vakbonden C.I.S.L., Giulio
Pastore, heeft Maandag op een perscon
ferentie te Rome enige feiten en cijfers
genoemd ter illustratie van de huidige
achteruitgang van de communistische ar
beidersorganisatie (C.G.I.L.) in dat land.
De C.G.I.L. bezat in de eerste jaren na
de oorlog het monopolie op het gebied
der arbeidersorganisaties in Italië. On
danks een zekere graduele achteruitgang
heeft zij tot verleden jaar haar leidende
positie weten te handhaven (tweederde
van alle bij vakverenigingen aangesloten
arbeiders waren toen nog lid van de
C.G.I.L.). Sindsdien is echter een steeds
groeiend aantal leden naar de C.I.S.L.
overgegaan. Hoewel nauwkeurige cijfers
nog niet bekend gemaakt zijn, staat het
toch vast, dat de C.G.I.L. sinds verleden
jaar ruim 250.000 leden verloren heeft.
Dit betekent, dat niet alleen het commu
nistische monopolie is gebroken, maar dat
dc C.G.I.L., zo zij de grootste vakbond is
I gebleven, toch ten hoogste nog maar een
kleine meerderheid van leden bezit, welke
zij overigens gedoemd is'binnen afzien
bare tijd te verliezen.
heeft, al liggen zij hier wat verder uit
elkaar gespreid tussen de Groenendijk en
de Rijndijk. Er is bovendien meer ver
scheidenheid in molentypen dan te Kin
derdijk, waar men twee typen aantreft
n.l. molens met stenen romp en met rie
ten achtkantige romp. Beiden types zijn
grondzeilers met bovenkruiïng. De stenen
behoren aan de Nederwaard en de rieten
aan de Overwaard.
Te Hazerswoude treft men een grote
re variatie tussen de molens aan. Behal
ve de rieten en de stenen grondzeilers
zijn hier ook vele wipmolens. Van deze
wipmolens treft men weer onderling ver
schillende types aan. Op de tekening
ziet u de gemeenewegschemolen, genaamd
de „Rooie Wip". Wanneer men met de
trein van Alphen aan de Rijn naar Lei
den reist komt men langs Hazerswoude
en vanuit de spoorcoupé ziet men dan
een hele tentoonstelling van ongelijksoor
tige molens aan beide zijden van de
spoorlijn.
Hazerswoude ligt in een knooppunt van
buslijnen die verbinding geven naar Lei
den, Den Haag, Rotterdam en Gouda.
Het is een zeer oude gemeente en werd
reeds in 1284 genoemd. In het jaar 1327
werd daar ook de eerste kerk vermeld
De Hervormde kerk was vóór dc Refor
matie aan de H. Aartsengel Michaël
toegewijd. De omliggende landen bestaan
hoofdzakelijk uit malse graslanden, waar
een talrijke veestapel op weidt. Veie van
deze graslanden zijn ontstaan uit veende
rijen uit de vorige eeuw, die daarna weer
drooggemalen.
j zijn drooggemalen. De polders, waaruit
deze gemeente bestaat, zijn de Hoornsche-
ur0, „„uu j i polder, Oostbuursche polder. Rijnenburg-
irw. ™i" ^L00Ljl..0mmumst,lsche i schepolder, Smakkerpolder, Gemeeneweg-
winfer hehtJ^ de, Nieuwe- en'de OudteGro?"-
want er hebben de laatste tijd belangrijke
mutaties onder de hoogste functionaris-
sen der C.G.I.L. plaats gehad, kennelijk
met het doel te trachten te redden wat
er nog te redden valt
I Ook in de belangrijke fabrieken van
I Montecatini, te Linate bij Milaan, hebben
de communisten bij de verkiezing der per-
soneelcommissie thans een nederlaag ge-
j leden, waardoor de posities werden om
gekeerd: de C.G.I.L. kreeg drie zetels,
maar de C.I.S.L. vier.
Achteraanzicht op de genadekapel van O. L. Vrouw ter Nood te Heiloo
(Van onze speciale verslaggever)
jaren outbroken tc zijn geveest,
liet land genaamd ..ter Kawclle' vaar lSCV ïa" Trr Kooit, naar
H. Maagd Maria onder boven genoemden tdell V' Vromen r!°V' waarin (lr
bevond zich de ruim 90-jarige Corncl ZeZWeria'll\!,CZ,7Z ^cr de pelgrims
laatste bedevaarten in 1817-istn hart Vr(ij„Jfe, die als k I van 7-/0 jaren de
eaegemaaktZo ongeveer begint een
geschrift, dat behoort tot het archief
•mnn her, bekende 9f»ade-oord O.L. Vrouw
w dus de volgende maand een
Ter Nood in Heiloo, niet ver van Alkmaar J?
