Eén dag oorlogin Westeremden
Vil
Resultaat 1957 wijkt tot dusver
weinig af van vorig jaar
West-Europa in wereldverkeer
Internationale handel in 1956
op recordniveau
i
gHickb
DE VLOEK
Alarmoefening bij een terp-dorp
En muziek van „Johan Willem Friso
na als dank voor de bewoners
NIEUWS TREKT ALTIJD
IEDERE DAG
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
zorgen, dat U
weer met plezier
Uw werk doet
Chefarine „4'
Zonnepriester
Minister Zijlstra bezocht
de mijn „Beatrix
Nkroemah of Elizabeth
op Ghana's postzegels?
Gelderse Staten vinden
Provinciehuis niet
te duur
Celstraf voor baldadige
jongelui geëist
Om 1000 woningen
in vijf jaar
Mogelijkheden van expansie in buitenland
groter dan in binnenland
Afneming groeitempo verwacht
Franse Senaat keurt
belastingvoorstellen
goed
Profiteurs van
woningnood berecht
Denk aan Hongarije
lijnolie
VB
WOENSDAG 26 JUNI 1957
Vijand aan Groningse kust
Binnenkort wéér
B.M.R.S.
LAGERE STRAFFEN VOOR
TWEE ROVERS
ZONDER VERGUNNING GEEN
TOEGANG TOT OOST
FLEVOLAND
FRANKISCH RIJEN
GRAFVELD ONTDEKT
Dozijn ruiten sneuvelde
PAGINA 4
AMATE-BREDA 1957
LEEUWARDER AANNEMERS
VOELEN ZICH GEGRIEFD
Jaarvergadering Van BerkeVs Patent
Euromarkt en Euratom
Nadelig saldo niet-industriële
gebieden
YALTA: TE DUUR
van de
door
GORDON MAC CREAGH
VEREENIGDE HOLL ANDSCHË
SIGAREN
Gang van zaken ongunstig
BURGEMEESTER VAN
DJAKARTA IN
NEDERLAND
5-9
(Van onze verslaggever)
Westeremden, woensdag
„Krijgen wy (net als 421) een alarm
oefening van de divisie? Zo ja, wan
neer, en waar gaan wy dan naar toe?
Deze (kern)vragen moeten we zien te
beantwoorden vóórdat de divisiecom
mandant voor onz eneus staat en ons
met deze oefening verrast".
Deze vragen en deze waarschuwing hin
gen al enkele maanden op het publi-
katiebord van het 422ste bataljon infan
terie „Johan Willem Friso", dat is ge
legerd in de Adolf van Nassau kazerne
te Zuid-Laren. Er bij hing een verzoek
van het hoofd van de sectie inlichtingen
van het bataljon, die gaarne van alle
berichten en geruchten dienaangaande
op de hoogte werd gehouden.
Jammer voor het hoofd van de sectie
inlichtingen en jammer trouwens voor het
gehele bataljon, maar de commandant
van de vierde divisie, generaal-majoor P.
Gips, stond dinsdagmorgen tóch nog on
verwacht op het kazerneplein in Zuid-
Laren, waar hy „422" verraste met een
oefening, evenals hy destijds het 421ste
bataljon onverwacht met een alarmbevel
had verblijd. Het was een oefening in het
kader van de proeven, waaraan de staf
van de vierde divisie zyn onderdelen op
gezette tijden onderwerpt om deze op hun
paraatheid te toetsen.
Volgens het program zou het bataljon
die dag een algehele inspectie hebben ge
had. Het zag er dus naar uit. dat het
zoals men dat in het leger noemt
een „tam binnendienstje" zou worden:
poetsen, oliën, blanco-ën en tellen, en als
het niet klopt, nog eens tellen. Maar toen
bij het morgen-appèl om half acht pre
cies de auto van generaal Gips het kazer
neplein opdraaide, voelden de jongens a]
nattigheid. En ze wisten zeker, dat het
mis was, toen de generaal aan de batal-
jonscomandant, overste P. A. Cox, voor
het front van de troep een grote envelop
overhandigde, die de overste haastig open
scheurde. waarna hij snel de inhoud be
keek en vluchtig las, wat het gehele ba
taljon voor hem wel had willen doen.
