Satirisch web over Oost-
Duitsland
Diamantindustrie alleen lonend
bij hogere productiviteit
Poppenfilms uit Amerika
Ts j echo-Slo wakij e
-
TARANTEL: PRIJS ONBETAALBAAR
Rijksbureau voor diamant wordt dit
najaar opgeheven
Overzicht
Tweede Kamer
D
Postbe wij zen worden
ingetrokken
Sprookjes in deze eeuw
gedeelde
humor
is
dubbel
verzet
VRIJDAG 24 JUNI 1955
PAGTNA 5
AUFKLaRUNG
LESROOSTER VOOR DE,
26ste APRIL 1955
ELECTRONEN EN POëZIE
HENNECKE-PRESTA TIE
„GEÏNSPIREERDE"
JOURNALISTIEK
■*JL
GEÏMPORTEERDE EXPORT
J
TWIJFELACHTIGE
INTELLIGENTIE
Tien duizend stakende metaalbewerkers
in de Franse havenstad St. Nazaire heb
ben het de afgelopen dagen de gendar
merie erg. lastig gemaakt. Lassers op de
scheepswerven van de Penhoet-onderne-
tning, die ontevreden waren over de nieu
we loonregelingzijn gaan staken en heb
ben ook de overige arbeiders uit de
metaalbedrijven van St.. Nazaire tot een
sympathiestaking iveten te bewegen. Ar
beiders zijn het hoofdkantoor van de
onderneming binnengedrongen en hebben
alles kort en klein 'geslagen. De Franse
veiligheidspolitie houdt onverzettelijk de
toegang tot, de administratiegebouwen
van de Penhoet-scheepstimmerwerven
afgesloten voor de duizenden stakers
van de werkplaatsen en de hellingen.
Midden op de voorgrond staan zij drei
gend tegenover elkaar op het binnen
plaatsje.
Boven dit artikel staat: Een open
hartig ivoord over vrije
verkiezingen
woners van de Oost-zóne mocht voortaan
niet zonder meer plaats vinden. Hoe de
Marxistische dialectiek zich aan de ver
anderde omstandigheden aanpast?:
Vroeger ging het zo: „Vuile fascist,
kom hier, waar heb je je horloge en
je geld
Maar nu kLinkt het: Wel beste
bondgenoot, kom eens dichterbij. Wij
zijn toch vrienden, jij moest me eens
wat geven. Ik ben zo arm, ik heb
alleen maar een geladen pistool met
zes kogels".
De opvoeding van de Duitse jeugd ligt
de Rode bezetter natuurlijk bijzonder na
aan het hart. Op de scholen en universi
teiten zijn leerkrachten aangesteld, die
de Marxistische dialectiek volkomen
onder de knie hebben.
Voor de volwassenen heeft de partij
leiding „Aufklarungslokalen" opgericht,
waar zij, die nog moeite hebben met de
fijne kneepjes van Marx' en Lenin's
filosofie hun hart kunnen ophalen. Over
deze „opvoeding tot het Marxisme"
maakt men zich in de Oosrzóne, bij alle
narigheid, bijzonder vrolijk. Zonder
moeite konden wij een veelkleurig
ruikertje van het Duitse humoristische
commentaar voor u vergaren. Wij be
ginnen bij het lager onderwijs, waar de
leraar zijn kinderen dit zo fijne en
paedagogische verhaaltje vertelde:
De kleine Wang brak op een goede
dag zijn been. Hij werd naar 't zieken
huis in Hanoi vervoerd en daar hoorde
de hij voer het eerst in zijn leven door
onze kameraden-artsen spreken over
de roemrijke Sovjet-Unie, van de grote
Lenin en van de wijze Stalin en zijn
vredelievende opvolgers.
Helaas moest Wang weer spoedig
naar zijn dorpje terug en wat denken
jullie nu wat Wang daar deed. kinde
ren?
„Uitkijken, dat hij zijn andere poot
ook niet brak", antwoordde de snug
gerste.
Op de universiteiten zijn er ook nog
jongens, die niet om een antwoord ver
legen zitten.
