ANWB groeide tot een
compleet bedrijf
Architecten uit alle windstreken
Amsterdam voelt niet voor tand
heelkundig onderwijs
Arbeidsvrede in de Nederlandse
havens
Rotterdam, gezien door A'damse
brillen
Gloei'lampjes
Resultaat MAHEZ weinig veranderd
_I)INSDAG 12 JULI 1955
V AGIN A f
Indrukwekkende cijfers van tien jaren
Geweldige uitbouw]
Technische Dienst
Reis-voorlichting
Het aantal reisinlichtingen door de
A.N.W.B. verstrekt neemt jaar op jaar
zeer aanzienlijk toe, zoals overduidelijk
uit de cjjfers blijkt, 229.000 in 1954. De
Bond ziet zich dan ook vlak vóór en ook
tijdens het „seizoen" geplaatst voor een
overstelpend aantal reisaanvragen en ver
zoeken om inlichtingen over bepaalde on
derwerpen op het reizen betrekking heb
bende. Teneinde een ieder snel en goed
het gevraagde te kunnen toezenden is
reeds een zeer modem systeem in ge
bruik voor het samenstellen van de vele
honderden reisroutes, die elke dag wor
den verzonden.
Jaarverslag A.N.W.B.
Ontstaan van nieuwe knelpunten
DRINKT
geregeld
ook t'huis
Het natuurlijk
bronwater uit de
Belgische Arden
nen. Bevordert de
spijsvertering.
Overal verkrijgbaar
Minister Witte opende congres
Sydney (V.S.)
Detroit (V.S.)
Guldensporenslag-
herdenking in
Vlaanderen
HAAR MAN WAS IN HET
BEZETTINGSLEGER
Jongste smoes van stoffen-
kooplui
FORD WEEK IN
ROTTERDAM
Cinema Scope-filmt, en
mode-show in Luxor
NEDERLANDERS IN
AUSTRALIË SPREKEN GOED
ENGELS
OP WEG NA~AR~~ZIEKENHUIS
OVERREDEN
OUDE „WILLEM BARENDSZ"
Omgedoopt in BloemendaeV
en thans tankboot
TENTOONSTELLING
OPEN „GEZAAGD"
De tentoonstelling
RESTAURATIE BOLSWARDS
STADHUIS
HET BILDT VIERT FEEST
Herdenking 450-jarig bestaan
begonnen
MARKTBERICHTEN
Wijziging C.A.O. aanvaard
BENOEMINGEN PATERS
VAN DE H. GEEST
MOEILIJKHEDEN MET
DRAKENBURG OPGELOST
K.A.B. heeft eigendoms
rechten overgedragen
OMZETSTIJGING
HOUDT AAN
GEDACHTENISRAMEN IN
MARTINIKERK TE
BOLSWARD
Herinnering aan bevrijding
en verzet
BEURSWAARDE-INDEX
VAN GEWONE AANDELEN
Een nieuw cijfer van het
C. B. S.
ROERMOND HELPT
HONGARIJE
Db Koninklijke Nederlandsclie Toeristenbond A. N. W. B. lieeft, naast
het gebruikelijke jaarverslag, ditmaal ook een exposé uitgebracht van de
°itvvikke]ing in de eerste 10 jaren na de oorlog. Inderdaad een imposante
°ntwikkeling, niet alleen in het leden-aantal, dat overigens steeg van
153.000 op 1 Juli 1945 tot het dubbele: 310.000 op 1 Juli 1955. Wie de
cijfers ziet omtrent alle activiteiten, die de A.N.W.B. in die periode 45-55
'•eeft ontplooid hier en daar bepaald fantastische cijfers ontkomt
Uiet aan de indruk, dat deze Bond zich ontwikkeld heeft tot een compleet,
grootscheeps georganiseerd en uiterst modern bedrijf, dat in .de moderne
Nederlandse samenleving eenvoudig niet meer weg te denken is. Hier
onder doen wij een enkele greep uit dit wel zeer illustratieve en suggestieve
cijfér-materiaal, daU verder geheel voor zichzelf spreekt.
De op 1 April 1946 opgerichte Wegen-'
Wacht een service-apparaat, dat zijn
doeltreffendheid tenvolle heeft bewezen
breidde zich in zeer snel tempo van 7
Patrouilles uit tot op 1 April 1955
161 manschappen en 9 inspecteurs. In 1946
verleende de Wegenwacht in 9.574 geval
len hulp, het aantal hulpverleningen in
1954 bedroeg 90.627. In de negen jaar van
het bestaan van de W.W. brachten de ge
le pechbestrijders in totaal in bijna
800.000 pechgevallen uitkomst.
In 1954 verstrekten de Bondskantoren
168.000 reisinlichtingen voor het buiten
land, in 1945 waren dit er 1.133! Voor het
binnenland zijn de verschillen niet zo
groot: 58.722 inlichtingen in 1945 en
61 000 in 1954, hetgeen zijn oorzaak vindt
in het feit, dat vooral na de bevrijding
zeer veel inlichtingen moesten worden
verschaft omtrent het al dan niet her
steld zijn der binnenlandse verbindingen.
Werden er dus in 1954 in totaal 229.000
reisinlichtingen verstrekt, voor 1955 re
kent de Bond, gezien de ervaringen in de
eerste helft van dit jaar, op een stijging
van rond 30%.
Afgegeven werden in 1945 ca. 6.000
grensdocumenten voor een gemotoriseerd
voertuig, in 1954 bedroeg dit cijfer 294.067,
terwijl voor 1955 rekening wordt gehou
den met een stijging van 30 a 40%
Kampkaarten en kampeerpaspoorten
werden er in 1945 ruim 11.000 afgegeven,
in 1954 172.339, waarvan ca. 40% gezins-
kaarten.
Het Bureau Watertoerisme, dat in het
Amsterdamse Bondskantoor gevestigd is,
gaf in 1945 2.000 inlichtingen en adviezen
af, in 1954 bijna 8.000.
Ook het wegmeubilair van de Bond
de wegwijzers, paddenstoelen, richtings-
en vóórrichtingsborden, waarvan er na de
oorlog duizenden vernield bleken
breidde zich uit van 7.669 in 1945 tot 9.873
thans.
Van de A.N.W.B.-bladen verschenen in
1945 alleen een Mededelingenblad en
gedurende enkele maanden de Auto
kampioen met tezamen een oplage van ca.