halve eeuw geleden, dat de devotie tot dc It Mnn r>Lri?Vl<t? maa
is thans een zeer druk bezocht bedevaartsoord tong jaar kwamen UeÜ°°
80.000 pelgrims Maria vereren en het srtrrri-tJ,X vanzelf ,1,, f r ongeveer
feit gevierd mort morden. Da, zal dan oo^^^^Lag^Xt'^
De Deventernaren zullen in geen vijf -
en als het tegenvalt in geen tien jaar
hun Grote Toren in de oude vertrouwde
gedaante kunnen aanschouwen. Men is
namelijk begonnen de grijze wachter
over de stad in een stalen harnas te zet
ten: 25 kilometer buis vormen een reus
achtige steiger om de, toren, welke het
dc vakmensen mogelijk maakt een groot
scheepse restauratie te beginnen. De
toren verkeert vrij ernstig in verval en
er wordt op zijn minst op rijf jaar ge
rekend om alle schoonhcidsfouten te
herstellen en de komende generaties de
aanblik van een gave toren te verzeke
ren. Maar als er bij nadere beschouwing
en dat kan men pas zien als elke
vierkante meter van dichtbij onderzocht
is meer gebreken aan dc toren zitten
dan men nu heeft kunnen constateren,
kunnen de werkzaamheden ook wel tien
jaar in beslag nemen.
Het is niet bekend wanneer dc gods
vrucht tot O.L. Vrouw ter Nood ontstaan
is en ook naar de oorsprong tasten de
historici in het duister. Het moet in de
middeleeuwen geweest zijn en de Maria-
devotie had de aloude Runxput tot mid
delpunt. Van 1200 af kent men in deze
streek de Maria-verering en in het begin
van de 15e eeuw moet ze zelfs bloeiend
zijn geweest. Want toen in 1573 bij de be
legering van Alkmaar de op de heilige
plek gebouwde kapel werd verwoest,
bleef het gelovige volk, ondanks verdruk
king en vervolging komen. De Kcnnemers
zongen en baden er en bezochten een
„Kruysbergh". die er in die tijd dus ge
weest moet zijn.
Nieuwe toeloop
In 1713 gebeurde het dat de oude Runx
put, die volgestort was met puin, opnieuw
opborrelde, hetgeen een nieuwe toeloop
uit alle delen van het land tot gevolg had.
De wereldlijke overheid verbood ten
strengste de pelgrimage naar Heiloo, doch
de verering hield aan. Tegen het einde
van de 18e eeuw zijn de processies veel
verminderd, doch niet geheel gestaakt. In
de Napoleontische tijd kwam een herle
ving. doch eerst in 1817 werden de bede
vaarten officieel toegelaten. Tegen 1830
werden de bedevaarten weer verboden en
nu door de kerkelijke overheid „om de
misbruiken, erbij voorvallende, zijnde
bijna een boerenkermis geworden, ook al
door den toeloop van ongodsdienstige, on
katholieke beschimpers".
In deze beschrijving van op- en neer
gang komt dan veertig jaar later het pel
grimsoord weer in de belangstelling en
aan de Alkmaarse zuivelfabrikant Gerrit
van den Bosch komt de eer toe de van
zijn vader overgeërfde liefde voor O.L.
j,f< en hebben om
gezet. Hu stelde het ge]d fijsponibel,
nodig voor de opgravingen en maakte de
architect Jan Stuyt enthousiast voor zijn
ten" Plaatse ecn niemve kapel te stich-
rJ?T ,20 Maan- 19°^Jwd de Runxput her- -
°ntaekt en enige tua bjter de funderingen Hervormde Kerk in dit plaatsie en het is
van de oude kapel. De wercj 0Ptfe- ^us niet goed mogelijk daar de grote
bouwd, er kwamen n kruis on een bid-
bank bij en in de zomer van 1905 namen
begon in 1933 me! de beschildering van
de kapel met tableaux, een werk dat hij
na de oorlog heeft voortgezet en waar
mee hij thans nog doende 's. Lr werd een
Broederschap van O. L. Vrouw ter Nood
opgericht, men ging een maandblad uit
geven en aan de verering werden tal van
gunsten verbonden.
De door mgr Huibcrs in de oorlog ge
dane belofte, dat het Heiligdom geheel
voltooid zou worden indien het diocees
Haarlem voor grote rampen 2,011 blijven
gespaard, deed na 1945 belangrijke giften
toestromen. Zo werd een schitterend
mozaiek tegen het altaar aangebracht.
Hoewel de tijd daarvoor zich thans nog
niet leent, hopen de paters Montfortanen.
die in 1946 de kapel gingen bedienen, dat
op de plaats van de grote bedevaartskerk
nog eens een basiliek zal verrijzen.
