Is
fiere eb fó? Cwidee&faecf
mr
NS WITSTE WAS MET 't MINSTE WERK
De Lijmersland van cultuur
en rijke historie
Ede's schapenmarkt herleefde
NAAISTERS
LEERLING-NAAISTERS
DISTILLATEURS-KNECHT
FACTURISTE
2 GROTE
ROLLEN
PEPERMUNT
t,m Sopt
rt
r "n
ONZE
KAMPIOENEN
voor
Kansen voor landbouw en industrie
in nieuwe tijd
BLANKE
SLAAPKAMER
Kampioenen
Massale uittocht naar
Nederland
Het gezin en de
stichting
VROUWELIJKE
ADMINISTRATIEVE KRACHT
r'
JOHS VRIJMOED ZONEN N.V.
PTT
bestellers
a. ONDERHOUD-ELECTRICIëNS
b. CHAUFFEURS
c. ONGESCHOOLD PERSONEEL
d. MEISJES
V.J
N
M
KINDERWAGEN
s JÉ
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1955
NSC
PAGINA 6
Witter, lichter is Uw wasdag!
Sunil vervult nog een wens!
Kans op een nieuw
„Westland"?
Modern centrum van oude
streek
„Nederlandse groep" te Surabaja
overweegt actie
CONSUMPTIE IN MEI
GEDAALD
Hoeveelheidsindex belandde c
118 (v.m. 122)
Cultuurmonumenten
MIDDENSTANDSTENTOON
STELLING IN MAASTRICHT
gevraagd
j
POST- EN TELEGRAAFKANTOOR
SCHIEDAM
Gevraagd bekwame
GROOTHANDEL
N
H
H
a
N
H
M
s
N
H
H
zmz
NEDERLANDSCHE
HANDEL-MAATSCHAPPIJ, N.V.
87 KANTOREN IN NEDERLAND
DEVIEZENBANK
H
H
N
H
N
H
H
Plate t.o. Stadhuis
Inderdaad
dagen....
Haast U! Nog
Nu ook in
U weet het, Sunlight is een naam met
grote reputatie op wasgebied. Daarom
mogen er aan SUNIL - de nieuwe vin
ding van Sunlight - zulke bijzondere
eisen worden gesteld. Heeft SUNIL aan
deze eisen voldaan? Het antwoord is
spontaan gegeven in honderden brieven,
enthousiaste brieven die nog dagelijks
bij de Sunlight fabrieken binnenkomen.
Zij bevestigen overduidelijk: SUNIL geeft
de witste was met 't minste werk
Nu is het tijd om te voldoen aan een
tweede wens die bij de Nederlandse
huisvrouw bestaat: SUNIL in een groter
pak. Ook deze wens is thans in vervul
ling gegaan. Het REUZENPAK SUNIL is
er. Voor vele huisvrouwen is dit een
reden te meer om SUNIL te gebruiken.
Ook voor U ligt er al zo'n REUZENPAK
klaar bij Uw leverancier. Vraag er van
daag nog om - voor Uw witste, licht
ste wasdag!
(Van onze verslaggever)
De schoonheid van de Lijmers, het gebied tussen de Oude IJssel, de Duitse
grens en de Rijn zal ieder, die het bezoekt, verrassen. Weldadig heerst daar
de rust, waar het landschap, zover het oog reikt, ongerept is. Het krioelt er
in de oude Rijnbeddingen van de watervogels, maar de vette uiterw-Tden, de
ranke torentjes hier en daar aan de einder, wijzen er toch ook op, dat er een
mensengemeenschap woont, die in dit land haar bestaan moet vinden.
Maar we zeiden het reeds: weldadig heerst er de rust en de pontbaas van
het Berghoofse veer, gezapig trekkend aan zijn pijpje, die ons overzet op de
Oude Rijn wanneer we van Duiven naar Pannerden gaan, weet niet wat
haast is.
We maakten een tocht door de Lijmers, om kennis te maken met het land
en het volk en we kwamen terug, verrijkt met veel wetenswaardigs van een
land, dat rijk is aan cultuur en historie.
Op de dijk in Oud-Zevenaar zagen we
aan onze voeten een heel mooi, oud Go-
thisch kerkje, aan St Martinus toegewijd.