Definieer jij het begrip „bolsjewisme"
eens. vroeg de professor eens aan een
student tijdens een tentamen. Bolsje
wisme, zei de student, is de som en
het resultaat van de Sovjet-ervaring.
Heel goed. zei de prof, maar vertel ma
nu eens wat anti-bolsjewisme is. Zon
der dralen zei de student: dit is de
som en het resultaat van de ervaringen
met de Sovjets.
In de „Aufklarungslokalen" gebeuren
ook wel eens dingen, die de iachspieren
in beweging kunnen zetten en de kwali
teit van de resultaten is blijkens de
gefluisterde en door „Tarantel" ver
zamelde „Witze" voor de Russen waar
lijk niet om te jubelen.
Himmler moet toen geantwoord
hebben: „door die vervloekte Engelse
humor".
Van dat ogenblik af, zo ging het
verhaal verder, werden de voor het
Duitse leger bestemde bladen be
strooid met humor van Engelse
makelij en zo figureerde Joe, een ge
liefde standaardfiguur en de personi
ficatie van de oerdroge „wit", die de
eilandbewoners is aangeboren, ook in
een gedeelte van de Duitse pers.
Hevig tumult voor in het lokaal.
Wat is er aan de hand, vraagt een
klein mannetje aan zijn lange buur
man.
Man, zegt hij opgewonden, de leraar
heeft de deur op slot gedaan en de
sleutel in zijn zak gestoken en nu
hebben een paar jongens zijn gebit uit
zijn mond gehaald.
Pipsche komt met een stuk in zijn
kraag het lokaal binnen.
In deze toestand kan ik niks met je
beginnen, kameraad, zegt de „Auf-
klarer", dat is de schuld van die ver
vloekte genever.
Geef niks hoor, zeg Pipsche. dan kom
ik nog wel eens terug als je nuchter
ben.
De partij heeft altijd gelijk, zei de
leraar, niemand mag ooit de partij
tegenspreken. Helemaal niet nodig ook,
is het commentaar, na een paar maan
den doet zij het zelf wel.
Kameraden, de mens groeit, naar
mate onze idealen dieper op hem in
werken en zo zullen ook onze arbei
ders meegroeien
Stem uit de zaal: Dat kun je al
aardig aan de gezichten zien, die wor
den steeds langer.
Tot.slot publiceren wij het lesrooster
van de „Parteischule Dimitroff", dat
overduidelijk aantoont, hoezeer de
schoolleiding rekening houdt met de „in
tense belangstelling van de leerlingen.
5.00 wekken.
5.15 lezing: „Over de revolutionnadre
waakzaamheid",
9.40 wekken.
10.00 agitatie en haar resultaten,
12.25 wekken en middagpauze.
13.20 lezing van majoor Blubkow over
het Sovjetleger.
16.30 wekken.
17.00 vakonderwijs, de jongste Sovjet
nota.
21.30 wekken.
21.50 vrije tijd, gemeenschappelijk luis
teren naar de rede van Ulbricht.
23.30 wekken.
23.50 aantreden voor het in ontvangst
nemen van slaaptabletten..
00.00 lichten uit (zelfstudie in de barak
ken).
De volgende keer een paar mopjes
over de partij-bonzen, die zich ondanks
de gemakkelijke stoelen, de dure sleeën,
de nogal hardhandige mutaties in
dachtig, niet zo bijzonder op hun gemak
voelen.
's-GRAVENHAGE, 23 Juni 1955.
In verband met een vergadering der afdelingen van de Tweede Kamer voor
het onderzoek van de nieuwe wetsontwerpen betreffende de belastingverla
gingen en de huurverhoging, behandelde de Kamer hedenmiddag slechts een
interpellatie van de heer De Groot betreffende de toestand in de diamant
industrie en de sociale en economische kwesties daaraan verbonden.