Het werd een alarmoefening. In plaats
van een inspectie werd het voor het gehe
le bataljon rechts-om-keert-mars naar de
kamer, in de korst mogelijke tijd klaar
maken voor het vertrek.
Verondersteld werd, dat in de nacht
van maandag op dinsdag vijandelijke lich
te strijdkrachten waren geland aan de
Groningse kust en snel oprukten naar het
zuiden. Het 422ste bataljon kreeg opdracht
zo spoedig mogelyk het terpdorp Wester
emden, 50 kilometer ten noorden van Z.-
Laren te bezetten of als het soms bezet
mocht zijn te veroveren.
Dit terp-dorp, vertelde generaal Gips ons.
is militair gezien een prachtig punt, om-
dat je van daaruit de gehele omgeving
kan overzien en onder vuur kan houden.
In de tweede wereldoorlog was het ook
een belangrijke stelling. De Duitsers heb
ben het stevig in handen gehad, en
bezit is sterk.
Als het goed is. zei de generaal, moet
het gehele bataljon uiterlijk twee-en-een
half uur, nadat het alarmbericht is ge
komen, op mars zijn. Wat klaar is. gaat
weg. Gedeeltelijk wordt er gemarcheerd
en gedeeltelijk onderhouden we met onze
auto's van het bataljon een pendeldienst.
Generaal Gips kon na afloop tevreden
zyn. In zeer korte tyd, omstreeks om
10.00 uur, was het bataljon op mars naar
Westeremden. Het verkennings- en inlich-
tingenpeleton had inmiddels ontdekt, dat
Westeremden door de vyand was bezet
en dat er gevochten zou moeten worden
om het dorp in handen te krijgen. Maar
door de overmacht het bataljon was
een duizend man sterk moest de vyand
zich overgeven.
En toen namen de soldaten van het 422ste
bataljon het terp-dorp in bezit. En de be
volking van 750 man kreeg er 1000 man
bij. Duizend soldaten, die voor een nacht
De minister van Economische Zaken,
prof. dr. J. Zijlstra, is gisteren begon
nen met een tweedaags bezoek aan de in
aanleg zijnde mijn Beatrix en de Roer
streek. Gistermorgen om elf uur kwam
hij bij de „Beatrix" aan.
Na de begroeting hielden de directeur-
voorzitter van de Staatsmijnen, de heer
H. H. Wemmers, en de directeuren ir.
A. Hellemans en mr. F. M. J. Jansen,
inleidingen over verscheidene aspecten,
verbonden aan de nieuwe mijnzetel.
Na afloop hiervan bracht het gezel
schap een bezoek aan de twee boorto
rens, waar men de werkzaamheden be
zichtigde. Ook de werkplaatsen, waar de
bekleding voor de twee schachten van
de Beatrix worden vervaardigd, werden
bekeken.
Omstreeks half een vertrok men per
autobus via Herckenbosch en Meliok naar
Roermond, als eerste onderdeel van een
rondrit door de Roerstreek. Omstreeks
één uur werd in Roermond de lunch ge
bruikt. Na de maaltijd begon het tweede
gedeelte van de rondrit door de Roer
streek, via Melick, St.-Odilienberg, Pos-
terhoit en Vlodrop-Herckenbosch. Om
vier uur arriveerde het gezelschap in het
gemeentehuis te Melick, waar een be
spreking werd gehouden over verschil
lende ontwikkelingsaspecten van de Roer
streek. Om ongeveer zes uur vertrok de
minister naar Heerlen.
werden ondergebracht in schuren en op
boerderijen voor soldaten is er in Wester
emden altijd plaats, want ze mogen daar
het leger wel. En het leger komt graag
in Westeremden. Daarom is er vanavond
een concert, een concert aangeboden door
de Johan Willem Friso-kapel, die onder
leiding van de 1ste luitenant J. P. Laro
de dank van de soldaten voor de verleende
gastvrijheid zal vertolken.
En binnenkort komt er weer een oefe
ning. Generaal Gips heeft 't plan op een
dag de gehele divisie te alarmeren. Dit
is een waarschuwing voor alle jongens,
die dinsdag in weerwil van de langdu
rige, zij het ook milde regen, zo voor
treffelijk hebben bewezen, dat de parate
divisie ook paraat is. Die als goede sol
daten onmiddellijk het geweer grepen en
„te hoop liepen om de vijand te ver
slaan".
