coors
voor
Rotterdamse
Graanmarkt
Rusland aanvaardt
„blauwdruk"-plan
De Nijmeegse Medische Faculteit
T ubdrculose-sterfte-
cijfers steeds dalend
Mgr Van Velsen O.P.
viert zilveren professie-
feest
|ATERDAG 17 SEPTEMBER 1955
-PAGINA 13
JOHNSTON McCCLIA
HERMAN ANTONSEN
'SECRETARIS-GENERAAL
dep. van landbouw
NET tijdelijk verlof
n s ia Ia t i n
verbouwingen
Er is grote kans dat de Sovjet-Unie
Eisenhower's „blauwdruk"-plan aan
gaande uitwisseling van militaire ge
gevens aanvaardt. Dit heeft Harold
Stassen, Eisenhower's kabinetsspe
cialist voor de ontwapening, gisteren
verklaard tegenover de Amerikaanse
president, aan wie hij te Denver in
Colorado verslag uitbracht. Na afloop
van zijn 1 uur durend onderhoud
met Eisenhower zei Stassen op een
persconferentie, dat, als hij sprak over
acceptatie van het plan bedoelde het
plan zoals dat door de president te Ge
neve was ingediend en niet „een of
andere vorm ervan".
In kringen van de Verenigde Naties
verwacht men, dat Eisenhower's
„blauwdruk"-plan in de vorm van een
resolutie door de komende Algemene
Assemblee zal worden goedgekeurd.
Men verwacht evenwel niet dat de
Assemblee over ontwapeningszaken
zal spreken vooraleer de Genève-con-
ferentie van ministers van buiten
landse zaken der Grote Vier (die in
October begint) zal zijn beëindigd.
haar toepassing wordt gericht, analoog,
aan wat hij met zijn relatief kleine
groep van katholieke arbeiders na
streeft en waarmee overleg zeer
vruchtbaar moet worden, geacht. Men
heeft na dit alles de hoop. dat het ook
in de States tot vorming van clubs
kan komen met een orgaan op natio
naal niveau voor contact en inlichtin
gen.
Mgr. Cardyn, zo vertelde prof. Al
bregts ons nog, heeft de I. O. C. in
Latijns Amerika gepropageerd, een
moeilijk werk, gezien de onvoldoende
organisatorische ontwikkeling: organi
saties van werkgevers die te zwak
zijn, terwijl die van de arbeiders een
eenheidskleed dragen.
De democratie vertoont met name
in Latijns Amerika, nog de kenteke
nen van onderontwikkeling, zo be
sloot prof Albregts het gesprek, dat
gaandeweg tot een college was uitge
groeid. De ondernemingsfunctie staat
te eenzijdig in het teken van het
winststreven en te weinig valt de
klemtoon op de dienst aan de gemeen
schap. De snelle bevolkingsaanwas
verergert het probleem en werkt me
de aan het verzwaren van het laatste
accent. Een verhoogde productiviteit
en een betere exploitatie van de be
schikbare rijkdommen zullen het wel
vaartspeil aanzienlijk kunnen opvoe
ren. Alle aandacht dient daarom ge
richt te worden op de vraag hoe de
technische en economische ontwikke
ling in dienst van een sociale
vooruitgang zijn te tellen en in har
monie met de hogere doeleinden van
mens en gemeenschap.
De daling van het sterftecijfer aan
tuberculose heeft zich verder voortgezet
en bedraagt thans gemiddeld 7.5 per
100.000 van de bevolking, hetgeen een
vermindering van ongeveer 20 procent
ten opzichte van 1953 betekent. Deze da
ling zal voor een deel haar verklaring
vinden in de invloed van de antibiotische
behandeling op dergelijke ziekte-proces
sen.
Dit wordt opgemerkt in het zojuist ver
schenen 51ste jaarverslag van de Kon.
Ned. centrale vereniging tot bestrijding
der tuberculose. In dit verslag wordt
voorts gezegd, dat ook het ziektecijfer
sterk is gedaald. In 1954 werden bij de
gezamenlij ke districts-consultatiebureaux
10.312 nieuwe lijders aan actieve tuber
culose ingeschreven, berekend op 100.000
van de bevolking geeft dit het getal 90.8
patiënten.
