Nederland-de vrachtrijder
VAN EUROPA
Gemeenten met 25.000 zielen
krijgen eigen politie
SAMEN DOOR TWEE-EN-VEERTIG LANDEN
BI ijl meester
QUAKER
PERNAND LEGER OVERLEDEN
LEERT MEN
Al doende
'n buitenland betalen onze vervoerders
belasting, hier is men vrij
Rijkspolitie in gemeenten met tienduizend
inwoners
Ter versterking van de
Europese gedachte
De verhoging van druk-
werkprijzen
Armand en Michaela Denis filmden
's werelds wildernis
Lievelingen van
Britse TV •publiek
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1955
PAGINA
„Vandaag terug van
Joegoslavië,
volgende rit naar
Stockholm"
Waarom eenvoudig
Eigen pleisterplaatsen
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Hier is wat ge zoekt
Belgisch of Nederlands
biertje?
Wij hebben energie voor
de hele dagi
ÉÉN-MINUUT
Leerlingen van Jezuietencolleges
uit verschillende landen op
„De Breul"
Kamerlid vraagt oordeel van de
minister
PIONIER VAN HET
CUBISME
WILDE PRACHT
De ontembare getemd
Spinnen en slangen
PANAMESE ORDER VOOR
NED. SCHEEPSWERVEN
A LS IK BIJ Wuustwezel, dat
eigenlijk Wernhout lieet, vlak
Baast het seminarie van de Paters
kapucijnen de grens bekijk, begrijp
ik eigenlijk voor bet eerst niet,
Waarom ik nog geen auto heb.
Er gaan er bier rond tweeduizend
per dag in en tweeduizend uit, maal
ais er in Zundert, op de eerste
Zondag van September, bloemen
corso is, dan komen er uit België
alléén al twintigduizend wagens in
•Je tijd van een uur of zes. En nu
moet ge, geloof ik, U eens en voor
£oed uit bet hoofd zetten, dai
douane-ambtenaren nare wezens
{|jn. liet zijn aan de grens met
rU marechaussee dan ongeveer
[ie enige lieden, die lopen. De rest
18 gemotoriseerd, net als in een
Btoderne oorlog.
En daar komen ze dan aan
stuiven, de vacantiegangers of de
Zakenliedeii. In dure sleeën, in af
tandse wagentjes, op scooters waar-
°P> behalve de rijder, een vrouw
en zes koffers; in gewone nette
Wagens, of in de cabine van een
ontzagwekkende truck. Die laat-
sten zijn c]e chauffeurs van
1 ternationaal wegtransport, waar-
0ver meneer Collette, de direc
teur van de N.I.W.O., die mij ver
gezelt, mij bet een cii ander of
lever een heleboel te vertellen
leeft. Eerlijk gezegd, bij houdt zijn
•fond niet, wat wil zeggen, dat die
°rganisatie van hem vlees en bloed
teet hem geworden is.
Hij er op af, als
bet
een
De Nederlanders zijn wat velen
niet zullen hebben bevroed, niet al
leen de vrachtvaarders maar ook de
vrachtrijders van Europa. 2200
Chaufieurs - op - de- heel - lange
- afstand, bestuurders van tien
tonners en soms nog grotere rij
dende pakhuizen, maken per jaar
179.000 ritten en laten 30 millioen
kilometers onder hun overmaatse
banden doorglijden.
Hiernaast vindt men een indruk
van het groot-grensverkeer, com
pleet met douane en marechaussee
en om even uit te rusten een
kort bezoek aan Sooy van den Eyn-
de's speelhuis in Baarle Nassau
(zonder dat het u en onze redacteur
geld kost). Wie het wel geld kost?
Diezelfde Sooy, die nu duizend Bel
gische franken belasting per speel
uur aan de Belgische staat moet
betalen. Maar ja, hij wilde zijn hui
zen toch zo graag op Belgisch
grondgebied hebben....
bij in
ö°uanekantoor aan de grens
':bauffeur ziet binnenbenen, op
Jriens wagen bet embleem van de
'I-W.O. staat. Per slot van reke
nt1» moeten dc vergunningen van
b komen, dus al die chauffeurs
2200 zijn bet er, die zestien lan
den bereizen behoren tot zijn
klanten.
7° CHAUFFEUR, ik ben de direc-
teur van de N.I.W.O. begint hij.
Want Collette is een man, die vrien-
e'ijk is tegen iedereen.
