Gemeenten willen meespreken
bij uitvoering Deltaplan
Bevolking vol bewondering
maar daarnaast ook bezorgd
BEN MALTHA
De WERELD eert MOZART
Nijhoff-prijs voor Amerikaan
Grootse vertolking van
Beethoven's Vijfde
waarom
Voorlichting over
van straf aan verkeerszondaars
Speciale zittingen gevolgd door
toelichting
VenkaJk
LEDEREN KLEDING
IDEALE KLEDING
Buitenlandse gasten aan het woord
Georges Duhamel:
j Carl Schuricht
Ernest Arise met:
Gabri el Marcel
Arthur Honegger
In het Concertgebouw
Initiatief van Amsterdamse kantonrechter
Voor vissers en Zeeuwsch-Vlaanderen
weinig soelaas
Ongerustheid op
onderdelen
Avond-U.T.S. krijgt
gelijkmatige lengten
Mozart en Dufy j
Hoe wordt liet Moerdijk-
kanaal
Vertaler van Nederlandse poëzie
Geen ontslag voor
huwende ambtenares
.Rooms-onrooms"
Musicus Alex de Jong f
VRIJDAG 27 JANUARI 1956
PAGINA 3
West-Brabant.
Geen tunnel naar
Zeeuwsch-V laanderen
BEN MALTHA'S
JANUARI-AANBIEDING:
f 129.-
f 165.-
f 149.-
desgewenst aangemeten
FRANSE PERS PROTESTEERT
TEGEN CENSUUR
Platonische liefde
Beslissing zal „niet zo gek lang
uitblijven
Een ielefoto van de opening van de
7e Olympische Winterspelen te
Cortina d'Ampezzo. Overzicht vun
het ij ss tad ion tijdens het afleggen van
de olympische eed.
Niet kopschuu
PASTILLES
In Haagse gemeentedienst
Eerste-Kamerleden betreuren
tegenstelling
Van onze Haagse redactie
De gemeentebesturen in het Delta-gebied willen betrokken worden in
liet overleg betreffende de uitvoering van de Delta-wet. Dit bleek uit het
applaus voor de woorden van burgemeester Bolkestein van Middelburg,
die gisteren op de Delta-dag in het Scheveningse Kurliaus pleitte voor
aanvulling in deze zin van artikel 1 van bet wetsontwerp tot afsluiting
der zeegaten. Deze Delta-dag was bijeengeroepen door de colleges van
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, Noord-Brabant en Zeeland. Bijna
'00 vertegenwoordigers van gemeentebesturen, Provinciale Staten, water
schapsbonden, Kamers van Koophandel, landbouw en visserij hadden aan
de oproep gevolg gegeven. Na inneidingen van prof. ir. J. T. Klein, buiten
gewoon hoogleraar te Delft en ir. A. G. Maris, directeur-generaal van de
rijkswaterstaat, stelden zij vele vragen, waaruit bezorgdheid en soms
ongerustheid sprak over financiële en andere bijkomende gevogen, welke
de uitvoering van het Delta-plan met zich zal meebrengen.
Aan het slot van de vergadering ver
klaarde mr. N. Bolkestein echter, dat ook
de bevolking van het. Delta-gebied in het
algemeen een groot voorstandster is van
het Delta-plan. Ook zij heeft daarvoor
Veel lof en bewondering en zij ziet de
grote voordelen zéér wel in. Daaraan
doen haar ongerustheid en kritiek op
sommige punten niets af. Een gelukkige
oplossing echter van bijkomende vraag
stukken zal, zo meent men, zeer kunnen
worden bevorderd door inschakeling van
de gemeentebesturen bij het overleg be
treffende de uitvoering.
Ongerustheid bleek er te leven over de
artikelen 5 en 8 van het wetsontwerp. De
burgemeester van Oud-Bejjerland, die
sprak namens 14 gemeenten in de Hoek
se Waard, meende dat artikel 5. waarin
wordt bepaald, dat bijkomende wer
ken en aanpassing of vervanging van be
staande werken voor rekening komen
van de lokaliteiten en dat het rijk slechts
®en tegemoetkoming in deze kosten be
hoeft te geven, in strijd is met het natio
nale karakter van het Delta-plan.
De burgemeester van Bruinisse toonde
zich erg ongerust over het feit, dat ook
niet betrekking t°t schade voor de mos-
se!- en oestercutures slechts gerept wordt
van een tegemoetkoming (art. 8). In ge-
termen spraken de voorzitter van
not hoogheemraadschap Brabantse Ban-
"Ük en de burgemeester van Middelburg.
Ir. Maris van wie men uiteraard geen
Rndere dan de ministeriële interpretatie
Va" het wetsontwerp kon verwachten
®eide in antw00rd, dat het ten aan-
Delta-gebied wordt geboden. Ir. Maris
antwoordde, dat zo'n oplossing voor de
oestercultuur bij Ierseke absoluut uitge
sloten is maar dat er voor de mosselen
iets betere perspectieven zijn.