146.000 exemplaren. Thans omvat de
ANWB-pers 9 bladen met een geza
menlijke oplage van 360.000.
De geweldige uitbouw van de Bonds-
service weerspiegelt zich uiteraard ook
in de personeelscijfers. Op 15 Juni 1945
bedroeg het totaal aantal personeelsleden
van de A.N.W.B. 167. Op 15 Juni 1955 was
de personeelssterkte inclusief de We
genwacht gestegen tot 925.
In de zomer van 1945 had de A.N.W.B.
nog geen Technische Dienst. In Septem
ber van dat jaar werd een autotechnicus
aangesteld voor het verstrekken van mon
delinge en schriftelijke adviezen aan de
ieden. Thans in 1955 omvat deze
dienst 29 personen, waarvan er 23 belast
zijn met keuringen, expertises en onder
zoeken van auto's.
Drie technomobielen rijdende auto-
technische keuringsstations en 7 Tech-
nostations in de belangrijkste bevolkings
centra staan thans de leden ten dienste.
Ca 9,000 keuringen en onderzoekingen
Werden daar in 1954 verricht. Sinds de op
richting van de Technische Dienst von
den in totaal 25.000 technokeuringen
Plaats, terwijl 14.500 expertises werden
verricht. Daarnaast bracht deze dienst
nog ca 45.500 schriftelijke adviezen uit.
De Juridische Afdeling, die in 1945
werd opgericht en thans drie juristen om
vat, bracht in 1954 7.000 mondelinge en
schriftelijk" adviezen aan de leden uit.
De sterke ontwikkeling van het ver
der na de oorlog heeft met zich gebracht,
dat de wegbeherende instanties voortdu
rend voor nieuwe verkeerstechnische
Problemen worden gesteld.
De Verkeersafdeling van de A.N.W.B.
werd in verband daarmede uitgebreid en
heeft zich onder meer tot taak gesteld de
ze instanties waaronder zeer vele ge
meentebesturen van advies te dienen.
In de jaren 1947 tot en met 1954 werden
aldus op verzoek ruim 1.000 volledig ge
documenteerde adviezen uitgebracht,
waarvan 215 in 1954. Het aantal gevallen,
waarin de Verkeersafdeling zich op eigen
initiatief of op verzoek van verkeersdeel
nemers met suggesties tot de bevoegde
autoriteiten wendde, bedraagt daarvan
een veelvoud.
Aan 2.800 autoriteiten, die bemoeiingen
hebben met het verkeer, zendt de Ver
keersafdeling zijn „Berichten en Beschou
wingen". terwijl deze afdeling voorts 12
Memoranda over belangrijke verkeers
technische problemen het licht deed zien.
Dit jaar is deze service nog aanzien
lijk uitgebreid, daar de A.N.W.B. er
thans toe is overgegaan inlichtingen
bladen volgens een uniform systeem sa
men te stellen, welke de antwoorden
bevatten op alle mogelijke en soms
ook onmogelijke te beantwoorden schij
nende vragen, die bij de voorberei
ding van een reis of onderweg
kunnen rijzen.
Door op deze efficiënte wijze service te
verlenen bereikt de Bond, dat de toerist
thuis op z'n gemak kan nagaan welke pa-
„Het particuliere motorwegverkeer en
-vervoer blijft gebukt gaan onder een
stelsel van uiterst hoge directe en in
directe belastingen en wordt tevens nog
steeds nodeloos gehinderd en op onver
antwoorde wijze in gevaar gebracht door
een aantal voor het huidige verkeer on
voldoende wegen, tijdverlies veroorzaken
de kruisingen met water- en spoorwegen
en een groot aantal gevaarlijke verkeers
situaties".
Dat was de klacht, waarmee de A.N.W.B.
het hoofdstuk „Motorwegverkeer" in hel
jaarverslag 1953 opende en het is be
treurenswaardig, dat onder hetzelfde
hoofd in het jaarverslag 1954 naar voren
gebracht moet worden, dat in deze feite
lijke situatie nog geen verandering is
gekomen. Want ondanks aangebrachte ver
beteringen, ontstonden door de snelle
verkeerstoeneming elders even zoveel
nieuwe knelpunten.
Verheugend is ethter, dat blijkens het
Voorlopig Verslag op de Rijksbegroting
1955 practisch alle verkeersvraagstukken
en alle wensen van het motorwegverkeer
in de Tweede Kamer ter sprake werden
gebracht.
Het jaarverslag behandelt dan verder
naast het verkeer en toerisme de meest
urgente kwesties op het gebied van de
verkeersvoorzieningen. Bijzondere aan
dacht is besteed aan een onderzoek naar
de aard der verkeersongevallen met dode
lijke afloop, een onderzoek Ingesteld door
het Centraal Bureau voor de Statistiek op
verzoek van de A.N.W.B.
Onder het hoofdstuk „Internationaal
Verkeer" zijn belangrijke gegevens samen
gevat, die interessante aanwijzingen op.e-
veren omtrent de toeristische reisdelen
van de „gemotoriseerde" vacantieganger.
En dan zijn er nog zeer vele andere hoofd
stukken, maar het zou te ver voeren daar
op nader in te gaan. Er blijkt wel uit, dat
de A.N.W.B. ook in het voorbije jaar weer
veel en goed werk heeft gedaan. En voor
het overige mogen wij verwijzen naar
beschouwingen en de cijfers over d g
van de A.N.W.B. in de jaren van 1945 tot
heden.
SPA
Dieren hij voor zijn reis nodig heeft, op
welke kampeerterreinen of in welke ho
tels hij wil overnachten, welke etsen het
rijden in de bergen aan auto en bestuur
der stelt en zeer veel meer .terwijl te-
vens bij elk land een literatuurlijst ver
meldt welke boeken een goed inzicht in
land, volk en bezienwaardigheden ver
schaffen.
Tevens zijn er nog een vijftigtal in
lichtingenbladen, met betrekking tot alle
landen van Europa en enkele daarbuiten,
welke, eveneens verzameld tot een mapje,
«egevèns bevatten over grensdocumenten.
formaliteiten, benzine- en olieprijzen,
verkeersvoorschriften, enz., gegevens
welke steeds up-to-date worden gehou
den, hetgeen zeer veel werk vraagt daar
het' aantal mutaties in deze materie
uiteraard groot is, gegevens ook welke
naar gelang de aard van de informatie
steeds kunnen worden uitgebreid.