- Ik heb intussen het gevoel, dat het
"le chauffeur een zorg is, of hij nu oog
11 oog staat met die directeur. Dat is
aangelegenheid van zijn baas. Hij
Jboet een formulier invullen, dat hij leeg
J^rug komt en hij wil zo gauw mogelijk
tjaar „ons moeder'' na zo'n lange rit.
^aar hij blijkt toch mededeelzaam.
Waar kom je vandaan chauffeur?
O, ik heb een vrachie weggebracht
grensovergangen, hebben ze er na de
oorlog marechaussees bijgekregen. Voor
grensbewaking heet dat. Maar deze mili
tairen hebben niets anders te deen dan
passen te controleren. Ze nemen die pas
sen in, brengen die naar een kantoortje
aan de kant van de weg, waar wordt
nagegaan of je niet in het grote zwarte
boek staat.
Je kon nog eens belasting schuldig zijn
of gevangenisstraf te goed hebben of zo.
En dan kun je daar bij dat kantoor
tje in de rij gaan staan om je pas weer
af te halen.
Dat is dus zo iets als: Welkom vreem
deling, die hier je deviezen komt bren
gen!
MIJN lekcnvcrstand zegt, dat het
veel eenvoudiger zou zijn, als de
douane tegelijk met de controle op
dc goederen en daartoe behoren dus
ook de auto's dc passen zou contro
leren. Dan zouden ze ook meteen weten
met wie ze te doen hebben, wat voor
een goede en snelle controle zeer be
vorderlijk zou zijn. Maar nu zijn er al
leen al op Wuustwezel 48 marechaus
sees los gelaten, die in de buurt in een
kazerne huizen. Alléén voor de passen,
wat dc douane evengoed zou kunnen
doen. Maar ja: waarom zou je het een
voudig doen als het ook ingewikkeld kan
in onze gereglementeerde Nederlandse
maatschappij?
Intussen komt er weer een chauffeur
van zo'n tegen de 20 meter lange truck
binnen. Hij is leeg. Hij trekt zich van
dat hele gedoe niets aan. Hij schrijft bin
nen gauw zijn briefje. De nummers en
het gewicht van zijn wagen kent hij al
lang uit zijn hoofd.
Voor op zijn truck staat het bekende
ronde bord van de N.I.W.O. de organi
satie voor internationaal goederenver-
Baar Joego-Slavië, meneer. Maar ik heb
Baast, want morgen moet ik even naar
"Jockholm. Moet U die wagen zien! Een
Bentonner, zo groot als een particuliere
'rein.
Ik herinner mij, dat ik eens een film
*le|a gezien van het goederenvervoer in
Amerika van de Oostkust naar de West-
ïU8t, dat wil zeggen van New York naar
alifornië.
®at ging niet via de N.I.W.O. Die
5frels scharrelden, althans volgens
film rond in New York, namen een
rachtje aan tegen een bepaalde prijs
f" gingen met hun wagen aan de haal.
p wars door het continent. Maffen hier
jB maffen daar, maar zoveel mogelijk
Boorrijden. En slapen deden ze meestal
8 in de cabine van hun vrachtauto.
teJ?e, chauffeurs van de N.I.W.O. ech-
Pnebben hun eigen pleisterplaatsen.
sta9 kij Moeke in Zundert. Marieke
c aat achter de tapkast. Omdat zij va-
zii t Beeft van de Timmerfabriek, waar
-J facturiste is.
'Boeier'
De douane- cn marechaussee-mannen
van de grenspost Wuustwezel maken het
de N.I.W.O.-chauffeurs niet lastig.
heeft zij tegen „ons
gezegd. „Gaat gij nu maar
gms een dagje uit. Ik doe de zaak''.
diwtJ nemen de chauffeurs nog een hele
kke biefstuk, voordat zij de grens
s, Tfgaan. Maar dat is dan ook een bief-
voldoende voorr een gehele Poolex-
t^° hebben die 2200 chauffeurs hun vas-
pe-adressen: om te eten en om te sla"
V-B. en zij zijn dus vaste klanten hier
gn Wuustwezel. De douane kent ze al:
lep even een briefje invullen, als ze
har,8 terugkomen. En als ze heengaan:
n? r Zwitserland of Joego-Slavië: even
"ssen- en goederencontrole. In Wuust-
gAZel heeft dat zelfs maar één keer te
lanÜUren> n 1 door Belgen en Neder-
ders tegelijk. Dat is alvast wat.
Gp"aar d'e passencontróle. Kijk, op de
le J**' kan toren, zoals Strijbeek en Baar
le-Nassau, doen de douaniers het al-
al« ii Passen, goederen, alles. Precies zo-
4 voor de oorlog ging. Maar op de
Beditiekantorendat zijn de grote
voer, waarbij zijn baas is aangesloten
en die voor dit vervoer de vergunningen
uitgeeft.
