Arbeidersinkomens in E.G.K.S.
Rotterdamse Graanmarkt
LEXINGTON
en zim
DE ZWEVENDE TAILLE
év^uu/t het tn00le%He
KONINGIN JULIANA BIJ PAP'
VINDSTERS IN PUTTEN
Beroemde Miss Ella
bleek verklede jongen!
door PERCY KING
VB
ZATERDAG *3 FEBRUARI 1957
I
Reële lonen in België en Luxemburg
liet hoogst
Uitkomst van de analyse
Reële lonen mijnbouw
Staalindustrie
MOND- EN KLAUWZEER-
BESTRIJDING
FRAUDULEUZE SPEK-
UITVOER NAAR
DUITSLAND
mum
Het merk
dat het hardst gaat
AMERICA'S BEST TOBACCOS
BOEKHOUDER KNOEIDE IN
OPDRACHT
Ondanks kwart loon nog
verduisteringen
Baden Powell-dag
Het a.s. Nederland-Duitse oWr'
Volksstemming
in correctie-gebied#1
■lei
TERUG NAAR DE MISS#
I
vK1'
VlsS
A
De Hoge Autoriteit van de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staa] heeft
een statistische analyse van de arbeiders-
inkomens in de industrieën der gemeen
schap gepubliceerd.
Naar in een voorwoord van A. Coppé,
vice-president der Hoge Autoriteit, wordt
medegedeeld, geeft de analyse een dui
delijk beeld van de voortschrijdende aan
passing der inkomens sedert de opening
van de gemeenschappelijke markt voor
kolen, staal en ijzererts.
Voor het eerst in de Westeuropese
literatuur is het gelukt uniform afgeba
kende gegevens over de inkomens van
bepaalde groepen industriearbeiders te
verkrijgen. Voor de eerste maal was het
mogelijk de nominale inkomens met be
hulp van de nieuwe methode der „ver-
bruikersgeldpariteiten" in hun reële
koopkracht te vergelijken Voor de eerste
maal werd een poging gedaan voortbou
wend op het werk van de Nederlandse
deskundigen Bogers en Van IJzeren ver-
bruikersgeldpariteiten op de basis van
een „Europees pakket" te berekenen, al
dus het voorwoord van Coppé.
De analyse geeft dan als uitkomst, dat
in de steenkoolmijnindustrie in 1954 de
reële inkomens van de mijnwerkers in het
Saargebied en in België het hoogst wa
ren. Op een afstand van ongeveer 5 tot
15 pet volgden Frankrijk en Nederland.
De reële inkomens der Duitse mijnwer
kers bedroegen slechts ongeveer 70 tot 75
pot van die der mijnwerkers in het Saar
gebied en België. Het laagst waren naar
verhouding de inkomens der Italiaanse
mijnwerkers. Deze bedroegen slechts on
geveer 60 a 65 pet van die in het Saar
gebied en België.
De inkomens der staalarbeiders waren
in 1954 het hoogst in Luxemburg, Ruim
10 pet lager waren de inkomens in België,
terwijl die van do staalarbeiders in
Frankrijk, West-Duitsland, Nederland en
het Saargebied 0 tot 35 pet lager waren
dan die in Luxemburg. De koopkracht van
de inkomens der Italiaanse staalarbeiders
was bijna 1/3 lager dan die der Luxem
burgse arbeiders.
Men kan aantonen, dat, gemeten naar
de verschillen tussen de reële inkomens
van land tot land, veel grotere loonver-
schillen binnen een volkshuishouding vol
strekt geen uitzondering vormen.
De verschillen tussen de reële inkomens
in de industrieën der gemeenschap zijn
betrekkelijk klein, in ieder geval kleiner
dan bijvoorbeeld de verschillen tussen het
particuliere verbruik per hoofd van de
bevolking.
Stelt men het particuliere verbruik per
hoofd van de bevolking in het land. waar
dit verbruik het hoogste is, op 100, dan
bedroeg het verbruik in Italië in 1954
slechts 41. Het netto-jaarinkomen der
Italiaanse staalarbeiders en kolenmijnar
beiders bedroeg evenwel ongeveer twee
derden van dat van het land met de hoog
ste stand.
Deze constatering is volgens de analyse
van groot belang. Zjj toont namelijk aan,
dat bij het verdrag voorgeschreven aan
passing van de reële inkomens der ar
beiders in de kolenmijnindustrie en in
de staalindustrie lang niet zo moeilijk te
verwezenlijken is als dikwijls wordt ver
ondersteld.
Voor de reële Ionen per schicht in de
ondergrondse steenkolenmijnbouw luidt
de jongste vergelijking als volgt, waarbij
het land met het hoogste loon in het jaar
1953 is gesteld op 100:
1953
België 100
Nederland 8797
Saargebied 7786
Frankrijk 7483»
W-Duitsland 7076
Italië 33—41
1956
tweede kwart.
107
99—110
98—111
84—95
91—98
38-46
Hieruit blijkt dus, dat in alle landen
een zekere aanpassing heeft plaats gevon
den aan het loonpeil in het land, waar
dit het hoogst was, waarbij in dit land
zelf, België, nog een stijging van onge
veer 7 procent plaatsvond.