Woensdag 26 juni:
Uitzending vanuit Eng. Transit Camp te
Hoek van Holland. Golflengte 25 meter,
22.00 uur: Martin Block
22.30 uur: Jo Stafford zingt.
22.45 uur: Dansmuziek.
23.00 uur: Bing Crosby Show.
23.30 uur: Verzoekplaten.
00.30 uur: Sluiting.
DONDERDAG 27 JUNI.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 KRO 10.00 NCRV
11.00 KRO 14.00—24.00 NCRV.
7.00 Nws. 7.10 Gramm. 7.45 Morgengebed en
liturg, kal. 8.00 Nws. 8.15 Gramm. 8.50 V d
vrouw 9.35 Waterst. 9.40 Gramm. 10.00 Gewijde
muz 10.30 Morgendienst 11.00 V. d. zieken
11.45 Gramm. 12.00 Middagklok, noodklok 12.03
Gramm. 21.25 Wij van het land 12.35 Land
en tuinb. meded. 12.38 Lichte muz. 12.55 Zonne
wijzer 13.00 Nws. 13.20 Gramm. 13.40 Lichte
muz. 14.00 Verg. Bond Chr. Geref. Vrouwen
ver. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Promenade crk.
en solist. 15.45 Viool, cello en altviool. 16.0
Bijbellezing 16.30 Cello en piano 16.55 Gramm.
17.00 V. d. jeugd 17.30 Gramm. 17.40 Beursber.
17.45 Dameskoor en piano 18.00 Mil. Kapel 18.30
Fries progr. 18.45 Leger des Heils kwartier 19.00
Nws. 19.10 Gramm. 19.20 Sociaal perspectief
19.30 Gramm. 20.00 Radiokrant 20.30 Ork. conc.
21.20 Klankb. 21.45 Ork. conc 2230 Gramm
22.45 Avondoverdenking 23.00 Nws. 23.15—24.00
Gramm.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO 7.50 VPRO
8.00—24.00 AVRO.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gramm. 7.50 Dag
opening 8.00 Ns. 8.15 Gramm. 900 Gym v. d
vrouw 9.10 De groenteman 9.15 Gramm. 9.40
Morgenwijding 10.00 Gramm. 10.50 V. d. kleu
ters 11.00 V. d. hulsvr. 11.15 Kamerork. 12.00
Zang en piano 12.25 In 't spionnetje 12.30 Land
en tuinb. meded. 12.33 Orgelspel 12.50 Uit het
bedrijfsleven 13.00 Nws. 13.15 Meded. 13.20 Me.
tropole ork. 13.55 Beursber. 14.00 Pianokwart.
14.30 V. d. vrouw 1450 Gramm 15.00 V. d.
zieken 15.45 Gramm. (Tussen 15.45 en 17.00 Rep.
v. d. Ronde v. Frankrijk) 17.00 V. d. jeugd
1735 Tenniskampioenschappen Wimbledon 17.45
Regeringsuitz. 18.00 Nws. 18.15 Ronde v. Frank
rijk 18.25 Jazzmuz. 18.55 Int. Festival v. h. chan
son ln Venetië 20.00 Nws. 20.05 Gevar. progr.
21.00 Ronde v. Frankrijk. 21.10 Act. 21.20 Gramm
21.30 Int. Festival v. h. chanson te Veneti
22.30 Sportact. 22.40 Beursber. 22.45 Nws 23.00
—2400 Int. Festival v. h Chanson in Venetië
Engeland, BBC home serv. 330 m
12.00 Orgelspel 12.25 V. d arb. 12 55 Weerb'er.
13.00 Nws. 13 10 Meded 13.15 Amus. muz. 13.55
Sport 14.00 V d. scholen 15.00 Sport 15 30 On
bekend 16.30 Sport 17 00 V d. kind. 17.55 Weer-
ber. 18.00 Nws. 18 50 Stad' en land 18 40 Sport
18.50 Rep. 19 00 Wetensch. overz. 19 30 Orkest-
conc 20.30 Twintig vragen 21.00 Nws'. 21 15 Dis
cussie 21.45 Volksmuz. 22 15 Klankb 22.45 Pari.
overz. 23 00 Nws. 23.08—23 13 Koersen
Engeland, BBC light progr. 1500 en 247 m.
