Vacantietoeslag-motie slot van
debat Binnenlandse Zaken
Rapportering over Suriname en
Antillen niet meer vereist
Financieel-econ. aspecten werden
bekeken
Russische oliedeskundigen in
N. Delhi aangekomen
KKERTJES"
Begroting van
de hamer door.
Uitbreiding Staten-Generaal
volgende week in behandeling
Justitie onder
FILMS
DEZE WEEK
Minister Beel: regering legt motie
(die geen kans maakt) naast zich neer]
Gloeilampjes
Gr. Brittannië wenst
geen arbitrage
De besprekingen van mr Utoyo Ramelan
Terreur op Cyprus
bereikte hoogtepunt
Bezoek van de Sovjetleiders een
persoonlijk succes
„De Helden zijn vermoeid", boeiende film
van Yves Ciampi
„Les Chiffonniers
d'Emmaus"
VRIJDAG 23 NOVEMBER 1955
PAGINA 5
De kwestie-Buraimi
Geen vereenvoudiging
grenswijziging
Zivarte dag voor Britten
GESCHENKEN VAN DE
WEST VERSCHEEPT
GOEDKOPER EMIGREREN
NAAR NIEUW-ZEELAND
helpen direct I
Het werk van Abbé Pierre door
Robert Dorène verfilmd
Kerkelijk en burgerlijk
recht
Opnieuw de zaak
Anneke Beekman
HOUTOPSEAGPLAATS
UITGEBRAND
's-GRAVENHAGE, 24 November 1955.
De Tweede Kamer beeft hedenavond aanhoord het antwoord van minister
Beel aan de sprekers, die het woord hadden gevoerd over de begroting
van Binnenlandse Zaken. Na enige repliek werd de begroting z.h.s. aan
genomen, onder aantekening, dat de communistische fractie „onze
Russische vrienden", zei de voorzitter Gerbrandy geacht werd te hebben
tegengestemd.
Het debat mondde uit in een motie van de heer Blom (P.v.d.A.)waai in
de regering werd uitgenodigd onmiddellijk, geraadpleegd de Centrale Com
missie voor Georganiseerd Overleg in ambtenarenzaken, de vacantietoeslag
voor het rijkspersoneel met 2 pel te verhogen. Minister Beel ontraadde deze
motie ten sterkste en waarschuwde de Kamer dat, indien zij de motie zou
aannemen, de regering genoodzaakt zou zijn haar naast zich neer te
leggen. De kans dat dit zal gebeuren is echter nihil, want de motie werd
alleen ondersteund door leden van de P. v. d. A. en door de communistische
fractie.
Nog voordat de minister had geantwoord namen de heren Stapelkamp
(A.R.), Beernink (C.H.) en Van der Zanden (K.V.P.) een voorlopig
afwijzend standpunt in. Dinsdag bij de aanvang der vergadering jgaTover
de motie worden gestemd.
Minister Beel en met hem de heren
Stapelkamp, Beernink en Van der Zanden
vonden, dat deze kwestie niet in de
Kamer maar in het Georganiseerd Overleg
thuishoort. De minister zeide, dat de re
gering in die kring de verbetering van de
vacantieregeling aan de orde zal stellen,
indien gebleken is. dat het bedrijfsleven
voldoende gebruik maakt van de verrui
ming der richtlijnen. De overheid kan niet
voorgaan, omdat voor haar de voorwaarde,
dat de prijzen door deze verbetering der
secondaire arbeidsvoorwaarden, niet mo
gen stijgen, niet kan worden gehanteerd.
De heren Blom (PvdA) en Reuter (CPN)
waren daarentegen van mening, dat de
regering het voorbeeld moest geven aan
het particuliere bedrijfsleven. De minister
stelde hier tegenover, dat de overheid dit
standpunt in het verleden nog nooit had
ingenomen.
Ten aanzien van het personeelsbeleid
deelde de minister mede, dat een uitge
werkt plan tot bevordering van de bezits
vorming onder het rijkspersoneel aan de
ministerraad is aangeboden. Alvorens een
concreet voorstel hiervan te maken is het
advies gevraagd van de regeringsdelegatie
in het georganiseerd overleg. Dit advies
was van dien aard dat de minister en zijn
ambtgenoot voor de Publiekrechtelijke Be
drijfsorganisatie deze kwestie opnieuw in
studie hebben genomen.
De heer Maenen (KVP) die gepleit had
voor een progressieve vacantie toeslag ver
band houdend met de gezinsgrootte, kreeg
ten antwoord, dat de rijksregeling va
cantietoeslag berekend over salaris plus
kinderbijslag reeds gunstiger is dan die
van het particuliere bedrijfsleven. Mocht
in het Georganiseerd Overleg echter een
voorstel worden gedaan om te komen tol
de door de heer Maenen bedoelde regeling,
dan zou de minister dit voorstel gaarne
voorleggen aan de raad voor de burger
lijke rijksdienst uit de ministerraad.