Door zijn lage ligging en de kromming
van de dijk lijkt het reeds uit de lie
eeuw daterende kerkje, al werd het in
1616 herbouwd een in een schrijn ge
vatte juweel. We dalen af en gaan naar
binnen, bewonderen de warm gekleurde
ramen van de moderne kunstenaar Joep
Nicolas, die hier evenwel zeer goed pas
sen en vinden het meteen jammer, dat
het in 1909 gebouwde Neo-Gothische ge
deelte weinig harmonieert met de mooie
verhoudingen en evenwichtige stijl van
het oude Godshuis.
Er klinken juichende kinderstemmen,
de school heeft speelkwartiertje. De op
groeiende Lijmers-generatie, voor welke
straks ook werk moet zijn. Welvarend
is deze streek, de goedverzorgde boerde
rijen en tuinderijen wijzen er op. maar
ook in dit gebied dreigen oude bestaans
mogelijkheden te verdwijnen.
Er zijn echter nieuwe kansen. Bij het
sluiten van de Spijkse Overlaat over
enkele jaren, zullen nieuwe uiterwaarden
droog komen te liggen.
Bodemkartering heeft uitgewezen, dat
de thans nog in de winter overstroomde
gronden delen bevatten die uitmuntend
geschikt zijn om er fijne groenten en fruit
te telen. Het gaat om duizenden H.A.
Hier zou dus een nieuw „Westland" kun
nen ontstaan
De kunst van de tuinbouw is de men
sen in de Lijmers trouwens niet vreemd,
want zij wordt reeds druk beoefend tus
sen Groessen en Zevenaar. Ook op vele
gemengde bedrijven heeft zich de groen-
tencultuur behoorlijk ontwikkeld en het
centrum van de Lijmers, het na de oorlog
fris en modern verrezen Zevenaar, bezit
een veiling die verleden jaar een omzet
van 2Vi millioen bereikte. Nu is daar een
nieuwe veiling in aanbouw teneinde een
grotere aanvoer te verwerken en een
sneller traonsport van fruit en groenten
mogelijk te maken.
De agrarische bevolking van de Lijmers
meente overnam, om er een nieuwe pa
rochiekerk van te maken. Het nieuwe
kerkje, dat de Ned. Hervormde Gemeente
ervoor in de plaats bouwde, is pas gereed
zodat nu spoedig met de restauratie van
de oude kerk. een voorbeeld van de Ne-
derrijnse laat-Gothiek, met steun van
monumentenzorg begonnen kan worden.
Het oude gebouw is schromelijk verwaar
loosd maar duidelijk onderkent men de
fraaie lijnen van de geprofileerde nissen
in de markante stompe toren en ook op
andere plaatsen is goed waar te nemen,
met welk een heerlijk monument wij hier
te doen hebben.
Wanneer het oude huls. dat het uitzicht
belemmert, weggebroken zal zijn. komt
het eens zo schoon uit en de Brink met
mooie volle bomen verhoogt dan het
aspect.
Didam, waarvan de bewoners een zeer
bijzondere mentaliteit hebben door de
trekkersaard van de mannen, die gewoon
lijk ver van huis het brood verdien
den. plaatst ons al aanstonds voor een
vraagstuk. De kostwinners waren vroeger
vaak een hele week in Duitsland aan
de arbeid en nu het daar voor hen af
gelopen is, trekken bouwvakarbeiders en
fabrieksarbeiders er met de fiets dagelijks
op uit om in Arnhem of elders te werken.
Het zou om vele redenen goed zijn, wan
neer zij in hun eigen plaats aan de slag
konden raken. Dan moet er echter in
dustrie komen en de bouw van meer
huizen mogelijk zijn.
