Op weg naar koude socialisatie
van het boerenbezit
o
HET
SPEL DER MOD
E
this -raket (met H-bom) in 30
minuten van New York naar Moskou
1
P
F
f
Aan opbouw 'Het Atoom' wordt
hard gewerkt
De laatste stap naar een drukknopoorlog
vb
De heer Louwes in Eerste Kamer
pïiieuw kritiek tegen blokkering
vergoeding eigenaarslasten
^egomlegging op Hemelvaartsdag
en Pinksteren
in Bredase Academie Sint-Joost
5?
hoeveel onderzeeërs
telt de Sovjet-vloot?
Verkeersplein Oudenrijn
Scheveilingen verwacht
zijn gasten
Verzorgd maar niet
altijd origineel
2000 jaar oude waterput
ontdekt
Caritaspool een besloten
vereniging
In Rotterdam werd Wright-flyer
gereconstrueerd
HET „ALLERLAATSTE WAPEN"?
t
WOENSDAG 29 MEI 1957
PAGINA 5
Boerenland in boerenhand?
Vestigingseisen in landbouw
Blokkering
Voorlopig geen pier
Lichte verhoging tarieven
OM VAKANTIEKOSTEN
GOED TE MAKEN?
Engelsen waren Berlijner
te slim af
Voor het eerst hielden en liepen leerlingen van de mode-afdeling
van de Bredase Kunstacademie een show van zelf ontworpen kleding
stukken; en dat hun inspiratie niet alleen was gericht op haute couture,
bleek wel toen een serie lieftallige grootmoeders uit een ver verleden
in kostuums van omstreeks 1560, 1580, 1780, in Empire en Biedermeyer
het plankier opwandelden, kokketterend met kanten parasolletjes, een
face a main, struisverenhoeden en een wespetaille, die echter, ondanks
hun charme de moderne vrouw een gevoel van vervreemding geven
en eens te meer bewijzen, dat de mode in de loop der jaren nimmer
m haar oude verschijning terugkeert, wat sommigen nog al
beweren.
Vraag uw winkelier de
folder met 15 patronen.
Brei al uw ondergoed met
Neveda Reumanon - anti
reuma wol. Let op de „R
eens
Balletpakjes
Boswachtershond nam geregeld
fris bad
Kantonrechter acht van
camouflage geen sprake
KNIPPERBOLLEN MET
EEN KAPJE
„FRANS" NEDERLANDS SPEK
NAAR DUITSLAND
TA E AMERIKANEN spreken
vertrouwelijk van een „ICBM"
Inter Continental Ballistic
MissileWant eigenlijk is het
onjuist om het intercontinentale
ballistische projectiel (waarvan
de „Atlas" het verst ontwikkeld
type is) het „allerlaatste" of „ab
solute" wapen te noemen. De
Amerikaanse journalist Hanson
W. Baldwin, wiens woord op mili
tair terrein een buitengewoon
gezag heeft, schreef onlangs, dat
men hoogstens over het „minst
stop-bare" wapen ter wereld mag
spreken. Van een „absoluut" wa
pen is geen sprake omdat de
„ICBM" lang niet alle wapens zal
vervangen, doch hoogstens aan
vullen.
Maar wel Is het zo, dat b.v. de
„Atlas", die een waterstofbom-lading
'al krijgen, in maximaal een half uur
tijds elke gewenste stad, waar ter
wereld ook, kan bereiken. En vandaar
dat de simpele letters ICBM een vol
komen nieuwe, gruwelijke ontwikke
ling in de oorlogvoering aanduiden;
een ontwikkeling achter welke men
op dit ogenhiik nog niet verder kan
denken en die daarom lijkt op he'
„laatste woord"
I
Grootste wandschildering
in ons land
Jules Verne en de walvis
fcjj DEN HAAG, 28 mei 1957.
*!e behandeling van de begroting
«ery "epartemcnt van Landbouw, Vis-
Eer"t Voedselvoorziening, waarmede
Vnoi., ste Kamer vandaag is begonnen
e een
"vaa indrukwekkende rij van af
eten 1ojBden zich gedrongen hun licht te
v°lksh tioen over deze sector van onze
®e j, ^houding. De lichtbundel, welke
pr louwes (V.V.D.) deed schijnen,
jolee en weinig opwekkend beeld op.
