Verouderde vloot en moeilijk
sluizenstelsel
Varend parlement aanhoorde
moeilijkheden bij binnenvaart
Altijd en overal vers
Officier eist
der joodse
Tegen twee der pleegmoeders
zes maanden onvoorwaardelijk
straf in de zaak
kinderen
HORECAF-tentoonstelling trok
62.000 bezoekers
m
|AE0lt4OS
PSYCHOLOGIE VAN DE
BEELDENDE KUNST
rMALCOLM MIXTURE
HET CONCERTGEBOUWORKEST
TE BRUSSEL
Van Nolle kwaliteit
H
DINSDAG 11 OCTOBER 1955
PAGINA 5
?;Streef naar gelijke vrijheden voor vreemde
vlag op West-Europese wateren"
Vier millioen ton bijeen
De Maassluizen
Vloot in verval
PATER BROUWER ALS
2000ste SCHEUTIST NAAR DE
MISSIE
in plastic tabakzak
Russische bruid naar
Ver. Staten
Logisch requisitoir tegenover even
logische pleidooien
Standhouders tevreden
Geef Uw keel het beste!
MONUMENT VOOR ARGEN
TIJNSE GEVALLENEN
samenvoeging van
DOUANEKANTOREN
Nu ook te Muiden en
Schapenbrugge
De centrale figuur
De gehele ochtend en een groot deel
fondcrecim
erieure
ele d°os
hondje
Rotterdammertje'
Zes maanden
Onderzoek naar de a l liter gronden van
kunststromingen
DRINKT
geregeld!
ook t'huis
Het natuurlijk
bronwater uit de
Belgische Arden
nen. Bevordert de
spijsvertering.
Overal verkrijgbaar
„Slavenhandel en
mensenroof'
Voorwaardelijke straf
„Heldhaftig''
Lof voor
Van Beinum
Drijvend op de baren lieeft een dertigtal leden van Eerste en Tweede
ttamer der Staten Generaal gisteren de in een zestal uiteenzettingen vervatte
moeilijkheden moeten aanhoren, die de Nederlandse binnenvaart benauwen.
Moeten aanhoren, zeggen wij, want toen de fraaie motorboot Erasmus via de
Nieuwe Maasden de Lek in de Noord was aangeland, bleef de boot stil liggen
midden in da tivier en voor geen der Hoogedelgestrengen was ontsnappen moge
lijk, tenzij zwemmende. Maar dank zij de voortreffelijke maatregelen van het
Centraal Overleg in de Rijn- en Binnenvaart bekroop niemand de lust, zich
aan het gezelschap te onttrekken. Het debat op het eind van de dag bewees
bovendien, dat er met aandacht was geluisterd.
verleend in de belastingen, maar deze
zullen eind 1956 afgelopen zijn. Vele
schippers zullen er geen gebruik van heb
ben gemaakt, omdat het Rijnverkeer hen
geen voldoende vrijheden waarborgde en
zij onder deze uitzichtloze omstandig
heden geen geld wilden steken in vernieu
wingen. Spr. suggereerde verlenging van
de belasting-tegemoetkoming zelfs tot na
1 Januari 1958, gezien de zich thans wij
zigende omstandigheden ten aanzien van
de vrijheid op de Rijn.
Deze spreker en ook mr W. Jonker, dir.
N.V. Ned- Rijnvaartver., wezen o.m. op
de concurrentie met de spoorwegen. Mr
Jonker pleitte voor afschaffing van de
subsidies aan de spoorwegen en gelijkheid
van de behandeling van de vervoers
takken en wees er op, „dat de Nederland-
Wat waren dan de moeilijkheden?
