"De vrouwen
van heer Halewijn
P
arij se Regenmantels
Nederlandse meisjes in de missie van Pakistan
Mei hef
klimmen
der
jaren..
VROUWEN-
VARIA
VREEMDSOORTIG BETOOG IN ROMAN-VORM
Portretgalerij
Vergeeld nylon
Tiroler cocktail
Schone treinen
Vrouwen
ZATERDAG 18 MEI 1957
HET VOORTERREIN VAN PRIESTERS EN RELIGIEUZEN
I
I
I
9HM
^ijniijir^NNEREN. ONS waar-
rt0orbrar},t maal onze tijd die wij
{P-t h\S: f)T) r7o mi rl rf nlbtn-ro QfhnnJ
'lec2
)7*' toij n op de middelbare school
M n £rden beziggehouden met het
in van H oeziggehouaen met net
t 6' 2°et er Halewijn. Halewijn wist
•'t zich t Vooizekes de jonge dochters
c ri;*e trekken om ze dan te doden
feu a« Tnnr,n-„~j
keer Jnonstcr werd verslagen. Op
lj 1am er een koningsdochter
?°Hen Le kans zag om hem te ont-
a^tihanj werd bij haar thuis een
ie tof 9ehouden en het hoofd werd
9ezet. Dit hoofd schijnt te
j^loegt de kuise maagd die hem
t°-t schi' ^et helemaal christin was.
j°°r-chJttt zo'n ruig overblijfsel uit
^ren lsiQHjke tijden te zijn. Wij her-
de ,°ns ook, dat de overwinning
t» de o? °n*n8sdochter gezien wordt
a9d. erwinning van een ongerepte
te a bij de Standaard-Boekhan-
^terdam een roman versche-
v. Vrouwen van de Heer Ha-
lijke vft*) ^eer Halewijn is hier 'n
beeldhouwer, die werkt aan
Prometheus. Met vele vrouwen heeft
hij relaties, maar hij doodt ze niet. Hij
vergelijkt ze zelf met de gieren die op
Prometheus afkomen. Hij blijft zelf
heel kuis en ongenaakbaar, al zijn de
vrouwen om hem heen tot alles bereid.
Achtereenvolgens ontmoet hij de
prostituée Sylvia en het meisje Puck,
dat zichzelf aanbiedt. Hij ontmoet het
Hongaarse meisje Ilona, dat in het
oude huisje van de doodgraver woont
en dat in haar verbeelding met haar
overleden ouders en broertje leeft. Hij
ontmoet vervolgens een onbekende,
die zich bandeloos toont, en voor alles
te vinden is, maar die hem toch zo wei
nig interesseert dat hij zelfs haar naam
niet vraagt. Tenslotte ontmoet hij de
pianiste Godelieve, die droomt van
roem en grootheid, maar die zich toch
laat vinden voor pikante ondernemin
gen met Heer Halewijn. De hele fami
lie verwacht dat Heer Halewijn haar
ten huwelijk zal vragen. Maar de hoop
is vergeefs. Halewijn blijft eenzaam.
Zij zou kunnen doorgaan voor de
hyton regenmanteltje en klassieke herenregenjas, beiden van Tondo.
*?n
'sitAe schijnen zo-
kk h Va?ussen van de
Sh'e!en bet moet
Seiri ariA-ii regenen wil
HpyfUrrip nne een licht
lVi ros0mantel dragen.
Wit en zacht
d volgens haar
®r ,..:e bij grauw,
er horen. Al
*>a1jsÜet regent zien
Qoi} yrouwen er
>lv'aa91 klinï°'iik gekleed
tv 1 dlt oog zo
Ft» regenmantels
f* si» aISemeen ge-
.lou ïw s het gewoon-
iedereen en het gevolg
was dan ook dat de mees
te vrouwen niet eens een
regenmantel bezaten en
liever een paraplu mee
torsten als het weer niet
mooi was.