Westbrabantse afgevaardigden braken
een lans voor een zo ver mogelijk naar
het noorden aangelegde dam in het Vol
kerak, waaroverheen een weg, ter ont
sluiting van West-Brabant. Als het aan
hen ligt moet deze dam in de eerste fase
van het. Delta-plan worden gebouwd. Ir.
Maris gaf ten antwoord, dat de regering
eerst moet weten waar zij aan toe is met
het Moerdijkkanaal. Er zijn twee moge
lijkheden. Óf de dam-wordt, tegelijk aan
gelegd met die in het Haringvliet of te
gelijk met die in de Oosterseheilde, die
pas in een latere fase aan de beut t komt.
Het enige wat op dit moment gedaan kan
worden is een beperkte verbetering van
de haven van Bergen op Zoom, welke
spoedig tot stand zal komen.
Zeeuwsch-Vlaanderen bleek bevreesd
voor een nog groter isolement dan thans.
De eilanden zullen als het plan is uitge
voerd verlost zijn uit hun isolement en
dan zal het onze nog scherper uitkomen,
zo redeneerde men van die kant. De heer
Maris noemde dit een relatieve en daar
om onjuiste kijk op de toekomstige ont
wikkeling. Veel troost kon hij niet geven.
De aanleg van een tunnel onder de Wes-
terschelde achtte hij nog onwaarschijn
lijker dan de afsluiting van dit zeegat,
dat evenals de Nieuwe Waterweg om re
denen van scheepvaart buiten het Delta
plan is gelaten.
Voorts maakte hij desgevraagd nog
duidelijk, dat de rijkswaterstaat de
Biesbosch blijft, beschouwen als boe-
zemgebied. Vóórdat het Haringvliet en
het Volkerak zijn afgesloten kan hierin
geen verandering komen. De bewo
ners dienen zich te realiseren, dat zij
de lasten te dragen hebben van het feit,
dat zjj ach gevestigd hebben in een ge
bied, dat reeds sinds 1421 (Elizabeths-
vloed) bij hoge waterstand moet funge
ren als inlaatkom.
In zijn inleiding gaf ir. Klein een over
zicht van de voorgeschiedenis van het
Delta-plan, waarna ir. Maris het plan
en zijn voordelen uiteenzette, waarbij hij
de memorie van toelichting op het wets
ontwerp volgde. Hij zeide niet. te geloven,
dat het Plan in minder dan 25 jaar ver
wezenlijkt zal kunnen worden. De totale
kosten 2400 miljoen betekenen
2,5% van het nationale vermogen. De
gemiddelde kosten per jaar (100 miljoen)
maken 0,4% van het huidige nationale
inkomen, 3,6% van de investeringen (het
gemiddelde van de laatste 5 jaar) 11%
van het woningbouwprogramma 1956 en
7% van de huidige jaarlijkse defensie
uitgaven uit,
I Art verten tie!
ZONDER PRIJSVERHOGING
ENORME SORTERING T. AARZEN,
HANDSCHOENEN, KAPPEN enz
De lederen kleding specialist
MEENT 80 - Tel. 39707 - R'DAM
Pracht EEDEREN JAS
van 149.— NU
On/,e SUCCES JAS, on-
verslijtb., m. volle gar.
DAMES MANTELS
in div kleuren vanaf
Door de Staatsleerplancommissie voor
het Uitgebreid Technisch Onderwijs is
voor de afdelingen bouwkunde, werktuig
bouwkunde en elektrotechniek een leer
plan ontworpen voor de avond-UTS. dat
gelijkwaardig is met dat van de dag-UTS
en dat de minister van Onderwijs Kun
sten en Wetenschappen zal worden aan
geboden. Hierdoor zal voor hen die reeds
in de bedrijven werkzaam zijn. de moge
lijkheid worden geschapen in de avond
uren te worden opgeleid op gelijk niveau
als de dag-UTS biedt. Deze avondoplei
ding zal. afhankelijk van de genoten voor
opleiding, 4 of 5 jaren duren, waarbij 12
lessen van 50 minuten per week zijn ge
projecteerd.
Aan de dag-UTS-en te Amsterdam. Lei
den. 's-Gravenhage Rotterdam en Hen
gelo zijn reeds avondopleidingen verbon
den, die met ingang van de komende cftir-
sus vblgens genoemd leerplan gaan wer
ken. Alhoewel een dag-opleiding om be
kende redenen sterk de voorkeur ver
dient is toch wel gebleken, dat er aan
avondonderwijs op dit niveau nog steeds
een sterke behoefte bestaat. Het bedrijfs
leven geeft vaak de voorkeur aan op deze
wijze gevormd personeel, omdat dit heeft
getoond over doorzettingsvermogen te be
schikken. terwijl hun praktische vorming
zeker niet ten achter staat bij op de dag-
UTS gevormd personeel.