Daarmede is een vorm van reisvoorlich-
ting tot stand gekomen, die ook alom in
het buitenland als uniek wordt be
schouwd.
n
^e-W-York
Twee opvallend goed geklede heren
mengden zich Zondag onder de bezoe
kers van een godsdienstige bijeenkomst
in de Adventskerk, Hun belangstelling
wa5 echter wel zeer op aardse zaken
fflw, w?nt na de collecte van de
vninHor,en-- Yee andere gemeenteleden
ovelvtolenV6," in een vertrek. Daar
zich van de11 broeders en maakten
2775 dollar mep« ?pbrengst' zijnde
LiW ciouar, meester Na de drie collec
tanten gebonden te hebben voegden de
heren zich weer bij de gemeente! zongen
nog enige gezangen mee en verlieten
daarna, waardig en ingetogen, het kerk
gebouw. Men is ze nog steeds niet op
het spoor.
Aan het onderzoek op het gebied van
de kernenergie, dat door het natuur
kundig instituut van de universiteit van
Sydney wordt verricht, is grote schade
toegebracht, doordat onbekenden de fo
tografische opnamen van atoomontplof
fingen hebben bedorven. De opnamen,
gemaakt in het enige bestaande appa
raat van deze soort in Califorme, had
den moeten dienen voor de bestudering
van de bouw der atomen en waren op
geborgen in een kluis in de grond, be
dekt met een honderdtal loden platen.
Deze platen waren echter verwijderd en
de negatieven aan het hcht bloot ge
steld.
Usquert Groningen)
Tijdens het garnalenvissen op de Gro
ningse wadden trof de heer G. Anjer-
wierden uit Usquert in een van zijn net
ten een fles aan. Deze bleek afkomstig
te zijn uit Engeland en was op 4 Juli
1932 in zee geworpen door het ministerie
van voedselvoorziening en visserij te
Londen. De fles bevatte enige papieren
m verschillende talen met het verzoek
de daarbij gevoegde briefkaart aan het
ministerie terug te zenden De kaart is
na 23 jaar. toch nog maar gepost
Een bericht, dat ons in deze warme
dagen wel kan.... warm maken. Auto-
ouschauffeurs op buslijnen tussen De
troit en de omliggende plaatsen hebben
Sostaakf uit protest tegen een dienst
order, die eiste, dat ze stropdassen zou
den dragen ondanks de ook daar heer
sende hittegolf. Dertigduizend passa
giers moesten zich toen gaan warm
lopen
Op 16 April 1952 werden B. en W. van
Amsterdam door het raadslid dr H. Sajet
uitgenodigd ten spoedigste voorstellen in
te dienen tot invoering van tandheel
kundig onderwijs aan de stedelijke uni
versiteit. Dat „ten spoedigste" heeft lan
ger dan drie jaar geduurd, want eerst nu
zijn B en W. met een volkomen af
wijzend prae-advies gekomen. Een
voorzichtige schatting van het aantal'stu-
denten, dat zich voor een opleiding tot
tandarts zou aanmelden, is honderd per
jaar B. en W menen, dat hierdoor het
aantal studenten in dit vak niet belang
rijk zal worden uitgebreid, want onder
de nieuwe studenten zullen zich velen
bevinden, die anders in Utrecht of Gro
ningen de zeer kostbare studie volgen en
dit nu in Amsterdam zouden gaan doen.
Daarenboven is het zonder aanzienlijke
uitbreiding van het aantal docenten en
van de staf der medische en der wis- en
natuurkundige faculteit onmogelijk aan
de studenten de vereiste propaedeuse te
geven terwijl voor de materiële uitrus
ting één groot of een aantal gebouwen
zou moeten worden opgericht.
De Commissie van Advies inzake voor
koming van tandbederf is eveneens van
oordeel, dat een dergelijke opleiding
practisch tot de onmogelijkheden behoort,
maar zi.i zou graag zien dat een weten
schappelijk centrum voor praeventieve
tandheelkunde werd opgericht. Aan een
dergelijk researchcentrum zou zich een
beperkt aantal artsen (ongeveer 25 per
iaar) drie jaar lang in de mnndheelkun-
de kunnen bekwamen en zich dan na
examen „mondarts" of „specialist-stoma'
toloog" mogen noemen. Ook dit plan
echter, dat bij verwezenlijking eveneens
tonnen belooft te kosten, raden B. en W.
af.
Zoals elk jaar herdacht Vlaanderen
gisteren de Guldensporenslag, waarin
in 1302 een Frans ridderleger door de
gewapende Vlaamse gilden vernieti
gend werd verslagen. Er was een radio
herdenking en er waren plechtigheden
en feestelijke bijeenkomsten in het ge
hele Vlaamse land.
Onder het opschrift „Vlamingen, let
op uw zaak", schreef de „Gazet var,
Antwerpen", dat Vlaamse eensgezind
heid dringende noodzaak is. De Vlamin
gen moeten hun plaats in Brussel nog
veroveren. Ondanks de aandrang op de
regering is weinig gedaan om de werk-
gelegenheid in Vlaanderen te vergroten
Het blad voegt hieraan toe, dat ook de
schoolstrijd, hoewel niet uitsluitend
door Vlamingen gevoerd, een uiting is
van de wil der Vlamingen om zichzelf
te blijven.
„De Standaard" schreef, dat het een
gemeenplaats is geworden te zeggen, dat
het accent van de Vlaamse beweging
verlegd is van het culturele en het poli
tieke naar het economische (in verband
met het gebrek aan werkgelegenheid in
Vlaanderen). Deze verschuiving ligt in
de lijn der ontwikkeling van deze tijd
Voor hen. die bekommerd zijn om de
volkswelvaart, zijn het gemis aan werk
gelegenheid in verscheidene Vlaamse
gewesten en de te geringe industrialisa
tie van Limburg symbolen geworden
van de verwaarlozing van Vlaanderen
Doch het idealistische in de Vlaamse be
weging is een blijvend erfgoed
In een ander artikel zei dit olad, dat
het verwerven van culturele autonomie
voor Vlaanderen slechts een kwestie
van tijd is. Maar culturele autonomie
is slechts een middel: het doel is een
autonome cultuur. Middelen tot het be
reiken van dit doel zijn o.m. de ver
breiding der cultuur onder het volk en
de vernederlandsing van het bedrijfs
leven.