Niet anders was de ontwikkeling in de
staalindustrie: reëel uurloon in de staal
industrie (land met het hoogste loon in
1953 100)
Luxemburg
België
Nederland
W.-Duitsland
Saargebied
Frankrijk
Italië 5364
De Hoge Autoriteit wil in haar analyse
niet stellen, dat uitsluitend de werkzaam
heid van de gemeenschappelijke markt
deze aanpassing heeft bewerkstelligd.
Dat echter de opening der afzetwegen en
de toenemende handel in de produkten
der gemeenschap tussen de zes landen
mede in deze richting hebben gewerkt,
is volgens de Hoge Autoriteit niet aan
twijfel onderhevig. Hoe meer de gemeen
schap er toe komt haar sociale, economi
sche en financiële politiek te coördineren,
des te sterker zal zich ook de aanpassing
kunnen ontwikkelen. De verschillen van
land tot land. die dan nog tussen de reële
inkomens blijven bestaan, zullen in de
eerste plaats de reële verschillen in de
economische produktiviteit weerspiegelen,
waarbij hoofdzakelijk lokale factoren, na
tuurlijke omstandigheden, maar ook in
vloeden van de beroepsindeling der werk
nemers en hun kwalificatie een rol zul
len spelen.
1953
1956
tweede kwart.
100
120
91—94
98—102
71—80
83—93
72—78
85—92
62—67
72—78
59—67
75—85
53—64
55—66
Het uitvoerende comité van de Europese
mond- en klauwzeerbestrijdingscommissie
een orgaan van de F.A.O. komt op
27 en 28 februari a.s. in het paleis Noord
einde te Den Haag bijeen ter voorberei
ding van de plannen, die in de begin
april in Rome te houden plenaire zitting
van deze commissie zullen worden be
sproken.
Het uitvoerende comité staat onder
voorzitterschap van de Ier J. C. Nagle.
Vice-voorzitter is de heer J. M. van den
Born, directeur van onze veeartsenijkun-
dige dienst. In het comité hebben voorts
zitting deskundigen uit Portugal, Italië,
Engeland en Joego-Slavië.
Op uitnodiging van de F.A.O. zullen
de Haagse besprekingen ten dele worden
bijgewoond door de directeuren van de
veeartsenijkundige diensten uit België,
Frankrijk, Duitsland en Zwitserland, lan
den, die nog geen lid zijn van de Euro
pese mond- en klauwzeer bestrijdings-
commissie.
(Van onze correspondent)
De directeur van een vleesexportmaat-
schappij te Groenlo, de Duitser W. K„ is
wegens frauduleuze doorvoer van duizen
den kilo's Frans spek naar Duitsland in
arrest gesteld en voor de officier van Jus
titie te Zutphen geleid.
De nasporingen in deze zaak werden,
zowel door de Nederlandse als de Duitse
recherche gedaan. Daarbij kwam aan het
licht, dat K. die sinds een jaar het Groen-
lose bedrijf leidt, op grove wijze misbruik
heeft gemaakt van de hem verleende im
port- en doorvoervergunningen. Verschei
dene zendingen vlees naar Duitsland zou
den aanmerkelijk groter zijn geweest dan
K. op zijn doorvoervergunningen aangaf.
Bovendien zou K. grote hoeveelheden
door hem uit Frankrijk ingevoerd spek
naar Duitsland hebben doorgevoerd, zon
der dat dit door de daarvoor bestemde
keuringsdiensten was gekeurd.
(Bericht van A. Bosman N.V. Graanmakelaars)
De afgelopen week toonde een weinig
opwekkend beeld. De vraag was teleur
stellend, waarbij komt, dat diverse ship
pers onverkocht afgeladen partijen, te be-
schouwen als nalatenschap uit de Suez-
hausse, het prijspeil drukten. Ook de af
brokkelende scheepsvrachten deden een
duit in het zakje, zodat al met al het prijs
niveau een deuk heeft gekregen.
Mais. Voor disponibele en stomende
platamais bestond weinig vraag, op afla
ding wordt deze soort nog steeds door te
rugkooporders der shippers op peil gehou
den. In yellow mais spoedige levering
was de vraag niet groot en enige aandie
ningen zorgden ervoor, dat de premies te
genover mais op aflading slonk. Zowel in
2 yellow als in No. 3 en No. 4 was N.
Amerika per maart/april/mei/juni graag
afgever. Z.-Afrikaanse mais in een enkele
PARIJS, 23 februari 1957
Balenciaga, die eerst gisteren zijn
collectie toonde, had haar gerust de
„zwevende taille" kunnen noemen,
want hij heeft ceintuurs net onder de
buste geplaatst, of normaal om het mid
del en ook een flink eind er onder. Er
waren eveneens korte mantelpakken,
waar drie vernuftig aangebrachte
plooien enigszins het middel aanduiden
of liever gezegd: ze laten de plaats
vermoeden, waar dit waarschijnlijk
zit. De manteltjes vallen van achteren
langer dan van voren, waar ze maar
tot even aan de taille reiken. Ze staan
een eind van de hals af en hebben dik
wijls een soort van officiers-kraag en
twee rijen knopen. De rokken, evenals
die van de japonnen, reiken tot net
over de knieën.