En de heer Collette vertelt mij in
de gauwigheid maar eerst moet hij
natuurlijk even met die chauffeur pra
ten dat in 1953 152.000 ritten wer
den gemaakt, waarbij 22 millioen ki
lometer werden verreden. In 1954
179.000 ritten ,met 30 millioen kilome
ter. Nederland heeft dan ook 70 pet.
van het Europees wegvervoer!
Als men in aanmerking neemt, dat
de K.L.M. in 1954 met een arbeidster
rein, dat ongeveer de hele wereld om
vat, ruim 57 millioen kilometer heeft
gevlogen, dan is dat getal van 30 mil
lioen kilometer voor het Europees weg
vervoer nog zo gek niet.
Maar wat wel gek Is, is dat de bui
tenlandse vervoerder langs de weg in
Nederland niets te betalen heeft, afge
zien nog van het feit, dat zowel diesel
olie als benzine in Nederland veel goed
koper zijn. Maar onze vervoerders be
talen in Duitsland een Beförderungs-
steuer van bijna een mark per ton-km.
In België is een „taxe sur le transport"
van 4 Va pet. van de vrachtprijs over het
(Advertentie)
WAT Munh»Wt MAAKT 15 60=5
Belgisch traject, per 17 Juli verhoogd
tot 5 pet.
Frankrijk heeft een omzetbelasting
van liefst 8.55 pet. van de vrachtprijs
over het binnenkomende verkeer en de
afstand in Frankrijk afgelegd. Deze om
zetbelasting van 8.55 pet. wordt ver
hoogd tot 9.35 pet. indien de vervoer
der meedeelt, dat de 8.55 pet zal wor
den verhaald op de verlader. Ja. hij zou
wel gek zijn om dat te zeggen. Tenmin
ste, dat vind ik. Kun je beter samen de
len.
Maar waarom doen we dat nu? Zijn
we dan toch de Chinezen van Europa?
Kom d'r maar in jongens, het kost niks,
al moeten we ons bij jullie ook blauw
betalen.
Eerlijk gezegd, dc baas van de dou
aniers snapt he ook allemaal niet.
Onze taak is een dienende, zegt
hij. De mensen komen hier hun geld
verteren en dan moet je ze behoorlijk
ontvangen.
'En de smokkelaars dan?
Ja, hier achterom loopt een paadje
naar een schoenfabriek, maar het loopt
verder achter beide douaneposten om.
Daar kunnen ze smokkelen zoveel ze
willen.
Wat kun je nou doen met je blo
te handen tegen een pantserwagen? Van
grensbewaking door de marechaussee
gesproken! Nee, die douaniers zijn nog
zo gek niet. Die snappen het.
BIJ BAARLE NASSAU woont Sooy
van den Eijnde. U weet wel. de
man die niet weet of zijn huizen op
Belgisch of Nederlands grondgebied
Wel, nu wéét bij het! Hij wilde, dat|
zijn zeven huizen op Belgisch grondge
bied zouden staan, omdat hij dan zijn
6peelhol vlak bij de grens kon blijven
exploiteren. Dat kon! Maar drie weken
geleden' hebben de Belgen dan tenslot
te maar gedacht: als jij een speelbank
hebt, sta je ook op Belgisch grondge
bied, want in Nederland mag dat niet.
Dus betaalt U maar 2.975.000 B. fr. be
lasting, dat wil zeggen 1000 B fr voor
ieder uur dat er is gespeeld. Nu is drie
millioen Belgische francs altijd nog iets
als een kwart millioen gulden en als
Sooy al zijn zeven huizen verkoopt om
die belasting te kunnen betalen, is hij er
nog niet.
Maar het spelen gaat door. Een Bel
gische gendarme in Baarle Hertog heeft
ons dat verhaal van die boete verteld en
ook waar die zeven huizen van Sooy
staan. Wij erop af. Een schoon meiske
staat er voor de deur. Met een coquet
schortje voor.
Is hier het spul van Sooy van den
Eijnde?
Ja meneer.
Wat is hier dan te zien?
Precies wat ge zoekt.
Ze leidt me naar binnen. De roulette
ls in volle gang. Er zijn dames en he
ren met stapels fiches voor zich. Veel
comfort is er niet.
Maar het gaat hier ook niet om het
comfort, maar om de duiten. Iedere
dag komt er nu een Belgische bclas-
tingmeneer om een uur of vier de
grens over, vertelt rnjj later de douane.