VOORHAVEN 101 TEL 34971 ROTTERDAM
Ö.UP de boot was prof. Albregts op-
'euw getroffen door een der symp-
j Jhsn van de snelle ontwikkeling der
„.^■nationale samenwerking en uit-
'sseling: niet minder dan 18 leraren
bo <3e waren met hun gezin aan
°rd om aan Nederlandse instellin-
n van Hoger, Voorbereidend Hoger
jj1 Middelbaar Onderwijs de leerlingen
gaan inleiden in het Amerikaanse
s ®stesleven en de Amerikaanse maat-
nappelijke en culturele verhoudin-
W' waarkij ze zelf hoopten de nodige
plukken over Nederland op te doen.
aPpant was vooral de naarstigheid,
aarmee ze probeerden zich vast in
1 geheimen van de Nederlandse taal
ie werken. Omgekeerd gaan uit
vijver gelegen brengt het de grootstad in
deze rustieke omgeving. Ook hier heeft
de interieurbouw het uiterste gedaan om
een ideaal van efficiency, stjjl en rust
te bereiken. De kamers, waarvan de
kleinste 3% bij 6 meter groot zijn, wor
den bestemd voor 1, 2, 3 of (maximaal)
7 bedden. Grote zalen zijn in dit toekom
stige academisch ziekenhuis met zijn in
Oostelijke richting verrassend fraai uit
zicht, niet geprojecteerd Het gebouw
vormt nog slechts een deel van de tegen
1960 gereedkomende St. Radboudklinie-
ken, die dan in totaal 430 patiënten zullen
kunnen herbergen.
Naast deze twee gebouwen die voor enige
jaren de huidige toevloed van 120 a.s. me
dici per studiejaar zullen Kunnen opvan
gen, gaat de uitbouw zich geleidelijk
voortzetten. Reeds wordt gewerkt aan het
huisvestingsgebouw voor verpleegsters en
leerlingen. Over twee jaar zal het gereed
zijn. Intussen zal de verpleegstersschool in
deze overgangstijd gehuisvest worden in
een pand aan de Oranjesingel, dat mede
tot dit doel door de St. Radboudstichting
werd aangekocht. Voorts staan voor de
eerstkomende jaren op het program ver
schillende vleugels der St. Radboud-
klinieken, waarvoor thans nog gedeelte
lijk gebruik gemaakt wordt van de aca
demische afdeling in het St. Canisius-
ziekenhuis die sinds December 1954 daar
werd ingericht, verder diverse instituten,
een museum, een klooster voor de reli
gieuzen met kapel en assistentenhuis, een
apotheek en een centraal experimenteel
laboratorium.
Voor zijn reis door het Amerikaanse continent begon, werd
■prof. dr A. Albregts door Z.H. de Paus in speciale audiëntie
ontvangen.
klaart mede de inflatoire tendenz in
tal van landen.
Uiteindelijk gaat het echter juist
om de verantwoordelijkheid, zowel in
het nationale als in het internatio
nale. Bezinning op de beginselen en
diepere kennis daarvan en van hun
toepassing is een noodzakelijkheid.
Daartoe is'vorming een vereiste, als
mede informatie, in practijk brengen
en een goede propaganda. De Katho
lieke ideeën moeten vanuit het éigen
milieu gebracht worden in de grotere
gemeenschappen waarin de mensen
leven. Voorts dient men in de vrije
organisaties te' komen tot stellingne
ming in vraagstukken, waarover door
de politiek wordt beslist. Indirect dra
gen zij verantwoordelijkheid voor een
politieke ontwikkeling die zich thans
nog gedeeltelijk buiten hen om vol
trekt. De opgave, waarvoor de Katho
liek zich in dit continent geplaatst
ziet, betreft met name het dienstbaar
maken van de technische en econo
mische ontwikkeling aan de hogere
menselijke doeleinden.
