V.N.-commissie buigt zich weer
over ontwapeningsproblemen
Alle pla nnen worden van voren
af aan bekeken
G
- ZENUWEN
NEUROTONIC
win zo'nprachtige NESCAFÉ kan
Mevr. Meir sprak met Dulles
Na de overhaaste UNEF-intocht
ONRUST EN AGITATIE IN GAZA
'zms
vb
loeilampjes
Ooggetuigever slag
van de jongste
onlusten
De vermaning van
een Pools minister
Oppositiepartij in
Portugal
Algemene Vergadering weer bijeen?
Hammarskjoeld vandaag naar Cairo
Hongaars diplomaat
vraagt asiel
DINSDAG 19 MAART 1957
PAGINA 5
De plannen
Russische toelichting
„Het wantrouwend oog
der huren
wordt U volledig de baas met
niet verdovend
maar genezend
bet zenuwpreparaat dezer tijden
Maak deze limerick afl
AUTOMATISCHE MIJNDETECTOR
De Europese verdragen
ADENAUER VOOR ONDER.
TEKENING NAAR ROME
GEMEENSCHAPPELIJK
EIGENDOM 11 (10) PCT.
KARD. WYSZYNSKI's REIS
NAAR ROME
Gesprek met secr.-generaal
Gaza
DE ONLUSTEN IN
TOGOLAND
5e.rd
kinki
I
Gevaar van de mob
Een joelende menigte demonstreerde te Gaza voor de
terugkeer van het Egyptische gezag over het gebied.
„Fedayeens, terug naar Israël
Zonder voorbereidingen
De houding, die de soldaten van de Verenigde
Naties gedurende al dit rumoer hebben ingenomen,
verdient alle lof. De Denen, de Noren en de Zwe
den, die in de Gaza-strip het spits hebben moeten
afbijten, zijn onder de meest kritieke omstandig
heden kalm gebleven en er is niemand geweest,
die er zijn geduld bij verloren heeft.
Vertegenwoordigers van Groot-Briltaimië, Frankrijk, de V. S., Canada
11 de Sovjet-Unie zijn gisteren in Londen aan een nieuwe ronde in hel
"'^nationaal overleg over de ontwapening begonnen. Na de oorlog is men
n°g niet in geslaagd over dit belangrijke probleem tot overeenstemming
ponten.
"e vergadering van de uit vertegenwoordigers van genoemde vijf landen
gaande sub-commissie voor de ontwapening van de V. N. werd geopend
°.°r de Britse minister van buitenlandse zaken, Selwyn Lloyd. De Britse
'lister zei, dat „bevordering van de vrede de eerste impuls is achter onze
°gingen om tot ontwapening te komen".
jjölgen» Lloyd zijn er echter in de
ïm ®e omstandigheden nog andere
ij ®hen. En wel de kosten van de mo-
- bewapening, die een bijna ondra-
Vqp ke last op alle staten legt. Lloyd
Wgde hieraan toe: „Wij moeten echter
ge feit onder de ogen zien, dat het
gemakkelijker is de grondslagen in al-
termen uiteen te zetten dan
^.gedetailleerde overeenkomst uit te
ken, waardoor verwerkelijking van
e grondslagen alleen mogelijk is."
tem® vo°rstellen die op deze confe-
jbe o.m. ter tafel zullen komen zijn:
ian' Amerikaanse voorstel van 14
1957, waarin wordt aangedron-
Èrn internationaal toezicht op de
Afnemingen met ruimte-voorwerpen
lnj.ar°nder inter-continentale projectie-
hiet-bemande wapens voor lange
afst,
W »P® laatste voorstellen van de Sov-
e.~"nie. Deze bevatten suggesties om
Wi e'n(ie te maken aan de proeven
j. kernwapens, hetgeen binnen twee
Lar moet leiden tot een verbod van
J gebruik en de fabricage van kern-
t aPens. Zorin lichtte deze plannen gis-
reh toe.
Het (verleden jaar al uitvoerig ter
La e gekomen) geamendeerde Brits-
w Se Plan voor een uitgebreide ont
lening in fasen.