Maar die tijd is nu
voorbij, vooral sinds jong
en oud, of het staat of
niet, zich een doekje om
het hoofd knoopt als het
begint te regenen.
Nu is er geen vrouw
meer of ze heeft een re
genmantel. Hoe joliger en
vrolijker hij is, hoe meer
hij in de smaak valt. Er
bestaan elegante model
len die gerust gedragen
kunnen worden als het
goed weer is, vooral daar-
ze een behandeling heb
ben ondergaan die hen
klimatiseert zodat ze wel
lucht doch geen water
doorlaten.
Het katoen „long fi
bres", het nylon, crack-
nyl en een nieuw soort
plastiek, dat de fabrikant
aanduidt met „soepel
plastiek" zijn wel de ma
terialen die voor de
meeste damesregenman
tels worden gebruikt.
Lichte kleuren zijn geen
bezwaar meer nu het
plastiek evenals de Im-
perking (soort van nylon)
thuis gewassen kan wor
den, gauw droogt en strij
ken niet meer nodig is.
Bovendien zijn ze licht,
een jas van het laatste
materiaal gemaakt weegt
slechts 220 gram.
De lijn van de regenjas
sen verandert betrekke
lijk weinig hoewel ver.
scheidene een wijd val
lende rug hebben en de
ceintuur eerst op zij te
voorschijn komt.
Jonge vrouwen geven
op het ogenblik de voor
keur aan heel korte rech
te jasjes die soms wat lan
ger zijn en tot driekwart
gaan. Ze staan natuurlijk
vlugger dan lange man
tels maar laten bij een
stortbui de rok drijfnat
worden. Maar de Pari-
sienne evengoed als de
Parijzenaar gaat onher
roepelijk in een portiek
staan als de regen werke
lijk neerplenst. Met re
genjas of zonder, met pa
raplu of met een gewone
krant boven de hoed, als
het werkelijk regent is er
geen Parijzenaar die er
doorgaat. Wie dan niet
schuilt wordt voor een
dwaas gehouden. Er be
staat geen Fransman die
begrijpen kan dat mits er
goed voor gekleed het
heerlijk is in de regen te
lopen!
deugdzame maagd van het oude lied,
maar ook zij overwint Heer Halewijn
niet.
Dat doet pas Sylvia, die een inge
wikkelde theorie heeft geconstrueerd
om Halewijn aan het verstand te bren
gen dat zij uit edelmoedigheid werd
wat zij geworden is. De opbrengst van
haar bedrijf geeft zij aan haar vader
en haar broer. Wij hebben er geen be
zwaar tegen, dat zij in de plaats komt
van de kuise maagd, maar wel tegen
het feit dat zij haar bedrijf, hetwelk
een aaneenschakeling is van objectieve
doodzonden als middel tot heiligheid
ziet. In dit bedrijf vindt zij het middel
om haar hoogmoed te breken. In het
samenzijn met deze Sylvia komen
prachtige momenten voor die wij tot
dusverre in het boek gemist hebben.
Halewijn en Sylvia zijn hier twee stak
kers die elkaar vinden.
Heer Halewijn heeft na de oorlog in
de gevangenis gezeten en zijn goederen
zijn verbeurd verklaard. Hij tracht de
kost te verdienen met het snijden van
spreuken op houten borden, maar hij
verkoopt ze bijna niet.
Terwijl de Halewijn in het Middel
nederlandse lied alle vrouwen de baas
is, is die uit het 20e eeuwse boek een
grote eenzame die de vrouwen niet
doodt, maar door haar allen besmeurd
en aangevreten wordt. De vrouw die
hem overwint, is niet een kuisè- ko
ningsdochter, maar juist het tegen
overgestelde. En toch is zij de meest
gave figuur van dit verhaal. Zij is de
minst dorre en hoogmoedige. Zij weet
eindelijk de hoogmoed van Halewijn te
breken en zij leert hem weer bidden.