Quadragesimo Anno formuleert het
aldus, dat het er om gaat, in elke af
zonderlijke orde van zaken recht
streeks dat doel na te streven, waar
van ons verstand z'egt, dat het door
de natuur, of liever door God. de
Schepper der natuur, voor die bepaal
de orde van zaken is vastgesteld en
dat doel dan telkens in de juiste ver
houding ondergeschikt te maken aan
het ene einddoel.
J |M DE DAAROP GERICHTE ar-
beid van internationale organisa
ties vooral in Latijns Amerika te sti
muleren en de mogelijkheden tot dat
werk te peilen werd besloten tot de
reis, die prof. Albregts met de Bel
gische Jez'iet Père Laur'eijs, heeft on
dernomen. Organisaties van werkge
vers bleken er in het algemeen afwe
zig of onvoldoende. Bij de Uniapac
zijn sinds kort organisaties in Chili,
Argentinië, Uruguay, Havanna en
Cuba aangesloten. In Brazilië, Colum
bia en Venezuela zocht prof. Albregts
contactpunten als eerste stap op de
weg naar oprichting en aansluiting
van organisaties in die landen: in Cana
da trof hij een invloedrijke organisa
tie van industriëlen die van Montreal
uit een goede invloed uitoefenden.
Ten slotte werden de V. S. bezocht,
waar o.m. een bespreking met de zeer
geïnteresseerde aartsbisschop van Phi
ladelphia mgr. O'Hara plaatsvond en
overleg werd gepleegd met Katholieke
groepen in Louisville, met mgr Hig-
gins, hoofd der sociale afdeling van de
Catholic National Welfare Conferen
ce, pater Comey S.J., president van
de' „School of Industrial Relations", en
ten slotte met belangrijke katholieke
industriëlen in New York.
Frank Andolino, president van „the
Assiocation of Catholic Trade Unio
nists", toonde zich bijzonder geïnte
resseerd in de belangstelling van de
Katholieke werkgevers voor een
eigen groepvorming, die op studie en
voorlichting inzake sociale doctrine en
Wie een reis maakt als prof.
Albregts doet onvergetelijke
'ndrukken op. Hij wordt ge
troffen door de ongekende
tnogelijkheden die deze conti
nenten openen en soms gerea
liseerd worden op een wijze
als men zich nauwelijks kan
dromen. Het meest treffende
voorbeeld leverde een Bel
gische industrieel, die in vijf
en twintig jaar tijds een be
langrijke textielindustrie ves
tigde in een Zuid-Amerikaans
'and. Hij stichtte behalve fa
brieken, waarin thans 3000 ar
beiders werken, het dorp waar
deze met hun gezinnen wonen,
egde wegen aan, bouwde een
brug over de rivier, bouwde
nrigatiewerken, zorgde voor
de aanplant van millioenen
bomen, riep prachtige sociale
'^stellingen in het leven en
richtte te midden van dit alles
fen monument op ter herden
king van de Encycliek Rerum
Novarum. Maar de gehele
stichting vormde het schoon
ste monument.
eder]and leraren naar Amerika om
®ar op overeenkomstige wijze bezig
5 zijn.
E UITGEBREIDE internationale
wisselwerking van nu is volko-
]je,. men nieuw en tekent de ontwik-
ban® van de internationale en supra-
w.Jj'onale samenwerking. In deze ont-
kkeling hebben de Katholieken bij
V] dragen door richtinggevende in-
°ed uit te oefenen. Het belang van
hechter internationaal verband
b Ssen organisaties op het uiteenlo-
tünd terrein van onderwijs en cul-
fj,Ur. arbeid en sociaal leven, pers.
oi en radio, emigratie, charitas, enz.,
j.^hiede een uitbreiding en intensive-
(jo 6 van hun werkzaamheid wordt ook
jyj°r Rome op actieve wijze erkend.
ile?r Montini zei dan ook bij gelegen-
s 'd van de Conférences des Organi-
(Qrs Internationales Catholiques
ij. 'C.). die in 1953 te Rome werden ge
beden: „Vous êtes la jeunesse de
(jjf'glise", er op doelend, dat de hui-
generatie voor een geheel nieuwe
p °'utie staat, een taak als er nog niet
k eest is.
e laatste tien jaren worden immers
tj- "merkt door een internationalisa-
t94na's de wereld vóór de oorlog
L ,45 nog nooit in die mate gekend
Ss,®rb UNO, UNESCO, Wereld-Voed-
t„,~ en Landbcuw-Organisatie, We-
n" d Gezondheids-Organisatie, Inter.
