DE SCHONE VORM IN HET HUISHOUDEN
en de efficiency van de praktijk
RADIOLUISTERAARS
ijverige brievenschrijvers
BRITSE
zijn
Omroepster en romancière
w
V
,v< JiA
u
TEKENLUST
8,
Portretgalerij
Fv
pagina
NET ALS IN DE KRANTEN
af
s.
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1957
Nieuwe materialen
Ook economische zijde
van het procédé
Het vervangen van het oude stuit
soms echter op vele weerstanden. Het
overwinnen van die weerstanden is
vaak een kwestie van inzicht dat de
consumentenavonden de huisvrou
wen willen bijbrengen
Wee, hem
sce^Z
T
m
diny
T d
Se
Vi
•W'
aï» k.
Eindelijk zijn we dan zover, dat op vele
scholen, die de beschikking hebben over
kunstminnende mensen uit de onderwijs
wereld. het vrije tekenen hoogtij viert. En
dit is dan in ieder geval een overwinning
op vele zgn. perfecte „methodisten", die
in hun poging om het, allersimpelste te
perfectioneren, de kinderen martelen
met liniaal en rechte lijn en zo langzaam
maar zeker de lust. het genoegen tot
tekenen, doen verschrompelen.
Laat kinderen zich uitleven, vellen vol,
want zelfs het geringste is mooi in hun
ogen. Het vrije tekenen zonder enige lei-
1 ding of vorming zou in zijn uiterste toe-
passing echter ook een belemmering kun-
nen zijn voor de kunstcarrière van de
kleine tekenaar en daarom bracht Itie
Kooyman in enkele boekjes de oogst bijeen
van honderden tekeningen, zodat het kind
een handleiding heeft voor de compositie
van vrijwel elk tafereel, dat het wenst
uit te beelden. Op zijn tekentocht door
dit boekje ontmoet de leerling velerlei
vormen en raakt zo onbewust vertrouwd
met de lijnenkarakteristiek, waarbij zijn
tekenvaardigheid zich zo mogelijk zal aan
passen.
Ook om de fraaie bewerking van zijn
uiterlijk mag ,.Tekenlust'' zeker niet een
pretentieloze bijdrage genoemd worden
voor het tekenuurtje, maar een genot
dat beantwoordt aan de naam. De beide
boekjes zijn uitgegeven door N.V. C. A.
Spin en Zoon, Amsterdam.
In een Soog huis aan de Herengracht
te Amsterdam is het Instituut voor In
dustriële Vormgeving ondergebracht
tot welks oprichting verschillende in
stanties ais- fabrikanten, onderwijs
mensen en kunstenaars het initiatief
namen. Dit instituut brengt contacten
tot stand tussen ontwerpers van ge
bruiksvoorwerpen en fabrikanten. De
ze voorwerpen worden er aan kritiek
onderworpen teneinde tot een schone
en goede vormgeving van wat wij ge
bruiken te komen.
Dit instituut houdt speciale avonden
voor de huisvrouwen, die moeten leren
bij hun inkopen kritischer te werk te
gaan en zowel op het praktisch nut als
op de schone vorm van het gebruiks
voorwerp te letten. De publiciteitsman
van dit Instituut heeft ons te woord ge
staan en over de werkwijze van deze
organisatie gesproken, alsmede over
de problemen, welke fabrikanten en
kunstenaars te samen trachten op te
lossen.
In Amerika doet men hetzelfde, maar
op grotere schaal. Als daar een fabri
kant van kosmetische artikelen een
nieuwe poederdoos op de markt wil
brengen, dan wordt deze doos aan een
uitgebreid onderzoek onderworpen,
waaraan zowel verkopers a'ls pers
mensen deelnemen
Het Instituut voor Industriële Vorm
geving houdt zich ook bezig met de
historische ontwikkeling van allerlei
gebruiksvoorwerpen, van naaimachi
nes en radiotoestellen tot eierdopjes
en borrelglaasjes.
Wij hebben op het instituut foto's
gezien van huishoudelijke voorwer
pen, zoals ze vroeger waren en zoals
ze zich nu ontwikkeld hebben. Wij
hebben in dit verband ook de nieuwe
materialen besproken. De moderne
ontwerper houdt er ten volle rekening
mee, dat allerlei nieuwe materialen
hun eigen schoonheid hebben en dat
men niet moet proberen, de oude na
te bootsen. Een tas van plastic hoeft
IJ niet op een leren tas te lijken. Een
karbonnen vaas die porselein moet imi
teren. verloochent zichzelf en is niet
j in de geest van het Instituut. Wat ech
ter vóórop staat, is het praktische ge
bruik. Een fluitketel moet zó zijn dat
de fluit er niet afspringt en dat het
water snel kookt. Dit is het geval bij
de fluitketel die wij u thans afbeelden
en Waarbij geen gas verspild wordt,
omdat de vlammen niet zinloos om de
bodem heen dartelen, maar langs de
eivormige omtrek lekken en dus hun
volle nut hebben.