Er zijn er zovele, dat het bezwaarlijk is
ze in kort bestek samen te vatten. Wij
willen het nochtans proberen-
Zeer hoog zit de binnenvaart de zgn.
vlag-discriminatie op de Rijn. Er zijn
weliswaar tekenen die er op wijzen, dat
de door de regeringen van Nederland en
Duitsland ingeleide besprekingen van de
binnenvaart-organisaties in de betrokken
landen naar een bevredigender regeling
wijzen, maar van een integrale toepassing
van de Acte van Mannheim, waardoor het
Rijnverkeer zonder enige eenzijdige pro
tectie aan Duitse zijde voor de vier
nauwstbetrokken landen (Frankrijk,
Duitsland. België en Nederland) open
staat. is nog geen sprake
Weliswaar erkent men. dat deze gelijke
vrijheid van alle vlaggen niet een-''wee-
drie te verwezenlijken is. omdat de
trokken landen uitgaan van hun eigen
reglementeringen.
Een der inleiders, de heer mr J Eis-
hout president-commissaris van de «ea.
Part.' Rijnvaart-Centrale, formuleerde de
eis van het Nederlandse bedrijfsleven ten
aanzien van het grensoverschrijdend ver
keer aldus:
„De gelijktijdige opheffing op alle wa
teren in elk der vier landen van discri
minatie van de vreemde vlag. In Duits
land zowel op de Rijn als op de kanalen,
en In Frankrijk zijn vreemdelingen van
het recht van deelneming aan de binnen
landse scheepvaart zoal niet uitgesloten
dan toch in belangrijke mate beperkt
Het gaat niet om een vrijheid in onbe
perkte mate maar om dezelfde vrijheden
als de Duitse bedrijfsgenoten binnen
Duitsland en de Franse binnen Frankrijk
Een ander bezwaar was de moeilijkheid
die de binnenscheepvaart ondervindt bij
het bevaren van de Maas. Zo vlot als men
de onen Rijn kan bevaren, zoveel obsta
kels Grindt men in het sluizenstelsel van
de Maas.
ne beer K F- H. Wolters, directeur van
W van Driei's Stoomboot- en Transport-
ondlrnemingen N.V. te Rotterdam deed
dit sterk uitkomen door er op te wijzen,
dat het 720 k.m. lange Rijntraject Bazel
Weurt in 40 bedrijfsuren wordt afgelegd
en het 135 k.m. korte Maastraject Weurt—
Stein in 28 bedrijfsuren. Hij pleitte voor
vergroting van het sluizenstelsel. Later
wees het K.V.P.-Kamerlid Jos- Maenen
er op, dat op de begroting van Verkeer
en Waterstaat voor 1956 een post voor-
kwam, strekkende tot het verdrievoudigen
van de sluis in het Julianakanaal.
Maar, zo zeide de heer Wolters, wil men
r, pffe-t bereiken dan zullen alle slui
zen arm een hcrzie'ning moeten worden
,-mm Als men n.l een versneld?
vaar^aafkrijgen tot beneden Roermond,
zal dit onafwendbaar tot nog grotere ver
tragingen bij de lager gelegen sluizen aan-
leiding geven, waardoor de hogerop ver-
kregen voordelen teniet worden gedaan.
Weer een geheel ander bezwaar uitte zondag is de internationale Horecaften-
mr C W Kroes voorzitter van de Stich- j toonstelling, die van 29 September tot en
ting Ned. Part. Binnenvaart, door o.m- te ]j»et 9 October in het R.A.I.gebouw te Am-
wijzen op dé noodzaak, de omloopsnelheid [g^i-dam jg gehouden, gesloten. In totaal
van de binnenvloot te vergroten door be- hebben 62,ooo personen een bezoek aan de
se Spoorwegen grote transportcontracten
kunnen afsluiten tegen een niet-publieke
prijs en de binnenvaart daartegenover de
transporten slechts kan afwikkelen reis
voor reis (op beurtlijst-systeem) en tegen
een openbare vracht, practisch vastge
steld door de overheid".
De heer L. J. M. Galavasi vertolkte een
hoofdstedelijk verlangen, toen hij vroeg
om douane-klaringswerkzaamheden van
de grens naar de zeehaven. Zo zou men
b.v. een groot oponthoud bij Lobith voor.
komen een gedachte die later door het
C.H.-Kamerlid F. H- v. d. Wetering prac
tisch onuitvoerbaar werd geacht.