Nieuw-Zevenaar, dat in 1487 stadsrech
ten kreeg, maar reeds veel eerder ste
delijke vrijheden genoot, heeft wel veel
industrie aangetrokken. Het is bezig zien
goed van de talrijke wonden, die de oor
log teweeg bracht, te herstellen. Daar
duiden de vele mooie woningen op; spoe
dig begint men aan een nieuw stadhuis,
maar ook tien tot twintig nieuwe bedrij
ven, hebben zich bij de reeds bestaande
industrie waaronder een bekende siga-
rettenfabriek, gevoegd. Burgemeester Van
Gent liet ons met gerechtvaardigde trots
de flinke industrie-hallen zien en het
zegt wel iets van de voortvarendheid de
zer gemeente, dat hier de eerste nest-
factories gebouwd zijn. Een interessant en
uniek bedrijf dat daar onderdak vond
is het fokken van proefdieren voor we
tenschappelijke doeleinden. Zij worden
naar instituten over heel de wereld uit
gezonden. Zevenaar had nog steeds geen
riolering, maar thans staat de vreemde
ling te kijken van de meest moderne zui
veringsinstallatie. die twee maanden ge
leden nabij het aan de spoorlijn Amster
damEmmerik gelegen industrie-terrein
tot stand kwam.
Zo weet Zevenaar zich aan te passen
bü de nieuwe eisen des tijds.
De diluviale zandstreek van het mooie
Montferland, die een natuurlijke schei
ding van het Gelderse rivierkleigebied
vormt, maar eigenlijk tot de Lijmers ge
rekend kan worden, is bij de toerist beter
bekend Zoals ook steeds meer belang
stelling ondervindt het Huis Bergh met
zijn uitgestrekte bossen, welk goed in
1912 door dr J. H. van Heek werd aan
gekocht om voor versplintering te be
hoeden. Op het nu door een stichting be
heerde Huis worden waardevolle kunst
schatten uit de Lijmers en het grootste
particuliere archief van Nederland ge
ordend en geïnventariseerd en ten dienste
van de streekgeschiedenis bewaard. Aan
dr Van Heek is men voor het behoud en
de kennis van de cultuur uit deze geze
gende streek veel dank verschuldigd
evenals aan jhr mr A. J. M. van Nispen
tot Pannerden. die vele wetenswaardige
historische bijzonderheden publiceerde.
„De Nederlandse Groep" te Surabaja,
omvattende in Indonesië geboren Neder
landers, die aandringen op hun massale
repatriëring, heeft besloten zonodig tot
actie over te gaan, indien het Neder
landse Hoge Commissariaat in November
nog geen beslissing heeft genomen inzake
massale repatriëring. Een voorstel om
dadelijk een actie te beginnen, werd ver
worpen.
Tot het Nederlandse Hoge Commissa
riaat te Djakarta zal een brief worden
gericht, met de handtekeningen v*i alle
leden, met het verzoek vier voor, nnen
van de groep te rehabiliteren. Hu, verd
namelijk verboden het erf van het 1 der-
landse Commissariaat te Surabaja te be
treden, nadat er moeilijkheden waren
voorgevallen.
Het hoeveelheidsindexcljfer voor de
consumptie van de Nederlandse bevolking
is in Mei gedaald tot 118 vergeleken met
122 in April.
De teruggang is veroorzaakt door een
geringer verbruik van voedingsmiddelen
(de index van deze sector liep met 7 pun
ten terug tot 115) en van genotmiddelen
(de index kwam hier 16 punten lager op
103). De indices voor de sectoren duur
zame consumptiegoederen en overige goe
deren en diensten bleven onveranderd op
resp. 135 en 113.
In de periode Maart t.m. Mei heeft de
consumptie van de Nederlandse bevol
king een stijging ondergaan. Het door het
C.B.S. berekende indexcijfer komt voor
deze periode n.l. op 119 vergeleken met
110 voor dezelfde maanden van 1954.
Alle groepen blijken tot de stijging te
hebben bijgedragen. Voor voedingsmidde
len kwam de hoeveelheidsindex n.l, van
109 in de maanden Maart t.m. Mei 1954
op 117 in de overeenkomstige maanden
van 1955. Voor de groep genotmiddelen
zijn deze cijfers resp. 105 en 108, voor
de groep duurzame consumptiegoederen
114 en 123 en voor de groep overige goe
deren en diensten 109 en 113.