Tailleurs, mantels en japonnen hebben
enorm brede, ronde schouders; de pad-
ding loopt stellig een eind op de mouw
door. Niet mooi zijn de juist onder de
buste aangebrachte zakken, die iets
vierkants aan het model geven. We
zagen verder enkele zeer goede, recht
vallende zeven-achtste mantels. Som
mige tailleurs hebben een zeven
achtste. nauwe tuniek, die we op veel
japonnen terugvinden en die veel heeft
van die van verleden jaar. De meeste
toiletten hebben geen mouwen.
Nieuw is een soort van overgooier
van organdie of soortgelijke dunne
stof, die aan een baleincirkel is gezet,
welke even boven de buste geklemd
zit. De organdie is gefronst aan die cir
kel gehecht en valt dan recht naar be
neden als een nachtpon tot een tien
centimeter boven de knie. Het is dus
een soort van tuniek. Er onderuit komt
een stukje nauwe rok. Het geval hangt
vreemd flodderig om de mannequin,
die er verloren in lijkt. Andere japon
nen hebben een dóódsimpel lijfje en
een zeven-achtste tuniek, een min of
meer brede, leren ceintuur zit om het
middel en deze japonnen zijn dadelijk
veel aardiger.
Mooi zijn de witte Ottoman prinsessen-
japonnen, die werkelijk allure hebben.
Overigens waren de getoonde modellen
in alle kleuren: bisschopspaars, beige,
lichtpaars, zwart, wit en veel ruitjes.
Werkte Balenciaga voornamelijk op
zijn tuniek door. nieuw was ook een
japon, waar op dertig centimeter van
de zoom een brede strook ingerimpeld
was aangezet en die van onderen wat
ingehaald was. Een soort van kleine
ballon effect dus. Men vraagt zich af
of de ontwerper bij het maken van zijn
modellen, er wel aan gedacht heeft,
dat vrouwen graag japonnen dragen,
die haar staan en dat dit met een per
fecte coupe alleen nog niet altijd be
reikt wordt.
De bijou's bestonden uit enorm
lange kettingen, waar op iedere vijftien
centimeter steeds een grote steen was
ingezet iri de vorm van een paasei. Ver
der veel grote clips. De hoeden waren
zoals altijd vervaarliike taarten.
DINY K.—W.
BEIIMMfcR ING EN VERBOUWINGEN ENZ. VOORHAVEN 101 TEL 34971 ROTTERDAM
boot moest door een en ander eveneens
lager worden afgedaan.
Gerst. Diverse posten stomende Plata-
gerst in verschillende gewichten konden
slechts met prijsconcessies worden onder-
gebracht, terwijl er momenteel nog vol-
doende aan de markt is. Noord-Amerika
deed onder invloed der lagere vrachten de
3 barley op aflading vrijwel dagelijks la
ger af. Een enkele post aangediende Russi.
sche gerst is eveneens aan de markt ver.
schenen. Franse gerst zowel disponibel als
stomend bleef geschikt aan de markt.
Haver. Ook hier zorgden enige posten
'onverkocht afgeladen partijen Plata- en
N.-Amerikaanse haver ervoor, dat de prij
zen beduidend lager kwamen te liggen.
Op aflading volgde een bescheiden aan
passing, zodat men hiervoor nog belang
rijk meer dan voor spoedig goed moet
betalen. In Russische haver wordt het ma
teriaal veel minder en hoort men alleen
van loco goed.
Rogge. Enkele post gewachte Platarogge
moesten voor lage prijzen worden ver
kocht. waarbij het gebrek aan opslagruim
te een grote rol speelde. Op aflading bleaf
deze soort verhoudingsgewijs nog zeer
duur. In N.-Amerikaanse rogge is er wei-
nig aanbod van stomend goed terwijl op
aflading een zekere aanpassing plaats
vond zonder dat dit tot grote zaken aan
leiding gaf.
Milo ging weer zijn eigen weg en is nu
in verhouding tot andere voergranen zeer
duur. Het aantal afdoeningen bleef dan
ook zeer beperkt. Platamillet, ofschoon
van het oorsprongsland duur, werd twee
dehands vooral voor Belgische rekening
laag verhandeld.
Inlandse granen. Na tijdelijk zeer diep
te zijn gedaald, was er de laatste dagen
voor inlandse haver 2 kwartjes meer te
maken. Ook voor rogge trad een zeer
bescheiden verbetering in het prijspeil in,
terwijl in gerst zeer weinig zaken plaats
vonden.
De koekenmarkt zag voor spoedig goed
nog maar bitter weinig belangstelling, ter
wijl op de najaarsaflading wel weer enige
activiteit te bespeuren viel. In Lijnschil-
fers zag men wat meer kooplust voor sto
mende partijen, waardoor het. beperkte
aanbod in dit artikel wel duidelijk opviel.
Op aflading kwamen enkele kopers in de
markt maar zaken kwamen er nog niet
uit voort. Lijnschroot werd in een gewach
te boot verhandeld voor zeer lage prijzen,
terwijl er enkele afdoeningen op de ver
dere termijnen plaatsvonden.
Zonnepitschilfers op spoedige aflading
werden door de eerste hand voor lage
prijzen gelikwideerd, op het najaar geen
zaken te melden. Zonnepitschroot werd
nog vrijwel regelmatig stomend en op af
lading door de consumptie opgenomen
voor dagelijks lagere prijzen.
