I
Exqw*efl
ÖÉiiSl
NIEUW BEDRIJFSPAND
VAN DE SHELL
G
i
Regeringsbeslis sing leidt tot
overcompensatie
Rotterdamse Graanmarkt
SPOEL OM die melkfles
DE VLOEK
Nationalisme in het Midden-Oosten (5)
Kloof van wantrouwen en verdachtmaking
houdt Turken en Grieken gescheiden
D
loeilampjes
Vredestein Autobanden behaalde
hoser bedrijfsoverschot
Zonnepriester
Voettochten voor
Eindexamenkandiaten
Administratief middelpunt was nodig
Duitser knoeide bij
export van spek
VB
ZATERDAG 18 MEI 1957
PAGINA
OP HEËL CYPRUS is er
niets „Cyprisch" te vin
den, behalve dan de naam van
het eiland. Dat heeft me wel
't meeste getroffen van al het
geen ik bij mijn bezoek aan dit
prachtig helaas echter belegerd
eiland heb gezien. Dat is ook
de kern van het probleem, dat
de politici van de NATO ver
bijsterd.
„Britten moeten blijven"
Kans alweer gemist?
door de
RT. HON. ANTHONY
NUTTING
Minder nationale trots
Nog niet te laat
Initiatief van Pax Christi
AFTREDEN GEVRAAGD VAN
WETHOUDER
isffSt
:n I I.i li
Bayonne
EERSTE MAANDEN VAN 1957
STEMMEN TOT TEVREDEN
HEID
GEVAARLIJKE BRAND
BIJ AAGRUNOL
Drie brandweerlieden gewond
(Van onze correspondent)
K. A. B.: GEEN JUBEL
GEEN KLACHT
N.V.V.: BESLISSING NIET
ONREDELIJK
Centraal gebouw
Mozaiek
POLITIE MOEST OP AUTO
SCHIETEN
Nachtelijke dief stopte niet
ACTIVITEIT VIEL NIET
TEGEN
enift
Als u het metéén doet,
gaat 't makkelijk en goed t
van de
door
GORDON MAC CREAGH
Zes maanden gevangenisstraf
geëist ij.
VAN VERDUISTERING
VERDACHT te,
Cyprus: opvoeden tot eenheid!
Op Cyprus Is men óf Griek óf Turk.
De afgrond van wantrouwen en ver
dachtmakingen, die de twee ge
meenschappen op het eiland geschei
den houdt, is diep en breed. De 400000
Grieken willen Enosis aansluiting
bij Griekenland. De 120.000 Turken
willen leven onder de Britse of
Turkse vlag; in geen geval onder de
Griekse. In een dergelijke situatie is
zelf-beschikking een waardeloze, be
drieglijke frase. Vandaar de Turkse
belangstelling voor de idee van een
verdeling.
MENDERES, de Turkse premier,
heeft In ieder geval duidelijk
gemaakt, dat de Turken het
liefst zouden zien, dat de Britten op
het eiland blijven en dit ook verder
besturen. Maar als zij dit niet kunnen
en er toch zelf-beschikking van moet
komen, dan moet het volgens de
Turken zelfbeschikking voor beide
gemeenschappen zijn m.a.w ver
deling .Het tragische is, dat Groot-
Brittannië aan dit idee het oor heeft
geleend als prijs voor een aanvaar
ding door de Turken van een consti
tutie, die bij een Griek-Cyprische
meerderheid voorziet in zelf-regering.
Nu weet iedere Britse bestuursamb
tenaar op het eiland van de gou
verneur tot en met de laagste man
dat verdeling tets onuitvoerbaars
is, zelfs wanneer er een drastische
„overplaatsing" van de bevolking zou
plaats vinden. De Grieken zullen een
dergelijke verdeling in ieder geval
n ietaccepteren. Zij zou derhalve
moeten worden opgelegd.
Een dergelijke politiek zou leiden
tot een herhaling var» de geschiede
nis van 1948, toen de Arabieren te
gen Israel in actie kwamen. En
zelfs als dat niet het geval zou zijn.
zou een verdeling per definitie een
nieuwe Internationale grens creëren
dwars over een eiland, waar de
plaatselijke geschillen en de onder
linge tweedrachten toch al zo vaak
het kookpunt naderen. Elk plaatse
lijk incident zou dan een grens-inci-
dent worden met alle internationale
oorlogsrisico's van dien.
WAT NODIG IS, wat werkelijk
bróódncdig op Cyprus is, dat
is een oplossing, die op de een
of andere manier het verdeelde ei
land ver-eent en niet verder ver
deelt. Nodig zijn enkele Cyprische
organen, die alles in het werk stel
len om de sfeer van verbittering tus
sen Turken en Grieken te verbe
teren, die een gezonde zin voor on
verdeelde, gemeenschappelijke onaf
hankelijkheid aankweken. Dat zou
voor de Turken de beste garantie zijn
tegen een eventuele toekomstige
Enosis, waardoor Cyprus in Griekse
handen komt. Dat zou ook de beste
garantie zijn, dat er niet nog eens
een Turkse minderheid overzee van
Athene uit geregeerd gaat worden.
HOE KAN MEN dit bereiken? Het
antwoord op deze vraag hangt
af van de wijze, waarop Groot-
Brittannië, Griekenland en Turkije
gebruik maken van de gelegenheid,
geboden door de wapenstilstand van
de EOKA en de vrijlating van Maka-
rios. Welke oplossing we ook willen
bereiken, we hebben de medewerking
van de Griekse Cyprioten nodig; en
die medewerking had men nimmer
kunnen verkrijgen met Makarios als
gijzelaar-martelaar op de Seychellen.