Voor het eerst sinds tientallen jaren is
Dinsdagmiddag in Ede weer een schapen-
markt gehouden, speciaal voor het Ve-
luwse heideschaap, dat de laatste tijd, nu
zoveel heidevelden zijn of worden gestof
feerd met wit-gewoldë kudden, een beest
je van importantie aan het worden is. De
prijzen liepen in de Voorbije maanden
aardig op en gisteren bereikten zij een
uk asraiui-uc nieuw hoogtepunt terwijl de verwachting
kan zich gelukkig prijzen, dat zij, zoals i is, dat zij zeker nog meer de hoogte in
in de meeste andere landbouwstreken j zullen gaan.
van ons vaderland, nog niet aan het einde in de middag trok de bekende
Ginkelse kudde, die uit meer dan 300 die
ren bestaat marktwaarts en zij had daar
bij zoveel bekijks, dat het verkeer een
straatje om reed Voor automobilist noch
wielrijder was er plaats meer in Ede's
centrum. De schapen hadden het in bezit
genomen en zij toonden in het minst geen
haast. Integendeel, als er een winkeldeur
open was blijven staan, kon er beslist op
schapenklandizig worden gerekend.
Burgemeester H, M. Oldenhof opende
de markt als lid van het stichtingsbe
stuur, dat de Ginkelse kudde exploiteert.
In het najaar van 1953, zo zeiden hij,
werd de Edese schaapskudde op de Gin
kelse heide geïnstalleerd en zij is nu heel
wat meer mans dan bij haar komst. Zij
maakte een gezonde ontwikkeling door
en is zowel in kwaliteit als in kwantiteit
vooruit gegaan. Er wordt ook goed voor
gezorgd want niet alleen kreeg zij een
nieuwe kooi maar nu ook een nieuwe
markt. Het idee ontving van alle kanten
steun en sympathie, doch voor een ge
slaagde markt is meer nodig. Er moet
vraag en aanbod zijn en er moeten kopers
en verkopers verschijnen, aldus spreker.
Onmiddellijk na de woorden van de
burgemeester begon de handel en er
werd goed en veel verkocht. De Veluwse
heideschapen varieerden in prijs al
naar gelang ouderdom en gewicht van
45 tot 80, de Texelse weideschapen,
die ook gemarkt konden worden, haal
den prijzen van 90 tot 125. Het heide-
van haar Latijn is. Mits de voorwaarden
voor meer ontwikkeling door goede ont_
ginning en de nodige verkaveling vervuld
worden terwijl de bevolking zelf ont
vankelijk dient te zijn voor nieuwe
ideëen en zich door goede voorlichting
moet laten leiden.
In het Duivense Broek heeft al om
streeks 1947 een ruilverkaveling plaats
'gehad en steeds meer gronden zijn daar
gescheurd. Het is alleen jammer, dat de
Ruilverkavelingswet toen nog niet sud-
sidie van boerderijbouw toeliet. Enkele
boeren aan de rand van de polder, die hun
tijd begrijpen, hebben ten behoeve van
hun zonen reeds voor eigen rekening een
nieuwe boerderij midden in het land ge
bouwd. Er is reeds een proefboerderij
van waaruit de nodige aanwijzingen ge
geven kunnen worden om tot een zo in
tensief mogelijke en rendabele akker
bouw te komen.
In Duiven treft ons opnieuw een fraai
specimen van bouwkunst uit lang vervlo
gen eeuwen. Het is een vroeg-Gothisch
kerkje waaraan de Romaanse invloeden
nog duidelijk te bespeuren zijn. Architect
H. Valk heeft het goed gerestaureerd
maar als wij binnen zijn. bekruipt ons
een gevoel van teleurstelling vanwege oe
bepleistering der gewelven, waarmee men
bezig schijnt.
In Didam staan we voor de oude kerk.
die het R.K. kerkbestuur der St Marti-
nusparochie van de Ned. Hervormde Ge-
schaap werd vroeger voornamelijk ge
houden om zijn wol, het veel zwaardere
weideschaap voornamelijk om zijn vlees.
Aardige toneeltjes speelden zich soms
af in de hitte van de strijd om een goede
prijs te bedingen. Van de Ginkelse kudde
waren ongeveer 80 schapen voor de ver
koop geselecteerd. Toen men voor een
paar beestjes wat veel vroeg en dat moti
veerde met „ze moeten goed geld opbren.
gen, want het is voor de stichting", ant
woordde de adspirant koper gevat „Ik
heb een huishouden met zeven kinderen
en dat is ook een soort stichting.