Resident Eisenhowers plan voor
^^wederzijdse inspectie vanuit de
V04- Maarschalk Boelganins suggestie
Oö0r de vestiging van controleposten
w strategische punten. De twee laatste
reischor
Jan Kip, Nederlands oudste inwo
ner heeft gisteren in goede gezond
heid zijn 106e verjaardag gevierd,
hn m zijn woonplaats Dreischor
Reeft iedereen deze dag op feeste
lijke wijze, met muziek er was
Zelfs een draaiorgel dans en een
optocht, doorgebracht.
's Middags om half twee begonnen
de festiviteiten, georganiseerd door
de plaatselijke Oranjevereniging,
jhet een traktatie voor de school
jeugd, die daarna vrijaf kreeg. Ver
bolgens was er in de school een
bijeenkomst voor bejaarden, die hier
An vijfde deel van de bevolking uit
haken, met als hoogtepunt de aan
wezigheid van „opa" Kip zelf, die
Argezeld van zijn enige dochter,
rdim een uur te midden van zijn
>>coliega's" doorbracht. Hij werd bin-
jAhgeleid door de burgemeester, de
Aer Vermeulen, die als eerste het
W°°rd tot hem richtte en hem na-
mens de firma Philips een elektrisch
Aheerapparaat aanbood ter vervan-
s'hg van zijn bij de ramp van 1953
Arloren- gegane scheermes. De ja-
jkge merkte echter op, dat zulk een
Apparaat voor hem helemaal niet
k'euw was, want hij was al eens
pIektrisch geschoren. Vele andere
Aschenken en felicitaties heeft de
gf,as® Schouwenaar, die zich voor
fiios interesseert en over alles weet
mee te praten, maar natuurlijk
y°oral over die goede oude tijd, nog
k ontvangst moeten nemen.
^ttsgow
°p tkd' voordat de scheepswerf-
voorstellen zijn eveneens verleden jaar
al aan de orde geweest.
De afgevaardigden zullen bovendien
het hele probleem van de ontwapening
behandelen.
De procedure
Volgens conferentiekringen heeft
Groot-Brittannië voorgesteld, dat de
conferentie drie technische werkgroe
pen in het leven moet roepen, die de
volgende punten moeten bestuderen:
1. De vermindering van de conven
tionele bewapening in verband met de
besnoeiingen van mankracht.
2. Invoering van inspectiemethoden
vanuit de lucht en op de grond die
eveneens van toepassing moeten zijn op
de proefontploffingen van kernwapens.
3. Controle op de produktie van kern
materiaal voor wapens.
De Russische afgevaardigde Zorin
(de vroegere ambassadeur in Bonn)
gaf gisteren een gedetailleerd over
zicht van het reeds bekende Russische
ontwapeningsplan, dat inmiddels op
details aan de huidige situatie is aan
gepast. Dit plan voorziet in een ont
wapening in twee fazen en zou nu eind
1959 moeten zijn voltooid. Halverwege
de tweede fase in de loop van '59
dus zouden de voorraden A en H-
wapens moeten worden vernietigd.
In het eerste stadium (1958) zouden
de strijdkrachten en de gewone bewa
pening moeten worden „bevroren"
(peil van 31 dec. 1956) en vervolgens
worden teruggebracht op een voorge
schreven maximum (zoals bekend: 2,5
milj. man voor de Sovjet-Unie, China
en V.S. en 750.000 voor Groot-Brit
tannië en Frankrijk). Een wereld-ont
wapeningsconferentie zou deze maxima
voor andere landen moeten bepalen. In
dit stadium zouden de troepen in de
NATO en „Warschau'Tanden „aanzien
lijk beperkt" moeten worden.
In de tweede fase volgt dan een ver
dere vermindering van de nationale
strijdkrachten; wordt de produktie
van kernwapens stopgezet; zullen ver
volgens de voorraden atoom- en water
stofwapens worden vernietigd; zal
gelijk daarmee internationale controle
op geleide projectielen worden inge
steld, opdat raketten die voor atoom-
en waterstofwapens geschikt zijn,
alleen vreedzaam gebruikt zullen wor
den; wordt de opheffing van alle mili
taire bases in het buitenland voltooid.