S^hem ontbreekt het in de land-
ï'Bejis aan „viste". Hierop is ove-
v (Ab6' iedereen gesteld. Zo b.v. prof.
ehoppj HU verklaarde helemaal geen
®ej,
oefte
te hebben aan een minister met
b m bj. «VWUVII aau uuuia«/i
bdbni v'sie' Het uitstippelen van een
66,1 CoUw''eleid °P lange termijn met
^r(j\vei'lCre*e '"houd is, zo meende hjj,
•Pet J ""doenlijk en zou slechts gevaren
V°erdp meebrengen. De A.R.-woord-
r,!r,viras al tevreden met een deskun-
ct al te collectivistisch beleid.
Jagj. P de heer Louwes terug te komen,
"eipjj 2liP oordeel leeft het landbouw-
Op nil
®photo'^Ve?.Punien 's dit beleid tekort ge-
het
Otw nie' in het Nederlandse volk.
I
laïrtKU8e volk du
f'db°uwpolitiek een gewoon
T\*°ten
e(3erl Het is er niet in geslaagd
U-.bdse volk duidelijk te maken, dat
onder-
sociale
sieia van bet economische en
?il beu?" een moderne staat. Verder is
v5g d d Piet gericht op de handhaving
®tan(jQe zelfstandigheid van de boeren-
Handhaving van deze zelfstandig-
ebbena grote tipanciële consequenties
9ahva Hez-e zullen wij echter moeten
JVeg arden. Thans bevinden wij ons op
beyj aar koude socialisatie van boeren-
1 Yoit een ander prijsbeleid is nodig
ciëje e' °og op de handhaving der finan-
t7o0 ."Afhankelijkheid, aldus de V.V.D.-
0vprVoa/<3er.
6en 'wee geslachten, zo waar-
Verslet hii' zal het gebouwenkapitaal
?ete<to ziin- want er kan niet worden
be^, azveerd. Wij moeten ons duidelijk
62it<f, Z^?' waar we heen gaan. Heeft
forming nog wel betekenis, als wij
5cha an de grondslagen van het maat-
9antasteli'^ bestel: het boerenkapitaal
p.,
^'efov Scbermerhorn (P.v.d.A.) dacht
tet Vaer Sans anders. Is de boer als pach-
^ah W-staat er z°veel slechter aan toe
fiarant- ^et buidige systeem van prijs-
ls s' zo vroeg hij zich af.
^driit4 zo bedenkelijk, de grond en de
^gebouwen te beschouwen als wat
de overheid
aan de agra
rische wereld
ter beschik
king stelt? Bij
lagere prijzen
voor de land-
bouwproduk-
ten zijn er
twee manie
ren om de
landbouwer
een redelijk
bestaan te ver
zekeren. Men
kan dit doen
zoals thans ge
schiedt, via
een systeem
bttOF
SCHERMERHORN
Bedenkelijk?
van
9b „brijsgaranties, waarin de hoge rente
*en Pouwenlasten begrepen zijn. Is er
t>ipJ^delijk verschil, aldus de heer Scher-
fept rn> tussen dit systeem en het di-
doQr a^trekken van deze twee elementen
- et ter beschikking stellen van grond
gr0t°®b°uwen door de overheid? In de
van de zaak is het preele» hetzelf-
meende hij, waarbij hij ^emaks-
Amerikaanse minister van marine,
bgat Gates, die dinsdag door de se-
tVpjJondercommissie voor toewijzingen
tippu geboord over de Amerikaanse ma-
.oegroting, heeft voor de commissie
efkl»
bigg aard, dat de Sovjet-Unie thans over
Vpt, dan 450 onderzeeboten beschikt. Deze
Vg,j ar'ng lokte een scherpe reactie uit
blitint democratische senator Stuart Sy-
bipe® °n, die zei: „U hebt dat getal nu al
§°Vj dan een jaar genoemd Bouwt de
^jet-Unie dan geen onderzeeërs meer?"
