Zon en vreugde bij bezoek koningin
aan Zeeuwsch-Vlaanderen
VOOROOJ1G
ROND DE NOODKIST
lü H2S311T
K
Spel uit wereldkampioenschap
BBEUCW
IN QUO
het grabbeltonnetje
Naar Braakmanpolder, Terneuzen en
Kloosterzande
BELGISCHE TEXTIELINDUSTRIE
PROTESTEEERT
Bridgerubriek
De aertsdogeniet, de aertsschellem,
Claes Compaen
DE HEILIGE VAN DE WEEK
H.M. kwam met helicopter
pp w
1 öi
I 4m y 111
m
II ii «1
30 Juni: Gedachtenis van de H. Paulus
Botanische puzzle
Oplossing aardrijks-
kunde-puzzle
ZATERDAG 25 JUNI 1955
PAGINA 6
Terneuzen
Kloosterzande
De trots van Zeeuwsch-
Vlaanderen
TEGEN VERHOGING DER
OMZETBELASTING
ÊÊSuh/m
j m
njamn
i a m o
m
0 a
o. m
a a mm o,
o m o m
a o, m 'o.
o. c
1. X
2. X
3. X
4. X
6. X
8- X
9- X
10. X
In de stralende zonneschijn zette gistermorgen om acht minuten over tien
luitenant ter zee eerste klasse Adriaanse de marine-helicopter „Delilah", met
aan boord H.M. de Koningin, aan de grond op de Spanjaardweg in de Braak
manpolder. Honderden toeschouwers, inwoners van Hoek, Philippine en Bier
vliet, zagen het toestel dalen, dat trots op de romp 23 figuurtjes draagt, ten
teken dat het 23 reddingen op zee heeft verricht.
Toen de Koningin uitstapte, vergezeld door mevrouw H. P. J. baronesse Van
Till-Tutein Nolthenius, dame du palais en haar particuliere secretaris W. J.
Baron van Heeckeren van Molecate, reikte de commissaris der Koningin in
Zeeland, Jhr mr A. F. N. de Casembroot haar de hand. Na een hartelijke be
groeting werden de burgemeesters van Biervliet, Philippine en Hoek, hun
wethouders en de heren H. Bakker, hoofd van de afdeling domeinen van het
ministerie van Financiën en ir J. Kiuytenaar, rentmeester der domeinen in
Zeeland aan H.M. voorgesteld.
Koningin Juliana, gekleed in een lila
deux-pièces, met een bijpassend hoedje
en grijze opengewerkte schoentjes, keek
hierna om zich heen. „Dit is toch wel een
fantastische manier van reizen", zo merk
te zij op. „Wij hebben er een uur en een
kwartier over gedaan". Hierna begaf zij
zich tussen een haag van juichende men
sen en schoolkinderen door naar de auto
van de commissaris der Koningin. In deze
auto reed zij samen met ir J. Kiuytenaar
naar de hofstede, die in aanbouw is voor
de heer M. van der Sluis. In de auto ver
telde de heer Kiuytenaar H.M. enkele
bijzonderheden over deze in 1952 door de
rijkswaterstaat van de Westerschelde af
gesloten polder. Het werkbezoek van de
Koningin aan deze polder had hoofdza
kelijk ten doel. zich op de hoogte te stel
len van het wel en wee van de eerste
pachters uit de Zeeuwse rampgebieden
en daarbij tevens kennis te nemen van de
resultaten van de boerderijbouw.
De Braakmanpolder
Terstond nadat de Braakmanpolder was
afgesloten, begon de dienst der domeinen
met de ontginning van het drooggevallen
gebied, dat doorsneden werd door talloze
grotere en kleinere kreken. De cultuur
technische werken, noodzakelijk voor de
voltooiing van de eerste aanleg van de
polder, zijn thans vrijwel beëindigd. In
het najaar van 1953 was de ontginning
reeds zover gevorderd, dat de gehele pol
der met landbouwgewassen kon worden
ingezaaid Het polderland, dat een totale
oppervlakte heeft van ongeveer 1400 ha.
zal overwegend worden bestemd voor
uitoefening van het agrarisch bedrijf. Er
zullen 27 landbouwbedrijven worden ge
sticht. Ook aan de fruitteelt is een plaats
toegedacht. Voorts ligt het in de bedoe
ling om ongeveer 145 ha bos aan te leg
gen, in samenhang waarmee de grote
kreek, die, ongeveer 200 ha groot zijnde,
geschikt is voor de watersport, in de
naaste toekomst wellicht een recreatieve
functie zal gaan vervullen. In het najaar
van 1954 werden de eerste zes landbouw
bedrijven, waarvan de bedrijfsgebouwen
en pachterswoningen thans in aanbouw
zijn. in pacht gegeven.
Om ongeveer half elf verliet de Konin
gin de polder en reden de auto's naar Ter
neuzen. Op de grens van deze gemeente
bood Elsje Hol, dochtertje van een raads
lid, H.M. bloemen aan. Ook maakte hier
de burgemeester van Terneuzen. mr P. H.
W. T. T. Teilegen, zijn opwachting. In de
Steenbergenlaan hadden zich vele geno
digden voor het aldaar gebouwde nieuwe
ziekenhuis verzameld. Na een toespraak
van ds P. A. v. d. Vlugt, voorzitter van
de stichting Prot. Ziekenzorg Oost
Zeeuwsch Vlaanderen, onthulde H.M. de
Koningin door een druk op een knop de
naam van het nieuwe ziekenhuis. In
oranje geschilderde letters prijkte daarop
boven de ingang: „Juliana Ziekenhuis".
