MET SINT JAN IN CHAMPAGNE
De Rotterdamse Graanmarkt
Fransen lynchten Marokkanen
RHEUMA BETEKENT PRESTATIEVERLIES
Van Blekerij tot Veredelingsindustrie
Oude huizen en ondergrondse wijnsteden
De ontdekking van Dom Pérignon
Onze dagelijkse puzzle
m
i
Moskouse atoom
conferentie puur
wetenschappelijk
Terreur en contra-terreur in Casablanca
Mgr prof. dr Jos.
Keulers
Wenken voor
zwemmen in zee
Pater dr Magister
Andreas Maltha O.P.
PERSIANER BONTMANTEL
Mgr Hanssen vertrok
naar Brazilië
Bedrijf te Eibergen bestaat 125 jaar
ZATERDAG 16 JULI 1955
PAGINA 15
GROTER VREUGDE
DAN OP HET
OOGSTFEEST
-<
4
-«■
4
HET SINT
JANSVUUR
Als mollengangen
Houtvuur
VASTE MARKT VOOR
SPOEDIG GOED
M -
-
Oplossing van gisteren
Officier Oranje Nassau
OEFENING „LOCO"
Nederland en België beproeven
hun luchtverdediging
Advies van de kustbrigades
Herdenkt zilveren priester
jubileum
IV U DE ZOMER niet het voorbeeld van de lente
heeft willen volgen en van start is gegaan met iets
wat op hitte lijkt, was het verblijf in het dal van de
Marne verrukkelijk. Ook vlak hij Parijs, vóór de
rivier in de Seine valt, zijn de oevers schilderachtig
en de (aangelegde) stranden een werkelijke ontspan
ning, maar helaas tijdens het week-end ontoegankelijk
voor wie niet in de ontzaglijke mensenstroom wil ver
dwijnen. De toeristen kennen de mooie Marne niet,
terwijl de Parijzenaars niet ver hogerop gaan. Een
maal Meaux voorbij, het „Ile de France" door, maar
vooral in Champagne, houdt de rivier niet op de
meest vredige en pittoreske landschappen te doorslin
geren. Tegenover Epernay behoeft het Marneland-
schap niet onder te doen voor de schoonste gezichten
van de Loire. De omringende heuvels, die wat de hoog
ten betreft met die van Zuid-Limburg overeenko
men, glooien langzaam op met slechts hier en daar
uitgestrekte bossen, doch over het algemeen tot de
einder uitgespreide wijnvelden. Slechts hier en daar
oude, maar welvarende dorpen, samengepakt om één
van die prachtige wijnkastelen, die zich niet pom
peus opdringen, maar in parken van weelderige groei,
hun bedrijvigheid verborgen houden voor een groot
deel in kelders. Maar om over dat alles van een
enkel punt uit, de blik te laten gaan, moet men van
Epernay uit, juist over de brug, waar het Marne-Rijn-
kanaal de rivier verlaat, de vrij steile oever nemen die
achter een door de eeuwen vergrijsd dorp de abd
van Hautvillers draagt.
n V.
De abdij van Hautvillers is nog
steeds zeer indrukwekkend, alhoewel
er buiten de abdijkerk maar weinig
is overgebleven sinds de vernieling
door de Franse Revolutie. De monni
ken, die er sedert de 9de eeuw de
machtigste abdij van de gehele pro
vincie van hadden gemaakt, zijn de
grote ontginners geweest die aan de
wijnbouw van Champagne een bijzon
dere betekenis hebben gegeven. Men
weet dat men aan een hunner, de kel
der-monnik, Dom Pérignon de schuim-
wijn heeft te danken. De Benedic
tijnen zijn na de Revolutie weggeble
ven. De ontzaglijk uitgestrekte lan
derijen, zonder uitzondering wijngaar
den werden met de opstaande gebou-
wcii, dus ook wat er over was van de
akdij als „nationaal" (lees: „afge-
n°hlen!") bezit verkocht. De abdij
Cn de onmiddellijke omgeving kwa
den daardoor in het bezit van het
aloude champagnehuis „Moët et
Chandon', waardoor er zich benedic
tessen hebben kunnen vestigen. De
grote abdijkerk echter, van buiten de
omheining af te bereiken, werd dorps
kerk. Maar het mooiste uitzicht over
de wijngebieden en het Marneland-
schap heeft men niet hier, maar op
een terras in het park met zijn Liba-
nonceders en ander eeuwenoud ge
boomte, die echter tot het domein van
de zusters behoren. Evenwel als men
goed staat met Moët en Chandon (en
wie zou dat niet?) is er wel mogelijk
heid een kijkje te nemen. Als Hol
lander mag men wel „Moet" inplaats
van „Moët" zeggen. En men heeft
hier al een streepje voor als men zich
weet te herinneren dat de stamvader
van de Moet eenvoudig een Holland
se Moet was, die zelfs een der luite
nants is geweest van Willem de Zwij
ger en die na braaf gevochten te heb
ben in Champagne rust is gaan zoe
ken.