«Wn»ter Gates: Ik zou u in een be-
h>etl b zitting een nieuw getal kunnen noe-
Oiifg^PPen had de chef vlootoperaties, ad-
<io yi Raleigh Burke verklaard: „Indien
'tojtk- in een 00rl°S zouden worden be-
Scben n' zouden wij schepen zelfs vele
v6cht n veriiezen- Het zou een heet ge-
tbgd Worden. Maar ik ben ervan over-
®lii„„'_d?t wij de toestand meester zouden
halve de eigen verantwoordelijkheid, wel-
kP in het eigen bezit besloten ligt, maar
over het hoofd zag. Het zou overigens
een ontwikkeling zijn, welke slechts zeer
langzaam op gang zou kunnen komen, zo
voegde hij er nog aan toe. In ieder geval
was hij niet meer zo vertuigd van het
gezegde: „boerenland in boerenhand".
Ook de heer Mertens (K.V.P.) wijdde
aandacht aan het structurele landbouw
beleid. Er moeten volgens hem maatrege
len genomen worden om de positie van
de landbouw te versterken, zowel met
het oog op de werkers als op de voedsel
voorziening van het Nederlandse volk.
Onder de kleine landbouwers bestaat
een bittere stemming, omdat al te gemak
kelijk wordt gesproken over de onren-
dabelp kleine bedrijven, hetgeen dan op
gevat wordt als ongewenst, aldus de KVP-
woordvoerder. Zijn fractie staat zeer ge
reserveerd tegenover he- stellen van ves
tigingseisen voor landbouwbedrijven. De
voordelen wegen niet op tegen de nade
len. Vestigingseisen voor de bedrijven
zouden zeer diep ingrijpen in de persoon
lijke vrijheid van de landbouwers en een
bedreiging vormen voor de kleine be
drijven. Hoewel ook de heer Mertens
ernstige bezwaren had tegen het garan-
tiebeleid als geheel achtte hij de thans
vastgestelde garantieprijzen juist.
Ook bü de behandeling van deze be
groting kwam de blokkering van de ver
goeding der eigenaarslasten weer ter
sprake en ook nu weer stuitte deze
maatregel op grote tegenstand. Er is
hiervoor geen voldoende rechtsgrond
aanwezig, zo betoogde de heer Geuze
AOvt-rlenllel
Ha!! Dat is lekker, zo'n
koolzuurhoudende, alcohol
vrije drank. Daar knapt een
mens van op Zó gezond en
verkwikkend is alléén
Drink fris. Drink vaker een
fris-drank. Drink méér fris,
gOOLZUURHOUDEND-ALCOHOLVRIf
publicatie van de stichting collectieve
reclame
R'JROUTE VOOR VERKEER
NOORD -ZUID EN ZUID -NOORD
B'J OMCFI FOD VERKEER
-EN| haag
*r2!TERD7M
W fc.Cs N o 12
ARNh
WEG N o 12.
v^t'diMd met de te verwachten gro-
bevfeersdrukte °P Hemelvaartsdag en
a "iep Pinksterdagen bestaat het voor-
®cht z°dra dit noodzakelijk wordt ge-
er> gedeelte van het verkeer op het
Veg.6eif'6*n °udenrijn nabU Utrecht om
dit geschiedt zal het plein uit-
vo°r oost-west (west-oost) en
^^'kt verkeer mogen worden ge-
Ortj -
/A geschiedt voor
h bist» doorgaand verkeer Noord-Zuid
js'het rtrdaro - Den Bosch).
c°scj[ °0rgaand verkeer Zuid-Noord (Den
fl'b'le ,T Amsterdam).
i 6 ri 7ksafslaande verkeer van of naar
ko° ngen en wel voor het verkeer
lin uit het noorden een omleg-
in westelijke richting naar de
V1®erndijk.
2. komend uit het zjuiden een omlegging
in oostelijke richting naar de Jut-
phaasseweg.
De omleggingen zijn met pijlen op bij
gaand kaartje aangegeven.
De te volgen route zal door borden wor
den aangeduid.
Waar voorsorteren door borden is aan
gegeven, wordt men in het belang van een
vlotte afwikkeling van het verkeer ver
zocht hieraan gevolg te geven.
Mede voor een vlot verloop van het ver
keer zal op weg no. 12 tussen de Meern-
dijk en de Jutphaasseweg. weg no. 2
over een gedeelte, lang 200 m, aanslui
tende aan het plein, en weg no. 26 over
een gedeelte, lang 200 m, eveneens aan
sluitende aan het plein, op de bermen
niet mogen worden gestopt.