De staatscommissie voor de ziekenfonds
wet heeft een interimrapport (met min
derheidsnota) uitgebracht over de zieken-
kostenregeling voor de ambtenaren, dal
thans behandeld zal worden in het kabi
net. De staatscommissie voor de pensioen
wetgeving heeft heden een interimrapport
uitgebracht aan de Koningin. Het defini
tieve rapport zal nog enige tijd op zich
laten wachten. Het interimrapport behan
delt de aanpassing aan de toekomstige al
gemene ouderdomsvoorziening, de degres-
sie in de pensioenen, de aanpassing aan
het huidige loonpeil en de automatische
aanpassing aan de loonontwikkeling.
De minister meende, dat het georgani
seerd overleg bevredigend werkt. Alleen
Een wereldmerk
van Zwitsers,
fabrikaat
Livorno
Toen enige terreinknechten in het sta
dion alhier voorbereidingen troffen met
het oog op de voetbalwedstrijd tussen
Italië B en Hongarije B, die daar Zondag
wordt gespeeld, kregen ze de schrik van
hun leven. Vlak voor de opgang naar
de tribune ontdekten zij een landmijn.
Achteraf bleek dat het hier een z.g.
pantsermijn betrof, die alleen tot ont
ploffing komt wanneer er een gewicht
van meer dan 200 k.g. op wordt ge
plaatst. Intussen is men toch een beetje
huiverig geworden en vermoedelijk zal
de wedstrijd op een ander terrein ge
speeld worden, omdat men eerst zeker
heid wil hebben dat er op of rond het
terrein nog niet meer dergelijke verras
singen te vinden zijn.
Den Haag
De „Neboma" is opgericht en voorlopig
zijn er dertig leden toegetreden. Wat dat
is, de „Neboma"? Onder deze afkorting
gaat de Nederlandse Bond voor Manne
quins schuil. Natuurlijk zijn het meren
deel van de leden dames, maar ook
heren, die dit beroep uitoefenen, kunnen
zich opgeven. Tot de doelstellingen van
de bond behoren het aangaan van een
collectieve verzekering ingeval van
ziekte of ongeval, het vaststellen van
minimum-honoraria en onkostenvergoe
dingen.
Charleville Fran krijh)
Jules Titeux is zijn hoofdpijn kwijt.
Daar had de 73-jarige oud-strijder uit
de eerste wereldoorlog de laatste maan
den steeds last van. Maar Zondag kwam
er een eind aan zijn lijden, toen hij
u neemt het ons wel niet kwalijk zo
maar een kogel uit zijn neus peuterde.
Bij nader onderzoek bleek het een Duitse
kogel te zijn van drie centimeter lengte.
Toen herinnerde de Fransman zich, dat
hij bij de gevechten gewond was ge.
raakt en in Duitse krijgsgevangenschap
was verpleegd. Van een kogel in zijn
hoofd had hij echter nooit iets gemerkt.
Hij is nu even verbaasd als de dokters
die zich met het geval bezig houden.
Harderwijk
Er werd in deze schone plaats een
nieuwe fabriek geopend. Natuurlijk was
ook de burgemeester er bij, zeer in zijn
nopjes met de uitbreiding van de
industriële mogelijkheid in zijn ge
meente. Hij hield zijn vreugde ook niet
onder zich en zeide te hopen, dat meer
industrieën de weg naar Harderwijk zou
den weten te vinden. „We hebben hier
geen stakende mensen", zei hij „en het
is hier het centrum van het land".
te overtuiging niet zou behoeven te wor
den gegrepen.
De kwestie van het herstel van de pen
sioenrechten der gezuiverden zal volgende
maand worden afgewikkeld. Zij, die lan
gere straffen dan 10 jaar hebben gekre
gen, zullen echter van pensioen blijven uit
gesloten.
Niet verontrustend
Wat de financiële positie der gemeenten
betreft zeide minister Beel de critiek van
de heer Schops (PvdA), die een zeer ver
tekend beeld van de situatie zou hebben
gegeven, niet te kunnen accepteren. Hij
noemde de financiële positie der gemeen
ten niet verontrustend. De subsidieverho
ging van de uitkering uit het gemeente
fonds zal beperkt worden tot die gemeen
ten waar na een grondig onderzoek is ge
bleken, dat deze verhoging absoluut nood
zakelijk is. De minister bestreed de be
wering, dat de normale uitkeringen geen
rekening houden met de gestegen kosten
van de gemeenten. Hij illustreerde dit met
de volgende cijfers: in 1948 werd aan de
gemeenten in totaal 394 millioen gulden
uitgekeerd; voor 1956 is 965 millioen gul
den geraamd. Ad Int.