Champagne, zoals wij die kennen
heeft onze heer Moet echter nog niet
gedronken, want eerst in het laatst
der zeventiende eeuw heeft Dom Pé
rignon voor het eerst de mousserende
champagne gemaakt. De Champagne
streek heeft namelijk zeer verschil
lende wijngaarden. Merkwaardig ge
noeg heeft de omgeving van Reims
geen wijngaarden. Epernau's omge
ving is een en al wijnbouw. Evenals
de ontzaglijk uitgestrekte „berg van
Reims". De gehele Marnevallei van
Verneuil tot Chalons, is uitsluitend
wijngaard. De beroemdste gebieden
zijn de heuvels der witte wijnen, de
Cote des Blancs, verder de Vallei
van de Marne, de omgeving van
Ay, waar men slechts witte druiven
vindt en de noordelijke streek waar
de blauwe druif wordt geteeld, de
„zarte pinot". Men weet echter dat
de kleur van de wijnen niet door de
kleur der druiven wordt bepaald en
in Champagne algemeen witte wijn
wordt gewonnen (met een weinig rose
en rood voor plaatselijk gebruik en
het laatste zonder de Champagegis-
ting).
Naar bodem en plantvariëteit zijn
de wijnen uit deze streken zeer uit
eenlopend en Dom Pérignon kreeg
menig jaar klachten over bepaalde
wijnen. Hij heeft toen twee dingen ge
daan. In de eerste plaats is hij ver
schillende wijnen gaan mengen om
tot een wijn te komen die alle goede
hoedanigheden in zich verenigde.
Maar bovendien heeft hij het proces
van de gisting volkomen veranderd.
Zoals men weet heeft 't gistingspro
ces plaats onmiddellijk nadat de drui
ven geperst zijn en de most in de
kuipen de omzetting der suikers in
alcohol heeft volbracht. Nu doet zich
het eigenaardige natuurverschijnsel
voor dat wijn lang blijft leven en de
jonge wijn in de vaten wel degelijk de
lente voelt komen. Tegen de tijd dat
de wijngaard gaat bloeien begint
de wijn opnieuw te gisten, wat een
grote verbetering betekent.
Dom Pérignon heeft van die waar
neming gebruik gemaakt om de uit-
gegiste wijnen naar hoedanigheden
te mengen en te bottelen en in de
fles tot de lente te laten rusten om
de nieuwe gisting af te wachten. In
die flessen verblijft de wijn gemid
deld vijf jaren en in die tijd bezorgen
de flessen de kelderknechten veel
werk. Bij gisting zetten zich enkele
onzuiverheden af en dat bijna on
merkbare bezinksel wordt door vlug
ge handbewegingen naar de kruk ge
schud. De eerste jaren liggen de fles
sen daarvoor (om de kurk niet te doen
drogen), doch later worden ze schuin
geplaatst zodat de onzuiverheden op
de kurkopppervlakte vallen. Tegen
de tijd dat de champagne in de han
del gaat, wordt fles na fles tegen een
koelinrichting geplaatst die een uiterst
dun laagje champagne met het be
zinksel er in bevriest. Bij het snel
ontkurken wil de inhoud van de fles
gaan schuimen en stoot het bevro
ren vlies weg, waarop een nieuwe
kurk op de fles wordt geplaatst, zo
als wij ze kennen en waaraan wij 't
voor het kurken vereiste vernuft wei
nig vermoeden.