Nadat verschillende autoriteiten aan H.M.
waren voorgesteld gebruikte Koningin
Juliana in de vergaderkamer van de
artsen de koffie. Vervolgens maakte zij
een rondgang door het ziekenhuis.
Het gezelschap reed hierop naar Kloos
terzande. waar H.M., alvorens de door de
Zeeuwse' Landbouw Mij. georganiseerde
tentoonstelling te bezoeken, de lunch ge
bruikte in de woning van haar kamer
heer, H. A. A. baron Collot d'Escury.
Langs de weg van Terneuzen naar Kloos
terzande. die door Zaamslag, Vogelwaar
de, Boschkapelle en Stoppeldijk voerde,
stonden overal juichende mensen en met
vlaggetjes zwaaiende schoolkinderen. Aan
de lunch te Kloosterzande zaten, naast
het gevolg van H.M.. aan de commissaris
der Koningin met echtgenote, de heer P-
I. Hogenhout ambassadeur van de Unie
van Zuid Afrika, met echtgenote: het be
stuur van de kring Hulst der Z.L.M.; ma
joor W. H. van Ballegoyen de Jong, dis
trictscommandant der Rijkspolitie: kpt D.
W. F. N. de Haas. districtscommandant
der Kon. Marechaussee: Jhr mr D. A. W.
Tets van Goudriaan, administrateur van
het Kroondomein; de burgemeesters van
Hontenisse en Hulst, de heren C. J. van
Hootegem en A. L. S. Gockefeer. alsmede
de algemeen voorzitter van de Z.L.M., ir
M. A. Geuze en de algemeen secretaris,
mr J. F. G. Schlingemann.
Na de lunch vertrok het gezelschap
naar het tentoonstellingsterrein. Bij het
verlaten van de woning van baron Collot
d'Escury groette de Koningin veertig
leerlingen van de landbouwhuishoudscho-
len van Axel en Terneuzen, die met de
schoolkinderen uit Hontenisse haar
enkele liederen toezongen. Om drie uur
arriveerde H.M. op de tentoonstelling. Vol
belangstelling bekeek de Vorstin de ver
schillende stands, waarbij de voorzitter
van de kring Hulst en een der bestuurs
leden haar vergezelden. In de grote
Z.L.M.-tent werd H.M. ontvangen door
de algemeen voorzitter ir Geuze, die de
leden van het dagelijks bestuur van deze
grote Zeeuwse landbouworganisatie aan
H.M. voorstelde. Koningin Juliana kreeg
tijdens haar rondgang een uitstekend
overzicht van hetgeen de Zeeuwse land
bouw presteert. Na haar rondgang werd
H.M. door de Bond van Plattelandsvrou
wen een boekenomslag met het Zeeuw
se wapen aangeboden.
Zeeuwsch Vlaanderen, vooral het Oos
ten, staat bekend om zijn veefokkers.
Welnu, ook zij kwamen aan de beurt, en
hoe. Het werd een der hoogtepunten van
de dag. De fokkers werden aan H.M.
voorgesteld, samen met de rijksveeteelt-
consulent ir Harmsen en nog anderen. En
daarna werden de bekroonde koeien en
paarden voor de Koningin voorgeleid,
hetgeen een fraai en indrukwekkend
schouwspel was.
Na afloop van dit défilé begaf de Ko
ningin zich weer naar het woonhuis van
baron Collot d'Escury. Toen zij het ten
toonstellingsterrein verliet werd zij. op
gewacht door de harmonie „St Caecilia",
een harmonie grotendeels gevormd door
pachters en hun zoons van het Kroon
domein. Om half vier kwamen vervol
gens vertegenwoordigsters van de platte
landsvrouwen op de thee, namelijk van
de Bond van Plattelandsvrouwen, de R K.
Boerinnenbond en de Christ. Boerinnen-
bond. Het werd een genoeglijk theekrans
je, waarbij de Koningin gezellig met de
plattelandsvrouwen babbelde en veel bij
zonderheden vernam over het vereni
gingsleven in Zeeland. Onderhand was
het uur van vertrek aangebroken en
om omstreeks half zes kwam de wentel
wiek weer aanzetten. Nagewuifd door een
enthousiaste bevolking keerde H.M. naar
huis terug.
vmm
(Slot)
Bij de a.s. Heiligdomsvaart te Maastricht, zal de aandacht der
gelovigen niet alleen uitgaan naar de Noodkist met het gebeente van
Sint Servaas Duizenden zullen ongetwijfeld eveneens hun vrome
devotie wijden aan de beeltenis van de „Sterre-der-Zee" die in de
O. L. Vrouwekerk Haar eigen kapel vroeger als doopkapel gebruikt
heeft.
Een delegatie van de bedrjjfsraad der
Belgische textiel- en kledingnpverheid
heeft aan het kabinet van de eerste minis
ter een resolutie overhandigd, waarin
geprotesteerd wordt tegen de verhoging
der omzetbelasting en waarin wordt ge
wezen op de weerslag van deze verhoging
op de weerstand van deze verhoging op
de toestand in de textielindustrie.