12.00 Pari. overz. 12.15 Orkestconc. 13.00 Dans
muz. 13 45 V. d kleuters 14.00 V d. vrouw
15.00 Nws en Variété-ork. 15 45 Amus. muz.
16.15 Mrs Dale's Dagb. 16.30 Caus. 16.45 Or
gelspel 17.15 Dansmuz 1800 Pi anospel 18.15
Sport 18 45 Hoorsp 19.00 Nws. 19 25 Sport 19.30
Verz. progr. 20.00 Hoorsp. 20.30 Amus. muz
21.00 Gevar. progr 21 30 Amus muz. 22 00 Nws!
22.15 Act 22.20 Lichte muz. 22.30 Klankb. 23.00
Weens festival 24.00 Nws.
NDR -WDR. 309 m
12.00 Lichte muz. 13 00 Nws 13.15 Lichte muz.
16.00 Filmmuz. 16.25 Dansmuz 17 00 Nws 17.45
Balletmuz. 19.00 Nws 19.15 Gevar progr.' 20.15
Hoorsp 21.15 Viool en piano 21 45 Nws. 22.10
Jazzmuz. 24.00 Nws. 0.101.00 Kamermuz.
Frankrijk, nationaal programma 347 m.
12.30 Gramm. 13.00 Nws 13.20 Gramm. 14.00
Nws. 14.05 Kamermuz 14 25 Hoorsp. 16.40 Ka-
mermuz 17.10 Orgelconc.' 17.55 Gramm. 18.23
Gramm. 19.01 Ork conc. 19 30 Hier is New
York 20.00 Gramm. 20.05 Ork conc 23 00 Ka
mermuz. 23.45—24.00 Nws
Brussel 324 m#
12 00 Gramm. *12.30 Weerber. 12.34 Gramm.
13.00 Nws. 13.11 Orgelspel 14.00 'Engelse les
14.15 Jeugd eri muziek 14.30 Franse les 14.45
Jeugd en muziek 15.00 Schoolradio 15.30 Gram.
15 45 Duitse les 16.00 Koersen 16.02 Gramm.
16 45 Mannenkoor 17.00 Nws. 17 10 Gramm 17 15
V. d. kind 18.15 Kamermuz. 18.30 V d. sold
19.00 Nws. 19.40 en 19.45 Gramm. 19 50 Caus.
20 00 Gramm. 20 10 Missiemontage 20 40 Verz.
progr 21.30 Gramm. 22.00 Nws. 22.11 Intern.
Festival v h lied te Venetië 22 55—23 00 Nws.
Brussel 484 m.
12 00 Gramm 13.00 Nws 14.15, 14.30 en 16.05
gramm 17 00 Nws. 18.30 Gramm. 19.30 Nws
20.00 Hoorsp 22 00 Nws 22 10 Ork. conc 22.55
Nws.
BBC uitzending voor Nederland.
17 4 518.15 Nws., Londens radiodagboek en:
Engelse literatuurgeschiedenis (op 224 en 41 m.)
TELEVISIE
AVRO: 2000 Journ. en weerber. 20.15 Lui
paard op schoot 20.40 Televizier 20.55 Kroniek
21.1022.00 Onder de dertig.
DUITS progr.: 17.00—18.00 Filmprogr. 20.00
Journ. 20.15 Circusprogr.
FRANS-BEUG. progr.: 17.00—18.30 V. d. kind
20.00 Act. 20.40 Progr. v. Marcel Pagnol 21.10
Film 22.0 OHamlet, toneelstuk 22.30 Wereldnws.
VLAAMS—BELG. progr.: 17.00—18.00 V. d.
kind 1905 Int jeugdkron.
19.30 Nws. 19.50 Speelfilm. 21.25 Nws.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
vanmorgen de 23-jarige metselaar J. W.