Vandaar dat het heel juist was gezien
om Makarios vrij te laten op voor
waarde, dat hij de gewelddaden zou
veroordelen. En toch hebben wij, vol
gens mijn mening, de kans gemist
door hem niet rechtstreeks naar Lon
den te brengen voor onderhandelin
gen over de constitutie.
Men kan Makarios natuurlijk niet
toestaan, dat hij op het ogenblik
naar Cyprus terugkeert. Welke emo
ties en opwinding zou dit immers
niet veroorzaken? Maar de wijze,
waarop de Britten hem hebben vrij
gelaten, heeft hem in een positie ge
plaatst waarin hij de plaats kan be
palen voor de onderhandelingen, die
wij op de een of andere dag toch zul
len moeten gaan voeren. De Britse
regering heeft die gehele kwestie van
de onderhandelingen bijzonder on
handig „gespeeld" en daarmee heeft
zij het initiatief -"eer in handen van
Makarios gelaten. Zij moet zelfs nu
nog pogen Makarios in Londen
aan de conferentietafel te krijgen en
dan niet alléén, maar tezamen met
de leiders van de Turkse minderheid.
IN MIJN gesprekken met Grieks-
Cypriotische leiders burgemees
ters, gemeenteraadsleden en jour
nalisten is het mij duidelijk gewor
den, dat er een zekere bereidwillig
heid is om het denkbeeld van een ge
sprek in Londen et de Turken te
accepteren. De werkelijke moeilijk
heid schuilt meer in het doel en de
draagwijdte van een dergelijke con
ferentie. Even grondig als zij het over
al het andere oneens zijn, stemmen
Grieken en Turken op één punt over
een: dat zelf-beschikking niet ge
scheiden kan worden van zelf-be-
stuur. En toch is dat nu precies
datgene, waar we naar toe moeten,
als we tenminste willen vermijden,
dat de impasse, die de weg blokkeert
naar de schepping van een Cyprische
regering en parlement, waarin Griek
se en Turkse ministers en afgevaar
digden broederlijk samenwerken,
blijft voortduren.
De Britse regering moet alles in
het werk stellen om van de Griekse
Cyprioten medewerking te krijgen
bij de totstandkoming van een con
stitutie volgens de door de Turken
reeds aanvaarde voorstellen van
Lord Hadcliffe. Tegelijkertijd moet
door alle partijen worden aanvaard,
dat het niet bepaald een praktische
politiek is om nu al een bepaalde
tijdslimiet voor zelf-beschikking vast
te stellen. Die kwestie moet voorlo
pig in de ijskast worden gezet, tot
dat een Cyprisch parlement en een
Cyprische regering de kans hebben
gehad opbouwend werk te doen.
AT betekent dat de Turken hun
„Verdeling!" en de Grieken
hun „Enosis!" maar moeten
vergeten anders gezegd, dat beide
partijen maar een beetje minder
moeten denken aan hun nationale
trots en een beetje meer aan Cyprus.
Laat mij hier, tussen haakjes, even
aan toevoegen, dat de Amerikaanse
regering dan wel wat minder bang
moet zijn om Athene te overreden
de eis van annexatie van Cyprus te
laten vallen.
Als Sir John Harding, de Britse
gouverneur van Cyprus, inderdaad
de stemming van „Londen" weer
spiegelt, dan kan worden gezegd, dat
de Britse regering er in alle op
rechtheid op uit is de fouten van
het verleden te herstellen. Onwille
keurig komt men onder de indruk
van het gezonde verstand en de op
rechtheid van de patriottisch», en on
baatzuchtige soldaat, wiens afschuw
van conflicten en liefde voor de
vrede alleen maar te vergelijken is
met de brandende hartstocht van een
Eisenhower. Heel speciaal werd ik
door één opmerking getroffen. „Je
kunt alle overeenkomsten tussen
Londen, Athene en Ankara hebben,
die je maar wilt" zo zeide hij
„maar datgene, wat de toekomst van
Cyprus zal bepalen, is de integer
heid en de toewijding van de opvoe
ders de leraren en onderwijzers
op dit eiland".
TOT voor kort was er op heel het
eiland geen enkele Engelse
school voor Cyprioten. Alle
Grieken gingen naar Griekse scholen
en leerden daar Enosis; alle Turken
gingen naar Turkse scholen en leer
den daar de Grieken wantrouwen.
Nu wordt de nieuwe Engelse school
in Nicosia bevolkt met kinderen van
beide gemeenschappen, die leren
naast elkander te leven.
Het is nog niet te laat om dit
systeem over heel het eiland door
te voerén, om aldus een zin voor
eenheid in de opgroeiende gene
ratie bij te brengen. Maar de be
trokken regeringen en ook Ma
karios en de andere volksleiders
moeten de onderwijzers en
hunzelf de kans geven tot
eenheid op te voeden en aldus
Cyprus te verlossen.
(Copyright Maasbode-pers
New York Herald Tribune
Inc.).
De Nederlandse afdeling van de Pax-
Chnistabeweging organiseerde van 10 tot
13 april 1958 in de trant van de studen
tenbedevaart naar Chartres een drie
daagse voettocht voor alle katholieke
eindexamenkandidaten, zowel jongens a-ls
meisjes, van middelbare scholen, kweek
scholen, kiein-seminarla en technische
scholen De bedoeling is ieder jaar onder
de paasvakantie vóór het eindexamen
deze voettocht voor de abituriënten te
herhalen.