Zaterdagmiddag werd iemand in de
Middelburgse straat te Den Haag aange
sproken door een Engels sprekende dame
die uit een auto stapte. Zij vertelde, dat
haar man in het bezettingsleger in Duits
land diende en dat zij ai haar geld had
uitgegeven voor reparaties aan haar
auto. Zij bood de voorbijganger daarom
een lap stof te koop aan.
Op de Soestdijkse kade kreeg een win
kelier een aanbod van twee mannen, die
Zwitsers beweerden te zijn. om lappen te
kopen Ook deze man ging daar niet op
in. Waarschijnlijk zijn dit dezelfde lieden
die ook in Amsterdam hebben geope
reerd.
Bij gelegenheid van de Ford-Week, die
op het ogenblik in Rotterdam wordt ge
houden, heeft de directie van de NV.
Automobiel Industrie „Rotterdam" gister
morgen in het Luxor-Theater een bijeen
komst georganiseerd voor genodigden uit
het autobedrijf. Vertoond werden een
tweetal films in CinemaScope en techni
color, waarvan de eerste, getiteld „The
bis answer" een beeld gaf van kleur, lijn
en prestatievermogen van de nieuwste
Ford-auto's, terwijl de tweede „Tourne-
ment of Roses", voorzien van een Neder
lands (Vlaams) commentaar een repor
tage liet zien van het Rozen Festival, dat
jaarlijks in Pasadena wordt gehouden.
Tussen beide films in werd een beknop
te modeshow gehouden, waarop de nieuw
ste creaties van „Jersey Mavel" en suède
jasjes van „Vico" toonden, dat de autokle-
ding van de vrouw charmant en elegant,
en tegelijk ook doelmatig kan zijn.
De Nederlandse immigranten in Aus
tralië slaan daar over het algemeen een
goed figuur, o.m. omdat zij gemakkelijk
en goed Engels leren, aldus de heer C.
Austin, een lid van de Australische ad
viesraad voor de immigratie, die een kort
bezoek aan Nederland heeft gebracht. De
heer Austin had hier besprekingen o a.
met de heer Ba Wall migration officer"
Jap Australische ambassade.
De heer Austin is van mening, dat de
Nederlander in Australië de noodzaak in
ziet van het Engels goed te beheersen. Het
werk, dat door Nederlandse organisaties
wordt gedaan om aanstaande emigranten
naar Australië tevoren Engels te leren,
wordt door de heer Austin hoog aange
slagen. Het resultaat er van is in Aus
tralië goed merkbaar.
De heer Austin heeft verder verklaard.
df.t. d€ Ne<3erlandse trek naar Australië
altijd goed zou floreren omdat de Neder
lander daar zeer op prijs wordi gesteld
(Van onze correspondent)
Op de rijksweg Noord te Sittard ter
hoogte van de Philipsfabriek stak de 63-
jarige wielrijder v. d- L. uit Sittard plot
seling de rijweg over. Hij was op weg naar
het ziekenhuis, waar zijn vrouw verpleegd
wordt. Plotseling werd hij door een auto
aangereden en in zeer ernstige toestand
naar het ziekenhuis vervoerd, alwaar hij
kort na aankomst overleed.
Nu de nieuwe walvisvaarder „Willem
Barendsz" officieel aan de Nederlandse
Maatschappij voor de Walvisvaart is
overgedragen heeft zijn voorganger, de
oude „Willem Barendsz". een naamsver
andering ondergaan. Het schip heet nu
„Bloemendael" en zal in het komende
seizoen als tankboot de „Willem Ba
rendsz" vergezellen op haar eerste tocht
naar de Zuidelijke IJszee. Beide schepen
hebben ligplaats gekozen in de Amster
damse Coenhaven. Hun vertrek is be
paald op eind October.
Koninklijke onderscheidingen. Tot of
ficier in de orde van Oranje-Nassau is
benoemd de heer Th. C. Hekker, weten
schappelijk hoofdambtenaar aan de T. H
te Delft en toe ridder in de orde van de
Ned. Leeuw de gepensionneerde generaal-
majoor J. H- Jager.
„Een goede woning, die aan een gezin
zo groot mogelijke materiële als wel gees
telijke ontwikkelingsmogelijkheden biedt,
is een sociale wenselijkheid. Inhoeverre
deze verwezenlijkt kan worden hangt
goeddeels af van de economische grenzen,
die daaraan door de kosten worden ge
steld". Aldus de minister van weder
opbouw en volkshuisvesting mr H. B. J.
Witte ter gelegenheid van de opening van
het congres van de „Internationale unie
van architecten" gisteren in de ridderzaal
te Den Haag.
Minister Witte noemde drie econo
mische begrenzingen van de meest ge
wenste behuizing. De eerste wordt ge
vormd door de nationale welvaart, de
tweede door de spreiding van deze natio
nale welvaart. De derde begrenzing ligt
in de waardering van de optimale bruik
baarheid van andere levensnoodzakelijk
heden. De mens zal een goed huis verkie
zen indien de prijs ervan in vergelijking
tot radio, televisie, een scooter of een
auto aantrekkelijk is. Daarom -is het met
het oog op de grote sociale en culturele
waarde van de woning voor het gezin no
dig, dat de gemeenschap al het mogelijke
doet om de keus van een goede woning
ook aantrekkelijk te maken.
Minister Witte besprak vervolgens de
taak, die de architect daarbij heeft- Deze
zal zich moeten inspannen om de thana
minder gunstige positie van de woning
ten aanzien van andere, concurrerende
consumptiegoederen, te verbeteren. Dat
wil zeggen, dat goede, aantrekkelijke en
naar verhouding goedkope woongelegen
heid moet worden geschapen.
Nauwe samenwerking tussen allen die
bij de huizenbouw zijn betrokken is van
het allergrootste belang Tenslotte sprak
de minister nog over de stedebouwkundi-
ge taak van de architect.
Burgemeester Schokking besprak ver
volgens enige woningproblemen van Den
Haag.
