Twee jaar onder huisarrest
Relaas van uit communistisch
China vrijgelaten Dominicaan
n
„Chrissemeuje'', oudste inwoon
ster van Nederland
TIEN JAAR SCAPINO
Kerk in Duitsland eist eigen plaats
in radio en televisie
Gloeilampjes
O'
Wetsontwerp ingediend
EINDHOVENSE T.H. START MET
VIER AFDELINGEN
O'
Commerciële TV in Amerika: te duur
en te weinig rendement
Franse landbouw werkt te duur
Waar is de
man
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1955
PAGINA 5
Ervaring minder ongunstig dan die van
andere priesters
In arrest
„Haarknippen" met scheer
mesje
Lange verhoren
Natuurlijk kregen we", zo ver
volgde pater Gordon zijn relaas,
„in het geheel geen lectuur onder
ogen, totdat we verleden maand werden
begraven onder communistische tijdschrif
ten. De communisten gaven zich alle
moeite om ons voor hun inzichten te win
nen. Zo werd op gezette tijden een spe
ciale man op ons afgestuurd, die ons on-
Natuurlijk bronwater
In hoge mate
spijsveiteiend.
Ook voor
Uw gezondheid
onontbeerlijk
Alom verkrijgbaar
Rechtspersoonlijkheid voor beide technische
hogescholen
Definitief programma
Opleiding 500 ingenieurs
Gemeenten-congres te
Rome
Mr Oud voorzitter
NIEUW STUK VAN
DEFRESNE
GEEN VOORRANG
VERLEEND
Dodelijke aanrijding te
Den Haag
LEIDERDORP HIELD DE
BRUG DICHT
Zondag wordt ze 106 jaar
Katholieke Australische immi
gratie-autoriteit bezocht
ons land
De B.B. - Bescherming Bevol
king - is thans een organisatie,
welke voor haar taak is be
rekend. Overal in ons land is
ruimscnoots uitstekend materiaal aanwezig.
Meer dan 160.000 B.B.-ers willen nu geregeld in een
stukje van hun vrije tijd oefenen om de handen uit de
mouwen te kunnen steken als hun hulp nodig mocht
zijn. Toch vertoont de organisatie nog open plaatsen.
Op elke twee noodwachters is nog een derde nodig.
Weest U die derde!
Vraagt U eens bij het Hoofd Bescherming Bevolking
in Uw woonplaats, aan Uw wijk- of blokhoofd, wat de
B.B. voor U zal doen en wat U in de B.B. kunt doen.
Jubileumprogramma met drie nieuwe
balletten
Op het T .V.-scherm
Chinees sprookje
BRUSSEL'S NOORDSTATÏE
VERDWIJNT
FRIEZEN WILLEN EIGEN
REGIONALE OMROEP
KOPERDIEVEN TE
MAASTRICHT IN DE VAL
DUITSE MELKSTAKING
BREIDT ZICH UIT
ATOOMBIBLIOTHEEK
VOOR NEDERLAND
KWALITEIT VAN PRODUC-
TEN VAAK ONVOLDOENDE
TTïEZER dagen is in Hongkong aangekomen de 58-jarige pater Frederick
D. Gordon O.P., die twee jaar lang door de Chinese communisten
gevangen is gehouden. Verheugd over zijn vrijlating, vertelde pater Gordon
de geschiedeiiis van zijn verblijj in rood-China, waar hij en twee andere
geestelijken in het bediendenverblijf van hun eigen missiehuis te Foetsjoe
waren opgesloten. „In die tijd hebben de communisten geen gelegenheid
laten voorbijgaan om ons tot het communisme te „bekeren", waarin ze,
naar ik vrees, niet erg geslaagd zijn", zo zei pater Gordon, die ondanks
alles zijn gevoel voor humor had weten te bewaren.
„De afgelopen twee jaar", aldus pater Gordon, „heb ik doorgebracht
in een kamertje van drie meter in het vierkant, waar dag en nacht een
felle lamp in mijn gezicht scheen. In dit vertrek bracht ik en in soort
gelijke aangrenzende vertrekken mijn beide confraters, pater James Joyce
en pater Joseph E. Hyde, ons huisarrestdoor. Op 19 September j.l.
werden wij alle drie in vrijheid gesteld en konden wij voor het eerst vrij
met elkaar spreken, want hoewel ivij „buren'' waren, hebben wij elkaar
tijdens onze gevangenschap practisch nooit gezien of gesproken.
OP 23 AUGUSTUS 1953 kregen wij
huisarrest en werden we van ons
missiehuis overgebracht naar het
bediendenkwartier. Het kamertje, dat we
daar kregen, mochten we alleen verla
ten om te worden verhoord ot om een
bad te nemen. Negen a tien communis
tische soldaten werden aangewezen om
onze kamertjes, waarvan de deuren altijd
geopend moesten blijven te bewaken. Ze
moeten ons wel bijzonder slim gevonden
hebben, als ze vreesden, dat we zouden
ontsnappen'' zei pater Gordon met een
grijns. „Onze vroegere kok werd aange
wezen om onze maaltijden te bereiden.