S. vijfmaal eerder veroordeeld en de
33-jarige stoker W. P. met 19 von
nissen op zijn strafblad uit de hoofd
stad wegens een op 30 december jl. ge
pleegde roofoverval op de 47-jarige huis
schilder B. L. uit Beverwijk, veroordeeld
tot resp. één en twee jaar gevangenis
straf met aftrek. Beide straffen waren
één jaar lager dan waartoe de rechtbank
het tweetal in eerste instantie had ver
oordeeld en van welk vonnis de procu
reur-generaal bevestiging had geëist.
De huisschilder had de stoker in een
nachthuis te Amsterdam ontmoet en was
in de vroege ochtend samen met hem
naar een café nabij het Waterloopledn
gegaan. In beide gelegenheden had de
Beverwijke kwistig rondjes gegeven. In
het portiek van het Central theater had
den de mannen de huisschilder tegen de
grond geslagen.
De stoker had de laatste bankbiljetten
van 10 gulden, die de Beverwijker nog
bezat uit diens jas gepakt. De schilder
was overeind gekrabbeld en zo fortuin
lijk meteen een agent in de armen te
lopen, die de berovers aanhield.
De directie van de Zuiderzeewerken
heeft met ingang van zondag jl. het be
zoek aan de inpolderingswerken van
Oostelijk Felvoland en de brugbouw bij
Eiburg aan hen die geen speciale ver
gunning hebben geheel verboden. Tot nu
toe werd dit bezoek oogluikend toege
staan, maar de directie heeft zich door
verregaande baldadigheid van de Elbur-
ger jeugd, waarbij voor meer dan duizend
gulden schade werd aangericht aan
bouwwerken, genoodzaakt gezien streng
de hand te houden aan de bepalingen.
Bij het graven van een bouwput voor
een woning te Bergeijk, zijn arbeiders op
een stenen potje gestoten. Uit een eerste
onderzoek bleek, dat men terecht is ge
komen in een Frankisch rijen-grafveld.
Deze graven dateren uit de jaren 500700,
uit de tijd van de eerste kolonisatie van
de Franken.
In Nederland zijn slechts drie van der
gelijke vondsten bekend. Door het Rijks
bureau voor Oudheidkundig Bodemonder
zoek zal een nader onderzoek worden in
gesteld en zal het perceel verder worden
afgegraven.
De oppositie in de onlangs gestichte
onafhankelijke staat Ghana, de voorma
lige Goudkust, die deel uitmaakt van het
Britse Gemenebest, heeft bezwaren geuit
tegen het uitgeven in Ghana van munten
en postzegels met de beeltenis van de
minister-president, dr. Kwame Nkroemah.
Zij wil in de plaats daarvan de beeltenis
van koningin Elizabeth gebruikt zien, al
dus meldt de Londense Times".
De leider van de oppositie, dr. Bosia,
heeft op een door de premier in een Lon
dens blad gepubliceerd artikel geant
woord met een verklaring waarin uiting
wordt gegeven over bezorgdheid „omdat
de premier in zijn artikel de mening ver
kondigt, dat het volk van Ghana zo dom
is dat het niet begrijpen kan, dat het
onafhankelijk is, wanneer het niet de
beeltenis van dr. Nkroemah op munten
en postzegels ziet, niet zijn standbeeld in
een straat van Accra kan aanschouwen en
hem niet in het kasteel, de voormalige
gouveneurs-residentie,/ ziet wonen".
De oppositie, aldus de verklaring van
dr. Bosia, ziet in deze dingen een bevor
dering van de persoonsverheerlijking,
welke gemeen is aan dictatuur en com
munisme. Dit alles was niet de wens van
het volk. De oppositie tekent hiertegen
protest aan. „De democratieën in het
Gemenebest, aldus de verklaring, zullen
willen aannemen dat de oppositie gronden
heeft voor haar beschuldiging dat dr.
Nkroemah, wanneer hij de kans ertoe zou
krijgen, met zijn partijgangers een dicta
tuur in Ghana zou vestigen".
De Provinciale Staten van Gelderland
hebben gisteren tijdens hun zitting te
Arnhem het college van gedeputeerden
volledig gesauveerd in verband met het
financieel beleid ten aanzien van de bouw
van het Provinciehuis, dat uiteindelijk
10.800.000 heeft gekost.
Gedeputeerde IJsselmuiden wees erop,
dat het nageslacht zal hebben te zorgen
voor de verdere verfraaiing van het ge
bouw, alsmede voor de totstandkoming
van een toren. De hoge kosten werden
door de heer IJsselmuiden toegeschreven
aan de royale kans welke de bouwmees
ter is geboden.
