Jarige Adolf Grbic kreeg een prachtbal en een treintje 91 HET EILAND der FLAMINGO'S Een toneel van 1000. vierkante meter In het Concertgebouw Eerste abonnementsconcert IC Veertig jaar hij de kustwacht Bernard de Korte redde (met zijn gezellen) 104 schipbreukelingen KINDERSTRAFRECHT WORDT GEWIJZIGD VIJFTIEN GLAZEN BIER EN TWEE GLAZEN WHISKY Elke land een brillanf Sir Adrian Boult als gastdirigent oJAmAN. PYW. Asu Ö-CmTL CaL\ ACTUALITEITEN DONDERDAG 20 OCTOBER 1955 PAGINA 7 Ministerie-personeel zorgde voor schat van speelgoed In een vrij land Gouverneur knikkerde mee De kachel brandde Internationale radio tentoonstelling Werd per televisie geopend Koningin picknickt op Bonaire ORTEGA BEGRAVEN NATUUR- EN GENEES KUNDIG CONGRES Van 19 t/m 35 cent ook in handige 5 stuks-verpakking. Tivee wetsontwerpen ingediend ROTTERDAMSCH STUDENTENGEZELSCHAP DE ZAAK COREMANS— VAN BEUNINGEN En toch niet laveloos KINDERSTRAFFEN Lectuurgids voor jeugdboeken verschenen Wonder van techniek Jeugdboeken Artistieke Sibelins-priia Ontdekkingen Engels openingsconcert van het Residentie-Orkest Modern zakwoordenboek ie Gistermorgen stoomde de Austria- expres het station Venlo binnen met aan boord 88 mannen, vrouwen en kinderen uit het vluchtelingenkamp bii Salzburg in Oostenrijk. Het was de eerste groep van de in totaal 250 vluchtelingengezin nen. die hier in de komende weken zullen arriveren, als gevolg van de beslissing van de Nederlandse regering, daadwerke lijk het hare bij te dragen tot oplossing van het vluchtelingennrobleem Het was «en gemêleerd gezelschap: 12 Joego slavische gezinnen. 19 Hongaarse. 5 Russi sche, 2 Poolse en 1 statenloos gezin. Slachtoffers van de na-oorlogse politieke constellatie, die jarenlang een moeizaam bestaan in diverse kampen hebben gehad en thans het perspectief hebben binnen enkele maanden een huis te betrekken en eindelijk een normaal gezinsleven te krijgen. Het was een zeer gedisciplineerd, vro lijk, goed gekleed en gezond troepje- de mannen verlangend zo snel mogelijk na hun herscholing als bouwvakarbeider aan de slag te gaan. de kinderen argeloos en verwonderd, de vrouwen vol zorg voor haar kinderen en hunkerend naar haar huis. dat in het vooruitzicht ligt. De ontvangst was sober en hartelijk ..Wij hopen, dat het volgend jaar in Januari in de verschillende gemeenten uw huizen klaar zijn. want dat is toch het voornaamste", zo zeide dr ir D Mans- holt, directeur-generaal van de arbeids voorziening. die de groep in het voor malige ,.DUW"-kamp te Horst toesprak, en een blijde glimlach gleed over de ge zichten bij deze woorden, waarop men zo lang had gewacht.. „Wij hopen dat u thans de voorlaatste etappe bereikt heeft. Wij zullen trachten u zoveel mogelijk te helpen. U komt hier in een vrij land en wij hopen, dat de mannen Maandag al met hun herscholingscursus kunnen be ginnen en dat de kinderen spoedig naar school kunnen". Dit was taal naar het hart van deze mensen. Er kwam een kort, maar veelzeggend antwoord namens hen allen van het Hongaarse meisje Elisabet Cserep: „Wij hopen, dat zal blij ken. dat wij dit alles ook verdienen" Kinderen zijn in deze omstandigheden vaak het meest ontroerend, onwetend veelal van de omstandigheden, waarin ze verkeren, onbewogen accepterend, wat elke dag weer brengt. Het perso neel van het ministerie van Sociale Zaken had dit begrepen en uit eigen middelen een schat van speelgoed bijeen gebracht, het eerste, dat deze kinderen waarschijnlijk in vele jaren hebben ge kregen. Adolf Grbic uit Joego-Slavië was de eerste, die een pakje kreeg. Hij was die dag drie jaar geworden en een prachtige bal en een speelgoedtreintje waren het cadeau, dat zijn nieuwe vaderland hem schonk. Rode-Kruishelosters deelden hierna aan de andere kinderen het speelgoed uit en jn een oogwenk was