En 's nachts om één uur, half twee,
gaat hij weer terug. Hij moet contro
leren hoeveel uur er is gespeeld. Er
is dan acht uur gespeeld aan de bank
van Sooy en hij heeft dan 8000 B.
francs te betalen.
Dat schoon meiske staat nog achter
mij, als ik de speelzaal, een grote ka
mer, binnenga.
Hier is het wat ge zoekt, zegt ze
nog eens.
Dat is het niet, zeg ik, ik zoek
Sooy.
Ze verstrakt. De croupier kijkt om.
hij heeft het ook gehoord en zegt:
U mag hier niet zijn, U is geen lid.
Er valt aan mij niets te verdienen en
ze zien me dus liever niet. En Sooy is er
niet, zeggen ze.
We gaan dus verder naar de grens.
Eerst nog even door Baarle Nassau.
Op het terras van een café op de hoek
van het Kerkplein en de Desiré Gee-
raertstraat drinken we een biertje.
Maar eerst moeten we toch even be
sluiten, waar we dat biertje zullen drin
ken: in België of in Nederland. Want dit
café ligt precies op de grens van een
Belgische enclave en de eigenaar heeft
dit listig uitgebuit. Op de linkerhelft van
het terras hangt een bord „Nederland
met heel grote letters op de rechter
helft een bord met het opschrift „België"
Of het waar is. is een andere zaak. Maar
wij besluiten dan toch maar ons biertje
in België te gaan drinken.
Weer even verder is het gemeente
huis van 't Belgische Baarle Hertog. Bo
ven de staatsietrap hangt tegen de ge
vel een groot spandoek, waarop een ken
nisgeving staat, die er niet om liegt:
Het gemeentebestuur maakt namelijk
bekend: „Hier wordt de dwangwet niet
toegepast".
Minister, Collard zal hier wel niet zijn
geweest.
Misschien hadden de douaniers hem
niet eens doorgelaten.
F.S.
De ministers van Justitie en van Bin
nenlandse Zaken zijn tegemoet gekomen,
zo bHikt uit de Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer, aan de in het
voorlopig verslag geuite bezwaren tegen
het in het ontwerp-Politiewet gevolgde
systeem voor de aanwijziging van ge
meenten met gemeentepolitie en gemeen
ten met Rijkspolitie.
Overeenkomstig een door zeer veie le
den gedane suggestie wordt in het nieuw
ontworpen artikel 2 bepaald, dat ge
meenten met 25.000 zielen gemeentepoli
tie zullen hebben. Dit brengt mede, dat,
evenals in het oorspronkelijke ontwerp,
de gemeente Haarlemmermeer met 39.848
inwoners gemeentepolitie zal krijgen.
Voorts wordt in het nieuwe artikel be
paald, dat In gemeenten met een zielen
tal van minder dan 10.000, rijkspolitie zal
zijn. Deze bepaling, welke berust op de
overweging, dat in gemeenten met een
zielental van minder dan 10.000, het in
stand houden van een zelfstandig politie
korps uit organisatorisch gezichtspunt
niet verantwoord is. brengt mede, dat be
halve de reeds in de Memorie van Toe
lichting genoemde gemeenten Zaandijk
(4785 inw.). Koog aan de Zaan <7520
inw.) en Krommenie <7892 inw.), ook de
gemeenten Bolsward (8041 inw.), Frane-
ker (9059 inw.), Steenwijk <9952 inw.)
en Zierikzeo (7108 inw.) naar de rijks
politie zullen overgaan.
Van de overige gemeenten dat zijn
dus de gemeenten met een zielental tus
sen 10.000 en 25.000 staan die, waarin
gemeentepolitie zal zijn geplaatst, op lijst
a, en die, waarin rijkspolitie zal zijn, op
lijst b. Slechts ten aanzien van enkele ge
meenten, die thans rijkspolitie hebben,
doch niettemin op lijst a zijn geplaatst,
is van deze regel afgeweken. Deze af
wijking kornt de ministers gemotiveerd
voor, omdat anders de bestaande verhou
ding in net aantal gemeenten met ge
meentepolitie en die met rijkspolitie te
zeer zou worden verbroken, nu in ver
band met bet stellen van de grens van
een zielental van 10.000 in een aantal
hierboven genoemde gemeenten, die
thans over gemeentepolitie beschikken,
de politietaak door rijkspolitie zal wor
den uitgeoefend. Als gemeenten, die in
verband hiermede zullen overgaan naar
de gemeenten met gemeentepolitie, zijn
op grond van haar huidige structuur en
te verwachten ontwikkeling gekozen de
gemeenten Barneveld (21.308 inw.), Er-
melo (24.445 inw.), Hardenberg (20.619
inw.) en Weststellingwerf (20.589 inw.).