De sovjet-Unie vraagt een doelma
tige internationale controle op strate
gisch belangrijke punten (grote ha
vens, vliegvelden, enz.) en accepteert
luchtverkenning binnen het NATO en
,,Warscbau"-gebied in Europa, tot een
diepte van 8Ö0 kilometer ter weerszij
den van het ijzeren gordijn. In Europa
moet 'n zone van beperkte bewapening
en controle daarop ingesteld worden,
die Oost- en West-Duitsland en de
aangrenzende landen omvat.
Op een één dezer dagen in Warschau
gehouden congres het ben de Poolse arbei
ders in de houtindustrie en de bosbouw
besloten, dat een staking zal worden uit
geroepen, als de lonen niet worden her
zien. Dit heeft AFP van welingelichte
zijde vernomen.
Hetzelfde persbureau weet ook te mel
den, hoe de minister van bosbouw en
houtindustrie, Dab-Kociol, tijdens het
congres op de grieven der arbeiders heeft
gereageerd. Hij zei, dat de staatskas leeg
was. „De neiging tot staker, moet boven
dien gecamoufleerd worden, want wij
bouwen het socialisme op onze eigen ma
nier op onder het wantrouwend oog van
onze buren. Elke onlust kan de lont in
het kruit werpen en een tweede Honga
rije veroorzaken".
(Advertentie).
Nescafé geeft U weer een kans op zo'n sierlijke, handige
Nescafé kan!* De prijswinnaars op onze tweede limerick
advertentie hebben inmiddels ook reeds bericht ontvangen.
Was U wéér niet bij de gelukkigen? Ziehier dan Uw
derde kans! Doe als^ volgt:
Charlotte, een schoonheid in Rijen,
houdt dolveel van baklekkernijen.
Voor Nescafé-crème
kent zij haast geen rem
Schrijf op de achterkant van het volledige
etiket van een bus Nescafé (formaat doet
er niet toe!) Uw naam en adres in blok-
letters plus de laatste regel van de limerick
en zend dit aan Nescafé. Postbus 1300,
Amsterdam. In linkerbovenhoek ver
melden PRIJSVRAAG. Laatste datum
van inzending 28 maart 1957 Alléén prijs
winnaars krijgen vóór 12 april a.s. bericht.
Baat s.T.p Da naam yaa Uw winkelier op.
'Neacafé ia het gedeponeerde merk oplosbare koffie, waarvoor de kan ia ontworpen.
otruoff'a
Junior bus f 1.43 - Normaal f 2.55
Familie bus f 9.20
Coffelnevrij - Normaal f 2.90
Familie bus f 10.45
Om in het kader van de huidige Por
tugese wetgeving de rol van oppositie
partij te kunnen vervullen, heeft een
nieuwe partij, het „liberale en demo
cratische front" bij de Portugese minis
ter van binnenlandse zaken wettelijke
goedkeuring gevraagd.
De partij noemt zich „patrottisch" en
wil haar rol „vreedzaam" vervullen. Zij
wil invloed op de publieke opinie uit
oefenen met het doel „de democratise
ring van de nationale politieke instel
lingen en gebruiken te bevorderen". Zij
erkent en eerbiedigt de grondwet zon
der echter afstand te doen van het
recht om te werken voor wijzigingen
„die het democratische karakter van de
grondwet zullen kunnen accentueren".
Zij wil op nationaal niveau propaganda
maken voor de V.N. en de NATO.
Tot voorzitter „voor het leven" heeft
de partij de gepensioneerde generaal
Ferreiro Martins benoemd.
„De V.S. zullen hun invloed aanwen
den om vrede en rust in het gebied van
Gaza te bewaren. Zy zullen trachten
te vermijden, dat er een toestand ont
staat, welke de grote krachtsinspanning
die de V.N- zich hebben getroost om de
geschillen in het Midden-Oosten in
overeenstemming met het Handvest te
-ïen. teniet zou kunnen doen.
De Amerikaanse regering houdt
krachtig vast aan de hoop en de ver
wachtingen, waaraan zij uiting hebben
raad zijn goedgekeurd en door Egypte
aanvaard".