de cantine van het kamp veranderd in een grote speelkamer, waar men de commissaris der Koningin in Limburg, mr dr F. Houben, kon zien knikkeren met de kleine Julius Molman uit Bratislawa en de initiatiefnemer tot Hit project, Dordrechts burgemeester mr j a. H. J- van der Dussen. grote be langstelling toonde voor een vliegtuigje, Hat een klein jongetje hem vol trots toonde. Het kamp ziet er eenvoudig maar goed uit- In alle huisjes, waarin de barakken zijn verdeeld, brandde volop de kachel en stonden bloemen op de tafel. De bed den waren kraakzindelijk en de kranen blonken als spiegels. In een der afdelin gen was een kleine kraamkamer met twee bedden ingericht. Op 11 November wordt i hier reeds het eerste borelmgske ver- (Van onze Amsterdamse redactie) Even na twee uur verscheen gistermid dag op het scherm van de talrijke televi sie-apparaten in het R.A.I.-gebouw te Amsterdam het beeld van burgemeester d'Ailly. die de zesde internationale ten toonstelling op radio-gebied, de Firato, zou openen. Juist gistermorgen was hij met zijn echtgenote met een K.L.M.-lijn- toestel naar Pretoria vertrokken om daar de viering van het honderdjarig bestaan der stad mee te maken. Dank zij de te levisie kon hij echter evenals vorige jaren toch de „wapenschouw van electronica" „persoonlijk'' openen. De film was afge lopen Zaterdag ten stadhuize opgenomen en werd nu door de zender te Lopik uit gezonden. Zoals wij reeds berichtten, zal de Ne derlandse Televisiestichting namelijk van 19 t.m. 25 October buiten de gewone zend tijden ook in de lucht zijn iedere middag van 2 tot 5 uur en 's avonds van 7 uur tot half elf. De burgemeester werd inge leid door de voorzitter van het FIAR- bestuur, de heer H. M. Hardenberg. De tentoonstelling, die voor de eerste maai in het R.A.I.-gebouw wordt gehou den in de jaren 1950 t.m. 1954 had zij plaats in Bellevue omvat 117 stands. Achter in de R.A.I. is een speciale tele visie-galerij ingericht waar iedere „ver ziende" fabrikant de beschikking heeft over een afgesloten ruimte In totaal zijn er. verspreid over het gehele gebouw, 130 televisietoestellen opgesteld, welke alle aangesloten zijn op één grote antennemast aangebracht op het dak van de R.A.I, Hiervoor was circa 1400 meter kabel no- lig. De apparaten staan 's middags en 's avonds doorlopend ingeschakeld en men kan dus zeer gemakkelijk de kwali teiten van de diverse merken vergelijken. Het cdntrale antennesysteem blijkt in de praktijk goed te voldoen. Men kon ten minste de eerste dag de uitzending overal in de expositiehal uitstekend volgen. De nieuwe technische snufjes, die op de tentoonstelling te zien zijn, hebben wij reeds uitvoerig beschreven in ons blad van 12 October j.l. Zij dragen er niet wei nig toe bij, dat de expositie ook zeer in teressant is voor leken. Verleden jaar waren er meer dan 42000 bezoekers. Twaalf Joegoslavische gezinnen, 19 Hon gaarse, 5 Russische, 2 Poolse en een sta tenloos gezin arriveerden W oensdag- ochtend met de Austria-Express in het station te Venlo, He mannen, vrouwen en kinderen, afkomstig uit een kamp hij Salzburg, vormden het eerste contingent van de in totaal 250 vluchtelingen ge zinnen, die in de komende weken in het kader van een regeringsprogramma tot daadwerkelijke hulp aan vluchtelingen, in Nederland sullen arriveren en waar van de mannen in de woningbouw sullen werkenDe bovenste foto geeft een beeld van de aankomst van de gezinnen in het voormalige D.U.W.