Een andere foto toont ons een serie
eierdopjes, die van binnen een richel
hebben en daardoor voor grote en klei
ne eieren geschikt zijn. Ze kunnen tot
een set in elkaar geschoven worden
hetgeen bij het opbergen ruimte be
spaart.
En dan toonde het Instituut ons een
heel oud koperen strijkijzer, dat met
kooltjes verwarmd werd en dat nu al
lang vervangen is door zjjn elektrische
soortgenoot, een verstelbaar strijk
ijzer. Wij zagen vervolgens een voor
beeld van een praktisch bruikbare
trap, waarbij men geen gevaarlijke
koorddanserstoeren hoeft uit te halen
op de bovenste trede; er is een beugel
om zich aan vast te houden. Voorts
ontdekten wij schalen met een handi
ge „aanpak" dus met grote oren. Van
aanpakken gesproken; wij zagen ook
steelpannen met een geprofileerd hand
vat, zodat koeke- of melkpan niet uit
onze handen kan glippen.
Zoals uit de getoonde voorwerpen
blijkt, houdt het Instituut voor Indus
triële vormgeving zich op de eerste
plaats bezig met de efficiency van het
gebruik. De asla van de kachel mag
niiet te klein zijn en de kolen mogen
niet door de rooster regenen. Onder
de ouderwetse haarden kan de stofzui
ger niet komen, omdat ze op een plaat
zijn gemonteerd. Maar de nieuwe
haarden staan op poten en de stofzui
ger kan dus overal bij.
Een ander punt dat de aandacht
heeft, is de zogenaamde „produktie-
efficiency". Dit wil zeggen, dat het
nieuwe ontwerp zo economisch moge
lijk te produceren moet zijn.
Tenslotte dient de vorm schoon te
zijn. De moeilijkheid voor de ontwer
pers is nu. om de dingen tegelijk prak
tisch en schoon te maken. De dingen
die ons in huis omringen, behouden
mooi te zijn. De kwestie mag niet zijn,
dat de winkelier ons kan aansmeren
wat hy kwijt wil. Wij moeten zelf in
staat zijn om de voorwerpen kritisch
te bekijken.
In Te.
H A N
-L-.VTw -ri
passen qq
E N
beter
Amsterdam. Kalverstraat 1 82
Rotterdam, Lijnbaan 85
's-Gravenhage, Spuistraat 58
Samen, in Ascona, hebben we op
een terrasje een amusant spelletje
gespeeld. Voorbijgaande vrouwen
kritiseerden wij er naar de zorg die
zij aan haar kleding besteedden. En
met die gegevens raadden we dan
wat haar landsaard was. In Pia Pe-
drazzini's oordeel kwamen de Duitse
en Nederlandse vrouwen er het minst
gunstig af.
Pia Pedrazzini is een nog jonge
katholieke vrouw. Een eenvoudige
verschijning die een gebaar van
haar mooie handen onopvallend weet
te accentueren door een met zorg ge
kozen armband. Zij is geladen met
belangstelling voor vraagstukken die
de plaats van de vrouw in de wereld
van vandaag betreffen. Toch zult u
haar naam niet vinden in het leden-
register van welke vrouwenorgani
satie ook. Pia Pedrazzini heeft haar
werk. Dat geeft haar voldoende ge
legenheid om haar denkbeelden on
der de aandacht te brengen van al
len die ze kennen willen.
Vrouwelijke levenshouding
Die denkbeelden komen in het kort
hierop neer, dat zij een pleidooi
vormen voor een typisch vrouwelijke
levenshouding. „Het ergste is", zegt
Pia Pedrazzini, „dat de vrouw die
na het tijdperk van het feminisme
overleefd te hebben nu alle mogelij
ke vrijheden geniet, daarbij niet
meer weet hoe werkelijk vrouw te
zijn".