De lezer zal begrijpen dat dit geen
boek is voor onvolwassenen. Er staan
eigenlijk geen grofheden in, maar de
theorie van Sylvia is niet zo verschrik
kelijk eenvoudig te weerleggen. Wat
zij keer op keer doet zijn objectieve
doodzonden. En een doodzonde wordt
geen goede daad als er een boete
element in verwerkt is. Dat Halewijn
weer gaat bidden, is natuurlijk goed,
maar wij hadden toch graag een andere
oplossing gezien dan deze, die wordt
uitgedacht door Sylvia. Heeft de auteur
geen kans gezien om een oplossing te
vinden die zich laat verzoenen met de
moraal?
Evenals de oplossing van het boek is
het geheel nogal cerebraal. Er komen
wel prachtige gedeelten in voor, maar
de auteur laat het uitsluitend verstan
delijke bijna nooit helemaal los. Of
het moest zijn op het eind, als Sylvia
een edelmoedig meisje blijkt die Hale
wijn wel uit zijn moeilijkheden wil
helpen.
N.a.v. Rene Wellens, „De Vrouwen
van Heer Halewijn", uitgegeven bij De
Standaard-Boekhandel, Amsterdam.
Meunx-ne leM-nzus.ers doen haar wijk ergens in Pakistan.
Voor een paar fleurige zomer
handschoenen biedt de Laimböck-
collectie u een ongëevenaarde
keuze in talloze mode-kleuren.
Gehaakte handschoenen vanaf f 3.75
Simplex f 3.90
Nylon vanaf f 3.50
Piqué vanaf i 5.75
Wit piqué met crochet f 6.90
TYROLER HANDSCHOENEN MAGAZIJN
Handschoenen, suède jasjes,
exclusieve shawls. Elbeo kousen.
Amsterdam, Kalverstraat 182
Rotterdam, Lijnbaan 85
's-Gravenhage, Spuistraat 58
Toen staatkundig India en
Pakistan werden gescheiden, heeft
de H. Stoel aan de missie van
Pakistan een eigen zelfstandigheid
gegeven en aan de Nederlandse
Franciscanen, die er al sinds 1937
waren, opgedragen daar voor te
zorgen. Zij vonden in Pakistan een
merkwaardige groep katholieken,
die afstamden van die in Goa. De
geest van deze katholieken was een
clangeest, die geen veroveringen
naar buiten maakte. Maar de
Moederkerk ging veel verder en de
missie achtte er zich verantwoorde
lijk voor, dat ook in Pakistan
groter winsten werden behaald dan
tot dusverre.
Vooral verpleegsters
Daarom hebben de Franciscanen
in Pakistan het element van de leke-
missionaris ingeschakeld. In Mir-
poerkhas woont een groep Neder
landse meisjes, die bijna allen ver
pleegster zijn, en die de missionaris
sen helpen. Deze meisjes zijn leken,
het zij met nadruk gezegd. Als haar
diensttijd van vijf jaar afgelopen is,
kunnen zij ook trouwen. Maar om te
beginnen zijn zij leken. Zij hebben
als niet-Mohammedaansen toegang
tot de vrouwenvertrekken bij de Mo
hammedanen. Zij zijn daardoor in
staat velen te redden die anders naar
ziel en lichaam verloren zouden zijn.
Vaak worden zij met de auto van
een grootgrondbezitter afgehaald,
hetgeen het vervoer vergemakke
lijkt, en soms krijgen zij ook hoge
honoraria, maar die zijn dan voor
het instituut. Als de mensen tot de
laagste klasse der bevolking beho
ren, moeten ze ook wel eens gratis
geholpen worden. Dat doet men ech
ter over het algemeen niet Niet om
erop te verdienen, maar de mensen
hebben vaak weinig waardering voor
wat om niet gegeven wordt. En het
werk is toch zo noodzakelijk.