-kamp te Horst waar zij voorlopig^ zullen wonen. De on derste foto laat zien hoe de commissaris der koningin in Limburg, mr dr F. Hou ben, na aankomst in het kamp een pot jeknikkert met de kleine Julius Mol- nan uit Bratislawa, wiens zusje Annelis op de achtergrond belangstellend toe kijkt. Het eerst.e Abonnementsconcert van het seizoen 1955'56, gegeven door het Con certgebouw Orkest te Amsterdam, op Woensdagavond, was samengesteld uit een aantrekkelijk programma. De Vierde Symphonie" van Hendrik Andriessen jr?ej? haar première in de hoofdstad. Het driedelige werk is gecomponeerd in op dracht van de „Johan Wagenaar Stichting" ter gelegenheid van het 10e lustrum van het Residentie Orkest. Het hoofdthema gevormd volgens de regels van het twaaittoon-systeem in de verdere ont. wikelmg van het opus heeft Schönberg verder geen invloed vormt de basis voor het gehele werk. in deze trypan wordt men sterker ge confronteerd met de talentvolle organist- ïmpovisator, dan met de symphonicus. In de hoekdelen spreekt Andriessen felle en agressieve taal, contrasterend met medi tatieve momenten van innige schoonheid. Het middendeel, een contrapunterend ca priccio, omsloten door twee langzame ge- deelten, is niet het sterkste stuk uit deze Symphonie wacht. Het zal het totaal van de groep, die gisteren arriveerde (om elf uur kwam nog een deel uit Triëst aan) in de kam pen Horst tin Griendtsveen op 106 bren gen. En in de komende weken zal het quotum van 250 gezinnen worden vol- gemaakt. Dan zal Nederland een groep mensen rijker zijn, die naar men hoopt een waardevolle aanvulling van het arbeids potentieel zullen vormen en tevens zal "daarmee een eeuwenoude traditie van gastvrijheid en menslievendheid zijn voortgezet. (Van onze Haagse redactie) Bij een loeiende Westerstorm die, het schuimende water hoog opzweept tegen de Boulevard evengoed als bij een spiegelgladde zee op een warme zomerse avond, onbewogen werpt de Scheveningse vuurtoren haar licht bundels door de zwarte nacht. „Dat licht moet altijd doorgaan" zegt de 62- jarige Bernard de Korte, sinds 1940 hoofd van de kustwachtdienst Sche- veningen. Volgende maand op 8 November gaat hij jubileren, want dan is hij veertig jaar werkzaam ge weest bij de kustwacht. Vóór die tijd heeft hij gevaren. Al van zijn 13de jaar af, toen hij met zijn vader, een schipper uit Middelharnis, op de ka- bel.iauwenvangst ging in de Noordzee wateren. Hij is een zwijgzaam man, deze Dirk He Korte. Maar de medailles-en foto's in zijn huiskamer onder de vuurtoren zijn stille getuigen van zijn moed en plichtsbetrachting. In de oorlogsjaren 19X4 tot 1918 diende hij op de lichtsche pen in de mijnenvelden van Terschellin- gerbank, de Haaks en de Maas. Toen kwam hij bij de Semaphoor in Hoek van Holland. Daar werd hij tevens lid van de vrijwillige reddingsbrigade. Hij weet daar maar weinig over te vertellen. De wan den van zijn kamer doen het voor hem. Vijf medailles en vijf foto's van zinkende schepen spreken een duidelijke taal. Vijf scheepsrampen, waarbij De Korte met de woedende golven streed om mensenle vens. Honderd en vier heeft hij er met zijn gezellen naar de veilige wal gebracht. Nu waakt hij onder de vuurtoren, ter wijl hij het licht laat dwalen langs de verre horizon. De a.s. jubilaris bij zijn collectie, die bij bijzondere gelegenheden wel eens voor de dag gehaald wordt. De cultuurfilosoof Jose Ortega y Gasset, die het grootste deel van zijn leven geen godsdienst aanhing, heeft een katho lieke begrafenis gekregen. Zoals men weet, heeft Ortega tijdens de laatste dagen van zijn ziekte een bevriend pries ter ontboden. De begrafenisstoet is om half twaalf op weg gegaan van Ortega's hir's waar hij op 73-jarige leeftijd overleed, naar de begraafplaats San Isidro nabij de rivier de Manzanares Zijn stoffelijk over schot bevond zich in een eenvoudige bruine kist die geplaatst was op een zwarte lijkwagen. Deze werd voorafge gaan door een auto met bloemen Onder degenen die aan de plechtigheid deelnamen bevond zich de Spaanse muns ter van onderwijs, oaquin Ruiz Gimenez. een vurig bewonderaar van de wijsgee,. De begrafenisstoet werd vncafgegaan aoor een escorte politiemotoren en &eT volgd door een menigte van een honderd auto's. ONINGIN JULIANA vertoeft morgen op het eiland der Fla mingo's: Bonaire het tweede, ook in grootte, der zogenaamde A.B.C.