Willibrordus-verering
Eén facet van het genade-oord moet nog
belicht worden en dat is de devotie tot
St Willibrord, die ook bij Heiloo behoort.
De Willibrordusput ligt achter de Ned
Dezer dagen is, bij de Uitgeverij „Pax"
te Den Haag, de eerste aflevering ver
schenen van ..Catholica", een „geïllu
streerd encyclopedisch vademecum voor
het katholieke leven", zoals de ondertitel
zegt. Daarmee is Nederland wederom een
hoogst belangrijke gids inzake de Kerk,
katholieke leerstellingen, voorschriften,
personen, gewoonten etc., rijker gewor
den. Deze eerste aflevering, lopend van
A tot Amalberga en 32 pagina's groot,
geeft alle reden om te verwachten dat het
gehele werk (24 afleveringen) na zijn
voltooiing een gemakkelijk leesbare en
waardevolle vraagbaak zal zijn.
De „aucto,- intellectualis" van dit werk,
A. M. Heydt, wordt bijgestaan door een
uitgebreide staf van rubrieksredacteuren
of rubriekssupervisoren. wier namen een
waarborg zijn voor grote deskundigheid
Het is uiteraard nog te vroeg om een
afgerond oordeel over dit werk te geven,
tiaar de eerste kennismaking is zeer be
vallen. En wij twijfelen niet of velen zul
len dezelfde ervaring hebben.
nendijkschepclder, Benter-Delf- of Gene-
ralepolder, de Droogmakerij. Ambachts
polder, Geerepolder, Rietveldschepolder,
Boterpolder en de Barrepoider.
Vele beroerten zijn Hazerswoude in het
verleden niet bespaard gebleven. Be
stuurswisselingen al dan niet in der min
ne geschikt en violante religieuze fluctua
ties waren hieraan niet vreemd. De oude
kronieken vermelden althans: „In het
jaar 1533 was hier een vergadering van
Wederdoopers, welke .Tonker Pieter van
den Binkhorst. Schout van Beverwijk, al
daar euvelmoedig doodsloegen, maar des
wege zwaar gestraft werden". Ook grote
re en kleinere rampen hebben Hazerswou
de geteisterd. In de vorige eeuw legde
het noodlot zijn drukkende hand op het
plaatsje. Op de 8e September van het
jaar 1842 zijn te Hazerswoude het wees
huis en vele belendende gebouwen een
prooi der vlammen geworden.
Koningin Elizabeth van Groot-Brit-
tannië is gister,ivond per trein naar
Schotland vertrokken, vanwaar zij
vandaag met haar gemaal, de hertog
van Edinburgh, naar Noorwegen zal
vertrekken voor een driedaags staatsie-
bezoek.
Dit bezoek, het eerste sedert haar
troonsbestijging buiten de Britse Com
monwealth, zal duren van 24 tot 26
Juni.
patroon van de Lage Landen te vereren,
al worden wel de inwoners van Heiloo
met het water uit deze put gedoopt. In
1911 werd in het processiepark 'een beeld
van de Heilige geplaatst, dat :n 1935 werd
vervangen door een groot door de kunste
naar Biesiot vervaardigd monument. Zeer
in het bijzonder wordt in „O. L. Vrouw
tt,- ter Nood" dan ook gebeden vcor de be-
o OestetllJ wera processiepark kering van Nederland
Deze commissie, thans geheten Stichting
I T IT„DP T\T r\ J 11 - -
duizenden pelgrims hun toevlucht tot
•L. Vrouw. Mgi Callier, kerkvorst van
Haarlem, richtte een bisschoppelijk comité
P dat tot taak kieeg de kapel weer op
te bouwen en de devotie te herstellen en
te verspreiden.