Op voorstel van de heer C. H. Martens
(CHU) werd besloten de behandeling van
de door Ged. Staten uitgebrachte gasnota
aan te houden tot de najaarsvergadering
De heer J van Eek uit Doetinchem werd
als nieuw lid geïnstalleerd in de plaats
van de heer H. C. Arends (CHU) die uit
Gelderland is vertrokken.
_Zes maanden gevangenistraf, waarvan
vier maanden onvoorwaardelijk met af
trek van voorarrest en twee maanden
voorwaardelijk met een proeftijd van drie
jaren, eiste de officier van justitie bii
de Alkmaarse rechtbank, gisterochtend
tegen de 22-jarige losarbeider Frans van
W. te Alkmaar, die zich in de maanden
november '56 tot en met maart '57 met
nog enkele kornuiten had schuldig ge
maakt aan diefstal en vernieling.
In een groentezaak te Bergen had hij
wat appelen weggenomen en achterop de
bromfiets van zijn vriend gezeten, had
hij met deze vruchten en andere projec
tielen in een dozijn woningen te Bergen
de ruiten ingegooid. In Heiloo stalen zij
flessen melk en limonade, dronken die
leeg en gebruikten de flessen als projec
tielen.
Tegen zijn medeplichtige, de 21-jarige
monteur Frans van der M. uit Bergen,
die nog een blanco strafregister had eiste
de officier eveneens zes maanden, waar
van echter drie maanden voorwaardelijk
met aftrek. Beide knapen zaten reeds se
dert maart in voorarrest.
Uitspraak 9 juli.
Op 29 juni a.s. (4 uur) zal mgr. J. Bae-
ten, bisschop van Breda, de nieuwe missie
tentoonstelling „Amate-Breda 1957" ope
nen.
De Baronie zal na Maastricht de expo
sities dus tussen haar singels krijgen.
De Leeuwarder aannemers, georgani
seerd in de Nederlandse Aannemers, en
Patroonsbond en de Nederlandse Chris
telijke Aannemersbond, hebben in een
brief aan B. en W. hun verwondering uit
gesproken over het voorstel, dat de raad
vanavond te behandelen krijgt, namelijk
om de Verenigde Aannemersbedrijven
v.h. Zwolsman te Den Haag op te dragen
in Leeuwarden in vijf jaar duizend wo
ningen te bouwen.
De bonden wijzen er in de brief op.
dat de Leeuwarder aannemers verschei
dene malen voorstellen hebben gedaan
om tot een versnelde woningbouw te ko
men. Enkele leden hebben zelfs een plan
ingediend om duizend woningen in vijf
jaar te bouwen, tegen een zeer aanvaard
bare prijs. Het heeft echter de grootste
moeite gekost hierover slechts één keei
met B. en W. van gedachten te wisselen
Ook een andere combinatie heeft, aldus
de aannemers, een aanbod gedaan om
duizend woningen te bouwen, een feit
waaraan nauwelijks enige aandacht werd
besteed. Het huidige raadsvoorstel achten
de aannemers dan ook een discrimina
tie. „Het verwondert en grieft ons", aldus
de brief, „dat de Leeuwarder bedrijven
van het gemeentebestuur niet eens de
kans krijgen om dit project uit te voeren
of zelfs om er prijsopgave voor te doen"
Sinds het verschijnen van het jaarver
slag waarin reeds iets over de gang van
zaken in 1957 werd medegedeeld, is in de
toestand geen verandering gekomen. De
omzet handhaaft zich tot nog steeds op 't
peil van de overeenkomstige maanden van
1956, terwyl ook het totale resultaat wei
nig afwykt van de overeenkomstige perio
de van verleden jaar, aldus is medege
deeld op de vergadering van aandeelhou
ders van de My. Van Berkei's Patent,
welke werd voorgezeten door prof. O. A.
Ph. Weyer.
Door een der aandeelhouders werd op
gemerkt. dat de bedrijfswinst buiten Ne
derland in 1956 vijf maal zo groot was aks
in Nederland, zodat de buitenlandss be
langen het meeste gewicht in de schaal
leggen. Zal deze verhouding zich nog wij
zigen, zo vroeg hij zich af. De voorzitter
antwoordde hier op, dat Van Berkel ge
leidelijk een internationale onderneming
is geworden.