Het was een hele serie vragen, welke de heer De Groot richtte tot de minis
ters van Economische en Sociale Zaken. De heer De Groot ging uit van de
stelling, dat de diamantindustrie uitzonderlijk geleden had van de Duitse
bezetting en dat het herstel daarvan verre ten achter gebleven was bij andere
industrieën.
Minister Zijlstra betoogde hiertegen, dat niet de Duitse maatregelen het
begin van de ellende werden voor de diamantindustrie. De moeilijkheden voor
deze industrie waren er toen al en zijn na een korte opleving na de oorlog
opnieuw naar voren gekomen. Beide ministers zeiden, dat de diamantindustrie
wel een eigen karakter had, maar dat daaruit niet geconcludeerd kon worden,
dat dit bedrijf in Amsterdam zou moeten worden geconcentreerd. De regering
had trouwens geen bevoegdheid, aldus minister Suurhoff, om verplaatsing te
beletten.
De heer Dc Groot maakte hier een ver
gelijking met de sigarenindustrie, die
vroeger ook van Amsterdam naar Bra
bant was verplaatst met het gevolg, zo zei
hij, van lagere lonen en een slechter pro
duct, waarop minister Zijlstra deze uit
latingen als volgt samenvatte: het is dus
volgens de heer De Groot zó: Amsterdam:
lonen hoog, arbeiders rood, sigaren best:
Brabant: lonen laag, arbeiders Rooms,
sigaren slecht. Een onderwerp voor een
dissertatie meende de minister vrolijk,
maar hij wilde dan maar liever in het
midden laten aan welke universiteit
Op andere vragen antwoordde minister
Zijlstra, dat het Rijksbureau voor dia
mant dit najaar zal worden opgeheven,
hiet om de redenen, welke de heer De
Groot aanvoerde, maar eenvoudig omdat
geen taak meer is voor dit bureau.
Vj^e minister was niet bereid de uitvoer
ruwe ^grondstoffen te verbieden; de
h.van de moeilijkheden ligt namelijk
_t„, in de her-export, maar is een vraag-
uk of wen j,jer i0nend zal kunnen wer-
n- Dat kan nu niet en dat zal
kunnen, indien men de productiviteit
Weet te verhogen, een beter werksysteem
zal invoeren en het assortiment kun ver
ruimen.
Minister Suurhoff merkte dienaangaan
de nog op, dat als de heer De Groot een
beter werksysteem van de hand wijst,
(het systeem-Bedoux), dat hij dan ook de
consequentie moet aanvaarden van min
dere arbeidsvoorwaarden of de ondergang
van deze industrie. En als hij België ten
voorbeeld stelt, dient hij wel te beseffen,
dat in België drie systemen worden toe
gepast, waarbij men willekeurig van het
ene systeem op het andere kan overgaan
met een loonverschil tot 35 pet.
Credietgaranties in overweging
Wat de eigen-werkmakers betreft, was
minister Zijlstra bereid concrete voorstel-
Een van de oudste vormen van geld-
overmaking die de P.T.T. kent, de z.g.
postbewijzen, wordt opgeheven. De invoe
ring van deze postbewijzen dateert van
1884 en werd noodzakelijk geacht om het
publiek in de gelegenheid te stellen geld
bedragen niet groter dan 10.— te ver
sturen, zonder dat aantekenen van de
betrokken brief nodig was.
Het gebruik ervan is altijd gering ge
weest. het is. na de invoering van post-
chèques. teruggelopen tot vrijwel nihil.
Dit geringe gebruik heeft de P.T.T. aan
leiding gegeven de postbewijzen op een
nader te bepalen tijdstip uit de omloop
te nemen.
len tot credietgaranties in overweging te
nemen. Minister Suurhoff was daarnaast
bereid bijstand te verlenen voor scholing,
bijscholing en herscholing.
De heer Roemers (P.v.d.A.) legde er
nog de nadruk op, dat voor de gezond
making van de diamantindustrie eerst
nodig is het herstel van het wederzijds
vertrouwen.