Er wordt in de resolutie o.a. opgemerkt,
dat deze nieuwe last voor de textiel- en
kledingsector in een nabije toekomst tot
gevolg zal hebben, dat het bestaande
prijsverschil in de Beneluxlanden nog zal
worden vergroot. In diit verband wijst de
resolutie erop, dat op een ogenblik, dat
een wetsontwerp is ingediend er toe
strekkende de omzetbelasting, ook voor
textiel en kledingartikelen met 10 pet
van het vroegere bedrag te verhogen, in
Nederland een wetsontwerp is neergelegd,
houdende de volledige afschaffing van
deze omzetbelasting per 1 September voor
dezelfde artikelen. De goedkeuring van
het Belgisch wetsontwerp zou betekenen,
dat in de textiel- en kledingindustrie het
verschil in prijs tussen Nederland en
België 20 pet zou kunnen bedragen.
Dit zou op noodlottige wijze de textdel-
aar.kopen in de Benelux kunnen be
ïnvloeden ten nadele van België, nog
afgezien van het feit, aldus de resolutie,
dat dit verschil de onregelmatige invoer
in België van Nederlandse textiel zou
stimuleren. De bedrijfsraad legt er de
nadruk op, dat zulks zou geschieden in
een periode waarin de Belgische textiel-
en kledingindustrie geen deel heeft aan
de gunstige conjunctuur. De resolutie
dringt er tenslotte bij de regering op aan,
het percentage van de omzetbelasting op
textiel- en kledingwaren te verminderen.
Het Verbond der Belgische Industrie
heeft intussen een resolutie aangenomen,
waarin het stelling neemt tegen de ver
hoging der omzetbelasting. Het verbond
stelt vast. dat een verhoging der indirecte
belastingen noodzakelijkerwijze betekent,
dat de productiekosten stijgen en bijge
volg de concurrentie-mogelijkheden klei
ner worden.
Dc beslissing der regering de omzet
belasting te verhogen, aldus het verbond,
getuigt tevens van een totaal gebrek aan
coördinatie tussen enerzijds dc econo
mische politiek van Nederland, dat de
omzetbelasting verlicht en die van België,
dat de indirecte belastingen verhoogt. De
verwezenlijking van dc economische unie
wordt op deze wijze ernstig belemmerd.
Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St. Bernardus, Sassenheim
(Zaterdag 25 Juni)
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK.
Voor deze rubriek kozen we drie eer
ste prijzen uit buitenlandse tijdschriften
en we vertrouwen, dat onze lezers met
deze keuze zijn ingenomen. Zwart heeft
in de driezet een ongewone stand en de
witte strijdkrachten zijn klein in getal, al
moet er bij gevoegd worden, dat het wei
nige uit grof geschut bestaat. Oplossingen
over 3 weken. Inzendingen voor Woens
dag 13 Juli.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 7271 W. H. Haring. Opl. 1. P fl-e3:
dreiging 2. P e3-c2t
No. 7272. F. Q. Miranda. Opl. 1. D c6-
hl dreiging 2. D hl-h8tt.
No. 7278.
A. PIATESI
le prijs To Mat 1953. Mat in 2 zetten.
r
No. 7279.
D. N. KAPRALOS.
le prijs Schach Echo 1954. Mat in 2 zetten
Ai
No. 7280.
Dr. W. SPECKMANN
le prijs Schach Echo 1954. Mat in 3 zetten
No. 2063. 25 Juni 1955
Redacteur: G. J. A. VAN DAM,
Vossiusstraat 18-B, Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
UITSLAG LADDERWEDSTRIJD
(MaartApril-serie)
De acht hoogstaankomende deelnemers
waren volgens de behaalde punten de he
ren: C. v. d. Weide en C. de Zeeuw, bei
den te' Rotterdam (ieder met 58 pun
ten) C. H. Blokzijl, Amsterdam (57 pun
ten-' G. H W. v. d. Most, Rotterdam
(59 punten): L. W. Scholtes, Den Haag
(55 punten); M. Suyskens en H. M. Kip
ping beiden te 's-Hertogenbosch (ieder
met 49 punten) en Th. A. Romeyn te
Rotterdam (met 45 punten). Deze acht
oplossers ontvangen ieder een prijs van
2.50.
De puntenlijst van de overige deelne
mers heeft aan het einde van de Maart-
April-serie de volgende standi (alphabe-
tisch) J v Berkum (11) Noordwijker-
hout: T. Bruyn (20) Amsterdam; L. P.
de Caluwe (13) Wateringen; M. W. Diels
(19) Dreumel (Geld.); A. Gorree (24)
Rotterdam; R. Goedings (39) Haarlem;
H P J Goessens (39), Geleen (L.)S. H.
F- v Hateren (17) Rotterdam; J. Jans-
se'ns' (39) Den Bosch; S. Korpershoek
(25) Vlaardingen; W. A. Mol (27) Pijn-
acker; dr R. F. J. Nivard (11) Nijmegen;
F, Oosterbeek (16) Amsterdam; O. Platt
(32) Rotterdam; J. Pennings (9) Den
Eosch; C. A. v d. Pol (28) Eerde (N.B.);
J Smeets (27) Noordwijkerhout; C. H.
Spanjaard (16) Beverwijk; Leo Springer
(30) Den Haag; M. Uzeel (24) Den
Bosch; O. G. v. Veen (26) Breda; dr R.
Venema (21) Den Haag en A. Wouters
(26), Amsterdam. Het hoogst staan dus
op dit moment de heren Goedings, Goe-
sens. Janssens en Platt.
OPLOSSINGEN
No. 3129. Wit 38. 44, 19, 19, 41, 8, 3, 5.