De directeur Ch. F. M. H. Rjjke voegde
hieraan nog toe, dat by een verdere ont
wikkeling van de Mij. de winst in het
huiteniand t.o.v. de winst in Nederland
steeds belangrijker zal worden.
De mogelijkheid om de activiteit uit te
breiden is immers in het buitenland gro
ter dan in Nederland, waar men eerder
bepaalde grenzen zal hebben bereikt. Hoe
De Franse Senaat heeft vannacht de
financiële voorstellen van de regering
Bourgès-Maunoury goedgekeurd. De stem
verhouding was 147 tegen 34. Men ver
wacht. dat de Nationale Vergadering van
daag haar definitieve fiat aan de rege
ringsvoorstellen zal geven.
De Financiële commissie van de Senaat
had aanzienlijke wijzigingen van de rege
ringsvoorstellen aanbevolen waardoor de
door de regering gevraagde nieuwe be
lastingen (150 miljard frank) met een der
de zouden zijn verminderd.
Na een pleidooi van premier Bourgès-
Maunoury, die wees op de ernst van de
financiële toestand en het gevaar van ver
traging als de regeringsvoorstellen na wij
ziging door de Senaat weer door de Na
tionale Vergadering besproken zouden
moeten worden, verwierp de Senaat de
voorstellen van zijn commissie.
De Assemblée van de Franse Unie heeft
zich gisteren met 100 tegen 45 stemmen
uitgesproken voor bekrachtiging van de
verdragen inzake de Europese Economi
sche Gemeenschap en de Euratom.
De Assemblée heeft slechts raadgevende
stem. De verdragen moeten nog door de
Franse Nationale Vergadering en de Raad
van de Republiek (Senaat) bekrachtigd
worden. De Assemblée van de Franse
Unie is het eerst geraadpleegd, omdat bij
de verdragen ook de overzeese gebieden
betrokken zijn.
De Assemblée heeft voorts aanbevolen,
dat voorrang dient te worden gegeven aan
de economische en sociale ontwikkeling
van de overzeese gebieden en dat deze ge
bieden in de samenstelling van de Euro-
markt en de Euratom vertegenwoordigd
dienen te zijn.
In 1956 hebben zowel de waarde als de
omvang van de internationale handel op
nieuw een recordniveau bereikt. In de
eerste helft van dat jaar had de export
in de wereld een waarde van meer dan
90 miljard op jaarbasis en in de tweede
helft van 1956 werd ongeëvenaarde waar
de van 95 miljard op jaarbasis bereikt.
Voor het gehele jaar was de waarde van
de internationale handel 11 procent gro
ter dan in 1955, aldus een rapport van de
Organisatie voor de Algemene Overeen
komst voor Tarieven cn Handel (G.A.T.T.)
De omvang van de wereldhandel nam
in 1956 met 9,5 pet. toe. Evenals in het
voorafgaande jaar was in 1955 de toene
ming van de omvang van de wereldhan
del bijna gelijk aan de toeneming van de
omvang der industriële produktie in de
wereld 9,6 pet. en 10,5 pet. in 1956
was de groei van de handel ruim twee
maal zo groot als de omvang van de toe
neming der industriële produktie 9,5
pet. en 4,6 pet. Het betrekkelijk langzame
tempo van de toeneming der industriële
produktie in 1956 was in belangrijke mate
het gevolg van de matige toeneming in
Noord-Amerika, welk gebied een veel
groter deel van de industriële produktie
der wereld voor zijn rekening neemt dan
van de internationale handel.
Volgens het rapport is het onwaarschijn
lijk, dat de omvang van de wereldhandel
zal blyven toenemen in het tempo, dat in
1955 cn 1956 werd bereikt, indien de in
dustriële produktie in de wereld in een
veel langzamer tempo zou blyven toene
men. in het bijzonder buiten Noord-
Amerika. De toekomstige ontwikkeling
van de handel hangt dus voor een groot
deel af van de verdere groei van de eco
nomische bedrijvigheid in West-Europa
Het aandeel, dat de handel tussen in
dustrielanden had in de wereldexport
nam toe van 36,6 pet. in 1955 tot 40,3 pet.
