Veertig jaar „rechts houden
ienjarenplan in Suriname
komt op gang
°ge prioriteit voor wegenbouw
Bestuur R. S. Stokvis is weinig
mededeelzaam
Schadelijke werking voorlopig
no 2 van neen betekenis
Jachtvliegtuigen uit Amerika kunnen binnen
luttele uren boven Europees gebied optreden
Vliegveld voor 1 dollar en vrij landen
Radio-activiteit boven Nederland
melkprijs in
est-N ederland
BRITSE VOORSTELLEN OP
ONTWAPENINGSCONFERENTIE
^ringere prijsstijging
lri 3e en 4e kwartaal
PAGINA 7
DINSDAG 7 MEI 1957
PENSIOENEN MINISTERS.
STAATSSECRETARISSEN
EN KAMERLEDEN
Kernprobleem: de landbouw
Rijke hout-inventaris
Modern mijnonderzoek
Op het gebied van de mijnbouw wordt
langzaam voortgang gemaakt met het
samenstellen van een geologische kaart
van Suriname. Het is duidelijk dat op
een dergelijk uitgebreid terrein de ex
ploratie vooral moet uitgaan van geïn
teresseerde mijnbouwmaatschappijen en
dat de overheid en liet Tienjarenplan
hier slechts zeer secundaire hulp kun
nen verlenen.
Vis en vee
Als bestijging,
fjaj Voorwaarde is evenwel gesteld.
ÜE DOOD VAN HET
SCHIPPERSKIND
^LUTONIUMVINDER
I Jqj OVERLEDEN
NIEUWE NOORD-ZUID
VERBINDING
CU*
yk
ontwikkelen van betere vismethoden,
betere opslag en betere afzet.
De resultaten zijn niet uitgebleven.
Een uiterst arme groep van de bevol
king heeft een goed jaar gehad, de be-
langstelling voor de visserij is sterk
toegenomen, er is een export voor be
vroren garnalen en thans is men bezig
met een vaartuig voor visserijonderzoek
verder uit de kust ook proeven te ne
men. Zouden de vissers in staat zijn te
gaan werken met grotere, zeewaardige
vaartuigen, dan zijn er op deze nog nim
mer goedbeviste kust uitstekende re
sultaten te verwachten. In een vrijwel
onbewoond kustgedeelte (Matapica) zijn
vispannen aangelegd, die reeds een goe
de opbrengst hebben.
Op het gebied van de veeteelt is ver
betering duidelijk merkbaar voor wat be
treft de kwaliteit van het melkvee
Kunstmatige inseminatie wordt vrij al
gemeen toegepast, waardoor de soort
met sprongen is vooruit gegaan. Dit jaar
zal nog begonnen worden met de bouw
van een zuivelfabriek, voor het pasteuri
seren en steriliseren van melk, die nu
nog rechtstreeks van de (kleine) boer
naar deconsument gaat met alle nare ge
volgen van dien (onhygiënische behan
deling, toevoeging van water). Als een
melkcentrale kans zou zien een goed
aanvoer- en distributiesysteem op te
bouwen, kan de veehouderij een grote
stap naar voren maken. De melkcon-
sumptie is nu nog veel te laag.
De belangrijkste sector van het Tien
jarenplan hebben we voor het laatst
bewaard, het is wellicht ook de moei
lijkste: de landbouw. De kleine boer
heeft het ook in Suriname niet gemak
kelijk.
De oppervlakte die hij bewerkt is te
klenin om een enigszins behoorlijk be
staan te kunnen opleveren. Daarom stel
de het aanvankelijke plan zich ook ten
doel uitbreiding van het landbouwareaal
met enkele tienduizenden hectaren. Het
is echter in de loop van de jaren duide
lijk geworden, dat dit gebrek aan land
bouwgronden niet eens het voornaamste
probleem van de landbouw is. Er zijn
vele boerengezinnen, die maar één of
twee hectare in gebruik hebben en een
deel van hun grond braak laten liggen
om de eenvoudige reden, dat zij een
groter bedrijfje niet aankunnen. Land
bouwvoorlichting en landbouwonderwijs
dienen dus een zeer hoge prioriteit te
krijgen en moeten erop gericht worden
een normaal boerengezin de kennis bij
te brengen om minstens vier hectare
in intensieve exploitatie te brengen. Dan
nog wordt de boer maar schamel be
loond en heeft men de trek naar de
stad nog niet helemaal weg kunnen ne
men, tenminste niet voor zover die door
financiële motieven bepaald wordt.