(C.H.). In ieder geval wenste h\j een dui
delijke vastlegging van de betalingster
mijnen. Anders zullen wij ons op andere
maatregelen bezinnen, zo voegde hij er
dreigend aan toe.
Ook de heren Louwes en Rip trokken
van leer tegen deze maatregel. Op grond
van zakelijke en billijkheidsoverwegingen
dient deze blokkering te worden afge
keurd zowel om de motivering als wegens
de uitvoering ervan, aldus prof. Rip.
Volgende week wordt de behandeling
van deze begroting voortgezet. Dan zal
minister Mansholt antwoorden,
AD INT.
(Van onze Haagse redactie)
Scheveningen heeft zich opgemaakt om
zijn gasten met alle égards te ontvangen.
Ook hier echter heeft de bouwstop be
langrijke uitbreidingen en verbeteringen
binnen het plannenstadium gehouden. Het
twee jaar geleden bekend gemaakte plan
tot herbouw van de pier valt hier al even
zeer onder. Slechts een nieuwe zaal in
het Kurhaus, die de verbinding vormt
tussen het hotelgedeelte en het foyerge
deelte buiten de grote Kurzaal, komt
boven de routinevernieuwingen binnens
huis, uit.
Natuurlijk staat Scheveningen weer een
reeks congressen te wachten, waarvan de
voornaamste wel zijn het internationale
congres van Local Authorities, het inter
nationale congres van bioscoopexploitan
ten, voorts het internationale congres voor
profylactische geneeskunde, dat van de
Wereldfederalisten en het Reclame con
gres.
Door de stijgende exploitatiekosten heeft
de Exploitatie Maatschappij Schevenin
gen de tarieven iets moeten verhogen,
evenals de toegangsprijzen voor de Kur-
zaalvoorstellingen.
Meer dan vroeger zijn de manifestaties
in het kader van het Holland Festival
naar Scheveningen verplaatst: op 23 van
de 30 avonden tussen 15 juni en 15 juli
is de Kurzaal en het Kurhaus Cabaret
bezet. Ook de gala-opening op 14 juni
wordt hier gegeven.
Overigens maakt de E.M.S. zich enige
zorgen over de toekomst. In 1959 nl. zal
de erfpachtregeling aflopen, die bepaalt,
dat de gemeente subsidies verstrekt ter
bestrijding van het tekort, dat de Kurzaal
oplevert en wel uit het bedrag, dat er
aan vermakelijkheidsbelasting uit Scheve
ningen binnenkomt. Dit betekent, dat het
jaarlijkse tekort van 50.000 verdubbeld
zal worden. Als de overheid niet bij
springt, zullen zeker de zeer kostbare
concerten niet meer gehandhaafd kunnen
worden zoals thsns het geval is.
En dit ondanks het feit, dat b.v. dit jaar
de hotelruimte voor een belangrijk deel
tijdens het hoogseizoen is volgeboekt
Hermansz Heinz L., 34 jaar, is taxi
chauffeur in Berlijn. Hij woont er in Tem
pelhof en heeft waarschijnlijk ook veel
Engelse klanten. Dat is mogelijk wel de
oorzaak geweest, dat hij met zijn gezin
in Engeland zijn vakantie is gaan door
brengen. Of dat hem achteraf toch nog
wel wat te duur is uitgekomen, wie zal
hetzeggen; een feit is echter, dat hij uit
dat bezoek een extra slaatje heeft willen
slaan, want toen hij met zijn familie de
nachtboot van Harwich naar Hoek van
Holland wilde nemen om naar huis terug
te keren, vond de douane in een gordel,
die de wakkere chauffeur op het lichaam
droeg, voor een waarde van niet minder
dan 13.000 pond sterling aan diamanten,
welke de man frauduleus wilde uitvoe
ren.
Gisteren stond hij terecht. Het vonnis
luidde 1000 pond sterling boete en drie
maanden gevangenisstraf. Of de diaman
ten verbeurd zijn verklaard, vermeldt de
geschiedenis niet.
it-zwarte confe-tti, uitgestrooid door leer lingen van de St.-JoosrtAcademie te Breda.
Na deze historische mannequins ston
den we weer met beide benen in de we
reld van vandaag, toen een stel schattige
peuters toonden, dat ook zij op een feestje
of in de zon er niet allemaal hetzelfde
hoeven uit te zien, maar dat met weinig
fantasie reeds grappige effecten zijn te
bereiken, o.a. met katoentjes, ruitjes en
bolero.