Vervolgens hield de heer J. Tschumi.
voorzitter van de Internationale unie van
architecten een toespraak, waarin hij een
overzicht gaf van doel en streven der or-
§3xiissti0
Daarna sprak de congresvoorzitter prof
J. H. van den Broek een begroetingsrede
uit, waarin hij nogmaals het doel van het
congres over woningbouw uiteenzette.
Men streeft naar een algemeen overzicht
uit zo veel mogelijk landen op het ge
bied van de woningbouw, onderverdeeld
in de hoofdstukken, programma, ontwerp
(project) en productie.
De besprekingen zullen te Schevenin-
gen worden voortgezet. Zij duren de ge
hele week.
Des avonds opende wethouder D. Dett-
meyer van Den Haag de architectuur
tentoonstelling in het Haagse Gemeente
museum door het doorzagen van een
balkje-
De tentoonstelling bestaat uit vier ge
deelten. In de glazen pergola van het mu
seum demonstreren de Haagse architec
ten afbeeldingen van hun scheppingen.
In een viertal kabinetten, naar de aard
van de bouwmeesters ingericht, treedt
Nederland naar voren uit de werken van
W. M. Dudok. J. J. P. Oud, prof ir Gran-
pré Molière. G. Rietveld en ir B. Bijvoet.
Naast hen worden vele werken van an
dere Nederlanders op het gebied van
openbare bouw en woningbouw met foto's
diapositieven en maquette's getoond.
De internationale afdeling is onderge
bracht tussen de bomen op de binnen
plaats van het museum. Deze plaats is met
800 vierkante meter tentzeil (1500 kg op
staaldraad) overkapt.
Twee-en-twintig landen, o.w. de Sovjet-
Unie zowel als Westerse en Oosterse lan
den, laten naar eigen aard en eisen zien,
vormen en methoden van woningbouw
op een groot aantal panelen. Ter bespa
ring van ruimte en ter bevordering van
de overzichtelijkheid heeft architect van
Gelderen reeksen dezer panelen opklap
baar gemaakt, welke methode de bewon
dering van velen van zijn vakbroeders
opwekte.
Langs de wanden hangen uitgewerkte
plannen van topstudenten van ruim
veertig der belangrijkste bouwkundige
universiteiten ter wereld. Hier vindt men
veel vergelijkend materiaal omtrent op
leiding en inzichten in de architectuur uit
alle werelddelen.
meente Het Bildt. Als provinciaal aan
denken bood de commissaris een koperen
schild aan.
Het oudste raadslid, de heer M. Wal
burg, sprak namens de raad een woord
van dank uit voor wat in die 450 jaar tot
stand is gebracht.
De restauratie van het stadhuis van
Bolsward, die geschiedde onder architec
tuur van Ir Vegter van Leeuwarden Is
thans zover gevorderd, dat men met de
inrichting en „aankleding" is begonnen.
De restauratie betrof vooral het in de
oorspronkelijke stijl terugbrengen van de
z.g. vierschaar, raadzaal en antieke bed-
schutkamer. De wenteltrap van de vier
schaar naar de raadzaal is hierbij in ere
hersteld, evenals het z.g. gevangenpoort
je. Ter verfraaiing van het interieur
heeft het gemeentebestuur de beschikking
gekregen over enkele fraaie stukken uit
de collectie van jonkheer van Cammingha,
daartoe in bruikleen afgestaan door het
Fries museum te Leeuwarden. Ook wer
den twee 18e eeuwse gobelins in bruik
leen ontvangen, daartoe afgestaan door
de rijksdienst voor verspreide kunstvoor
werpen.
Begunstigd door prachtig zomerweer is
gisteren de herdenking van het 450-jarige
bestaan van Het Bildt feestelijk begon
nen met een buitengewone raadsverga
dering. Daarop heeft burgemeester J.
Klok een terugblik gegeven over de ge
schiedenis van Het Bildt, waarbij hü con
stateerde, dat door de inpolderingen in
dit gebied een der vruchtbaarste stukjes
van de wereld is verkregen met veeteelt,
landbouw, proefvelden, vlasfabrieken enz
De Commissaris van de Koningin in
Friesland, mr H. P. Linthorst Homan, ge
waagde van de vele relaties tussen de
Staten van Friesland met de jongste ge-
BODEGRAVEN, 12 Juli. Kaasmarkt. Aanvoer
139 partijen Notering: eerste soort f 2.212.28,
2e soort f 2.102.20, extra kwaliteit f 2.48. Han
del flauw.
LEIDEN, 12 Juli. Vette varkensmarlct. Aan
voer 378 stuks. Prijzen: zware f 1.421.45, liciUe
f 1.531.56 slagersvarkens f 1.561.59. zeugen
f 1.251.28. Handel slepend, zware moeilijk te
plaatsen.
's-HERTOGENBOSCH, 9 Juli. Pluimveemarkt..
Aangevoerd 29.000 stuks. Prijzen: kippen (witte)
f 1.70—1.75. (rode) f 1.60—1.65, (zwart) f 1.55—
1.60; witte jonge hanen boven het vereiste ge
wicht f 2 152.20; jonge har.en beneden net
vereiste gewicht f 1.952.05, alles per kg !ev.
gewicht; oudehanen f 2.753.75 pjer stuk: tam
me konijnen f 1.651.75 per kg lev. gew.
ROTTERDAM, 11 Juli. Graan beurs. Binnen
landse granen. (Officiële noteringen per 100 kg
franco Rotterdam). Zomergerst. goed prijshou
dend, naar kwaliteit en vochtgehalte f 25.50—
26.75; haver naar kleur en vochtgehalte f 27.50-
29.50, extra blanke daarboven.
Peulvruchten groene erwten tot f 56. schok
kers tot f 71.50, bruine bonen tot f 47, prima
blanke daarboven.
ROTTERDAM, 12 Juli. Veemarkt. Aanvoer;
vette koeien en ossen (naar schatting 650, ge-
bruiksvee w.o. 972 tbc-vry (n*ai schatting 1165)
vette kalveren (naar schaV.v graskalve
ren w.o. 115 tbc-vrij maar nuch
tere kalveren 467, varkens t paar
den lil. veulens 66, schaper. ..».-ren 473,
bokken of geiten 21. Wee ka a uv dieren.