Het centrum voor volgend jaar ligt in
Den Bosch; de deelnemers vertrekken van
startplaatsen, in een cirkel van ongeveer
25 tot 30 km. rond Den Bosch.
Voor het volgend jaar denkt men aan
het (nog niet definitieve) gespreksthema
„Zij en hij zijn zoals jij".
Het Nederlandse Episcopaat heeft bij
schrijven van 31 decembef van het vorige
jaar zijn goedkeuring aan' de plannen ge
hecht. Het R.-K. Centraal Bureau voor
Onderwijs en Opvoeding, de Katholieke
rectorenvereniging, de Bond van R.-K.
Kweekscholen, de Landelijke Katholieke
Actie, de Katholieke Jeugdraad voor Ne
derland en de stad 's-Hertogenbosch heb
ben hun volledige medewerking voor de
verwezenlijking van ^eze voettochten toe
gezegd.
Een lid van de gemeenteraad van Heeze,
de heer H. Trouwen, heeft gisteren, mede
namens drie andere raadsleden voorge
steld een van de twee wethouders, de heer
H. E. te ontslaan. Hij zou via een stroman
een schuur van de gemeente hebben ge
kocht en deze van gemeente- re ge hebben
laten opknappen en doen vervoeren. Na
enige discussie over de kwestie, waarbij
de wethouder zich verweerde, werd op
voorstel van burgemeester M. H. Cox een
commissie van onderzoek, bestaande uit
vier raadsleden, ingesteld.
(Advertentie)
Rustig denken
M ij n h a r d t's
u w t a b I a t ten
Mm
(Van onze verslaggever.).
Op het terrein tussen het Chemisch La
boratorium en de weg naar de nieuwe
Botlekbrug in Pernis, verheft zich als één
machtig blok het onlangs afgebouwde be-
drjjfskantoor van de Shell Installaties en
Fabrieken „Pernis". Twee en een half
jaar geleden werd met de bouw van deze
kolos begonnen en a.s. dinsdag zal het
officieel in gebruik worden genomen. Op
bouwdag 1957 zal Rotterdam, behalve door
de opening van het nieuwe Centraal Sta
tion en de onthulling van dc plastiek van
Naum Gabo aan de Coolsingel, ook door
Londen I
Twee mannen hebben door de gelegen
heid, die een stoplicht hun bood, kans
gezien om een aantal gouden staven ter
waarde van 200.000 te stelen uit een
vrachtauto van de Britse luchtvaart
maatschappij, welke wagen op weg was
van T onden naar London Airport. Het
goud was bestemd voor de bank van
Zwitserland en vormde een onderdeel
van een grote zending, bestemd voor
Praag en Moskpu. Of de deur van de
vrachtauto uitnodigend ongesloten was
gelaten, vermeldt de historie vooralsnog
niet.
Londen II
Vrijdagochtend werd een vrouw tot
een boete van 20 of twee pond sterling
veroordeeld, omdat ze de wat wonder
lijke sport had bedreven tegen de deur
van de ambtswoning van premier Mac-
Millan een fles wiin kapot te smijten. Ze
had deze verklaring: „Als hij poet atoom
bommen mag gooien, dan mag ik mijn
wijn-bom wel laten ontploffen tegen zijn
deur." Nu, het mag niet van de Britse
rechter, terwijl het ook zonde van de
kostelijke wijn is.
Woerden
Het was op 21 mei 1887, dat te Moer-
kapelle het huwelijk voltrokken werd
tussen Willem van Duyn en Johanna
Hoogerdijk. Daar ze beiden nog steeds
in een behoorlijke gezondheid verkeren
(91 en 90 jaar) is het duidelijk, dat
in Woerden, waarheen ze zich in hun
lange huwelijksleven via Zwammerdam
begaven, binnenkort een platina-bruiloft
te vieren staat, hetgeen zelfs in deze tijd
nog een grote zeldzaamheid is.
De hele stad was er opgetogen van.
De 45-jarige Etienne- Caubet was plotse
ling, r zeventien jaar afwezigheid te
ruggekeerd. Al die tijd had hij in Duitse
en Russische concentratiekampen door
gebracht. Aan het einde van de oorlog
in 1940 had hij zich bij de Poolse ver
zetsstrijders aangesloten, was door de
Russen gevangen genomen en toen begon
de lange tocht langs de kampen in Si
berië. Er zijn nog meer Fransen daar,
beweerde de gelukkig ontsnapte Frans
man.
Van de zijde van de centrale werk- I het algemeen die plaatsen waar de hu-
De Nederlands-Amerikaansehe Auto-
bandenfabriek Vredestein heeft na reser
vering van f 1.500.000 (onv.) voor belastin
gen over 1956 een bedrijf so verschot ''e-
haald van f 4.079.697 (v.J. 3.737.043). ter
wijl dividend deelneming f 5.355 (5.320)
opbracht. Voor afschrijvingen wordt be
stemd f 1.603.288 (1.462.234), terwijl aan het
vernieuwingsfonds f 830.930 (914.154) en
aan de algemene reserve f 590.000 (300.000)
wordt gedoteerd Hierna resteert een
wins» van f 1.100.783 (t.065.925). waarnit
een dividend van 12 pet (onv.) kan worden
uitgekeerd.