VANDAAG, op de tweehonderdste geboortedag van Wolfgang
Am a de us Mozart, brengt de hele wereld hulde aan deze onver
getelijke nmzieksckepper. Een kleine weerslag van dit mondiale eer
betoon vindl de lezer in onderstaande bijdragen die speciaal voor
De Maasbode-pïi's door een aantal figuren van wereldbekendheid
werden geschreven. Het zijn kleine, intieme ontboezemingen waarin
zij tot uiting brengen wat Mozart en zijn muziek voor hun betekent.
ven, op aarde en in het hiernamaals.
Deze houding veronderstelt een vol
maakte eenvoud, een volmaakte on
schuld en zelf-onthechting, doch ver
onderstelt eveneens de liefde en dit
is juist de reden, waarom deze levens
houding zo overdadig beloond wordt.
Ik zie geen andere verklaring voor
het wonder van zijn meio's, voor de
onfeilbaarheid van zijn stijl, waarin
een vooropgesteld plan schijnt te ont
breken en waarin alles zo maar uit
de hemel schijnt te vallen".
Naar aanleiding van de Mozart-herden- f
king zal in het gemeentemuseum Arnhem f
dit jaar een tentoonstelling geopend wor
den onder de titel: Mozart en Dufy". In
samenwerking met. de heer D. J. Balfoort
en met het gemeentemuseum Den Haag,
zal een verzameling oorspronkelijke par
tituren, geschriften, prenten, schilderijen
en andere bescheiden getoond worden. Een
volledig instrumentarium uit de tijd van
Mozart zal te zien zijn. De tentoonstelling
zal geopend zijn van 21 april t/m 3 juni
1956.
Zowel van de muziek van Mozart, als
van vele tijdgenoten, heeft Raoul Dufy
op zijn klare, zuivere wijze een interpre
tatie gegeven in schilderijen, aquarellen en
tekeningen, die een tastbare schoonheids
waardering vormen voor Mozarts kunst in
onze eigen tijd In het gemeentemuseum
zullen gedurende de tentoonstelling enige
kleine concerten, geheel aan Mozart ge
wijd, worden gegeven.
Van Eranse zijde is grote medewerking
voor deze tentoonstelling verkregen.
De „Nationale federatie van de regio
nale dagbladpers" in Frankrijk heeft
krachtig geprotesteerd tegen wat zij noemt
„het misplaatste toezicht of zelfs de cen
suur, die vertegenwoordigers van de re
gering uitoefenen op het nieuws uit Al
gerije, waardoor het voor het persbureau
Agence France Presse en de Franse bla
den onmogelijk wordt, een objectief ver
slag te geven van de gebeurtenissen in
Noord-Afrika".
Het protest was vervat in een motie,
die de federatie op een dezer dagen te
Nice gehouden congres heeft aanvaard.
ER ZIJN ZEER grote musici, aan
wie het goed is bepaalde uren
van de dag te denken. Johan-Se-
bastiaan Bach is mijn metgezel in het
avondlijk uur. Ik behoef hem niet eens
bij mij te roepen. Hij komt vanzelf
naar me toe aan het einde van een
lange dag vol werk. Wanneer ik be
hoefte heb aan orde, evenwicht en har
monie, Beethoven houdt mij gezelschap
tijdens het middaguur. Hij is degene,
die me zelfs in ogenblikken van ver
slagenheid steeds terzijde staat op het
moment, dat ik mijn krachten verza
mel om mij aan het zwaarste deel
van mijn dagelijkse werk te gaan wij
den. Debussy is het. die mij soms doet
ontwaken en hij begeleidt mij voor
enige tijd in de ochtend.
Mozart daarentegen is de vriend van
alle uren, onze broeder in vreugd en
verdriet. Hij vertegenwoordigt voor mij
„de zuivere rede", maar hij laat me
evenmin in de steek in ogenblikken
van uitbundigheid en tijdens intieme
gsprekken. Nu eens doet hij zich voor
als animus, dan weer als anima, zoals
Claudel het zo mooi heeft uitgedrukt.
Hij is tegelijkertijd geest en hart, in
telligentie en intuïtie. Hij begeleidt
ons van ons ontwaken tot het moeilijke
moment, waarop wij proberen ons in
de duisternis te storten. De mensen,
die hem slecht kennen, houden hem
voor lichthartig, doch wanneer het no
dig is, is hij een broeder in alle droefe
nis, een medevoelend en edelmoedig
vriend".
Van d6 bijkomende werken de be-
wen
opling js de j.jjksbjjdrage van geval tot
vast te stellen. Wat de mossel- en
s'ercuitures aangaat wil men niet
Slechts een schadevergoeding in geld ge-
Ven maar elke hulp bieden om een ande
re broodwinning te vinden, liefst in de
zelfde branche op een andere plaats.