Juist de zorg voor de kraamvrou
wen en zuigelingen is hier zo ontzag
lijk belangrijk, omdat cr zo weinig
verpleegsters zijn en omdat alleen
een vrouw in de regel toegang heeft
tot de vrouwen van Pakistan. De
moeders en kinderen blijven anders
geheel zonder verzorging. Juist om
vroedvrouwen vraagt men hier met
grote aandrang, omdat de kinder
sterfte hier zo ontzettend groot is.
En men vraagt ook om verpleeg
sters, om die heldere verpleegsters
uit Nederland. In Pakistan is men
eraan gewend dat verpleegsters en
verplegers er slordig en vies uitzien.
De Nederlandse meisjes in Pakis
tan zijn, nog eens: ten volle leek,
maar zij trekken uit om de missio
narissen te helpen bij de verkondi-
ging van het Woord Gods. Deze, in
het bovennatuurlijke gelegen taak
veronderstelt een echte roeping en
eist degelijke verzorging. Niet om
een beetje op kloosterzusters te lij
ken, maar uit apostolische noodzaak
onderhouden deze meisjes haar gods
dienstig leven. Als er een priester
is, gaan zij iedere dag naar de mis,
en als het kan ook iedere dag ter
communie. Zij houden iedere dag
een half uur meditatie en zij doen een
kwartier geestelijke lezing. Oorspron
kelijk was ook bepaald dat zij een
maal in de week zouden biechten,
maar deze bepaling wordt niet meer
geiirgeerd. De eerste twee jaar blij
ven de meisjes in het ziekenhuis
te Mirpoerkhas. Daarna trekken zij
eventueel naar een buitenpost. Een
entwintig verpleegsters zijn er op
het ogenblik en twee onderwijzeres
sen, maar de paters zouden er graag
wat meer willen hebben.
Als deze meisjes willen, kunnen zij
private geloften afleggen, maar zelfs
zonder deze geloften zijn zij door de
geest van het instituut gehouden om
volgens de geloften te leven. Zij mo
gen geen verkering hebben zo lang zij
'in Pakistan werken en de gehoor
zaamheid houdt in, de geest van on
derwerping tegenover hen, die de mis
sie besturen. Wat de armoede be
treft: het is in de missie niet goed
mogelijk om rijk te worden. Maar
een behoorlijk salaris schiet er wel
op over, al moet het gezegd worden
dat deze meisjes werken in dienst
van het Godsrijk. Zij hoeven wel
niet hun hand op te houden, maar'
de geest van het instituut vraagt ook
om eenvoud in het stoffelijke. Zij
moeten het er dus in zekere zin voor
over hebben het er op te wagen. Wie
kan zich trouwens tegen alle even
tualiteiten beveiligen? Dat klinkt
hard, maar wie uitgaat om in Pa
kistan voor Onze Lieve Heer te wer
ken, moet risico's durven nemen.
Het is ook volstrekt niet de bedoe
ling van de Franciscanen om hun
helpsters aan hun lot over te laten.
Er zijn reeds besprekingen gaande
met een solide verzekering.
De verpleegsters in Pakistan heb
ben een salaris van Rp. 175,- in de
maand. Daarvan storten zij Rp. 25,-
in een gemeenschappelijk fonds, dat
bij eventuele invaliditeit of ziekte
kan bijspringen. Verder hebben zij
vrije kost, inwoning, verpleging, enz.
Men kan zeggen, dat dit fonds niet
de grootst mogelijke zekerheid biedt,
maar het heeft zin om het er op te
wagen. Zowel de lichamen als de
zielen schreeuwen in Pakistan om
helpsters. Het is niet nodig, dat de
ze helpsters van een avontuursgeest
bezeten zijn. Het is alleen maar no
dig, dat zij veei van Onze Lieve Heer
houden en voor Hem willen werken.