Op een vraag van de heer Stapelkamp
(A.R.) 'waarom de rijksbemiddelaars zo
laat in het stakingsconflict hadden in
gegrepen, antwoordde tenslotte minister
Suurhoff. dat een dergelijk ingrijpen in
onze loonpolitiek ongebruikelijk is. Deze
is erop gericht belanghebbenden zelf tot
overeenstemming te laten komen en het
college van rijksbemiddelaars er buiten te
houden, zolang een conflict gaande is.
Elke regel heeft echter een uitzondering
en hier werd tenslotte een beschikking
opgelegd, omdat de voortduring der sta
king de diamantindustrie met de onder
gang bedreigde. Bovendien was in de eer
ste weken de bereidheid bij beide parijen
niet aanwezig geweest om op de in de
beschikking gestelde voorwaarden het
conflict te beëindigen. Er zijn intussen
onderhandelingen gaande en minister
Suurhoff sprak de hoop uit, dat de moge
lijkheid zal worden benut om aan deze
industrie haar levenskansen te hergeven
F. S'
een onwerkelijke
sfeer waarin het onmogelijke moge-
hjk wordt, waarin gespot wordt met
de wetten van de physica en dynamica en
waarin de fantasie zich volledig kan uitle-
noJi, *s re®?s van het begin van de ci
nematografie een veelvuldig verschijnsel,
niofu w°nderbaarlijke geschiede-
flilmkunst- Po gr°te ma'Siër van de Prille
heeftK-- °rges Mélies. De tekenfilm
bl)zondere plaats in de bioscoop
dat door middel van de tekening een
-ijl wordt geschapen waarin de
oroomiantasieën zich kunnen verlustigen
en waarin de mens zich thuis voelt meer
dan in de existentiële realiteit.
Wellicht een wonderlijke trek in de twin
tigste eeuw. Maar de romantiek het leeë- i u.amiü weinig rekening gaiuuuu, mei
rieke van de kindersprookjes blijft in het de intensieve werking van het lichtbeeld
i„ j verbeelding van het kind. De scè
nes met de heks zijn voor de kleuter te
bar.
uiterst realistische figuren maar gedefor
meerd zodat men types ziet waarvan
men direct weet welke functie zij in het
geheel vervullen.
Rondom het geraffineerde spel van deze
poppen staat een decor geformeerd dat
vaak van een dusdanige kleurcompositie is
dat het gehele tere effect van de sprookjes
wereld wordt teniet gedaan door een ver
keerd coloriet. En daarbij komt nog de
ze grote zwakte van de film dat in de
droom van Hans en Grietje in het bos als
zij Klaas Vaak ontmoeten en slapen gaan
een hemels tafreeltje wordt verfilmd dat
in geen enkel opzicht past in het geheel.
V/at de engelengroepjes en de gouden he
meltrap missen aan sfeer is bepaald sto
rend
Ook in „Hansel and Gretel" is naar onze
mening te weinig rekening gehouden met
machinale tijdperk standvastig de mens
trouw. Ook al durft men niet altijd beken
nen dat hetgeen afwijkt van het strikt za
kelijke juist door zijn eigen-wijsheid zulk
een bijzondere belangstelling kan oproe
pen. En in dit wonderlijke complex van
tegenstrijdigheden neemt de poppenfilm
een bijzondere plaats in. Georg Pal heeft
al vroeg de waarde van dit medium voor
de film ingezien en in Dollywood heeft ons
land een internationaal vermaarde poppen-
filmindustrie.
Zoals altijd pogen de Amerikanen de
nieuwste snufjes van het technische ver
nuft dienstbaar te maken aan de filmin
dustrie. Onder regie van John Paul is de
bekende opera van Humperdinck verfilmd
met poppen die electronisch worden voort
bewogen. Men verkrijgt hierdoor een
uiterst geraffineerd bewegingsspel van de
poppen, een werkelijkheidssuggestie die
wij nog niet eerder hebben aanschouwd.
Het verhaal van „Hansel and Gretel" is
overbekend. John Paul heeft poppen ont
worpen die bijzonder expressief zijn.Geen
De „electironische" Hans en Grietje uit de
poppenfilm van John Paul naar de be
kende opera van Humperdinck.
