Zon en vreugde bij bezoek koningin aan Zeeuwsch-Vlaanderen VOOROOJ1G ROND DE NOODKIST lü H2S311T K Spel uit wereldkampioenschap BBEUCW IN QUO het grabbeltonnetje Naar Braakmanpolder, Terneuzen en Kloosterzande BELGISCHE TEXTIELINDUSTRIE PROTESTEEERT Bridgerubriek De aertsdogeniet, de aertsschellem, Claes Compaen DE HEILIGE VAN DE WEEK H.M. kwam met helicopter pp w 1 öi I 4m y 111 m II ii «1 30 Juni: Gedachtenis van de H. Paulus Botanische puzzle Oplossing aardrijks- kunde-puzzle ZATERDAG 25 JUNI 1955 PAGINA 6 Terneuzen Kloosterzande De trots van Zeeuwsch- Vlaanderen TEGEN VERHOGING DER OMZETBELASTING ÊÊSuh/m j m njamn i a m o m 0 a o. m a a mm o, o m o m a o, m 'o. o. c 1. X 2. X 3. X 4. X 6. X 8- X 9- X 10. X In de stralende zonneschijn zette gistermorgen om acht minuten over tien luitenant ter zee eerste klasse Adriaanse de marine-helicopter „Delilah", met aan boord H.M. de Koningin, aan de grond op de Spanjaardweg in de Braak manpolder. Honderden toeschouwers, inwoners van Hoek, Philippine en Bier vliet, zagen het toestel dalen, dat trots op de romp 23 figuurtjes draagt, ten teken dat het 23 reddingen op zee heeft verricht. Toen de Koningin uitstapte, vergezeld door mevrouw H. P. J. baronesse Van Till-Tutein Nolthenius, dame du palais en haar particuliere secretaris W. J. Baron van Heeckeren van Molecate, reikte de commissaris der Koningin in Zeeland, Jhr mr A. F. N. de Casembroot haar de hand. Na een hartelijke be groeting werden de burgemeesters van Biervliet, Philippine en Hoek, hun wethouders en de heren H. Bakker, hoofd van de afdeling domeinen van het ministerie van Financiën en ir J. Kiuytenaar, rentmeester der domeinen in Zeeland aan H.M. voorgesteld. Koningin Juliana, gekleed in een lila deux-pièces, met een bijpassend hoedje en grijze opengewerkte schoentjes, keek hierna om zich heen. „Dit is toch wel een fantastische manier van reizen", zo merk te zij op. „Wij hebben er een uur en een kwartier over gedaan". Hierna begaf zij zich tussen een haag van juichende men sen en schoolkinderen door naar de auto van de commissaris der Koningin. In deze auto reed zij samen met ir J. Kiuytenaar naar de hofstede, die in aanbouw is voor de heer M. van der Sluis. In de auto ver telde de heer Kiuytenaar H.M. enkele bijzonderheden over deze in 1952 door de rijkswaterstaat van de Westerschelde af gesloten polder. Het werkbezoek van de Koningin aan deze polder had hoofdza kelijk ten doel. zich op de hoogte te stel len van het wel en wee van de eerste pachters uit de Zeeuwse rampgebieden en daarbij tevens kennis te nemen van de resultaten van de boerderijbouw. De Braakmanpolder Terstond nadat de Braakmanpolder was afgesloten, begon de dienst der domeinen met de ontginning van het drooggevallen gebied, dat doorsneden werd door talloze grotere en kleinere kreken. De cultuur technische werken, noodzakelijk voor de voltooiing van de eerste aanleg van de polder, zijn thans vrijwel beëindigd. In het najaar van 1953 was de ontginning reeds zover gevorderd, dat de gehele pol der met landbouwgewassen kon worden ingezaaid Het polderland, dat een totale oppervlakte heeft van ongeveer 1400 ha. zal overwegend worden bestemd voor uitoefening van het agrarisch bedrijf. Er zullen 27 landbouwbedrijven worden ge sticht. Ook aan de fruitteelt is een plaats toegedacht. Voorts ligt het in de bedoe ling om ongeveer 145 ha bos aan te leg gen, in samenhang waarmee de grote kreek, die, ongeveer 200 ha groot zijnde, geschikt is voor de watersport, in de naaste toekomst wellicht een recreatieve functie zal gaan vervullen. In het najaar van 1954 werden de eerste zes landbouw bedrijven, waarvan de bedrijfsgebouwen en pachterswoningen thans in aanbouw zijn. in pacht gegeven. Om ongeveer half elf verliet de Konin gin de polder en reden de auto's naar Ter neuzen. Op de grens van deze gemeente bood Elsje Hol, dochtertje van een raads lid, H.M. bloemen aan. Ook maakte hier de burgemeester van Terneuzen. mr P. H. W. T. T. Teilegen, zijn opwachting. In de Steenbergenlaan hadden zich vele geno digden voor het aldaar gebouwde nieuwe ziekenhuis verzameld. Na een toespraak van ds P. A. v. d. Vlugt, voorzitter van de stichting Prot. Ziekenzorg Oost Zeeuwsch