De voorspoedige ontwikkeling vond ook
in 1956 onverminderd voortgang. De om
zetstijging ligt, zowel in aantallen en soor
ten. als in geldopbrengst over alle afne
mersgroepen in binnen- en buitenland ge
spreid. Aan de steeds groetende vraag kan
worden voldaan door een voortgezette
verbetering van de produktiviteit. Verdere
perfectionering van de apparatuur blijf;
de aandacht houden, hoewel de daarvoor
nodige Investeringen hoge eisen stellen
aan de liquide middelen. In 1956 beliepen
de investeringen f 2.022.000 (2.876.000).
De hogere produkttekosten leidden
automatisch tot een vermindering van de
winstmarge. Dat niettemin het bedrijfs
overschot ts gestegen met rond 340. 000
is te danken aan de vergroting der omzet
en verbetering van de produktiviteit. De
voorraden zijn in 1958 rond f 900.000 lager
dan per uit. 1955, de vorderingen namen
toe met f 300.000. hetwelk voornamelijk
aan de oolitieke ontwikkelingen in het
Midden-Oosten is toe te schrijven. Kredi-
teuren daalden met/ 885.000; daarentegen
bedroegen de geldmiddelen 3.167.000,
hetgeen 1.770.000 meer Is dan per eind
1955. De voorraad banden was per balans
datum te laag en dient te worden aange
vuld. Zoals reeds eerder werd gemeld,
werd besloten de bestaande langlopende
lening per 2 jan. 1956 met f 950 000 te
verhogen.
Van de dochteronderneming S.A. Vrede
stein te Brussel werd weer 10 pet dividend
ontvangen.
De directie meent haar vertrouwen te
mogen uitspreken voor 1957, Zij beschikt
over een gunstige orderportefeuille, die
regelmatig door een groeiende vraag
wordt aangevuld. De cijfers over de eerste
maanden van 1957 stemmen tot tevreden
heid. Men vertrouwt in staat te zijn het
goede resultaat van de onderneming te
bestendigen.
In de kelders van een der gebouwen
van de Chemische Fabriek N.V. Aagru-
nol aan het Winschoterdiep te Gronin
gen heeft gistermiddag een zware brand
gewoed, welke door tot nu toe onbe
kende oorzaak was ontstaan in een zgn,
etherkluis. De bedrijfsbrandweer bestreed
't vuur met 'n poederblusapparaat en de
Groningse brandweer, onder leiding van
commandant J. Dijkstra, maakte aan
vankelijk gebruik van koolzuursneeuw.
Men vreesde nl. dat zich in de kelder
chemicaliën bevonden, die sterk reage
ren op watertoevoeging. Door de zeer
sterke rookontwikkeling en de ether-
dampen moesten de brandweerlieden
werken met rookmaskers.
Tijdens de blussingswerkzaamheden
werden drie brandweerlieden gewond,
te weten F. A. Storor en H. van der
Meer, die een steekvlam in het gezicht
kregen en W. K. Tiel, die vrij ernstig
aan de hand werd gewond. Ze werden
overgebracht naar het Academisch zie
kenhuis en konden na behandeling naar
huis terugkeren. De brand bleef beperkt
tot de kelder. De schade kon nog niet pre
cies worden geraamd.
geversoraanisaties wordt het volgende
medegedeeld:
„Van werkgeverszijde Is met teleur
stelling kennis genomen van de beslis
sing, welke de regering op 16 dezer
bekend heeft gemaakt met betrekking tot
de huurcompensatie. Naar het oordeel van
de centrale werkgeversorganisaties leidt
de door de regering vastgestelde maat
regel tot overcompensatie In het bijzonder
In de lagere gemeenteklassen.
Bovendien heeft door het gestelde
maximum de maatregel een nivellerende
werking, welke, gelet op de ontwikkeling
van de inkomensverhoudingen, gedurende
de laatste jaren sterk moet worden afge
keurd. Aangenomen moet worden, dat de
uitwerking van deze maatregel leidt tot
een verhoging van de loonsom met circa
2,5 procent, dat wil zeggen ongeveer 320
miljoen gulden per jaar (exclusief sociale
lasten), waar tegenover staat, dat de door
de werknemers op te brengen huurver
hoging circa 226 miljoen gulden zal be
dragen.
Een verruiming In deze mate van de
middelen in de consumptieve sfeer acht
men van werkgeverszijde een inbreuk op
de grondslagen van het beleid, zoals dit
neergelegd is in het S.E.R.-advies van
november 1956 en tn de regeringsnota
van maart 1957.
Ernstig teleurgesteld is men er over,
dat nog geen beslissing is genomen met
betrekking tot een verlaging van de
kinderbijslagpremie. Een verlaging van
deze premie met tenminste 0,4 procent
Is volledig gemotiveerd, gelet op de be
schikbare middelen van het kinderbijslag-
vereveningsfonds en de verdere te ver
wachten premie-ontvangsten en uitke
ringen. Deze premieveriaging moet nood
zakelijk worden geacht om enig tegen
wicht te vormen tegen de thans getroffen
te hoge compensatiemaatregel.
Uiteraard zullen de werkgevers-organi
saties zich nader beraden over de door
de regeringsbeslissing geschapen situ
atie."
Gezien het feit, dat de hele huurver
hoging geen gelukkige affaire is, geeft
ook de hüurcompensatie geen reden tot
jubelen, maar ook niet tot klagen.