Trnka de dichter
E TSJECH rnet de onuitspreekbare
naam Trnka maakt poppenfilms die
vaak een verbluffende teerheid van
kleur en compositie hebben. In het Neder
landse Filmmuseum hebben wij weer ken
nis gemaakt met het nieuwste werk van
deze fantast.
In Tsjechoslowakije spelen de poppen
een bijzondere rol in de cultuurhistorie van
dat land. De poppentheaters zijn er legio,
vandaar dat het niet verwonderlijk is dat
de film zich meester heeft gemaakt van
deze methode om die speciale sfeer op het
witte doek te brengen waarbij ofwel de
mens wordt gecaricaturiseerd ofwel wordt
geconfronteerd met de sprookjeswereld
Trnka's vroegere oeuvre „De keizer en de
nachtegaal" en „Spalicek" vindt in de
nieuwe films „De Basviolist" naar de no
velle van Tsjechow en ook in „Een glaasje
te veel" een goede voortzetting. Men kan
erover twisten of een novelle uit het werk
van deze Rus zich leent voor verfilming.
Men ondergaat bij het lezen een geheel an
dere gewaarwording dan bij het aanschou
wen van de poppenfilm. Maar Trnka heeft
de poëtische toon behouden. In zijn film
over de motorrijder die door dorst over
mand in een dorpsherberg een trouwpar-
tijtje meemaakt en door de borrel over
moedig wordt, zodat hij als een roekeloze
snelheidsduivel een auto, trein en vlieg
tuig in vaart tracht te overtreffen is
Trnka bijzonder raak en geestig. De sug
gestie van snelheid is meesterlijk getrof
fen. i
De twee films over „De avonturen van
de brave soldaat Schwejk" een persiflage
op het Duitse militairisme van de Eerste
Wereldoorlog die ook zou kunnen gelden
voor de laatst? oorlog zijn naar onze me
ning teleurstellend. De inhoud van deze
filmpjes over de soldaat die altijd alles
verkeerd doet en die 'n onmogelijke klets
kous is kan ons ntet boeien. De moppen
zijn flauw, zouteloos en te lang gerekt. Hij
herhaal^ z'ch voortdurend en verbreekt
daardoor de spanning. Sommige verhalen
van soldaat Schwejk worden geïllustreerd
door tekeningen die niet bijzonder artis
tiek zijn. Natuurlijk zijn er momenten
waarop men in de lach schiet of gcamu-
eerd toekijkt maar deze ogenblikken zijn
'e fragmentarisch om het geheel te be-
.vonderen.
Toch is de kunde van Trnka groot,
vooral wanneer hij zich niet begeeft op
het gevaarlijke terrein van de tenden
tieuze propaganda of antipropaganda.
Bu,
Het verhaaltje deed indertijd de
ronde, dat Hitier zijn grote propa-
ganda-chef Himmler eens de vraag
voorlegde, hoe het toch kwam, dat de
veerkracht van de Londenaar niet
verpulverd werd door de hoeveel
heden bommen, die zijn vliegtuigen
nacht na nacht op de Engelse hoofd
stad lieten neerkomen.
Zo zat Joe Donderdags te treuren
voor zijn zwaar beschadigd huis in
Londen, dat een groot gat in de voor
gevel vertoonde en antwoordde op da
vraag van een voorbijganger, of er
een bom op zijn huis gevallen was,
onverschillig: „Nee, maar ik heb
nogal last van muizen". Zaterdags
daarop gaf hij dan in een Duits blad
hetzelfde laconieke antwoord, maar
niet zonder de verklarende voetnoot
van de redactie: „Het waren natuur
lijk geen muizen, maar het was een
Engelse bom, die deze burgerdak
loos maakte".
De humor van de nazi's was dan ook
inderdaad niet van het soort, waarom
verkwikkend gelachen kon worden.