Houders van loco Raapschilfers trach
ten zich van hun voorraden te ontdoen,
daar men in de naaste toekomst hier niet
veel heil meer in ziet. Er bestond een vrij
levendige handel in zemelen vanuit Duits,
land en Frankrijk: de neergaande prijsbe
weging schijnt door verminderd aanbod
enigszins te zijn afgeremd. Een post Ar
gentijnse in een gewachte boot moest
evenwel onder pariteit worden geruimd
Spoedig te ontvangen soyaschroot werd
voor steeds verder wegzakkende prijzen
geruimd.
(Advertentie)
De advocaat-generaal bij het gerechts
hof te 's-Gravenhage, mr. F. baron van
Voorst tot Voorst heeft gisteren een ge
vangenisstraf van één jaar gerekwireerd
tegen de 36-jarige hoofdboekhouder A. C.
uit Oude Wetering, die in de jaren 1951
tot 1955 bijna wekelijks een greepje deed
in de kas van zijn werkgeefster een ma
chinefabriek te Leiden. In totaal belie
pen de verduisteringen ongeveer 9000
Voorts had de man, die alle schuld heeft
erkend, over de jaren 1953 en 1954 te lage
aangifte voor de inkomstenbelasting ge
daan.
„Uw patroon stond ook niet zuiver in
financiële aangelegenheden", merkte de
president mr. B Verveen op. „U kreeg
wekelijks een tientje als zwart loon extra
en u moest steeds weer in de boeken
knoeien in opdracht van uw werkgever"
Volgens de procureur-generaal had een
duur uitgaansleven tot de verduisteringen
geleid.
De rechtbank heeft C. tot een jaar en
drie maanden veroordeeld.
De verdediger, mr. H. Kruizinga, uit
Leiden zeide dat verd bezig is al zijp.j
schulden terug te betalen. Hij gaat zij
huis verkopen om de navordering van de
belasting, ongeveer f 3000.- te betalen.
Pleiter vroeg een lange voorwaardelijke
gecombineerd met een korte onvoorwaar-
delijke gevangenisstraf.
In het herboren Putten op de Veluwe
is de Baden-Powell-dag gistermiddag
op wel zeer bijzondere wijze gevierd. De
padvindsters en kabouters van het Gel
derse dorp viel de eer te beurt de hon
derdste verjaardag van de stichter van
de padvindersbeweging, Lord Robert
Baden Powell of Gilwell, tezamen met
H.M. Koningin Juliana te vieren. De
Koningin had er prijs op gesteld dit jaar
op Baden Powell-dag naar Putten te
gaan. omdat onder de padvindsters van
het dorp door de droeve oorlogshistorie
een groot aantal wezen en halfwezen is,
De Koningin was gekleed in padvind-
stersuniform en vertoefde onder haar
padvindstersnaam Movavedo gedurende
bijna anderhalf uur in het intieme club
huis in de Veluwse bossen. Zij nam
spontaan deel aan het programma, dat
de Puttense jeugd voor deze feestdag
had opgesteld.
Het kommetje ..kruudmo-es", het
streekgerecht der Veluwenaren, liet de
Koningin zich te midden der zingende
padvindsters goed smaken. Als geschenk
kreeg de Movavedo een grammofoon
plaat met de stem van Lady Baden-
Powell, de chief guide der meisjespad-
Aövertentie
In de vorige eeuw waren de perfecte
ruiters en amazones van het circus pre
cies zo internationaal beroemd als van
daag de filmsterren. Vooral de amazo
nes, de paardrijdsters dus, werden toe
gejuicht door het publiek, bezongen door
dichters, door schilders uitgebeeld. Er
was natuurlijk veel naijver onder de
schone rijdsters. Zo wekte omstreeks
1852 een zekere Miss Ella grote sensatie.
Zij reed „panneau" en presteerde het
daarbij om vlug en vlinderlicht achter
eenvolgens door vijftig dichtgeplakte
hoepels te springen en in het maken van
salto-mortales niet onder te doen voor
de meest ervaren ruiter-acrobaat. Alle
andere vrouwelijke beroemdheden, die
het nooit verder dan twintig hoepels
hadden gebracht, verbleekten bij dit be
richt. En ziet, de afgunst deed wonde
ren: na korte tijd nresteerden alle da
mes hetgeen tot dan toe onmogelijk
werd geacht, sprongen door meer dan
vijftig hoepels, draaiden salto's alsof het
niets meer was. Pas toen lekte uit, dat
de beroemde Miss Ella een verkleed
jongetje was geweest.
Dit is ook een van de tientallen kijkjes
achter de schermen, waarover u kunt le
zen in het circusalbum „De bonte Droom
van het Circus". Een boeiend en afwis
selend verhaal met talloze pentekenin
gen, vele prachtige kleurenplaten en
plaatjes: geschreven door de circusken
ners bij uitstek J. van Doveren en Fred
Thomas.
Voor slechts f 2,50 kunt u dit boekwerk
kopen bij uw roomboterleverancier of
direct bestellen per brief of briefkaart
bij het Kantoor „Roomboteralbum",
Postbus 47, Den Haag. U krijgt het al
bum dan per omgaande toegezonden on
der rembours. Vermeld vooral duidelijk
uw naam en volledig adres. De bijbeho
rende plaatjes ontvangt u gratis voor de
riiksbotermerken. U vindt zo'n merk op
elk nakie roomboter. (Natuurlijk ook op
koelhuisboter).