- eilanden beneden de wind. Zo ergens, dan is op dit eiland het oude, rustieke Antilliaanse leven on gerept behouden gebleven. Bonaire is niet door het grootbedrijf „aangetast"; het eiland telt niet meer dan een goe de 5000 inwoners, die voor een klein deel werken in een niet erg omvang rijk confectiebedrijf, maar voor het overgrote deel hun eenvoudig bestaan puren uit de beoefening van verschil lende soorten bodemcultuur. Vroeger leverden de zoutpannen veel geld op, maar tegenwoordig, nu de zoutprijzen laag zijn, kan het eiland daar ondanks het feit, dat het in droge jaren nog wel enkele millioenen kilo's uit het zeewater opdroogt, nauwelijks meer veel van verwachten De aloë is be langrijk, de vis en de schapenteelt en daar houdt het dan ook zo onge veer mee op. Het is een heerlijk eiland om er een poos rust te genieten met een excursie nu en dan naar de ver maarde grote flamingo-kolonie die hier eveneens is aangetrokken door de rust en die alleen in de jaren, toen de Amerikaanse vliegers hier dagelijks overheen vlogen, tijdelijk afwezig was. Staatkundig ligt Bonaire moeilijk. Het hinkt. Aan de ene kant geniet het juridisch de positie van een vol groeid eilandgebied met een eigen ge zaghebber. een eigen raad en alles wat daarbij hoort; aan de andere kant is het voor wat de openbare financiën betreft volkomen afhankelijk van de twee grote broers: Curasao en Aruba. Aan de ene kant moet het de hand op houden om staatkundig te kunnen le ven, aan de andere kant moet het die hand sluiten, zodra het op de beste ding van zijn middelen aankomt, want het iS een auton0om eiland. In Neder land kennen wij weliswaar deze fi- dnnr w^,.?eiheenten, die permanent „°Lr„ e1t R«k moeten worden gesteund maar met de controle ligt het metrnmand -met meer dan duizend ge- eniSszins anders dan in een wapr,l 11,61 vier eiland-gebieden, am W? ®r -tWee welvarend en twee aimiastig ziJn Uitgebalanceerd zijn deze verhoudingen zëeker nog niet. Het is een g0ede gedachte van de organisatoren van het koninklijk be zoek geweest om H.M. vooral in de rustieke sfeer Van <jit eiland voluit deel te doen hebben. Het programma vermeldt o.a. een picknick op het ter rein van een der landhuizen. Dat is wat men daarginds noemt een bar- bacue. Geen gemeente in Nederland zal er aan denken H.M de Koningin uit te nodigen om ergens onder een schaduwrijke boom boven een open vuur zelf een stukje vlees te braden en als het ware van het spit te eten. Maar dat is Bonaire; eenvoudig en ongekunsteld "een eiland naar het hart "ongetwijfeld van onze Koningin. Het werk is effectvol geconcipieerd en uitstekend uitgevoerd door het Concertge bouw Orkest onder Eduard van Beinum. Het was jammer dat de slotmaten totaal mislukten en de eindindruk enigszins ver. troebeld werd- De aanwezige componist dankte op hartelijke wijze dirigent en orkest. Met de „Rhapsodie op een thema van Paganini", voor piano en orkest van S. Rachmaninov, schakelden we over naar totaal probleemloze muziek. Arthur Ru binstein excelleerde in deze spontane en virtuoze variaties door ongeëvenaard pa relend toucher. Zijn succes was ovatio neel. Als extra nummer speelde hij op zeer geïnspireerde manier ademloos werd er geluisterd de Nocturne in Des van Chopin. Na de pauze maakte „Le Sacre du Printemps" (1913) van Igor Strawinsky, geweldige indruk. Deze heidense tafere len uit het oer Rusland, hebben nog niets van hun phenomale originaliteit inge boet. Het is verbluffend welk een span kracht en onweerstaanbare rhythmiek de „Sacre" uitstraalt. Qua orkestratie is het een muzikale bijbel. Het „Concertgebouw orkest" maakte een topprestatie van dit zeer moeilijke werk, hetwelk een mijlpaal vormt in de muziekgeschiedenis. Eduard van Beinum werd herhaaldelijk terugge roepen. Het auditorium was geweldig enthousiast. O. v. H. Het 34ste Nederlandse natuur- en ge neeskundig Congres, dat in April j.l. in Wageningen is gehouden, heeft zich in hoofdzaak bezig gehouden de kernphy- sica en wel speciaal met de isotopen. De handelingen van dit congres, uitgegeven door het bestuur, zijn thans bij H. Smits te Utrecht verschenen. Ook jonge mannen roken steeds meer Senator. Waarom? Om de gelijkmatige, witte brand? Om het prachtige' .Sumatra-dekblad? Of om de heerlijk-zachte smaak misschien? Dat zijn allemaal vanzelfsprekende eigenschappen bij zo'n puike sigaar. Fijnproevers zeggen kortweg: Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend tot wijziging van 'net kinderstrafrecht en het kinderprocesrecht. Het gehele samenstel van straffen en maatregelen voor strafrechtelijk minderjarigen, aldus de memorie van toelichting, heeft overwegend een paedagogische strekking, waarbij het belang van de minderjarige steeds voor ogen wordt gehouden. Strafvervolging wordt uitgesloten ten aanzien van kinderen beneden de leeftijd van twaalf jaar. Op minderjarigen tussen twaalf en achttien jaar zal het materiële kinderstrafrecht toepasselijk zijn. Onder de bepalingen hiervan kunnen ook minderjarigen vallen die de leeftijd van achttien jaar reeds bereikt hebben, namelijk indien de rechter daartoe grond vindt in de persoonlijkheid van de dader. De senaat van het Rotterdamseh Stu denten Gezelschap is op de laatst gehou den algemene ledenvergadering als volgt samengesteld: R. Bakker praeses C de Koning ab-actis, R. Pelt questor. P. Labey assessor I. D. Schuller assessor II. Ir Otten heeft Woensdagmiddag bij ge legenheid van de jubileumviering van de Vrije Universiteit namens Prins Bern- hard een rede uitgesproken. Na deze rede, die hij in het R.A.I.-gebouw uit sprak, kweet ir Otten zich van de taak, hem door de Prins der Nederlanden op gedragen, om een cheque aan dr J. Schouten (links) te overhandigen. Op de foto neemt dr J. Schouten de cheque in ontvangst van ir P. F. S. Otten. Bij de voortzetting van het proces van prof. Coremans versus de erven Van Beuningen te Brussel hebben zich giste ren geen nieuwe gezichtspunten voorge daan De verdediger van de familie Van Beuningen. mr Thevenet, zette zijn plei dooi voort waarbij hij zich in het bijzon der bezig hield met het deskundigen onderzoek in 1946 door prof Coremans geassisteerd door de beide Nederlander- De Vilde en dr Frientjes. Hij zei dal prof. Coremans zijn verklaring voor dé net-echtheid van het Laatste Avondmaal en de Emmaüsgangers vooral baseerde op de vaststelling, dat bij het chemisch onder zoek der beide doeken een modern kunst hars werd aangetroffen op basis van phenol-formaldehyde, iets dat bij een later onderzoek door andere vooraanstaande chemici werd betwist. De raadsman had het hierna over enkele tegenstrijdigheden tijdens het ver hoor van Van Meegeren. In dit verband verklaarde hij nogmaals het te betreuren dat de Nederlandse justitie het dossier met betrekking tot de ondervraging door prof. Coremans van Van Meegeren niet te zijner beschikking heeft gesteld Heden wordt het pleidooi van mr The venet voortgezet. Zaterdagavond j.l. reed een korporaal van de Canadese luchtmacht, af komstig uit Vancouver en gedetacheerd in Duitsland, op het Keizer Karelplein te Nijmegen een autobus aan. De Canadees was onder invloed van sterke drank en reed het plein links om. Ofschoon pijlen Aangeven, dat daar een richting verkeer is. Na de aanrijding reed hij nog eens links het plein om en kwam weer terecht op het punt van de aan rijding. Dinsdagmorgen stond hij voor de