Aardige werking van het lange-lijn-mo-
tief.
No. 3130. Wit 41, 31, 3 (45 gedw.), 40,
27 en wint. Niet onverdienstelijk.
No. 3131. Wit 11—7, 37—32!! (een
mooie zet), 32, 4238, 28, 37, 39, 3, naar
2 over 9—42, 41, 31, 43, 40, 19. Uitsteken
de bewerking van het Alix-eindspel.
No 3132. Wit 48-42, 29, 39—33. 28,
4237 42 14, 39, 9, 4 (19 gedw.), 22 (16),
27 (24A) '38 (30), 43 (35), 48. Op A. zw.
23 wit 38' (28), 27 of 49, 16 (33), 43 (21),
16 (39). 49 w.
Dit zou een goed „knots-probleemzijn
indien er geen B. O. was door 33—29,
38x27 47—42 43x23, 27x36 wint. Deze
bijopl 'is er direct uit te werken door de
eerste zet te laten vervallen, schijf 48
dus op 42 en 18 op 27 te plaatsen. Dat
geen der oplossers de auteursoplossing
heeft gevonden is veroorzaakt door-het
feit, dat in de opgave een zetfout voor
kwam. Op 44 behoorde namelijk nog een
witte schijf. Overigens bewijst de jeugdige
Spijkstra met dit viertal, dat de aanleg
om een goed problemist te worden zeker
bij hem aanwezig is.
No. 3133. Wit speelt als lokzet 42—3'.
De eerste manier waarop zwart in de val
kan lopen is nu met 24—!29 24 (3017
(44), 24 35 gedw.), 40 (44), 40 en 1
wint de tweede manier is met 2430 dan
volgt 24 (29), 24 (30), 17 (35), 31!!,
4944 en 4 wint. Een lokzet van practi-
sche waarde met twee mooie, verschillen
de damslagen.
No. 3134. Ook hier kan wit als lokzet
4237 spelen waarna kan volgen 1924,
24, 17 24. Raman meende dat zwart nu
op twee manieren in de val kan lopen,
namelijk door 2530?, 34x25 gedw. en
33—38. 27. 21, 31. 20, 41, 33, 35 en 1 wint.
Dit is juist, maar niet de tweede manier
door zwart direct 3338 te laten spelen,
want dan wint 31, 20, 41, 33 en 1 niet.
Raman overzag, dat zwart in dit geval
gelijk spel kan houden door 29!. 30, 20
enz Door bjjv. in de beginstand zwart 2
op 10 te plaatsen is het vraagstuk gered.
No 3135. Wit 30—24 (20X29A), 13, 11,
20! (15x24 B) 30, 39, 32—27, 7 wint. Op
A zw 19x30, 28x19, 25x5. Op B. zw.
14x25, 32—27, 38. 30, 7 wint. Mooi en
leerzaam. Uit dit 4-tal blijkt, dat Raman
heus wel wat van dammen wist, maar
dat hij te onnauwkeurig en te eenzijdig
was om leerboeken te schrijven.
VOOR ONZE LADDERWEDSTRIJD
No. 3143. N. 3144.
J. H. H. Scheijen, Miss A. Smid,
Kerkrad e. Groningen.
méér dan twee stukken per zet van het
bord gaan.
No. 3147.
No. 3148.
ft
I ft I
ft W, ft
1 S Q i
I O f S i
n
ft
O.
O.
ft ft
i ft 1
ft,„S
1 CS 8
ft
i i
O,
Stand: Zw. 3, 6, 8,
11, 13, 19 25 Wit.
26, 28, 29, 33, 35, 37,
39. Wit forceert de
winst, (le publ. van
Geo v. Dam).
Stand: Zw. 12, 13,
15 18 20 22, 26.
Wit 30, 32, 33, 36,
38, 42, 44. (le publ.
van Geo v. Dam).
Kan wit winnen?
Stand: Zw. 2, 5, 9,
14 17 20 22, 24,
26'. Wit 23, 25 28,
31, 33, 38—40,' 42,
43. Wit sp. en w.
(le publ.)
No. 3145.
Ir J. Viergever,
Barendrecht
Stand: Zw. 7, 10,
12 14, 18, 20, 22, 23,
25, 26, 28, Wit 21,
29 32, 34, 37, 38,
40| 42, 44, 47. Wit
sp. en w. (le publ.)
No. 3146.
Joh. v.d. Boogaard,
Rotterdam.
ft
i ft mm*
st O ft
O O ft ft
O O O
Stand: Zw 4 69,
12, 13, 15, 18, '19, 24,
25 29 35 36 Wit
17, 21, 22, 27, 30, 31,
33, 37, 38, 40, 44, 45
47, 48, 50. Wit sp.
en w. Eindspel uit
werken. (le publ.).
Stand: Zw. 6 8, 14,
18—20 23, 24 26,
28, 29," 33. Wit 11,
15 17, 27, 32, 34—
37| 40, 41 50. Wit
sp. en w. Kan wit
ook positioneel
winst forceren?
(le publ.).