Neem een pakje extra voor de zondag!
vinderij, wier geboortedag evc'
gisteren werd gevierd. fra'
Ook werden haar twee bakjes,
aangeboden, waarvan een bestem
voor Prinsese Marijke, die ook [5,
is en daarmee een der kleine seniel1
die volgens het danslied ,,Onze ,f».
rondom heel de wijde wereld W»U#'
Om kwart voor één kwam de n
gin onder luide toejuichingen ya t>ij
uitgelopen bevolking van het
het clubhuis aan. Zij werd vers
door haar particulier secretaresse» v8ji
vrouw W. A. Repelaer van &rl
der Willigen. j-jtt'1
Voor de Koningin weer ve ,biiU's
moest, klonken door het volle ciu
nog vele liederen en ook de ,st,e spe'
Lady Baden-Powell, dank zij <demaaK'
ciaal voor dit herdenkingsjaar geJ>
te grammofoonplaat. Door een
van zingende en juichende k30" uur'
vertrok Movavedo om rond twee ,y
Daar de Koningin het bezoek z° e'J
formeel mogelijk wenste te houde1 ter
alleen in haar kwaliteit van padvin eo
de viering wilde bijwonen, waren
autoriteiten aanwezig.
De „Frankfurter Allgemeine Zel
schrijft in haar nummer van vrü
scnrijit in naar nummer van vi«-
een commentaar op het overleg in n
a.s. tussen de Nederlandse minister M
Buitenlandse Zaken. mr. Luns. e°
Westduitse collega, Von Brentano
welingelichte kringen in Bonn ven™ ju
ten, dat het bezoek van mr. Luns °tep-
leiding zou kunnen worden tot aans'u ^i-
de onderhandelingen om alle tussen (je*
de landen nog bestaande open kWe
op te lossen.
««tv
Men houdt het in Bonn voor
dat Nederland de eventuele teruêy
van de geannexeerde grensgebieden
een volksstemming zal willen onderv
pen. Het Nederlandse ministerie an j,'
tenlandse Zaken wilde desgevraagd»
dus het Duitse persbureau D.P.A..
geen commentaar leveren,
fl f
In de Bondsrepubliek is men va" F
ning, dat een volksstemming slecn"^'
onnodige spanningen aanleiding z°u
nen geven.
l3$\
Pater Justinus Corstjeris ss.ee. ultva^fy
huizen is na een vakantie in h'etaar «i
land naair Brazilië vertrokken. 1
sinds 1939 als missionaris werkz3
2).
Pas kort geleden kwam ik er achter, hoe ze hem or
der na order door de neus konden boren. Zijn secre
taris, Thomas Lime, slaapt met de Verenigde on
der één deken. Hij geniet het volle vertrouwen van
zijn patroon en misbruikt het schandelijk. Horn
schrijft zo krap mogelijk in om de fabriek aan de
gang te houden; toch blijven de Verenigde steeds on
der hem, dank zij Lime. Een paardemiddel; je be
grijpt, dat van winst zo geen sprake is. Elke slinks
verkregen order betekent voor de Verenigde een ste
vig verlies. Maar ze hopen met die tactiek Horn tegen
de grond te slaan; ze kunnen het langer uitzingen
dan hij. Hebben zij hem er eenmaal onder, dan be
heersen de Verenigde met de Deens-Maroviaanse
Vlees Trust de wereldmarkt. Daar is het om te doen.
Aage's nijdigheid dateert van de laatste tijd.
Vroeger heb ik hem wel horen beweren, dat de fa
briek in Soroe een prutszaakje was.
Zó'n prutszaakje, dat ze geen middel te min
achten om het weg te krijgen.
Sinds die laatste order?
Ja, Horn kreeg ze, ofschoon de Verenigde lager
inschreven. Ik wist, dat het vrijwel zijn laatste kans
was; dit bepaalde mijn houding. De omgang met
schavuiten heeft één voordeel; je leert er schavui
tenstreken door. Ik zag er dan ook niets in, zekere in
stantie een tip te geven: dat een aanzienlijk percen
tage van de order werd geplaatst bij de Deens-Ma
roviaanse in Chigang. De handelsbetrekkingen tussen
de betrokken landen zijn van allesbehalve vriend
schappelijke aard en de bewijzen, die ik overlegde,
beslisten. De order kan Horn weer te paard helpen.
Goei genade! lachte Mette. Ik dacht niet, dat
je zo'n intrigant was! Laten Aage en Rasmussen het
niet horen. En je wou niet lang geleden je aandelen
Verenigde nog wel verkopen, omdat aan het concern
zo'n bedenkelijk luchtje zit!
Ik werd bekeerd door mijn bezoek aan Chigang
en ik hoef je niet te zeggen, hoe blij ik ben, dat ik
ze hield. Om tot de zaak terug te keren: wanneer Horn
naar genoegen levert en daar staat de naam van zijn
fabriek borg voor, komt hij er helemaal bovenop.
Machtige invloeden zijn ten gunste van Hom aan het
werk. Dit is de heren van de Verenigde eveneens be
kend en je snapt dus waar op aan wordt gestuurd
het moed hem worden belet, te leveren.