De heer dr J. N. van Houten, voorzitter
van het Centraal Bureau voor de Rijn- en
Binnenvaart, deed. toen hij het karakter
van zijn Bureau schetste, uitkomen, dat
het een totaal tonnage van ruim 4 mil
lioen scheepsruimte bestrijkt. Dit is
slechts 300.000 ton minder dan de totale
omvang van de Nederlandse koopvaardij
vloot Bij deze 4 millioen ton binnen-
schee'pvaartruimte komen dan echter nog
2200 sleepboten met 300.000 p.k. Indruk
wekkende getallen die duidelijk maken,
in welk gezelschap de leden der Staten-
Generaal vertoefden op hun reis Rotter
dam— Dordt—Gorcum vice versa.
Onder de groep missionarissen, die
Zaterdag van het Missiehuis van Scheut
te Brussel naar de Congo zijn vertrokken
bevindt zich de Nederlandse pater G.
Brouwer, die als 2.000ste missionaris van
Scheut is uitgezonden. Pater Brouwer
vertrekt voor het eerst naar de missie
van Kabinda. Met hem hebben de Ne
derlandse paters P. Adriaanssens en J.
Peeters zich ingescheept.
Op fle luchthaven, u"*
Op ue luchthaven,
gedurende de „stop-over"
Rustig genieten van een pijp
verse Malcolm Mixture.
Het zou jammer zijn als
van het volle aroma van
Malcolm Mixture ook maar
een spoor verloren ging.
Daarom is Malcolm Mixture
verpakt in een
handige plastic tabakzak,
die alle geur
gevangen houdt.
De Russin Tatiana Fiaskel, die op 17
September jl. te Moskou in het huwelijk
trad met de Amerikaan Daniel Sherice,
heeft gisteren toestemming van de Rus
sische autoriteiten gekregen om haar man
naar de V.S. te volgen.
In Amerikaanse kringen in de Russische
hoofdstad gelooft men, dat de uitzonder
lijk snelle wijze waarop de reisdocumen
ten verleend werden, een gevolg is van de
verbetering, die is ingetreden in de be
trekkingen tussen beide landen.
(Van onze speciale verslaggever)
Een ganse dag, van 's morgens half tien tot s avonds acht uur heeft de
Amsterdamse rechtbank zich gisteren opnieuw bezig gehouden met de
bekende zaak tegen de gezusters Van M„ die ondanks de hoogste rechter
lijke beslissing, geen afstand wilden doen van twee Joodse meisjes, die-
haar in de oorlogsdagen door de vertwijfelde ouders waren toevertrouwd.
Zaterdag a.s. zullen H.M. de Koningin
en Z.K.H. Prins Bernhard met het
K.L.M.-toestel Jan van Riebeeck van
Schiphol vertrekken. Gezagvoerder op
deze vlucht is de heer Nico Bos (links)
en stewardess mej. Rijpstra.
paalde vervoerscondities te laten verval
len. Wanneer b.v. over een traject hoog
uit 2 dagen wordt gevaren, komen daarbij
een meiddag bij de belanding. 3 dagen om
te laden, een meiddag op de losplaats en
3 dagen om te lossen. d.w.z. 9 dagen
extra. Zou men van deze condities af
kunnen. dan zou men volgens spr. zwem
men in'de scheepsruimte.
Dat dit van belang is ook om andere
redenen bleek uit het betoog van de heer
dr W. F- van Gunsteren. directeur N.V
Damco Scheepvaart Mij. die wees op de
Veroudering van de binnenvloot. Elk jaar
zou 3 a 4 pet van de vloot moeten worden
vernieuwd en men brengt het slechts tot
een half pet. Dit, terwijl de Duitse capa
citeit hand over hand toeneemt.
De heer Van Gunsteren verklaarde de
achteruitgang van de Nederlandse capa
citeit uit het ontbreken van voldoende
economisch uitzicht. Weliswaar heeft de
regering voor herstel en wederopbouw
van de binnenvloot tesem0e"{0m'n8en
tentoonstelling en de diverse attracties ge
bracht Na afloop verklaarden de stand
houders zeer tevreden te zijn over de be
haalde resultaten.