Vlaanderen, onthulde H.M. de Koningin door een druk op een knop de naam van het nieuwe ziekenhuis. In oranje geschilderde letters prijkte daarop boven de ingang: „Juliana Ziekenhuis". Nadat verschillende autoriteiten aan H.M. waren voorgesteld gebruikte Koningin Juliana in de vergaderkamer van de artsen de koffie. Vervolgens maakte zij een rondgang door het ziekenhuis. Het gezelschap reed hierop naar Kloos terzande. waar H.M., alvorens de door de Zeeuwse' Landbouw Mij. georganiseerde tentoonstelling te bezoeken, de lunch ge bruikte in de woning van haar kamer heer, H. A. A. baron Collot d'Escury. Langs de weg van Terneuzen naar Kloos terzande. die door Zaamslag, Vogelwaar de, Boschkapelle en Stoppeldijk voerde, stonden overal juichende mensen en met vlaggetjes zwaaiende schoolkinderen. Aan de lunch te Kloosterzande zaten, naast het gevolg van H.M.. aan de commissaris der Koningin met echtgenote, de heer P- I. Hogenhout ambassadeur van de Unie van Zuid Afrika, met echtgenote: het be stuur van de kring Hulst der Z.L.M.; ma joor W. H. van Ballegoyen de Jong, dis trictscommandant der Rijkspolitie: kpt D. W. F. N. de Haas. districtscommandant der Kon. Marechaussee: Jhr mr D. A. W. Tets van Goudriaan, administrateur van het Kroondomein; de burgemeesters van Hontenisse en Hulst, de heren C. J. van Hootegem en A. L. S. Gockefeer. alsmede de algemeen voorzitter van de Z.L.M., ir M. A. Geuze en de algemeen secretaris, mr J. F. G. Schlingemann. Na de lunch vertrok het gezelschap naar het tentoonstellingsterrein. Bij het verlaten van de woning van baron Collot d'Escury groette de Koningin veertig leerlingen van de landbouwhuishoudscho- len van Axel en Terneuzen, die met de schoolkinderen uit Hontenisse haar enkele liederen toezongen. Om drie uur arriveerde H.M. op de tentoonstelling. Vol belangstelling bekeek de Vorstin de ver schillende stands, waarbij de voorzitter van de kring Hulst en een der bestuurs leden haar vergezelden. In de grote Z.L.M.-tent werd H.M. ontvangen door de algemeen voorzitter ir Geuze, die de leden van het dagelijks bestuur van deze grote Zeeuwse landbouworganisatie aan H.M. voorstelde. Koningin Juliana kreeg tijdens haar rondgang een uitstekend overzicht van hetgeen de Zeeuwse land bouw presteert. Na haar rondgang werd H.M. door de Bond van Plattelandsvrou wen een boekenomslag met het Zeeuw se wapen aangeboden. Zeeuwsch Vlaanderen, vooral het Oos ten, staat bekend om zijn veefokkers. Welnu, ook zij kwamen aan de beurt, en hoe. Het werd een der hoogtepunten van de dag. De fokkers werden aan H.M. voorgesteld, samen met de rijksveeteelt- consulent ir Harmsen en nog anderen. En daarna werden de bekroonde koeien en paarden voor de Koningin voorgeleid, hetgeen een fraai en indrukwekkend schouwspel was. Na afloop van dit défilé begaf de Ko ningin zich weer naar het woonhuis van baron Collot d'Escury. Toen zij het ten toonstellingsterrein verliet werd zij. op gewacht door de harmonie „St Caecilia", een harmonie grotendeels gevormd door pachters en hun zoons van het Kroon domein. Om half vier kwamen vervol gens vertegenwoordigsters van de platte landsvrouwen op de thee, namelijk van de Bond van Plattelandsvrouwen, de R K. Boerinnenbond en de Christ. Boerinnen- bond. Het werd een genoeglijk theekrans je, waarbij de Koningin gezellig met de plattelandsvrouwen babbelde en veel bij zonderheden vernam over het vereni gingsleven in Zeeland. Onderhand was het uur van vertrek aangebroken en om omstreeks half zes kwam de wentel wiek weer aanzetten. Nagewuifd door een enthousiaste bevolking keerde H.M. naar huis terug. vmm (Slot) Bij de a.s. Heiligdomsvaart te Maastricht, zal de aandacht der gelovigen niet alleen uitgaan naar de Noodkist met het gebeente van Sint Servaas Duizenden zullen ongetwijfeld eveneens hun vrome devotie wijden aan de beeltenis van de „Sterre-der-Zee" die in de O. L. Vrouwekerk Haar eigen kapel vroeger als doopkapel gebruikt heeft. Een delegatie van de bedrjjfsraad der Belgische textiel- en kledingnpverheid heeft aan het kabinet van de eerste minis ter een resolutie overhandigd, waarin geprotesteerd wordt tegen de verhoging der omzetbelasting en waarin wordt ge wezen op de weerslag van deze