Groot-Brittannië heeft Maandag j.l.
in een nota het voorstel van Saoedi-
Arabië, om het geschil over de oase
Buraimi aan arbitrage te onderwer
pen, van de hand gewezen. De oase,
die rijk is aan olie, werd, zoals bekend
kort geleden onder leiding van de
Britten bezet, ten behoeve van de sul
tan van Muscat en de sjeik van Abu
Dhabi, met wie Gr.-Brittannië verdra
gen heeft. Groot-Brittannië is van oor
deel, dat het arbitragevoorstel „niet
van werkelijkheidszin getuigt".
In de nota werd verder verklaard,
dat „het geld, dat door de Saoedische
regering de afgelopen drie jaar in het
betrokken gebied is uitgedeeld" niet
kan worden teruggenomen. „Evenmin
kan het omkopen en de intimidatie
van sjeiks en stamleden ongedaan
worden gemaakt".
De Nederlandse afgevaardigde, mr C.
Schürmann, heeft Donderdag in de Be-
heerschapscommissie der Verenigde Na
ties betoogd, dat het verstrekken van in
lichtingen over Suriname en de Ned. An
tillen niet meer vereist is. Beide gebieden
zijn gelijkwaardige deelgenoten gewor
den en hebben volledige autonomie in
binnenlandse aangelegenheden verkregen,
aldus mr Schürmann. De drie landen:
Nederland, Suriname en de Nederlandse
Antillen, zijn uit eigen vrije wil een nieu
we rechtsorde aangegaan. Volgens het
nieuwe statuut zullen zij de eigen belan
gen zelfstandig behartigen en op voet van
gelijkwaardigheid de gemeenschappelijke
belangen verzorgen. De Nederlandse af
gevaardigde verzocht de commissie eraan
MINISTER BEEL
Plan tot bezitsvorming
bij de jong
ste loonon
derhandelin
gen is hel
overleg vast
gelopen. De
minister
heeft de cen
trale com
missie ge
vraagd te ad
viseren over
de wijze,
waarop een
dergelijke si
tuatie in de
toekomst kan
worden ver
meden. Afge
sproken is,
dat alles zaJ
worden gedaan, dat de delegaties in het
Georganiseerd Overleg steeds tijdig de re
geringsvoorstellen zullen ontvangen. Naar
zijn mening, was er steeds sprake van een
werkelijk overleg. De motie-Tendeloo over
de gehuwde ambtenares zal door de rege
ring in overweging worden genomen tege
lijk met de vraag, of dit probleem niet ook
op een andere wijze kan worden benaderd.
De heer Maenen (KVP) kreeg de toezeg
ging, dat de randgemeenten van Helmond
opnieuw gehoord zullen worden over de
grenswijzigingsplannen. Het totale beeld
van de gemeenschapsraad te Zuilen, zoals
die zich thans aftekent, noemde de be
windsman niet ongunstig. Voor een ver
eenvoudiging van de grenswijzigingsproce
dure in eenvoudige gevallen zag de mi
nister voorlopig nóg geen weg.
De minister betwijfelde of het mogelijk
zou zijn het plan-drinkwatervoorziening
onrendabele gebieden in versneld tempo
uit te voeren Bij de huidige krapte op de ^ee legerauto''s in een hinderlaag en
arbeidsmarkt zullen we blij mogen zijn
als we niet achterraken op het huidige
tijdschema, zo meende hij. Een waarborg
som voor de candidaatstelling voor Pro
vinciale Staten achtte hij niet nodig, daar
zich hier nooit het euvel van tè veel
lijsten heeft voorgedaan.
Naar wjj vernemen is tijdens de ont
moeting van gisteren tussen de Indonesi
sche ambassadeur in speciale missie, mr
Utoyo Ramelan en minister Luns op het
ministerie van Buitenlandse Zaken het
oriënterend gesprek ter voorbereiding van
een NederlandsIndonesische conferentie
op ministerieel niveau voortgezet. Daarbij
zouden in het bijzonder de financieel-
economische aspecten zijn besproken.
Vanavond zullen mr Utoyo Ramelan en
enige andere Indonesische autoriteiten
gast zijn aan een diner, dat minister Luns
te zijnen huize zal aanbieden. Ook enkele
leden van het kabinet, onder wie de
ministers Zijlstra en Van de Kieft, zullen
aan dit diner aanzitten.
Naar verluidt kan niet worden ver
wacht gezien ook het feit, dat er be
halve het diner nog geen volgende ont
moeting is vastgesteld en de besprekin-
Gisteren was het de slechtste dag
voor de Britten op Cyprus, sinds op
standige eilandbewoners een nieuwe
golf van terreurdaden hebben ontke
tend. In de nabijheid van Nicosia werd
een Britse sergeant vanuit een auto
met een automatisch wapen doodge
schoten. In centraal-Cyprus liepen
gen van de afgelopen dagen alle een
oriënterend karakter hebben gehad
dat het voor het einde van deze week
zal kunnen komen tot een afgerond
voorstel omtrent de opzet van een te
houden ministeriële conferentie tussen
Nederland en Indonesië, zoals mr Utoyo
de vorige week bij .aankomst op Schip
hol zeide te verwachten.
