auto-krachtbron van overmorgen
Een „monster" in Frankrijk en twee rijdende
proefkonijnen in Engeland
Geen onregelmatig
heden bij rheuma-actie
Maakt
PAGINA 7
Justitiële verklaring
DIT JAAR AL 22.648
NEDERLANDERS GE-
EMIGREERD
Gelderse plattelanders blijven
thuis
Koopavond 1
HET SAARGEBIED
FLINKE STRAFFEN VOOR
DRONKEN AUTOBESTUURDERS
■m
Simpel en snel
(Van onze verslaggever).
Enige tijd geleden hebben enkele Ne
derlandse dagbladen de mogelijkheid
geopperd, als zouden zich bij de jongste
rheuma-actie van het Nationaal Rheuma-
fonds onregelmatigheden hebben voorge
daan. Teneinde deze insinuerende ..praat
jes" definitief uit de wereld te helpen
heeft het Rheumafonds zich terzake om
inlichtingen tot de minister van Justitie
gewend. De volgende verklaring van de
zijde van het ministerie is het resultaat.
„Het resultaat van het politiële onder
zoek dat naar het verloop van de beken
de rheuma-actie van het Nationaal Rheu
mafonds is ingesteld, geeft, geen enkele
grond voor de veronderstelling, dat de
deelnemers door manipulaties mei de
verrassingscouvertjes enige invloed op
de uitslag hebben uitgeoefend. Ook overi
gens is bij dit onderzoek niets gebleken
van enige onregelmatigheid".
Het bestuur deelt ons voorts mede, dat
als voorlopig resultaat van bedoelde
actie de netto-opbrengst, met inbegrip
van de ontvangen giften op ruim twee
millioen gulden gesteld mag worden. Na
de totale afwerking, die eerst over
eenkomstig de voorschriften van het mi-
ministerie van Justitie in Februari 1956
kan worden afgesloten, is het definitieve
bedrag vast te stellen.
Tot en met het derde kwartaal zijn dit
jaar 22.648 Nederlanders naar overzee
vertrokken om zich elders een bestaan op
te bouwen. Veruit het grootste aantal
ging naar Australië en Canada, landen
die resp. 9884 en 617Ó Nederlanders trok
ken. Voor wat Canada betreft betekent
dit een flinke achteruitgang vergeleken
bij de eerste 9 maanden van het vorige
jaar toen het 14979 Nederlandse emigran
ten ontving. De belangstelling voor
Australië stijgt echter naar dat Tand
vertrokken tot en met het derde kwartaal
1954 8111 Nederlandse emigranten. Deze
Zelfde tendenz blijkt o°k uit de cijfers
van de aanmeldingen voor emigratie.
Aangemeld hebben zich de eerste 9
maanden 1954 voor emigratie naar Cana
da en Australië resp. 15483 en 16475 men
sen voor 1955 bedragen deze cijfers 7017
en 19723. Het totaal der aanmelingen tot
en met het derde kwartaal is voor 1954 en
1955 resp. 37518 en 40844.
Het Gelderse platteland blijkt nagenoeg
geen belangstelling meer te koesteren
voor emigratie. Het aantal aanmeldingen
vandaar is dan ook zeer gering behoudens
in de stedelijke centra Apeldoorn, Arn
hem en Nijmegen. Australië trekt ook
hier de meeste belangstelling. Van de in
totaal 661 geëmigreerden uit Gelderland
gedurende het derde kwartaal dit jaar
zijn er namelijk 348 naar Australië ge
gaan. Voorts 148 naar Canada 91 naar
Zuid-Afrika, 42 naar Amerika en 21 naar
Nieuw-Zeeland.
De landdag van het Saargebied is voor
Vrijdag bijeengeroepen, om het ontslag
van de regering goed te keuren. De rege-
ring-Hoffmann, die reeds haar ontslag
heeft aangeboden, blijft als zakenkabinet
aan, zolang zfl niet door het parlement
van haar functies ontheven is.
De 67-jarige Heinrich Welsh wordt als
mogelijke kabinetsformateur genoemd.
Hij behoort tot de christen-democraten en
zou voor de neen-stemmers en hun poli
tieke tegenstanders aanvaardbaar zijn. De
pro-Duitsers beschouwen hem als onaf
hankelijk.