verhoging op de weerstand van deze verhoging op de toestand in de textielindustrie. Er wordt in de resolutie o.a. opgemerkt, dat deze nieuwe last voor de textiel- en kledingsector in een nabije toekomst tot gevolg zal hebben, dat het bestaande prijsverschil in de Beneluxlanden nog zal worden vergroot. In diit verband wijst de resolutie erop, dat op een ogenblik, dat een wetsontwerp is ingediend er toe strekkende de omzetbelasting, ook voor textiel en kledingartikelen met 10 pet van het vroegere bedrag te verhogen, in Nederland een wetsontwerp is neergelegd, houdende de volledige afschaffing van deze omzetbelasting per 1 September voor dezelfde artikelen. De goedkeuring van het Belgisch wetsontwerp zou betekenen, dat in de textiel- en kledingindustrie het verschil in prijs tussen Nederland en België 20 pet zou kunnen bedragen. Dit zou op noodlottige wijze de textdel- aar.kopen in de Benelux kunnen be ïnvloeden ten nadele van België, nog afgezien van het feit, aldus de resolutie, dat dit verschil de onregelmatige invoer in België van Nederlandse textiel zou stimuleren. De bedrijfsraad legt er de nadruk op, dat zulks zou geschieden in een periode waarin de Belgische textiel- en kledingindustrie geen deel heeft aan de gunstige conjunctuur. De resolutie dringt er tenslotte bij de regering op aan, het percentage van de omzetbelasting op textiel- en kledingwaren te verminderen. Het Verbond der Belgische Industrie heeft intussen een resolutie aangenomen, waarin het stelling neemt tegen de ver hoging der omzetbelasting. Het verbond stelt vast. dat een verhoging der indirecte belastingen noodzakelijkerwijze betekent, dat de productiekosten stijgen en bijge volg de concurrentie-mogelijkheden klei ner worden. Dc beslissing der regering de omzet belasting te verhogen, aldus het verbond, getuigt tevens van een totaal gebrek aan coördinatie tussen enerzijds dc econo mische politiek van Nederland, dat de omzetbelasting verlicht en die van België, dat de indirecte belastingen verhoogt. De verwezenlijking van dc economische unie wordt op deze wijze ernstig belemmerd. Schaakredacteur P. A. KOETSHEID, Huize St. Bernardus, Sassenheim (Zaterdag 25 Juni) DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK. Voor deze rubriek kozen we drie eer ste prijzen uit buitenlandse tijdschriften en we vertrouwen, dat onze lezers met deze keuze zijn ingenomen. Zwart heeft in de driezet een ongewone stand en de witte strijdkrachten zijn klein in getal, al moet er bij gevoegd worden, dat het wei nige uit grof geschut bestaat. Oplossingen over 3 weken. Inzendingen voor Woens dag 13 Juli. PROBLEEMOPLOSSINGEN. No. 7271 W. H. Haring. Opl. 1. P fl-e3: dreiging 2. P e3-c2t No. 7272. F. Q. Miranda. Opl. 1. D c6- hl dreiging 2. D hl-h8tt. No. 7278. A. PIATESI le prijs To Mat 1953. Mat in 2 zetten. r No. 7279. D. N. KAPRALOS. le prijs Schach Echo 1954. Mat in 2 zetten Ai No. 7280. Dr. W. SPECKMANN le prijs Schach Echo 1954. Mat in 3 zetten No. 2063. 25 Juni 1955 Redacteur: G. J. A. VAN DAM, Vossiusstraat 18-B, Amsterdam-Z. Alle correspondentie aan dit adres. Bij vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel voor antwoord insluiten. UITSLAG LADDERWEDSTRIJD (MaartApril-serie) De acht hoogstaankomende deelnemers waren volgens de behaalde punten de he ren: C. v. d. Weide en C. de Zeeuw, bei den te' Rotterdam (ieder met 58 pun ten) C. H. Blokzijl, Amsterdam (57 pun ten-' G. H W. v. d. Most, Rotterdam (59 punten): L. W. Scholtes, Den Haag (55 punten); M. Suyskens en H. M. Kip ping beiden te 's-Hertogenbosch (ieder met 49 punten) en Th. A. Romeyn te Rotterdam (met 45 punten). Deze acht oplossers ontvangen ieder een prijs van 2.50. De puntenlijst van de overige deelne mers heeft aan het einde van de Maart- April-serie de volgende standi (alphabe- tisch) J v Berkum (11) Noordwijker- hout: T. Bruyn (20) Amsterdam; L. P. de Caluwe (13) Wateringen; M. W. Diels (19) Dreumel (Geld.); A. Gorree (24) Rotterdam; R. Goedings (39) Haarlem; H P J Goessens (39), Geleen (L.)S. H. F- v Hateren (17) Rotterdam; J. Jans- se'ns' (39) Den Bosch; S. Korpershoek (25) Vlaardingen; W. A. Mol (27) Pijn- acker; dr R. F. J. Nivard (11) Nijmegen; F, Oosterbeek (16) Amsterdam; O. Platt (32) Rotterdam; J. Pennings (9) Den Eosch; C. A. v d. Pol (28) Eerde (N.B.); J Smeets (27) Noordwijkerhout; C. H. Spanjaard (16) Beverwijk; Leo Springer (30) Den Haag; M. Uzeel (24) Den Bosch; O. G. v. Veen (26) Breda; dr R. Venema (21) Den Haag en A. Wouters (26), Amsterdam. Het hoogst staan dus op dit moment de heren Goedings, Goe- sens. Janssens en Platt. OPLOSSINGEN No. 3129. Wit 38. 