Niettemin liepen er zelfs in die tijd,
in het land van Erich Kastner en
Wilhelm Busch, nog grappenmakers
rond, die de „Führer", de dikke Her
mann Goering, de eindeloze reeks
overwinningsberichten van 't O.K.W.
etc. met sarcastische spot dodelijk
troffen. Humor snijdt aan twee kan
ten: het is een medicijn voor narig
heid, het is het scherpste wapen om
tegenstanders mee aan te vallen.
De totalitaire humorloosheid van
Hitler is in de Oostzöne gevolgd door
een als alomvattend systeem
Een man komt een volks-democra-
'tische boekwinkel binnen en vraagt
om de Faust van Goethe. „Dat werk
heb ik op 't ogenblik niet voorhanden",
zegt de verkoper vriendelijk, „maar
ik kan u wel aan andere werken van
Sovjetrussische auteurs helpen".
En waagt het niet ze uit deze waan te
halen. Wij troffen deze uitslag aan onder
het kopje Sportnieuws":
Duitse-combinatie—Militair Sovjet
elftal 1—21.
(Duitse midvoor gevangen genomen
Hij scoorde per vergissing het tegen-
punt).
Een onuitputtelijke bron van vrolijk
heid is de waanzinnige jacht op ver
hoging van de prestatie- en productie
normen" der communisten waarbij de
kwaliteit onder de geforceerde kwanti-
Zuinigheid
Ook de volgende telegramwisseling
laat aan duidelijkheid niets te wensen
over:
Peking aan Moskou: „China lijdt
honger, stuur onmiddellijk voedsel".
Moskou aan Peking:» „Buikriemen
strakker aantrekken".
Peking aan Moskou: „Stuur snel
riemen
Dat de artikelen, die de Oost-Duitser
in zijn avondbladen vindt, ook al niet
in de juiste gemoedstoestand gewrocht
worden, doet althans de volgende dialoog
sterk vermoeden:
„Wat is dat nou, Bruno, lig je op
de divanIk dacht, dat je nog een
artikel voor „Neues Deutschland"
over de vriendschap met de Sovjet-
Unie moest schrijven", verwonderde
zich de eega van de politieke redacteur
„Is je vulpen soms kapot?".
„Nee", antwoordt Bruno landerig,
„mijn kurkentrekker".
Ze hebben dat wel door ook. Het ge
sprek tussen het nieuwsgierige zoontje
en de wijze vader laat hierover geen
twijfel bestaan.
„Papa, waarom onweert het nu zo?".
„Dat is Onze Lieve Heertje, jongen.
Hij berispt nu de mensen, die elkaar
beliegen en bedriegen en elkanders
rechten vertrappen".
Na een paar dagen onweert het weer,
maar nu 's nachts.
„Papa", vraagt het joch slaperig,
teit maar al te duidelijk te lijden heeft.
Vooral Hennecke, de man die indertijd
een decoratie mocht ontvangen voor zijn
industriële krachtpatserij, wordt nogal
eens op de hak genomen.
Een bouwploeg heeft in Hennecke-
tempo een ministerie uit de grond ge
stampt en daar het werk voor de vast
gestelde termijn gereed is gekomen,
hebben de arbeiders een premie ver
diend. Bij de ingebruikneming wordt
de baas op het podium geroepen om
het geld in ontvangst te nemen. Voor
hij gaat voelt hij zich genoodzaakt zijn
mannen toe te schreeuwen: „"Heee
ik ga de poen halen, houden jullie de
muur zolang vast".
De voedselpositie komt ons, wanneer
wij de daarover handelende grapjes
lezen, ook allesbehalve rooskleurig voor.
Een huisvrouw gaat, nadat ze over
de radio gehoord heeft, dat de levens
standaard in de door de Sovjets bezette
gebieden steeds stijgt, naar ten staats-
magazijn. Als de winkelier haar geen
van de gevraagde artikelen kan leve
ren, raakt haar geduld op en zegt
zij: „Maar man. hoe kan dat nou, over
Suggestie voor stroombezuiniging.
„waarom is Onze Lieve Heertje nu
boos. de mensen slapen nu toch?".