Er zijn in Suriname nog landbouw
gronden, die niet in de jonge kustvlakte
liggen, alwaar ze grotendeels door in
poldering veroverd moeten worden, maar
in de hoger gelegen oude kustvlakte.
Niet onmogelijk dat ook hier het Broko-
pondoplan perspectieven opent doordat
de wegverbindingen die daarheen nodig
zijn dienstbaar gemaakt kunnen worden
aan de ontsluiting van een oter land
bouwgebied. Ook zal Brokopondo kunnen
bijdragen (.ot een betere waterbeheersing
van een groot deel van het landbouw
areaal. De Surinamerivier krijgt daar
door immers een constanter waterpeil
en het zoutwater zal minder ver landin
waarts dringen in tijden van droogte. De
waterbeheersing en de landontsluiting
konden voorshands wei eens belangrij
ker blijken te zijn, dan de inpolderingen,
die een zo groot deel van het beschik
bare bedrag volgens de oorspronkelijke
plannen zouden opslorpen.
Op het gebied van de landbouw valt
er voor Suriname nog veel te leren. De
landbouw mag dan als bron van inko
men achterstaan bij de mijnbouw (bau
xiet in hoofdzaak), om sociologisch en
andere redenen blijft hij ook in Suriname
een van de belangrijkste onderdelen,
p-e landbouw maakt zelfstandige mensen
en zelfstandige landen.
lijkt. Het wachten is nu op de uit
werking van de plannen ter vergroting
van het havencomplex annex indu
strieterrein.
Een andere sector, die veel aandacht
kreeg, was die van de bosbouw. Eigen
lijk was men aan de systematische ver
betering daarvan al begonnen onder de
werking van het welvaartsfonds, daar
men toen reeds belangrijke bedragen
ter beschikking gesteld had voor de
luchtkartering, die in Suriname de basis
geweest is voor de bosinventarisatie
en de bosontsluiting.
Het Surinaamse bos is uiterst geva
rieerd in samenstelling, maar van en
kele boomsoorten is het zeer wel mo
gelijk gebleken een goede inventarisatie
aan de hand van de luchtfoto's samen
te stellen: baboen en mierenhout. Het
eerste wordt gebruikt voor de triplex-
fabricage en het zoeken naar exploi-
teerbare hoeveelheden daarvan wordt
samen met Bruynzeel-energiek voortge
zet, het tweede heeft een reële moge
lijkheid als mijnhout naar Duitsland te
worden geëxporteerd; reeds is een proef
zending van 4500 m3 onderweg. Dit zijn
notabene twee houtsoorten, die vroeger
als waardeloos beschouwd werden
Enkele bosontsluitingswegen werden
aangelegd door gebieden, die blijkens
de luchtfoto's veelbelovend waren en dat
ook bleken te zijn. Houtconcessies wor
den uitgegeven aan gegadigden, die be
reid en in staat zijn zich aan een be
paald exploitatieschema te houden; dit
om roofbouw te voorkomen en voor
de niet altijd even deskundige exploitan
ten zoveel mogelijk een optimaal resul
taat te waarborgen. Het paalhout (voor
al de veelgevraagde soort basralocus) is
in verre omtrek niet zo gemakkelijk
meer te vinden, maar komt nog wel
in grote hoeveelheden voor op de plaats
waar straks het stuwmeer van Broko
pondo zal komen. Men maakt plannen
om het eruit te halen naarmate het
stuwmeer straks vol zal stromen.