Dit stond te lezen in het communiqué,
dat gisterenavond werd uitgegeven na
een bespreking van twee uur tussen
minister Dulles en diens Israëlische
ambtgenote, mevr. Meir. Deze laatste
had, volgens het communiqué, uiting
gegeven aan de grote bezorgdheid van
Israel over de terugkeer der Egypte-
naren naar Gaza, „welke geheel in strijd
is met de onderstellingen en verwach-
wachtingen, waaraan zij uiting neooen i
gegeven m.b.t. de toestand die in Gaza I ^en, waaraan ik en andere Israeli-
te beheersen en het uitoefe- sche vertegenwoordigers op 1 maart en
behoort te beheersen, en het uitoefe-
nen van de verantwoordelijkheid der
V.N. in dit gebied, de vrije vaart van
de schepen van alle landen door het
Suezkanaal en de Golf van Akaba, zulks
in overeenstemming met het interna
tionale recht, en het m.b.t. het treffen
van een regeling voor het geschil om
het Suezkanaal op basis van de zes
beginselen, welke door de Veiligheids-
Voor West-Duitsland zal bondskan
selier Adenauer de verdragen inzake
de Gemeenschappelijke Markt en Eura
tom persoonlijk tekenen. Zoals bekend
zal de ondertekening der verdragen op
25 maart te Rome plaatsvinden- De
Westduitse minister van buitenlandse
zaken, Von Brentano, zal op die datum
zijn wereldreis nog niet beëindigd heb
ben en om protocollaire redenen wordt
het te Bonn juist geacht, dat de onder
tekening namens de bondsrepubliek
niet door een andere functionaris, maar
door de bondskanselier zelf geschiedt.
Naar wij vernemen zal de raad van com
missarissen der N. V. Gemeenschappelijk
Eigendom, Mij. tot Exploitatie van Woon-
en Winkelhuizen, aan de op 29 april a.s.
te houden algemene vergadering van aan
deelhouders voorstellen, na afschrijvingen
en reserveringen, 5,8 (v. j. 5,6) peet. divi
dend uit te keren op de preferente winst-
delende aandelen en 11 (v. j. 10) pet. op de
gewone aandelen.
hl het legcr-genie laboratorium te Fort Belvoir, in de Amerikaanse staat
Virgina wordt een aantal praktische instrumenten ontwikkeld door civiele
en militaire deskundigen. Op de foto een op een jeep gemonteerde
mijndetector. Dit apparaat laat de jeep automatisch stoppen op het
moment, dat het een mijn ontdekt. Het beweegbare zoekhoofd kan door
de chauffeur in de jeep worden gecontroleerd.
de volgende dagen in de Algemene
Vergadering der V-N. uiting hebben
gegeven".
De bespreking tussen Dulles en mevr.
Meir werd gevolgd door een anderhalf
uur durende conferentie tussen hoge
Amerikaanse en Israëlische ambtena
ren. Na afloop vroegen verslaggevers
mevr. Meir, of zij bevredigende ant
woorden had ontvangen. Zij antwoord
de: „Het spijt mij heel erg, maar dit is
een zeer zorgvuldig opgestelde geza-
Istvan Nador, de ongeveer tien dagen
geleden in Zwitserland aankwam als
lid van de permanente Hongaarse dele
gatie bij het Europese bureau van de
V-N. in Genève, heeft aan de Zwitserse
regering politiek asiel gevraagd. Dit is
gisteren te Bern bekend geworden.
Het Zwitserse ministerie van justitie
en politie heeft bekendgemaakt, dat
Nador de rang van eerste secretaris in
de Hongaarse diplomatieke dienst be
kleedde. Hij heeft vroeger op het se
cretariaat van het Hongaarse kabinet
gewerkt.
Nador heeft tegenover de Zwitserse
autoriteiten verklaard, dat hij van de
eerste gelegenheid om met zijn land te
breken, gebruik heeft gemaakt. Het
verzoek om politiek asiel wordt nog be
studeerd.