„Ja, jo", antwoordt de vader, „maar
ook nu heeft Hij zijn reden: „Neues
Deutschland" wordt nu gedrukt".
Het zoekgeraakte gevoel voor mijn en
dijn der Russen, gecombineerd met een
oordeel over de kwaliteit van de Sovjet
import. vindt zijn neerslag in deze
dialoog:
Voor een winkel staat weer eens een
lange rij mensen.
„Wat is hier aan de hand?", vraagt
een voorbijganger.
„Oh", antwoordt de laatste man van
de queue, er is een zending horloges
uit de Sovjet-Unie aangekomen".
„Fijn" zegt de nieuw aangekomene,
zich onmiddellijk bij de rij aansluitend,
„dan ga ik er maar bij staan Mis
schien hebben ze het mijne nu ook
teruggestuurd".
Toen de z.g. „nieuwe koers", na de
opstand van de 17e Juni werd in
geslagen. moest de Oost-Duitser niet
meer als een vijand, maar als een vriend
behandeld worden, Bestelling van de in-
Zo ziet de Berlijner zichzelf. Met een geschoeide voet in het zonnige
West-Europa, maar aan de andere kant in de schaduw van 't Kremlin
„Zo, dus jij heet Urineonderzoek....,
Uitstekend".
„Jij hebt suiker, lees .k hier
„Een beetje", antwoordde de suiker
patiënt.
„En eiwit heb je ook alook
niet veel zeker".
Een paar minuten staat de beambte
besluiteloos te kijken en dan zegt hij
grootmoedig: „Nou, ga maar door,
neem de suiker en het eiwit maar e
voor je vrouw en kinderen meei
Het grenzenloze chauvinisme Is even- 1
eens het dankbare onderwerp van vele
moppen. Zo bijvoorbeeld in dit verhaal:
De jongste heldendaad van
Hennecke
de radio zeiden ze net, dat alles weer
voorhanden is".
„Mevrouwtje", zegt de verkoper dan
beleefd, „sta ik hier om te verkopen
of om met u over politiek te praten?".
'Iet spijt me kameraden, maar
dialectisch''' kan ik dit niet meer
verklaren.
Vanaf morgen gaat het loon met 15 pet omhoog mannen, een van
onze Russische kameraden heeft een klok geconstrueerd met 25 uren
in een etmaal.
nog onmenselijker totalitarisme van
de Sovjetstaat, met zijn cadaver-
discipline, industrialisatie-overspan
ning, zijn helden-arbeiders, staats
prijzen en hongerige magen. Maar
ook hier greep en grijpt het verzet
naar de humor, als middel tot zelf
behoud en om de verboden twijfel
aan de communistische onfeilbaarheid
wakker te houden-
In West-Berlijn wordt een maand
blaadje uitgegeven, waarin die humor
wordt opgevangen en met nieuwe
vondsten wordt geladen. Dit blad,
Tarantel, wordt in honderdduizend
exemplaren en op de meest slinkse
manier naar de Oostzóne gesmokkeld,
waar het, zoals het blad, komisch én
juist, zelf zegt, „onbetaalbaar" is.
Het is omgeven met al de geheim
zinnigheid van het op zware straffen
verbodene. De Sovjets organiseren de
felste vervolgingsacties tegen ver
spreiders en lezers, wat niet verhin
dert, dat maand na maand de exem
plaren hun vaak zeer kronkelige weg
naar hun bestemming vinden, om
met hun ridiculisering de Sovjet
macht te ondermijnen.
Voordat wij nog meer over dit ge
schrift zullen vertellen, volgt hier
een bescheiden bloemlezing, om u zelf
te laten ervaren, hoe de Duitser dit
machtige wapen hanteert.
De intelligentie van de Russische sol
daat wordt in twijfel getrokken in het
volgende gesprek, dat een Oost-Berlijner,
die zojuist uit een Westberlijns zieken
huis ontslagen was en zijn ziekenbriefje
zolang in zijn paspoort had opgebor
gen aan de zóne-grens met een Russis-
sche ambtenaar voerde:
