Vonnis beëindigt schandaal niet
[SOCIALE WEGWIJZER'
Dierenbescherming een diep
christelijk ideaal"
Nederlands Verkeers Instituut
tien jaar
8
door PERCY KING
Wilma's familie thans gecompromitteerd
ffSt
HET PROCES -MONTESI
Huispersoneel (VI) werkgever is aangesloten.
Protesthouding van de
Hongaren: tweede
natuur
„De keuze van liet vervoermiddel99
Mgr. Van der Veen-
Zeppenfeldt bediend
volkswagen-aandeleN
YB
ZATERDAG 1 JUNI 1957
RAGING
KIND VERBRAND DOOR
SPELEN MET LUCIFERS
LONGWORM BIJ VEE
Nieuwe behandelingsmethode
gevonden
DODELIJKE VAL VAN
TWAALF METER
Begrip gevraagd in Magyar Szo
PERSONEELSTEKORT
FRANS BEEREN
Op verlanglijst: leerstoel in
de verkeerswetenscliappen
Koopavond vermindert
verkeersintensiteit
vnt. °vef
w
WOERDEN UIT DE
WATERNOOD
NIEUW SCHIP VOOR
KON. HOLLANDSCHE LL0™
(Van onze correspondent)
ROME, mei.
Het proces-Montesi is geëindigd zoals men weet, met de volledig vrij
spraak van de drie hoofdverdachten, Piccioni, „markies" Montagna en
Polito.
In zijn requisitoir heeft het Openbaar Ministerie gezegd: „Wij waren
gebonden aan de aanklacht en het was ons onmogelijk om verder te gaan...
indien wij verder hadden kunnen en mogen gaan, daar zijn wij van over
tuigd, dan zou de waarheid aan het licht zijn gekomen. Het is onze vaste
overtuiging, dat het meisje Montesi tengevolge van een misdaad de dood
vond, doch het is eveneens onze overtuiging, dat Piccioni met die misdaad
en met dat overlijden niets uit te staan heeft".
Daarmee is dus aan het grootste proces van deze eeuw een eind
gekomen. Maar.aan het „grootste schandaal van deze eeuw" is beslist
géén einde gekomen. En hierin schuilt iets zeer ontmoedigends en iets
droevigs! En het valt niet mee om dit duidelijk te maken.
Geheel afgezien van deze uitspraak,
waarover eenieder mag denken zoals hij
wil, blijft bet feit bestaan dat zowel de
hevigbewogen voorgeschiedenis van dit
proces als het voor-onderzoek èn tenslot
te het verloop van het proces zelf zó vele
vragen onbeantwoord heeft gelaten, dat
eenieder weldenkend mens met enige be
zorgdheid de reactie van de publieke
opinie waarneemt.
Het ls een onweerlegbaar feit, dat nie
mand (ook niet de rechter van instruc
tie!) zelfs maar heeft kunnen bewijzen,
dat Piero Piccioni het veelbesproken meis
je Montesi ooit heeft gekend. En het is
verder volkomen logisch, dat zijn vrij
spraak automatisch die van de beide an
dere hoofd-verdachten meebracht: als hij
immers niets met de dood van Wilma
Montesi te maken heeft gehad, kunnen
de beide anderen niet van begunstiging
worden beschuldigd.
De grote massa, die gedurende vier
lange jaren door de gehele Italiaanse pers
is opgezweept (een ander woord kan men
niet gebruiken) en die in een voortdu
rende schandaalstemming werd gehou
den, heeft echter een gevoel van onbe
hagen gekregen over het verloop van de
ze ellendige geschiedenis. Want is aan de
ene kant deze vrijspraak volkomen ge
wettigd en onbestrijdbaar, dan staat daar
tegenover, dat de publieke opinie er on
bewust een wijdere portee aan toekent.
De vrijspraak betreft uitsluitend en al
leen de aanklacht maar de massa
ziet er meer in en dat is haast onver
mijdelijk. Elk kind in Italië kent de bij
zonderheden over. van en uit het privé-
leven van Piccioni en van Montagna en
van het milieu waarin zij verkeerden,
voordat het schandaal losbarstte. En ook
al moet men nadrukkelijk de familie
Piccioni uitzonderen (en met name de
volkomen integriteit van de zwaarbeproef
de vader erkennen en huldigen!), dan
zou het toch onzinnig zijn om niet toe
te geven, dat de jonge Piccioni een wei
nig aanbevelenswaardige figuur is om
(Van onze correspondent)
Aan de Gastelseweg te Roosendaal is
gistermiddag het vijfjarig dochtertje van
de familie v. d. A. bij het spelen in een
schuurtje achter de ouderlijke woning in
brand geraakt.
Een huurman, de heer v. Haperen, heeft
het kind uit het gebouwtje gehaald, ter
wijl dit ln lichter laaie stond, maar in
het ziekenhuis is zij aan haar wonden be
zweken.
De heer v. H. kreeg brandwonden aan
een arm. Waarschijnlijk is het ongeluk
gebeurd, doordat het kind met lucifers
heeft gespeeld, waarhij het stro, dat in
het schuurtje lag, in brand is gevlogen.
van de valse „markies" Montagna ver
der maar te zwijgen. En de thans ein
delijk verkregen vrijspraak en het einde
van dit monster-proces geeft aan de goe
gemeente (nogmaals: onbewust) de in
druk, dat de rechtbank te Venetië de
hoofdverdachten als „keurige heren" heeft
erkend hetgeen beslist niet het geval
is.
Het staat na het rechtbankvonnis vast,
dat Wilma Montesi tengevolge van een
misdaad om het leven kwam.
De voornaamste advocaat van Piccioni,
de hoogbejaarde prof. Carnelutti, heeft het
duidelijk geformuleerd: het geheim van
Wilma ligt niet in huizPiccioni maar
in de familie Montesi. Het is déze fa
milie, die van nu af aan in het middel
punt zal staan, waar tot gisteren Piccioni,
Montagna en Polito stonden. Een onover
zienbare serie aanklachten, processen en
gerechtelijke instructies staat voor de
deur.
En waar de communistische pers tot
nu toe met alle middelen heeft gepro
beerd om in de personen van de
drie hoofdverdachten var, gisteren
de „gehele leidende klasse" in staat
van beschuldiging te stellen, worden
de zaken nu omgekeerd: het gezin en
de haaste familie van de simpele tim
merman Montesi (vader van Wilma),
en het gehele milieu van deze lieden
blijkt door en door bedorveft te zijn en
op het gebied van immoraliteit, onbe
trouwbaarheid en geldzucht is deze
volks-familie geen haar beter dan de
aristocratische, invloedrijke en hoogge
plaatste „kringen", die tot gisteren wer
dén aangeklaagd.
Hoe zal de linkse pers zich nü gaan
gedragen, nu een breed millieu van ar
beiders, volksmensen, kleine kantoorbe
dienden voor het voetlicht komt?
Vier volle jaren zijn voorbij gegaan
sedert Wilma Montesi verdween (9 april
1953). Vier jaren waarin een geheel volk
in een psychose van schandaal en sen
satie werd gehouden en waarin zelfs de
grootste dagbladen constant in de grens
gebieden der pornografie hebben verkeerd
Het enige, dat is vast komen staan, is
dat Piccioni en zijn vrienden niets met
de dood van Wilma hebben te maken.
Voor de rest is alles even duister en
raadselachtig als vier jaar geleden.
Trieste balans: hoeveel mensenlevens
voorgoed gebroken; hoevel carrières, hu
welijken, namen en gezinnen vernield?
Maar wie die Wilma Montesi eigenlijk
was, weet nog steeds' niemand, hoe en
waarvan ze leefde, met wie ze omging
ja zelfs (nog steeds!): hoe, waar en
wanneer precies ze haar eind vond.
Nee, dit proces moge dan geëindigd
zijn. Maar het, schandaal duurt voort.
En dat is even ontm-ed-igend als uitzicht
loos.
Om in het algemeen aanspraak te kun-
Wij vervolgen onze bespreking van nen maken op uitkering krachtens de
groep B, t.w. zij, die schoonmaakwerk- Werkloosheidswet moet men in het jaar,
zaamheden verrichten uitsluitend in loon- voorafgaande aan de eerste werkloosheids-
dienst van een of meer ondernemingen, dag op tenminste 78 dagen verzekerings
verenigingen, stichtingen, scholen, enz. of plichtige arbeid hebben verricht. Boven
in de praktijkruimte van degenen, die een dien moet men als werkzoekende staan
vrij beroep uitoefenen (advocaten, genees- ingeschreven bij het Gewestelijk Arbeids-
.heren, notarissen, architecten, accountants bureau.
ed-)- Kinderbijslagwet
Werkloosheidswet Ook hier geldt voor groep B: in het
algemeen steeds verplicht verzekerd. Er
In het algemeen zijn alle tot groep B is één uitzondering, nl. degene, die niet
behorende wernemers verplicht verzekerd bij wijze van beroep alleen in buitenge-
krachtens de Werkloosheidswet. Er zijn wone gevallen arbeid van korte duur
enkele uitzonderingen, waarvan we de verricht.
voornaamste noemen. De werknemer, die De prem;e V00r de Kinderbijslagwet be-
65 jaar of ouder is, is niet verzekerd. (jraagt momenteel (zeer weinige uitzon-
Evenmin is verzekerd degene, voor wie deringen daargelaten) 5%. Deze moet ge-
de schoonmaakwerkzaamheden in loon- heel door de -werkgever worden voldaan,
dienst van bijkomstige aard zijn. De Cen- De werkgever* mag hiervan niets verhalen
trale Raad van Beroep heeft beslist dat op de werknemer. De premie moet betaald
bij de beordelmg van de bijkomstigheid woj:cien over. het loon van iedere werk-
tot maatstaf raoet worden genomen de n^mer ongeacht óf deze ongehuwd of ge-
duur van de bijkomstige werkzaamheden, huwd met of zonder kinderen is.
alsmede het inkomen daarvan, vergeleken -
met de overige inkomsten. Zelfs werd in Loongrens
gevallen van gehuwde vrouwen haar ar
beid als huisvrouw in de vergelijking be- De heer C. te S. werkt momenteel re-
trokken. Ook is de werknemer niet ver- gelrhatig over. /Zijn vaste salaris ligt even
zekerd, indien hij of zij bij uitzondering beneden de loongrens van 6900 per jaar.
in een buitengewoon geval in loondienst Hij vraagt, of de overwerkvergoeding
werkt. Bijvoorbeeld gepensioneerden, zelf- meetelt voor het bepalen van de loongrens,
standigen of gehuwde vrouwen. Dit is niet het gékal. Voor het bepalen
„„„„„„ut van de loongrens wordt onder loon ver
verzekerden premie afdragen aan de Be- f!.fn elke overeengekomen vaste naar
drijfsvereniging, terwijl de werkgever de
w^LrmLrdeDLrTremIeanbJsTaafuitTwee zijn arbeid van zijn werkgever ontvangt.
^Tem t w de premE voor de werkloos- D* overwerkvergoeding is geen overeen-
heidsverzekering (sedert l-l-'57 totaal 1.6 gékomen vaste, naar tijdsruimte in geld
pet), waarvan de helft door het Rijk, vastgestelde uitkering.
door de wetkgever en door de werkne- Vragen omtrent de sociale verzekeringswet-
mer wordt voldaan. Voorts de premie voor *rn kunnen schriftelijk worden ingediend bij
de wachtgeldverzekering, waarvan de onie sociaal-economische redactie, Kortenaer-
hoogte wisselend is eri bepaald wordt straat l te Rotterdam,
Onderzoekers van de farmaceutische
afdeling van Imperial Chemical Indu
stries Limited hebben, blijkens bericht uit
Londen, een nieuwe behandelingsmethode
ontdekt voor de bestrijding van long-
worminfecties bij het rund, schaap en
varken. Deze parasiet leeft in de longen
en luchtwegen van deze dieren en ver
oorzaakt naar schatting jaarlijks een scha
de aan de Nederlandse veestapel van ten
minste 10 miljoen gulden.
Vooral in vochtige streken in West-
Europa en de V. S. is deze aandoening
een groot probleem. Jonge dieren wor
den geïnfecteerd en gaan hoesten, daar
de luchtwegen verstopt en ontstoken ra
ken. Hoewel de dieren in conditie sterk
achteruitgaan en langdurig ziek blijven,
kunnen ze de ziekte te boven komen. Ve
le gaan echter te gronde.
Er was tot nu toe geen middel waar
mee longworm met succes bestreden kon
worden. Het thans gevonden middel doodt
de parasiet niet, doch drijft wormen en
larven uit de longvertakkingen via de
luchtpijp in de keel, waarna ze door het
dier ingeslikt worden en in het maag
darmkanaal onschadelijk gemaakt.
De 64-jarige schilder J. Adelaar te
Rotterdam verloor gistermorgen toen hij
op een keukentrapje op een balkon aan
de achterzijde van een huis aan de
Wolphaertsbocht aan het verveh was,
het evenwicht en sloeg daardoor over
de balkonrand. De man kwam op een
twaalf meter lager gelegen stenen
straatje terecht. Hij liep een gapende
hoofdwond op en werd overgebracht
naar het Zuiderz.iekenhuis. Bij aan
komst bleek, dat liij was overleden.
„De jarenlang volgehouden verzets
houding van de Hongaren, culminerend in
het met blote vuist te lijf gaan van Rus
sische tanks, speelt velen der Hongaarse
vluchtelingen nog steeds parten," aldus
een hoofdartikel in „Magyar Szo", in de
jongste aflevering van dit Hongaarse blad
voor vluchtelingen.
„Magyar Szo" wijst er op, dat een pro
testhouding de Hongaren als het ware tot
een tweede natuur is' geworden, en vraagt
het Nederlandse volk daarom begrip en
vergevingsgezindheid te tonen. De directe
aanleiding tot dit verzoek was de kritiek
geuit op de houding der Hongaren in het
kamp Oosterland, die niet tevreden waren
met de Nederlandse erwtensoep.
Deze kritiek werd in „Magyar Szo" ver
meld, „opdat de Hongaarse vluchtelingen
in hun eigen taal zouden kunnen-lezen
welke betreurenswaardige reacties hun
ondoordachte en onbeheerste gedragingen
in het gastvrije Nederland uitlokten".
De redactie van het blad beantwoordt
deze kritiek echter tegelijkertijd door er
op te wijzen, dat de diepere oorzaak van
het incident niet lag in het verschil tus
sen de Hongaarse en de Nederlandse keu
ken: „De onsympathieke houding van deze
Hongaren was mede te wijten aan andere
factoren, waarin zelfs de- massa-psycho-
logie een rol speelde".
Aan het slot van het artikel -spreekt de
redactie vertrouwen uit in haar landgeno
ten. „De Hongaren zullen zich harmonisch
aanpassen aan de samenleving van hun
nieuwe vaderland, indien men hun slechts
de tijd tot, assimilatie wil gunnen".
(Van onze correspondent)
In een referaat over het onderwerp:
„Rooms-Katholicisme en dierenbescher
ming", heeft pater A. van Corstanje
O.F.M. vrijdag op liet congres van de Ne
derlandse Vereniging tot Bescherming
van Dieren in de Twentse Schouwburg te
Enschede o.m. gezegd, dat het streven van
de dierenbescherming, voor zover dit de
verhouding dier—mens in onze samen
leving in overeenstemming met Gods wil
tracht te brengen een diep christelijk
ideaal is. Spr. stelde, dat volgens de katho
lieke moraal uitsluitend de mensen, als
redelijke, vrije en zelfstandige wezens,
dragers kunnen zijn van de rechtsbevoegd
heid. De dieren hebben deze niet en daar
om heeft de mens geen plichten ten op
zichte van 't dier. Hij mag ze voor elk nut
tig doel gebruiken. Dit moet echter altijd
redelijk zijn, volgens de natuurlijke be
stemming van het dier. Zonder voldoende
reden en zonder nut de voor de mens een
dier pijn veroorzakén is onredelijk en der
halve ongeoorloofd. De mens heeft ten
aanzien van de "redeloze schepselen de
plicht, de door God gewilde orde te eer
biedigen. Als uitvloeisel hiervan heeft de
overheid de plicht voor inachtneming van
deze orde te zorgen en vergrijpen ertegen
te. straffen. Het bevorderen van het werk
der dierenbescherming is dus op zichzelf
goed en verdient alle lof, aldus pater Van
Corstanje.
Voorts werden 'óp dit- congres Inleidin
gen gehouden over: „Protestantisme en
dierenbescherming" door prof, dr. A. A.
van Ruler en over „Humanisme en die
renbescherming" door dr. C. Schrave-
sande.
Uit de openingstoespraak van de voor
zitter der vereniging, dr. mr. W. Hugen-
holtz bleek, dat het ledental in het afge
lopen jaar van 73.000 tot 76.000 is gegroeid
en dat zes nieuwe afdelingen werden op
gericht. Bij de bespreking van het aan
hangige ontwerp van wet op de dierenbe
scherming zeide de voorzitter, dat hierbij
voor 70 pet met de wensen van de dieren
bescherming is rekening gehouden. Voor
zover dit niet het geval was, heeft het
hoofdbestuur zijn gevoelens in een memo
randum vastgelegd. Een der wensen is,
dat de rechter bevoegd wordt verklaard,
tevens bij vonnis te kunnen bepalen, dat
een veroordeelde eventueel het recht die
ren of een bepaald soort dieren te houden,
wordt ontzegd; voor een bepaalde tijd óf
levenslang.
Ook merkte spr. nog op, dat de wijze
van bedwelming van de bijna 5% miijoen
varkens, die in 1956 in Nederlandse abat
toirs werden geslacht,, nog verre van
ideaal was. Voor het vervoer van vee zul
len dit jaar proeven met aluminium vee
wagens worden genomen.
Verder is hij met bijzondere zorg ver
vuld ten aanzien van het lot van de vin
ken in de mijnstreek. Men tracht daar n.l.
vergunning te krijgen tot het houden'van
vinkenconcoursen, waarbij gebruik wordt
gemaakt van nauwe geblindeerde koóitjes.
Staande de vergadering werd dienaan
gaande een protesttelègram'aan de minis
ter van O., K. en W. verzonden.
In de jaarvergadering van de Tricotage-'
fabrieken v/h. Frans Beeren en Zn. N.V.
te Weert is besloten een dividend van 8
procent uit te keren conform het pre
advies van de raad van commissarissen.
De personeelsvoorziening levert nog
steeds moeilijkheden op. Om hét tekort
aan personeel op te heffen is het nodig
arbeidsbesparende machines aan te schaf
fen, aldus de raad van commissarissen.-
Het verschaffen van kapitaal voor deze
nieuwe investeringen wordt echter be
moeilijkt door het afschaffen van
de Investeringsaftrek en door de hoge
en nog. te verhogen vennootschapsbelas
ting. De vergadering toonde zich tevre
den over de bereikte resultaten, gezien
de gang van zaken in 1957 Verwacht de
directie dat het resultaat dit jaar niet
achter zal staan bij dat van 1956.
Met een rede van de voorzitter, drz ir.
M. H. Damme, werd gisteren in Den
Haag d-e tiende verjaardag van het Ne
derlands Verkeers Instituut ingeleid, tij
dens een bijeenkomst, welke o.a. werd bij
gewoond doóf de secretaris-generaal van
Verkee-r en Waterstaat, mr. Gieben, na
mens minister Algera; door de directeur-
generaal van het Verkeer; de directeur-
generaal van de P.T.T. en tal van andere
leiders van grote bedrijven/ hoogleraren
en praktische en theoretische verkeerseco-
nomen eri verkeerstechniek
In- zijn" toespraak' wees dr. ir. Damme
o.m. op de vooruitgang, die de verkeers-
economie in de laatste tien jaar, mede
onder invloed van het werk van het in
stituut, als wetenéchap heeft gemaakt
In toenemende mate Wordt het Verkeers-
instituut ook door het belanghebbende be
drijfsleven gesteund. Spr. deelde mee, dat
de raad van beheer een bedrag van 2000
beschikbaar heeft gestéld voor een prijs
vraag,'voor een scriptie over de geschie
denis en de betekenis van het gemeen-
schappelijkheidsbeginsei en het machtsver
schijnsel in het verkeer. In verband hier
mede sprak hij- de wens uit, dat als ver
jaarscadeau voor het instituut een leer
stoel in de verkeerswetenschappen aan een
onzer universiteiten zal mogen verrijzen
Vier sprekers hebben vervolgens gespro
ken over „de keuze van het vervoermid
del". De heer P. J. H. Gardeniers, hoofd
van het vervoer van Unjlever Nederland,
sprak namens de industrie. Hij zei o.a.
dat het werken met vele beroepsvervoer
ders moeilijk, en kostbaar is. Spr. vroeg
zich af, of het mogelijk zou zijn een meer
centrale samenwerking in het beroeps
vervoer te verkrijgen. Een betere struc
tuur te dien aanzien zou het bestellen
met minder overladingen zekerder en snel
ler maken. Aangezien de levering van goe
deren op overeengekomen wijze en binnen
de gestelde tijd dient te geschieden en de
keuze van het vervoermiddel secundair
is ten opzichte van. produktie, verkoop en
distributie, achtte de heer Gardeniers sa-
jpépspréking. tussen de beroepsvervoerder
en de industriële verlader nodig, teneinde
tot nog betere resultaten op dit gebied
te komen.
Namens-de groothandel voerde de heer
H. J. F. Tuch, voorzitter van de Fede
ratie van Organisaties van 'Groothandels
bedrijven in Kruidenierswaren het woord.
Hij betuigde voorkéur voor ononderbro
ken vervoer om tijdverlies, beschadiging
en breuk tegen te gaan. Verder achtte hij
specialé tarieven voor groot vervoer en
aanbod van stukgóederen gewenst bij een
nauwkeurige behandeling der zendingen.
Dr. H. W. M. - Littaur, directeur van
de Bijenkorf,-dié een toespraak hield in
Mgr. L. J. Hh. van dér Veen-Zeppen-
fcïdt O.P., oud-apostolisch vicaris van
de Nederlandse Antillen, is blijkens,een
bericht uit Willemstad, voorzien van de
laatste H.H. Sacramenten. Nadere bij
zonderheden ofjfbreto .nog. Wel is. be
kend, dat zijn gezondheid reeds lang te
Wensen overliet, Om. die reden vroeg en
verkreeg hij eind 1956 eervol ontslag uit
zijn ambt. Sindsdien vertoefde hij te
'Willemstad in emeritaat. Hij werd op
gevolgd door mgr. M. Holterm'an in
januari j.l.
Mgr. van der Veen-Zeppenfeldt, die
11 oktober 1891 te Willemstad op Cu
racao werd geboren, werd in 1918 pries
ter gewjjd. Hij vertrok onmiddellijk als
missionaris, naar zijn geboorteland,
waar hij altijd gebleven, is.
In 1948 volgde zijn benoeming tot
apostolisch vicarjs.
naam van de detailhandel, sPra^ ""jjope'5
de vervoermiddelen, waarmee "eInver"
zich naar de kleinhandel begeven. st,e-
band hiermede merkte hij op, ^aLoUvvin"
debouwkundige plannen de bescntieel
van de mogelijke verkeersstroom ess
'S' nd Pef
Naar zijn mening zal één koopavo
week de verkeersintensiteit veTrn}Sw vd'
Waar mogelijk acht hij het wensem yjt
keeraantrekkende instellingen °v^ggt '9
stedelijk gebied te verspreiden. Ver»- zejf-
de binnenstad verbieden leek hem B le
toe als een horloge stil zetten om i- ujt
ln
rs
winnen. „Een veelzijdig overleg, wa -jan
een groots programma een gr°°j n»
te voorschijn komt, is nodig, vo0,^ ^ef'
over twaalf jaar het aantal auto s
dubbeld zal zijn", aldus dr. Littaur. y
Tot slot heeft de directeur van de
Amsterdam, de heer J. N. Strijker
sproken namens de consument- Hi) "jjAel
op, dat de keuze van het vervoerm
trein, bus, vliegtuig, boot en PnVj7iig'
afhangt van snelheid, frequentie, v ge
heid, comfort en prijs. Spr. was van
ning. dat de mogelijkheid tot Punct,u®teeds
bij de diverse vervoermogelijkheden
stijgende is. De veiligheid van sen v
tuig ontloopt die van een trein m«t büS.
meer. Het minst veilige zijn auto e",eieti
Na achtereenvolgens de voor- en beb-
van de diverse vervoersmiddelen tekeU?e
behandeld merkte spr. nog op: „do is
door de toerist van zijn vervoermioO
zeer sterk subjectief. Dit geeft m0®f ioOr'
den aan alle vervoerstakken een t>e
Üjke boterham te verdienen". r8a»
van bestuur van het Verkeersinstj'^
Na de vergadering recipieerde
Hierbij werd door ir. J. D. K. Vpj.T.-
Toorn, directeur-generaal van de
een geschenk in geld voor de meubu"
van het instituut aangeboden.
De waternood in Woerden is wêeLeer
leden en de bewoners kunnen zich
wassen, zoals dat een ordentelijk
betaamt, namelijk met een beh°°r.,;fte
hoeveelheid van dat allerkosteu)
vocht. Geen „kattewasje" dus meer-
een sluiting van precies een week is f e(
teravond het gemeentelijk badhuis
geopend; hetgeen betekent, ciat men 1
euvel van de verzande drinkwaterW® D
nen heeft verholpen. Per geluidsV^jt
werd de bevolking gistermiddag van
blijde feit in kennis gesteld. Het is
ter bij de waterleiding nog niet Li-
kannen en kruiken en daarom blijf'
nigheid met water voorlopig nog weJ 8
boden.
De Kon. Hollandsche Lloyd heeft l,
teren het elfde schip aan haar vloot t
gevoegd, toen tijdens de proefvaart -
m.s. Kennemerland door de Amsterdam
Droogdok Mij. aan de directie werd ,at
gedragen. Het schip is het twaalfde,
de Droogdok Mij. sedert zij in 195® brt.
gon met scheepsbouw. Het meet 500"
en is 131 meter lang, terwijl er acco"1
datie is voor passagiers. nvoU
De „Kennemerland" is speciaal on"Ye,
pen voor de lijndienst op Brazilië. Be
manning telt 48 koppen.
De Westduitse Bondsdag heeft een dn t
de regering ingediend wetsvoorstel. Lt
beoogt de mogelijkheid te scheppen. ,a,
Westduitsers aandelen krijgen in de
briek van Volkswagens, welke z'c eei>
handen van de staat bevindt, naar
commissie verwezen. ..,0g'
Volgens het voorstel zullen er m ]jefl
nen „volksaandelen" van 50 D.M. Vf
uitgegeven. Het wetsontwerp bevat
aantal bepalingen, die moeten verzek®r y,
dat geen enkel belang overheersen"
het Volkswagenbedrijf kan worden.
Zaken zijn Zaken
18.
De taxi was blijven wachten. Larsen gaf de chauf
feur order, naar het verenigingsgebouw te rijden,
maar hij werd in zijn verwachting bedrogen, er de
stakingsleider aan te treffen. Geheel vergeefs was de
tocht echter niet geweest, want hij kreeg Jesper's
adres.
Kom je je er in verkneukelen, dat de Wereld
bond ons in do steek gelaten heeft? mokte de leider.
Hij maakte geen aanstalten om Larsen als bezoeker
te behandelen en posteerde zich vierkant in de deur.
Ring en Ravn zijn er vandoor. Zij willen niet te doen
hebben met stakers, die tot terreur hun toevlucht ne
men, en vonden het niet eens de moeite waard een
onderzoek in te stellen, van welke kant het geweld is
uitgegaan, De twintigduizend kronen, die voor ons op
de bank waren gestort, pikten ze meteen maar mee.
Ik heb het mijn makkers nog niet -durven vertellen.
Ik had zoiets al verwacht. Het gebeurde alleen
om jullie zand in de ogen te strooien. Larsen deed de
stakingsleider zijn verhaal. Aanvankelijk weigerde
Jesper te geloven, dat zo duivelachtig bedrog bestaan
baar was, doch toen Larsen hem een stuk had laten
lezen, waarbij het bureau „S.O-S." op zich nam, Homs
's arbeiders tot staking te brengen, teneinde Kopen-
haagse „werkwilligen" naar Soroe te kunnen dirige
ren, moest hij zich gewonnen geven. Geruime tijd
stond hij zwijgend verslagen. Eindelijk zei hij: „Kom
er in. Wat zou jij ons aanraden te doen?
Toegeven. Het enige wat er op zit.
Nja? Nou, wij denken er niet aan, Larsen, de kop
in de zak te spelen. Horn zit in het nauw. Hij weet,
dat hij de strijd verliest.
Als het werkelijk hard tegen hard blijft gaan, dan
verliest Horn de strijd, ja. Maar vergis je niet, Jes
per. Daarmee is niet gezegd, dat jullie hem winnen.
Dat doen dan de Verenigde Fabrieken. Wanneer Horn
in gebreke blijft het contract na te komen, krijgt
zijn fabriek een klap, waarvan ze zich niet her
stelt. Vermoedelijk sluit hij ze voorgoed. Zijn jullie
daar beter mee? Driehonderdvijftig Soroese arbei
dersgezinnen zullen het gelag betalen.
Dat doet Hom niet - sluiten. Hij is kapitalist.
Kapitalisten hebben nooit genoeg.
Wat is in 's hemelsnaam met jullie gebeurd,
Jesper? Een half jaar geleden had die bolsjewistische
bombastiek hier bij niemand gehoor gevonden. Nu is
't een paar oproerkraaiers zonder Trg of stoot- gelukt,
jullie de bezinning te doen kwijtraken.
Dat denk je. Wat weet jij er van, een wildvreem
de? Twee jaar geleden is de geest van verzet ont
staan, omdat Hom ons het bescheiden aandeel ln de
Winst niet langer gunde. Het verzet werd pas alge
meen, toen hij ons waarachtig óók nog vijf procent
loonsverlaging durfde opleggen. We zijn maffers ge
weest, Larsen, maar eindelijk wakker geworden. We
hebben Horn dóór gekregen. We snapten waarom hij
altijd had verboden, dat we ops zouden organiseren,
Jullie hebben }e georganiseerd, Jesper. Maar op
eön verkeerde manier en jullie kwamen er eerst recht
door in de misère.
Inderdaad, omdat we ops met die Wereldbond
lieten bezwendelen. Ik heb me met de nationale vak
bond in Kopenhagen in verbinding gesteld. Overmor
gen komen er een paar van het hoofdbestuur om de
zaak met ons te bespreken. Wanneer je werkelijk aan
onze kant staat, Larsen, ben je het met me eens, dat
niet wij de boel op haren en snaren hebben gezet,
maar Horn. Toen wij zijn bemiddelingsvoorstel ver
wierpen, smeet hij de deur voor verdere onderhande
lingen dicht en rekwireerde. een bende onderkrui
pers nog nooit is zulk rapalje Soroe binnengetrok
ken. Daarmee gaf Hom te kennen, dat we voor zijn
part naar de hél konden lopen.
Maar.
Laat me uitpraten. Horp krijgt zijn trekken thuis.
Het Kopenhaagse gespuis is niet capabel de fabriek
op gang te houden. Hij weet, hoe lelijk hij zich in
de vingers gesneden heeft. Het enige wat wij dus te
doen hebben is kalm blijven en de boel op zijn beloop
laten. Nog een paar dagen en Horn moet erkennen,
dat hij het buiten ons niet rooit. Dan zijn wij aan bod
en zit er maar één ding voor hem op; onze eisen vol
ledig in te willigen.
Je kon wel eens verkeerd speculeren, Jesper.
Neen. Had hij die vuile trucs uitgehaald als het
niet faliekant ging? Je schudt je hoofj en wilt zeg
gen, dat Smidt er achter zit. Best. Het gebeurt dan
toch maar met Homs instemming! Wanneer een
zaak wankel staat, nemen ze altoos hun toevlucht tot
smerige praktijken in de hoop, het daarmee nog te
redden. Eerst de herrie op het Stationsplein, toen de
veldslag in de Vesterbrogade, vandaag het gooien van
een bom. In geen van die gevallen is Het ons werk ge
weest. Wij. doen niet aan terreur.
Ik ben ook overtuigd, dat de schuld van de troe
belen niet bij de stakers ligt. Allerminst zie ik 'hen
er voor aan, een bom te gooien.
O zo! Hoe zouden we aan dynamiet komen?
Eén ding wil ik je wel zeggen, Larsen. Onverschillig
de afloop van de staking - Smidt zal nooit meer ge
legenheid krijgen, eenzelfde vuil spelletje te spelen.
Hij komt Soroe niet levend uit. Daar al moet ik er
voor hangen!