44, 19, 19, 41, 8, 3, 5. Aardige werking van het lange-lijn-mo- tief. No. 3130. Wit 41, 31, 3 (45 gedw.), 40, 27 en wint. Niet onverdienstelijk. No. 3131. Wit 11—7, 37—32!! (een mooie zet), 32, 4238, 28, 37, 39, 3, naar 2 over 9—42, 41, 31, 43, 40, 19. Uitsteken de bewerking van het Alix-eindspel. No 3132. Wit 48-42, 29, 39—33. 28, 4237 42 14, 39, 9, 4 (19 gedw.), 22 (16), 27 (24A) '38 (30), 43 (35), 48. Op A. zw. 23 wit 38' (28), 27 of 49, 16 (33), 43 (21), 16 (39). 49 w. Dit zou een goed „knots-probleemzijn indien er geen B. O. was door 33—29, 38x27 47—42 43x23, 27x36 wint. Deze bijopl 'is er direct uit te werken door de eerste zet te laten vervallen, schijf 48 dus op 42 en 18 op 27 te plaatsen. Dat geen der oplossers de auteursoplossing heeft gevonden is veroorzaakt door-het feit, dat in de opgave een zetfout voor kwam. Op 44 behoorde namelijk nog een witte schijf. Overigens bewijst de jeugdige Spijkstra met dit viertal, dat de aanleg om een goed problemist te worden zeker bij hem aanwezig is. No. 3133. Wit speelt als lokzet 42—3'. De eerste manier waarop zwart in de val kan lopen is nu met 24—!29 24 (3017 (44), 24 35 gedw.), 40 (44), 40 en 1 wint de tweede manier is met 2430 dan volgt 24 (29), 24 (30), 17 (35), 31!!, 4944 en 4 wint. Een lokzet van practi- sche waarde met twee mooie, verschillen de damslagen. No. 3134. Ook hier kan wit als lokzet 4237 spelen waarna kan volgen 1924, 24, 17 24. Raman meende dat zwart nu op twee manieren in de val kan lopen, namelijk door 2530?, 34x25 gedw. en 33—38. 27. 21, 31. 20, 41, 33, 35 en 1 wint. Dit is juist, maar niet de tweede manier door zwart direct 3338 te laten spelen, want dan wint 31, 20, 41, 33 en 1 niet. Raman overzag, dat zwart in dit geval gelijk spel kan houden door 29!. 30, 20 enz Door bjjv. in de beginstand zwart 2 op 10 te plaatsen is het vraagstuk gered. No 3135. Wit 30—24 (20X29A), 13, 11, 20! (15x24 B) 30, 39, 32—27, 7 wint. Op A zw 19x30, 28x19, 25x5. Op B. zw. 14x25, 32—27, 38. 30, 7 wint. Mooi en leerzaam. Uit dit 4-tal blijkt, dat Raman heus wel wat van dammen wist, maar dat hij te onnauwkeurig en te eenzijdig was om leerboeken te schrijven. VOOR ONZE LADDERWEDSTRIJD No. 3143. N. 3144. J. H. H. Scheijen, Miss A. Smid, Kerkrad e. Groningen. méér dan twee stukken per zet van het bord gaan. No. 3147. No. 3148. ft I ft I ft W, ft 1 S Q i I O f S i n ft O. O. ft ft i ft 1 ft,„S 1 CS 8 ft i i O, Stand: Zw. 3, 6, 8, 11, 13, 19 25 Wit. 26, 28, 29, 33, 35, 37, 39. Wit forceert de winst, (le publ. van Geo v. Dam). Stand: Zw. 12, 13, 15 18 20 22, 26. Wit 30, 32, 33, 36, 38, 42, 44. (le publ. van Geo v. Dam). Kan wit winnen? Stand: Zw. 2, 5, 9, 14 17 20 22, 24, 26'. Wit 23, 25 28, 31, 33, 38—40,' 42, 43. Wit sp. en w. (le publ.) No. 3145. Ir J. Viergever, Barendrecht Stand: Zw. 7, 10, 12 14, 18, 20, 22, 23, 25, 26, 28, Wit 21, 29 32, 34, 37, 38, 40| 42, 44, 47. Wit sp. en w. (le publ.) No. 3146. Joh. v.d. Boogaard, Rotterdam. ft i ft mm* st O ft O O ft ft O O O Stand: Zw 4 69, 12, 13, 15, 18, '19, 24, 25 29 35 36 Wit 17, 21, 22, 27, 30, 31, 33, 37, 38, 40, 44, 45 47, 48, 50. Wit sp. en w. Eindspel uit werken. (le publ.). Stand: Zw. 6 8, 14, 18—20 23, 24 26, 28, 29," 33. Wit 11, 15 17, 27, 32, 34— 37| 40, 41 50. Wit sp. en w. Kan wit ook positioneel winst forceren? (le publ.). HET ELEMENT DER COMBINATIE IN HET WEDSTRIJDSPEL (5) Hieronder volgt de in de vorige rubriek beloofde partjjstand waarin door de sa menwerkende kracht der witte stukken de winst wordt afgedwongen, (een zui vere „combinatie" dus) zónder dat er echter slagen in voorkomen, waarbij Wit 1. 26—211, 8—12 gedw. Op iedere andere zet volgt 2116, 1117 gedw., 1611 met schjjfwinst of winnende door braak. Niet goed zou zijn wit 1. 2923 wegens 19—24, 39—34 (dreigt weliswaar 2319) maar zwart kan zich dan her stellen door 13—18!, 23X12, 8x17! Wit 2. 