Ik kan niet zeggen, dat ons eten even
goed was als voorheen alhoewel we groen
ten en brood en soms zelfs een ei kregen.
Dit neemt echter niet weg, dat ik 15 pond
ben afgevallen, pater Joyce 30 en pater
Hyde zelfs 50 pond. Mijn beide confra
ters zijn voorts nogal kaal geworden.
Door een toevallige samenloop van om
standigheden kregen we Vrijdags altijd vis
hoewel de samenstelling van het „me
nu'' toch geheel buiten ons om ging. Ik
vermoed echter, dat we dit aan onze kok
te danken hadden, die natuurlijk wist,
dat wij katholiek waren. De meeste bewa
kers waren redelijke kerels, die ik nog
geprobeerd heb tot andere gedachten te
brengen, waarmee ik, naar ik vrees, niet
veel succes heb gehad. De enige li
chaamsbeweging, die we hadden bestond
in het op en neer lopen van ons kleine
kamertje. Toen de omstandigheden de
laatste twee maanden wat gunstiger wer
den. mocht ik verscheidene keren een
wandelingetje in de tuin maken.
DE EERSTE TWEE MAANDEN van
ons huisarrest waren vrij redelijk.
We mochten tenminste geregeld
een bad nemen. Later bracht men ons
een emmer water op onze kamertjes
en tenslotte werd het zelfs zo, dat we
ons slechts eens per week konden ver
frissen. In die dagen hielden wij ons
haar kort, zonder daarbij een schaar
te gebruiken. Wij namen daarvoor na
melijk een scheermesje.
U zou verbaasd geweest zijn als u de
„aangerichte schade" zou hebben gezien.
In den beginne hadden onze bewakers
geen bezwaar tegen onze knipmethode,
maar later namen ze ons de scheermes
jes af en moesten we er speciaal om vra-
ge, als ons haar weer een beurt nodig
had. Dit om te zien of we de mesjes in
derdaad gebruikten om ons haar te kort
wieken. Ik heb nog een ogenblik mijn
baard laten staan, totdat onze bewakers
vonden dat zo'n ding schadelijk voör de
gezondheid is, waarna ik hem moest af
scheren.
Een geluk was, dat we onze missaals
mochten behouden, hoewel we geen ge
legenheid kregen het H. Misoffer op te
dragen. We konden geen briefjes naar
elkaar schrijven om de eenvoudige reden
dat we geen schrijfgereedschap hadden
en voorts was het evenmin mogelijk door
middel van klopsignalen contact met el
kaar te zoeken, omdat de bewakers ons
geen ogenblik uit het oog verloren. We
moesten 's avonds om half 8 naar bed en
stonden 's morgens om half 6 op. Aan
vankelijk mochten we overdag een uurtje
rusten, maar dat werd later ook al af
geschaft. Je kreeg eenvoudig geen ogen
blik de gelegenheid je ogen dicht te
doen wat m.i. ten doel had dat we ons zo
miserabel mogelijk zouden voelen".
SPA
Den Haag
Dat een musicus eens in hoger sferen
vertoeft, wie zal het hem kwalijk
nemen? Maar anders wordt het, wan
neer hij, na met zijn fiets in een sloot
getuimeld te zijn, een hotel binnenstapt,
met de lift naar de tweede verdieping
trekt, dan via de trap naar de derde
etage stijgt, een badkamer binnenstapt,
zijn jasje uittrekt en plaats gaat nemen
in de dakgoot; vervolgens hier een tijd
je gaat staan uitwaaien, zich dan weer
naar beneden begeeft, zijn jasje ver
geet, dan een straat in wandelt, daar
een 'ruitje van een woning stukslaat,
en het huis binnendringt. Daar de be
woners afwezig waren en onze musicus
het wat koud (en vochtig) had, stak hij
de centrale verwarming aan, ontdeed
zich verder van enkele kledingstukken,
staakte de bezigheid om zich in 'n fau
teuil te* werpen, waar hevig geschrok
ken thuiskomende bewoners de man
later diep slapend aantroffen. Politie ge
beld musicus wakker mee naar de cel.
Daar zat wel een stevig glaasje in, zult
U al geconcludeerd hebben. Wel. dat
was ook zo, want hoe zou een mens
anders toch zo wonderlijk kunnen doen?
Trente Italië)-
Haastig greep de politie in, toen een stel
jonrens hier aan een spannende partij
voetbal bezig was. Met grote yoorzich-
tighcid werd de bal geconfisqueerd.
Want de politie had namelijk ontdekt,
dat de „bal" een gevaarlijke granaat
was, die de kinderen toevallig gevon
den hadden.
Orly Frankrijk
De politie op de 'uchthaven Orly speurt
naar een dief, die acht maal achter el
kaar de luidspreker heeft gestolen, die
was aangebracht in de toiletgelegenheid
van deze luchthaven.
dervroeg en voorts al het mogelijke deed
om ons uit te leggen, wat het commu
nisme nu eigenlijk inhield. Steeds als hij
kwam gaf hij ons door een handgebaar
te kennen, dat we hem naar een ander
lokaal moesten volgen, waar de onder
vraging plaats vond. Hij deed dit op zo'n
heimelijke manier, omdat hij blijkbaar niet
wilde, dat anderen zagen waar we heen
gingen. Deze verhoren vonden op onver
wachte ogenblikken plaats. De meeste wa
ren informeel uitgezonderd wanneer de
„rechter" eraan te pas kwam. Tijdens het
langste verhoor, dat twee a drie uur duur
de en tweemaal per dag plaatsvond, wer
den we over alles en nog wat onder
vraagd. Hun opzet was ons halve waar
heden te laten bekennen, wat nog erger is
dan leugens.