Naar uit kringen van de Australische
delegatie bij de Verenigde Naties wordt
vernomen, zal de Australische ambassa
deur in Nederland, Hugh McClure. Vrijdag
naar Den Haag terugkeren in verband met
de besprekingen, die mr Utoyo Ramelan
thans in Nederland voert ter voorberei
ding van een NederlandsIndonesische
conferentie.
De geschenken, die het Koninklijk Paar
bij zijn bezoek aan Suriname ontving, zijn
met het m.s. „Bonaire" van de K.N.S.M.
naar Nederland verscheept.
De regering heeft de Staten van Suri
name medegedeeld, dat de kosten met het
oog op het koninklijk bezoek aan Suriname
naar verwachting de 200.000 niet zullen
overschrijden. Aanvankelijk was 100.000
uitgetrokken; dit bedrag werd later ver
dubbeld.
te denken, dat de uitdrukkelijke wens
van Suriname en de Antillen niet was
uitgegaan naar onafhankelijkheid, doch
naar handhaving van de verbondenheid
met de kroon en met Nederland.
Suriname
De premier van Suriname, dr J. Fer-
rier, gaf de commissie de verzekering, dat
„het statuut alles inhoudt, wat we wens
ten en waarvoor we werkten". „Het be
lichaamt alles, waarvoor de Verenigde
Naties ijveren en wat zij ter sprake brach
ten op het gebied van de rechten van de
mens, waaronder het zelfbeschikkings
recht."
Dr H. van Ommeren, voorzitter van de
Surinaamse Staten, zei o.m.: „Suriname
is er zich volledig -an bewust, dat het op
het ogenblik meer te ontvangen dan te
geven heeft. Daarom te meer prijzen wij
ons gelukkig, voor dit forum van de Ver
enigde Naties te verklaren, dat wij het
Nederlandse standpunt, dat in werkelijk
heid het standpunt van het gehele konink
rijk is, steunen. Wij doen dit van ganser
harte en in alle oprechtheid, omdat Su
riname de verkregen autonomie als een
volkomen autonomie beschouwt."
Ned. Antillen
De premier van de Nederlandse Antil
len, mr E. Jonckheer, verklaarde: „De
Nederlandse Antillen wensten zich niet
van Nederland af te scheiden om een on
afhankelijke staat te vormen Zij meen
den, dat onderlinge afhankelijkheid op
basis van vrije verbondenheid hetzelfde
doel was als de V.N. in gedachten had
den."
De voorzitter van de Antilliaanse Sta
ten, J. Irausquin, zeide, dat het niet ver
enigbaar met de binnenlandse toestand
op de Antillen is, dat de Antillen een
gebied moeten blijven uitmaken, waar
over nog steeds inlichtingen aan de V.N.
moeten worden verstrekt. ,,Wij zijn niet
meer een kolonie van Nederland, wij zijn
zelfstandig, dankzij onze grote inspannin
gen om onszelf te bevrijden van koloniale
banden en dank zij het begrip, dat Ne
derland toonde".
De commissie zal Vrijdag de bespreking
van deze kwestie voortzetten.
Wat de politie aangaat, zeide de minis
ter, dat de personeelssituatie in het afge
lopen jaar is verbeterd. Niet de salariëring
maar het gebrek aan huisvesting is oor
zaak van de personeelsmoeilijkheden in de
grote steden. Bij wijze van experiment
wordt in Arnhem een enquête ingesteld
naar de verhouding tussen politie en pu
bliek.
Over de opbouw van de B.B. was de
minister in het algemeen tevreden. Ver
plichte deelneming noemde hij het laatste
middel, waarnaar echter volgens zijn vas-
werden met stenguns beschoten.
Daarbij verloor een soldaat het leven,
terwijl een officier en een andere sol
daat gewond werden.
In een winkelwijk van Nicosia wer
den twee patrouille-auto's door bom
men buiten werking gesteld. Een sol
daat werd hierbij licht gewond. Aan
de rand van de stad werd een Britse
legerplaats met machinegeweren be
stookt. -
In het centrum van Limassol ont
plofte een bom in het politiebureau.
In Famagusta werd een bom naar de
woning van een Britse onderofficier
geworpen. Evenmin als bij de ontplof
fing in Limassol vielen hier slacht
offers.
Gisteren zijn in New Delhi vijf van
de negen Russische oliedeskundigen
aangekomen, die volgens de Sovjet
toezeggingen naar India zullen worden
gezonden. Zij zullen de regering van
India bijstaan en van advies dienen bij
het zoeken naar olievindplaatsen en
later technische bijstand verlenen bij
olieboringen. De Russische deskundi
gen zullen o.a. een studie maken van
de Ganges-Brahmaputradelta in Assam
en van gebieden in Bihar en West-
Bengalen in Oost-India en Uttar Pra
desh in het Noorden van het land.