Het hoogtepunt van de show vormde
ongetwijfeld de collectie cocktail- en
avondtoiletten, waarin deze jeugdige ont-
werp(st)ers de techniek wel blijken te
beheersen, maa.r originaliteit niet altijd
weten te gebruiken. Daardoor ontstonden
soms lelijke accenten b.v. bij een licht ge
bloemd jurkje met onderlangs de zoom,
een groene strik.
Maar toch aardige details waren er be
slist en een bijzonder woord van lof ver
dient stellig Léon Houlaken uit de examen-
klas. wiens toiletjes goed van kleur en
voornaam van snit een zekere allure
verrieden en af en toe een hang naar
Franse en Italiaanse stijl, b.v. bij een
wit cocktailjaponnetje van nylon crêpe,
gegarneerd met olijfgroen fluweel. Ook
Corrie Horvers (tweedejaars) kwam zeer
verdienstelijk voor de dag o.a. met een
fraai ensemble in marineblauw, waarvan
het capeje met losse panden gevoerd was
met blauw-witte nop.
Het was plezierig een mengseltje oud-
nieuw gade te slaan en tussen de stijl
volle tripjes der ongeoefende mannequins
dansten en speelden ballet- en toneel
meisjes in kleding, geconcipieerd dooi
Elly Snepvangers, waarbij vooral de bal-
letpakjes opvielen door aardige zwart
wit bewerking.
Zonder bevooroordeeld te zijn door de
jeugd van de ontwerpers alles moet im
mers nog uit de grondverf komen kun>
nen we niet anders dan enthousiast zijn
over de wijze, waarop deze eerste uiting
van modebloei binnen de muren van Sint-
Joost werd gebracht in een entourage
van muziek, toneel, ballet en exclusieve
decors, waaraan ook andere afdelingen
hun medewerking verleenden.
LUCIENNE
De hond van boswachter Ter Boon te
Lunteren heeft zijn baas, die hij steeds
vergezelde op zijn zwerftochten door het
natuurschoon van het Veluwse landschap,
op het spoor gezet van een oude water
put, die verscholen lag temidden van een
dichte begroeiing
Volgens deskundigen moet de put een
2000 jaar oud zijn. Op zijn zwerftochten
door het Valkse Bos was boswachter Ter
Boon zijn metgezel geregeld een tijdje
kwijt. Als het dier weer bij hem terug
kwam was het doorgaans druipnat. De
boswachter wilde hiervan het zijne weten
en daarom hield hij zijn hond nauwkeurig
in het vizier. Op een gegeven moment
sprong zijn hond in het dichte struikge
was. Met behulp van een kapmes baande
de boswachter zich toen een weg door
deze dichte begroeiing om uiteindelijk uit
te komen bij een kolk, waar zijn hond
zich baadde. Bij nader onderzoek bleek
zich in het midden van de kolk een vrij
diepe put te bevinden. De wanden van
deze put waren versterkt met uitgeholde
eikenstammen.
Boswachter Ter Boon stelde de Dienst
Oudheidkundig Bodemonderzoek van zijn
vondst op de hoogte, die een nader onder
zoek instelde en tot de conclusie kwam,
dat de waterput minstens 2000 jaar oud
moet zijn.
(Van onze correspondent)
De heer H. G. Hermes, directeur van
de „legale nationale voetbalpool Cari
tas is zoals wij gisteren meldden door
d« kantonrechter te Heerlen, mr. F. J. van
der Kroon bij schriftelijk vonnis vrijge
sproken van de hem ten laste gelegde
overtreding van de artikelen 1 en 2 van
de loterijwét.
De substituut-officier van justitie mr.
A. W. Rosingh had acht dagen geleder
twee boeten van elk zes gulden, subsi-
dair tweemaal twee dagen hechtenis gee st
waarbij hij als zijn persoonlijke mening
uitsprak, dat van het doorbreken van de
beslotenheid, waardoor de wet zou zijn
overtreden, bij „Caritas" geen sprake
is, maar dat hij een uitspraak van de
Hoge Raad in de gehele poolaffaire wilde
uitlokken.