Larsen gaf het nog niet op. Haal geen domme din
gen uit, Jesper. Gebruik je verstand. En geef je er
rekenschap van, wat een ellende -.illie met de sta
king bezorgen. Waar vinden jullie werk? Als Horn
de fa&riek sluit, staat jullie vrouwen en kinderen ont
bering te wachten - misschien erger.
Als dat moet, moet het maar.
Met een zucht kwam Larsen overeind en ging naar
de deur. Vóór hij haar bereikte, werd ze van de an
dere kant geopend. Een segeant trad binnen gevolgd
door enige soldaten, de bajonet op het geweer,
XXIV
Het is om Henrik Jesper te doen, de leider van
de stakers, kondigde de onderofficier aan.
Die staat voor je, lqidde het uitdagende antwoord
Wat moet je van me?
Ik heb bevel je in arrest te nemen.
Onzin. Ik ben door de commissaris van politie
gehoord. Hij was overtuigd van mijn onschuld en liet
me gaan.
Dat is zijn zaak. Het gezag is nu in handen van
militairen. Je wordt verdacht van het werpen van
een bom, waardoor vijf soldaten zwaar zijn gewond
en een vrouw werd gfedood.
Je zult niet één Soroeër vinden, die me tot zo
iets gemeens in staat acht. Er zit een ander motief
achter mijn arrestatie - de staking moet met alle ge
weld gebroken worden. Die vlieger zal niét opgaan.
Wij zijn rustige burgers, die met gepaste middelen
strijd voeren. Wil je orde in Soroe, ransel dan de ben
de van Smidt er uit.
Ik ben hier niet om met je te redekavelen. Je
kunt je voor kapitein Svane verantwoorden. De on
derofficier keek naar Larsen, van Larsen naar Jesper.
Wie is die man?
Als het je gerust kan stellen, sergeant, ik behoor
niet tot de stakers.
Neen, voegde Jasper er aan toe. Integendeel,
Hij kwam een beroep op me doen om de strijd op te
geven.
Ik zag de bom gooien, sergeant, zei Larsen ern
stig. Het gebeurde uit een hoekkamer op de derde
étage van het Palace Hotel. Direct stelde ik de ad
ministrateur er van In kennis.
We hebben een en ander gehoord, meneer. Die
kamer was onbezet. De onderofficier wendde zich
tot Jesper. Weil je rustig meegaan?
Kies de wijste partij, ried Larsen. Het zal je geen
moeite kosten, kapitein Svane van zijn vergissing te
overtuigen.
Hij volgde de kleine processie op enige afstand tot
hij een lege taxi ontmoette, en liet zich naar de wo
ning van inspecteur Buhl rijden. Het was onder de
bedrijven zes uur geworden en hij rekende er op, de
politieman thuis te zullen treffen. De berekening
faalde niet: Buhl zelf deed open. Hij gaapte de bezoe
ker 'stomverbaasd aan.
Ik heb gehoord, dat jullie me zoeken, viel Lar
sen met de deur in huis.
En kom je uit eigen beweging je aangeven?
Braaf! Buhl grinnikte. Ga binnen en pak een stoel uit
de voorkamer! Sigaar of sigaret? Een borrel kan er
desnoods ook nog op overschieten! Laat ik met een
sigaar volstaan. Zijn jullie altijd zo voorkomend «je
gens verdachten?
Alleen als een flinke snoek aan de hengel spar
telt. Je hebt een slippertje gemaakt niet?
Even op en neer naar Kopenhagen.
We zijn uit het Palace Hotel opgebeld. Volgens
de administrateur beweerde je, dat je de bom zag
gooien. Commissaris Madsen houdt bij hoog en laag
vol, dat jij het deed en voor -anbrenger speelde in
de hoop, zo de aandacht van je af te leiden.
Larsen grijnsde, Een zeldzaam hartelijk heerschap
Is het hem nog niet welletjes me een moord in de
schoenen te schuivep?
ik ging eens met kapitein Svane praten als- ik
jou was. Hij is de .beroerdste niet/
Ik zal het niet nalaten. Eerst komt iets belang-
rijkers aan de orde. Nu Soroe een idioot blijkt te
bergen, die me van'- moord en bommengooierij ver
denkt
Gommenikkies! viel Buhl'hém giechelend in de
rede. Een idioot het hoofd van de Soroese poli
tie! Het is je gelukt, dat mijn rechteroor niet ver
stond wat mijn linker opving! Anders gaf ik je een
bon wegens belediging, van een ambtenaar in func-
tic!
Zonder gekheid geloof jij één woord van de
onzin?
1 Geen letter! Madsen is een kerel waarmee je
kunt eggen en ploegen, maar de dertig jaar Soroe
hebben hem geen goed gedaan. Daarbij laat hij zich
opwarmen door Horn, die vuur en vlam spuwt. Hij
bewe&rt, dat jé Inger Runge van kant maakte, om
dat ze: je een blaüwe scheen had gegeven en jij niet
wilde, dat ze een ander gelukkig zou maken. Als
iedere afgewezen minnaar niet beter wist te doen
dan zijn hartelap zo gauw mogelijk om zeep te bren
gen, kwam in niet één dictionnaire het: woord over
bevolking voor.
Ik zal open kaart spelen, Buhl, omdat ik je
een gunst' moet vragen. Larsen lichtte Fru Runge's
doopceel en deelde de motieven mede, welke haar
naar Soroe hadden gevoerd.
Buhl knikte. Ik hoef natuurlijk niet nader te in
formeren of je de bewijzen hebt voor Ingêr's roos
kleurige staat van dienst?
ie heb ik. Maar ik ben blij, dat jij de laatste
bent geweest, wie ik Fru Runge's verleden oprakel.