Welsh is voorzitter van de sociale ver
zekeringsraad van de Saar. Indertijd
hielp hij Robert Schuman, de latere
Franse minister van buitenlandse zaken,
ontsnappen, toen deze naar het concen
tratiekamp gezonden werd. Welsh was
toen rechter in het door de Duitsers be
zette Metz.
pe drie pro-Duitse partijen in de Saar
hebben gisteren inmiddels aan dë Saar-
landse regering verzacht om op 4 Decem
ber de nieuwe verkiezingen te doen plaats
vinden. Dit zou echter aldus verluidde
in regeringskringen in het Saargebied, niet
mogelijk zijn voor half Januari.
De Westduitse minister van buiten
landse zaken, von Brentann. heeft gister
avond te Parijs verklaard er van over
tuigd te zijn, dat de uitslag van het refe
rendum de Frans-Westduitse betrekkingen
niet zal schaden. Frankrijk heeft, aldus
minister von Brentano, de uitslag van het
referendum met „voorbeeldige correct
heid'' aanvaard.
Hij zei er zeker van te zijn, dat de
Westeuropese Unie een oplossing voor het
Saarprobleem zal vinden.
Ook voor de Maastrichtse rechtbank
zijn Maandag flinke straffen geëist tegen
autobestuurders, die er van werden ver
dacht dronken achter het stuur te hebben
gezeten. De koopman W. B.. die volgens
de dagvaarding in een dronken bui een
handwagen achter zijn auto had gebon
den en daarmee op de openbare weg ver
keersmoeilijkheden had veroorzaakt,
hoorde een maand gevangenisstraf en in
trekking van het rijbewijs voor zes maan
den tegen zich eisen.
Tegen de vertegenwoordiger A. 't V.
uit Maasbree, die dronken en zonder rij
bewijs zou hebben gereden, was de eis
drie weken gevangenisstraf en ontzetting
van de rijbevoegdheid voor een jaar. Uit
spraak in deze zaken op Maandag 7 No
vember.
Men noemde de wagen eenvoudig en gemoede
lijk „Het Monster". Het betrof een wat verveloze
Renault van het type „Frégate"; en wellicht zou het
geheim van „Het Monster" nog wel een paar maan
den achter de coulissen van Frankrijks grootste auto
mobielfabriek verborgen zijn gebleven, ware het niet
dat npgemelde „Frégate'' volgepropt met fabrieks-
ingenieurs en een onuitwarbaar instrumentarium
enkele weken geleden op een bijzonder ochtendlijk
uur tijdens een proefrit op een der „routes nationa-
les'! bezuiden Parijs een aldaar voorttuffend auto
technicus was gepasseerd. Het viel die technicus op,
dat er een uiterst curieus geluid onder de motorkap
van de fabrieks-Frégate te beluisteren viel. Van dat
De Fransen zijn met deze experimen
ten stellig de enigen niet. Zowel in de
V.S. als in Duitsland zijn enige turbine
motoren, geschikt voor gebruik in auto
mobielen. het tekenkamer-stadium reeds
voorbij, en in Engeland bracht de Rover-
fabriek te Birmingham vijf jaar geleden
al een experimentele turbine-wagen in
de vaart, een toonbeeld dat later o.m. door
de Austin-fabrieken werd gevolgd. Men
streeft bij dit alles naar de constructie
van een snelle, soepele wagen; zonder
versnellingsbak, lopende op goedkope ke
rosine; ongevoelig voor buiten-temperatu
ren zodat zowel kokende als bevroren
motoren tot het verleden zullen beho
ren; en voor het overige van een, in prin
cipe zo simpele constructie, dat de kosten
van onderhoud het absolute nulpunt zul
len benaderen.
Doch ziet: zoveel jaren nadat de tur
bine-motor onder meer in de vliegtuigin
dustrie zijn triomphtocht begon, is men
er in de automobiel-techniek nog altijd
niet in geslaagd, de modernste kracht
bron in een voor automobielen practisch
bruikbare vorm te gieten. Het bleek op
de eerste plaats moeilijk, een compacte
(kleine) turbine-motor te bouwen. De
turbo-motor vraagt van nature namelijk
volume.