De verdediger mr. J. H. A. Prickartz
had toen reeds opgemerkt, dat dit laatste
van geen invloed mocht zijn op het von
nis tegen „Caritas". Ook betoogde hij,
dat toen er verleden jaar een veroor
delend vonnis viel de heer Hermes de
ai of niet beslotenheid van de vereniging
nog niet helemaal in orde had, maar dat
sindsdien een zodanig systeem was opge
bouwd, dat deze beslotenheid niet meer
viel te loochenen. Hij vroeg derhalve vrij
spraak.
In de overwegingen bij het vrijspreken
de vonnis, wordt erop gewezen, dat ge
bleken is, dat degenen, die deelnamen aan
de Caritaspool, uitsluitend leden van de
vereniging waren. Gezien het besloten ka
rakter van de vereniging kunnen voorts
de leden niet worden betiteld als „het pu
bliek", zodat er van camouflage niet kan
worden gesproken.
Dat besloten karakter was de kanton
rechter o.a. gebleken uit het feit, dat
een aantal leden werd geweigerd, omdat
zij niet akkoord gingen met bepaalde
voorwaarden en doelstellingen van „Ca
ritas".
Derhalve achtte de kantonrechter het
bewijs en het tenlastegelegde dat nl. in
feite vrijwel een ieder, die de leeftijd
van achttien jaar had bereikt en het lid
maatschap van twee gulden betaalde,
aan de pool zou kunnen deelnemen, niet
geleverd en achtte hij ook de beslotenheid
I van de Caritasledenkring niet doorbroken.
De loco-burgemeester van Hilversum
mr. F. C. Vorstman heeft de knipperbol-
len die aldaar op drie plaatsen zijn aan
gebracht, in werking gesteld. Algemeen
was men echter van oordeel, dat deze
oranjebollen met knipperlicht, die aange
ven. dat er een oversteekplaats is voor
de voetgangers, bij daglicht moeilijk zijn
waar te nemen voor de bestuurders van
motorvoertuigen. Men overweegt nu een
kapje boven de bollen aan te brengen.
Prov. Staten van Overijssel. Tot lid
van de Provinciale Staten van Overijssel
is in de vacature A. J. Blijdenstein voor
de V.V.D. benoemd verklaard mevrouw
H. C. StroinkVan der Meer te Ensche
de. DP Beer J. A. Elferink, die als op
volger benoemd was, heeft deze benoe
ming niet aangenomen.
Het gerechtshof te Arnhem heeft de
27jarige Duitser A.K., directeur van een
vleesexportmaatschappij te Groenio,
veroordeeld tot drie maanden gevange
nisstraf met aftrek. Verdachte zou zich
hebben schuldig gemaakt aan verval
sing van gezondheidscertificaten voor
naar Duitsland uitgevoerd „Frans" spek.
De procureur-generaal had zes maanden
met aftrek geëist.
n i
Aan de „Atlas", 's werels eerste ICBM
wordt al sedert jaren gewerkt. De onder
zoekers van Convair, die de ontwikke
ling leidden, gingen uit van de er
varingen, in het laatste oorlogsjaar op
gedaan met de Duitse V-2. Soms hield
men wel wat al te sterk aan de Duitse
gegevens vast. Toen men een Duit?
ingenieur eens de tekeningen liet zien
barstte deze in lachen uit. „Waarom
lacht u eigenlijk", vroegen dc Convair-
ingenicurs nijdig. „Om de staart-vleu-
geltjes", antwoordde de Duitser, wijzend
op de vinnen aan het uiteinde van de
raket, die bedoeld waren om een sta
biele vlucht door de stratosfeer te ver
zekeren. „Waar haalt u die vandaan?",
vroeg hij. „Wij namen ze van de V-2
over". „Weet u eigenlijk wel", hernam
de Duitser, „waarom wij die dingen aan
de V-2 zetten? Alleen maar om het ge
val gemakkelijker door onze spoorweg
tunnel te kunnen vervoeren"
DAT IS EEN grappig, haast klas
siek verhaaltje uit de eerste tijd van
de „Atlas" geworden. Nu is het
bittere ernst. Toen men in 1952 de
mogelijkheid ontdekte in het projectiel
een waterstoflading te plaatsen (wat
o.m. betekende, dat men met een veel
kleinere ruimte kon volstaan en dat de
raket daarmee aanzienlijk „handzamer"
was geworden) kreeg de luchtmacht
plotseling weer belangstelling voor het
onder de code MX 774 aangeduide pro
ject, waaraan, sedert de luchtmacht zich
in 1947 om economische redenen had
teruggetrokken, Convair op eigen risico
had gewerkt. MX 774 kreeg de aller
hoogste prioriteit, A-l. En het grootste
deel van de 470 miljoen dollar, die alleen
al de luchtmacht tot 1 februari j.l. voor
de geleide projectielen-research bestem
de, werd aan de „Atlas" gespendeerd.