Alles goed en wel hoe willen ze het betalen?
Dat weet ik niet, Mette. Ik weet allen, dat de
alarmklok is geluid Niels Horn zal er onder! Tot
dat doel klimt een meneer, Ernst Smidt, in zijn harnas.
Ernst Smidt. Nooit van gehoord. Jij?
Ik vermoed, dat het dat schoelje zijn zondagse
naam zal wezen en de doordeweekse minder geschikt
voor damesoren is. Er woont een Ernst Smidt in
de Istedgade; een schreeuwend bord aan de deur ver
meldt, dat deze veelzijdige artiest als makelaar in
bouwgrond, woningverhuurder, verzekeringsagent en
adviseur de boterham verdient. Het begrip „advi
seur" is rekbaar als elastiek. Het bracht me op het
idee, dat in de Istedgade wel eens de jongste aan
winst var de Verenigde kon resideren. Wordt uit
gezocht. Hij was daar straks op komst, waarschijnlijk
om met Poulsen, Baron Vlees-in-Blik en Petersen de
laatste hand aan de gemeenschappelijke plannen te
leggen.
Je staat aan Horn's kant?
Onvoorwaardelijk.
Dan had je beter op de vergadering kunnen
blijven.
Neen. Zolang ik er bij zit, kom ik toch het
naadje van de kous niet te weten. Daarbij komt, dat ik
naar Sorot ga. Ik wil er haring of kuit van hebben,
wat tegen Horn wordt uitgebroed. Onder die omstan
digheden is het beter, dat meneer Smidt mij niet kent
Dit was het hoofdzakelijk, waarom ik ervoor zorgde
weg te wezen alvorens hij verscheen.
Het zal de vraag zijn of je in Soroe voldoende
aan de weet komt, Aksel.
Afwachten, Ik heb het geval met mijn vriend
Larsen besproken; hij interesseert zich er voor. We
zijn overeen gekomen, dat ik hem onmiddellijk inlicht
als zich in Soroe iets verdachts voordoet.
Randrup zweeg even. Nu het eigenlijke doel van
mijn bezoek, Mette. Vergeef mij de schijnbare indis
cretie hoe is de verhouding met Aage de laatste
dagen?
De jonge vrouw verkilde. Hoe zou ze zijn? Geen
oorlog, geen vrede, Smeulend vuur onder de as
als gewoonlijk.
Ik vraag je iets geweldigs, Mette, daar ben ik
van overtuigd, en ik dacht er niet aan als ik een
andere weg zag om het concern dwars te zitten. Kun
je terwille van de goede zaak niet een poosje toe
schietelijker tegen Aage zijn? Je houdt niet van hem
en ik begrijp het. Een oud gezegde luidt, dat in lief
de en oorlog veel is geoorloofd. Dit wordt oorlog, bes
te kind. Als ik me niet vergis: meedogenloze oorlog.
Ik heb niemand om me in Soroe op de hoogte te hou
den dan jou. Ik logeer in het Palace Hotel. Al weet ik,
dat je het onaangenaam klinkt je windt Aage om
je pink als je wilt. Hoor je iets van belang, bel me
dan.
Je vraagt méér, Aksel Ejnar, dan ik kan vol
brengen.
We spelen beiden een rol, Mette. Ik laat over
mijn kant gaan, dat je man en zijn vriend Thorvald
me als een pias beschouwen, tegen wie ze kunnen uit
flappen, wat hun voor de mond komt. Ik schik me
in de blamage, omdat het de enige manier is, al
thans iets te vernemen.
Waar jij je toe leent, staat in geer verhouding
tot wat je van mij vraagt.
Ik geef het direct toe. Maar, Mette, je kent het
resultaat van mijn bezoek aan Chigang. Lieden als
Poulsen, Rasmussen, Petersen en hun Maroviaanse
trawanten laten er mannen, vrouwen en kinderen
afjakkeren, uitbuiten tegen een hongerloon. Toch zijn
het even goed als wij schepselen Gods, naasten van
jou en mij Ik heb me verbijsterd afgevraagd hoe
zulke onmenselijkheden in de twintigste eeuw wor
den gedoogd. Als het concern er in slaagt, Horn te
breken, krijg je hier toestanden, die voor de Maro
viaanse weinig onderdoen. En waarom? Om dividend
steeds hoger dividend in de wacht te slepen. Jij hebt
eens gezegd dat je mee wilde strijden om dergelijk
onrecht de wereld uit te helpen.
Mette zat een poosje zwijgend en staarde op de
handen, die gevouwen in haar schoot lagen. Toen
zag ze Rdrup met een zachte glimlach aan.
Aksel Ejnar, je hebt een hart van goud!
Olala! Hij grinnikte, was direct weer ernstig.
Ik moet nu eenmaal tegen onrecht vechten, waar
ik het zie. Daarom heb ik Horn's partij gekozen.
Daarom sta ik aan de zijde van de ontrechten in
Chigang, die zelf de moed en de kracht niet meer
hebben om te vechten. Misschien ook het geloof niet
meer, omdat ze zich in de steek gelaten zien door
leiders, wie zij hun belangen toevertrouwden en van
hun schamel loon er voor betaalden.
Weer viel een stilte. Mette verbrak haar.
Je logeert in het Palace Hotel, zei je?
Ja.