HET ELEMENT DER COMBINATIE IN
HET WEDSTRIJDSPEL (5)
Hieronder volgt de in de vorige rubriek
beloofde partjjstand waarin door de sa
menwerkende kracht der witte stukken
de winst wordt afgedwongen, (een zui
vere „combinatie" dus) zónder dat er
echter slagen in voorkomen, waarbij
Wit 1. 26—211, 8—12 gedw. Op iedere
andere zet volgt 2116, 1117 gedw.,
1611 met schjjfwinst of winnende door
braak. Niet goed zou zijn wit 1. 2923
wegens 19—24, 39—34 (dreigt weliswaar
2319) maar zwart kan zich dan her
stellen door 13—18!, 23X12, 8x17! Wit
2. 21—16!, 1117 gedw. Op 1318, 16x7,
12X1 28—23 1. Wit 3. 16—11, 3—9
gedw' Op 17—22, 28x8, 13x2 of 3x12,
37—31, 29—23, 33x11 w. En op 17—21,
29—23A, 23X14 w. Bij A echter niet 37—
31, 29—23, 33x11 omdat zwart nu een
ressource heeft door 1217 en 21 27
met remise! Wit 4. 11X22, 12 18. de
beste. Zwart verkeerde in tempodwang.
Wit 5. 29—24!! Een geestige zet. Niet
goed is 2217 wegens 2923 met gelÖk
spel Zwart 5. 18X27. Op zw. 19x30,
35x24, 18x27, 28—23 enz. als in de
hoofdvariant). Wit 6. 2823!! En niet
3329 wegens 19x30, 35x24, 27—32!),
zw. 19X30 gedw. Wit 7. 35X24, dreigt
231913 enz., zw. 914 of? Wit 8. 39
—34! Niet 24—20 wegens 27—31. Zw.
6—11 of Wit 9. 33—29, 2530, de beste.
Wit 10. 34X25, 11—17. Wit 11. 25—20!,
14x25. Wit 12. 23—19 en wint.
In no. 3148 vinden onze lezers een
overeenkomstige dwangstudie, aan de
andere zijde van het bord. Hierin heeft
zwart nog meer ressources. In sommige
varianten kan het zelfs tot een mooi eind
spel komen.
Deelnemers aan de ladderwedstrijd, die
van dit vraagstuk de winst kunnen aan
tonen en daarbij alle varianten volledig
uitgewerkt inzenden, dus ook van even
tuele eindspel-varianten, worden daar
voor beloond, naar gelang van de inge
zonden spelgang(en), met 1, 2 of 3 extra
punten
De werekikampioens wedstrijd tussen
Engeland en Amerika werd zoals wij
reeds eerder meldden, gewonnen door de
Britten. De bied- en speeltechniek van de
beide teams stonden op hoog peil. doch
de experts zijn van mening dat Engeland
de overwinning in hoofdzaak aan het bie
den te danken heeft.
In het onderstaande spel ziet men een
3 SA, waarin de Amerikanen het contract
maakten en de gasten daarop één down
g'ngen Het analyseren voor het vinden
van de iuiste speelwijze, is een belang
wekkende bezigheid daar de meest kans
rijke methode van spelen zekei niet op het
eerste gezicht in het oog valt.
ft H 5
C a H
O A B 10 9 7 2
ft A R 4
ft V 8 4 2
9V62
O V 6 4
ft H 9 2
ft A 10 9 6
CP B 10 8 7 5
•O 8 3
ft V 7
ftB 7 3
7843
O H 5
ft 10 8 6 5 3
Noord opende het bieden aan Engelse
zijde met 20, Zuid bood 2 Noord 2 SA
en Zuid 3 SA. Oost speelde ft 5 voor.
Zuid ft Vrouw. West ft Heer en Noord
liet de slag lopen en toen ft werd nage
trokken nam Noord het aas.
Hierna werden O Aas en V> Heer ge
speeld, in de hoop dar de Vrouw zou val
len. doch dat was niet het geval; Zuid
werd nu aan slag gebracht met ft Aas
en er werd gesneden ii) O- Dost kwam
aan slag en trok nu ft na; "Coord had
hierdoor te verliezen 2 slagen in O en-
èèn slag in elke andere kleur.
Aan de andere tafel had Noord wat
meer hulp van de tegenpartij. Oost speel
de daar ook ft uit. de ft Vrouw van Zuid
werd met de ft Heer gedekt en direct
met het Aas genomen Zuid werd met het
Aas van ft aan slag gebracht en er werd
in O gesneden. Oost nam en speelde ft
na daar hij het gevaarlijk w r.d met ft
te vervolgen: hij dacht nl dal Noord wel
ft A-B-/-4 zou kunnen hebben.
Dit Madonnabeeld heeft al vele eeu
wen getrotseerd; het is met talloze le
genden omweven; we zouden het in
zekere zin het palladium der schone
stad Maastricht willen noemen, de
beeltenis, die haar vrede en haar vei
ligheid waarborgt. Vooral het aan
schijn der Lieve Vrouwe treft door de
aantrekkelijke glimlach en de verhe
ven expressie.
De O L Vrouwekerk is reeds op zich-
zelve een bezoek meer dan waard.
Zij wordt gerekend onder de voornaam
ste Godshuizen der Limburgse Ro
maanse bouwkunst. Zij is indr"kwV*
kend door haar sobere eenvoud en his
torische achtergrond. Zij spreekt U
aan als een burcht, in wier diepgrnze
zandsteen de wisselende eeuwen ais op
getast liggen. Want het oudste ge
deelte van de Westelijke bouw moet
reeds uit het jaar plm. 1000 dateren
en het heeft zijn karakter zo trouw
bewaard, dat men terecht deze "ves"
tingkerk" een gaaf-Romaans gebouw
maa noemen, in 1933 verheven tot ba
siliek.