Het kiesrecht voor de vrouw, dat
in Zwitserland nog altijd een punt
van bespreking uitmaakt, vindt zij
dan ook allerminst een probleem
van de eerste orde. „Het komt er
veel meer op aan dat wij in alles han
delen zoals ons dat als vrouw gege
ven is te doen. Let maar eens op: in
t
Set eierdopjes, ontworpen door W Hde Vries, Edam.
elke gemeenschap is er altijd wel
een vrouw die net iets meer van de
mensen gedaan krijgt dan ieder
ander. Zo'n vrouw is niet altijd de
hardste werkster, maar wel de meest
vrouwelijke vrouw
Nu moet u niet denken, dat Pia
Pedrazzini voor zichzelf het leven
leidt van een begijn. Wanneer u ooit
naar Radio Monte Ceneri luister,
het Zwitserse station dat uitzendin
gen geeft in de Italiaanse taal kunt
u daar geregeld haar prettige, war
me stem horen. Pia is namelijk de
samenstelster van muziekprograms
die zij van een sprankelend commen
taar voorziet, van praatjes over rei
zen en over kunst, maar vooral ook
van een rubriek die zjj noemde: „Per
lei, signora Voor u, mevrouw!"
Daarnaast geeft zij op gezette tijden
haar lezingen en reportages over de
stations van Basel en Ziirich. En ook
daarme zjjn Pia Pcdrazzini's ac
tiviteiten bij lange na niet uitgeput.
Zo schrijft zij als journaliste tal
van modecommentaren die het werk
van de meesten van haar vrouwelij
ke collega's in de schaduw stellen.
Haar huis, van waaruit zij in de
laagte uitziet over haar geliefde
Tessinerland, gaf zij een eigen sfeer
met de produkten van haar schil
derkunst die zij als hobby (een hob
by echter met kwaliteiten!) beoe
fent. Op een tafel kunt u daar ook
het bewijsexemplaar vinden van Die
Schweiz, een in drie talen uitgege
ven jaarboek van de Neue Helve-
tische Gesellschaft, waarvoor deze
dertigjarige werd uitverkoren een stu
die te leveres over de problemen van
de moderne vrouw. Bovendien geldt
zij als een veelbelovend romancière.
De oorlog en de merkwaardige
constellatie van haar land hebben
wel heel bijzonder hun stempel ge
drukt op de ontwikkeling van deze
jonge vrouw die op haar achttiende
jaar de diploma's gymnasium en
onderwijzeres op zak had. Zij had
toen ook haar schoolavonturen in
vele, zeer vele talen beleefd. Toen
de oorlog van Zwitserland een ei
land had gemaakt van neutraliteit,
kwam er in menige kindergemeen
schap een soort van babylonische
spraakverwarring. Een ratjetoe
waarin behalve de vier talen van
het eigen land ook het Pools, Hon
gaars, Nederlands en Russisch van
emigrantenkinderen een rol speelden.
Pia Pedrazzini heeft daarmee haar
toch al respectabele taalgevoel aan
merkelijk verrijkt. Daarbij kwam,
dat haar nuchtere kijk op het leven
(een erfenis van haar Duitsspre
kende moeder) een verwarmende
gloed kreeg door het Italiaanse hart
dat haar vader haar had meegege
ven. Na Zwitserland is daardoor Ita
lië haar land. Het is daar ook dat
zij zich voortdurend inspireert op de
mode en de andere kunsten, en
waar zij zich zo thuisvoelt omdat de
Italiaanse vrouw naar haar mening
nog de enige is die het matriarchaat
in de goede zin hanteert.
Roman
Vóór alles echter weet zij zich ge
boeid door de sfeer van het woeste,
onherbergzame Maggia-dal vanwaar
haar vader afkomstig is en waar in
een klein huisje nog steeds haar
grootmoeder woont. Daarover schreef
zij ook haar eerste roman. In
Tempo Verde geeft zij het levens
verhaal van het jonge meisje dat
kort na de oorlog uit dit van de we
reld afgesloten oord voor haar krant
naar Parijs gezonden wordt en dat
daarop met een reine, onbevangen
kijk reageert.
Pia Pedrazzini werd voor die ro
man onderscheiden met de tweede
Francesco Ghiesa-prijs. Het boek
werd echter nog niet uitgegeven
omdat de schrijfster eerst -og een
tweede roman wil voltooien die zij
als een antwoord en een vervolg ziet
op de eerste. Doch daarvoor laat
het tempo waarin zij haar leven',
leeft haar geen rust. Behalve haar
vele werk heeft Pia Pedrazzini im
mers ook nog de zorg voor de tweej
LIEVE meneren van de BBC.