Al zijn voornaamste onderdelen de
compressor, de verbrandingskamer en de
turbines zelf verliezen namelijk een be
langrijk deel van hun rendement zo gauw
men, bijvoorbeeld, een vliegtuigmotor op
schaal begint te verkleinen. Een andere
moeilijkheid is gelegen in het feit, dat de
turbine-motor bij zijn constructie speciale
en kostbare legeringen vraagt; waarbij het
wellicht interessant ts. te melden dat de
bladen der turbine tot 40.00.' toeren per
minuut moeten kunnen maken, daarbij
bloot staande aan een centrtfugaalkracht
die vele tonnen bedraagt. De bekende En
gelse vakjournalist Gordon Wilktns ont
hulde onlangs in dit verbond, dat een
auto-turbine 80 tot 150 van deze turbo-
bladên nodig heeft en dat de Engelsen
met al hun ervaringen op dit gebied, er
nog steeds niet in geslaagd zijn- de prijs
van één turbo-blad beneden de 5 Pond
Sterling te brengen. Voor het overige wor
stelt de automobiel-techniek ten overvloe
de nog met de grote hoeve. lheid brand
stof welke een turbinemotor nog altijd
consumeert. Dat gebruik bedraagt per
geleverde pk, tweemaal zoveel als dat
van onze benzinemotor, met, onder meer,
nog deze complicatie dat een turbine 70
delen lucht inhaleert tegen 1 deel brand
stof (bij de benzinemotor is de verhouding
15:1). Dat laatste betekent practisch, dat
slden
nv. I
3.58
>.071
1.21
Rrier
0.011
2.72
Nij-
Veurt
>nv.t
enter
0.15>
38.22
Jrave
DAM
29 u.
CHT.
19 u.
'Ten.
legen
3 en
s'--irp
Rtjn-
enaal
sburg
Zut-
rburg
iter
loven
nacht
men, zo men een auto-turbo 100 pk. wil
doen leveren aan de drijfwielen, men on
der de motorkap bovendien nog 250 extra
p.k. moet produceren ten gerieve van
de compressor die de lucht aan de ver
brandingskamer levert.
Zowel Rover als Austin zjjn dit pro
bleem reeds min of meer de baas. Z(j be
nutten zgn. „heat-exchangers", door mid
del waarvan men de hitte der uitlaat
gassen benutten kan om de inkomende
lacht te verhitten, zodat men minder
brandstof nodig heeft om de juiste gas-
temperatuur in de verbrandingskamer te
bereiken.
Het basis-principe van alle, zich nu in
een experimenteel stadium bevindende
auto-turbines wijkt nauwelijks af van dat
waarvan de Rover-ingenieurs zich in
1950 reeds bedienden. Het komt, schets
matig weergegeven hier op neer: een
roterende compressor levert gecompri
meerde lucht naar een verbrandingska
mer, waar zij in contact gebacht wordt
met kerosine; de brandende kerosine doet
de gecomprimeerde lucht uitzetten: zij
blaast als een stroom heet gas tegen
de bladen van de zgn eerste turbine
die zowel de compressor als de brand-
stofpomp aandrijft; bet gas brengt ver
volgens een tweede, vrije turbine in be-
De Rover-turbo: goed voor 200 pk.
en 250 kmu. of daaromtrent
ober-
orgen
55 uit
00 k.
2 k..
56 17
75 k.
36 k.
104
weging en deze turbine levert dan de
p.k.'s voor het aandrijfmechanisme van
de wagen.
De voordelen van deze motor zijn o.a.
een enorme acceleratie, het ontbreken
van nog altijd licht toucheerbare automo
bielonderdelen als versnellingsbakken,
koppelingen carburators, radiators en
motorkoelsystemen en een wel zeer sim
pele methode van onderhoud. Het blijkt
dat turbine-bladen hun 43.000 toeren/min.
gedurende meer dan 50.000 k.m- zonder
schade verdragen; en het schoonmaken
der verbrandingskamers, nodig na iedere
20.000 k.m. vergt slechts enkele minuten eti
is kinderwerk, vergeleken bij het ont
kolen van een benzinemotor.
De Rover-fabriek, wier 200 P.K. turbo
wagen in 1952 reeds een snelheid van
244.5 K M. per uur haalde, is in het stre
ven naar een handelbaarder apparaat in
tussen al zo ver gevorderd, dat het jong
ste Rover-turbo-proefkonijn (een staart-
motor, overigens) practisch al gelijkwaar
dige prestaties levert met een, tot een
vermogen van ..slechts" 120 P.K gekal
meerde krachtbron, en hoewel er nog vele
moeilijkheden te overwinnen blijven (een
turbo-wagen remt, bijvoorbeeld, niet op
63 k.
>0 k..
17 100
69 20
etten,