Het wordt niet onmogelijk geacht,
dat de Sovjet-Unie zich bereid zal ver
klaren ook een aantal atoomdeskun
digen te zenden. Men gelooft echter
niet, dat de Russen zouden overwegen
India te helpen bij de bouw van een
atoomkrachtcentrale. De regering van
India is trouwens van mening, dat het
land zelf over voldoende middelen be
schikt om binnen vijf jaar een derge
lijk krachtstation te kunnen bouwen.
Inmiddels wijst alles erop, dat het
bezoek van de Russische leiders
Boelganin en Kroesjtsjef aan India
bezig is te worden tot een groot
persoonlijk succes voor beide man
nen Voornamelijk is dit een gevolg
van hun „ongedwongen" optreden
en de belangstelling die zij tonen
voor alles wat zij in dit land hebben
gezien
Kroesjtsjef en Boelganin vermijden
het overigens zorgvuldig bijzondere
belangstelling te tonen voor de Indiase
communisten Toen de Russische par
tijsecretaris op een gegeven moment
werd voorgesteld aan een communis
tisch lid van het parlement van de
Punjab, zeide hij: „Ik stel geen belang
in uw politiek Dat is uw eigen zaak;
u bent Indiër".
Lenin en Gandhi
Tijdens een receptie, die de Russen
gisteren werd aangeboden door de
premier van de staat Bombay, trok
maarschalk Boelganin een vergelijking
tussen Lenin en Gandhi. „Hoewel bei
den verschillende philosophieën had
den" aldus Boelganin, „zijn er toch
enkele punten van overeenkomst aan
te wijzen. Een daarvan is, dat een land
vrij en onafhankelijk moet worden
gemaakt". De Russische premier zeide
verder, dat „hoe langer onze vriend
schap zal duren, des te langer zal de
vrede gehandhaafd blijven".
Later op de dag werd de Russische
leiders een diner aangeboden door het
Indisch-Russische culturele genoot
schap. Tijdens dit diner nam Kroesj
tsjef het woord om te verklaren, dat
de resultaten van de Geneefse confe
rentie zeer klein kunnen worden ge
noemd. „Wij zijn hierover echter niet
geërgerd", aldus Kroesjtsjef. „Wellicht
waren de hangende vraagstukken nog
niet rijp voor een oplossing en was
het gunstige ogenblik daarvoor nog
niet aangebroken". Hij zeide verder,
dat de Westelijke gesprekspartners
nog altijd willen onderhandelen van
uit een positie van kracht. „Daarmee,
zullen zij bij ons niets bereiken Wij
zijn echter bereid een geschikter tijd
stip af te wachten voor de behande
ling van dan wellicht rijp geworden
vraagstukken om deze op te lossen in
het belang der volkeren", aldus de
Rus
Nu Nieuw-Zeeland onlangs ook is toe
getreden tot het intergouvernementele
comité voor Europese migratie (ICEM),
heeft dit voor de Nederlandse emigrant
naar Nieuw-Zeeland voor gevolg, dat
diens eigen bijdrage in de kosten van
overtocht wordt verminderd.
Tot vóór de toetreding van Nieuw-Zee-
land tot het ICEM was de figuur deze,
dat emigrerende eenheden onder de over
eenkomst, 200% hadden bjj te dragen
van hun aanslag in de loon-, c.q. inkom
stenbelasting, Daar nu behalve door Ne
derland en Nieuw-Zeeland ook door het
ICEM wordt bijgedragen, wordt de bij
drage dezer eenheden op 150% gesteld.
Emigrerende eenheden met een entry-
permit betaalden tot voor kort 300%.
Deze categorie zal in het vervolg bjj emi.
gratie naar Nieuw-Zeeland 200% te beta
len hebben.
Waarom
toch?
's-GRAVENHAGE, 24 November 1955
Hedenmiddag werd de begroting van Justitie in de rij van begrotingen,
die men vóór Kerstmis de Kamer wil doen passeren z. h. st. en met aan
tekening van tegenstemmen door de communisten, goedgekeurd. De rest
van de replieken, die nog moesten worden afgedaan, leverde niet veel
nieuws meer op. Ook bet antwoord van de minister niet, die niet veel
anders had te doen dan enkele zaken nog wat te verduidelijken en toe te
lichten. Zo wees hij nog eens de argumenten van de band, die de beer
Van Rijckevorsel (K.V.P.) in tweede instantie had aangevoerd om aan te
tonen, dat de regering verplicht zou zijn vroegere Nederlanders, die voor
Indonesië hadden geopieerd en daardoor bet Indonesische staatsburger
schap hadden verkregen, in ons land toe te laten.