I
VELE wijze orwiize woorden die er in is in haar gedragingen weliswaar een beetje ex-
Sn verschijnsel Vrouw geschreven zijn, .sjcentriek en onberekenbaar, soms ook weieens heel
Sr ,e„egant, _v°0r, dle§ener' I onverantwoordelijk, maar nooit kwaadaardig. Een
t zwart gestreepte regenmantel.
die juist de jaren van de middelbare leeftijd zijn bin
nengestapt. Om haar rijpheid van oordeel, maar niet
minder om de smaak (en de mogelijkheden!) waarmee
zij haar uiterlijk kunnen verzorgen worden zij ons
door modedeskundigen geschetst als een der beste
produkten van onze westerse beschaving. Maar alles
bij elkaar neemt ook die bewondering het feit niet
weg dat zij allen op haar beurt met een zekere af
gunst of bewondering (kiest u maar uit!) kunnen
kijken naar de tomeloze energie waarmee een enke
ling van midden-veertig nieuwe hoogtepunten in een
toch al hoog opgevoerde loopbaan kan creëren. Een
van die enkelingen is de actrice Rosalind Russell.
Haar vrienden kennen haar sinds 1941 als de vrouw
van de regisseur Fred Brisson, de man die een aantal
bekende shows maakte zoals „The Pajama Game"
Weer anderen hebben haar ontmoet bij werkzaam
heden op religieus en charitatief gebied waarmee zij
haar vrije uren jarenlang produktief heeft gemaakt.
Maar voor het grote publiek is Rosalind Russell
toch vooral de vrouw die geestelijk en lichamelijk
een levend voorbeeld is voor al die veertig-en-meer
jarigen die juist van de dokter het consigne hebben
gekregen om het leven voortaan van een kalmere
kant te bekijken.
AL RUIM EEN KWARTEEUW stond zij afwisse
lend voor de camera en op het toneel, en haar eerste
belangrijke filmrol dateert al uit 1938 toen zij in
„The Women" speelde. In 1951 keerde zij terug naar
het toneel ook al hebben daarna de filmstudio's
haar niet helemaal uit hun greep losgelaten waar
zij op Broadway het ene succes na het andere vierde.
In 1953 gebeurde dat met haar hoofdrol in „Wonder
ful Town", de bewerking als musical van het to
neelstuk „My sister Eileen". Het was een rol die het
uiterste eiste van haar fysiek, maar zij verbaasde
de hele theaterwereld met de energie en het enthou
siasme waardoor zij tussen een groot aantal mede
werkenden de uitblinkster werd in deze prachtige
voorstelling. Dat zelfde kan ook gezegd worden van
haar titelrol „Auntie Mame", waarvoor de plaatsen
al vier maanden tevoren volledig uitverkocht waren.
„Auntie Mame" is een blijspel naar een veelgelezen
DINY K.-W. I roman van Patrick Dennis, en de hoofdpersoon daar-
tikje grillig af en toe, doch altijd warm van hart,
menselijk en beminnelijk. U zult toegeven: een merk
waardige rol. Maar Rosalind Russell speelt hem met
het talent van een groot actrice die in dit stuk juist
weer een nieuw hoogtepunt heeft bereikt.
„Zo nu en dan,!' heeft een bekend criticus eens
gezegd, „schijnt er in de toneelwereld iets te moeten
gebeuren, dat min of meer een wonder schijnt."
De manier waarop Rosalind Russell als een wervel
wind over het toneel vliegt is een van die wonde
ren. Bij anderen kan het gezicht alleen al vermoeiend
werken, maar bij haar is het alleen maar een vol
komen natuurlijke uiting die toevallig uitstekend
in haar rol past.
Zij bewijst er echter mee, een van die zeldzame
schepselen te zijn, die met het klimmen der jaren
tot steeds grotere fysieke en culturele prestaties in
staat zijn.
Ks.