Nador is met zijn echtgenote uit Ge
nève vertrokken. Zijn huidige verblijf
plaats is niet bekendgemaakt.
Ten Vaticane heeft men nog geen of
ficiële bevestiging willen geven van de
berichten uit Polen over het voorgeno
men bezoek van kardinaal Wyszynski
menlijke verklaring, waaraan ik niets aan de H_ stoel_ Men acht de berichten
kan toevoegen".
Mevr- Meir zeide, dat zij naar New
York zou vliegen en daar nog enige
dagen zou blijven, „maar ik weet niet
of ik minister Dulles vóór mijn terug
keer naar Tel Aviv nog zal spreken".
Dulles vertrekt morgen naar de Ber
muda-eilanden, voor de komende Ame
rikaansBritse besprekingen. In Ame
rikaanse welingelichte kringen was
men maandag van mening, dat het niet
waarschijnlijk is, dat hij voor zijn ver
trek nog een tweede onderhoud met
mevr. Meir zal hebben.
In New York had mevr. Meir giste
renavond na haar terugkeer uit Was
hington 'n onderhoua met de V.N.-se-
cretaris-generaal Hammarskjoeld. De
ze had zyn voorgenomen vertrek naar
Cairo tot vandaag uitgesteld. Westelij
ke gedelegeerden bij de V-N. verwach
ten, dat de Algemene Vergadering
kort na Hammarskjoeids terugkeer uit
Egypte zal worden bijeengeroepen.
In Gaza heeft een woordvoerder, die
nauwe betrekkingen onderhoudt met
het internationale politieleger, ver
klaard dat het politieleger nog niet alle
bevoegdheden in de strook aan de Egyp
tische autoriteiten heeft overgedragen.
Hij zei dat het leger het gebouw van
het hoofdkwartier van de stad Gaza
nog steeds bezet en dat het patrouille
ringssysteem in de gehele strook nog
steeds wordt uitgevoerd. Het politiele
ger houdt tezamen met „Palestijnen'
de controleposten aan de greys tussen
de strook van Gaza en de woestijn van
Sinai nog steeds bezet.
overigens wel betrouwbaar.
Vorige week meldde het officiële
Poolse persagentschap P.A.P., dat de
primaat van Polen, kardinaal Wyszyns
ki op 12 mei naar Rome zou gaan om
zijn reeds lang verwachte ad-limina
bezoek aan de H. Stoel te brengen- Hij
zou daarbij worden vergezeld van twee
leden van het Poolse episcopaat en van
zijn privé-secretaris. Verwacht wordt,
dat de H. Vader tijdens het verblijf van
de Poolse primaat een speciaal consis
torie zal bijeenroepen om aan de kar
dinaal de rode hoed, het teken der kar
dinaalswaardigheid, te overhandigen.
Kardinaal Wyszynski was, evenals kar
dinaal Stepinac, van Joego Slavië ver
hinderd in Rome aanwezig te zijn, toen
in 1953 de nieuwe kardinalen werden
gecreëerd. Aldus meldt het K.N.P.
De oppositie in het parlement van de
nieuwe Westafrikaanse staat Ghana
heeft besloten een delegatie naar het
voormalige Britse Togoland te zenden
om een onderzoek in te stellen naar de
onlusten, die zich daar in de afgelopen
elf dagen hebben voorgedaan als ge
volg de aansluiting van dit gebied
bij Ghana.
Extremisten van de congrespartij van
Togoland hebben de onlusten uitgelokt
ondanks oproepen van de partijleiding
om geen geweld te gebruiken ter on
dersteuning van de eis, dat het gebied
een autonome status krijgt.
De politie heeft de vorige week meer
dan honderd arrestaties in Togoland
verricht. Er zijn militaire versterkingen
naar het gebied gezonden.
vati
eiders in staking zouden gaan, liep
"iti:
een van de werven nog een schip
stapel, een fregat, dat voor reke-
1).