Aksel, ik zal zien wat ik kan doen. Vergeet niet,
Aage is nu eenmaal mijn echtgenoot, al is hij een
gewetenloos zakenman. Als ik iets hoor, dat ik van
betekenis acht, bel ik je daar. Ik ben het met je
eens Horn mag de strijd niet verliezen.
III
Ernst Smidt zat in de hal van het Palace, Soroe's
eerste hotel. Hij huldigde het principe, dat, als men
van andermans leer snijdt, de repen flink dik mo
gen zijn. De Verenigde Fabrieken waren er goed
voor. Hii was inderdaad de makelaar in bouwgrond,
huizenverhuurder, verzekeringsagent en adviseur van
de Istedgade, een midden veertiger, niet groot, ste
vig gebouwd, onberispelijk gekleed, een man die zich
in elk milieu kon bewegen. Toen de Istedgade nog
niet de eer genoot hem te huisvesten, zetelde hij als
particulier detective in een andere wijk, maar de
vrijmoedigheid, waarmee hij dit beroep uitoefende
deed de recherche het dringend verzoek tot hem
richten, naar een andere kostwinning om te zien,
wilde hij niet de kans lopen, voor geruime tijd van
zijn relaties afscheid te moeten nemen, teneinde in
onvrijwillige retraite te bepeinzen, wat op dit on
dermaanse is geoorloofd en wat niet. Smidt had de
welgemeende raad ter harte genomen, zijn benij
denswaardige veelzijdigheid deed hem weldra ande
re wegen vinden, die per slot van rekening tot het
zelfde doel leidden: zich zonder al te zware arbeid
een herenleventje te verschaffen. Aksel Lomholt-
Randrup's vriend Erik Larsen had deze bijzonderhe
den ingewonnen omtrent de man, die in opdracht
van de Verenigde Fabrieken de recalcitrante Niels
Horn tot rede zou gaan brengen, maar Randrup
moest bekennen, daarmee niet te zijn gevorderd
met de oplossing van het probleem, hoe dat zou
worden klaargespeeld.
Smidt had reeds enige malen ongeduldig zijn hor
loge geraadpleegd, toen twee heren de hal binnen
traden en na even te hebben rondgezien op hem toe-
stapten.
Hr Smidt? vroeg de één.
Een korte hoofdknik was het antwoord.
Thomas Lime. Ik heb Blad meegebracht, een
ontslagen employé. Hij werkte aan de boekhouding
en weet mogelijk dingen, die van belang kunnen blij
ken.
Je Hr. Blad interesseert me geen spaan! snauw
de Smidt. Hij wierp een snelle blik op de tafel naast
de zijne. De heer, die er zat, had de aandacht zozeer
bij zijn lectuur, dat de brute uitval hem blijkbaar
was ontgaan. Ik heb niets aan ontslagen employé's,
we! aan lui die op de hoogte zijn! Kom mee naar die
hoek; we zitten er uit gezicht en buiten gehoor.
Goeie dag Hr. Blad.
Aksel Lomholt-Randrup klapte zijn boek toe. De
verhuizing van Smidt en Lime maakte het onmo
gelijk een woord van het komend onderhoud op te
vangen. Het voorbeeld volgen en opnieuw een plek
in hun buurt innemen, liep te erg in de kijker. Ran
drup slenterde een telefooncel in om Erik Larsen mee
te delen, dat overkomst naar Soroe gewenst was. Ver
volgens zocht hij de portier op en vroeg het adres
boek ter inzage. De rubriek makelaars had zijn spe
ciale belangstelling. Hij noteerde enige adressen,
waarna hij het hotel verliet.
—Horn sloeg gisteren het laatste bod van de Ver
enigde af opende Smidt de besprekingen. Vier mil
joen kronen voor de boel zoals die reilt en zeilt. De
vent moet stapel wezen. Verspéélt zeker liever de
zwik!
Lime schokschouderde. Horn is er niet één die je
makkelijk klein krijgt. Allerminst nu, met de Sodaan
se order achter zich.
Ja? Ik denk er anders over. Breng rapport uit,
vo'. ::dig alsjeblieft!
Ik betwijfel, of zonder de tijdelijke werkkrach
ten uit Kopenhagen de arbeiders in beweging waren
te krijgen geweest!
Wat jij twijfelt doet er minder toe. Feiten!
Wel, in zekere zin maakte Horn zelf de bodem
klaar door eerst hun winstaandeel in te trekken en
daarop een loonsverlaging van vijf procent te laten
volgen. Hij kon moeilijk anders; de fabriek draait al
jaren met verlies. De ouderen legden er zich bij
neer. Ze redeneren, dat wie goede tijden met een
patroon heeft gekend, hem in kwade dagen het vel
niet over de oren mag halen. De jongeren namen
het niet zo licht op, ofschoon van verzet geen spra
ke is geweest vóór Mikkel Fryd met de Kopenha-
gers kwam. Fryd keek eerst de kat uit de boom; hij
begon pas nadat een paar weken aan de Sodaanse
order werd gewerkt. Al gauw had hij dóór, welke lui
hij het best voor zijn karretje kon spannen. Hij
smoesde met ze, dat het nu toch billijk zou wezen,
als Horn de loonsverlaging ongedaan maakte. Er
werd dik aan de order verdiend; daar hoefde het dus
niet aan te liggen. Zonder veel moeite kreeg hij het
zover, dat een deputatie naar de baas ging om de
zaak te bepleiten. Horn weigerde, maar beloofde aan
het verzoek tegemoet te komen, zodra nieuwe orders
volgden, waarop hij goede moed had. Koren op Fryds
molen en je snapt, dat hij de wieken lustig liet draai
en. Een handige vent. Nooit zal hij de arbeiders op
warmen of eerst heeft hij Horn geprezenZij
hebben niet in de gaten, dat hij steeds minder vindt
te prijzen en des te meer af te kammen.