Dit is het commentaar van de voorzitter
van de Katholieke Arbeidersbeweging, de
heer J. A. Middelhuis.
Volgens ds heer Middelhuis wordt de
huurvorhoging door deze regeringsbeslts-
sing wel aardig gecompenseerd, zij het
dan, dat het in de ene gemeenteklasse
wel iets gunstiger ligt dan in de andere
De verwerking van deze bijslag in de
lonen kan, volgens de heer Middelhuis,
in de toekomst nog wel tot enige moei
lijkheden aanleiding geven, omdat dan
het verschil in gemeenteklassen een roi
mee gaat spelen. Het verschil in loon tus
sen de eerste en vijfde gemeenteklasse is
thans ongeveer een gulden, hetgeen
neerkomt op een verschil van ongeveer
twee cent per uur. Door de regerings
beslissing komt de tweede gemeentektasse
er. volgens hem, het minst gunstig af.
Tot de tweede klassegerneenten beho
ren, volgens de heer Middelhuis, over
ren nogal aan de hoge kant zijn.
De heer Middelhuis hoopt, dat de mi
nister behalve deze huurbijslag, ook iets
zal doen aan de kinderbijslag. Hierom
trent zijn, volgens hem, reeds enkele
gunstige uitlatingen gedaan en hopelijk
zal deze bijslag niet te schriel zijn,
waardoor de gezinnen met veel kinde
ren in ieder geval nog enig soulaas bij
deze kinderbijslag vinden.
Namens het N.V V. heeft de heer W.
van Tilburg, secretaris, het volgende
commentaar gegeven op de regerings
beslissing over de looncompensatie in ver
band met de aangekondigde huurverho
ging. „Het N.V.V. heeft een aantal beden-
kipgen tegen de beslissing, o.a. dat de
regering met drie toeslagen is gekomen.
De vakcentralen hebben op het standpunt
van twee toeslagen gestaan en de werk
gevers op vijf. Het verschil in de
gemeenteklassenafstand is daardoor enigs
zins vergroot: zij het gelukkig in min
dere mate dan door de werkgevers was
voorgesteld. Een andere bedenking is, dat
de regering de gehuwde werkende vrou
wen uitzondert.
Een derde bedenking is gericht tegen
het feit, dat de regering bij de vastge
stelde bedragen rekening heeft gehouden
met een verhoging van de kinderbijslagen,
zij het gelukkig niet ten volle. Dit bete
kent echter toch wei, dat gezinnen zonder
kinderen niet geheel aan hun trek -komen.
Wel verheugen wij er ons over, dat de
regering de gedachte van de vakcentralen
om een loongrens aan te leggen, m.a.w.
maximumcompensatie, heeft overgeno
men. Dit is een stukje verschuiving ,'an
de lasten van de minst bedeelden naar de
beter gesitueerden. Dat de regering in
haar beslissing op deze wijze dit sociaal
motief heeft ingelast, kunnen wij slechts
toejuichen en het slotoordeel kan dan ook
niet anders zijn. dat hoewel er dus nog
bedenkingen zijn. deze beslissing zeker niet
als onredelijk mag worden gekenschetst',
zo besloot de heer Van Tilburg.
dit project In het middelpunt van de be
langstelling stellen en zal met de inge
bruikneming ervan vele deskundigen op
het gebied van de bouw naar zich toe
trekken voor een bezoek.
Het gebouw werd ontworpen door de
architecten C. A. Abspoel en J. J. G.
Puissant. Het biedt ruimte aan 700 per
sonen, maar heeft met de uitbreidings
mogelijkheden wel plaats voor duizend
personeelsleden. Met deze bouw is een
belangrijke periode van uitbreiding bij de
Shell Installaties en Fabrieken „Pernis"
afgesloten. De directeur van dit rayon,
ir. J. E. Ernste, vertelde ons echter tij
dens een gistermiddag gehouden pers
conferentie, dat dit Perniscomplex bin
nen afzienbare tijd nieuwe uitbreidin
gen en vervolmakingen staan te wachten
en dat een nieuwe bouwperiode daarmee
zal worden ingeluid. Sprekend over dit
centrum, dat een der grootste is van de
wereld, zei hij, dat van de 47 verspreide
administratieve centra er nu 13 waren
overgebleven en dat dit getal wel terug
gevoerd zou kunnen worden tot 10. Het
is een verzamelgebouw geworden, waar
van voor de verschillende diensten zo
veel mogelijk mensen profiteren. Over
de moderne mechanisering van het be
drijf zei hij, dat de ongeschoolde arbei
der zal moeten verdwijnen. Momenteel
heeft men meer Instrumentenmakers dan
ongeschoolde werkers op de terreinen
rondlopen.
Het gebouw is doör de Amsterdamsche
Aannemings Maatschappij gebouwd. Het aangeboden.
is tien verdiepingen hoog. De enorme
wikkeling na de tweede wereldoor
maakte het noodzakelijk dat er op j
terrein van de Shell een modern een'
gebouw zou komen. Het project ligt
richting noord-zuid, loodrecht op de y,je
die voert naar de Botlekbrug. OP a0
verdiepingen loopt een gang, met
weerszijden de kantoor- of andere rU
ten. Deze gang wordt op elke eta®?.«en
derbroken door een hal, waar de "vjgt
en het trappenhuis op uit komen.
staat buiten het'terrein van de raff.in8 en
rijen, maar het personeel kan via
eigen ingahg vanaf dit terrein het B
bouw betreden. De gevels van het B
bouw, dat een lengte heeft van 115 me
een diepte van 15 meter en een h°°8
van 50 meter, bestaan geheel uit kun
steen en metselwerk.