Aanvoer in totaal 3704 dieren i vette
koeien resp. Ie, 2e en 3e soort f 5 w.—2.74. f 2.44
2.60, f 2002.14; vette kalvervr, f 2.402 60
f 2.202.40. f 2.002.20; slachtpaarden f 2.40
f 2.20, f 2.00 per kg. Graskalveren f 450. f 400.
f 275; nuchtere kalveren f 62, f 53, f 47; biggen
f 50, f 45, f 40; veulens f 400. f 350. f 250-
schapen f 140, f 130, f 95; lammeren f 100 f 80
f 60; kalfkoeien f 1050, f 950. f 775; melkkoeien
f 1050, f 950, f 775; vare koeien f 750 f 650.
f 550; vaarzen f 850, f 700, f 600; pinken f 550.
f 475, f 400.
Aanvoer vette koeien groter, handel flauw,
prijzen dalende prijzen enkele prima's boven
notering. Aanvoer vette kalveren als vorige
week, handel vlot, prijzen stabiel. Aanvoer gras
kalveren als vorige week, handel stroef, prijzen
even minder in prijs. Aanvoer nuchtere kalveren
kleiner, handel kalm, prijzen niet geheel prijs
houdend. Aanvoer biggen korter, handel rede
lijk. prijzen onveranderd. Aanvoer slachtpaar
den iets minder, handel stug. prijzen ongewij
zigd. Aanvoer veulens even meer, handel le
vendig, prijzen niet hoger. Aanvoer schapen en
lammeren iets kleiner, handel lui. prijzen voor
al niet hoger in prijs. Aanvoer kalf- en melk
koeien als vorige week, handel stil, prijzen
niet geheel prijshoudend. Aanvoer vare koeien
gewoon, handel slepend, prijzen iets minder in
prijs. Aanvoer vaarzen en pinken ruimer, han
del lui, prijzen iets teruglopende prijzen. Aan
voer tbc-vrij vee groter, handel kalm, prijzen
voor al niet hoger in prijs
p ENTHOUSIASTE wijze hebben
twee Amsterdamse bladen in hun
editie van j'.l. Zaterdag de loftrom
pet gestoken over de Maasstad. Het eer
ste blad was „De Telegraaf", waarin „En
Passant" in zijn rubriek Journaal en on
der het opschrift „Verfrist door de char
me van de Rotterdammers" de volgende
impressies weergeeft.
DE ROTTERDAMMERS hebben, op
een andere manier dan zij altijd al
deden indruk op mij gemaakt.
Met de Rotterdammers bedoel ik de
enkele honderden representanten, die de
feestelijke opening van het Thalia-thea-
ter opluisterden.
Ik zag hen het theater binnenkomen en
wandelde in de pauze een half uurtje tus
sen hen.
Een wat klein aantal, enkele honder
den, en een wat korte tijd een half uur,
zal men zeggen om conclusies op te ba
seren
Maar wie enigszins geoefend is in het
bezoeken van festiviteiten, waar „de
beste mensen zich van hun beste zijde
laten zien", wordt gevoelig voor sfeer.
De sfeer in Rotterdam was uitermate
verfrissend.
Niet uitsluitend omdat men de gast
heren respecteerde door zich waarlijk
feestelijk in het pak te steken ik zag
geen truitjes en corduroy-broeken. Maar
vooral ook om wat in het pak stak. De
mannen waren mannen, zonder gewilde
hoofsheid en party-manierjes.
De jonge vrouwen, te aantrekkelijker
door een gepaste robuustheid, die men
elders gewoonlijk mist, zagen terecht
geen heil in een moderne pose met iets
sluiks in de haren en iets in-bleeks in het
gezicht.
De oudere vrouwen deden geen kramp,
achtige pogingen om op haar dochters te
gelijken Zij toonden zich zoals zij zijn,
zeer waardig
Er waren uitzonderingen, maar zij wa
ren gering in getal.
Elders treft men bq overeenkomstige
gelegenheden, een gevarieerder, cosmo-
poiitischer gezelschap. Dat heeft zijn
charme. Doch ter afwisseling was deze
ontmoeting met de Rotterdammers,, vrij
van elk zweem naar decadentie, een ver
frissende ervaring.
Het is een goed volk, daar aan de
Maas."
Tot zo ver'deze openhartige ontboeze
ming in „De Telegraaf".
Een ander citaat dat de Rotter
dammers goed zal doen is de laatste ali
nea uit het artikel „Ik gun het Rotter
dam" in het jongste nummer van Else-
viers Weekblad.
EENS", aldus Piet Bakker, „werd
het slaperige Amsterdam der vori
ge eeuw gewekt door de rusteloos
wrochtende Joodse medicus Samuel Sar-
phati, oprichter van buigt het hoofd
en bezint u, Amsterdammers van thans!
de Ned. Mil tot bevordering der Phar-
macie de handelsschool, de M\j tot be
vordering van Landbouw, het Paleis
voor Volksvlijt, de Meel- en Broodfabrie
ken, de Ned Crediet. en Depositobank,
de Nat. Hypotheekbank, de Ned. Bouw
maatschappij en het Amstel Hotel. Hij
nam het initiatief tot een moderner
stadsreiniging, organiseerde een wereld
tentoonstelling, bevorderde een redelijke
volkshuisvesting en wees aan, hoe de
stad zich moest uitbreiden.
Het hardop dromende, soms wat ijlen
de, Amsterdam van de twintigste eeuw,
zonder een Wibaut, De Vlugt. De Miran
da het heeft zijn plaats ingeruimd aan
Rotterdam, stad van ondernemingsgeest,
onvermoeidheid, verbeeldingskracht en
burgerdeugd
Ik gun Rotterdam zijn E 55 van heler
harte Deze energie-expositie komt Rot
terdam toe. De Amsterdammer in mij
schaamt zich echter en is bedroefd."
In onze eigen krant lazen wij in
een verslag van de Amsterdamse gemeen
teraad, handelend over de IJ-tunnel-
plannen de volgende, aan duidelijkheid
niets missende uitspraak van een der
wethouders.
„Mr Van 't Huil", aldus het verslag
..wat het eens met die raadsleden die
eritiek hadden uitgeoefend op de wijze
van voorlichting van de burgerij Heel
deemoedig stak hij de hand in eigen boe
zem: „Wjj zijn er niet in geslaagd de be
volking met ons werk te laten meeden
ken en meevoelen B. en W zijn in druk
beraad om te zien hoe deze fout te her
stellen', zo zei hij en hij gaf een pluim
aan de Maasstad, die de burgerij altijd zo
voortreffelijk op de hoogte houdt van
haar doen en laten „Ik zie wel eens met
afgunst naar Rotterdam", bekende de
wethouder, „daar kunnen wij iets van
leren"
Wij geloven niet aan deze hartige uit
spraken iets te moeten toevoegen. Wat
dit enderwem betreft gunnen wij van
Op het liturgisch feest van de versprei
ding der Apostelen, 11 Juli. werden in de
Ned. provincie der Congregatie van de H.