M TE VOORKOMEN, dat twee
jaar eenzame opsluiting ons vol
komen gek zou maken moesten
we proberen ons mentaal te wapenen.
Wij priesters, die elke morgen de Mis
lezen kennen deze voor een groot deel
van buiten, Ik maakte er daarom een
gewoonte van elke dag mij met het bid
den van de Misgebeden bezig te hou
den.
We vonden het heerlijk om onze ka
mertjes schoon te houden, omdat dit de
tijd brak. Voorts las ik mijn brivier, bad
de rozenkrans en maakte mijn „wande
ling": vier passen heen, vier passen te
rug. Gelukkig kreeg ik de laatste drie
maanden speelkaarten zodat ik in een
spelletje „patience" wat meer afleiding
kon vinden. Deze verandering in de hou
ding der Chinezen 'was het gevolg van
een ommekeer in de algehele politieke si
tuatie in de wereld. Sedertdien kregen we
weer fruit en soms werd ons zelfs ge
vraagd of we speciale wensen hadden en
mochten we 's middags weer een dutje
doen. Ook kregen we Rode-Kruispakket-
jes waarin., scheermesjes zaten, die ove
rigens van harte welkom waren omdat de
oude zo bot waren geworden, dat ze niet
meer te gebruiken waren".
„En tenslotte" zo besloot pater Gordon
zijn verhaal, „kwam dan de zo lang ver
beide bevrijding voor ons: we mochten on
ze „cellen" verlaten en werden „veroor
deeld" China onmiddellijk de rug toe te
keren.
(Copyright INS - Opera Mundi
Maasbodepers).
Bjj de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van de hoger-
onderwijswet betreffende het technisch ho
ger onderwijs. Als voornaamste voorstel
len van dit wetsontwerp worden door mi
nister Cals beschouwd: 1. de instelling
van de raad voor het technisch hoger on
derwijs; 2. de toekenning van rechtsper
soonlijkheid aan de Technische Hogeschool
te Delft en dig te Eindhoven; 3. een be
stuursvorm voor de technische hogescho
len. die aan deze nieuwe status is aange
past.
De rectoren der hogescholen zullen nu
voor drie jaar worden gekozen. Te Delft
is deze periode momenteel vijf jaar.
Het propaedeütisch onderwijs aan de
nieuwe T. H. zal voorlopig in het „Don
Bosco-huis" te Eindhoven worden ge
huisvest. Daarnaast is er een geschikt
terrein gevonden voor de nodige gebou
wen van de nieuwe hogeschool, die vier
afdelingen zal bevatten: algemene we
tenschappen. werktuigbouwkunde, eiec-
trotechniek en scheikundige technologie.
De minister zal, teneinde een verho
ging van het studierendement te verzeke
ren, zonder aan de eisen, die de academi
sche vorming tot werker in de technische
wetenschap stelt, te kort te doen, de toe
komstige rector magnificus en hoogleraren
van de nieuwe technische hogeschool ver
zoeken een definitief programma voor bei
de technische hogescholen vast te stellen
en daarbij zoveel mogelijk aansluiting te
zoeken met de overeenkomstige artikelen
van het ontwerp Hoger-Onderwijswet.
Een van de in overleg met de volksver
tegenwoordiging vastgestelde uitgangs
punten voor de oprichting van een tweede
technische hogeschool was. dat ter waar
borging van de eenheid en onafhankelijk
heid van beleid, met name ter zake van
de hoogleraarsbenoemingen, de inrichting
van het onderwijs en de investeringen een
gemeenschappelijk orgaan van de beide
technische hogescholen zal worden ge
creëerd. Naar de mening van de minister
verdient het aanbeveling, dat het gemeen
schappelijk orgaan tevens bevordert, dat
de ontwikkeling der technische weten
schap mede aan het onderwijs en het on
derzoek aan de technische hogescholen
wordt dienstbaar gemaakt.
Bij een eventuele totstandkoming van
de hoge academische raad zal de hier ont
worpen raad voor het technisch hoger
academisch hoger onderwijs daarin geïn
corporeerd dienen te worden.
In 1948 is naar aanleiding van het ad
vies van de eerste commissie-Holst be
sloten over te gaan tot uitbreiding van de
gelegenheid tot het volgen van technisch
hoger onderwijs. Overeenkomstig dit be
sluit is met medewerking van de begro-
Mr P. J. Oud, de vroegere burgemeester
van Rotterdam en voorzitter van de In
ternationale Unie van Gemeenten, heeft
gisteren op het congres van de Unie te
Rome verklaard, dat de gemeenten, „de
kleinste gemeenschappen", een vitale rol
hebben te spelen in de strijd om de we
reldvrede.