E3Ï Blanken in het Afrikaanse oerwouc
Een reportage van de bekende schrijfster en journaliste Christine Garnier
over de onafhankelijke negerrepubliek Liberia heeft Yves Ciampi het idee
aan de hand gedaan van zijn nieuwste film „De Helden zijn vermoeid".
Deze vermoeide helden zijn mannen van allerlei nationaliteiten en van
verschillende politieke overtuiging, die in de tweede oorlog eikaars vijanden
zijn geweest en die nu ieder door eigen omstandigheden gedwongen
zijn hetzelfde lief en leed te delen in een land, waar negers de wet stellen.
In een land, waar de Westerse „beschaving" op wonderlijke wijze is. vermengd
met de zeden en de sfeer van het oerwoud.
In Free-City. een denkbeeldige stad in
de negerrepubliek, ontmoeten de tegen
spelers, de Franse ex-oorlogsvlieger Michel
Rivière (Yves Montand) en zijn Duitse col
lega Wolf (Curd Jürgens), elkaar in het
enige hotel, dat wordt gedreven door de
voormalige Parijse advocaat en collabora
teur Séverin (Jean Servais). Zij zijn tegen
standers. Rivière, sinds het einde van de
oorlog piloot bij een kleine luchtvaart
maatschappij, heeft bij een noodlanding
in de verbandtrommel een partij diaman
ten gevonden, welke hij onwetend ver
voerde. Hij is met de diamanten gevlucht
naar de negerrepubliek. Wolf ontpopt zich
als de detective van de eigenaar der dia
manten.
De verhouding, welke Rivière intussen
heeft aangeknoopt met Manuella, de vrouw
van de verlopen en aan de drank geraakte
Séverin (Maria Felix), doorkruist zijn po
gingen om aan Wolf te ontkomen. Op
Kerstavond bedrinken Rivière en Wolf
zich en laten tegenover elkaar het masker
vallen. Zij gooien het op een accoordje
en besluiten de diamantenbuit samen te
delen en met de opbrengst een eigen lucht
vaartmaatschappijtje te stichten. Een bijna
krankzinnige Séverin, die ontdekt, dat het
tweetal wil verdwijnen met medeneming
van Manuella, speelt zijn laatste troef uit.
Op de lagune van Free-City komt hij. na
zijn vrouw te hebben gedood, jammerlijk
om. terwijl de diamanten in het moeras
verdwijnen en Rivière achterblijft met een
zwaargewonde Wolf.
Dit niet alledaagse gegeven is door de
regisseur op boeiende wijze verfilmd. De
wanhoop van deze aan lager wal geraakte
blanken is als het ware tastbaar. Men wordt
gepakt door het uitzichtloze van hun be
staan in deze negerstaat met zijn voor
blanken moordende klimaat. Men wordt
overtuigd door de tegenstelling tussen de
uit hun land gevluchte Europeanen, voor
wie het spel eigenlijk uit is. en de figuur
van de „Streber" Villeterre (Gérard Oury),
die de dochter van een negersenator heeft
getrouwd om op die manier een belang
rijke plaats te kunnen innemen in deze
merkwaardige samenleving.
Bovenal munt deze film echter uit door
milieuschildering en typering. Wat dit
betreft moet men onwillekeurig denken
aan „De Ongenaakbaren", hoewel de pro
blematiek hier natuurlijk aanmerkelijk
minder in het spirituele vlak ligt.
Ciampi weet van het begin tot het einde
de beklemmende sfeer van donker Afrika
te handhaven, ondanks de aanwezigheid
van koelkasten coca-cola en andere Wes
terse invloeden in Free-City.
Een boeiende en interessante film, die
echter voorbehouden moet blijven voor
volwassenen.
Het werk van abbé Pierre onder de dak
lozen van Parijs heeft Robert Dorène
geïnspireerd tot het maken van de film
„Les Chiffonniers d'Emmaiis", die de Ne
derlandse titel „De voddenrapers van abbé
Pierre" kreeg.
De abbé spreekt zelf een proloog om
daarna aan een ander, die spreken! op
hem lijkt, de vertolking van zijn rol over
te laten. Door de ogen van de buurman
maakt de toeschouwer een aantal gebeur
tenissen mee, zich afspelend in en om een
vervallen villa, die de abbé heeft gekocht
en Emmaiis gedoopt en waarin hij hon
gerige zwervers onderdak biedt.
Yves Montand als de ex-oorlogsvlieger Michel Rivière in „De Helden gijn
vermoeid" van de Franse regisseur Yves Ciampi.
Het is een vreemdsoortig en bont ge
schakeerd gezelschap, dat hij in huize
Emmaüs bijeenbrengt. Landlopers, ontsla
gen gevangenen, gedesillusionneerde ex-
militairen en legionnaires, door de oorlog
van huis, haard en familie beroofde man
nen, latente alcoholisten, zij vormen teza
men de gemeenschap van Emmaüs, welke
wordt bestuurd door de abbé en zijn
secretaresse.