Maar wat men in het prachtige
champagnelandschap niet zou ver
wachten is dat een groot deel van de
menselijke arbeid beneden de grond
plaats heeft en gehele stadsdelen van
Reims en Epernay op ondergrondse
wijnsteden rusten. Wat voor de cham
pagne een grote rol speelt zijn de in
de krijtbergen uitgegraven kelders,
onderaardse holen van ontzaglijke
afmetingen, gewoonlijk in de vorm
van mollengangen. Die gangen vor
men de galerijen voor millioenen en
millioenen opgestapelde flessen, bij
Pomery in Reims moet men zelfs 116
treden af dalen om de gangen te be
reiken die tientallen hectaren be
slaan-
De eindeloze gangen waarvan de ge
velven wel 30 meter beneden de
>egane grond reiken, zijn zulk een be-
rienswaardigheid dat ze jaarlijks door
honderd-duizenden worden bezocht.
Bij Mercier in Epernay, waar de
stad in de krijtrots van de heuvel
in de kruitrots van de heuvel uitge-
uitgehakt en daar kan zelfs de trein
binnenrijden, terwijl een lokaaltrein-
Jtje de bezoekers door de gangen met
de millioenen flessen leidt.
Maar van het terras van Hautvil
lers werden we afgehaald door de
schoolkinderen der omliggende dor
pen, elk kind van een lampion voor
zien alsof het Sint-Maarten was. Het
was- echter Sint-Jan en op die dag
vergeet de wijnbouwer zelfs Sint-Vin
cent. Dagen lang is men de kelders
en de „chais" (plaatsen waar ge
perst wordt) afgegaan om al, wat aan
oude manden te vinden is, te ver
zamelen en bij de woningen dér wijn
bouwers wordt ook het hout van de
snoei van het vorig jaar met de ge
rooide dode wijnstronken bewaard
~X voor het Sint-Jansvuur.
In de streek waar we ons bevon-
-4 den, was al die brandstof naar«Cumiè-
4 res dat aan de voet van de abdij op
-j de oever van de Marne ligt, gebracht
j en opgestapeld rondom een meiboom
die van vuurwerkpijlen en oude pek-
x en teertoortSen was voorzien. Het
was een aardig gezicht van heinde en
ver die bonte troepen naar Cumières
-e te zien komen naarmate de duisternis
T vorderde. De kinderen met hun groe-
pen bonte lampions, de brandweer
met fakkels die de koperen helmen
-t deden glinsteren, de muziek maar
- vooral de nagenoeg volwassen jeugd
in de streekkledij, bonte gedrukte cos-
tuums met bollende, blouses en de
enorme muts in de vorm van een kap,
die niet alle het hoofd maar ook de
schouders bedekt. Noodzakelijke
dracht voor de arbeid in de wijngaard
met zomerhitte. Verder de kelder
knechts en wijnbouwers ook in hun
keurig opgestreken werkpakken.
Het ontsteken van de uiterst droge,
nagenoeg niet rokende brandstof, gaf
onmiddellijk een zo fel opvlammende
brand dat het rivierlandschap er
prachtig door verlicht werd. De
stroom zelf, de eilandjes, de bospar-
tijen werden als een Wagneriaans de
cor en inderdaad werd het een decor
waarin een landelijk spel, een land
juweel zoals men in romantischer
eeuwen zei, zich ging ontrollen. Meis
jes en jongens naderden voor de ron
dedansen en de anders zo spraaklo
ze bevolking toonde zich uitbundig
als op een Vlaamse kermis.
De pastoors, de burgemeester met
zijn onafscheidelijke sjerp, de „wijn
heren' werden omringd door de fa-
randoles en de reidansen en oud zong
met jong de wijnliederen mee.
Meer nog dan bij het oogstfeest
weet de bevolking met Sint-Jan los te
komen en deze keer was men al
bijzonder vrolijk. De reden daarvan
was ons 's middags verteld. Ondanks
het slechte voorjaar staat de wijn er
goed voor. De vochtigheid heeft de
plant ontwikkeld en tijdens de bloei
tijd is het voortdurend zonnig, zelfs
zeer warm weer geweest. De vrucht
heeft zich prachtig gezet. Gezien heb
ben we dat nauwelijks, want de wijn
is wel de meest bescheiden bloem, die
beneden de takken verborgen blijft
en wil dat alle bewondering bewaard
wordt voor de smijdige trossen die
aan de marteling der persen worden
overgegeven. Hier in Champagne voor
de feestdrank bij uitnemendheid,
waarvan we te weinig drinken. Verle
den jaar precies 167835 flessen op de
12 millioen die uitgevoerd werden.