Hij zeide, dat onderling begrip tussen
de landen, het enige dat de beschaving
van een oorlog kan rednen, „moet worden
opgebouwd van onder af aan, door alle
bevolkingsgroepen".
Het congres wordt bijgewoond door on
geveer 1100 gedelegeerden van bijna 700
gemeenten uit alle delen van de wereld.
In een overzicht van net programma
van het congres, dat een week zal duren,
noemde mr Oud als een van de onder
werpen „gemeeniefinanciën en het belang
daarvan voor de locale autonomie". Als
tweede onderwerp noemde hij „gemeen
ten en cultuur".
Het Nederlandse Volkstoneel „De To
neelvereniging" heeft een nieuw stuk van
A. Defresne in studie genomen: „Het
eeuwige toeval".
Het stuk zal onder regie van de schrij
ver worden gespeeld.
tingswetgever de eerste daartoe door voor
noemde commissie aanbevolen maatre
gel genomen, nl. de Technische Hogeschool
te Delft door uitbreiding en vernieuwing
te maken tot een centrum van technisch
hoger onderwijs, dat in staat zal zijn jaar
lijks ongeveer 500 goed onderlegde inge
nieurs op te leiden. Inmiddels is deze
uitbreiding en vernieuwing in een verge
vorderd stadium van uitvoering gekomen
De tweede aanbevolen maatregel,
een nieuw centrum voor technisch ho
ger onderwijs en technisch wetenschap
pelijk onderzoek in een of meer plaatsen
in te richten, is in een zodanig gevorderd
stadium van voorbereiding gekomen, dat
thans de beslissing genomen kan worden
tot oprichting van een Technische Hoge
school te Eindhoven over te gaan, aldus
minister Cals in zijn memorie van toe
lichting.
De instellingen van hoger onderwijs, zo
zegt de minister verder, onderscheiden
zich èn wat hun bestemming èn wat hun
structuur betreft, duidelijk van het gang
bare type van openbare diensten en in
stellingen. Dit onmiskenbaar onderscheid
maakt het verlangen het bestuur en be
heer van de academische huishouding en
de daarmede gepaard gaande verantwoor
delijkheid zoveel mogelijk binnen de aca
demische kring te trekken, begrijpelijk.
Door de verlening van de rechtspersoon
lijkheid wordt, in het bijzonder wat het
beheer betreft, de mogelijkheid geopend
om aan dit verlangen tegemoet te komen
op een wijze, die aan de eigen aard der
hogescholen is aangepast.
Tenslotte merkt de minister op, dat de
gestadig voortschrijdende bestuurlijke re-
ganisatie van de Technische Hogeschool
te Delft, die door de wijziging van de
hoger-onderwijswet in 1949 mogelijk werd
gemaakt, het vertrouwen wettigt, dat thans
bij de toekenning van rechtspersoonlijk
heid aan deze instellingen een efficient
beheer gewaarborgd zal zijn.
Gistermorgen verleende een vrachtauto
bestuurd door de 35-jarige J. B. uit Sas-
senheim, die in Den Haag, rijdende over
de Prinsegracht, de Brouwersgracht wil
de ingaan, geen voorrang aan een mo
torrijder, de 49-jarige metselaar J. W.
van L. uit de Herzogstraat. Een aanrij
ding was -het gevolg en de motorrijder
overleed tijdens het vervoer naar het
ziekenhuis. De broer van het slachtoffer,
de 38-jarige Th. van L., die als duo
passagier meereed, bekwam een hersen
schudding en een hoofdwond.
Leiderdorp heeft de brug Zondag dicht
gehouden. Het motorschip „Kasteel Sta-
verden", dat met zieken en invaliden aan
boord onder auspiciën van het Rode Kruis
een vaartocht maakt, is gisteren volgens
de plannen in Leiden gestart, maar het
schip moest Zondag in Leiderdorp voor
de reis worden gereed gemaakt, en het
verplegend personeel moest naar Leider
dorp om zich in te schepen. En dat alle
maal omdat er in Leiderdorp op Zondag
niet wordt gewerkt, ook niet door de
brugwachter. De gemeenteraad is er
Zaterdagavond nog apart voor bijeen ge
komen. maar met zes tegen vijf christe
lijke stemmen (vóór stemden K.V.P.,
P.v.dA. en Gemeentebelangen) werd be
sloten geen uitzondering te maken om
wille van het principe, dat overigens wel
toestond dat de brugwachter vorig jaar
werkte ten behoeve van een vaartocht
van de Unie van Watersportverenigingen...
(Van onze correspondent)
P ZONDAG 2 October a.s. hoopt de
weduwe Christina Karnebeek-Baks,
wonende in de buurtschap Holter-
hoek bij Eibergen, haar 106de verjaardag
te vieren. „Chrissemeuje" of „tante
Chris", zoals zij door de buren altijd
wordt genoemd, is de oudste inwoonster
van Nederland.
Zij geniet nog steeds een voor haar
leeftijd zeldzaam goede gezondheid. Wie
de pientere, krasse vrouw gezien heeft,
kan moeilijk aan haar leeftijd geloven.