Wanneer wij Maastricht bezoeken, is
onze eerste gang naar de kaoel van
„De Sterre der Zee" altijd geopend,
zelfs als de basiliek dicht is en nog nim
mer troffen we het ontroerende kunst
werk verlaten aan; altijd zijn daar wel
gelovigen, die met Onze Lieve Vrouwe
iets te bespreken hebben. Rijker dan
de rijkste staatsiemantel om Maria's
schouders, is zonder enige twijfel de
troost, die hun ten deel valt in deze
intieme kapel; anders zou het er
nooit zo druk wezen.
Een belangrijk centrum der Heilig
domsvaart zal ook het Vrijthof vor
men, een over-schoon Stadsplein, in de
schaduw der S. Servaaskerk. „Vrijt
hof" wil zoveel zeven als: een om
heinde plaats. Wij voor ons kennen er
maar twee hier te lande: het Vrijthof
te Maastricht en dat te Ommen a.d.
Vecht, maar in Brabant moet er ook
ergens nog een zijn? Wij hebben
eens een Gezant van een Noordelijk
koninkrijk gesproken, die als onze
twee schoonste steden: Amsterdam
en Maastricht noemde; en ^Maastricht
meer bepaaldelijk wegens zijn: „Vrijt
hof".
Een „voorstad" der aloude stad is:
Wijk daarginds snreekt mpn: Wiek
aan de rechter Maasoever. Komt
men van het monumentale station en
begeeft men zich naar de Maasbrug
dan ziet men in een rechter zijstraat
een kerk. Ook in deze kerk bevindt
zich een voorwerp van devotie, dat
een rol gaat sDelen bij de komende
Heiligdomsvaart: wij bedoelen een mi
raculeus Crucifix, dat zich aldus op
geheel natuurlijke wlize uit ëeo plant
aardige kiem zou hebben ontwikkeld.
Men kan natuurlijk stellen, dat het
hier niet om Geloofspunten gaat, doch
om op vrome volksoverlevering be
rustende verhalen accoord. maar
meestal schuilt er een kern van waar
heid in zulke verhalen en altijd stich
ten zij het hart.
Ongeveer hetzelfde zou men kunnen
stellen nopens de in de stoet mee te
voeren relieken. Zijn die nu zonder
enige twijfel: echt? Wij voor ons per
soonlijk hebben daarmede nooit enige
moeilijkheid. Laat nu eens enige reli-
quie van de Heilige X. vals zijn en dat
blijft altijd mogelijk. Ik kan dan toch
dié reliquie te goeder trouw vereren en
die verering betreft de Heilige X., van
wie ik deze reliek als afkomstig be
schouw. Indien er ooit valse munten
in omloop zijn, de meerderheid is
echt, en het zou al heel vreemd zijn
terwille van enkele ondergeschoven
munten de andere gering te schatten.
Overigens, geen enkele katholiek be
hoeft te geloven in de echtheid van
een of andere bepaalde reliquie; ge
loofspunt is alleen, dat het niet ver
keerd, of nutteloos is relieken te
vereren.
En zo gaat het atoude Tricht de
schone dagen der Heiligdomsvaart
weer tegemoet. Zij staat onder be
scherming van tientallen Heiliee Bis
schoppen, die elkander op de cathedra
van Maastricht opvolgden. Zij staat
vooral onder bescherming van Hna„.
die als de Haven - der - schipbreuk - lij
dende - wereld wordt geprezen, de Por-
tus naufragantis saeculi! De „Maris
stella", „Sterre der Zee" reeds in
de Xle eeuw onder deze titel door zee
varenden aangeroepen. „Heldre zee
ster! Moeder van de beste Hoeder!
Maagd altijd gebleven! Poort van 't
eeuwig leven" dichtte Stalpaert van
der Wiele (bij dr. prof. J. Timmers:
„Symboliek"). En vergeet Vondel niet:
„O Zeester! licht mij zoo in 's we-
relts nacht. Dat Jesus' troost mij aen-
blicke in Marije" Behoede zij ons
in de zee van dit leven voor schip
breuk!
Het prachtige reliekschrijn van 'Sint
Servaas, de Noodkist, met de opstan
ding der doden en de Engel met de
weegschaal op het deksel, zal in onze
herinnering wakker roepen de Bis
schop-Missionaris van Zuid-Neder
land. Ook Monulohus en Gondulphus,
als houwers ener grote basiliek, reeds
in de Vie eeuw! Sint Remaehus,
die in 650 St. Amandus opvolgde te
Maastricht, verdreef uit die omgeving
verscheui ende wolven. Sint Theodar-
dus, die na hem kwam en wiens ge
beente berust in de cathedraal van
Luik, verdedigde het kerkelijk goed en
viel onder de ha-den van sluipmoor
denaars. Wij denken aan S. Lamber-
tus. die eveneen' onder de handen van
vervolgers viel en aan S. Hubertus, die
hem in 708 opvolgde en de Bisschops
zetel naar Luik verplaatste.
Mogen al deze Heiligen Maastricht
en de belangrijke intenties der Heilig
domsvaart onder hun hoge bescher
ming nemen.