Het dubbele aantal werden er door
de Fransen zelf leeggedronken. In 't
geheel werd van de vroegere oogsten
(vooral van de goede jaren 1947 en
1949) in het vorig jaar 33.400.000
flessen in omloop gebracht.
E. K.
(Bericht van A. Bosman N.V.
Graanmakelaars)
In de afgelopen week kwamen uit diver
se landen zeer gunstige oogstberichten
binnen. In de Verenigde Staten voorspelt
men een record oogst voor mais ten be
drage van ca. 90 millioen ton. De landen
achter het ijzeren gordijn schijnen even
eens gunstige mais oogsten te verwachten
en men spreekt zelfs van een zeker ex
portabel overschot. De tarwe en gerst-ra
mingen uit Canada zijn eveneens zeer om
vangrijk, zodat in het algemeen de positie
voergranen in de wereld, wat kwaliteit
en kwantiteit betreft, zeer ruim te noe
men zijn.
Het gunstige weer van de laatste week
heeft ook invloed op onze eigen oogst
gehad, zodat de eerste week Augustus,
de eerste rogge en wintergerst uit het
Zuiden van het land kan worden ver
wacht. In tegenstelling tot de verwachte
ruime aanvoeren in Augustus blijft de he
le maand Juli het aanbod schaars.
Platamais nieuwe oogst werd verhan-
iA.
Horizontaal: 2 vreselijke ziekte, 5 ge-
leedpotig dier, 9 bergruimte, 10 walle-
kant 12 rivier in Duitsland, 13 rivier in
Nederland, 14 houding. 15 verstand, 17
reeds, 19 bevel, 20 drank, 23 meubelstuk,
24 plotselng, 28 uitstalkast, 32 naamloze
vennootschap (fr. afk.), 34 titel, 35 secon
de, 37 zoals de akten getuigen (lat. afk.),
38 meisjesnaam. 39 onder het nodige voor
behoud (lat. afk.), 40 bevel, 41 te zijner
plaatse (lat. afk.), 42 bijwoord, 43 hetzelf
de (afk.), 44 lidwoord, 45 vogel, 47 tan
deloos zoogdier, 49 water in Friesland,
51 schuld voldoen, 54 metaal, 57 prik, 58
wintervoertuig, 61 zangnoot, 62 vervoer
bedrijf 63 lor, 63 meisjesnaam, 67 tafel,
68 deel' v. h. hoofd, 69 leger, 72 putemmer,
73 sprong in de diepte, 74 bloem.
Verticaal: 1 bericht, 2 vader fr.), 3 com
positie, 4 voorzetsel, 5 selenium (afk.), 6
prijkt, 7 voorschrift, 8 deel v. d. hals, 11
deed van Amerika, 15 vlinderlarve, 16
soort bij, 18 hinder, 19 kleur, 21 tijdperk,
22 dapper, 25 planeet, 26 de dato (afk.),
27 muziekinstrument, 29 halswervel, 30
zangnoot, 31 naaigerei,' 36 aanzien, 43 vo
gel, 44 kindergroet, 45 tegen, 46 het zij zo,
48 bestaat, 50 insecteneter, 52 eng. lid
woord, 53 onderzoek naar het gehalte
van goud en zilver, 53 vogel, 56 Euro
peaan, 59 metaal, 60 vogel, 63 clown, 64
melkklier, 66 voorzetsel, 70 godsdienst, 71
vogelproduct.
Horizontaal: 1 a.p., 3 larve, 7 tij, 8 oker,
10 ergo, 12 kro, 13 est. 15 ere, 17 air, 18
nto, 19 net, 20 lepe, 22' lena, 23 onweder,
24 berg* 26 gala, 28 era, 29 ree, 31, tag, 32
ria, 33 ons, 34 oke, 35 clio, 37 sire, 39 ja,
40 akker, 41 no.
Verticaal: 2 porie, 3 ie, 4 aren, 5 veto, 6
er, 7 toren, 9 korporaal, 11 generator, 12
kaliber, 14 streven, 16 etalage, 21 eng, 22
leg, 25 erica, 27 laken, 29 rook, 30 esse,
36 ia, 38 ir.