Het staat echter zwart op wit in de oude
geboorteregisters van de gemeente
Eibergen, dat Christina Baks op 2 Octo
ber 1849 het levenslicht zag.
Twee keer is „Chrissemeuje" ge
trouwd geweest; haar tweede man stierf
meer dan dertig jaar geleden. Kinderen
heeft ze niet gehad. Enkele jaren voor de
als vorig jaar, toen zij een invasie van
honderden bezoekers kreeg te verdu
ren. Overigens stelt zij de vele blijken
van medeleven, die zij telkenjare uit
alle delen van het land ontvangt, op
hoge prijs. Daarvan getuigt de grote
stapel schriftelijke gelukwensen, onder
meer van Koningin Juliana, die zij
zorgvuldig bewaart.
dood van haar man kwam een achter
neef, de heer Nijrolder met zijn gezin bij
haar inwonen. Het werd een groot gezin
en „Chrissemeuje" stak graag de handen
uit de mouwen. Toen ze 95 jaar was
stond ze er nog op om mee te helpen bij
de arbeid op het land.
De kinderen van haar achterneef zijn
nu reeds lang volwassen. Twee zijn er
in het klooster gegaan en enkele anderen
zijn getrouwd. Toch werkt de stokoude
vrouw nog mee in de huishouding.
Aardappelen schillen bijvoorbeeld doet
ze nog graag en als ze niet werkt, zit
ze op een stoel bij het raam in een kerk
boek of in de krant te lezen, terwijl ze
af en toe ook nog eens een wandelinge
tje maakt over het erf. Hoewel men niet
zo gemakkelijk meer een gesprek met
haar kan voeren, omdat zij wat doof is
geworden, weet zij nog overal over mee
te praten en hebben de dagelijkse ge
beurtenissen op de boerderij en in haar
omgeving haar volle belangstelling.
IN 1950 brandde het boerderijtjfe, waar
in „Chrissemeuje" heel haar léven
gewoon had, af. Zij vond toen een
tijdelijk onderdak bij de buren en legde
kort daarop de eerste steen voor het
nieuwe huis, waarin zij thans woont.
Gereisd heeft ze niet veel. Wel bezocht
ze vele malen het Maria-Genadeoord
Kevelaer; heel vroeger te voet en later
per trein. Dat waren altijd hoogtepunten
in haar leven.
Hoewel „Chrissemeuje" niet van druk
te houdt, zal zij daar Zondag waarschijn
lijk niet geheel aan ontkomen. De laat
ste jaren werd op haar verjaardag door
de herder der parochie Eibergen, pas
toor B. A. W. Kaeter, een H. Mis opge
dragen in haar woning. Dit zal ook
thans wel gebeuren.
Zij hoopt echter dat de toeloop van
belangstellenden niet zo groot zal zijn
Mgr. G. M. Crennan, secretaris van de
R.K. Migratiecommissie in Australië,
heeft het afgelopen weekeinde ons land
bezocht tijdens een reis door Europa. Hij
voerde besprekingen met de bisschop-
Coadjutor van Roermond, mgr Hanssen,
de directeur van de R.K. Emigratiedienst
drs J. van Campen. en het hoofd van de
Australische migratiedienst in ons land,
de heer B. C. Wall.
Advert er. tie.
De balletgroep voor de jeugd „Scapino"
heeft in het Theater Carré het tienjarige
bestaan gevierd. Het Is een feestelijke
voorsteljing geworden en terecht, want
een dansgroep, die het onder de huidige
omstandigheden zolang uithoudt, is haast
een unicum.
Mevrouw Hans Snoek heeft na de bevrij
ding het initiatief genomen. Zij danste
voor de jeugd, maar spoedig kreeg zij
effectieve en morele steun van o.a. Abra
ham van der Vies en sinds 1952 is Jean
Rebel de choreograaf van Scapino gewor
den.
In die tien jaar zijn als choreograaf voor
Scapino opgetreden naast Hans Snoek
en Jean Rebel o.a. Albert Mol, Jac. v. d.
Vies, Ruth Helmer, Fl. Rodrigo en Y.
Carrasz. Voor het jubileumprogramma
was medewerking verkregen van Fran-
coise Adret, de leidster van het Ballet
van de Nederlandse Opera en van Sana
Doisky, die in het Bolsjoj Theater haar
dansstudies maakte en veel in België,
Denemarken en Engeland heeft gewerkt.
Ter gelegenheid van het tweede lustrum
heeft Annie Schmidt een feestlied ge
maakt, dat door Lex van Delden was
getoonzet. Nico Wijnberg maakte een bal
letboek voor de jeugd met een openklap,
baar toneeltje, zodat de jeugd zelf bal
letten kan ontwerpen. Naast de toespraken
door Viruly, Kamadjodo en een verte
genwoordiger van het gemeentebestuur
gaven ook de jongste leerlingetjes van de
balletschool acte de presence met het
aanbieden van een grote taart met tien
kaarsjes.
Het programma bevatte drie premières
die een aanwinst betekenen voor het re
pertoire van Scapino. Het programma werd
geopend met het gedanste Russische volks
verhaal „Babayaga" in de choreografie
van Sana Dolsky. In opdracht van het
Ministerie van O.K. en W. maakte Jan
Homan, die dit jaar de culturele prijs van
Arnhem ontving, de decors en de costumes.