Wanneer men vroeger jaren van ie
mand zei: „Hij is een rechte Com-
paan" dan bedoelde men daarmee
allesbehalve een vleiend oordeel af te
geven. Want „de aartsdeugniet en
aartsschelm" Claas Compaan gold in
de G uden Eeuw als „de schrik van
Gods' wijde wateren". Het heette, dat
deze Oostzaner alleen maar lastig was
voor vijandelijke, voor Spaanse sche
pen. maar Claas nam het niet zo nauw
Nederlandse koopvaardijschepen en ha
ringbuizen waren net zo goed van ziin
gading. Alleen de Engelsman keek hij
aanvankelijk 'n beetje naar de ogen.
want hij moest tenslotte 'n haven heb
ben om binnen te lopen. Maar het
duurde niet lang. of ook jegens de En
gelsen liet hij het masker vallen, ja,
hij wist zelfs de zoon van de Ierse
admir-al te pakker te krijgen en dreig
de hem aan de bovenste ra on te kno
pen, als er niet gauw een hoog los
geld op tafel '-wam.
Een Oostzaanse schoolmeester heeft
omtrent dit fraaie heerschap een boek
je opengedaan in ziin geschrift:
,,'t Begin, Midden en Ei.'nde der Zee
roverijen van den a'derfam msten zee
rover Claas Compaan. Van Oostzaan,
in Kennemerland. Vervattende zijn
wonderlijke, vreemde Landsschadelii-
ke drijftogten. Waarin vertoond wordt,
hoe hij met weinig Scheepen de Zee
onveilig gemaakt, een ongelooflijken
Buvt en een groot getal van Scheepen,
an alle Landen eeronft en afaelnnen
(geplunderd) heeft"! De „alderfa-
meuste" kaner zelf beroemde zich er
op ruim drie-honderd-vijftig schepen
te hebben veroverd.
Het laatste „veroverde" schip hoor
de aan een plaatsgenoot van de zee
rover, Jacob Quick. Toen hij de buit
„onbracht" bereikte hem ziin raMnn-
brief; hij kon dus weer naar het va
derland terugkeren. Deed :en voetval
voor de Stadhouder, Frederik Hendrik,
en bood hem een deel van zijn roof
aan. Daarna betrok hi-' zijn huis in
Zaandam, en vertoonde zich in fantas
tische gewaden aan zijn meer nuchte-
Een van de schoonste gedenk
tekenen voor S. Paulus opge
richt, is wel de S. Paulus bui
ten de muren, te Rome. Deze
basiliek, een der bekendste van
de Eeuwige Stad, zou men de
trofee, het zegeteken, van het
rijke leven van de Apostel der
heidenen kunnen noemen. Zij
staat op de plaats van een be
dehuis, dat door de onvoorzich
tigheid van een loodgieter, in de
nacht van de 15e .Juli 1823 door
een verschrikkelijke brand werd
geteisterd; alleen het altaar met
het graf van S. Taulus bleef
gespaard. De gehele katholieke,
en ook: niet-katholieke we
reld maakte de bouw ener nieu
we basiliek mogeliik: Taus P" -
IX wijdde haar in bij gelegen
heid van de af', mdiging van nei
leerstuk der Onbevlekte Ont
genis (1854). t pie.
De pelgrim, die de Sin
ter betreedt, komt geleidelijk m
de verheven sfe".„„aolein tu«-
liedom. Het machtige
sen de colonnaden weldige
Het voorportaal. ue B
afmetingen.
Nadert men
le-Mura (^u^unnen menen een
fabriek voor"zJch te hebben. Des
e verrassender is de aanblik
van het interieur: vier rijen zui
len uit één stuk. totaal honderd,
afkomstig uit de Simplon, doen
de muren")
denken aan een heilig wou
zijn ze van graniet' ti°eve^
ner zullen ze voor de bU3tbaar
weest zijn, toen ze van
marmer waren basiliek,
Langs het schip f stro_
^Cin moza-ek de por-
treuin^an alle Pausen, die S.
Petrus opvolgden. Er zijn alta
ren rijk versierd met smaragd-
eroén kopererts, malachiet.
Overweldigend Is de Triomf
boog, welke de zegevierende
Christus voorstelt temidden der
vier en twintig Ouderlingen Nie
mand zal verzuimen, de kloos
terhof te bezoeken, een stille
plek, wier innerlijke vrede als
tastbaar wordt,
'n Half uurtje verder Is nog
een andere gedachtenis aan S
Paulus: „Tre Fontane-" .Drie
Bronnen". Hier werd, de han-
den geboeid, het mannelijk ee-
iaat naar het Oosten gekeerd,
sint Paujus onthoofd; als Ro
meins burger mocht men hem
niet kruisigen. Het afgehouwen
hoofd botste driemaal op langs
de glooiing en telkens ontsprong
sen bron, een koude, een koele
sn een warmere, „Tre Fonta-
ne".
De 30e Juni fs een plechtige
dag voor de basiliek, dan ko
men er tallozen o.m de ketenen
van S. Paulus vereren, die er
bewaard worden.
re dorpsgenoten. Zijn geweten liet hem
blijkbaar weinig rust. want hij droeg
steeds geladen pistolen bij zich. die
hij zelfs 's nachts niet afleade. Een lijf
wacht van enkele kerels moest voor
zijn persoonlijke veiligheid zorgen.
Zo gewonnen, zo geronnen: de alder-
fametiste 'rijbuiter ging straatarm
de kist in! Dat moet na 1655 zijn ge
weest.
In deze puzzle komen alleen woor
den, afkortingen e.d. voor, die iets met
plantkunde te maken hebben.
Op de kruisies. van boven naar be
neden de naam van bloemen, die we
o.a. bij de paardenbloem op haar
„bloemhoofdje" aantreffen.