„«onale Handels-Organisatie zijn
ti-cm de reeds langer bekende Inter-
gr. l0nale Arbeids-Organisatie be-
v Ppen geworden, waarmee wij allen
v0>uwd zijn geraakt. Het lot van de
keren getifigt meer dan ooit van een
dj deriinge verbondenheid. Niet voor
is het motto van de UNO, dat de
}j^eld één zal zijn, óf niét zal zijn.
dj®1 gaat vanuit de christelijke visie
itj' meer alleen om een geloofspredi-
*0rg' waarbij de missionaris tevens
8 draagt voor het bijbrengen van
Vpi/daire waarden op het gebied van
Vau^Sezondheid, cultuur, kennis en
<je bekwaamheid In de werkzaamheid
or Inter, en supra-nationale officiële
(jol^hisaties, die zich met dergelijke
h0 einden intensief bezighouden be-
ttj 6n de katholieke ethiek en de doc-
der Kerk tot gelding te worden
racht. Daartoe is het gewenst dat
>nv nongouvernementele organisaties
ti,seel mogelijk de consultatieve sta-
tga,Verwerven en ook anderszins pa-
Spk rijn om in de moderne gemeen-
'egpb der volkeren getuigenis af te
lli^ en van waarden, die voor het ge-
<ira der mensheid een wezenlijke bij-
betekenen.
Mgr N. van Velsen O.P., bisschop van
Kroonstad in Zuid-Afrika en geboortig
uit Zwolle, viert Zondag zijn zilveren
professiefeest. Geboren in 1910 trad hij
in 1929 in het novicaat van de Domini
caner Orde; het jaar daarna legde hij de
kloostergelofte af. Na zijn studies in de
philosophie en de theologie, resp. in
Zwolle en Nijmegen, werd hij in 1935 tot
priester gewijd en in 1936 benoemd tot
missionaris in een nieuw missiegebied van
de Dominicanen in Zuid-Afrika. Voor
katholiek Zwolle was het een grote dag
toen op 14 Juni 1950 bekend werd dat
Z.H. de Paus mgr Van Velsen, toen admi
nistrator apostolicus van Kroonstad, be
noemd had tot titulair bisschop van
Trenithus en apostolisch vicaris van
Kroonstad. Op 25 Juli had in Zwolle de
plechtige bisschopswijding plaats, enkele
dagen later gevolgd door een huldiging
van heel katholiek Zwolle.
Toen Kroonstad in 1953 bisdom werd,
volgde de benoeming van mgr Van Velsen
tot bisschop van Kroonstad Ongetwijfeld
zijn thans vele Zwolse gelukwensen naar
Zuid-Afrika onderweeg.
(Bericht van A. Bosman N.V. Graanma-
kelaars)
De staking in de Amerikaanse aflaad-
haven is voorbij, doch voorlopig blijven
wij de last ondervinden van vertraagde
aankomsten van eerder gesloten contrac
ten, zodat bijvoorbeeld spoedige mais en
gerst niet overvloeding worden aangebo
den en de premies zich goed kunnen
handhaven.
De grootste zaken vonden deze week
plaats in Zuid-Afr. mais zowel in laden
de positie als voor Oct./Nov. en Nov./
Dec. aflading. De prijzen konden hierdoor
wat aantrekken. Platamais blijft spaar
zaam aan de markt en voor disponibel
moest weer meer worden betaald. Ook op
aflading vonden enige transacties plaats.
Noord-Am. mais op aflading hoger ge
houden, waarbij ook hogere vrachten een
rol spelen.