Het is mij steeds opgevallen
dat de meneer, die liet
nieuws voorleest, vvèl melding maakt
van de dood van een groot man,
maar nooit van zijn geboorte. Zou
het voor de mensen niet een aan
sporing betekenen bun best te doen,
als zij ook boorden dat er een groot
man geboren was?"
Aldus de inhoud van een der 180.000
brieven, die de afdeling „Programma-
Correspondentie" der BBC elk jaar
te verwerken krijgt. U lacht en zegt
dat dit een grap is? Dan moet u maar
eens gaan praten met het hoofd dezer
afdeling, Miss Kathleen Haacke (uit
gesproken als „Hekkie"), en ge zult
er spoedig van overtuigd zijn dat de
Britse radio-luisteraars en TV-kijkers
tot nog heel wat vreemdere opmerkin
gen in staat zijn. Te verwonderen hoeft
dit niet, want er zijn in Engeland 8l/s
miljoen radio- en 6 miljoen televisie
toestellen, en meer dan enig ander land
is Engeland rijk aan „typen".
De afdeling Programma-Correspon
dentie heeft niets te maken met de
tienduizenden verzoeken tot het spe
len van een bepaalde plaat in rubrie
ken als „Housewives' Choice" of „For
ces Request", maar wèl met de hon
derden, duizenden brieven, geschreven
door verontwaardigde huisvrouwen als
de „disc-j-ookey" van „Housewives'
Choice" te vaak geniest of teveel klas
sieke platen gespeeld heeft. Want de
Britten zijn niet alleeen goede luiste
raars, zij blijken ook goede brieven
schrijvers te zijn, zo-als trouwens ook de
dagbladen getuigen kunnen.
Wee de radiospreker, d-ie het in de
loop van zijn toespraak noodzakelijk
oordeelt 3/89 met 12/74 te vermenigvul
digen en tot een verkeerde conclusie
komt; en wee de omroeper, die zegt:
„Het is precies half 7" terwijl het half
6 blijkt te zijn. Prompt komen er van
alle delen van het land brieven bin
nen, waarin spreker en omroeper keu
rig nadrukkelijk op de vingers worden
getikt .Allen krijgen zij van Miss Haacke
een keurig, beleefd antwoord!
Elke zondagavond verzorgt het
„Palm Court Orchestra" een concert
vanuit het „Grand Hotel". De naam
van het orkest is fictief, evenals het
hotel zelve. Maar trouw komen er brie
ven binnen, waarin gevraagd wordt:
„Wat kost een kamer-met-ontbijt in
uw Grand Hotel?"
Moeilijker wordt het als een luiste
raar wil weten „welke badplaats in
de tweede helft van juli het meeste
zon heeft", of „welk paard de komen
de Derby zal winnen". Beleefd doet
Miss Haacke deze briefschrijvers we
ten dat de BBC geen koffiedikkijkers
in dienst heeft.
Vraag en antwoord
Haar staf van vijf meisjes moet
overigens wel tot enige hersen
gymnastiek in staa' zijn, want het
is heel normaal dat er een brief bin
nenkomt van de volgende inhoud:
„Kunt u mij de titel opgeven van het
wijsje, dat vorige week of de week
daarvoor gespeeld werd in .Housewi
ves' Choice"? Midden in het wijsje
speelde de piano zo'n leuke tierelantijn
net of er lammetjes vreugdesprongen
maakten. Het is ook mogelijk dat het
gespeeld werd tijdens „Muziek bij het
werk"Het pleit voor de BBC dat zij
slechts 1 op de 10 keer „Sorry, we we
ten 't niet" moet zeggen.
Of neem deze brief: „Vorige week
werd er tijdens een nieuwsuitzending
melding gemaakt van een nieuw type
zuurstofapparaat. Weet u wanneer dit
geweest is?" Er is heel wat speur
werk voor nodig ee-r ontdekt wordt dat
dit zuurstofapparaat ter sprake kwam
in een regionale nieuwsuitzending,maar
de meisjes van Programma-Correspon
dentie rusten niet vóór zii het weten.