Enige uren vóór haar dood bewees ze mij, of lie
ver Horn, een dienst die veel heeft goed gemaakt.
Namelijk
Daarover mag ik een politieman niet inlichten,
nog niet tenminste. .Alleen dit: Horn zaler aanlei
ding in vinden, het geïmporteerde Kopenhaagse ge
spuis subièt weg te bezemen, tenzij hij een koppig
achteruit trappende muilezel zal blijven, wat ik niet
geloof.
Ik kan niet wachten, Larseri. Maar vergeet niet
dat ik ondergeschikte ben. Madsen heeft- in zijn bol
gezet, dat jij de moordenaar moet zijn, en je praat
het hem niet makkelijk er weer uit. Nu het doel van
je komst je wou me een gunst verzoeken.
Er is een bevel tot inhechtenisneming tegen me
uitgevaardigd. Doe de eerstvolgende twaalf uur als
of je er niet van weet. Mijn woord, dat ik in Soroe
blijf. Voordat ze me bij de kladden vatten moet. ik
een belangrijk werkje opgeknapt hebben.
Feitelijk vraag je iets wat ik niet inwilligen
mag. Mijn plicht als politieman zou zijn, je de hand
op de schouder te leggen en tot mijn arrestarït te ver
klaren. Maar ik ken je. Wat voor werkje moet je
per se binnen twaalf uur opknappen?
Allereerst naar de fabriek. Een onderhoud heb
ben met Horn.
Buhl floot door de tanden. Ga jij je in het hol van-
de leeuw wagen? Kerel, hij verslindt je methuid
en haar!
Om op de beeldspraak in te gaan, ik ben van
plan hem de manen te kammen. Als dank zal ik me
de hand laten likken.
Christenzielen! Larsen in een nieuwe creatie
leeuwentemmer! Het zal de grote vraag zijn,/of je
in de kooi' wordt toegelaten!
Het moet.
Wel, oi^we 'jongen, mijn permissie heb. je. Mocht
er naar worden geïnformeerd, dan ben, je hier niet
geweest en ik heb je ook nergens gezien. Meld
morgenochtend bij Madsen, tenminste wanneer
leeuw je niet verslonden heeft. Je begrijpt, dat a'
laatste als geldig excuus voor je afwezigheid aa
vaard wordt.
XXV.
Erik Larsen was de enige niet, die het voorneh,e1
had een bezoek aan Horn's fabriek te brengen. T®
wijl hij nog bij inspecteur Buhl zat, gaf een aI) rt
er gevolg aan. Op een veertig meter van de P° ie
werd hij door posters aangehouden. Blijkbaar had
man zulks verwacht; hij toonde zich althans niet
hei minst van zijn stuk gebracht.
Het is me om Horn te doen, mannen. Belangth j
bericht voor hem uit Kopenhagen. Het zou me p
verwonderen als de staking morgen tot het verfeö
behoort.
Op de door ons gestelde voorwaarden?
Nu vragen jullie meer dan ik verantwooro r{
kan. Maar dat Horn eieren voor zijn geld kiest, a
ik op een briefje geven.
U kunt passeren. eIi
Daarmee was de man nog niet waar hij r,
wilde. Hij sloeg een roffel op de poort; na een
haling werd ze halverwege geopend. Een b°f|Lni
tronie staarde de bezoeker aan. Deze tapte t»
uit een ander vaatje. Zijn toon was bevelend
Ik moet Ernst Smidt spreken. Gauw wa
rfle
Verdomd! riep de poortwachter uit. Ik 1aat a,i
hangen, als het Poul Lynge niet is! Ik dacht niet
ders of jij bleef rustig in de Blaagaardsgade!
Je merkt van niet. Waar is Ernst?
Ga mee! Héla, Hendrik, let even op de P°
Ik ben zo terug!
Onderweg vroeg Lynge: Hoe staan de zaken-
Hoe zouden ze staan? D'r is wat spektakel
maakt, maar nogal kinderachtig. De meesten
den heel iets anders verwacht. Por Smidt aa,n'ng^
er schot in komt. De jongens verlangen hard
Kopenhagen. gJ>
Alle kans, dat jullie vannacht je hart
ophalen. Er zijn dingen gebeurd, die het nood2
lijk maken, bliksems hard op te schieten. - de
Ons gaat het nooit te hard. Hier ben 3e a8na»f
villa van Ernst. De gids grinnikte en keerde
de poort terug. t*''
Lynge trad de loods binnen. Smidt zat aan ee0vef
fel in gesprek met enige mannen. Hij sprong e"
eind toen een hand op zijn schouder werd gele?
uitte een knetterende vloek. v,se>®
Wat doe jij in Soroe? blafte hij. Driedu
idioot! Wil je de boel in de gort rijden? gei
Kom mee, Ernst. Wat ik te zeggen heb, io€
onder vier ogen gebeuren. Zodra ze buiten de
waren, vervolgde Lynge: Waarom vertrok
over kop uit Kopenhagen, denk je?
Weet ik veel! Vermoedelijk, omdat je 'e
bent om te begrijpen, dat je aanwezigheid bier
dan ongewenst is.
Neen. Ik kwam vanmorgen om elf uur '°t ie
slaapkamer. Het eerste wat ik zag was,
muursafe open stond.
Ingebroken?
Ja* ffl'
Je slaapt er pal onder. Wou je mU wijslï\ i>8'
dat je niets gehoord hebt? Een brom in geha°
fuurlijk, dat je pas om elf uur was uitgemaf*-
Waar heb je dan gezeten?
(Wordt verv®1*'
i)-