In het derde lid van de nieuw voorge
stelde bepaling wordt vastgelegd, dat
wanneer na de inwerkingtreding der wet
het zielental van een gemeente met ge
meentepolitie beneden 25.000 daalt of het
zielental van een gemeente met rijkspo
litie boven 10.000 stijgt, in die gemeenten
de gemeentepolitie onderscheidenlijk de
rijkspolitie behouden blijft.
Tenslotte kan een voorziening niet wor
den ontbeerd voor het geval het zielental
van een gemeente met gemeentepolitie
daalt beneden 10.000 of dat van een ge
meente met rijkspolitie stijgt boven
25.000. Het tijdstip van overgang ingevol
ge de wet, van gemeente- naar rijks
politie, onderscheidelijk van rijks- naar
gemeentepolitie zal door de betrokken
ministers gezamenlijk worden vastgesteld
op een datum, vallende binnen een jaar
na overschrijding der gestelde grenzen.
Want wij maken er een
vaste gewoonte van om elke
ochtend een stevig bord
Eén-Minuut Quaker"
havermout te eten. Het is
het beste ontbijt, en zo
gemakkelijk te bereiden:
slechts 50 A 60 seconden
koken.
UITSLUITEND
VERPAKT VERKRIJGBAAR
(Van onze Utrechtse redacteur).
Leerlingen uit de hoogste twee klassen
van Jezuietencolleges in verschillende
landen van Europa zijn op „De Breul" in
Driebergen voor 14 dagen bijeen, om door
uitwisseling van gedachten, maar ook door
het gewoon samengaan met elkaar bij
practisch huishoudelijk werk, sportoefe-
ningen en uitstapjes de gedachte van de
Europese samenwerking te versterken.
Een mooi initiatief, omdat het toch op de
allereerste plaats de jeugd is, die hier
voor rijp gemaakt moet worden. Twee
jaar geleden reeds is men met een derge
lijk kamp begonnen te Brockrijk in Bel
gisch Limburg, verleden jaar kwamen de
Jongstudenten bijeen te Sesto in de Dolo
mieten en thans was Nederland aan de
beurt.
De belangstelling ervoor ls onder de stu
derende jeugd groeiend, hetgeen wel blijkt
uit de opkomst thans van 65 deelnemers.
Zij komen uit Barcelona, Milaan, Brescia,
Feldkirch (Oostenrijk), Buren (Duitsland),
Metz en Gent, en bij hen hebben zich van
zelf ook leerlingen van het Jezuïetencol
lege in Driebergen gevoegd. Voor het
eerst behoren tot het gezelschap Spanjaar
den en Oostenrijkers, met welke laatste
groep jongelui uit Tirol waren meegeko
men.
Op het programma staat een drietal in
leidingen, te weten over de Europese een
heid door mr A. Mertens; over de ver
houding tussen katholieken, protestanten
en socialisten in ons land, waarover pater
H. van Waesberghe S.J. sprak en pater H.
Claerebouts S.J. van het Bedrijfsaposto-
laat te Rotterdam zal het sociale werk
belichten, zoals dat door de paters Je
zuïeten in Amsterdam en Rotterdam
wordt uitgeoefend.
Er worden over deze onderwerpen dis
cussies gehouden, die uiteraard zeer inte
ressant zijn, daar men door het aanwezige
Internationale gezelschap in de gelegen
heid is vergelijkingen te trekken met de
situatie in andere landen.
Voorts worden enige autotochten door
ons land gemaakt. Zo werd gisteren een
bezoek gebracht aan het gebouw van de
Tweede Kamer in 's-Gravenhage.
Het kamp, dat verleden week Woens
dag geopend werd, duurt tot Dinsdag a.s.
De jeugd van Heerlen bereidt zich voor
op het a.s. Spectacelconcours op 28 Aug.
Een groep a.s. deelnemers trekt met hun
eigen gemaakte trommen door de stra
ten van Heerlen onder leiding van de
tamboer-maitre.
Het Eerste-Kamerlid de heer Rip heeft
aan de minister van Economische Zaken
de volgende vragen gesteld:
Heeft de minister kennis genomen van
het besluit van het hoofdbestuur van de
Federatie van Werkgeversorganisaties in
het Boekdrukkersbedrijf om met ingang
van 15 Augustus j.l. de minimumprijzen
te verhogen?