Het aanbod van 2 rijige gerst wordt
steeds minder, daar eerstehands-aanbod
ontbreekt en men dus slechts dit eerdere
aankopen kan putten. Ook van de Wes
tern gerst van de Pacific kust wordt min
der geoffreerd, terwijl België hiervan
flinke posten kocht per October en No
vember aflading. De 3 barley van de Atl.
kust ondervond moeilijkheden bij de ver
scheping door de staking, zodat in spoedi
ge positie weinig meer te koop is. Toch
moest het aangekomen goed nog onder de
hoogste adviserend sociaal college en
waarin alle groepen van werknemers van
dc H.K.I. vertegenwoordigd zijn.
Misschien is de 75-jarige er zich niet
van bewust, maar het was zijn rede voor
de Christelijke Werkgevers in Antwer
pen. die na de oorlog de grondslag bete
kende voor een deel der Belgische mo
derne wetgeving.
Mocht men menen, dat dit alles de ge
hele persoon van de heer Stulemeijer in
beslag nam, hij wist nog tijd te vinden
voor een veelzijdige artistieke belang
stelling, die zich in het bijzonder op beel
dende kunsten en op literatuur richtte
Zijn bibliotheek bevat menig zeldzaam
werk uit de Franse letterkunde, die hem
in het bijzonder lief is.
Nog vele jaren van gezondheid en
kracht zij de jarige toegewenst.
de me geheel. Toen ik zei, dat ik 'een
groot aantal mensen uit New York kon
laten verklaren, wie ik was, gaf hij ten
slotte toe, dat ik zijn neef was. We be
vonden ons toen in zijn bibliotheek, waar
niemand hem kon afluisteren. Ik vroeg
naar vader's fortuin, naar een afrekening
en toen kwam ik er achter, wat voor een
schurk die oom van me was.
Vertel verde, beval de Spin.
Hij deelde me doodbedaard mee, dat
hij mijn fortuin dat ongeveer een half mil-
lioen bedroeg, in gebruik hield. Hij ver
telde me, dat er geen testament bestond
en dat ik met geen mogelijkheid bewij
zen kon, dat mij een cent toekwam. Hij
lachte me zelfs in mijn gezicht uit en
liet me een stapel documenten zien, die
hij uit zijn brandkast haalde met de woor
den, dat als die in mijn bezit waren, ik
kon praten over een afrekening. Het wa
ren de stukken betreffende het vermo
gen van vader. Er was zelfs een brief
bij waarin hij mijn oom schreef, hoe hij
het geld moest beleggen en na zijn dood
aan mij Uitkeren.
Daarna joeg hij me de deur uit. Ik
vertelde mijn verhaal, maar iedereen lach
te me uit. Mi.in oom had niets te doen
dan te glimlachen en te zeggen, dat het
onzin was. Hij beweerde, dat zijn zwager
doodarm was gestorven; dat hij zelfs re
keningen van het sanatorium betaald
had. Hij verklaarde, dat ik niet goed
wijs was. Hij gaf wel toe. dat mijn vader
indertiid vermogend was geweest, maar
zei. dat hii het door krankzinnige sne-
culaties had verloren. Tante was dood;
ik had niemand, die me helpen kon. Ik
besloot hier in de stad te blijven. Als ik
de hand maar op dat pak documenten
kon leggen! Ik heb het geprobeerd. Maar
oom is een man van invloed. Ik kreeg
een uitstekende positie, maar na een week
werd ik ontslagen. Ik vond een andere,
maar hetzelfde gebeurde weer en mijn
patroon liet doorschemeren, dat ik op
aandringen van mijn oom ontslagen werd.
Eens heb ik mijn oom op straat ontmoet
en toen vertelde hij me, dat hij mijn gan
gen liet nagaan en zorgen zou, dat ik
overal ontslag kreeg. Hij wil me de stad
uitjagen, begrijpt u?
Dat is nogal duidelijk, antwoordde
de Snin.
Zelfs toen ik handenarbeid ging ver
richten zorgde hij, dat ik ontslagen werd.