De voorzitter van de vereniging tot be
vordering van de Zeeuwse visbelangen,
«ir, Lockefeer, vond de liefdesverklarin-
Sen in de memorie van toelichting aan
Jiet adres van de visserij slechts van pla
tonische waarde zolang voor mossel- en
oestercultuur bij Yerseke absoluut uitge-
Bezoekers van de Deltadag bekeken
met gretige ogen een kaart van het zuid-
Westen des lands, waarop met dikke
Sroene lijnen „een Moerdijkkanaal"
stond aangegeven. Dit kanaal loopt van
Schelde, op Nederlands gebied achter
Dssendrecht om op een punt zuidelijk
Van de in verbetering zijnde Bergen op
Roomse haven in de Oosterschelde uit.
Noordelijk van die haven gaat het kanaal
ongeveer langs de oostelijke rand van
^et Westbrabantse poldergebied en loopt
z° naar de Moerdijk. Dit tracé is reeds
eerder gepubliceerd.
..Jr. Maris liet alle vragenstellers wijse-
Wk in het onzekere over het wel of niet
3uist zijn van de dikke groene lijnen. Nu
Belgische regering haar standpunt
beeft bepaald en dit langs diplomatieKe
WeS aan Den Haag bekend heeft ge
haakt, kon hij alleen maar zeggen, dat
haar zijn indruk een beslissing „niet zo
Sek lang meer op zich zou laten wachten".
A 4l
Aa OZART IS een uiterst complexe
VI persoonlijkheid. Alles wat hij
(f aanroert zelfs een wreed of een
diabolisch onderwerp, verandert hij,
iuist als koning Midas, in goud. Op
de meest intense wijze verrast hij de
toehoorder drukt hem terneer of brengt
hem in vervoering met heldere en
buitengewoon eenvoudige lijnen, accen
ten en ritmiek. Zo lijkt het, want de
gene, die in die taal doordringt en
haar begrijpt bemerkt, dat deze schijn
bare eenvoud een wereld van onuitput
telijke krachten verbergt, een onbe
grensd heelal naar vorm en inhoud.
Het is voldoende om de introductie
tot de ouverture Don Giovanni te noe
men of de wonderlijke Hafnersym-
phonie De muzikale gedachten van
deze werken vertonen een voortduren
de transfiguratie, of zij nu de meest ver
heven gevoelens tot uitdrukking bren
gen, dan wel overspoeld zijn met een
sensualisme, zoals in de Noces de Fi
garo. Een sensualisme, dat men ook
terugvindt in zijn orkeestrale werken
en dat op zich van een noblesse ge
tuigt, die vrij is van elk materialisme.
In tal van kamermuziekwerken en
in het bijzonder in de langzame tempi
van zijn concerten voert het motief,
diep-bemediteerd. tot metafisische
waarheden. En het is deze geest
die tegelijk menselijk en bovenmense
lijk, en door zijn onbegrensde ver
scheidenheid zelfs goddelijk te noemen
is, waarin het overweldigend karak
ter van Mozart's genie berust. Zij die
dit begrijpen worden ongelooflijk rijk
beloond".
DE MEEST geniale scheppende
musici hebben allen een funda
mentele wezenstrek gemeen,
die in hun gehele muziek, in welke
vorm dan ook, tot uiting komt en die
zijn stempel drukt op hun gehele
oeuvre. Bij Bach kan men, vind ik.
spreken van een genialiteit die voort
spruit uit een diep geloof, bij Mozart
echter zou ik veeleer de genade als
overheersende wezenstrek willen noe
men. De genialiteit van Beethoven is
meer individueel is „aardser om het
zo te zeggen, voor alles menselijker,
en ofschoon even transcendentaal als
die van Bach of van Mozart, is zij
toch voor alles een genialiteit van het
hart.
Wat betreft de genade, waarvan ik
sprak om Mozart te karakteriseren,
daarmede bedoel ik, dat zijn funda
mentele wezenstrek als het ware auto
matisch de genade tot zich roept.en
bijgevolg de genade ontvangt. Mozarts
houding is er een van een algeheel
open staan van zijn persoon (Hingabe)
zowel voor de muziek als voor het le-
MOZART IS VOOR mij de eerste
geweest voor wie ik een soort
eerbiedige tederheid heb ge
voeld, zoals men dat heeft ten opzich
te van zijn engelbewaarder. Ik geloof,
dat deze woorden vrij getrouw weer
geven, wat ik gevoelde toen ik een jaar
of vijf, zes oud was mijn herinne
ringen aan deze periode zijn heel nauw
keurig wanneer men zijn piano-so
nates speelde. Ik herinneer mij ook,
dat ik toestemming gevraagd had om
de partituur van Don Giovanni bij
mij te mogen dragen. Deze partituur
was voor mij een soort talisman ge
worden. Een talisman tegen wat? Het
is zeker moeilijk om hier een nauw
keurig antwoord op te geven en toch
kende ik in die verre tijd reeds de
angst, de verbijstering van iemand die
zich verloren voelt in een wereld die
hem geen ander toevluchtsoord biedt
dan de genegenheid van hen, die hem
na staan. De dood van mijn moeder
had mij bijzonder kwetsbaar gemaakt.