De beproefde tactiek, knikte Smidt. Eerst in de
hoogte steken, dan omlaag duwen. Je komt er al
tijd mee waar je wezen wilt.
Het toppunt. Fryd heeft nog met geen
over staken gesproken en toch zouden sornUjjjet
liever vandaag dan morgen de boel neergooie?'
doen jongens, adviseert hij, vóór gebleken lS' pa'
met overreding het doel niet wordt bereikt. Een
troon moet soms wel loonsverlaging invoeren- e\i
het een goede patroon is, geeft hij zelf het V°°G P
in versobering. Dat doet Hr. Horn immers 00 pjets
groeit de ontevredenheid. Want ze merken aan 0<i&
dat hij zich bekrimpt. Anderen komen klagen .j^t
het intrekken van het winstaandeel. Jongens, be .pSt
het logisch, is Fryds antwoord. Wordt er geen «ij-
gemaakt, dan kan er ook niet uitgekeerd W? to'
Voor mij zit de onbillijkheid hierin, dat jullie 1 ge'
taal maar zes keer een winstuitkering hebbe ,e(i
had. Waarom vergat Horn jullie te laten mee ge'
in jaren daarvoor, toen juist de dikste winst®1no
maakt werden? Dat is me tegengevallen van ia
die zich graag arbeidersvriend noemt. Had ge'
tijden van hoogconjunctuur wat voor jullie °P.
legd, dan werd nu nog een aandeel uitgekeerd-
denkt liever niet aan de vette jaren, die ju}11®, óe
bezorgden; wèl was hij er als de kippen bij gv®JJ
uitkering ongedaan te maken, toen hij maa^r<ja£
voelde aankomen, misschien iets van zijn
te moeten afstaan. Hij kent het leven van
beidersgezin niet; daar moet van zovéél afstano^, %o
den gedaan en het gebeurt nooit van
kreeg Fryd de meesten aan het lijntje. Houd1jef>-
voet bij stuk, dan zie ik het op staken uit" ^gtfi
Ja, laat Fryd maar schuiven! Toch was he c0v'
niet zo makkelijk afgegaan als hij niet direCl o"J
tact met de Verenigde had gezocht toen HO
extra werkkrachten verlegen zat. De heren
tevreden over je, Lime. Als blijk van erken tew^d
moet ik je deze duizend kronen overhandigen- Jj-jf
zei er niet bij, dat het de helft was van het °9cV
dat hij voor Lime's hulp in rekening had g® gna2'
De meerderheid is dus bereid, in staking te 0 da"'
We forceren de zaak niet. Het steekt niet op e® ,en
o'
Zelfs ouderen, die vroeger ja en «oen t
op wat Horn decreteerde, zijn tot ander inZ1re
komen. Ze betwijfelen, of Horn wel zulke zw'ahad
liezen heefi geleden als hij voorgeeft. Dan f'
de boel gesloten, is hun opinie. Het verhaal»
miljoenen bezit, wordt grif geslikt.
Nu de kwestie van organisatie.
fiR* »j/
Horn is er altijd tegen geweest. Dat is vf"
lijk een onrecht en bovendien stom. EvenvV 'e;
willig verzekerde hij jaren geleden zijn pers?At Pe\<
gen ziekte, ongevallen en invaliditeit; het Kr«»_ ne»
sioen op zestigjarige leeftijd. Recht is recht 0rdej
gens in ons land kan beter voor de arbeide® f -tfi
gezorgd. Daarom was het goed ingezien, „teP-,3fl
de kwestie van organisatie voorlopig liet f" g{J y
de ogen van de Soroeërs is elke vakbond r0° a, pGe
rood moeten ze, op een enkele uitzondering gtfii^p
0 woo iic i» gucu ,iste
de kwestie van organisatie voorlopig liet r"
de ogen van de Soroeërs is elke vakbond ,r°
rood moeten ze, op een enkele uitzondering etCl''0f
hebben. Toen kreeg Fryd bericht, dat een j,et gf
wereld-organisatie zich er voor wil spannen, a'{t uil
een staking uitloopt. Gisteren en vandaag
druk mee gecolporteerd. Er is veel bel3:fn f
voor de vergadering, die over een paar dag J{
belegd. Wat is het voor een organisatie? s1
Zoals je zei, een wereld-organisatie-
zich op ethisch standpunt. t
Ik bedoel meer, wat haar doel is. gte
Bezoek de vergadering, als het er
komt, Smidt keek op zijn horloge. ZoetP® aj l>
voor mijn trein naar Kopenhagen. In elk }cfi
je nader van me. Misschien bedenkt Horn l»
eens over het bod. Het zou verstandig van
jk (Wordt vervolgd).
hu
k
it»»