Op Schiphol is gistermiddag uit Stock
holm gearriveerd prof. dr J. de Boer,
hoogleraar in de theoretische physica en
mechanica aan de gemeentelijke univer
siteit te Amsterdam en lid van de Ko
ninklijke Akademie van Wetenschappen,
die "in opdracht van de akademie heeft
deelgenomen aan de atoomconferentie,
welke van 1 tot 13 Juli te Moskou is ge
houden.
De conferentie droeg een puur weten
schappelijk karakter, aldus prof. de Boer
De Russische geleerden waren blij, dat zij
in de gelegenheid werden gesteld om de
wetenschappelijke resultaten die zij in de
afgelopen jaren hadden bereikt, aan hun
westerse collega's te tonen. Van hen werd
de klacht gehoord, dat hun werken in het
Westen zo weinig bekend zijn en alleen
bij hoge uitzondering gelezen worden. Prof
de Boer verklaarde dat hij, aan de hand
van wat hij had gezien tijdens excursies,
geconstateerd had. dat de Russische ge
leerden goede resultaten bereikten. Deze
indruk is op deze conferentie nogmaals
bevestigd, aldus prof. de Boer. Delega
ties uit Zweden Noorwegen, Finland en
Oostenrijk hebben aan de conferentie deel
genomen. Prof. de Boer, die bestuurslid
is van het instituut voor Noors-Neder
landse samenwerking op het gebied van
atoomenergie zal ook tegenwoordig \ijn
bij het atoomcongres, dat in Augustus te
Genève zal worden gehouden.
Vrijdagavond is het te Casa
blanca tot zeer ernstige botsingen
gekomen tussen Marokkanen en
Europese betogers, waarbij twee
Marokkanen door met machine
pistolen gewapende blanken wer-
iden doodgeschoten. Een derde
Marokkaan werd door de menigte
gelyncht.
In totaal vielen er elf doden en
53 gewonden. De gehele dag waren
betogingen gehouden door Fran
sen, die het niet eens zijn met de
nieuwe liberale politiek van
Frankrijk in het protectoraat Ma
rokko. Aanleiding tot de betogin
gen waren Marokkaanse geweld
daden op Quatorze Juillet, waar
door minstens tien Fransen het
leven lieten.
Ook Vrijdagmiddag deden zich onge
regeldheden voor, toen betogers be
stuursgebouwen trachtten te omsinge
len. Hierbij kwam een Frans politie
man om het leven. Een andere liep
verwondingen op.
's Avonds werden voertuigen van
Marokkanen omvergeworpen en in
brand gestoken. Ook werd brand ge
sticht in Marokkaanse winkels en een
houtopslagplaats. Bij deze geweld
daden werd een aantal Marokkanen
gewond.
Bijna tweeduizend blanken deden
vervolgens een aanval op het gebouw
van het dagblad „Maroc Presse".
Men slaagde er in te verhinderen,
dat de betogers het gebouw binnen
drongen. Met stenen werden daarop
ruiten stukgegooid, waardoor twee
personeelsleden van het dagblad ver
wondingen opliepen.
Ook vele ruiten van de bestuurs
gebouwen moesten het ontgelden.
Rondom de woning van de Franse
resident te Casablanca was Vrijdag
avond een cordon gelegd van Senega
lese en Marokkaanse soldaten. Het
stadscentrum was herschapen in een
legerkamp. Bij belangrijke gebouwen
en op drukke kruispunten waren
politiemannen en militairen samenge
trokken, gewapend met machine
pistolen.
De Franse autoriteiten hebben te
Casablanca een uitgaansverbod afge
kondigd van negen uur 's avonds tot
vijf uur 's ochtends. Twee bataljons
parachutisten worden vandaag naar
Casablanca overgebracht.
De ongeregeldheden in de stad vielen
samen met een bezoek van de nieuw
benoemde resident-generaal, Grandval.
De Franse minister voor Noord-
afrikaanse zaken, Pierre July, heeft
Vrijdag een verklaring uitgegeven,
waarin de aanslag van Donderdag
avond wordt veroordeeld. Meer dan
ooit moeten de Fransen in het protec
toraat zich rondom de resident-gene
raal scharen en weerstand bieden aan
provocatie, aldus de minister.
deld in laden geladen boten, terwijl men
nu ook op aflading weer aan de markt
is echter voor prijzen, die voor Holland
niet aantrekkelijk zijn.
N-Am. mais bleef een betrekkelijk ver
laten artikel. Op allerlei termijnen wordt
deze soort nu aangeboden, waarbij spe
ciaal op November aflading het een en
ander omging.