5. ,((iXi«»i
11. X
Omschrijving
1. Duidt de naam van een beroem
de geleerde aan en tevens dat volgen»
zijn stelsel een bepaalde plant aldus
wordt genoemd.
2. De gele., komt druk voor langs
slootkanten, vaarten, plassen, vijvers.
Bladeren aan de oppervlakte met was-
laagie.
3. Typische dorps-boom met scheef-
hartvormig blad. Druk bezoek van bij
en enz.
4. Hel geel gekleurde voorjaarsbloe
men langs slootkanten e d. Grote, for
se bladeren, die niet nat kunnen wor
den (waslaagje).
5. Verzamelnaam voor kastanjes, Ie
pen, linden, populieren, eiken, beu
ken. berken enz.
6. Zijn geplaatst aan de top van
de wortel of zijn vertakkingen.
7. Steenvruchtje, dat eetbaar zaad
bevat in een twee-schallge kern.
8. Flora's lieve kinderen.
9. Grote planten met één houtige
steppe] of stam. die zich eerst op ze
kere hoogte boven de grond vertakt.
Zijn er meer houtige stengels en
heeff de vertakking onmiddellijk bo
ven de grond plaats, dan spreekt men
van heesters, struiken.
10. Vlezige, niet openspringende
vrucht, waarbij de zaden In het sappi
ge vruchtvlees weggedoken liggen.
11. Afkorting, die zoveel zeggen wil
als: normale.
(Oplossing volgende keer).
Zwartsluis. 1. Z(uiden). 2. Twefl-
lo). 3 Baarn. 4. Wierden. 5 Oude Ton-
ge. 6. Haamstede. 7. Eemland. 8.
Buurt. 9. W.I.M. 10. S(int).
Noord kwam dus aan slag en speelde
nu O Aas an O na: West nam O Vrouw,
doch daar de ft-kleur blokkeerde, kon
Noord verder niets gebeuren.
Amerika won hier de 3 SA zelf- met 2
overslagen, voor een score van 660, ter
wijl Engeland 100 punten venoor, to'aal
760 voor USA.
De juiste wijze van spelen is de vol
gende. De tweede slag in ft wordt met
het Aas genomen en hierna moet Noord
O Aas spelen en <5 na. Dit plan gelukt
als de ft bij OW 4-4 verdeeld zitten, doch
gelukt bovendien als de tegensjeler die
eventueel de lange ft heeft niet In het
bezit is van de lange O.
Dit speelplan zou ook hier jelukt zijn:
Oost komt eerst met -ó aan ■éas en kan
de ft-dekking van Noord wegspe.en
Hierna komt West met C> Vrouw tan
slag. doch West heeft geen ft meer om na
te spelen en kan zijn partner evenmin
met enige andere kleur aan slag krijgen.
Van het bieden valt nog te vertel en,
dat de Amerikanen het Noordspel niet
openden met 2 O doch met 2 Sans-atout;
dit is. met zulke kaarten, vaak een zeer
goede tactiek. De lange lage kleur levert
vermoedelijk voldoende slagen voor 3 SA.
terwijl de kansen op slam n"g altijd ge
realiseerd kunnen worden ais de partner
op SA enig optimistisch geluid kan laten
horen. MIMIR.
Er was eens 'n jongen, ik geloof
dat hij Jan heette, maar het kan net
zo goed Piet, of Klaas, geweest zijn,
die slecht oppaste. Zijn ouders had
den erg veel verdriet van hem. Voor
al ziin moeder. Dat liep zo hoog. rtnt
zijn vader hem het huis uit joeg: „En
ie hoeft hier nooit meer terug te ko
men ook!"
'n Tijd later begon Jan zijn moe
der te sukkelen. Er werd een dokter
■haald. Hij kon niets vinden. Daar
voor zat het te dieo. Het was verdriet
om de weggestuurde zoon. Het werd
met de dag erger. „Ik wou, dat ik
'ets voor 1e doen kon, vrouw" ze'
haar man. „Dat zou je inderdaad kun
nen!" „En, dat is?" „Jan terugroe
pen!" luidde het anwoord.
Dat was akkeliiker gezegd dan ge-
taan. Want .Tan was met 'n kwaaie
kop weggelonen. En niemand wist.,
waar hij zich ophield! Eindelijk kwam
zijn vader er achter. En hij stuurde
:ijn zoon een telegram.
Het moet tot Jan's eer gezegd wor
den: hij kwam direct naar huis. Hij
wou naar boven rennen, naar zijn
moeder, maar het meisje zei, dat hij
op zijn tenen moest 1„ -en. ziin moeder
was era naar. Aan haar ziekbed stond
zijn vader. Die deed net, of hij hem
niet zag. Nadat Jan zijn moeder had
gekust, zei ze: „Kind, vraag je va
der vereiffenis. Want ie hebt hem veel
verdriet gedaan!" „Nee, moeder, hij
heeft me uit huis geiaagd en hij zei
dat hij me nooit meer hoopte te zien!"
„Man, praat jij dan met je zoon!"
Nooit' Door zilt. schuld, moet ik nu
mijn vrouw missen!"
Toen tastte de stervende vrouw naar
twee handen, en legde ze in elkaar.
Stevig in elkaar. Haar eisen hand boog
ze over die twee heen. Ze glimlachte.
Zo was het goed Nu kon ze heengaan.
Het is tussen vader en zoon altijd
goed gebleven ook.