21—16!, 1117 gedw. Op 1318, 16x7, 12X1 28—23 1. Wit 3. 16—11, 3—9 gedw' Op 17—22, 28x8, 13x2 of 3x12, 37—31, 29—23, 33x11 w. En op 17—21, 29—23A, 23X14 w. Bij A echter niet 37— 31, 29—23, 33x11 omdat zwart nu een ressource heeft door 1217 en 21 27 met remise! Wit 4. 11X22, 12 18. de beste. Zwart verkeerde in tempodwang. Wit 5. 29—24!! Een geestige zet. Niet goed is 2217 wegens 2923 met gelÖk spel Zwart 5. 18X27. Op zw. 19x30, 35x24, 18x27, 28—23 enz. als in de hoofdvariant). Wit 6. 2823!! En niet 3329 wegens 19x30, 35x24, 27—32!), zw. 19X30 gedw. Wit 7. 35X24, dreigt 231913 enz., zw. 914 of? Wit 8. 39 —34! Niet 24—20 wegens 27—31. Zw. 6—11 of Wit 9. 33—29, 2530, de beste. Wit 10. 34X25, 11—17. Wit 11. 25—20!, 14x25. Wit 12. 23—19 en wint. In no. 3148 vinden onze lezers een overeenkomstige dwangstudie, aan de andere zijde van het bord. Hierin heeft zwart nog meer ressources. In sommige varianten kan het zelfs tot een mooi eind spel komen. Deelnemers aan de ladderwedstrijd, die van dit vraagstuk de winst kunnen aan tonen en daarbij alle varianten volledig uitgewerkt inzenden, dus ook van even tuele eindspel-varianten, worden daar voor beloond, naar gelang van de inge zonden spelgang(en), met 1, 2 of 3 extra punten De werekikampioens wedstrijd tussen Engeland en Amerika werd zoals wij reeds eerder meldden, gewonnen door de Britten. De bied- en speeltechniek van de beide teams stonden op hoog peil. doch de experts zijn van mening dat Engeland de overwinning in hoofdzaak aan het bie den te danken heeft. In het onderstaande spel ziet men een 3 SA, waarin de Amerikanen het contract maakten en de gasten daarop één down g'ngen Het analyseren voor het vinden van de iuiste speelwijze, is een belang wekkende bezigheid daar de meest kans rijke methode van spelen zekei niet op het eerste gezicht in het oog valt. ft H 5 C a H O A B 10 9 7 2 ft A R 4 ft V 8 4 2 9V62 O V 6 4 ft H 9 2 ft A 10 9 6 CP B 10 8 7 5 •O 8 3 ft V 7 ftB 7 3 7843 O H 5 ft 10 8 6 5 3 Noord opende het bieden aan Engelse zijde met 20, Zuid bood 2 Noord 2 SA en Zuid 3 SA. Oost speelde ft 5 voor. Zuid ft Vrouw. West ft Heer en Noord liet de slag lopen en toen ft werd nage trokken nam Noord het aas. Hierna werden O Aas en V> Heer ge speeld, in de hoop dar de Vrouw zou val len. doch dat was niet het geval; Zuid werd nu aan slag gebracht met ft Aas en er werd gesneden ii) O- Dost kwam aan slag en trok nu ft na; "Coord had hierdoor te verliezen 2 slagen in O en- èèn slag in elke andere kleur. Aan de andere tafel had Noord wat meer hulp van de tegenpartij. Oost speel de daar ook ft uit. de ft Vrouw van Zuid werd met de ft Heer gedekt en direct met het Aas genomen Zuid werd met het Aas van ft aan slag gebracht en er werd in O gesneden. Oost nam en speelde ft na daar hij het gevaarlijk w r.d met ft te vervolgen: hij dacht nl dal Noord wel ft A-B-/-4 zou kunnen hebben. Dit Madonnabeeld heeft al vele eeu wen getrotseerd; het is met talloze le genden omweven; we zouden het in zekere zin het palladium der schone stad Maastricht willen noemen, de beeltenis, die haar vrede en haar vei ligheid waarborgt. Vooral het aan schijn der Lieve Vrouwe treft door de aantrekkelijke glimlach en de verhe ven expressie. De O L Vrouwekerk is reeds op zich- zelve een bezoek meer dan waard. Zij wordt gerekend onder de voornaam ste Godshuizen der Limburgse Ro maanse bouwkunst. Zij is indr"kwV* kend door haar sobere eenvoud en his torische achtergrond. Zij spreekt U aan als een burcht, in wier diepgrnze zandsteen de wisselende eeuwen ais op getast liggen. Want het oudste ge deelte van de Westelijke bouw moet reeds uit het jaar plm. 1000 dateren en het heeft zijn karakter zo trouw bewaard, dat men terecht deze "ves" tingkerk" een gaaf-Romaans gebouw maa noemen, in 1933 verheven tot ba siliek. Wanneer wij Maastricht bezoeken, is onze eerste gang naar de kaoel van „De Sterre der Zee" altijd geopend, zelfs als de basiliek dicht is en nog nim mer troffen we het ontroerende kunst werk verlaten aan; altijd zijn daar wel gelovigen, die met Onze Lieve Vrouwe iets te bespreken hebben. Rijker dan de rijkste staatsiemantel om Maria's schouders, is zonder enige twijfel de