Disponibele 2 barley 2 row bracht hoge
prijzen op, waardoor er meer interesse
kwam voor stomende boten. Op aflading
blijft de CCC echter van de markt, zodat
alleen uit de 2e hand te koop is. 2 Wes
tern barley van de Pacific werd iedere
dag lager geoffreerd zodat deze gerst nu
op aflading de 3 Usa gerst beconcurreerd.
3 Usa gerst is deze week het grote ar
tikel geweest. Door de grote vraag naar
maalgerst, alsmede door vertraging van
enige boten, werd de premie voor loco en
spoedig goed schrikbarend hoog, soms
zelfs 1— per 1.— per 100 kg voor een
boot 5 dagen later aankomend. Enige bo
ten in de 2e helft Juli ladend waren ge
schikt aan de markt en werden dan ook
vlot geplaatst. Irakgerst bleef voor onze
markt te duur, daar Duitsland voor deze
gerst hoge prijzen betaalde.
De havermarkt op Juli en Augustus af
lading was gevoelig lager en ook de
zwaardere soorten werden meegetrokken.
De vraag naar spoedige haver was dan
ook gering en de premie voor dit arti
kel zal wel snel verdwijnen. Amerikaanse
rogge iets terughoudender, doch geen za
ken van betekenis. Plata en Canadarogge
niet in de lijn. Milocorn. als goedkoopste
voerartikel, werd disponibel hoger betaald
terwijl het aanbod van stomende boten
schaars bleef.
Inlandse granen oude oogst weinig za
ken te melden. Wat restanten haver
brachten hoge prijzen op.
Mgr. prof. dr Jos. Keulers, Proost van
het Kathedraal Kapittel van het bisdom
Roermond en professor aan het Groot-
Seminarie aldaar, is benoemd tot officier
in de Orde van Oranje-Nassau. De aan
deze onderscheiding verbonden versierse
len werden hem Vrijdagmorgen uitge
reikt door burgemeester mr dr R Geul-
jans van Roermond, die in een korte toe
spraak mededeelde, dat deze onderschei
ding aan mgr Keulers verleend was we
gens zijn verdiensten voor de wetenschap
en bij de opleiding van priesters geduren
de ongeveer 35 jaren. Zoals bekend is
mgr Keulers de schrijver van de bekende
Bijbelse Geschiedenis en diverse andere
werken op exegetisch gebied.
(Advertentie)
O O
Met vele andere Nato-landen heeft Ne
derland in Juni deelgenomen aan de oe
fening Carte Blanche", waarbij de lucht
verdediging van Centraal-Europa werd
beproefd. De verschillende landen gaan
nu in eigen verband hun nationale lucht
verdediging beoefenen. Zo zullen Neder
land en België van 23 tot en met 27 Aug.
samenwerken in de oefening „Loco" (Low
Countries). Beurtelings zullen de beide
landen optreden als aanvaller Neder
land op 24 en 25 Augustus en als verde
diger Nederland op 26 en 27 Aug. Een
der doelen van de oefening is de natio
nale samenwerking van de luchtmacht,
de luchtdoelartillerie en de luchtwacht
dienst.
In verband met de verdrinkings-
gevallen welke aan de kust hebben
plaats gehad, geeft de contactcom
missie voor de kustbrigades het
volgende advies:
„Ga in geen geval ver in zee
zwemmen; dit heeft geen enkele
zin. Ga daar zwemmen, waar toe
zicht is van badpersoneel of leden
van de reddingsbrigades. Volgt de
aanwijzingen van hen op. De leden
van reddingsbrigades zijn op de
meeste badplaatsen kenbaar aan
hun oranje mutsjes. Ga bij opko
mend water van de zandbanken.
Zwem niet in de nabijheid van
golfbrekers. Indien gij niet kunt
zwemmen, ga dan nooit verder dan
uw middel in 't water. Indien u als
leider met een school of club gaat
zwemmen, vraag dan tijdig tevoren
hulp aan bij de plaatselijke red
dingsbrigade".
Morgen, Zondag 17 Juli, viert pater dr
Magister Maltha O.P.. Regens Studii en
leider van de hogere studiën in het Al-
bertinum-klooster te Nijmegen zijn zil
veren priesterfeest.