Het trappenhuis ligt niet in het midd
zodat het gebouw in twee duidelijk
onderscheiden ongelijke delen is V
deeld, waardoor het mogelijk is Brote 8 r
delingen bijeen te houden, een ze
moderne kantine (met een prachtig u
zicht op het industriegebied) in te richt
zonder onderbreking, en een grote v
alle nieuwe snufjes voorziene tekenz3
in zijn geheel te ontwerpen. In het so
terrain hebben de archieven en de repr„n
duktie- en fotografische afdelingen e
plaats gevonden. Vanaf het ten dele °^8
dekte dakterras heeft men een schtt*
rend uitzicht over het raffinaderijge"1
en kan men bij helder weer tot ver
het Botlekgebied zien.
Een bijzonderheid is de toepassing va8
plastics voor alle koudwaterleidinge
rioleringen, vloerbedekking, lichtomë
een
de
een
menten, ventilatoren op basis van
eigen produkt van Shell Pernis. In
hal is een mozaïek aangebracht naar
ontwerp van Louis van Roode, dat din»
dag a.s. door de gemeente Rotterdam aa
de directie van de Raffinaderij zal worde
In de nacht van donderdag op vrijdag
heeft de staatsmijnpolitie te Geieen de
woonwagenbewoner K. uit Boxmeer, een
bekende recidivist, aangehouden, toen hij
met zijn auto een partij kabel ter waar
de van ruim 1000 gulden vervoerde, welke
hij op de terreinen van de coke-sfabrieii
Emma II zou hebben ontvreemd De po
litie had reeds vijf nachten gepost, omdal
er al eerder een partij kabel tér waarde
van 5000 gulden ontvreemd was en er
aanwijzingen waren, dat de daders 'erug
zouden komen.
Bij zijn aanhouding reed K. met ge
doofde lichten en met afgedekte nummer
platen. Toen hij aan de sommering om
te stoppen niet voldeed, schoot de politie
de motor stuk. waarna K. zich liet ar*
resteren.
(Bericht van A. Bosman N.V.
Graanmakelaars)
De activiteit op onze markt viel deze
week niet tegen en vooral op dagen met
grote verlagingen waren vooral de omzet
ten in Amerikaanse mais van betekenis.
In gerst blijven de transitoprijzen zich
een stuk goven de maakbare prijzen be
wegen, terwijl weliswaar van de Inge
klaarde posten flink werd gekocht, doch
hiervan nog voldoende te koop bleef. Dat
de prijzen dezer partijen zich langzaam
in stijgende beweging bevonden, behoeft
wel geen betoog.
Mais. Platamais disponibel oude oogst
werd regelmatig verhandeld en wordt nu
hoger gehouden. Ook uit de eerste boten
met nieuwe platamais werd een en ander
verkocht, waarbij verkopers aan het
langste eind trokken. Op aflading waren
de prijzen eerder iets gemakkelijker waar
aan de lagere vraehtenmarkt wel debet
zal zijn. In Amerikaanse yellow mais von
den vele transacties plaats zowel in sto
mende posities als op het najaar, terwijl
op verhogingen de zaken plotseling stag
neerden. Ook Z.-Afrika heeft zich nu als
verkoper gemeld en deed zaken in yellow
flint mei en juni/juli aflading.
Ook in mixed tanganykamais en Kon-
gomais zijn er enige omzetten op aflading
te vermeiden.
Gerst blijft het grote consumptie-artikel
doch. zoals eerder vermeld, konden wij
nog ruimschoots putten uit eerder ge
fixeerde partijen. Het betreft hier hoofd
zakelijk Platagerst en Russische en Franse
gerst, daar van de andere soorten min
der voor de invoerrechtverhoging is ge
dekt. Op de internationale markt waren
zowel Franse gerst als Irakgerst duurder,
doch dit had voOr onze markt geen uit
werking, ofschoon hiermede in de toe
komst wel rekening moet worden gehou
den.
Haver afbrokkelend voor de N.-Ameri
kaanse soorten, waarin zich enige handel
ontwikkelde. Platahaver blijft, rekening
houdend met het geldende invoerrecht,
voor ons te duur, terwijl de vraag voor
de ingeklaarde posten matig was. Ook
Russische haver op aflading is voor onze
markt nog niet Interessant. Franse haver
was minder dringend aan de markt, waar
aan de Franse Interne vrachtverhogio®
wel niet vreemd zullen zijn. ,ge
Rogge jager en minder gevraagd.
post 2 USA rogge en 3 Canada rogge
W41 wtziiuua l woo
ponibel werden voor lage prijzen "B -
kocht. Op aflading was de activiteit ze
gering en wilden verladers water in
wijn doen.
Milo. Op de latere termijnen als junt/3He
en juli/augustus-aflading werd door
shippers tegen lagere prijzen verkoCar
terwijl de vroegere verschepingen
een
grote premie bleven houden. Ook
omzetten in granlfero en plata millet,
prijzen in het voordeel der kopers vo"r
voor de latere afscheeptermijnen.
at'
ds«
(Ad» eiïeritle)
i
IN HET JAAR 1533
Scherp en hoekig steekt een grote uit
loper van het gebergte tegen de hemel
af, kaal en vol kloven, ver boven de smal
le vallei, die reeds hoog tegen de zee
spiegel gelegen is en verliest zijn grillige
contouren in de eeuwige sneeuwmassa van
de Peruviaanse Cordillera.