IEGEM HOEST
EN HEESHEID
dagelijks voor
stem en keel
Gebruik regelmatigWybert,
het beproefde middel ter
bescherming van de gevoelige
slijmvliezen in mond en keel.
n. laatste dag werden nog drie inzendin-
De resultaten hiervan zl.ii;
gen beoor veenboer lAmstel Ho-
taarten: ereprijs. w. v p
ren, Amsterdam: eerstee Sneetesi,AP°U
iLunchroom Andiei. zvi""- Brink 11 a
ntel H° Aubet^S RottWdam, en Sinkeldam
Bonne ^^ergeD Amcterdam: petit fours:
ifa K.weIdte^00I™'u'£Vens (Patisserie Leufkensi
ereprijs: N. J. Leut Kens A. Oort ,Harri-
Amsterdam; eerste prijze:
son's Hotel),
ben Haag, en Th. van Winsen
(N.V. Hem.., ^^erdam.
of eerste pryzen uitgereikt t'wee^ Duisfaurg.
Matheis (Hotel Duls" gA_,,terdarn- J. Bran-
Kooyman (Ritz bungel. Amsterdam. J. ran
denburg (K.L.M.) Schiphol. a
(Café-Restaurant Treslong).
j» „riizen bekend gemaakt
Zaterdag werden de Pr«", waaraan op het
ln de groep „vrue ^hotels wa kol<s
laatste ogenblik een groeP rg hun best
deelnam. Zwitsers aeaen «„„„«c
pasteien en crutes en de medaille van de Bond
Horecaf was voor de heer J. v. d. Brink van
„La bonne Auberge" uit Rotterdam voor zijn
pièces montées.
De nieuwe regering van Argentinië, zo
vernemen wij, heeft onlangs besloten de
gelden, die zijn ingezameld voor het mau
soleum van wijlen Evita Peron, te bestem
men voor de oprichting van een monu
ment ter nagedachtenis van de slacht
offers van de jongste revolutie.
De ervaringen, opgedaan met de samen
voeging van sommige Nederlandse en Bel
gische grenskantoren blijken gunstig, ge
zien het feit, dat men in die richting ver
der gaat. Binnenkort is de samenvoeging
te verwachten van het Nederlandse kan
toor Sluis-Sint Anna te Muiden en het
Belgische kantoor Schapenbrugge. Andere
samenvoegingen zijn nog in studie.
Het requisitoir waaraan de Offi
cier mr Hartsuiker gistermiddag
omstreeks vijf uur kon beginnen, re
sulteerde in eisen, die varieerden van
1 maand voorwaardelijk tot zes maan
den onvoorwaardelijke gevangenisstraf
tegen de zes verdachten die, ieder op
zijn of haar wijze, (mede) de hand
(zouden) hebben gehad in de onttrek
king van de Joodse oorlogspleegkinde-
I ren B. M. en A. B. aan het wettig over
hen gestelde gezag, c.q. de voogdij van
i de Commissie voor Oorlogspleegkinde
ren kortweg O.P.K. genaamd.
Doordat twee verdachten niet ver
schenen waren de Moeder-Overste
van het klooster te Valmeer in België
en mej. E. M. van M. die nog steeds
met het meisje A. B. onvindbaar is
werden er vier pleidooien gehouden.
En tegenover de heldere logica van de
Officier werden door de advocaten mrs
Nederveen, Witteman, Peters en Steen
bergen evenzovele heldere, logische en
soms verrassende argumenten naar
voren gebracht, waaruit de rechtbank
onder presidium van mr Coninck
Liefsting zal hebben te beslissen of de
verdachten al of niet schuldig zijn aan
het hun ten laste gelegde.
van degmiddag werd
door de behandeling van de zaakBben
mevr. G. M. L. geb. v. M. die als de een-
trale persoon beschouwd woidt in de g
hele affaire. Zij blijft ontkennen opze -
tolHk de wet te'hebben willen overtreden
of zich te hebben willen onttrekken aan
de uitspraak van de Hoge Raad, waarbij
haar uiteindelijk de
van
(evenals trouwens
en behaalden niet minder 8a" De ereprijzen
eerste prijzen en 2 twee -rnbler E Birch'.er
werden toegekend aaniw enH. Hölscber
en H. Rlederer (allen Zurich! en r
(Dikker en Thus N.V.), Amsterdam.