Heel dit kwarteeuw priesterleven van
pater Maltha is volstrekt gewijd geweest
aan de theologische wetenschap en reli
gieuze deugd.
Amper priester gewijd werd hij al naar
Rome uitgezonden om daar zijn doctoraat
in de theologie te maken. Na zijn schitte
rende promotie werd hij onmiddellijk be
noemd tot professor in de dogmatische
wetenschappen aan het pauselijk Athe
naeum Angelicum jp de Eeuwige stad.
Tien jaren achtereen bekleedde hij een
voorname leerstoel, toen werd hij ter ver
dieping van zijn ervaring benoemd tot
professor in dezelfde faculteit aan de Ka
tholieke Staatsuniversiteit te Freiburg in
Zwitserland.
Na de 2de wereldoorlog en de bevrij
ding van ons vaderland, meende zijn
overheid dat het tijd werd om ook de Ne
derlandse Provincie der Dominicanen
eens te doen profiteren van de buitenge
woon rijke docentengaven van pater dr
Maltha. Naar het vaderland teruggeroe
pen, werd hij benoemd tot professor in de
Summa Theologica van St Thomas aan
het Albertinum te Nijmegen.
Daar de toenmalige Regens Studii, pa
ter Magister dr Bonifacius Luyckx O.P.
na een lange staat van dienst op hoge
leeftijd raakte, sprak het vanzelf, dat pa
ter dr Maltha tot diens opvolger zou wor
den aangewezen. Het was dan ook geen
verrassing toen in 1952 pater Maltha tot
deze hoge functie werd benoemd.
Daar hij te Rome en te Freiburg reeds
de twintig docentenjaren had bereikt, viel
hem meteen de hoge onderscheiding van
het magistraat toe, Regens en leider van
de hogere studiën werd hij tegelijk ook
het levende voorbeeld van religieuze
deugd. Hij publiceerde enkele onsterfelij
ke ascetisch-wetenschappelijke geschrif
ten, onder welke het wondermooie boek
je „Kleine Retraite", in samenwerking
met zijn collega-professor P. R. Thuijs
schreef hij een compendium dogmaticum.
In voorbereiding heeft hij een werk
over de H. Drievuldigheid, welk moeilijk
thema hij ook koos als proefschrift voor
zijn doctoraat.
Bescheiden, ingetogen religieus als pa
ter Magister Maltha is. wilde hij zich aan
alle feestelijkheid onttrekken, maar de
kloostergemeenschap meende zich niet de
kans te moeten laten ontgaan om de ver
eerde Regens en Magister op dankbare
wijze te huldigen. De jubilaris heeft nog
het voorrecht, dat ook zijn hoogstaande
(Advertentie)
TE KOOP
Nieuw en naar maat! f 0.50
RHEUMA -verrassingsactie.
Goedgek. Min. v. Just. 22-ll-'54-LO 520/052
vader, die een geziene Rotterdamse fi
guur is, morgen zijn feest komt bijwonen.
P. H. H.
Gistermiddag om 5 uur vertrok mgr dr
J. Hanssen, bisschop-coadjutor van
Roermond, van de vlieghaven Zürich
(Zw.) naar Brazilië, waar monseigneur
ons land bt) het 36ste Int. Euch. Congres
zal vertegenwoordigen. Met hetzelfde
vliegtuig vertrokken ook Z. Em. Joseph
Kardinaal Wendel, aartsbisschop van
München, leider van de Duitse pelgrims
bij het Eucharistische Congres en Karl
Fürst zu Löwenstein, president van het
Centrale Comité der Duitse Katholieken.
Bij het vertrek uit Frankfurt am Main,
enkele uren tevoren, verklaarde mgr
Hanssen, dat hij zeer verheugd was Bra
zilië te kunnen bezoeken, waar zovele
Nederlandse missionarissen werkzaam
zijn. Hij wees er op, .dat eentiende van
geheel de Braziliaanse zielzorg in handen
van Nederlandse missionarissen ligt. Hij
hoopte er vele Nederlandse priesters en
leken te ontmoeten. Mgr Hanssen zal na
afloop van het congres een bezoek bren
gen aan de Nederlandse kolonies in Zuid-
Brazilië.
Kardinaal Wendel zal in aansluiting op
het congres in Rio de Janeiro Duitse mis
sionarissen bezoeken, di^ in Brazilië,
Chili en Bolivia werkzaam zijn.