Nu is het zover, dat men met de eerste
proefnemingen kan beginnen. Verleden
jaar nog»dachten de deskundigen, dat dit
nog we] twee a drie jaar zou duren.
Zoals de „Atlas" er nu uitziet, bevat
zij een voortstuwingsmotor van 135.000
pond voorwaartse druk en bovendien
twee extra energie-verwekkers van elk
100.000 pond. Verreweg het grootste ge
wicht van de honderd ton zware raket
vormt de brandstof. Drie a vier minuten
na de verticale start van de „Atlas" Is
deze brandstof evenwel volledig opge-
bruikt. Dan worden de „motoren" afge
worpen en klimt het projectiel „op eiger
initiatief" met ontzaglijke snelheid
verder de stratosfeer in. Het heeft dat
al 500 mijl afgelegd.
Als de „Atlas" eenmaal in grote getale
klaar voor hel „gebruik" is de experi
menten zullen zeker nog tot ver in de
jaren '60 duren zal zij een reikwijdte
van 5000 mijl en een ton xnrfheid 20
maal zo hoog als de snelheid van het
geluid hebben. Dat wil zeg, n, dat de
raket in dertig minuten tjjds de afstand
van New York naar Moskou heeft afge
legd in een elliptische baan door de
stratosfeer, op het hoogste punt waar
van de raket zich tussen de 500 en 800
mjjl boven de aarde bevindt.
De ICBM is geen „geleid projectiel"
in de eigenlijke zin van het woord. Ge
leid wordt de raket alleen op het eerste
deel van de vlucht. Drie minuten lang
houden radar en elektronische be-
sturings-apparaten het projectiel „in het
oog". Snelheid en baan kunnen dan nog
worden gecontroleerd, daarna is het af
wachten. De raket zal waarschijnlijk wel
met automatische navigators wo-rden
uitgmmst.
Toch moet nauwkeurigheid een van de
belangrijkste eigenschappen van het wa
pen vormen. De ontwerpers hopen, dat
de ICBM te zijner tijd op een afstand
van 5000 mijl een afwijking van maxi
maal vijf tot tien mijl van het gestelde
doel zal hebben. Hetgeen bij het gebruik
van waterstoflading geen onoverkome
lijke ramp is
Het kenmerk van ballistische projec
tielen is, dat zij hun elliptische baan
door de stratosfeer afleggen. Dat is het
verschil met de raketten, die, tot op
maximaal 100.000 voet stijgend (zoals de
„Matador' en „Northrop Snark") binnen
de dampkring van de aarde blijven. Deze
laatste raketten kunnen derhalve de
zuurstof van de atmosfeer in hun mo
toren „vangen" en op vleugels blijven
„drijven".
In de ballistische projectielen kent men
drie categorieën: projectielen voor de
korte afstand, projectielen voor middel
grote afstand (500 tot 1500 mijl) en inter
continentale projectielen. Het schijnt
dat de Russen in de tweede categorie,
waaraan de Amerikanen tot vorig jaar
relatief weinig aandacht schonken, de
baas zijn. Wat betreft de ICBM's vindt
er een nek-aan-nek-race plaats.
Aan het winnen van die race hechten
zowel de Sovjet-Unie als de V.S. de
grootste waarde. Beide staten geven er
miljoenen voor uit, want het is duidelijk
geworden, dat niet meer het bezit van
II-bom en strategische luchtmacht de
beslissende factor in de koude oorlog
vormt. Dat is inmiddels het interconti
nentale waterstof-projectiel geworden
Waarmee het er naar uitziet, dat wc
bezig zjjn aan de laatste stap op de weg
naar de druk-knoppen-oorlog.