Ik geloof niet, dat ik mij vergis,
wanneer ik zeg, dat Mozart mij be
schermde tegen een zekere kilheid van
de wereld, die een kind menigmaal
smartelijker ervaart dan een volwasse
ne. Opvallend is, dat als ik vandaag
'n vergelijking trek tussen wat ik toen
als kind voelde en de gerijpte teder
heid, die ik thans voel, als ik de mu
ziek van de componist van de Noces
de Figaro beluister, dan constateer ik
veel minder een verandering dan wel
een verdieping, een duidelijker en vol
lediger bewustzijnservaring".
Door zijn plotseling overlijden
heeft Arthur Honegger aan ons
verzoek geen gevolg kunnen ge
ven. Opdat hij desondanks toch
aan dit huldebetoon kan deelne
men, hebben wij enige regelen
aangehaald uit zijn boek: „In
cantation aux Fossiles", dat on
langs bij Editions d'Ouchy in
Lausanne is verschenen.
VEEL MEER NOG dan met
Beethoven of Berlioz het ge
val is, is Mozart's leven dat
van een tragisch eenzaam mens, want
niemand is meer waarlijk eenzaam ge
weest dan hij. Hij was maar een klein
mannetje, zonder gezag. Hij was niet
mooi. had geen vrienden die hem op
zijn juiste waarde wisten te schatten.
De vrouw, die hij liefhad, prefereerde
de eerste de beste boven hem. De
vrouw met wie hij tenslote huwde was
dom en zelfzuchtig. Ook zijn kinderen
schonken hem geen enkele vreugde.
Iedereen overstelpte hem met raadge
vingen, gaf hem standjes en las hem
de les.
Hij was eenzaam, onbegrepen en
arm, maar hij toonde zich hierover niet
verbitterd. Hij werkte, verzette een
bovenmenselijke arbeid, die te verge
lijken is met die van de grote Bach,
maar zijn oeuvre, waarvan de perfec
tie ons overweldigt, vond bij zijn tijd
genoten veelal niet meer dan een min
zame en lauwe ontvangst.
Uitgeput stierf hij tenslotte tijdens
zijn arbeid, terwijl zijn vrouw haar ge
schokte zenuwen cureerde in de een
of andere dure badplaats. Op het een
of andere kerkhof werd hij samen met
enkele andere stumperds in een ge
meenschappelijk graf voor de armen
gegooid. Zo keerde hij terug naar de
plaats was hij thuishoorde, temidden
van de massa, temidden van hen, die
In Gods rijk de eerste plaats zullen
hebben. Welke schitterende begrafe
nis zou ontroerender kunnen zijn dan
deze regels, die ik citeer uit de biogra
fie van Camille Bellaigue: „Enige da
gen later arriveerde Constance en in
formeerde bij de doodgraver. Hij ant
woordde, dat hij deze dode niet kende.
En sedertdien heeft niemand ooit ge
weten, waar hij moest neerknielen,
wanneer hij op het graf van Mozart
wilde bidden".
- Donderdagavond dirigeerde Ferenc
■•'ricsay zijn laatste Concertgebouw abon-
hemensconcert. Voor de pauze speelde het
Programma zich af in een licht en onpro
blematisch idioom. De ouverture „Die
^auberharfe" of de „Rosamunde" werd
d°or Fricsay zeer lyrisch en markant ge-
reProduceerd. Er is in enkele weken een
opvallend contact ontstaan tussen de zeer
begaafde dirigent en het onvolprezen Con
certgebouworkest.
Dat het Pianoconcert van Willem Pij—
eindelijk weer eens een kans kreeg,
^as ten zeerste toe te juichen. Door de
hilipsopname van dit werk zijn we ten
Zeerste vertrouwd geworden met het ori
ginele en lumineuze oeuvre. De uitvoe-
ÜnS had iets mats en miste spontaneïteit,
^oehniisch deed Jan Odé rake dingen,
d°ch de sprankelende, deels fantastisch-
dromerige geest van het stuk wilde niet
opbloeien Het rijke coloriet, waarin ver
engd jazz-effecten met gestopte trom
petten saxen en slagwerk het concert
dateert van 1927 werd door het orkest
Vejjiind geproduceerd.