De kardinaal en Karl Fürst zu Löwen
stein vliegen voor het eerst over de At
lantische Oceaan. Mgr Hanssen daaren
tegen heeft reeds 75.000 km vliegen achter
zich liggen en per vliegtuig o.a. Austra
lië en de Ver. Staten bezocht.
(Van onze redacteur).
DE DAMES, die zich vooral bij dit
warme weer met een bedrukt ka
toentje tooien, zijn zich nauwelijks
bewust welke bewerkingen dit weefsel
heeft moeten ondergaan en waar dit is
geschied. Hoogstens zullen zij zich afvra
gen, waarom zij voor het gekozen lapje
betrekkelijk nog zoveel geld moesten neer
tellen. Dit laatste is ons duidelijk gewor
den bij een bezoek aan de fabriek van de
N.V. De Eibergsche Textiel Veredelings
industrie v.h. G. J. ten Cate Zonen
te Eibergen, die 24 Juli a.s. 125 jaar
bestaat, toen wij enkele cijfers over de
investering hoorden. Zo is onlangs een
nieuwe machine aangeschaft, waarmee
grote hoeveelheden katoen in één kleur
geverfd kunnen worden, die maar liefst
150 duizend gulden kost.
Nieuwsgierig maken wij onze lezeres
sen wanneer wij zeggen, dat wij ook in
de filmdrukkerij geweest zijn, die In een
apart gebouw is ondergebracht en ik wil
daaraan toevoegen, dat er reeds japon-
stoffen voor volgend jaar met aardige des-1
sins bedrukt worden. Uiteraard past ons
hier verder een slot op de mond, zoals
het ook te begrijpen is, dat deze indus
trie zelden 'of nooit bezoek wordt toegela
ten, omdat het een loonveredelingsbc-
drijf betreft, waar het ruwe product van
weverijen in Twente en Brabant verwerkt
wordt tot voor verschillende doeleinden
bestemde stoffen.
Uit het ruwdoekmagazijn gaan continu
lappen, die bij ontvangst slechts één me
ter lang waren, doch tot slierten van een
kilometer aan elkaar genaaid zijn, de
zengerij in, om vervolgens blekerij en ver
verij te passeren, waar tenslotte de
fraaie stoffen te voorschijn komen. Intus
sen hebben zij natuurlijk het nodige op
onthoud gehad in de drogerij, waar drie
systemen voor dit proces: gehangen,
in busdrogers of aan spanramen, worden
toegepast. Van de blekerij is het interes
sant te vermelden, dat men alleen hier
het volautomatische koudbleeksysteem
kent, dat met steun van een kleinzoon
van de stichter, Gerrit Jan ten Cate, door
Mohr in 1920 werd ontwikkeld.
Ontstaan als uitsluitend blekerij, breid
de het bedrijf op de Hummelswëide zich
in 1929 uit met een stukververij »n in
1933 met een ruwerij, terwijl in i935 een
geheel nieuwe afdeling werd toegevoegd
voor het bewerken van manchester, ge-
nuards, velvets, peau de pêche enz.
Ook vitrage wordt hier gemaakt, waar
van vorig jaar per maand niet minder
dan één millioen meter werd afgeleverd.
Voorts is er een speciale afdeling voor
het maken van boekbinders- en passen-
linnen, waar ook rubber en plastic-coa
tings worden aangebracht.
Naast oude beproefde machines is er
een apparatuur, die aan de meest moder
ne eisen voldoet, o.a. voor het apprêté-
ren.
Om een indruk te geven van de capaci
teit van dit bedrijf, dat in 1877 slechts 20
arbeiders telde en thans werk biedt aan
540 mannen en 32 meisjes, moge dienen,
dat voor het opwekken van de nodige
stoom per etmaal 20 ton kolen en 10 ton
olie verstookt worden. Een eigen installa
tie levert gemiddeld per uur 400 kw. elec-
triciteit, waarnaast nog 150 kw van de
Electrische Centrale in Hengelo (O) wordt
afgenomen.
Uit de nabij gelegen Berkel kan 700.000
liter water per uur opgepompt worden,
terwijl de waterzuiveringsinstallatie een
capaciteit van 6 tot 7 duizend kubieke me
ter per 24 uur heeft.
Het is mogelijk dagelijks 120 tot 170
kilometer katoen te bleken.