troost, die hun ten deel valt in deze intieme kapel; anders zou het er nooit zo druk wezen. Een belangrijk centrum der Heilig domsvaart zal ook het Vrijthof vor men, een over-schoon Stadsplein, in de schaduw der S. Servaaskerk. „Vrijt hof" wil zoveel zeven als: een om heinde plaats. Wij voor ons kennen er maar twee hier te lande: het Vrijthof te Maastricht en dat te Ommen a.d. Vecht, maar in Brabant moet er ook ergens nog een zijn? Wij hebben eens een Gezant van een Noordelijk koninkrijk gesproken, die als onze twee schoonste steden: Amsterdam en Maastricht noemde; en ^Maastricht meer bepaaldelijk wegens zijn: „Vrijt hof". Een „voorstad" der aloude stad is: Wijk daarginds snreekt mpn: Wiek aan de rechter Maasoever. Komt men van het monumentale station en begeeft men zich naar de Maasbrug dan ziet men in een rechter zijstraat een kerk. Ook in deze kerk bevindt zich een voorwerp van devotie, dat een rol gaat sDelen bij de komende Heiligdomsvaart: wij bedoelen een mi raculeus Crucifix, dat zich aldus op geheel natuurlijke wlize uit ëeo plant aardige kiem zou hebben ontwikkeld. Men kan natuurlijk stellen, dat het hier niet om Geloofspunten gaat, doch om op vrome volksoverlevering be rustende verhalen accoord. maar meestal schuilt er een kern van waar heid in zulke verhalen en altijd stich ten zij het hart. Ongeveer hetzelfde zou men kunnen stellen nopens de in de stoet mee te voeren relieken. Zijn die nu zonder enige twijfel: echt? Wij voor ons per soonlijk hebben daarmede nooit enige moeilijkheid. Laat nu eens enige reli- quie van de Heilige X. vals zijn en dat blijft altijd mogelijk. Ik kan dan toch dié reliquie te goeder trouw vereren en die verering betreft de Heilige X., van wie ik deze reliek als afkomstig be schouw. Indien er ooit valse munten in omloop zijn, de meerderheid is echt, en het zou al heel vreemd zijn terwille van enkele ondergeschoven munten de andere gering te schatten. Overigens, geen enkele katholiek be hoeft te geloven in de echtheid van een of andere bepaalde reliquie; ge loofspunt is alleen, dat het niet ver keerd, of nutteloos is relieken te vereren. En zo gaat het atoude Tricht de schone dagen der Heiligdomsvaart weer tegemoet. Zij staat onder be scherming van tientallen Heiliee Bis schoppen, die elkander op de cathedra van Maastricht opvolgden. Zij staat vooral onder bescherming van Hna„. die als de Haven - der - schipbreuk - lij dende - wereld wordt geprezen, de Por- tus naufragantis saeculi! De „Maris stella", „Sterre der Zee" reeds in de Xle eeuw onder deze titel door zee varenden aangeroepen. „Heldre zee ster! Moeder van de beste Hoeder! Maagd altijd gebleven! Poort van 't eeuwig leven" dichtte Stalpaert van der Wiele (bij dr. prof. J. Timmers: „Symboliek"). En vergeet Vondel niet: „O Zeester! licht mij zoo in 's we- relts nacht. Dat Jesus' troost mij aen- blicke in Marije" Behoede zij ons in de zee van dit leven voor schip breuk! Het prachtige reliekschrijn van 'Sint Servaas, de Noodkist, met de opstan ding der doden en de Engel met de weegschaal op het deksel, zal in onze herinnering wakker roepen de Bis schop-Missionaris van Zuid-Neder land. Ook Monulohus en Gondulphus, als houwers ener grote basiliek, reeds in de Vie eeuw! Sint Remaehus, die in 650 St. Amandus opvolgde te Maastricht, verdreef uit die omgeving verscheui ende wolven. Sint Theodar- dus, die na hem kwam en wiens ge beente berust in de cathedraal van Luik, verdedigde het kerkelijk goed en viel onder de ha-den van sluipmoor denaars. Wij denken aan S. Lamber- tus. die eveneen' onder de handen van vervolgers viel en aan S. Hubertus, die hem in 708 opvolgde en de Bisschops zetel naar Luik verplaatste. Mogen al deze Heiligen Maastricht en de belangrijke intenties der Heilig domsvaart onder hun hoge bescher ming nemen. Wanneer men vroeger jaren van ie mand zei: „Hij is een rechte Com- paan" dan bedoelde men daarmee allesbehalve een vleiend oordeel af te geven. Want „de aartsdeugniet en aartsschelm" Claas Compaan gold in de G uden Eeuw als „de schrik van Gods' wijde wateren". Het heette, dat deze Oostzaner alleen maar lastig was voor vijandelijke, voor Spaanse sche pen. maar Claas nam het niet zo nauw Nederlandse koopvaardijschepen