En dan de brieven aan personen die
in serie-luisterspelen optreden, zoals
„Mrs. Dale's Diary", „The Archers"
„Life with the Lyons" e.d. A1 die per
sonen zijn „uitgedacht" door scenario
schrijvers, en al hun avonturen spe
len zich af voor de microfoon in een
kt,
luisteraars zijn zij „echt", z° jjir
er duzienden concoleance-bn®^ 0pC
nenkwamen, toen Mary Archer
in een aan het brein van haar
schrijver ontsproten auto-onëe
dood werd. mI e
Het kan echter ook gebeuren,
zulke zakelijke brieven binn®
als van een advocaat, die verzo eei
mede te delen of er inderdaad
bepaalde avond door de
ter" een praatje in de „Home
gehouden was op een bepaalde
cliënt, die van inbraak besr
werd, beweerde nl. op de Igü,,
avond naar dat praatje get1115, je C
hebben, zodat hij onmogelijk K"!
braak betrokken kon ziin. De „ni e'i-
de advocaat precies inlichten, w ee';.
programma-onderdeel staat 1
een
KI'
kaartsysteem geregistreerd,
wil iemand iets weten over
gramma van 10 jaar geleden,
de BBC snel uitsluitsel geveD, gt
dit kaartsysteem omvat meer d
half miljoen kaarten, en rei'ct
heel-prozaï»che studio. Maar voor vele tot 10 jaar geleden.
Het zwaanmodel van Manguin.
kinderen die uit haar kort na haar
eindexamen gesloten huwelijk ge
boren werden.
Toch kan het een enkele maal ge
beuren dat zij na een late uitzending
in het oude sportwagentje klimt
waarin zij haar grote reizen maakt.
Via het grenskantoor van Ponte Tre-
sa stuurt zij dan rechtstreeks Italië
innaar Venetiëdat zij om
vier uur in de nacht nog slapend en
dromend aantreft. Bij de eerste
marktkooplieden koopt Pia Pedraz
zini dan wat vruchten. En met die
bagage vervolgt zij haar tocht naar
de andere kust. Om enkele dagen
alleen maar te genieten van het
blauw van de zee en het goud van
de zon
KANSEN van de prêf-a-portef
IE NU de couiurehuizen bezoekt valt
over fotografen en tekenaars. Ver
der over persattachés die hun zenuwen
met moeite baas blijven en over hun se
cretaressen, die met weggetrokken gezich
ten en moede ruggen vergeefse pogingen
doen een zekere elegance en standing te
bewaren die men nu eenmaal in een luxe
zaak verwachten kan. En daar tussen val
len persmensen met een plof op stoelen
neer, maar al te gelukkig als ze die vin
den. Eenmaal gezeten, zeggen ze in een
zucht: „Wat een vak''.
Dat alles zou men de naweeën van de
collecties kunnen noemen die trouwens
alleen in de coulissen plaats hebben. Over
veertien dagen is dat alles vergeten en
Ks. leijn allen over hun vermoeienis heen!
Maar tot zo lang blijven we elkaar zoveel Parijse confectie kan met geen
heid concurreren met de Amer' e(5<L
Maar zodra de japonnen handwe® ge"
m
mogelijk uit de buurt!
Aan de hoofdingang van de couturehui
zen gaat het anders toe. Daar staan, lang
voor de collecties aanvangen, mevrouwen-
die-niets-om-handen-hebben, op elkaar te
wachten om dan gezamenlijk, popelend
van plezier, de trappen te bestijgen om
bij de controle te belanden. Daar wordt
het kaf van het koren geschift want altijd
zijn er bezoeksters die zonder uitnodiging
de collectie proberen te zien. Hoe ge
traind de verkoopsters ook zijn in het be
oordelen van de bezoeksters, toch lukt het
maar al te dikwijls dat een naaistertje of
modiste binnen gesmokkeld wordt Ge
woonlijk geschiedt dit door een klapt die
af en toe een haute couture-model koopt
en de rest laat namaken. Het is voor haar
dus van het grootste belang haar naaister
de collectie te laten zien, zodat deze niet
uitsluitend op de foto's van de luxe-al
bums hoeft te werken.
Treden de uitverkorenen de salons bin-
nen dan worden ze altijd ontvangen door
uitbundig opgewekte liefdoende verkoop
sters. Het is haar aan te zien dat ze ziels
gelukkig zijn die lieve mevrouw die en
die terug te zien.
Meer dan een paar jaar geleden wordt
de aandacht besteed aan de particuliere
klanten. Er is een moment geweest dat
de Amerikaanse inkopers voorde couture
huizen van het grootste belang waren.