Als derde Duitse première dit seizoen
lungeerde de ..Franse Suite naar Rameau"
^an Werner Egk Door alles proeft men
uitgesproken opera- en balletcompo-
JUst. De vierdelige suite heeft weinig met
mematiek van de geniale Fransman uit
achttiende eeuw te maken. Egk, zo
vermeldt het programma, schrijft „voor
de kleine man", ongecompliceerd en to
naal. Het is prettige en lichtelijk gekrui
de muziek. Het eerste deel „Le rappel des
oiseaux" is geestig en pittig.Minde r inte
ressant is het daaropvolgende „perpe
tuum mobile" dat ritmisch leuke vond
sten verraadt. Wanneer Egk zijn melodiek
gaat de monstreren in het derde rustige
onderdeel, dan ontwaart men een onbe
grijpelijke armoede aan inventie. De
„kleine man" zal het z'eer waarschijnlijk
prettige muziek vinden. Doch dit stuk,
dat twintig jaar na het concert van Pijper
ontstond, doet zeer bloedarmig aan. Het
laatste deel stond geprogrammeerd „Snel
le mars". Waarom niet „galop"? Uw mu
ziekcriticus heeft werkelijk aan Circus
Carré gedacht onder dit stuk. De oogst
van composities van onze oosterburen
valt voorlopig nog tegen.
Na de pauze weerklonk de „Vijfde
Symphonie" van Beethoven zoals we ze
in geen jaren gehoord hebben. Fricsay
heeft het monumentale werk uitzonder
lijk prachtig en grandioos gereleveerd.
Zijn directie was kortweg magisch en de
reactie van het orkest ideaal in alle op
zichten. Speciaal de solo-fluit, hobo, kla
rinet en fagot excelleerden in Beethoven.
Diep onder de indruk van deze grootse
vertolking namen we afscheid van de
knappe dirigent die tevens een groot kun
stenaar is.
O. VAN H.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Een van de Amsterdamse kantonrech
ters, die in de afgelopen acht jaren al
meer dan tienduizend zogenaamde aan
rijdingszaken met getuigenverhoor heeft
behandeld, is van mcniniï, dat de ver
keerschaos in Nederland belangrijk kan
worden verminderd mits de pers en de
politie het publiek goed voorlichten en
de in overtreding zijnde weggebruiker
een begrijpende verkeersrechter tegen
over zich vindt. Hjj wil nu voortaan
waarschijnlijk eens per maand spe
ciale zittingen wijden aan de ernstige
verkeersovertredingen, die vooral te
wijten zijn aan een foutief gedrag en ge
brek aan verkeersdiseipline van de ver
dachten. Gisteren heeft de eerste van
deze zittingen plaats gehad, waarin 37
aanrijdingen zijn behandeld.
Als eerste stond terecht een automobi
list, die bij het inhalen van een wagen
een botsing had veroorzaakt. „Ik dacht,
dat het nog wel zou gaan", was zijn ver
weer. „Een weggebruiker mag nooit rij
den op vermoedens. U bent uw rijbewijs
nog niet waard", repliceerde de kanton
rechter, „Vijftig gulden boete en voor
waardelijke intrekking zan het rijbewijs
gedurende drie maanden met een proef
tijd van twee jaar". Een ander had een
militaire vrachtwagen onvoorzichtig ge
passeerd, was daarbij ir de berm van de
weg terecht gekomen en geslipt. „Het
heeft u aan de nodige discipline ontbro
ken: 75 gulden of 25 dagen en 6 maanden
voorwaardelijke intrekking van het rij
bewijs met een proeftijd van twee jaar",
aldus de rechter.
Dan waren er de chauffeurs, die een
onvoorzichtige „keermanoeuvre" hadden
gemaakt, hetgeen hun kwam te staan op
75 gulden of twintig dagen, met uitzon
dering van één berouwvolle zondaar, die
er met zestig gulden afkwam. Het meest
bont had het wel gemaakt een chauffeur
die met zijn vrachtwagen op de Prinsen
gracht te Amsterdam tegen een andere
auto was opgevlogen. Een onderzoek
heeft namelijk uitgewezen, dat de rem
men van het vehikel in geen enkel op
zicht deugden. Bovendien bleek de stuur
inrichting de toegestane speling van 30
graden met liefst 60 graden te boven te
gaan, terwijl nok nog de vooras aanzien
lijk was verschoven. De verkeerszondaar
werd bij verstek conform de eis veroor
deeld tot een maand hechtenis en ver
beurdverklaring van de wagen. „Jammer
dat de wetgever ons hier niet toestaat de
schuldige zijn rijbevoegdheid te ontne
men", verzuchtte de kantonrechter.
Een 65-jarige man, die geen heer in het
verkeer was geweest, werd beboet met
honderd gulden, waarvan f 75— voor
waardelijk, met een proeftijd van 1 jaar
en de bepaling, dat bij zich ter beschik
king moet houden voor het afleggen van
een nieuwe rijproef. En zo zijn er in twee
uur tijds 37 verkeerszondaars op het
schavotje verschenen.