en ha ringbuizen waren net zo goed van ziin gading. Alleen de Engelsman keek hij aanvankelijk 'n beetje naar de ogen. want hij moest tenslotte 'n haven heb ben om binnen te lopen. Maar het duurde niet lang. of ook jegens de En gelsen liet hij het masker vallen, ja, hij wist zelfs de zoon van de Ierse admir-al te pakker te krijgen en dreig de hem aan de bovenste ra on te kno pen, als er niet gauw een hoog los geld op tafel '-wam. Een Oostzaanse schoolmeester heeft omtrent dit fraaie heerschap een boek je opengedaan in ziin geschrift: ,,'t Begin, Midden en Ei.'nde der Zee roverijen van den a'derfam msten zee rover Claas Compaan. Van Oostzaan, in Kennemerland. Vervattende zijn wonderlijke, vreemde Landsschadelii- ke drijftogten. Waarin vertoond wordt, hoe hij met weinig Scheepen de Zee onveilig gemaakt, een ongelooflijken Buvt en een groot getal van Scheepen, an alle Landen eeronft en afaelnnen (geplunderd) heeft"! De „alderfa- meuste" kaner zelf beroemde zich er op ruim drie-honderd-vijftig schepen te hebben veroverd. Het laatste „veroverde" schip hoor de aan een plaatsgenoot van de zee rover, Jacob Quick. Toen hij de buit „onbracht" bereikte hem ziin raMnn- brief; hij kon dus weer naar het va derland terugkeren. Deed :en voetval voor de Stadhouder, Frederik Hendrik, en bood hem een deel van zijn roof aan. Daarna betrok hi-' zijn huis in Zaandam, en vertoonde zich in fantas tische gewaden aan zijn meer nuchte- Een van de schoonste gedenk tekenen voor S. Paulus opge richt, is wel de S. Paulus bui ten de muren, te Rome. Deze basiliek, een der bekendste van de Eeuwige Stad, zou men de trofee, het zegeteken, van het rijke leven van de Apostel der heidenen kunnen noemen. Zij staat op de plaats van een be dehuis, dat door de onvoorzich tigheid van een loodgieter, in de nacht van de 15e .Juli 1823 door een verschrikkelijke brand werd geteisterd; alleen het altaar met het graf van S. Taulus bleef gespaard. De gehele katholieke, en ook: niet-katholieke we reld maakte de bouw ener nieu we basiliek mogeliik: Taus P" - IX wijdde haar in bij gelegen heid van de af', mdiging van nei leerstuk der Onbevlekte Ont genis (1854). t pie. De pelgrim, die de Sin ter betreedt, komt geleidelijk m de verheven sfe".„„aolein tu«- liedom. Het machtige sen de colonnaden weldige Het voorportaal. ue B afmetingen. Nadert men le-Mura (^u^unnen menen een fabriek voor"zJch te hebben. Des e verrassender is de aanblik van het interieur: vier rijen zui len uit één stuk. totaal honderd, afkomstig uit de Simplon, doen de muren") denken aan een heilig wou zijn ze van graniet' ti°eve^ ner zullen ze voor de bU3tbaar weest zijn, toen ze van marmer waren basiliek, Langs het schip f stro_ ^Cin moza-ek de por- treuin^an alle Pausen, die S. Petrus opvolgden. Er zijn alta ren rijk versierd met smaragd- eroén kopererts, malachiet. Overweldigend Is de Triomf boog, welke de zegevierende Christus voorstelt temidden der vier en twintig Ouderlingen Nie mand zal verzuimen, de kloos terhof te bezoeken, een stille plek, wier innerlijke vrede als tastbaar wordt, 'n Half uurtje verder Is nog een andere gedachtenis aan S Paulus: „Tre Fontane-" .Drie Bronnen". Hier werd, de han- den geboeid, het mannelijk ee- iaat naar het Oosten gekeerd, sint Paujus onthoofd; als Ro meins burger mocht men hem niet kruisigen. Het afgehouwen hoofd botste driemaal op langs de glooiing en telkens ontsprong sen bron, een koude, een koele sn een warmere, „Tre Fonta- ne". De 30e Juni fs een plechtige dag voor de basiliek, dan ko men er tallozen o.m de ketenen van S. Paulus vereren, die er bewaard worden. re dorpsgenoten. Zijn geweten liet hem blijkbaar weinig rust. want hij droeg steeds geladen pistolen bij zich. die hij zelfs 's nachts niet afleade. Een lijf wacht van enkele kerels moest voor zijn persoonlijke veiligheid zorgen. Zo gewonnen, zo geronnen: de alder- fametiste 'rijbuiter ging straatarm de kist in! Dat moet na 1655 zijn ge weest. In deze puzzle komen alleen woor den, afkortingen e.d. voor, die iets met plantkunde te maken hebben. Op de kruisies. van boven naar be neden de naam van bloemen, die we o.a. bij de paardenbloem op haar „bloemhoofdje" aantreffen. 