Fleurig van kleur, practisch van ruimte
vulling en picturaal van een verfijnd kali
ber heeft Jan Homan een haast ideale
sfêer geschapen waarin dit sprookje van
de boze vrouw, die twee kinderen in pop
pen omtovert, maar later de betovering
weer moet verbreken, werd gedanst. Het
ls een Russische versie van het bekende
De bisschopsconferentie, die de vorige
maand in Fulda is gehouden, heeft er toe
geleid, dat door de Duitse bisschoppen
thans een verklaring is uitgegeven, waar
in zij zeggen te hebben afgezien van een
eigen katholieke radio-omroep. Daarte
genover eisen zij echter („Het gaat niet
aan, dat de Kerk alleen maar via de
lijst van politieke partiien een zetel in het
bestuur kan krijgen") voor de Kerk een
eigen plaats in de programmaraad van de
West- en Noord-Duitse radiostations.
Bovendien verlangen zU, dat de gods
dienstige uitzendingen en commentaren
op de openbare vraagstukken wettelijk
worden gegarandeerd, ook wat betreft
de kortegolf-uitzendingen naar de katho
lieken in het buitenland, de lange-golf-
uitzendingen naar het Oosten en de tele
visie.
De commerciële televisie in Engeland
is nog maar net begonnen, of ze zitten
er al met een proces over het gebruik
van de initialen „A.B.C." op het tele
visiescherm. Associated British Cinemas
heeft nameliik de rechter verzocht, l.et
gebruik van deze initialen in de T.V.-
uitzéndingen van de Associated Broadcas
ting Company te verbieden.
Deze moeilijkheid voor de Engelse com
merciële televisie is echter niets verge
leken bii wat er in Amerika "ebeurt,. Daar
is de omzet van de Philip Morris-cigaret-
tenfabriek in de eerste helft van dit iaar
begonnen te dalen. En dus heeft Mr O
Parker McComas, het hoofd van de
firma twee gro contracten tot een be
drag van 4.350.000 dollars tr 17.321'-)
met de comme-eiëTo televisie eeannuleee'r
Do m't-endinv voor een ba-
a-a" van 3 "sn non dollars (f ïromjnno
hipHanr komt te ve-vallen is T
1 nvo T ,n f»v" v-n-in de -oedVta-ivp Lucjl'
Ball de rol speelt van een dwaas huis
vrouwtje. Dit nrogramma stond aan de
top van alle T.V.-uitzendingen in Ameri
ka.
„Toen onze omzet begon te dalen van
de vierde naar de zesde plaats", aldus
heeft een woordvoerder van de Philip
Morris-fabriek verklaard, „moest er ri
goureus worden ingegrepen".
Philip Morris, hiermee het voorbeeld
volgend van 174 andere adverteerders in
Amerika, die hun T.V.-reclame hebbe"
gestaakt, zal echter zijn reclamebudget
niet vi lagen. Het geld gaat nu hoofd
zakelijk naar dagbladen en t"dschriften.
Frank la Rose, leider van de reclame
dienst van Hearst betoogde naar aanlei
ding hiervan: „Deze adverteerders heb
ben alleen aan televisiereclame 42.676.117
dollars 426.761.170,-) uitgegeven. Laag
geschat komen daar nog 76.817.000 dollars
274.346.420,-) aan productiekosten en
salarissen van acteurs b;; een investering
die geen bevredigend rendement heeft op
geleverd".
Mr McComas van Philip Morris geeft
vier redenen om waarom hij naar het
voeren van reclame in de dagbladen is
overgegaan: 1. De mensen verwachte"
het nieuws in hun bladen te lezen. 2.
De dcbladen poelen een belango'ike rol 'nlwe wat een naar on^ewild-gra-mge mo-
1 m leven. 3. Dagbladen 7*m duurzamer menten opleverde in een overigens seri
als reclame-medium. Als een lezer eeneus, welverzorgd programma.
advertentie om acht uur 's morgens mist,
kan hij die om acht uur 's avonds lezen,
terwijl de T.V.-advertentie slechts één mo
ment waarde heeft. 4. Met een dagblad
kan de adverteerder zjjn markt met meer
zorg kiezen.
In het televisienrogramma van de
K.R.O. heeft Zaterdagavond de Krocodil
zijn kunsten weer eens vertoond, waar
naar men over het algemeen met. genoe
gen zal hebben gekeken. En geluisterd,
want „Les Chanteurs de Paris", die hun
debuut in Nederland maakten, lieten
een serie even charmante als goed ge
zongen chansons horen. Wat hun uiter
lijke verschijning betreft zouden we wil
len. opmerken, dat lichte dassen op een wit
fond de hebbelijkheid hebben om op een
T.V.-scherm onzichtbaar te worden, het
geen een minder verzorgde indruk maakt
Ook De Vrijbuiters onder leiding van
Joon Amman deden het uitstekend, al
waren de maskeradepakjes welke ze
droegen, weinig in overeenstemming met
de muziek, die ze maakten. MinÖer ge
slaagd was het ontreden van Ans Valen
tin, wier stem in de microfoon meer vo
lume dan zuiverheid van klank bleek te
hebben.