Na, afloop van de zitting analyseerde
de kantonrechter voor de journalisten de
behandelde zaken. Zijns inziens hadden
minstens twintig van de 37 voorgekomen
gevallen van aanrijding kunnen worden
voorkomen, als de betrokkenen meer
discipline hadden bezeten. Dan hadden
zij immers het portier niet lichtzinnig
aan de verkeerde kant geopend, wel ge
noeg afstand bewaard met de voor hen
rijdende voertuigen en geen brokken ge
maakt bij het wegrijden uit de parkeer
stand. Vooral deze laatste verkeersover
treding is debet aan zeker 15 pet van de
aanrijdingen". Alle verdachten, die zich
hieraan hebben schuldig gemaakt, heb
ben hoge geldboeten gekregen. De drie
chauffeurs, die door hun roekeloos rijden
botsingen hadden veroorzaakt, werden
bovendien gestraft met voorwaardelijke
intrekking van het rijbewijs. De overige
zondaars die zich in het verkeer slechts
als „koekebakkers" gedragen hadden
werden lichtere geldboeten opgelegd bij
wijze van waarschuwing.
De justitie is zich zeer wel bewust, dat
zij de mistoestanden op verkeersgebied
niet uit de wereld kan helpen door zon
der meer een zware straf op te leggen.
Deze zou namelijk een averechtse uit
werking kunnen hebben, omdat zij de
weggebruiker kopschuw maakt en hem
juist daardoor tot verkeerde reacties
brengt „Daarom moet iedere straf zo veel I
mogelijk een opvoedkundig element in
zich hebben, maar dan is het ook nood- j
zakelijk dat iedereen, dus niet alleen de j
delinquent, wordt voorgelicht over het
„waarom" van de bestraffing, aldus de
kantonrechter. Hij verwachtte veel heil
Gisteravond heeft in de hal van het mi
nisterie van O., K. en W. te 's-Graven
hage het Prins Bernhardfonds voor de
tweede keer op de sterfdag van de
dichter de M. Nyhoff-prüs uitgereikt.
De jury, bestaande uit de heren Antoon
Cooien, voorzitter, Bert Bakker, dr. J.
Hulsker. mr. J. Kalff, mr. E. Straat en
drs. J. Henrick Mulder, secretaris, heeft
voor 1956 de prijs toegekend aan de Ame
rikaanse letterkundige James S. Holmes.
In het najaar van 1953 stelde het P. B.
fonds de prijs in voor die vertalingen van
poezie. dramatisch werk of verhalend en
beschouwend proz'a, die zich door hun
letterkundige waarde onderscheiden.
De prijs van 2.000 wordt elk jaar toe
gekend, beurtelings zo mogelijk voor een
vertaling uit een vreemde taal in het Ne
derlands en een vertaling uit het Neder
lands in een andere taal.
Voor het eerst kon de prijs in 1955 wor
den toegewezen aan mejuffrouw Aleida
G. Schot en de heer Bertus van Lier.
Daar verleden jaar de prijs kon worden
toegekend aan Nederlandse kunstenaars,
kwam dit jaar het uit het Nederlands
vertaalde werk van een buitenlander voor
een bekroning in aanmerking.
In haar rapport zegt de jury over het
werk van de prijswinnaar dat het voor
haar een grote verrassing was bij de uit
zichzelf beperkte keuze der waarde
volle vertalingen van Nederlandse dicht
kunst het werk aan te treffen van James
Holmes, Amerikaan van geboorte, die in
september 1949 naar Nederland kwam en
uit belangstelling voor onze literatuur
en in het bijzonder voor de Nederlandse
lyriek zich er een opvallende en inzicht-
rijke kennis van heeft eigen gemaakt,
met zo uitzonderlijke affiniteit voor onze
taal in zijn dikwijls meesterlijke over
zettingen, dat de jury, daarbij steunend
op een zorgvuldig vergelijkend onderzoek
der teksten door haar medelid mr. Straat,
niet aarzelde de heer Holmes als de eerste
buitenlandse laureaat van de Nijhoff-
vertaalprijs- te onderscheiden.
Sedert september 1950 woont de 31 ja
rige heer Holmes in Amsterdam. Hij be
gon het vertalen van moderne Nederland
se literatuur in samenwerking met A.
(Hans) van Marle. Hij publiceerde de
eerste vertalingen van Ned. poezie in
Poetry Quarterly (Londen). Sinds 1953
werkte hij samen met Van.Marle aan een
serie boeken „Selected studies on Indo
nesia by Dutch scholars". Voorjaar 1954
verschenen vertalingen van verhalen
door Hugo Claus en Adriaan Morrien,
voorjaar 1955 „an anthology of modern
dutch poetry". Andere vertalingen ver
schenen zomer 1955 in de Kim (Amster
dam). Holmes is juist teruggekeerd van
een reis van 4 maanden naar Amerika,
waar contacten werden gelegd met ver
schillende redacteurs en uitgevers, ge
ïnteresseerd in het uitgeven van Neder
landse poëzie en proza. Hij werkt nu aan
een bloemlezing van moderne Nederland
se poëzie in boekvorm.