OF ONZE textielweefsels nu ver
vaardigd zijn van natuurlijke, dan wel
synthetische vezels, ze neigen steeds
eerder tot het aanhangen van een kleur
tje, dan van het geliefde hagelwit.
Zo zullen bij het reinigen met zeep
stellig restjes kalkzeep achterblijven
evenals een hoeveelheid ijzer- en man-
gaanzouten, die steeds gelukkig in
kleine hoeveelheden in het water
dartelen, terwij} zelfs op pas gewassen
stoffen nog enige vuildeeltjes achter
blijven. Dit alles verzoorzaakt op het
weefsel een geel of grijsachtig waas.
Niettemin kunnen wij bij het wassen
van nylon nog het best gewone huis
houdzeep hanteren, mits we het eerst
ontharden met soda; ook tegen het ge
bruik van synthetische wasmiddelen
bestaat geen enkel bezwaar, wel echter
tegen „zelfwerkende" wasprodukten, die
een quantum optisch wit bezitten, wat
zelfs een rose tot rode kleur, teweeg
brengt. En het nylonweefsel wordt ook
beslist agressief bij prikkende zonne-
of lichtstralen. Dit soort vergeling kan
gelukkig met supernylonwit volkomen
verwijderd worden, maar in het alge
meen: tracht de kleurenboog in de witte
was te voorkomen, ofwel door minstens
éénmaal per maand te bleken met echt
blekend nylonwit, of oor een veelvul
dig bad in betrekkelijk heet water (tot
50 gr C), want te koud water is even
eens funest.
ONLANGS WERD in Salzburg een
modeshow gehouden, waarbij als novi
teit het oorspronkelijke Tirolerinnetje
in nieuwe uitgave op het plankier
werd gevoerd.
Reeds eerder bleek, vooral van
Amerikaanse zijde een enorme belang
stelling voor deze boerinnenkleding, die
eens alleen op de Beierse en Oostenrijk
se hooglanden en een enkele keer op
een bal masqué in den vreemde triom
fen oogstte. Deze „Beierse Nieuwe"
heeft vanzelfsprekend enige moderni
teiten ondergaan om als nieuw geac
cepteerd te kunnen worden de com
merciële belangen zijn daar niet vreemd
aan maar in ieder geval is het wel
een reuze sprong naar het huidige con
cept van cocktaildress. Deze zagen we
paraderen in de authentieke kleuren
oudrose, groen, lichtblauw, maar ook in
felle contrasterende tinten met bom
bastische garneringen (zeker bestemd
voor de export); dikwijls gegarneerd
met een stola, die opviel door fraai
handgeknoopt franjewerk, ofwel een
damasten schouderdoek.
OOK EEN TREIN heeft af en toe een
goede wasbeurt nodig en vanzelfspre
kend vereist dit grapje heel wat mid
delen en tijd.
Om dit „heel wat" tot een minimum
te reduceren vonden enige vervoers
ondernemingen in de Westduitse Bonds
republiek alras een wastunnel uit, waar
de wagens achter elkaar induiken voor
een duchtige schrobmassage van rond
draaiende perlon-borstels. Vervolgens
een flinke straal van de spuit, waarna
een toevoer van koude lucht onder hoge
druk en passant de zaak droogt en als
nieuw beëindigt de karos zijn rit.
De ervaring heeft geleerd, dat een
auto met dit systeem in drie minuten
schoon is, en wat de spoorwegen be
treft: de vondst moet nog enige correc
ties ondergaan, maar over enkele maan
den hoopt men in ons land te beginnen
met de eerste installaties.
LUCIENNE.
Rosalind Russell in een komische telefoon-scène.
(Advertentie)
Vrouwen hebben vaak moeilijke en
pijnlijke tijden. Zij kunnen deae aan
merkelijk verlichten, ja, die pijnen
doen verdwijnen door het gebrui':
van Togal, de grote pijnverdrijver.
Togal is onschadelijk voor hart,
nieren en maag. Bij apotheek en
drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88.