Ik heb zelfs borden gewassen in een res
taurant en ook daar moest ik er uit. Mijn
geld raakte op. Ik had een hondenlé
ven; tien cent voor een bed en een stui
ver voor een maaltijd. Ik was totaal op.
Ik heb in een week geen behoorlijk maal
eten gehad. En toen besloot ik vanavond
inbreker te worden.
En daar zocht je toevallig mijn huis
uit, zei de Spin. Misschien is het een
bof voor je. Ik geloof heus, jonge man,
dat je nooit een vakkundige misdadiger
zult worden. Waarom verlaat je de stad
niet?
Ik heb gezworen, dat ik hem eerst
mijn geld zou laten betalen.
Hii kan wel weer wat verzinnen en
je in de gevangenis laten zetten.
Dat zal hij niet, willen, maar verder is
hij to* alles in staat
Hij is in elk geval een gemene
schurk. Gelukkig, dat ik een eerlijke
gentleman-boef ben! zei de Spin. En hoe
heet die oom van je?
George William Cardlew!
Aha! zei de Spin. Zie je dat kaartre-
gister daar, jongmens? Daar bij het raam?
Geef me dan de onderste lade van de
tweede rij eens aan.
De amateur-inbreker gehoorzaamde.
Grinnikend haalde de Spin een grote enve
loppe uit de lade te voorschijn. Daaruit
nam hij een bundeltje papieren en keek
die vlug door.
George William Cardlew, las hij.
Ja., naar je zegt., iemand van stand.,
nog al eens betrokken in duistere zaak
jes.. Vijftig jaar. grijze haren en snor,
drinkt slechts Schotse whisky, rookt
speciaal geimporteerde sigaren, houdt van
lila dassen en kleurige vesten. Op een
millioen geschat. Heeft vier bedienden,
onder wie een butler, die al vijftien
jaar bij hem is.
Hoe weet u dat zo allemaal? vroeg
Pelkingham.
Ik maak er mijn beroep van der
gelijke dingen te weten, beste jongen. Hm..
Gaat iedere Donderdagavond naar zijn
club en komt pas tegen de morgen thuis.
Verzamelt zeldzame boeken, kunstvoor
werpen en schilderijen. Beweert verstand
van muziek te hebben, maar weet er
niets van. Brandkast in hoek van Biblio
theek, merk Crestwell, 1912. Op 10 Juni,
dus twee weken geleden, was de combina
tie als volgt..
Weet u zelfs de combinatie van zijn
letterslot? vroeg Pelkingham verbluft.
Vertaling
Oom schreef me iedere maand, als
hij mij mijn geld stuurde. Hij speelde met
me, maar dat wist ik toen natuurlijk niet.
Hij vertelde me, dat vader aardig opknap
te.. vermoedelijk om me van huis weg te
houden. Toen stierf vader. Mijn oom
schreef er niets van. Pas vier maanden
na zijn dood las ik het toevallig in een
oud nummer van de Parijse editie ener
New-Yorkse krant. Ik stelde me dadelijk
met mijn oom in verbinding. Kreeg geen
antwoord. En de volgende maand kreeg ik
ook geen toelage. Ik schreef en telegra
feerde, maar hoorde niets. Mijn geld was
bijna op. Ik beleende al wat ik had en
kwam over om te kijken, hoe de zaken er
voor stonden. Vader en ik hadden in New
York gewoond en oom had vader hierheen
gebracht, toen hem dat ongeluk trof. Ik
kwam regelrecht hierheen en begaf me
naar het huis van mijn oom. Hij wilde
me niet eens herkennen.
Aha., ik begin het te begrijpen.,
als je tenminste de waarheid spreekt.
Dat doe ik, mijnheer. Hij verloochen-
V*.Minister van Landbouw, Voedsel-
en Visserij, de beer S. L.
0't, heeft aan de secretaris-gene-
2Ün departement, mr J. Th. Bon-
v'1, °P diens verzoek tot het eind
jaar verlof verleend.
k directeur van algemeen beheer van
AiiJ^riement van Landbouw, dr J. H.
Ml i
\t.' 's voor het waarnemen van de
e van mr Bonnerman aangewezen.