De abbé is niet in staat hun een geheel
nieuwe toekomst te geven. Maar hij weet
de bitterste nood te lenigen' en de volsla
gen wanhoop te matigen. Hij wacht zich
wel voor catechisatie, maar slaagt er in,
deze uit de maatschappij gestotenen weer
een gevoel van eigenwaarde te geven door
hen in te schakelen bij de bouw van een
voudige woningen voor gezinnen, die in
smerige krotten dreigen ten onder te gaan.
Natuurlijk blijven conflicten niet uit.
Niet alle leden van de gemeenschap Em
maüs blijken in staat loyaal te blijven.
Sommigen kunnen de verleiding, zichzelf
ten koste van de gemeenschap te bevoor
delen, niet weerstaan. Bovendien raakt
het geld van de abbé op. Er blijkt echter
ook een grote mate van solidariteit te
zijn gegroeid, want men besluit de voort
zetting van het bouwwerk mogelijk te
maken door het rapen van vodden. Wan
neer één der leden van de gemeenschap
omkomt als slachtoffer van zijn kame
raadschap, komt de gegroeide solidariteit
echter pas volledig tot haar recht.
Uit artistiek en filmisch oogpunt zou
men tegen deze verfilming, zoals onze
Parijse correspondent bij gelegenheid van
de wereldpremière reeds schreef, enige
bezwaren kunnen inbrengen. Deze bezwa
ren worden echter overvleugeld door de
eenvoud en waarachtigheid, waarmee deze
geschiedenis van Huize Emmaüs op het
witte doek wordt getoond. De vodden
rapers van abbé Pierre weten de toe
schouwers te boeien en te ontroeren en hun
sympathie te winnen door de ongekun
stelde goedheid, welke abbé Pierre in hen
weet te wekken. Daarom is een aanbeve
ling voor deze film op haar plaats.
DE H.
Freule Wttewaall (CH) had nog eens ge
pleit voor degenen, die hun Nederlander
schap hadden verloren en de aanvraag
om het Nederlanderschap op grond van
de wet. die dit mogelijk had gemaakt,
zagen afgewezen. Dat zijn er 100 van de
6800. zei minister Donker. De toepassing
van deze wet is zo ruim geschied, dat deze
honderd politieke delinquenten
drommels goed weten, waarom zij zijn af
gewezen.
Over een eventueel verplicht stellen
van de bloedproef bij verkeersongelukken
door alcoholmisbruik, wilde de minister
nog niet spreken, omdat hij het niet wen
selijk achtte van te voren reeds medede
lingen te doen over de inhoud van een
toekomstig wetsontwerp.
En dan was er nog het befaamde inge
trokken wetsontwerp over de reorganisa
tie van de rechterlijke macht. De intrek
king was dus niet inconstitutioneel ge
weest, dat had de Kamer toegegeven; mi
nister Donker legde nog eens uit, dat het
amendement het karakter van de te be
noemen adviesinstantie had gewijzigd.
Een ander staatsorgaan zou nu over de be
noemingen oordelen en dat achtte hij in
constitutioneel. Daarom had de minister
raad besloten de Koningin te verzoeken
het ontwerp terug te nemen. Een nieuw
voorstel kon hij tot zijn spijt niet doen
maar als de Kamer met een voorstel wil
de komen, waarin het onlosmakelijk ver
band tussen opleiding en benoeming zou
zijn gehandhaafd, wilde hij dat gaarne in
overweging nemen.
Het belangrijkste in de replieken was
dat gedeelte waarin werd teruggekomen
op de verhouding kerkelijk en burgerlijk
recht naar aanleiding van het Haarlemse
huwelijk en de zaak-Anneke Beekman.
Prof. Gerbrandy had nog eens de wen
selijkheid bepleit van een gesprek tussen
katholieke en protestants christelijke theo
logen en juristen, waartoe pater Stokman
zeide gaarne bereid te zijn. De laatste ging
ook in op de opmerking dat niet-katholie-
ken nu werden geraakt door een uitspraak
van de katholieke kerk. Dat is in het ge
val van een huwelijk onvermijdelijk zeide
hij. Het huwelijk is nu eenmaal een twee
eenheid, zoals ook prof. Gerbrandy had
betoogd en dat heeft in feite gevolgen
voor de niet-katholieke partij. Daarmee
wordt echter, zoals het Haarlemse geval
had aangetoond, wel degelijk zoveel mo
gelijk rekening gehouden.