Arnhemse politie rechter terecht. Verdachte bekende vijftien glazen bier en twee glazen whisky te hebben ge dronken. Ook gaf hij toe schuldig te zijn aan de aanrijding. Hij ontkende echter niet in staat te zijn geweest een auto te be sturen, De poliie ver klaarde, dat de Canadees niet wat men noemt „laveloos" was. De commandant van verdachte, luitenant George Williams, ver klaarde, dat de korporaal uitstekend bekepd staat. Zijn straflijst was blanco, maar er wachtte hem een zware straf, als hij nog langer afwezig zou blijven door dit misdrijf. Hij had slechts drie dagen verlof. De officier van Justitie, mr. ir. W. H. Folmer, eiste een gevangenisstraf van tien dagen en intrekking van het rijbewijs voor de tijd van zes maanden. Met repercussies elders kon de officier geen rekening houden: de buitenlandse justitie zal zich moeten richten naar de recht spraak van de Neder landse justitie in eerste aanleg. De raadsman, mr. Th. Hoppenbrouwers, wees de politierechter evenwel op de overdaad aan verkeers borden en vluchtheuvels ter plaatse, waardoor een buitenlander gemakkelijk in de war kan geraken. Wordt hij gestraft met gevangenisstraf, dan is de carrière van deze be roepsmilitair getorpedeerd aldus pleiter. De politierechter, mr. D. van der Hoop, veroor deelde de Canadees tot vijftig gulden boete en in trekking van het rijbewijs gedurende de tijd van zes maanden. De politierech ter gaf te kennen, dat volgens zijn oordeel de strenge sancties, die nodig zijn om het Nederlandse verkeer te ordenen, niet behoeven te worden toe gepast op buitenlanders. Bovendien wilde hij reke- ring houden met de voor een buitenlander verwar rende verkeerssituatie ter plaatse. Aan de rechter wordt de keus gelaten om een minderjarige na diens schuldig verklaring een straf of een maatregel op te leggen. De zwaarste kinderstraf is de plaatsing in een inrichting voor bijzon dere tucht, waarvan de duur gesteld is op ten minste een maand en ten hoogste zes maanden. Als nieuwe strafvorm is het arrest voorgesteld, bestemd voor minder jarigen voor wie een korte vrijheidsbene ming een ernstige waarschuwing kan be tekenen. De maximumtermijn van het arrest is op veertien dagen gesteld. Verder bestaat de mogelijkheid van het opleggen van een geldboete, en van een berisping. Gevangenisstraf zal alleen kun nen worden opgelegd aan zestien- en ze ventienjarigen op wie de rechter het voor volwassenen geldende strafrecht toepast, omdat hij daartoe grond vindt in de ernst van het begane feit en in de persoonlijk heid van de dader. Het strafproces moet eenvoudig en voor de betrokken minderjarigen en hun ouders begrijpelijk zijn; in verband daar mee is het bestaande procesrecht aan een herziening onderworpen. Het ontwerp volgt in grote lijnen de voorstellen van de commissie-Overwater. Een tweede ontwerp omvat een nieuwe beginselenwet voor de Kinderbescherming. De samenwerking tussen overheid en particulier initiatief zal worden versterkt. Overheid en particulier initiatief hebben op het terrein van de kinderbescherming beide een eigen taak. aldus de toelichting. Aan de overheid als rechterlijke macht komt de bevoegdheid toe in te grijpen in het ouderlijk gezag en in de persoonlijke vrijheid. Het prfiiculier initiatief heeft in ons land van oudsher de zorg voor en de bijstand aan het verwaarloosde en be dreigde kind en deze taken zijn naar het oordeel van de ondergetekende niet zoals de commissie-Oudewater dat beschreef „een vrijwillig medewerken aan de uit oefening van de overheidstaak" een af geleide dus, maar een eigen tapt. De overheid als uitvoerende macht heeft als eigen taak het toezicht op de uitvoering door het particulier initiatief en de sub sidiëring daarvan op een wijze dat een naar de omstandigheden verantwoorde verzorging en opvoeding