Zondagavond zijn nog een aajj?taJejoo£cl door
prijzen toegekend. De medajiIe. uiWek>°aan ,e
H. M. de Koningin werd Jff/Sieveningen
brigade van het Hotel Kurhau med*"ue
voor de Inzendingen koud buffe Zwltser W.
van Prins Bernhard was ,,Y,JrHe schotels, be
Tobler uit Zürich voor zUn vr J Koningin
medaille van de Commissaris v heer
in Noord-Holland werd gewonnen door
p. N. Veenboer van het Amste1 Hotel «edaffle
sterdam voor zijn pièces montees. jrt_
van de burgemeester HeerinS van Hotel
gereikt aan de heer J. T. Heeri j s «alatines,
Kurhaus te Scheveningen voor zijn ga
Franse reservisten hebben 0eu nnr
gevolg te geven aan de oproep
Frans-Marokko te vertrekken. GV
foto nemen nieuwsgierige voormjg
pers de Richepanse-kazerne in Rouaan
in ogenschouw, waar de soldaten.de toe
gangen hadden gebarricadeerd.
voogdij over het
mDe |enii^nWdedrechMcheurs de W. en
de Gn hebben het andere kind B M.
Uitsluitend v«rkrij|.a»r bij apothekers, drogisten, kappers en de speclaalbranche
dank zij snelle medeweriringvande Pro
cureur des Komngs tn Hasselt (B.) kun
nen opsporen, maar zo zeggen zij
in het Luikse werkte het justitionele ap
paraat zo langzaam, dat mej. E. M v. M.
met het meisje A. B. al gevlogen" was
taen men zich aan het klooster te Ban-
neux vervoegde om het kind op te halen.
Uit de verschillende getuigenverho
ren hierna blijkt, dat de kern van de
zaak ligt in de vraag hoe de laatste wil
van de inmiddels door de Duitsers om
gebrachte ouders van het kind A. B
dient te worden geïnterpreteerd. De
meningen en verklaringen hieromtrent
lopen nogal uiteen, terwijl hetgeen
ook door de verdediging met klem naar
voren wordt gebracht de ziels- en
oewetensconflicten van de betrokkenen
hen in geestelijke moeilijkheden en
spanningen gebracht hadden, waaruit
zij uiteindelijk hun houding, subjectiei
niet euvel te duiden, hebben bepaald.
Te^en het advies van de deken van Hil
versum in zo blijkt uil een door de
president voorgelezen brief, die mej. E.
M v M. nog dit jaar aan de minister van
justitie heeft geschreven hebben z«
gemeend in het belang van het kind te
handelen zoals zij gehandeld hebben. Til-
dens de zitting gehoord, beroept de De
ken zich op zijn ambtsgeheim en laat
slechts zeer oppervlakkig zaken los, wel
duidelijk latende uitkomen echter, dat het
laatste woord in de gewetensconflicten in
casu aan de betrokkene zelf is en niet aan
de kerkelijke overheid als zodanig..
De heer B.. toenmalig directeur van het
Bureau Oorlogspleegkinderen, stelt, dat de
geloofskwestie steeds secundair is geweest
en dat zijn bureau, met een eindeloos
geduld, heeft getracht de gezusters v. M
van het verkeerde van haar handelwijze
te overtuigen en dat de O.P.K. toen het
Gerechtshof in hoger beroep had vastge
steld, dat de ouders van de meisjes na de
oorlog een Joodse opvoeding prefereerden
zoveel mogelijk heeft getracht de kinde
ren in Joodse milieus onder te brengen.
De president, die het „onkies" vindt dat
ten tijde van de opneming in het huis van
de gezusters v. M. deze door tussenperso
nen aan de ouders hebben laten vragen
wat er bij eventuele niet-terugkomst van
hen na de oorlog met de kinderen moest
gebeuren, krijgt de indruk, dat hier door
verdachten met de kinderen is omge
sprongen als „katjes, die men als speel
goed bij zich neemt".