8^ van India gebouwd was. Het schip
gedoopt door mevrouw V. J. Pan-
de hoge commissaris van India in
en die deed het nu eens niet
de
geland
jAj* de traditionele fles champagne,
in brak een kokosnoot tegen de romp
k tltrrVA -1. 11n 1 a rt
jriA^ee, waarna de kokosmelk over de
veii van het schiP hep. En inmiddels
Maarde ze, dat het fregat voortaan
"Bramaputra" zou heten.
ét)^6 Mnse staat zit stevig in de schuld
gMj.en*Se bestedingsbeperking zou mo-
sta ook de Fiuse regering niet mis-
Het is daar zelfs zo ver gekomen,
he Ae staat al de betalingen een week
Sen moeten opschorten. Alleen de vol-
g de wet „onvermijdelijke" betalin-
zouden nog worden verricht. Over
(jj. 8e dagen hoopt men enkele grote be-
t(ea8en binnen te krijgen en dan zal, zo
emt
men aan, de grootste narigheid
eer achter de rug zijn.
^sbury (Noord-Rhodesia)
iets zal ons nu niet overkomen,
we in Broek in Waterland eens
bnl, hengeltje uitgooien. De visser in
h6t d-Rhodesia (Afrika), die echter in
kad meej. van Mcllwaine ging vissen,
ItfA hij zijn eerste inleg al beet. Een
dil hapte naar de worm aan zijn
6l' de haak bleef stevig vastzitten
*iC}Te uitvoerige bek, het dier wentelde
hiel. ?m en om en draaide op deze ma-
*iCK het taaie hengelsnoer muurvast om
sul* heen. Het behulp van anderen
)t0rt.8de de visser er tenslotte in de kro-
11 aan land te brengen. Of moeder
tje Yfouw later blij was met het maai
haaiman wordt niet vermeld.
en
W tijdelijke karakter van maatrege-
t)a. han soms beangstigend lang duren.
h«ia ??heurt niet alleen bij Nederlandse
ègv. s"ngontwerpen, maar zelfs bij Lon-
e verkeerslichten. Op het drukke
btjjdense Embankment bij Waterloo-
VfASe Worden binnenkort automatische
hérirt rslichten geplaatst. De met de
ttyjd bediende verkeerslichten waren
\vaai;'8 jaar geleden reeds geïnstalleerd,
flat T Ai toen nadrukkelijk werd gemeld,
deze slechts „tijdelijk"' dienst zou-
üoen.
(Van onze reiscorrespondênt)
Gaza, maart
„Laat ze maar betijen", zei kolonel Carl Ing-
holm tegen me, toen ik op de trappen van zijn
hoofdkwartier in Gaza het aanrukken van een
kolkende, deinende mensenmassa gadesloeg, die
heftig gebarend om Nasser schreeuwde. „Ze moe
ten wat stoom afblazen ze zijn tenslotte meer
dan vier maanden bezet geweest en ik ben
er van overtuigd, dat ze ongevaarlijk zijn.. Hoor
maar, ze juichen niet alleen Nasser, maar ook de
Verenigde Naties toe.." En glimlachend, alsof
hij temidden van de duiven op het Raadhuisplein
in Kopenhagen stond, voegde de Deen er nog aan
toe „De ene uit zijn vreugde zus, de andere zo..
Ik geloof, dat we de situatie volkomen meester
zijn.."
Ik twijfelde niet aan de juistheid van de woor
den van de kolonel, die door generaal Burns, de
bevelhebber van de U(nited) N(ations) E(mer-
gency) F(orce), tot militair gouverneur van de
Gaza-strip was benoemd. Bovendien had deze
kleine, stevig gebouwde beroepsmilitair al een
macht var ervaring in Port Said opgedaan, toen
de laatste Engelse en Franse troepen Egypte ver
lieten. Tegelijkertijd was me echter bekend, dat
er slechts een kleine vonk nodig was om de in
vervoering gebrachte demonstranten tot een woes
te, vijandige mensenhorde te transformeren. Kolo
nel Ingholm wist dit trouwens ook. Niet voor niets
had hij Joegoslavische pantserwagens en Deense
infanteristen in de hoofdstraten opgesteld om bij
het eerste alarm te kunnen ingrijpen.
De golvende, luid joelende menigte was nu tot
aan het bordes van het hoofdkwartier genaderd.