Dit zijn dan Guus de Ruiter en rechts Jaap Weg, de twee jonge kunst
schilders, die de grootste wandschildering in Nederland maken.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Aan de voltooiing van de internationale
tentoonstelling „Het Atoom" op Schiphof.
wordt zeer hard gewerkt. De „Keuken van
de toekomst" waarover wij enige weken
geleden uitvoerig schreven, is bijna op
gebouwd. Deze week nog wordt door een
speciaal naar ons land overgenomen staf
van General Motors onder leiding van
de heren Hanifan en Tuksal de laatste
hand gelegd aan de afwerking en in be-
drjjfstti ling van deze „droomkeuken",
die in Amerika en Parijs al miljoenen
bezoekers heeft getrokken. De kernreac
tor is verleden week woensdag in werking
getreden.
Aan de oppositie werken tal van kun
stenaars mee. Twee jonge Nederlandse
kunstschilders, de 33-jarige Guus de Rui
ter en de 24-jarige Jaap Weg kregen ruim
vijf weken geleden opdracht voor het
ontwerpen van de grootste wandschilde
ring, welke ooit in ons land voor een ten
toonstelling werd gemaakt, nl. 1800 vier-
kfente meter. Zij is bestemd voor de ver
fraaiing van de „Open Hof", het laatste
onderdeel van de expositie, waar de be
zoekers „tot bezinning kunnen komen'
na al het atoomndeuws bewonderd te heb
ben.
Zoals bekend komen in deze hof wan
delpaden langs vijvers met stil en brui
send water. Het gezicht daarop en op de
enorme veelkleurige wanden, die reeds
thans voor drie kwart beschilderd zijn,
zal de toeschouwer tot rust moeten bren
gen. Er wordt trouwens op „Het Atoom"
nog meer geschilderd. W. Strijbos is ook
al bijna gereed met de wandschilderingen
op de muren van het laboratorium, waar
hef publiek straks kennis zal kunnen ne
men van proeven op het gebied van mo
leculen en atomen.
raat voor de genezing van gezwellen is
vandaag op Schiphol aangekomen en zal
in het zgn. „ziekenhuis" worden opge
steld. De technische staf van het Instituut
voor Luchtvaart te Rotterdam heeft voor
„Het Atoom" een getrouwe copie gebouwd
van het vliegtuig, waarmee de gebroeders
Wright in 1903 voor het eerst met gebruik
making van motorkraent vlogen. Deze
„Wright-ïlyer" zal een plaats krijgen op
de afdeling „Een mensenleeftijd lucht
vaarthistorie".
Aan de hand van tekeningen, die het
Science Museum te Londen in bruikleen
afstond, werd in Rotterdam het vliegtuig
tot in de finesses gereconstrueerd. Ieder
schroefje, ieder moertje, ieder onderdeel
tje werd in de werkplaats van het Rot
terdamse Instituut gedraaid en uit Ame
rika heeft men zelfs Oregon-pine laten
komen, omdat Orville en Wilbur Wright
dezelfde houtsoort gebruikten. De vleu
gels bestaan uit drie delen en zjjn met
drie aan elkaar genaaide banen van ge
bleekt katoen bekleed. Op 11 juni wordt
de „Wright-flyer" naar Schiphrj gebracht
en daar op „Het Atoom" gemonteerd.
Vandaag is men begonnen met de „op
bouw" van het skelet van een echte wal
vis, dat door het Rijksmuseum voor Na
tuurlijke Historie te Leiden in bruikleen
werd afgestaan. Het beslaat een lengte
van 22 meter; alleen de schedel is al 5
meter lang, 2% meter breed en weegt
2800 kilo. Het totale gewicht van het
skelet bedraagt maar liefst zes ton Drie
preparateurs van het Leidse museum
zullen gedurende veertien dagen bezig zijn
met het „monteren" van alle botten en
bot."!es. Wat een walvis met de tentoon-
stelling te maken heeft? Met atomen wei
nig, maar met de afdeling „Jules Verne
20.000 mijlen onder zee" alles. Want hii
vormt van deze afdeling, die in een apar
te hal van ongeveer 500 m2
Li-! I
j'
I Xlcil Vcm ongeveer 500 m2 is onderce-
De „kobaltbron een bestralingsappa-1 bracht, een belangrijk onderdeel.