Uit het verloop van de zitting en ook
de verdediging komt hier nog op terug
blijkt zulks echter geenszins het geval ge
weest. te zijn.
Om het kind zo onopvallend mogelijk
te doen onderduiken tijdens de bezetting
was het noodzakelijk het volledig in de
sfeer van het katholieke gezin van ver
dachte op te nemen en te laten opgroeien
onder het mom, zoals een van de getuigen
décharge verklaart, van „Rotterdam-
mertje". En voor de tijd na de oorlog
wilden de pleegouders zekerheid van de
ouders hebben hóé te handelen. Een voor
zorg, die van wijs beleid getuigde. Na de
oorlog was verdachte niet op de hoogte
van het Besluit „Oorlogspleegkinderen"
De officier eist tegen deze verdachte
zes maanden onvoorwaardelijk met bevel
tot onmiddellijke gevangenneming, omdat
tijdens de zitting is gebleken, dat zij ook
nü nog en wel enkele dagen geleden
In België is geweest, waar zij geen
duidelijke verklaring voor weet te geven
zodat het Openbaar Ministerie een ge
vaar ziet. dat verdachte zich aan een
eventuele straf zal onttrekken
De verdediger, mr Nederveen uit
standigheden en ziekten, alsmede een
overzicht van diens gedateerd en op chro
nologische wijze gerangschikt oeuvre. Op
die manier wordt de mogelijkheid geopend
om een inzicht te krijgen in de relatie,
die moet bestaan tussen de veranderingen
in de stijl van het werk en die, welke zich
in de psyche van de kunstenaar hebben
afgespeeld.
Het spreekt vanzelf dat dit onderzoek
en dr Kaas legde daar zei nog eens de
nadruk op om misverstand te voorko
men niets te maken heeft met een
hier
Roermond, stelt zich tegen deze laatste
eis fel te weer, en wijst op het feit, dat
verdachte nu al 6 jaren steeds verschenen
is voor de justitie en dat zij ook nu ge
komen is. omdat op dit punt ..fair play".
was toegezegd van beide kanten.
Hadden wij dit geweten, dan was zij
nu wellicht niet verschenen, maar had i k
hier wel gestegen om het woord te voe
ren, aldus mr Nederveen, die hiermede
een beroep deed op de rechtbank.
Op juridisch terrein zich nu bewegen
de, betoogt pleiter in een vloeiend plei
dooi. dat door de eerste beschikking van
de rechtbank d.d. 16 Juni 1948. waarbij
de voogdij ove het meisje A. B. aan
mevr. G. M. L. geb. v. M. werd toegewe
zen. zij onafgebroken tot de uitspraak van
de Hoge Raad op 25 Februari 1949 wettig
voogdes is geweest en dat haar dus voor
die periode niets ten laste gelegd kan wor
den. dat strafbaar is. terwij] een arrest
van de Hoge Raad in 1953 eerst haar
.strafbaarheid voor de gedragingen na die
datum mogelijk maakt. Volgens pleiter
is het wel de wil van de ouders geweest
om. wanneer zij eventueel niet zouden
terugkeren het kind bij de katholieke
gezusters v. M te laten
Tevens bestrijdt verdediger de voogdij-
bevoegdheid van de oommiss'e O P K Ver
dachte heeft nooit de justitie willen be
spitten of tegen haar rebelleren.
„Hoewel de president verdachte bij de
aanvang van de zitting heeft voorgehou
den, dat in het Wetboek van Strafrecht
het haar tenlaste gelegde op één lijn be
schouwd. wordt met slavenhandel en
mensenroof zitter hier zóvele en zó
diepgaande geesteli"ke nobele beweegre
denen acl^er, dat de bedoelde gelijkstel
ling jn casu niet apgaat". aldus pleiter
.Toen bij j:prdachte eenmaal de mening
had post gevat, dat zij verantwoordelijk
was voor dit kind heeft zij ook aan héér
willen medegeven wat zij zélf als de
eeuwige waarheid in de schepping ziet F,n
bij dit zielsconflict kan langs de hiërar
chieke weg van de Kerk óók niet inge
grepen worden".