Er werd met Egyptische vlaggen, portretten van
Nasser en een veelheid van spandoeken gezwaaid
en „cheer"-leidexs werden op de schouders van
hevig transpirerende mannen meegedragen. „Weg
met Ben Goerion!" werd er geschreeuwd, „Dood
aan Israël!" „Lang leve Nasser!", „Lang leve
Tito!", „Lang leve Hammarskjoeld!" En op de
spandoeken las ik dezelfde kreten, en slagzinnen
als: „Vergeet het Palestijnse probleem nooit!"
of „We accepteren alleen een Egyptische rege
ring!"
Agitatoren begonnen toen de mensen toe te
spreken. Hees, de lippen met schuim bedekt,
eisten deze fanatici de eenheid van alle Arabische
volkeren, de terugkeer naar het Palestijnse
land en de herinstelling van een Egyptisch be
stuur in de Gaza-strip. In koor werden slagzinnen
opgedreund, die alle van een anti-Israëlisch en
pro-Egyptisch karakter waren. Het was zo'n
geraas, dat horen en zien verging, terwijl het
gevaar van de „mob", de in extase gebrachte
menigte, die men vooral bij licht ontvlambare
volkeren aantreft, me steeds duidelijker voor ogen
ging staan.
Raakt men in een horde verzeild, die gram
schap in. plaats van vreugde uit, dan komt nie
mand, waarop men het voorzien heeft, er meer
uit. Men wordt in stukken gescheurd, zoals dat
herhaaldelijk in Egypte is gebeurd, in Marokko,
Algerije en Syrië. Geen van de betogers is meer
in staat redelijk te denken. Men verkeert als het
ware in een emotionele roes, die eerst moet weg
trekken om weer als een nuchter mens te kunnen
reageren.
Een jonge vrouw beklom nu het bordes om een
petitie voor te lezen. „Broeders, zusters en land
genoten," gilde ze met overslaande stem, „in
naam van ons volk zijn we hier bijeengekomen
om onze vreugde te uiten over de evacuatie van
de Israëlische agressieve strijdkrachten uit onze
geliefde landstreek.. We verheugen ons ook over
de aankomst van de Verenigde Naties-troepen,
die wij als een eerste stap beschouwen tot de her
invoering van een Egyptische administratie..
We verklarep verder vast van wil te zijn om een
oplossing voor het Palestijnse vluchtelingenpro
bleem te vinden, met de hulp van alle vredelie
vende mensen op de aarde.. Drie hoera's voor de
Arabische eenheid!.. Drie hoera's voor Gamal
A.bdel Nasser!.. Drie hoera's voor vredelievende
mensen, overal ter wereld!.."
Het gebrul en het gejuich ebden langzaam weg.
En de stroom van mensen keerden toen opgewon
den huiswaarts, de vlaggen en spandoeken opge
rold ondei de arm en de portretten van Nasser
voor de borst.
Het betekende het einde van een (door Caïro
georganiseerde) dag van demonstraties, die na
het gebedsuur in de moskee het was vrijdag
zijn hoogtepunt had bereikt. Het luidde ook het be
gin van een periode van betrekkelijke kalmte in,
die op het hoofdkwartier van de V.N.-troepen-
macht een groot gevoel van verlichting en ont
spanning teweeg bracht.
Reeds in de vroege morgenuren hadden de de
monstranten zich in de hoofdstraat verzameld. In
volgepropte bussen zelfs op de daken stond het
vol met mensen waren ze door de stad gereden,
joelend, schreeuwend en luid juichend. Uit zijstra
ten hadden zich steeds meer mannen, vrouwen en
kinderen bij de hoofdgroep gevoegd. Sommigen
hadden op stokken gestoken „vogelverschrikkers"
met zich meegedragen, die de gekruisigde Ben
Goerion moesten voorstellen.