Vierduizend voet boven het kronkelende
zilveren lint, dat zich om de bodem der
vallei heensingert, en b'ria loodrecht er
boven, steekt een geweldige rotsmassa
naar voren, als rose en grijsgroen mar
mer geaderd en fel afstekend tegen de
omringende vaalgrauw® rotsen.
Op de uiterste rand van die vooruitste
kende rots lag een man.op zijn
bulk en tuurde met ogen. zo scherp
als die van de boven zijn hoofd rondvlie
gende condors. Hij was bruingeel, ver
schrompeld en oud.... Onwaarschijnlijk
oud. Niemand, wiat, hóé ouden hijzelf was
i het1 vergeten.
Hij droeg sandalen van ongelooide lama
huid en een wijde broek van met de' hand
gesponnen lamawol, een bolvormige hoed
met oorkleppen van lamavilt en over alles
heen een felrode poncho, een gekleurde
wollen deken, die als mantel dienst moest
doen. Zoals hij daar bewegingloos in de
zon lag, moeten de condors hem wel heb
ben aangezien voor een grote rode bloed
plas op de veelkleurige rots.
De oude man stak zijn hoofd vooruit en
keek langzaam, omzichtig Iri het rond. Zijn
rots was eep prachtige uitkijkpost, die
reeds zijn voorvaderen sedert onheuglijke
tijden van nut was geweest. Het gebergte
drong zich op dat punt als een wig in
het landschap. Hard en onwrikbaar had
die wig het samenvloeiende water der
gletsersneeuw gedwongen een lange om
weg van een volle vijf mijl rondom die
hindernis te maken e.n dan nogmaals ruim
vijf mijlen terug te stromen in een haar
speldbocht tot het de zachtere aardlagen
bereikte van zijn oorspronkelr' bedding.
Achter de man, vlak onder langs de
rots, liep een smal pad. Even verder gaap
te de zwarte muil van een groot hol in
het leisteen. Tegenover hem torende kaal
en bar de andere wand van de kloof om-
hoög, een halve mijl dichter bij hem dan
de stroom daar beneden, de stroom, die
de zon nooit zag
Aan zijn rechterhand, ver in de diept,e
kon hij de oude Inca-stad Cuzco zien lig
gen op een minder hoge rotsvlakte, die
vierkant en steil uit de omgeving oprees.
Hij zag zilveren draden zich langs de
berghellingen omlaagkronkelen en bij die
stad samenkomen. Nu eens schitterden ze
tn het zonlicht, dan weer verdwenen ze
beneden hem in vierkante, uit de rotsen
gehouwen bassins: de waterleiding van de
oude hoofdstad, een bouwwerk, zó mach
tig, dat het nu nog de bewondering en
afgunst van waterbouwkundigen wekt en
dat de dichte bevolking der stad en de
omliggende akkers van het nodige water
voorzag.
Aan zijn rechterhand, ver in de diepte,
de van de wig, hoog bóven hem, als de
stad ónder hem lag, schuimde als een witte
paardestaart een bruisende waterval, waar
over een oude legende bestond, die eeuwen
lang de verbeelding van de bevolking had
geprikkeld. De waterval vormde aan zijn
voet een ijskoud meer, dat de bouwmees
ters van de Inca's, zes dynastieën vroeger,
hadden weten af te tappen en door on
deraardse holen en gangen te leiden, zodat
het een der waterleidingen der stad voed
de. Het overtollige water stroomde over
de randen van het meer heen en vormde
kleinere plassen en poelen, voordat het
tenslotte om de scherpe hoek van de wig
heen kletterde in de grondeloze spleet,
waarover de oude man zo aandachtig zijn
wakende ogen Het gaan.
Verderop, voorbij de witte waterval,
kronkelde het nauwe pad zich vlak langs
de wanden der kloof. Het was uit de rot
sen gehouwen en van borstweringen uit
ruwe blokken steen voorzien. Het steeg
hoger en hoger, wrong zich door tunnels
heen en verdween tenslotte tussen de hoge
bergpassen. Het was het uitgesleten, goed
bewaard gebleven pad naar een mijn, naar
een der goudmijnen van de Inca's. De oude
man wist niet, waar die mijn lag en hij
bekommerde zich er ook niet over: er
gens diep in het gebergte; dat was hem
genoeg. Zo'n bagatel als goud telde bij
hem niet mee.
Zijn werk, dat ook het werk van zijn
voorvaderen was geweest, bestond in het
voorspellen van de toekomst, het lezen der
voortekenen, het verklaren der profetieën
en hij fungeerde dan ook als raadsman
van de Inca's. En op dat ogenblik deed
die oude man zijn uiterste best, de gewel
dige gebeurtenissen van zijn dagen te be
grijpen, te doorvorsen en datgene te ver
kondigen, wat voor het volk der Inca's
van waarde zou zijn.
Huayna Capac, de regerende Inca, was
gestorven. Er was burgeroorlog uitgebro
ken tussen zijn zoons Huascar en Ata-
huallpa. En midden in die strijd was er
een vreemd blank volk komen opdagen op
vurige dieren uit de zee. een volk dat de
stad Caxamarca was binnengetrokken. Nu
was er een profetie, die aldus luidde:
„Wanneer een blank volk op vurige dieren
met fladderende manen en een staart
als de waterval zal komen aangereden, dan
zullen dat de oude goden zijn, die vrede
en overvloed in het uitgeputte land komen
herstellen".