gewaarborgd is. Daarnaast heeft de overheid afgezien van de strafexecutie een subsidiaire taak tot voorziening in de zorg, namelijk voor zover het particulier initiatief hier in niet volledig voorziet. Het subsidiaire karakter van laatstgenoemde taak heeft de minister in hët wetsontwerp menen te moeten verankeren door in tegenstel ling met de wet van 1001 de regelingen voor de particuliere instellingen, inrichtin gen en tehuizen en de subsidie daarvoor te laten voorafgaan aan de regelingen betreffende de rijksinrichtingen. <A(1 verten Me) OP DE OPENINGSAVOND van het uit de as verrezen en verjongde gebouw van de Weense Staatsopera op 5 No vember a.s. zal de „Fidelo" van Ludwig van Beethoven ten gehore worden ge bracht. De keus viel op „Fidelo", die anderhalve eeuw geleden haar première in Wenen beleefde, omdat de componist met deze opera de vrijheid wilde ver heerlijken. De Oostenrijkers zijn met deze keus zeer ingenomen, daar de uit voering er van met het oog op hun bevrijding ca tien jaar bezetting wel in het bijzonder de juiste sfeer treft. Vooral het nieuwe toneel van de Weense Opera is een wonder van mo derne techniek. Het totale oppervlak is meer dan 1000 vierkante meter en met een diepte van 45 meter is het zelfs groter dan dat van de Parijse Opera. Het draaitoneel is 18Vi meter in diame ter, het kan in het midden plat opge vouwen en wanneer het niet gebruikt wordt opgehesen worden. Met de to neelverlichting, die ten dele in New York werd besteld, is het onder meer mogelijk licht- en schaduweffecten te verkrijgen, zoals in Bayreuth bij de ver toning van Wagners opera's de laatste jaren te zien zijn. In net nieuwe ge bouw zijn 1640 zit- en 550 staanplaatsen. DE KATHOLIEKE jeugdbewegingen, on derwijs. en standsorganisaties, verenigd in het Katholiek Lectuur-Centrum, hebben opdracht gegeven tot het doen verschijnen van de r.k. jeugdboeken catalogus „Boeken veroveren de jeugd", die in een grote oplage o.a. via de boekhandel gratis verkrijgbaar wordt gesteld. De opdracht ging uit naar de stichting Idil, welk instituut er in geslaagd is van deze cataloog, ondanks zijn kleine bestek, een wonder van overzichtelijk heid te maken. Ruim achthonderd ver antwoorde jeugdboeken voor diverse leeftijden zijn hier, met een kritische annotatie bijeengebracht uit de gang bare, soms zéér recente, productie. Naast de hoofdindeling in vier leef tijdsgroepen, biedt het gidsje ook gele genheid boeken van een bepaalde ru briek of een bepaalde prijs te selekte- ren, en kan men het boek zijner keuze naar believen alfabetisch op de titel dan wel op de auteur terugvinden. Van elke opgenomen uitgave wordt iets omtrent inhoud, strekking en waarde vermeld, t-rwiil door een bepaald teken soms een correctief wordt gegeven op het onderbreken in een (uiteraard globale) leeftijdsgroep. Natuurlijk wordt ook aangeduid of men met een jongens, dan wel meisjesboek te doen heeft. Hier wordt aan de ka tholieke opvoeder een instrument aan geboden dat een wezenlijke verlichting van diens, taak betekent dat principieel is en nauwkeurig werd bewerkt. AAN PAUL HINDEMITH de bekende componist is tijdens een plechtigheid in de Universiteit te Helsinki, bijge woond door de Finse president Juho Paasikivi en andere regeringsleiders, de Jan Sibelius-prijs uitgereikt, een van de grootste prijzen op muziekgebied (bijna 125.000 gulden). De thans 59-ja- nge Hindemith week uit naar de Ver enigde Staten toen de Nazi's zijn rau- H®.kalf .