Geest de volgende jonge paters en broe
ders benoemd: voor het bisdom Morogoro
(Engels Oost-Afrika) de paters Jos Eist-
geest (Bennebroek), Paul Kuipers (Budel),
Mart. Lammers (Budel). Walth. Damen
(Amsterdam), Joh. Magis (Helmond); voor
de prefectuur Bangassou (Frans Equato
riaal Afrika) de paters Joh. Donders
(Kaatsheuvel), Bern. Jagers (Culemborg).
Fr. Senden (Ubachsberg), Wilh. Spanjers
(Escharen); voor het vicariaat Libreville
(Fr. Eq. Afrika) P. Dom. v d. Beek (Den
Haag), en P. Henr. Peters (Hilversum);
voor het vicariaat Pointe Noire (Fr. Eq.
Afrika) pater Ant. ten Have ('s-Heeren-
berg); voor het vicariaat Doumé (Fr. Ka
meroen) P. Godefrid. de Kinderx (Caste
ren); voor het aartsbisdom Loanda (Port.
West-Afrika) de paters Jos. de Boer
(Haarlemmermeer). Andr. Schafrat (Boe
kei); voor het bisdom Nova Lisboa (Port.
West-Afr.) pater Ant. v. d. Lokkant
(Haps); voor het vicariaat Fort Rousset
(Fr. Eq. Afrika) broeder Clemens Tekstra
(Nuth); voor Brazilië, de pater Jac. Ap
pelman (Haarlem) Th. Jaspers (Bakel),
Nic. Laarmans (Roermond), G. Rietber
gen (Utrecht). Fr. Swinkels (Eindhoven),
Joh. v. d. Louw (Den Haag) en Broeder
Gijsbertus Niekerk (Alphen aan de Rijn);
voor de Nederl. provincie pater Joh. Mit-
telmeijer (Amsterdam).
De nieuwe C.A.O. is reeds bij voorbaat
goedgekeurd door het college van Rijks
bemiddelaars. Afgesproken is, dat in Sep
tember-October a.s. besprekingen zullen
beginnen met het doel, de gehele loon-
opbouw in het havenbedrijf aan een na
der onderzoek te onderwerpen.
Wat de lonen betreft betekent de nieu
we C.A.O. dat de lonen van de vaste ar
beiders te Amsterdam zullen worden aan
gepast aan het Rotterdamse niveau. Voor
de leden van de C.V.A. te Rotterdam en
de S.H.B te Amsterdam de vroegere
losse arbeiders kwam een nieuwe loon
schaal tot stand. De C.V.A. leden krijgen
een eerste minimumloon van 63,60 per
week. na 6 maanden, wordt dit verhoogd
(Van onze Utrechtse redacteur).
Na het uitspreken van de openingsrede
gisteren op de bondsraadsvergadering
te Utrecht, heeft de voorzitter van
de K.A.B.de heer J. A. Middelhuis, het
overlijden herdacht van de voorzitter der
Centrale Volksbank, de heer B. Koppel
man.
Medegedeeld werd, dat de kwestie met
het landgoed Drakenburg na jarenlang ge
sukkel een oplossing heeft gevonden. On
derhandelingen, welke in Januari van dit
jaar zijn begonnen, zijn Zaterdag J.l. afge
sloten met de overdracht van de eigen
domsrechten aan de Stichting Gemeen
schapsoord voor de som van 225.000.
Op 1 October a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de ontwikkelingscentrale werd
opgericht. Aan dit feit zal in een speciale
bijeenkomst op een nader te bepalen da
tum aandacht worden geschonken.
De inhoud van „Lering en Leiding" zal
meer worden afgestemd op het opinievor-
mende actuele en leidinggevende karakter
van dit blad en zich richten naar het bre
de kader van de K.A.B.
De Cultuurdienst is momenteel sterk be
zig op het terrein van de lectuurvoorzie
ning.
Naast de K.A.J. gaat de V.K.A.J. groeien
als nationale begewing van de arbeiders
meisjes.
De uitgeverij „De Lanteern" van de
K A.B. heeft met ingang van 1 Juli j.l.
van de Ver. tot behartiging van de be
langen des boekhandels de uitgeverserken
ning gekregen.
Het boekjaar 1954 gaf voor Nederland
een gunstiger beeld, met hogere omzet
dan 1953. Oat het eindresultaat niet veel
verschilt met 1953 is gelegen in het feit,
dat dc met het bedrijf in Indonesië ver
band houdende baten terugliepen, aldus
het verslag van de N.V. Machinehandel
MAHEZ, te Amsterdam-Djakarta.
Over het algemeen was de grafische
branche nog steeds goed van orders voor
zien, hetgeen vooral tot uiting kwam bij
de verkoop van nieuwe machines.
Betalingen van debiteuren bleven ver
traagd binnenkomen, een uitvloeisel van
het feit, dat velen met gebrek aan liquide
middelen te kampen hebben, een ver
schijnsel, dat zich ook in vele andere
branches voordoet. Dit heeft de liquidi
teitspositie van MAHEZ nadelig beïn
vloed.
Het saldo van de exploitatierekening
handelsafdeling incl. transfers uit In
donesië beloopt 970.335 (991.418), de op
brengst van de montageafdeling 271.866
(256.386), interest 48.806 (43.389) en
diverse baten 55.426 (19.490). Hiertegen
over staan als lasten; salarissen e.d.
610.248 (497.0971. kosten 323.815
(261.469), afschrijvingen ƒ250.247 (359.328)
en pensioenvoorzieningen 15.111 (15.614).
Zodoende is 'er een saldo winst vóór be
lastingen van 156.012 (177.175). Voor
verdeling is beschikbaar 77.563.