Toch heeft men in het afgelopen jaar
proeven genomen met een aero-physisch
onderzoek, dat werd ingesteld door een
Canadese maatschappij. De resultaten
daarvan zijn nog niet bekend geworden,
maar het verluidt dat zij nogal gunstig
zijn uitgevallen. Als dat gerucht juist
zou blijken te zijn, ligt hier een groot
terrein van werkzaamheden open, dat
misschien wel gecombineerd zou kun
nen worden met het onderzoek naar
splijtmaterialen, waarvoor actieve Ne
derlandse belangstelling bestaat.
De methode is uiterst modern (een laag
vliegend vliegtuig met eleetro-magne-
tisc'he en andere uiterst gevoelige in
strumenten aan boord, die zorgen voor
een automatische registratie) en mist
de exactheid van het terrestrische on
derzoek, maar daar staat tegenover, dat
vooral bij het hier aanwezige moeuijk b
gaanbare terrein en het gebrek aan
veldgeologen, veel sneller resultaten ge
boekt worden.
De visserij krijgt eindelijk van over
heidswege systematisch hulp bij het
Deze foto, die in mei
1917 werd gemaakt, toont
de situatie bij de Zeevis
markt. Er staan bordjes
met het opschrift „Geen
doorgang" en met een pijl
er op. Een verkeersagent
kijkt nauwlettend, of er
geen verkeerszondaars
zijn. De sleperswagen rijdt
zowaar aan de goede kant
van de weg
het oude begrip van de
„vrije straat", dat altijd
een stokpaardje van tal
loze Rotterdammers was
geweest. Vele jaren te
voren was zelfs een be
paling, dat men op de
smalle zijpaden van de
Willemsbrug rechts moest
houden, getorpedeerd door
een advocaat, die er een
aantasting van „de rech
ten van de mens" in had
gezien. De man was op
zettelijk links gaan lopen,
was geverbaliseerd en
werdtenslotte door de
rechter vrijgesproken
Op de morgen van de
7de mei 1917 bleek wel,
dat het de politie ernst
was met haar streven een
einde te maken aan de
chaotische toestand. Op
de hoeken van de straten
tussen Beursplein en Hof
plein stonden bordjes, die
aangaven, welke richting
men moest volgen. De
voorbijgangers vergaap
ten zich aan de handge
baren der verkeersagen
ten, van wie er één zelfs
VANDAAG is het 40
jaar geleden, dat te
Rotterdam, tegelijk
met een algemene ver
keersregeling het „rechts
houden" voor de hele stad
werd ingevoerd. Tevens
verschenen er voor het
eerst verkeersagenten met
witte handschoenen op
straat.
Amsterdam en Den Haag
waren de Maasstad reeds
voorgegaan, toen de Rot
terdamse politie in 1917
het besluit nam. het ver
keer in het centrum van
de stad in betere banen
te gaan leiden. Het was
werkelijk dringend nodig,
want de slepers, de koet
siers, de wielrijders, de
slagersjongens en de auto-
chauffeurs, die zich met
hun voertuigen over de
hobbelige keien van deze
goede stad plachten voort
te bewegen, werden in
hun onbezorgde overmoed
door geen enkele ver
ordening geremd.
Zo werd dan tenslotte
een einde gemaakt aan
Er is h'erdoor tot zwijgen gebracht.
v'igeo.e„ nu ongeveer Sf 15 miljoen
tfraa ,en van het totaal beschikbare
Sezegl an Sf 120 miljoen en het moet
op een verhoging stond.
Vooral het feit, dat de
agenten zo nodig gebruik
mochten maken van hun
signaalfluit.v maakte in
druk.