-on-Duits" veroordeeld hadden. Hij behoort thans tot de faculteit van de Yale Universiteit. DE NEDERLANDSE violist Willem Nos- ke heeft bij onderzoekingen naar 18e eeuwse muziek enige vondsten gedaan. Van de symphonie Köehel 425 van Mo. zart, bekend alsde „Linzer Symphonie", waarvan men aannam dat deze pas eni ge jaren na de dood van Mozart was verschenen, ontdekte hij de omstreeks 1786 in Amsterdam uitgekomen oor spronkelijke uitgave. Dit is hierom ook van belang omdat van deze symphonie het handschrift van Mozart nooit is terug gevonden. Deze allereerste druk, die zeer nauwkeurig verzorgd is wijkt op sommige punten af van de tot dus verre bekende Duitse uitgaven. Het be treft hier een van de weinige keren dat een symphonie van Mozart nog tij dens diens leven in druk verscheen Van Antonio Vivaldi vond Noske de tot nog toe onbekende oorspronkelijke uitgave van een tweetal vioolconcerten. Verder trof hij in een Duitse biblio theek een oud handschrift aan van de Ciacona van Tomaso Antonio Vitali. Van deze vioolcompositie die meer dan welk 18de eeuwse vioolstuk in onze tijd op willekeurige wijze is bewerkt, was volgens Noske tot dusverre geen oorspronkelijke bron bekend. Ook Al- phons Diepenbrock en Ottorino Respig- hi hebben bij hun transcripties voor viool en orkest van deze Ciacona slechtr een verkorte en geromantiseerde iü<* eeuwse versie onder ogen gehad. der abonnementsconcerten van het Residentie-Orkest had de allure van een Engelse „ouverture", in zoverre de dirigent sir Adrian Boult het orkest leidde, de befaamde pianiste der National Gallery: My ra Hess als soliste optrad en een belangrijk deel van pr°gramma door de Ve Symphony van Vaughan Williams in beslag werd ge nomen. be«innen met °ns respect te betuigen jegens een buitenlands dirigent t.vv, i Poult- dle °°k in den vreemde zich niet vervreemdt van zijn eigen mnJiVL 6n e6n middelmatig stuk muziek van eigen bodem durft uit te dragen een daad waaraan menige ge vierde Nederlander zich spiegelen kan. Als zodanig dus had deze avond een zeer eigen karakter. Men leefde niet in uitbundigheden en men onderging geen adembenemende conflicten maar alles verliep van Mozart's Symphonie in g en het Pianoconcert van Schumann tot de laatste noot van Williams' Symphonie in een rustige atmosfeer, waarvan de weloverwogen en gedistingeerde opvat- ïng van Sir Adrian Boi^lt een soort gentleman-agreement leek met genoemde componisten. Hij gaat hun muziek allerminst te lijf maar betuigt haar onophoudelijk reveren ties, zó zelfs, dat in meer verstilde passages hij de linkerhand meditatief bij de kin brengt, één vinger nochtans op geheven om direct een attaque van een instrumentengroep te kunnen verzorgen. Ook bij de begeleiding van het orkest toont Sir Boult zich hoffelijk jegens de soliste door zich gelijk een cavalier be taamt. geheel naar haar toe te draaien een dirigeerhouding die alleszins uit muzikaal oogpunt te billijken is, maar di" men nimmer aanschouwt. Het lag dus niet aan de dirigent, dat de befaamde soliste er vele malen naast greep; maar hij wist wèl te bewerken dat er óók dank zij haar spel en grote muzikaliteit, een sterke bezieling van beider musiceren uitging. De Ve Symphony van Williams is een werk uit later jaren waarin hij enkele vrijheden die vroegere muziek wel eens deden boeien heeft ingetoomd tot een academisme, dat voor ons tijdvak vol komen heeft afgedaan. Vooral het slotdeel geeft de indruk van orgel-improvisatie:' tijdens een Presbyteriaanse godsdienst plechtigheid, waarin nu eens fluit- en hobo-stemmen zalvend wegvloeien, dan weer in quasi-plechtstatóge koraalaccoor- den in de koperblazers uitbreken. Dit alles ondersteund door een soort pedaalbas die een verwaterd passecaille- thema doet gonzen. Aan de uitvoering was veel zorg besteed en ware Boult's keuze gelukkiger geweest, dan had men muzikaal Albion van een sterker zijde leren kennen die het stellig bezit. M. M. Bij de Uitgeverij N.V. Brepols te Turn hout Is Verschuerens modern zakenwoor- ■.lenboekje verschenen in een handig ft.r_ maat.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1955 | | pagina 7