De prijs zakte wat en de koop werd
gesloten.
(Van onze correspondent).
Bij gelegenheid van het 40-jarig bestaan
van de Ned. Kath. Middenstandsbond op
5 en 6 October a.s. te Maastricht zal onder
de naam „Mamito '55" door de Stichting
„De Gouden Ster" van 1 t/m 9 October
a.s. in de v.m. Dominicanerkerk aldaar een
grote middenstandstentoonstelling worden
gehouden.
De belangstelling daarvoor is zo groot,
dat reeds enkele dagen, nadat de in
schrijving geopend was, de standruimte
nagenoeg geheel bezet was.
Maandagochtend is ten Noorden van het
ter hoogte van de Bretonse kust gelegen
eiland Brehateen Franse plezierboot,
tijdens een dichte mist op een rots gelo
pen en later gezonken. De foto toont
een menigte angstig wachtende familie
leden en bekenden, die op de terugkeer
van de reddingboten icachten. Een boot
(op de achtergrond) is reeds terug.
Op een GROOT HANDELSKANTOOR te Rotterdam,
wordt per 1 October a.s. een
Vereisten: M.UX.O.-diploma.
Goed bekend met de Nederlandse taal.
Accuraat opnemen van telef. opdrachten.
Met het publiek kunnen omgaan.
Leeftijd boven 18 jaar.
Brieven met uitvoerige gegevens omtrent opleiding en
ve'rlangd salaris onder no. 68439 bureau van dit blad.
WORTELBOER's CONFECTIEBEDRIJF N.V.
ROTTERDAM
vraagt:
voor japonnen en kinderjurken.
Een prettige werkkring. HOGE VERDIENSTEN
Uitstekende sociale condities o.a.
ZEER GUNSTIG SPAAR-SYSTEEM,
PERSONEELS-REIS ENZ.
Aanmelding: Nieuwe Binnenweg 310b, telefoon 34080.
Na 6.30 uur n.m. tel. 116482, Rotterdam.
Gevraagd door
LANGE HAVEN 54-56 - SCHIEDAM
een
vraagt
Bij gebleken geschiktheid volgt na 2 jaar aanstelling in
vaste dienst.
Inlichtingen bfj de Directeur van het P- en T kantoor,
Tuinlaan 114, Schiedam.
Cl VROUWEN voor ochtend, en avondwerk.
Aanmelden dagelijks:
N.V. VEBEENIGDE GLASFABRIEKEN
te Schiedam, Buitenhavenweg 114116.
vraagt
Mulo of Avondschool dipl. strekt tot aanbe
veling. Zelfstandig werk. Goede salariëring.
Brieven S 947 Nieuwe Schied. Courant, Dam 18.
ALLE BANK-, EFFECTEN ASSURANTIEZAKEN
GEVRAAGD een ervaren
boven 18 jaar
voor melk- en zuivelhandel.
KALISVAART, Korte Dam 9
Telefoon 66626
TE KOOP: Wegens vertrek
naar buitenland, goed onder
houden
tevens wandelwagen. Te bevr.
Graaf Florisstr. 47, Schiedam.
f 345-00 met 3-deurskast
Zie Toonzaal 3e Etage bij
SCHIEDAM
Goederen aangeboden
Te koop kinderstoel, wandel
wagen. kinderwagen, schilder
stuk, bloemtafel, Keulse in-
maakpotten, uitschuifbare
keukentafel, salonkastje.
Graaf Florisstraat 87.
Handel en Bedrijf
Old. Fin. Huiskamer. 2 clubs
en 4 stoelen f 285.-. Dressoir
f 98.-. Tafel f 59.50. Prima stof
en gestoffeerd. „Ons Huis",
Hoogstraat 48, Tel. 68717.
4 Volkswagens 49 tot 52, 2
Vauxhall 49 en 51. Bulck en
Hudson 48, Austin 50 Station
car, Soto 49-tons bestel, te
ven,. ingericht voor 9 pers
Keus uit 20 wagens. Rullen
gem bet. v- Est. Stadhouders-
plein 10a, Tel. 89361, R'dam.
BEHOREN TOT DF
GOEDKOOPSTE
BOODSCHAPPERS
TER WERELD....
95561»
>ial Rotterdam