Er kwam werkelijk heel
wat voor kijken, eer de
slepers en de koetsiers
begrepen hadden, dat het
stapvoetse verkeer dicht
langs het trottoir moest
rijden en dat het „ver
keer in draf" (zoals het
in de verordening aange
duid werd) een voertuig-
breedte van de voetstraat
diende te blijven. Om
niet te spreken van de
hardleerse slagersjongens.
i "'UUIUCU1 o-g, V cm
Uq, 'andingsgelden), werd een drie ki-
Sch).la«ge startbaan aangelegd, ge-
Sur' V001" de grootste straalvliegtuigen
Sn-'nam® heeft daarmede een voor-
Spr""'il'Ine heeft daarmede een voor
bied op het Sehele Caraïbische ge-
atjj?hereikt en hoopt daarmede trans-
•ien h verkeer aan te kunnen trek-
Spj.z9.dra <je diverse luchtvaartmaat-
Ke daarvoor van straalvliegtui-
scj?..8ehruik gaan maken, hetgeen waar-
hef 'jk in de loop van het iaar I958
Beval zal zjjn.
tin» Wordt nu gewerkt aan de verbete-
slaJt Van de accommodatie: grote op-
diov voor brandstof, verbeterde ra-
Verbinding, stationsgebouw en hotel.
Se aanleg van de startbaan zelf had
gfQ Ze^r vlot verloop, omdat de onder-
Her ideaal was, zodat voor betrekkelijk
SlJHnge kosten een maximum aan re-
aat kon worden bereikt,
in de verkeerssector wordt ook ge-
erkt aan de verbetering van de ver-
ndingen te water. Door betere beba-
®ninK werd de toegang vanuit zee
ar Paramaribo reeds vergemakke-
aetfinis'ter Zijlstra heeft geantwoord op
Ïta-Schriftelijke vraag van het Tweede-
de heer Peschar (P. v.d. A.),
Vjjj 'i. inderdaad mede op advies
*>3ke erbii betrokken publiekrechte-
tjes en privaatrechtelijke organisa
tion heeft goedgevonden, dat de
^rbs in West-Nederland in die ge-
hhddu' waar de bezorging niet door
1ai}_ vam wijkindelingen is geratio-
6erb, op 1 april 1957 niet met één
t),hsfVVer<* verlaagd, zoals onder normale
W, ahdig,heden had mogen worden
jj acht.
hbjtoestemming is mede verleend
0rige\venste fluctuaties in de afzet
Vq0J^nsumptiemelk zoveel mogelijk te
d;(i. tornen, daar het reeds vaststond,
°P 1 april 1957 mogelijke prijs-
g van 1 cent op 1 juli 1957 weer
Sïofjhnoten worden gevolgd door een
6 tn het tweede kwartaal te veel
i^b ^hgen bedragen na 1 juli 1957 zul-
nnden verrekend. Zodoende kan
flw^nde het derde en eventueel ge-
hde het vierde kwartaal in de ge-
kf'3sy gebieden met een geringere
6rhoging worden volstaan dan an-
tVfif-hodig zou zijn geweest. Er zal naar
ie gestreefd de op 1 juli 1957 in
en Prijsverhogingen voor deze en
gehieden zo spoedig mogelijk
b te maken en toe te lichten.
i .ris tegen vier uur is het zes-
S't (j-dochtertje Hetty van Schipper B.
,t>oDM0rhhgen, die met zijn schip bij het
t te Musselkanaal lag, bij het
h°6h h water geraakt en verdronken.
Oft het kind op het droge was gebracht
li °r n?-6n nog een uur lang getracht
,'1B -•Middel van kunstmatige ademha-
met behulp van zuurstof de le-
^it^sten op te wekken, doch zonder
Kennedy, een van de vier ge-
ÏJ? het die het plutonium hebben ontdekt
?aken °n°ntbeerlijke element voor het
II 4q Van een atoombom is zondag
r nJ-ar-ige leeftijd in St. Louis aan kan-
DE spanningen in het Midden-Oosten
hebben ons wel geleerd, dat een
gewapend conflict zeer plotseling
kan uitbreken. En aangezien het spreek
woord „De eerste klap is een daalder
waard" nog steeds opgeld doet, is het
wel zaak, dat de vr{je Westerse wereld
die eerste klap, die men het Westen
dan denkt toe te kunnen dienen, kan
pareren.