Het meest verbaasd was ik wel geweest door
het plotseling verschijnen van een vijftal feday
eens; Egyptische „zelfmoord-commando's", die
raids op Israëlisch grondgebied uitvoeren en die
als een van de oorzaken van de recente inval gol
den. Niet omdat ze er nog waren velen hebben
zich vier maanden lang goed verstopt weten te
houden maar omdat noch de politie, noch de
UNF/F ingreep, toen ze zich, luid knallend met
hun „tommy-guns", tussen het volk verspreid
den. 7.P- ontpopten zich weldra als de gevaarlijk
ste „cheer"-leiders der demonstranten. Zij waren
het, die de meeste mensen achter zich verzamel
den. die het hardste brulden en die de ras over-
genomen slagzin: „Fedayeens, terug naar Is
rael!" door Gaza lieten galmen.
Voor de gevangenis was ik ook nog even getuige
geweest van een opstootje, dat door de plaatselijke
Palestijnse politie de kop kon worden ingedrukt.
Luid schreeuwend en heftig gesticulerend eisten
daar een honderdtal Arabieren de vrijlating van
familieleden en vrienden, die, zoals ze zeiden, door
de Israëliërs als politieke gevangenen achter de
tralies waren gezet. Het opgewonden groepje kon
tot rust worden gebracht met de belofte, dat er
een onderzoek zou worden ingesteld. En na een
paar uur werden ook inderdaad enige tientallen
gevangenen vrijgelaten, die als helden naar hun
woningen werden geëscorteerd.
Hier en daar zag ik kleine eenheden Deense in
fanteristen grote groepen betogers opbreken, maar
zo charmant en zo weinig aanstoot gevend, dat al
len zelfs de demonstranten, er respect voor had
den. Met het geweer gekruist voor de borst en
met een allervriendelijkste glimlach op het ge
laat drongen de blonde Noorderlingen langzaam
naar voren, vermanend, argumenterend, doch ei
genlijk nergens ingrijpend.
De inwoners van Gaza waren de UNEF-troepen
weliswaar niet vijandig gezind de sinaasappe
len, die ze aangeboden kregen en die hier bij hon
derden tegelijk aan de bomen hangen, waren ten
minste niet te tellen maar één verkeerde hande
ling had toch tot ernstige incidenten kunnen uit
groeien.
Geen wonder dan ook, dat na afloop van de eer
ste, kritieke achtenveertig uur het aanvankelijke
gevoel van onzekerheid voor een gevoel van op
luchting had plaats gemaakt. Want het binnentrek
ken van de UNEF-troepen in de Gaza-strip is zon
der behoorlijke voorbereidingen begonnen. Op de
avond van de zesde maart, in een druilerige regen,
die de irtocht bijna somber maakte, was een eer
ste colonne van honderdenvijftig voertuigen naar
Gaza opgerukt, in de verwachting, dat de Israëli
ërs zich in fasen zouden terugtrekken. De vol
gende morgen om vier uur echter was er geen Is
raëliër meer op de landtong over. In grote haast
moesten toen alle strategische punten worden be
zet de demarcatie-lijn, die de Gaza-strip van
Israel scheidt wel op de eerste plaats omdat er
rekening moest worden gehouden met de omstan
digheid, dat het onder de bijna 250.000 Palestijnse
vluchtelingen en negentigduizend inheemsen, die
op de veertig kilometer lange en twaalf kilometer
brede strook grond wonen, wel eens tot ongeregeld
heden kon komen.
Met inspanning van alle krachten is dit gelukt.
Hoofdkwartieren werden binnen een half uur in
richt, tentenkampen werden haastig uit de grond
gestampt en toen de morgen aangloorde stond het
merendeel van de bijna vijftienhonderd UNEF-mi-
litaireu met het geweer aan de voet op hun post.
„We hebben eerst wel even in grote spanning
gezeten." zei een Amerikaan tegen me, die bij
de staf van generaal Burns werkzaam is. „We
wisten niets en we moesten binnen een paar uur
een gezagsvacuüm opvullen, terwijl op de achter
grond dreigende wolken van emotionele uitbar
stingen hingen.. De bewoners van Gaza hebben
er tot nog toe echter een bevrijdingsfeest van
gemaakt en ik geloof, dat we nu, na twee dagen,
kunnen zeggen, dat we de zaak stevig in handen
hebben.
Link van Bruggen.