Voorgesteld wordt, zoals gemeld, het
dividend te bepalen op 12 pet, waarvan
6 pet uit de aeioreserve en 30.000 aan te
wenden tot vorming van een dividend-
reserve.
iitl iM'iipi wri D n i t(iiiiii(*i| i| vnti
hei-t- hot woerd ercheel aan Amsterdam.! De omzet van de werkplaats gaf een
Dat - "schiedt toch al zo weinig, de laat- kleine stijging te zien. De eerste zes
ste tijd. I maanden van het nieuwe boekjaar hand
haafde zich de bedrijvigheid in dq gra
fische industrie. Een verhoging van de
omzet van 9 pet werd bereikt. Verande
ring in de naaste toekomst is nog niet te
verwachten.
De sterk verminderde toewijzing van
deviezen in 1954 veroorzaakte een gerin
gere omzet in Indonesië dan het vorige
boekjaar. Winsttransfer over 1953 werd
ontvangen. De eerste 6 maanden van 1955
kenmerkten zich door een enigszins ver
grote toewijzing van deviezen, waardoor
de omzet over 1955 onvoorziene omstan
digheden voorbehouden een geringe stij
ging kan vertonen.
(Van onze correspondent)
Kort na de oorlog werd in Friesland
een uit vijf personen bestaande commissie
gevormd, die ten doel had in een van de
Friese kerken een gedachtenisraam ter
herinnering aan bevrijding en verzet te
plaatsen. De keuze viel daarbij op Bols
ward. voornamelijk om zijn centrale lig
ging én zijn fraaie Martinikerk. Er werd
zoveel geld ingezameld, dat een opdrach'
tot het vervaardigen van twee ramen kon
worden gegeven, welke opdracht, werd
verstrekt aan Louis Boermeester, een leer-
hng van prof Roland Holst. De ramen zijn
reeds acht jaar geleden gereed gekomen,
maar in verband met de restauratie van
de Martinikerk had de plechtige over
dracht eerst gisteren plaats.
tot 65,40 en na 18 maanden tot 67.30
Voor de Amsterdamse losse arbeiders
luidt deze schaal: 63,60. 65,52 en 67.20
De aanpassing van de lonen van de Am
sterdamse vaste arbeiders aan die van
hun Rotterdamse collega's houdt in een
aanvangsloon van 63,60. na 6 maanden
65.40 en na 18 maand 66,24, met dien
verstande, dat het over een jaar ock voor
hen mogelijk zal zijn een weekloon van
67,20 te verdienen. Voor het Rotterdam
se machinale bedrijf werd een loonsver
betering van 1.40 per week bereikt voor
bootslieden, bootsmanschippers, tremmers
en bakkenbestuurders. Voorts voorziet de
nieuwe C.A.O. in een vacantie-toeslag
van 2 pet per jaar. Arbeiders met een
langere diensttijd dan 25 jaar krijgen
recht op 2 extra vacantiedagen. De rust
tijd zal te Amsterdam bedragen 12 uur
met de mogelijkheid van 1 maal per week
10 uur. In Rotterdam kan bij wijze van
uitzondering de rusttijd 2 maai per week
10 uren bedragen, maar deze verkorte
rusttijden moeten elkaar nooit direct op
volgen. Voorts werd nog enige verbete
ring in de secundaire arbeidsvoorwaar
den bereikt onder meer met betrekking
tot de bovenwettelijke uitkering bij zjekte
en ongeval.
Ilet C.B.S. is er toe overgegaan een
indexcijfer te berekenen van de koers
waarde van het gewone aandelenbezit,
waarbij de invloed van kapitaalsmuta
ties zoals b.v. emissies en liquidaties is
geëlimineerd.
Naar bekend worden reeds dagelijks
A"N-P-C.B.S. beursindices 1953
100 gepubliceerd. Deze cijfers hebben
uitsluitend ten doel de dagelijkse ten
dentie van het verloop der aandelen
koersen op de effectenbeurs zo nauw
keurig mogelijk weer te geven. Van ver
schillende zijden is de behoefte naar
voren gekomen om naast deze reeks te
kunnen beschikken over indexcijfers die
de waardering van het totale gewone
aandelenkapitaal tot uitdrukking bren
gen.
De nieuw berekende beurswaarde-in
dexcijfers geven, volgens het C.B.S., een
juist beeld van de waardering van' het
aandelenbezit van maand op maand.
Voorlopig is dit cijfer alleen nog maar
voor het totaal van alle gewone aande
len berekend. Het is evenwel de bedoe
ling in de toekomst een dergelijk index
cijfer ook voor de ondergroepen te be
rekenen.
Bij de beoordeling van dit indexcijfer
dient te worden bedacht, dat het be
trekking heeft op het totaal ter beurze
van Amsterdam genoteerde gewone aan
delenkapitaal, onverschillig welk ge
deelte zich hiervan in handen van het
buitenland bevindt.
De eerste beurswaarde-indexcijfers op
basis-gemiddelde 1953 is 100. luiden als
volgtjaargemiddelde voor 1951 93 6
voor 1952 90,2, voor 1954 147,5, Januari
1955 181,5, Februari 189,4 Maart
199,4, April: 202,1, Mei: 200 en Juni:
208.
Van 12 tot 15 Juli zal het dekenaat
Roermond zijn beste beentje voorzetten
ten bate van de hulp aan de noodlijdende
Hongaren. Dank zij het initiatief van
prof. Janssen van het Bissch. College te
Roermond, daarbij geassisteerd door drs
Jo Hanssen. zullen de jongens van de
E- K„ die voor deze gelegenheid een
extra week vacantie krijgen, heel die
week in dienst stellen van de hulp aan de
Hongaren. Er is een groots plan opgemaakt
en geen huis in heel het dekenaat zal
vergeten worden De deken van Roer
mond mgr. A. Terstappen, heeft zijn volle
medewerking toegezegd, terwijl ook van
verdere officiële zijde alles zal worden
gedaan om deze actie te doen slagen.
Vele noodlijdenden in de kampen in Oos
tenrijk Duitsland en Italië hoopt men in
één slag weer te kunnen helpen terwijl
het doel is niet minder dan 1000 Hon
gaarse gezinnen in het moederland te
kunnen steunen. Vooral met het oog op
de zware zorgen, welke op de bekende
Stichting Hulpactie Hongarije drukker,
door de grote aanvraag naar medicijnen
hoopt de afd. Roermond aan het hoofd
bestuur een ferm bedrag te kunnen af
dragen.