Regisseur Jos van der Valk, wiens ca
meravoering iammer dat één van de
camera's maar niet „scherp" was
'n krijgen - zoveel mogelijk afwisseling
bracht in de vrij statische orestaties der
artisten. was ditmaal niet biister "e'"1'-1"'-
geweest met de keuze van zijn „conferen
cier", die hij uitgerust met een com
mentaar leverende „inwendige" stem
de verschillende programmanunten aan
elkaar liet praten.
Tot slot van de avond nam Eurovisie
de kijkers mee naar de studio van Radio-
televisone It.aliana in Milaan voor de op
voering van de tweede acte van de ooera
Tosca" van Puceini. Er was helaas veel
storing en aanvankel"k bleef het geluid
thema van Hans en Grietje. De muziek is
van A. L. Liadow en klinkt bijzonder wel
luidend. Lillian Luley danste de titelrol
met een nogal sterk pantomimische in
slag.
Het tweede ballet was „De list van Li
Foe, of de aanhouder wint". Op muziek
van Mozart heeft Frangoise Adret met
de haar bekende theaterstijl en allure voor
het toneel dit Chinese sprookje gezet. Het
handelt over de dochter van een Manda
rijn, die verliefd is op een arme jonge
man. Haar vader wil haar uithuwelijken
aan een rijke vreemdeling, maar door een
list van haar vriend wordt dit plan door
kruist. De twee jongelui mogen tenslotte
toch nog in het huwelijksbootje stappen.
Eveneens in opdracht van O.K. en W. ont
wierp Hans van Norden de décors en cos
tumes. Hij heeft er ook een bijzonder
fleurig en kleurig geheel van gemaakt.
Meer en meer ontwikkelt Van Norden zich
tot een ontwerper, die een bijzonder ge
voel heeft voor het theater en hij is de
man, die vol sprankelende ideeën zit, wel
ke hij verrassend origineel vorm geeft.
Het bekende kinderboek van Piet Worm
„De drie paardjes", is door Jean
Rebel gezet, waarmede hij een ver
plichting inloste, die hij op zich laadde
met het aanvaarden van de choreo-
grafieprijs van de stad Amsterdam, het
geen inhield, dat hij 'n ballet zou creëren.
Piet Worm Zelf heeft de costumes, décors
en de tekst voor dit ballet gemaakt. Luc-
tor Ponse componeerde de muziek, die naar
onze mening zo ingewikkeld was, dat het
West Nederl. Orkest er kennelijk moei
te mee had. ondanks het bezielende diri
geren van de componist. Ook is naar on
ze mening het ballet te lang. Er zit geen
stijleenheid in zodat het geheel niet onze
onverdeelde belangstelling heeft kunnen
opwekken.
Over de dansprestaties kunnen wij kort
zijn. Francine Chkliar Morello, die uit
België is gekomen om de gelederen van
Scapinoballet als totaliteit een goede in-
rina en zij danst een klasse beter dan de
rest. Maar gelukkig wordt dit niet steeds
op een goudblaadje als een hyperindivi-
duele prestatie opgediend, zodat het
Scaptinoballet als totaliteit een goede in
druk blijft maken.
Een amusant, stijlvol en verzorgd jubi
leumprogramma, dat oud en klein niet
mag missen.
Bu.
Bij het leggen van de eerste steen in
1841 van het Noordstation werden ook een
oorkonde alsmede een aantal geldstukken
uit die tijd in een loden kistje ingemet
seld. Bij de afbraak van dit oude Noord
station op het Rogierplein te Brussel
heeft men dit loden kistje teruggevonden.
Het was ernstig aangetast en van de oor
konde werd dan ook niets anders dan
wat stof teruggevonden. Geldstukken,
waaronder twee gouden munten in de
waarden van fr. 40 en fr. 20 met de beel-
denaar van Leopold I, verkeerden
echter nog in goede staat, evenals de ge
denkpenning waarop vermeld staat, dat
de eerste steen van het station op 27 Sep
tember 1841 door de vorst werd gelegd,
in aanwezigheid van de toenmalige mi
nister van Publieke Werken, Besmaisie-
Op het Rode Klif bij Warns hebben
Maandagmiddag enkele honderden Frie
zen de slag bij Warns in 1345 herdacht.
Dit gebeurde bij het grote monument dat
enkele jaren geleden uit zwerfsteen is op
gericht, en waarbij elk jaar op 26 Sep
tember, de dag van de slag, de Friezen
bijeenkomen om zich op hun Fries-zijn te
bezinnen. Bij deze gelegenheid werd o.m.
het woord gevoerd door de heer G.
Jonkman, die verklaarde, dat het offer
dat de voorvaderen bij Warns brachten
alleen zin heeft, wanneer de Friezen hun
zin voor vrijheid bewaren. De genera
ties na 1345 hebben dat niet altijd ge
daan, en het is niet juist, aldus de heer
Jonkman, om andere delen van ons volk
daarvoor aansprakelijk te stellen, want
de ware vijand van het Friese volk is
zijn tekort aan zelfvertrouwen.