„O. L. Vrouw ter Nood", heeft in de
afgelopen vijf jaren heel wat werk verzet
om de bedevaartsplek te maken wat het
nu is, een lieflijk oord waar het goed
toeven en.... bidden is. In 1907 werd de
woestenij beplant, de Amsterdamse bede
vaart zorgde voor een definitief Maria
beeld en op 23 Augustus 1909 kon het door
htuyt ontworpen kapelletje worden inge
zegend. Rondom het genade-kerkje werd
een pelgrimspad aangelegd. Gestadig ging
men over tot aankoop van terreinen om
het bedevaartsoord uit te breiden Thans
is het ongeveer 4 ha groot. Het bezit een
weids processiepark met een Kruisweg,
waarvan de twaalfde statie de in ere her
stelde Kruisberg werd. In 19)5 werd een
fraai rustaltaar ingericht. Het kapelletje
was gauw te klein: in 1913 verrees er een
stenen bedevaartskerk bij, die 1200 plaat
sen bevat. De voorlopige kapel werd in
1930 afgebroken omdat ze
krans was
de toenma
nieuwe bedehuis, waarvoor later een
pergola werd aangelegd die de Runxput
als het ware omsluit, consacreren
De Haarlemse kunstenaar Han Bijvoet
Viering van het jubileum
Op de Zondag van de jubileumviering
zal Z. H. Exc. mgr J. P. Huibers bisschop
van Haarlem, om 9.45 een plechtige Hoog
mis met predikatie opdragen. Om vier
uur zullen de pelgrims kunnen luisteren
naar een door de dichter Gabriel Smit
geschreven declamatorium voor drie stem
men, waarin o.m. de geschiedenis van het
oord behandeld wordt. Jan Mul zorgde
voor de omlijstende muziek. Mgr Huibers
celebreert daarna een plechtig lof waar
onder mgr Nolet zal preken. Een processie,
waarin bet Mariabeeld wordt meegedra
gen, besluit de herdenkingsplechtigheden,
die voorafgegaan wordën door een tri
duüm.
Op deze gouden feestdag wil de stichting
ook het schone en gevoelige Marialied,
dat door een dichter of dichteres in het
begin van de 17e eeuw werd geschreven
(Van onze correspondent)
In ons land is er één priester op 490
Rooms-Katholieken, in België 1 op 530, in
van 12 jaar zal dit nog niet kunnen be
grijpen, maar als zijn omgeving dat wel
doet, zal hij een sfeer inademen waarin
het verlangen om priester te worden kan
ontluiken.
Mgr Ramselaar zeide. dat er de laatste
Frankrijk 1 op 620en in de gehele we- J>ren ,ve\c bezwaren zijn geopperd tegen
reld 1 op 1200 Aldus mgr dr A C Ramse- opleiding in de seminaria. Men acht
'/far, president van het Klein'Seminarie ^jTkwaad en" vbidt^dat f®" nood^?"
Dlma,, Deventer «rd t.h.edén ,oe„
sprak over „De Rooms-Katholieke
hij
school en de priesterroeping'
Mgr Ramselaar gaf toe, dat er een te
kort aan priesters bestaat in ons land. Er
'aan. Men zou ze tot massa
mens opkweken en hun te weinig zelfstan
digheid leren. Volgens mgr Ramselaar
is de opleiding in een seminarie echter
■v»»v aan priesters oesraat in ons lana. tr u»,
is een groot verloop op de seminaria in prLterschan,s v 2T?'ng t0t hfl
vergelijking met de jaren voor de oorlog, eeestelhke a- ^•ee" sPeciale
Toch heeft Nederland in vergelijking met Sfff ?odl?' dle ,ee.n eezln
andere landen veel priesters en is het
tekort in Zuid-Amerika en de missielan
den veel groter. In de regel wordt 1 pries
ter op 1000 parochianen noodzakelijk ge
acht, maar in Nederland tellen vele plaat
sen minder dan duizend parochianen per
priester en sommige grote steden wel
meer dan 2000 Rooms-Katholieken per
priester.
Volgens mgr Ramselaar heerst er een
groot gebrek aan priesters voor buiten
gewone zielzorg, zoals onder kunstenaars
studenten, journalisten. Een stad als Am
sterdam telt geen enkele R.K. theoloog.
Priesterstudenten
Als eerste belangrijke eis voor het toe
nemen van jongeren, die priester wensen
te worden, achtte mgr Ramselaar een
zuivere idee over het priesterschap. Bijna
DTTom 1 Vinoi'ci a
niet kan geven, omdat daar slechts één
jongen is die priester moet worden en er
meer kinderen zijn die een werelds be
roep leren. De jongens van het seminarie
moeten echter geregeld hun familie be
zoeken, zonder dat ze daarvan het stem
pel blijven dragen: er moet meer aan
dacht worden besteed aan het persoonlijk
contact tussen leraren en leerlingen en
aan de opvoeding van de totale mens en
met alleen aan de ontwikkeling van het
verstand.
overal heerst misvatting ^;t -pa
De Britse ambassadeur in de Sovjet-
Unie, Sir William Hayter, heeft aan
premier Nehroe een boodschap van
woonde in Alkmaar opnieuw bezit laten
worden van de tienduizenden pelgrims.
Gabriël Smit besluit met het vers zijn
declamatorium.
Jezus Christus en het wezen van h"!
priesterschap is hetzelfde als l ot -
van het priesterschap v: r. C/
melijk offeraar en offer zvn. Een
overhandigd. Nehroe
na een reis van
Sovjet-Unie.
Men neemt aan, dat de boodschap
een uitnodiging aan Nehroe behelst,
om na zijn bezoek aan B®' -"T
Londen te komen.