CHOCOIADP.-T
„j
(Van onze Haagse redactie)
De Haagse gemeenteraad heeft gister
avond met 25 tegen 19 stemmen de motie
Rensen (PvdA) aanvaard, waarin B. en
W. gevraagd wordt uit het gemeentelijke
ambtenarenreglement de bepaling te
schrappen, dat aan de ambtenares bij het
sluiten van een huwelijk ontslag kan
worden verleend. Tegen de motie werd
gestemd door de fracties van de KVP, de
A.R. en de C.H.
Vóór de stemming legde het katholie
ke lid van de socialistische fractie, de
heer Hijlkema mede namens zijn geloofs
genoot Nuij een verklaring af. waarin hij
zich uitsprak ten gunste van de motie.
Evenzo deed het enige lid van de voor
malige KNP in de Haagse raad. wethou
der Van Lissa Nessel.
De heer Hijlkema betoogde, dat hij de
opvatting onderschrijft van hen die stel
len. dat het huiselijk geluk en een or
dentelijke opvoeding van de kinderen niet
in gevaar mogen worden gebracht door
onnodige arbeid van de vrouw buiten
haar gezin. Dit kan echter niet implice
ren, dat de overheid daardoor reeds tot
een zo drastische maatregel als ontslag
uit de dienst bij het huwelijk zou mogen
overgaan. Wethouder Van Lissa Nesse!
verklaarde, dat handhaving van de be-
van het plan, dat een Leidenaar heeft op- 1 staande bepaling een overheidscontrole
betekent die steeds groter wordt ten
koste van de persoonlijke verantwoorde
lijkheid. De motie achtte hij weinig op
gevat, om aan automobilisten een kente
ken te verschaffen, waaruit blijkt dat zij
tot de gedisciplineerde weggebruikers
willen behoren. „Zij zullen zich dan oortuun. daar alle Haagseparticuliere
schamen om zich niet aan de regels van bedrijven voor de gehuwde vrouw open-
het verkeer te houden". I staan.
Bij het afdelingsonderzoek van de be
groting van Justitie zijn o.a. het „Haar
lemse huwelijk" en de zaak „Anneke
Beekman" weer eens ter sprake gekomen.
Wat het eerste betreft hoopten ver
scheidene leden die overigens geen en
kel bezwaar hadden tegen 's ministers op
treden, dat tengevolge van hetgeen in
deze aangelegenheid is gebeurd geen no-
deloz'e tegenstellingen in de natie zouden
worden opgeroepen. En groot aantal le
den verheugde zich erover, dat de gedach-
tenwisseling in de Tweede Kamer een
aantal misverstanden heeft rechtgezet. Zij
hoopten dat omtrent de principiële vraag
stukken, welke bij deze materie (kerkelijk
en burgerlijk huwelijk) aan de orde ko
men, gelijk de vraag naar het wezen en
de onderlinge verhouding van canoniek
en civiel recht zo spoedig mogelijk een
open gesprek zal worden gehouden waar
bij dan ook de regeling der echtscheiding
huns inziens ter sprake zal dienen te ko
men.
Deze leden betreurden dat zowel ten
aanzien van deze kwestie als van de
zaak Anneke Beekman van katholieke,
doch ook van andere zijde, publikaties heb
ben plaats gehad welke de tegenstelling
„rooms - onrooms" in ons volk nodeloos
hebben verscherpt.
Tijdens een treinreis van Eindhoven
naar Amsterdam is j.l. dinsdag plotseling
overleden de Amsterdamse musicus Alex
de Jong. Hij is 66 Jaar geworden.
Alex de Jong is in 1889 te Rotterdam
geboren. Aan het koninklijk conserva
torium voor muziek in Den Haag studeer
de hij orgel, piano en compositie. In 1912
behaalde hij het diploma orgelsolo met
bijzondere vermelding virtuositeit.
Sinds mei 1908 was hij organist en koor
dirigent aan de oud-katholieke kerk in
Den Haag, naast welke functie hij vele
anderen heeft bekleed. Zo was hij van
1917 tot 1931 muzikaal adviseur bij de
verschillende toneelgezelschappen van
Eduard Verkade, waar hij voor 36 toneel
stukken de muziek componeerde, die
onder zijn leiding werd uitgevoerd, o.a.
voor Shakespeares Hamlet en Koopman
van Venetië en Vondels Gijsbreght van
Aemstel, Adam in ballingschap en Maria
Stuart.
De heer De Jong heeft verschillende
werken voor orkest, orgel, piano, solozang
en koor, o.a. acht missen, gecomponeard.
De uitvaart is zaterdagmorgen in da
oud-katholieke kerk te Den Haag.