Na in de raadkamer eeweest te zün. be
slist de rerhtbank, dat er eeen termen
aanwezig zijn om mevr G. M. L. geb. v.
M. onmiddellijk gevangen te nemen: peh-
ter wel wordt de directe gevangenneming
gelast van de onvindbare me.i. E. M. v.
M„ tegen wie de Officier eveneens zes
maanden gevangenisstraf heeft geëist.
Tegen de verdachte E. M. D. geb. v. M„
die de beide Joodse meisjes enkele dagen
in haar huis heeft verborgen, eist de
Officier drie maanden voorwaardelijk.
De verdediger, mr dr Witteman acht de
opzet niet bewezen en vraagt vrijspraak,
hetgeen ook mr Peters vraagt voor zijn
cliënt, de gewezen pater C B die het
vervoer naar België verzorgd heeft, en
die zich. toen hij eens het meisje A. B.
weer naar Hilversum terug had gebracht,
niet meer met de kwestie heeft ingela
ten. Voorwaardelijke opzet acht pleiter
hier ook niet aanwezig.
Tot slot komt mr Steenbergen voor zijn
cliënte, de Moeder Overste van het pen
sionaat ie Hilversum waar het meisje
A. B enige tijd is geweest en tegen wie
de Officier 1 maand voorwaardelijk
geëist bad, tot dezelfde conclusie omdat
bovendien deze religieuze met de gang
van zaken op de school niets te maken
had. maar alleen als hoofd van d° zuster-
gemeenschap en de interne huishouding
fungeerde.
Rest nog te vermelden dat zowel van
de zijde van 't Openbaar Minsterie, als
van de rechtbank in de verdediging de
heldhaftigheid van de gezusters van M.
tiidens de oorlogsjaren ten volle erkend
werd.
Tenslotte wordt de uitspraak bepaald
op 24 October.
aesthetische waardebepaling. Het
Nederlandse Organisatie voor sche verandering in de kunstenaar zelf ^^belri^kunst ats^zod^nig13 en^vem
wetenschappelijk onderzoek en collectief gezien v het andere 1 n^in op kunsUinnige normen. Het is uit-
Ittivj Vi IVJCX U 4 detrtono t:
De
zuiver
heeft dr A. J. W. Kaas, zenuw- van een nieuw we
arts te Arnhem, een subsidie verleend woorden: de vraag waarmee dr Kaas zich
voor een onderzoek betreffende de psy- 1 bezighoudt, is deze: „welk wereldbeeld
hologie der beeldende kunst. Bedoeld vormt de achtergrond van de verschillen-
onderzoek sluit aan hij de dissertatie, die de stromingen, die zic'n de moderne
i- 1942 van dr Kaas' hand verscheen en beeldende kunst openbaren.".
vieer-tWv 1
die getiteld is ,.Een vergelijkend onder
zoek naar de beeldende kunst van gezon
den en geesteszieken".
Een onderzoek naar de psychologie van
de beeldende kunst, zo zeide dr Kaas, is
eigenlijk een onderzoek naar de psycho
logie van de beeldende kunstenaar, om-
dat nu eenmaal de mens niet van zijn
werk te scheiden is. Het doel van dil on
derzoek, zo vervolgde hij. is aan te to
nen dat elke stijlverandering in de beel
dende kunst een gevolg is van een psychi-
Teneinde de veranderingen in het we
reldbeeld als oorzaak van de verschillen
de vormen van de schilderkunst te kun
nen aanwijzen bleek het nodig de moder
ne schilderkunst op psychologische wijze
in te delen en dr Raas is op het ogen
blik een detgelijke schema uit te wprken
Daarnaast stelt hij zich als ideaal de op
richting van .een persoonlijk museum"
dat wil zeggen van een museum, dat alle
gegevens van iedere kunstenaar zal bevat-
ten, zoals diens levensloop, familie-om-1
sluitend gericht op datgene, wat zich ach
ter de uiting van de kunstenaar(s) ver
bergt.