5. ,((iXi«»i 11. X Omschrijving 1. Duidt de naam van een beroem de geleerde aan en tevens dat volgen» zijn stelsel een bepaalde plant aldus wordt genoemd. 2. De gele., komt druk voor langs slootkanten, vaarten, plassen, vijvers. Bladeren aan de oppervlakte met was- laagie. 3. Typische dorps-boom met scheef- hartvormig blad. Druk bezoek van bij en enz. 4. Hel geel gekleurde voorjaarsbloe men langs slootkanten e d. Grote, for se bladeren, die niet nat kunnen wor den (waslaagje). 5. Verzamelnaam voor kastanjes, Ie pen, linden, populieren, eiken, beu ken. berken enz. 6. Zijn geplaatst aan de top van de wortel of zijn vertakkingen. 7. Steenvruchtje, dat eetbaar zaad bevat in een twee-schallge kern. 8. Flora's lieve kinderen. 9. Grote planten met één houtige steppe] of stam. die zich eerst op ze kere hoogte boven de grond vertakt. Zijn er meer houtige stengels en heeff de vertakking onmiddellijk bo ven de grond plaats, dan spreekt men van heesters, struiken. 10. Vlezige, niet openspringende vrucht, waarbij de zaden In het sappi ge vruchtvlees weggedoken liggen. 11. Afkorting, die zoveel zeggen wil als: normale. (Oplossing volgende keer). Zwartsluis. 1. Z(uiden). 2. Twefl- lo). 3 Baarn. 4. Wierden. 5 Oude Ton- ge. 6. Haamstede. 7. Eemland. 8. Buurt. 9. W.I.M. 10. S(int). Noord kwam dus aan slag en speelde nu O Aas an O na: West nam O Vrouw, doch daar de ft-kleur blokkeerde, kon Noord verder niets gebeuren. Amerika won hier de 3 SA zelf- met 2 overslagen, voor een score van 660, ter wijl Engeland 100 punten venoor, to'aal 760 voor USA. De juiste wijze van spelen is de vol gende. De tweede slag in ft wordt met het Aas genomen en hierna moet Noord O Aas spelen en <5 na. Dit plan gelukt als de ft bij OW 4-4 verdeeld zitten, doch gelukt bovendien als de tegensjeler die eventueel de lange ft heeft niet In het bezit is van de lange O. Dit speelplan zou ook hier jelukt zijn: Oost komt eerst met -ó aan ■éas en kan de ft-dekking van Noord wegspe.en Hierna komt West met C> Vrouw tan slag. doch West heeft geen ft meer om na te spelen en kan zijn partner evenmin met enige andere kleur aan slag krijgen. Van het bieden valt nog te vertel en, dat de Amerikanen het Noordspel niet openden met 2 O doch met 2 Sans-atout; dit is. met zulke kaarten, vaak een zeer goede tactiek. De lange lage kleur levert vermoedelijk voldoende slagen voor 3 SA. terwijl de kansen op slam n"g altijd ge realiseerd kunnen worden ais de partner op SA enig optimistisch geluid kan laten horen. MIMIR. Er was eens 'n jongen, ik geloof dat hij Jan heette, maar het kan net zo goed Piet, of Klaas, geweest zijn, die slecht oppaste. Zijn ouders had den erg veel verdriet van hem. Voor al ziin moeder. Dat liep zo hoog. rtnt zijn vader hem het huis uit joeg: „En ie hoeft hier nooit meer terug te ko men ook!" 'n Tijd later begon Jan zijn moe der te sukkelen. Er werd een dokter ■haald. Hij kon niets vinden. Daar voor zat het te dieo. Het was verdriet om de weggestuurde zoon. Het werd met de dag erger. „Ik wou, dat ik 'ets voor 1e doen kon, vrouw" ze' haar man. „Dat zou je inderdaad kun nen!" „En, dat is?" „Jan terugroe pen!" luidde het anwoord. Dat was akkeliiker gezegd dan ge- taan. Want .Tan was met 'n kwaaie kop weggelonen. En niemand wist., waar hij zich ophield! Eindelijk kwam zijn vader er achter. En hij stuurde :ijn zoon een telegram. Het moet tot Jan's eer gezegd wor den: hij kwam direct naar huis. Hij wou naar boven rennen, naar zijn moeder, maar het meisje zei, dat hij op zijn tenen moest 1„ -en. ziin moeder was era naar. Aan haar ziekbed stond zijn vader. Die deed net, of hij hem niet zag. Nadat Jan zijn moeder had gekust, zei ze: „Kind, vraag je va der vereiffenis. Want ie hebt hem veel verdriet gedaan!" „Nee, moeder, hij heeft me uit huis geiaagd en hij zei dat hij me nooit meer hoopte te zien!" „Man, praat jij dan met je zoon!" Nooit' Door zilt. schuld, moet ik nu mijn vrouw missen!" Toen tastte de stervende vrouw naar twee handen, en legde ze in elkaar. Stevig in elkaar. Haar eisen hand boog ze over die twee heen. Ze glimlachte. Zo was het goed Nu kon ze heengaan. Het is tussen vader en zoon altijd goed gebleven ook.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | | pagina 6