De voorzitter van de stichting tot her
denking van de slag bij Warns, de heer
P. Wybenga, verklaarde dat de Friese
cultuur nog niet is waar ze zijn moet. Er
is wel veel bereikt sinds de bevrijding.
Het wetsontwerp voor het Fries onder
wijs en het feit dat er thans 30.000 op
de Rijksbegroting is uitgetrokken voor
de Fryske Akademy noemde hij belang
rijke stappen vooruit. Hij pleitte echter
voor een eigen Friese regionale omroep.
Behalve een regionale cultuur hebben wij
ook een eigen taal en geschiedenis, en
daarom hebben wij het recht op een re
gionale omroep, aldus de heer Wybenga.
De Maastrichtse recherche is het dezer
dagen gelukt een dievenbende op te rol
len, die voor enige duizenden guldens
koperen onderdelen en buizen ten nadele
van de Kon. Ned. Papierfabriek te Maas
tricht heeft ontvreemd. Deze diefstallen
hadden reeds langer plaats, doch de
recherche kon maar niet tot arrestatie
overgaan. Dezer dagen gelukte het
echter twee rechercheurs een dader, de
27-jarige F. K. te grijpen, terwijl hij
doende was diefstal te plegen. Bij het
verdere onderzoek werden nog vier me
deplichtigen gearresteerd, n.l. de gebroe
ders M. en L. R., respectievelijk 18 en 23
jaar oud, de 19-jarige H. M. en de 32-
jarige G. D„ allen wonende te Maastricht;
alsmede de 32-jarige opkoper P R. uit
Maastricht.
De melkstaking, die vorige week in
Muehlheim werd gehouden begint school
te maken. Tn tal van andere steden zijn
acties begonnen om een week lang geen
melk te drinken als protest tegen de voor
genomen melkprijsverhoging met vijf
Pfenning. Thans heeft ook de „Bond der
kinderrijken" zich bij de protesterenden
aangesloten en wel met het argument, dat
men de kinderen niet bier inplaats van
melk kan voorzetten. De Duitsers betalen
thans reeds veertig pfenning voor de
slechtste kwaliteit melk en tot 64 pfen
ning voor de betere kwaliteiten.
Nederland is gisteren een bibliotheek
van technische atoomliteratuur rijk ge
worden. De tijdelijke zaakgelastigde van
de Amerikaanse ambassade heeft ze gis
teren aangeboden aan de secretaris-gene
raal van Buitenlandse Zaken. De aan
bieding vormde een onderdeel van het
atoomplan. dat president Eisenhower in
December 1953 gelanceerd heeft.
De bibliotheek is vorige maand in twee
kisten van 350 kg per schip in Rotterdam
gearriveerd.
Bij de inwijding van een proefgebied
de Lorentzen, voor de landbouwproducti-
viteit, waar in het bijzonder aandacht ge
schonken zal worden aan de veeteelt
heeft de Franse minister van financiën
en van economische zaken, Pierre Pflim-
Iin, een uiteenzetting gegeven van de
landbouwpolitiek der Franse regering iD
het kader van de algemene politiek.
De ontwikkeling van de landbouwpro-
ductie is een weinig op goed geluk af ge
gaan. aldus Pflimlin. Zij heeft vaak pro
ducten opgeleverd van onvoldoende kwa
liteit en met te hoge prijzen.
Volgens de minister is het, om hierin
verbetering te brengen nodig, dat aan
dacht geschonken wordt aan de volgende
vijf hun ten: verbetering van de produc
tie, vergroting van de afzetgebieden, or
ganisatie van de markten, verbetering
van de kwaliteit der producten en verla
ging van de productiekosten.
Volgens de minister moet de marktver-
groting noodzakelijkerwijze gepaard gaan
met een poging tot marktorganisat'e
Pflimlin is er ten zeerste van overtuigd,
dat het zoeken van grote en stabiele af
zetgebieden een organisatie van Europese
afmetingen vereist. De verlaging van de
prijzen van landbouwproducten vereist de
verlaging van de prijzen van bepaalde in
dustriële producten.
Pflimlin deelde mede, dat de regering in
de komende jaren 500.000 ha per jaar wil
herverkavelen, in 1956 en 1957 100 model
boerderijen. wil stichten en 50 nieuwe
proefgebieden wil inrichten.
De Franse regering heeft in 1955 voor
de landbouw de volgende bedragen uitge
geven: voor uitrusting en techniek 70 mil
liard frs. voor verlaging van de produc
tiekosten 24 milliard frs. voor stabilisatie
van de agrarische markten 68 milliard frs
en voor de financiering van sociale in
stellingen 75 milliard frs.
Tenslotte verklaarde de minister, dat
deze inspanningen voortgezet zullen die
nen te worden tot op het moment, dal de
Franse landbouw zijn producten kan af
zetten in het kader van een rationele
marktorganisatie, tegen prijzen, die de
vergelijking met de buitenlandse kunnen
doorstaan, waarhij de kwaliteit der pro-
rtueien ni?( in twijfel kan worden ge
lrokken.