Maar al gaven deze dezelfde sommen in
Europa uit om modellen te kopen, ze doen
dit niet meer uitsluitend in de haute cou-
ture. Vnj veel kopen ze nu in de luxe
confectie, de zgn. pét-a-porter. De gewone
heeft de Franse prêt-è-porter ee:Ze"
kans. Incrustaties en drapés
naaisters hier meer dan de Am®
De fabrieken zijn daar bovendien t
zulk werk ingericht. Niet alleen v «1 sti
sluitend modellen die handwer0
door de Amerikanen worden ge, .yn J
moeten ook van stoffen gemaakt
in Amerika niet te vinden zijn. "g Kf
dat enige fabrikanten zelfs hesl° jf
ben twee keer per jaar een ge^.^e"
hun collectie naar Amerika te s
de hoop daar vaste voet te krijg®.'j-e
Natuurlijk ziet de haute c°Ze c°cjf
met leedwezen. Maar wat wil z
Een japon in haar atelier et
hand vervaardigd, vraagt 84
Een première en een naaister ^ren
een hele week aan. Van concurr®
dus geen sprake zijn. ffl'Kc
Europa koopt hoe langer hoe js fi
Wat aan Europa verkocht wordt-
genomen, wordt af en toe gezeg". pp
Geen wonder dus dat de beZ:S
clientèle met consideratie w0 2\,r^ ie{'
deld! Maar ook deze is niet ko"P
genoeg en als de couturiers g®®ef
en parfums verkochten zou het AjJ
de meesten slecht uitzien. Van "JTfl ,ii
turemodellen alleen kan haast
meer bestaan. Wie alleen de uiter f ef
ziet met haar luxe liehtgeflonker cl)jja ^1
lend. De pers ziet beiden en "efKf
misschien vreemd: het is de
daar geen idee van vormen. JJZr-
werkelijkheid zijn hier wel heel u
1 onH "Pia norc koi/lan PIT R
heid die ons met de schijn veZC
0ePjjt.
Tentoonstellingen
Amersfoort: 't Oude Wevershuys,
Harrie Kuyten, t.m. 28 februari.
Amsterdam: Stedelijk Museum, 4
grafici t.m. 25 fetar.: id., Paul Klee,
tot 25 maart; id., Jacob Steinhardt,
tot 26 febr.; id.. Fik Abbing tot 18
maart; id., Adriaan Lubbers^ tot 18
maart: Fodor, Amsterdams oudste
museum, Fodor herleeft in de ten
toonstelling de Romantiek, tot 13
Santee Landweer Ernst Vijlbrdef,
tot maart; S. J. Mak van Waay, L.
Peletier en H. Koemans, tot 1 maart;
Arti et Amicitiae, Groepententoon-
stelling; Galerie ie Canard, Arman
do, peintures criminelles, tot 23 frfor.
Antwerpen: Galerie Accent, Ara-
lithografieën t.m. 4 maart.
Arnhem: Gemeentemuseum, Duin-
tjer en Krans, t.m. 31 maart.
Breda: De Beyerd, Vincent van
Gogh.
Delft: Prinsenhof, Delfts zilver, t.
m. 24 febr.
Dordrecht' Pictura, Reinder Vis-
scher en J. H. van Ieperen, t.m. 10
maart.
Gouda: Catharina Gasthuis. Agnes
van den Brandeler, t.m. 17 maart.
jiuse
.up
e«s'
Groningen: Groninger a
Start, t.m. 24 febr. „r. v'
Den Haag: Benewitz, rrj
Stork-Damen. t.m. 2 maart; vm j0t j
demie, Haagse Schoolprenteh ic,
maart; Plaats, Branko Kovac
m. 3 maart. ,-d£t^Z
Haarlem: De Waag, J. mK®
tot 3 maart; Galerie Espace, i
gen, van 18 febr.10 maar'-
Hengelo: Hengelose Kunstza
Graverol, t.m. 21 febr. p®"
's-Hertogenbosch: Openbar f j
zaal, Ton Frenken, t.m. 27 t t.p j
Leiden: Lakenhal, Kees P j j
4 maart. e
Nijmegen: Waaggebouw, i
Rembrandt, tot 10 maart. T®
Oss: Jan Cunen-museuffl> i
Gijssen, t.m. 26 febr. WiCL-
Rotterdam: De Pijp, R®ne^.etih {t.
ga, t.m. 24 febr.: Lijnbaan,
cob en Ru van Rossem, t.m. 1 RLe i
Schiedam: Stedelijk Mused'^)®
shima 1945 t.m. 20 febr.; 2j
C-C-C, J. Schoonhoven, t.m-
Tilburg: Paleis Raadhuis:
Grafiek van kunstenaars 1
woonachtig, tot 10 maart
JfOo