Deze blanke wezens hadden echter al
lerminst als goden gehandeld. Ze hadden
Huascar, die hen met open armen had
willen onfvangen, overvallen en hem in
de kerker geworpen. Ze hadden Atahuall-
pa. de laatste der Inca's binnen de ommu
ring van Caxamarca gelokt onder belofte
van een vrijgeleide, en zij hielden zijn
geheiligde persoon nu gevangen En ze
verlangden goud. Zouden goden zulk een
verering koesteren voor een metaal, dat
voor geen enkel nuttig gebruik was aan
te wenden en slechts deugde voor ver
siering Mamu de profeet, de erfelijke
zonnepriester stond voor een onoplosbaar
raadsel en toch verwachtte men spoedig
en dringend een uitspraak van hem.
Hoog tussen de bergpassen daalde een
lange lamakaravaan langs het kronkelen
de pad omlaag. Ze bracht goud uit de
mijnen aan. Goud van een opvallend ros
sige kleur, zorgvuldig in kleine zadelzak-
ken genaaid; vijfendertig pond op elke
lama.
Hoeveel lama's er waren, kon hij niet
zien. Tachtig, negentig, misschien honderd.
Een deel van het losgeld voor de laatste
der Inca's.
Aan zijn rechterhand, onzichtbaar voor
de karavaan, achter de wigvormige rots
in de diepte van de nauwe kloof, stonden
mensen. Een der partijen bestond slechts
uit een handjevol mannen, hoogstens een
vijftigtal. Blanke mannen, in glanzende,
stalen borstkurassen, stalen geschubde
beenbekleding, met stalen helpen op het
hoofd. Sommigen droegen stalen degens,
anderen pieken met stalen punten; nog
weer anderen de vreesaanjagende donder
bussen. die vuurspuwend van verre de
dood brachten. Geheimzinnige onkwets
bare schepselen. Bijna aan goden gelijk.
(Wordt vervolgd)
Inlandse granen. Gerst vond meer
tentie nu de disponibele buitenland®*
gerst langzaam duurder wordt. In haGj
de gebruikelijke zaken op termijn bij ie
lagere prijzen.
De koekenmamt liet deze week eev
trieste indruk achter. Het prijsveri°0r
was bepaald ontmoedigend. De a°
Frankrijk afgekondigde invoerstop l5
Argentijnse koeken verhevigde de
van Argentinië, met het gevolg. dat
prijzen weer een halve gulden zakten
vorige week. Speciaal lijnschilfers wer8n
nogal wat goedkoper aangeboden en
kele afdoeningen vallen hierin wel te n\ei
den. Over het algemeen bestaat er
veel belangstelling voor dit artikel "P
huidige prijzen, het wantrouwen te„ j,
over het hele marktverloop remt de a
viteit sterk af. LIJnschroot ligt tegen"),
de schilfers te duur, zodat de belang8
ling hiervoor vrijwel nihil is. Grondno'
schilfers en -schroot konden geen k"p0et
vinden. Zonnepitschilfers en
werden regelmatig verhandeld op all®
ter
mijnen en bleven dagelijks lager te k" je
In soyaschroot hoort men geen etl „p-
zaak, de prijzen gingen niet met de ujt
dere koeksoorten mee. Tarwemeel „gt
Duitsland dagelijks omzetten, terwijl m
roggemeel bij gelijke prijs te duur n'
en geen kopers vond.
De procureur-generaal van het Arnb^p»
se gerechtshof heeft zes maanden .t8ef
genisstraf geëist tegen de 27-jarlge ®ü'0rt'
A. K„ directeur van een vleesexp j,
maatschappij te Groenlo, wegens ver
sing van gezondheidscertificaten
bÜ
export van uit Frankrijk afkomstig
naar Duitsland in de loop van 1956- gjg
Invoer van spek uit Frankrijk en B8r
naar West-Duitsland was wegens
heersende veeziekten verboden;
sic"
ie
Nederlands spek, voorzien van d<?" cer'
keuringsdienst afgegeven gezondheid®
tificaten, werd toegelaten. Verdachte P
echter tot twee keer toe Frans speK
Duitsland uitgevoerd, onder beschei'"
van voor Nederlands spek geldende j
ringsbewijzen. De rechtbank te ZutfeP'p
de Duitser veroordeeld tot drie ma® j
gevangenisstraf met aftrek, intussen oJv
hij al een week méér in voorarrest 0
gebracht. Op het verzoek van de za
man, jhr mr W. H. de Jonge, stel,. v i"
gerechtshof de Duitser onmiddelW
vrijheid. „gf
Beklaagde gaf toe, valse stukken te
ben gebruikt voor de export. ,BJS'
De procureur-generaal achtte deze jjjK
heid in geschrifte verkeerd en geV?8
om handelspolitieke redenen. Het j,jj.
reëel gevaar voor onze export zeide e(j
wanneer op deze wijze het vertrou
wordt ondermijnd. Een strenge str3je ie
ieder geval op haar plaats, meende^,,-
procureur-generaal, strenger dan het
nis van de rechtbank.
De gemeentepolitie te Winscpogi'
heeft de vertegenwoordiger G. W.
daar aangehouden, die ervan
verdacht gelden te hebben verouga?g.
van de firma H. N. en G. te Den
bjj wélke hij werkzaam was.