Indien de verhoging van deze tarieven
het gevolg is van een vrij aanzienlijke
wijziging in de lonen voor het grafisch
bedrijf, is de minister dan niet van oor
deel. dat een loonsverhoging gevolgd door
prijsstijging niet* in overeenstemming is
met de herhaaldelijk door de minister uit
gesproken zienswijze, dat verhoging van
lonen slechts dient te geschieden indien de
gestegen arbeidsproductiviteit dit toelaat?
Is de minister bereid na een ter zake
ingesteld onderzoek, mede te delen of
boven aangeduide verhoging van lonen en
prijzen past in het thans wenselijk ge
achte loon- en prijsbeleid?
Indien de minister het laatste gedeelte
van de vorige vraag ontkennend be
antwoordt, welke stappen denkt hij dan
te ondernemen om aan zijn opvatting
uiting te geven?
De Solafabrieken te Zeist zullen begin
October een bedrijf openen in Ter Apel.
Het zal worden gevestigd in de voormalige
tramremise. Er zal worden begonnen met
ruim 50 arbeidskrachten, voor het meren
deel mannen. Men hoopt in het voorjaar
dit aantal te kunnen uitbreiden tot 150
personen.
(Van onze Londense correspondent
„Er was eens een man, die vijfmaal dc wereld rondreisde om in de
hóógste stad ter wereld dc vrouw van zijn keuze te trouwen". Zo zou liet
levensverhaal kunnen beginnen van Armand Denis, de Belgische ont-
dekkingsn izigcr-filnifotograaf, die samen met zijn vrouw, Michaela Denis,
de lieveling van het Britse televisiepubliek is geworden. De binnenlanden
van Afrika, Australië, China, India, Malakka, Zuid-Amerika, Nieuw-
Guinea kennen zij op iiun duimpje, en door de magnifieke films, die
zij daar vervaardigden, hebben zij millioenen nader gebracht tot de
geheimen van verre, tropische continenten. Noem een Brit de naam van
Armand en Michaela Denis, en hij zal zijn spreekwoordelijke flegma laten
varen en zich in hemelhoog prijzende bewoordingen uitlaten over hun
waarlijk grootse camerawerk: televisie is de grootste publiciteitsmacht
geworden.
\V2f Franse schilder Fernand Leger is
t0 sjh»g in zijn woning te Gif-sur-Yvet-
ja' na H ''arijs, in de ouderdom van 74
Van rer,eden' was een exponent
kUnst 4 "Socialistische realisme" in de
tTegeJ Werd °P 4 Februari 1881 te Argen-
riemrt ren' Zi,'n vader had 4115111 voorl:,e"
Zij- voor de magistratuur, maar na
do a41dles te Caen wijdde Leger zich aan
Pari- rkunst en kwam in 1898 naar
ais JS| (">m 4e 'cunnen leven, werkte hij
sen r? J1331' Inu'ssen volgde hij de les-
ste Ecole de Beaux Arts. Zijn eer-
WlcTjrkfn werderl gekenmerkt door de
(90s 9 er impressionisten, maar vanaf
richti'eaRPerc40 L.eeer tegen deze kunst
en p-n® en !n '"OS werd hij, naast Braque
Cubisme*0 ee" d6r voorvechters van het
Gemobiliseerd in 1914 had hij weinig
gelegenheid om te schilderen. Na de oor
log nam hij zijn o- derbroken werk weer
op. Tegen 1920 verschijnen op zijn doeken
voor het eerst de gemechaniseerde men
selijke figuren van monumentale allure.