Minachting voor de burgerlijke wet had
prof. Oud geconstateerd uit het Haarlemse
huwelijk, uit het schrijven namens de bis
schop van Haarlem, waarbij een huwelijk
ongeldig werd verklaerd, en uit het ach
terwege blijven van aandrang van kerke
lijke zijde op het teruggeven van het kind
Anneke Beekman. Voor de geestelijke, die
het huwelijk in Haarlem inzegende, was
er volgens pater Stokman geen noodzaak
geweest de wet te overtreden. Deze be
vond zich alleen in een psychologisch
conflict, maar hij heeft te weinig gewicht
toegekend aan de bepalingen van het bur
gerlijk wetboek.
Wat het tweede betreft zeide pater
Stokman, dat er in de brief namens de
bisschop van Haarlem letterlijk werd ge
zegd, dat „het burgerlijk huwelijk van de
heer T.. die katholiek is, voor de katho
lieke kerk geen geldig huwelijk is" Over
de geldigheid van het burgerlijk huwelijk
is niet gesproken; niemand, die daaraan
twijfelde. Als de B'sschop echter niet mag
schrijven dat dit huwelijk voor de Ka
tholieke Kerk niet geldig is. kan men
evengoed van hem verlangen, dat hij het
concilie van Trente afzweert
Ten derde was er dan het achterwege
blijven van aandrang van kerkelijke zijde
op de overgave van Anneke Beekman.
Op grond van het canonieke recht èn van
het natuurrecht, zouden de kerkelijke
overheden na het overlijden der ouders
hebben moeten zeggen: „Gij zijt in gewe
ten verplicht de katholieke opvoeding van
dat kind te voltooien". Alleen het besef,
dat wij katholieken ook burgers zijn van
de Staat heeft kunnen leiden tot de ver
klaring van kerkelijke zijde dat de be
trokken voogden niet in geweten verplicht
zijn het kind achter te houden Daarom
is het grievend dit te horen uitleggen als
een te geringe achting voor de burgerlijke
wet en de uitspraken van de rechter Niet
kunnende oordelen over wat het belang
van bet. kind eiste, zou een verdergaande
uitspraak op die Kerkelijke Overheid een
verantwoording hebben gelegd die zij
meende niet te kunnen dragen. Zij deed
derhalve wat zij ten respecte voor de bur
gerlijke rechtsorde kon doen en daarvoor
vroeg pater Stokman begrip, juist met het
oog op de in het geding gebrachte goede
verhoudingen in heel ons volk.
Pater Stokman zette verder nog uiteen,
dat de kern van het probleem dit is: of
er boven het positieve recht van de demo
cratische rechtsstaat nog hogere normen
van moraal zijn, waaraan iemand zich
meer gebonden kan achten dan aan het
positieve recht van de Staat. De overheid
moet natuurlijk het positieve recht hand
haven en ieder behoudt zijn verantwoor
delijkheid voor de wet, maar als men niet
erkent dat er hogere normen van moraal
zijn, dan vo-absoluteert men de rechts
staat en wordt ieder die ziin eigen gewe
ten volgt veroordeeld, ook moreel. Voor
deze misvatting van de positieve rechts
staat moet, aldus pater Stokman, ons Ne
derlandse volk worden behoed.
Bij de aanvang der vergadering had er
nog een tamelijk langdurig debat plaats
over de vaststelling van de werkzaamhe
den voor de volgende week. Daar de af
gevaardigden niet tijdig genoeg klaar zou
den kunnen zijn met het voorbereiden
hunner redevoeringen voor de begroting
van Buitenlandse Zaken, waarvan de me
morie van antwoord eerst heden zou ver
schijnen. had voorzitter Van Sleen het
voorstel gedaan om die tijd te besteden
aan het wetsontwerp Kernenergie en aan
een gedeelte van het wetsontwerp tot wij
ziging van de Grondwet namelijk inzo-
verre het de uitbreiding van de Kamer
betreft.
Men vond, dat het eerste ook bij hoofd
stuk X (Economische Zaken) kon worden
behandeld en wat het tweede betreft vond
men het niet juist (Oud VVD) de grond
wet in mootjes te behandelen.
De heer Van Sleen handhaafde echter
zijn voorstel, zodat de uitbreiding der
beide Kamers de volgende week in behan
deling zal worden genomen Over de be
handeling van het wetsontwerp betreffen
de de atoomenergie werd nog geen beslis
sing genomen.
F. S.
Gistermiddag om kwart over drie is een
hevige brand uitgebroken in de hout
opslagplaats van de firma Knappers aan
de Parallelweg te Bergen op Zoom. De
afgewerkte houten onderdelen voor een
honderdtal nieuwe woningen lagen in deze
loods opgestapeld Daarin vond het vuur
gretig voedsel. Toen de brand ontdekt
werd sloegen de vlammen reeds naar
buiten De brandweer stond tegenover de
loeiende vuurhaard machteloos, maar
slaagde erin een aangrenzende werkplaats
en de houtopslagplaats van de fa v. d.
Watering te behouden. De schade is nog
niet definitief vastgesteld, maar wordt op
ruim 150.000 geschat.