De Amerikaanse luchtmacht is zich
hiervan zeer wel bewust en zij traint
haar personeel dan ook op een wijze,
die voor enkele jaren nog onmogelijk
was. Wat te zeggen van oefenvluchten,
waarbij een afdeling jachtvliegtuigen
niet zo maar in de buurt van haar basis
blijft rondvliegen, maar die zich uit
strekken van werelddeel naar wereld
deel. Even vanuit Texas, via New
Foundland naar Frans Marokko en van
daar na een korte rust nog even een
laatste rukje naar West-Duitsland. Een
dag of tien later is de hele groep dan
weer op de thuisbasis in Texas terug
gekeerd. Dergelijke vluchten zijn thans
geen uitzonderingen meer en zij zullen
in de nabije toekomst steeds vaker wor
den herhaald.
Een oversteek van New Foundland
naar Noord-Amerika in slechts vijf
uren
Deze nieuwe ontwikkeling in de ge
vechtstechniek van de Amerikaanse
Tactische Luchtmacht is even revolutio
nair als Hannibal's gebruik van olifan
ten, toen hij de Alpen overtrok.
Dit alles zou echter niet plaats kun
nen vinden zonder het thans perfeot
werkende systeem- van brandstof over
pompen in de lucht.
De moderne jagers, zoals de Super Sa-
bres, hebben een enorm hoog brandstof
verbruik en het zou volkomen onmoge
lijk zijn. de Oceaan over te steken, wan
neer niet halverwege een nieuwe voor
raad aan boord kon worden genomen
voor het tweede deel van de reis.
Toch is een dergelijke vlucht niet
slechts een kwestie van „Kom jongens,
we stappen d'r in en we gaan". Tactical
Air Command's „Operation Mobile Ba
ker" is hiervan wel een sprekend voor
beeld.
Tijdens deze oefenvlucht werden 40
Super Sabres, 16 Thunderstreaks en vier
B-66 straalbommenwerpers naar Europa
overgevlogen. En met deze 60 toestellen
kwam er nog meer over de Oceaan.
Het moderne jachtvliegtuig is een
zeer gecompliceerd geheel en vereist
niet alleen gespecialiseerde manschap
pen voor onderhoud, maar bovendien
een ruime voorraad reserve-onderdelen.
Het is bovendien wel z' ?r belangrijk,
dat zowel onderhoudsmanschappen als
reserve-onderdelen ongeveer gelijktijdig
met de operationele vliegtuigen op de
plaats van bestemming arriveren.
Na verschillende proefnemingen heeft
men dan ook precies vast kunnen stel
len welke reserve-delen het meest be
langrijk zijn en deze in speciale allu-
De Britse delegatie in de sub-commis
sie van de V. N. voor ontwapening, die
gisteren weer bijeenkwam na een onder
breking van zes dagen, heeft voorstellen
g daan wat betreft de voortijdige regi
stratie bjj de V. N. van atoomproeven
en de beperking van zulke proeven.
nfinium „fly-away" kisten verpakt. Deze
kisten staan permanent voor transport
gereed. Wordt dus plotseling het sein tot
vertrek gegeven, dan is het slechts een
kwestie van inladen. Op deze manier
gaat dus geen kostbare tijd verloren met
het bij elkaar zoeken van onderdelen.
Enkele uren na het vertrek van de
transportvliegtuigen volgen dan de ja
gers zelf. Zij worden eerst overgevlo
gen naar New Foundland en na een
laatste controle starten zij voor de grote
oversteek over de Oceaan.
Ergens op een klein eiland midden in
de Oceaan, worden ondertussen de grote
Boeiing KB-50 tankvliegtuigen in ge
reedheid gebracht en nadat precies het
punt van ontmoeting met de jagers is
vastgesteld, stijgen zij op en klimmen
met hun 20 ton brandstof aan boord
langzaam naar de hoogte, waarop het
tanken za] plaats hebben.
Twee uren na hun vertrek uit New-
Foundland, wanneer de jagers groten-