Rond 1925 vervaardigde hij decoratieve
werkstukken en in 1929 stichtte hij samen
met Amedée Ozeiriant, de „Academie mo
derne" waar hij tal van leerlingen in zijn
trant vormde. Van 1940—1945 verbleef Le
ger in Amerika. Doeken als de wielrij
ders". „de acrobaten", „de duikers" ken
merken deze periode. Na de bevrijding
keerde hij naar Frankrijk terug om zich
te gaan wijden aan de uitbeelding van so
ciale onderwerpen. Bekend is Leger's ge
veldecoratie aan de kerk te Assy. Hij.illu
streerde vele boeken, o.a. Rimbaud's. „Il
luminations" Voorts ontwierp hij decors
en costumes voor het theater, en trad
zelfs als filmproducer op. Zijn bekendste
werken zijn „De vrouw in het blauw",
„Een kaartspel". „De grote lunch",
„Adam en Eva" en „Hulde aan David'
Als ge dit leest zijn Armand en Mi
chaela reeds weer terug naar hun ge
liefde Afrika, dat zij van Noord tot Zuid
en van Oost tot West doorkruist heb
ben. Afrika beschouwen zij als hun ei
genlijke „continent", want deze onver-
'oetelijkë zwervers over het wereldrond
kunnen nauwehjks van een eigen „va
derland" spreken. lp Nairobi, met een
uitzicht op de majesteitelijke Kiliman
jaro, hebben zij vorig jaar hun eerste
huis gebouwd, al hebben zij er nog niet
gewoond: de roep van de wildernis is
vooralsnog te sterk. Maar hun ontem
bare zwerflust heeft voor de mensheid
rijke vruchten opgeleverd, want op al
hun reizen hebben zij hun ervaringen,
hun ontmoetingen met onbekende volks
stammen eh talloze diersoorten, op de
filmband vastgelegd Een van hun be
kendste films was „Wilde Pracht" .ter
wijl binnenkort een film over hun expe
ditie naar Nieuw-Guinea, „Onder de
koppensnellers", voor vertoning zal wor
den vrijgegeven. En hier in Engeland
hebben de filmc ..Onder het Zuider
kruis" (Austra ie) en „op het Groot-
Barrière Rif" reeds honderdduizenden
kijkers getrokken.
DE LIEFDE voor het dier werd er
bij Armand reeds vroeg ingebracht.
In rijn jeugd ging hij met zijn va
der, een Brusselse rechter, een paar
maal per week naar dc dierentuin..Toen
hij naar Antwerpen verhuisde werden
de wekelijkse bezoeken aan de dieren
tuin trouw voortgezet. En thans heeft
Armand zeven expedities naar Afrika,
vier naar Azië. cn een naar Australië,
Nieuw-Guinea en Zuid-Amerika achter
de rug. Hij onderscheidde zich als stu
dent in de chemie te Oxford cn won een
beurs voor ecu bezoek aan C'alifornië.
De tijd daar werd goed besteed, al was
het niej de chemie maar de filmtech
niek die hij in Hollywood bestudeerde.
CALIFORNIë bracht hem de harts
tocht voor het leven in de open
lucht bij, en hij vertrok naar Bali,
waar hij zijn eerste documentaire ver
vaardigde. Zuid-Amerika, de Belgische
Congo, Ceylon, China, India, Malakka,
Sumatra volgden, en steeds bracht hij
de prachtigste films over het volks- en
dierenleven mee naar huis. Hij was een
jager van het zuiverste water, maar
nooit heeft hij ook maar één dier neer
geschoten: zijn camera was zijn geweer.
Armand. de onrustige, de zwerflusti-
ge, scheen niet geschikt te zijn voor het
huwelijk, tot hij, nu vijf jaar geleden,
in New-York de temperamentvolle mo
de-ontwerpster Michaela ontmoette, die
zwoer dat zij dit ontembare exemplaar
van het genus man zou vellen en zij
zorgde ervoor dat haar pad dat van Ar-
weer Michaela-met-de-rode-haren. Op
Armand en Michaela Denis maakten vogel-opnamen in de oenvouden van
A ieuw-Gninea
Guatemala ontmoette Armand telkens
een muilezel trok zij door Latijns-Ame-
rika, op zoek naar nieuwe ideeën voor
haar mede-ontwerpen en., naar Ar
mand. Eindelijk gaf de ontembare zich
gewonnen: hij trouwde Michaela in Po-
tosi, de hoogst-gelegen stad ter wereld.
Op hun „huwelijksreis" werden zij ge
vangen genomen en in de cel gewor
pen, want er was juist de zoveelste ope
rette-revolutie in Bolivia uitgebroken,
als vreemdelingen waren zij verdacht.
Maar toen de opstandelingen hoorden
dat zij op hun huwelijksreis waren,
werden zij onmiddellijk vrijgelaten, en
hun cipiers namen de vrijheid een da
verend festijn ter ere der jonggehuw
den te „ontkeneten 1"
SINDSDIEN hebben Armand en Mi
chaela 42 landen samen doorkruist.
Armand rierd het camerawerk, Mi
chaela zorgde dat alles op rolletjes liep
als zij ergen.i in het oerwoud of in de
woestijn hun kamp opsloegen; zij zag er
of toe dat de inlandse lastdragers goed
verzorgd worden hield de administra
tie bij cn bracht met geoefende vrou
wenhand wat gezelligheid in het harde
leven van de rusteloze ontdekkingsrei
ziger. De droge hitte van de woestijn, de
vochtig-hctc dampen van het oerwoud,
de vermoeienissen van ontberingsvolle
trektochten, zij doorstond ze dapper. cn
haar charme en energie waren een on
waardeerbare hulp bij de toenaderings
pogingen tot schuwe volksstammen.