Hebben de psychiaters zich tot dusverre
steeds beziggehouden met de analyse van
een of meer uitingen van een bepaalde
beeldende kunstenaar, de Arnhemse ze
nuwarts betrekt in zijn onderzoek een
groot aantal beeldende kunstenaars ten
einde aldus een inzicht te krijgen zowel
in de psychische veranderingen van de
afzonderlijke kunstenaars als in het we
reldbeeld. dat deze representeren. Bij
zijn onderzoek hoopt dr Kaas ook afdoen
de te kunnen aantonen, dat een psychose
de begaafdheid ook geheel onaangetast
kan laten, hetgeen tot nog toe niet alge
meen wordt aanvaard.
In slechts drie weken
tijd heeft men het Brus
sels muziekpubliek niet
minder dan drie be
roemde orkesten voorge
schoteld: het Philharmo
nic Symphony Orchestra
van New York, onder
leiding van Demitri Mi-
tropoulos; het Orkest van
de Scala van Milaan, met
Guido Cantelli als chef,
en het Concertgebouw
orkest. met Eduard van
Beinum. Alle drie had
den slechts een gedeel
telijk gevulde zaal. De
Brusselaars krijgen te
veel van het goede, want
het is gewoonweg feno
menaal hoe groot het
aantal is van de grote
manifestaties die vooi
het pas ingegane seizoen
op de programma's staan
en die werkelijk niemand
tn hun geheel zal kun
nen verwerken.
Bij het begin van de
recensies in de Brusselse
oers over het jongste op
treden van het Concert
gebouworkest, zagen wij
met genoegen in strijd
met wat een bekend mu-
hcus ons over dat orkest
nad gezegd, dat het hier
niet alleen niets van 2tjn
orestige heeft verloren
maar dat het zelfs nog
bijzonder hoog staat aan
geschreven.
In de recensies die hier
voor ons liggen, is het
oordeel algemeen dat de
symphonic in sol mineur
van Mozart, de minst
goede vertolking van de
vier stukken kreeg. Dit
was ook onze mening.
Voor dirigent Van Bei
num is er veel lof: „Hij
is. zegt de criticus van La
Nation Beige, „een cons
ciëntieus en oprecht mu
sicus. die geheel opgaat
in zijn kunst".
Na van deze chef ge
zegd te hebben. ,,dat hij
helder analyseert, de mu
ziek duidelijk tot haar
recht laat komen, een
grote zin heeft voor de
duidelijke muzikale frase
en de klankeffecten goed
weet te doseren", roemt
de recensent van „Le
Soir" Van Beinums „so
bere maar steeds wei-
sprekende gebaren". Hij
is weinig spectaculair, zo
luidt het verder, en men
kan niet anders dan toe
juichen, „dat hij de wél
ken laat spreken en zich
nederig van de partituur
bedient".
Die mening is ook de
criticus van ,,La Dernière
Heure" toegedaan: ,,Van
Beinum is een wel zeer
sympathiek musicus. Zie
daar eindelijk een or
kestdirigent. die een juist
inzicht heeft van zijn rol:
iemand die zich niet voor
het middelpunt van de
belangstelling voor het
concert neemt, die de
muziek volledig haar
plaats laat innemen en
geen spectaculaire effm-
ten zoekt, vermits hij di
rigeert met de partituur
vóór zich. Die eerlijkheid
doet sympathiek aan. Zij
is ook lonend, want het
is misschien daardoor dat
Van Beinums interpreta
ties evenwichtig blijven
en maat houden in de ex
pressie.
Over het orkest zelf
zeggen deze critici, dat
het een uitvoering van
hoge kwaliteit gaf; dat
het meesterlijk Ravel's
„Daphnis et Chloë" speel
de en dat het zijn faam
verdient, een der eerste
orkesten van de wereld
te zijn: juistheid, sonori
teit. stijl en discipline
zijn allemaal hoedanighe
den waarop het zich mag
beroemen. „Het deelde
dan ook in de triomf van
zijn chef".