Met onuitputtelijk geduld volgde zij
haar man op zijn sluiptochten, als er
v>eer een kudde olifanten of een een-
zaam-jagecö luipaard „onder schot"
rroest worden genomen. Onbevreesd be
voer zij in platte vaartuigjes rivie
ren, die krioelden van krokodillen, en
z:j aarzelde nie1- de griezeligste spinnen
en slangen n haar hand te nemen: Ar
mand had zich geen betere kameraad en
vouw kunnen uitzoeken.
Millioenen Britten kennen thans het
gezicht van Armand en Michaela Denis,
want in hun wekelijkse televisie-uurtje
hebben zij hun spannende wederwaar
digheden i.o woord en beeld toegelicht,
en hun in kleuren uitgevoerde reisfilms
zijn in honderden bioscopen vertoond.
Nu zijn z'j, in opdracht van J. Arthur
Rank, opnieuw naar Afrika vertrokken
om nog meer materiaal bijeen te garen
voor een grotere kennis omtrent zeden
en gewoonten van onbekende volkeren
en de leefwijze der wilde dieren.
Hoe oppervlakkig heden ten dage
wordt geoordeeld over hoogst-serieuze
zaken en hoe gemakkelijk men met name
denkt over het slaken van de huwelijks
band viel ons zo pas weer op uit een
simpel onderschrift in een der linkse
organen bij de beeltenis van de Hon
gaarse actrice Eva Bartok, die alle
reden heeft zo het heet vrolijk te
kijken omdat ze dezer dagen voor de
vierde maal de grote stap heeft gewaagd'
Treffende bijzonderheid: „haar toe
komstige echtgenoot, de Oostenrijkse
acteur Kurt Jurgens, heeft ook twee
huwelijken achter de rug". „Enfin, merkt
de ondersdhrift-maker op, al doende
leert men en met zo'n rijke ervaring
moet er wel iets goeds van worden ge
maakt".
Laat ons er maar het beste van hopen.
Maar het kan zijn, dat het gemak waar
mee hier huwelijken werden aangegaan
en ontbonden, de voorbode is van een
nieuwe débacle. Of bedoelde het blad
dit wellicht juist met „iets goeds"?
Want mejuffrouw Bartok kan, in de
zienswijze van deze redactie, bij even
tueel volgende huwelijken alleen maar
méér redenen hebben „om vrolijk te
kijken", gewapend als zij dan zal zijn
met nog grotere ervaring.
Enfin, met evenveel animo zal hef blad
strak® ook wel weer eens de lof steken
bij foto's van diamanten huwelijksfees
ten en opmerken, dat buren en ver
wanten onder de ereboog en de guir
landes „alle reden hebben om vrolijk
te kijken" bij het zien van zulk een
langdurige huwelijkstrouw.
En niemand, die zich rekenschap geeft
van deze lichtzinnige inconsequentie,
laat staan van haar schadelijke gevol
gen voor het zedelijk besef van ens volk.
In dc aangrenzende kolom waagt het
blad zich aan een niet minder ernstige
oppervlakkigheid, ditmaal n.a.v. de ont
snapping en het opnieuw gepakt wor
den der twee gedetineerden uit de
Leeuwarder strafgevangenis. Daar klinkt
een zekere spijt in door dat de boeven
weer achter slot en grendel zitten, aan
gezien het nu eenmaal de „wen® der
gemeenschap" is, dat zij „zondaren,
veroordeeld omdat zij zich tegen een
samenleving van ook-zondaren op on
toelaatbare wijze hebben misdragen"
via zulk een „gebrekkig middel" als een
gevangenis een tijdlang voor hun ver
grijp boeten.
Tot een hogere visie op het probleem
der menselijke gerechtigheid kan de
redactie blijkbaar zichzelf en bij
gevolg haar lezers niet opwerken
De N.V. Kon. Mij „De Schelde" en de
Ned. Dok- en Scheepsbouwmij hebben,
naar zij ons meedelen, van een vooraan
staande Panamese rederij opdracht ont
vangen voor de bouw van tien, resp. acht
vrachtschepen van 12.000 ton laadvermo
gen. De schepen zullen zijn van het open
shelterdektype. Zij zullen worden afgele
verd in de periode 1957 tot 1961 en zullen
worden uitgerust met Schelde-Sulzer,
resp. N.D.S.M.-Stork motoren De naam
van de opdrachtgeefster wil men op het
ogenblik nog niet noemen.