In 1956. het aandeel daarin van de handel
tussen industrielanden en niet-industriële
landen verminderde van 50,3 pet. tot 49,2
pet. en dat van de handel tussen de niet-
industriële landen nam af van 11,1 pet.
tot 10,5 pet.
delig saldo was van 2,8 miljard en een
vrijwel in evenwicht zijnde handels
balans in 1954 en 1955. Mocht deze ont
wikkeling op dezelfde wijze voortgaan als
in de laatste jaren, dan zou het invoer-
saldo uiteindelijk zulke afmetingen krij
gen, dat er een ernstige druk zou ont
staan op de middelen, die voor de finan
ciering ervan beschikbaar zijn.
Vóór de oorlog was ongeveer 58 a 59
pet. van de waarde der primaire produk-
ten, welke in industriegebieden werden
ingevoerd, afkomstig uit de niet-indus
triële gebieden. Deze verhouding was in
1952 en 1953 ongeveer dezelfde als vóór
de oorlog. Sedert 1953 echter, en in hei
bijzonder in 1956, is het aandeel van de
niet-industriële gebieden in de totale
leveranties van primaire produkten aan
industrielanden afgenomen. Verleden jaar
bedroeg het ongeveer 56 pet.
Uit het rapport blijkt, dat een groot deel
van de vermindering sedert 1938 van het
aandeel in de wercldexport. dat gaat uit
de niet-industriële landen naar industrie
gebieden, veroorzaakt werd door de acht
.,half-geïndustrialiseerde" landen Ar
gentinië, Brazilië, Mexico, Australië, In
dia, de Unie van Zuid-Afrika, Finland en
Joego-Slavië. De "export van die landen
naar de industriële wereld verminderde
tussen 1938 en 1956 van 6,6 pet. tot 6,8 pet.
van de wereldexport. Daarentegen hield
de export van de overige niet-industriële
wereld naar de industriële bestemmingen
gelijke tred met de mate van toeneming
van de wereldhandel in zyn geheel.
Het rapport komt tot de gevolgtrek
king, dat het feit, dat de „half-geïndus-
trialiseerde landen" hun aandeel in de
wereldhandel niet konden handhaven, in
het bijzonder voor wat betreft hun ex
port naar industriële bestemmingen, het
gevolg is van de omstandigheid, dat hun
produktie van de voornaamste primaire
exportgebieden niet voldoende was om
in de binnenlandse behoeften te voorzien
en tegelijkertijd een voldoende omvang
van het exportaanbod te handhaven. Er
kan volgens het rapport geen twijfel aan
bestaan, of, gezien de beperkte investe
ringshulpbronnen, houdt deze trage groei
van de primaire produktie nauw verband
met de snelle groei van de industriële
bedrijvigheid in die landen.
1956 was het eerste jaar, waarin de
handel van de niet-industriële gebieden
een groot nadelig saldo had (d.w.z. een
overschot van de invoer op de uitvoer).
Dit nadelige saldo beliep in 1956 ongeveer
1,2 miljard, terwijl er in 1950 een voor-
(Advertentle)
Bij pijnen, griep o( „landerig" gevoel doet
een enkel tablet werkelijk wonderenI
Er ZIJN MENSEN, die menen, dat
Yalta indertijd te duur gekocht werd.
Stalin zou het toen volgens hen van
Roosevelt en Churchill gewonnen hebben.
Deze mensen wonen uiteraard buiten de
Sovjet Unie. Maar heden ten dage zijn
er in de Sovjet Unie velen, die vinden,
dat Yalta te duur is. En wel als herstel
lingsoord.
Maria Kovrigina, de minister voor volks
gezondheid in het arbeidersparadijs, be
klaagde zich er in de Hoge Sovjet over,
dat de gemiddelde arbeider de hoge vsr-
pleeggelden niet kan betalen, welke in de
sanatoria van Yalta gevraagd worden.
Wie mocht menen, dat in een communis
tische staat iedereen wanneer hij ziek is
gratis verpleegd wordt, als 'n staatskind
dat vertroeteld wordt, vergist zich. In
derdaad, er zijn vakbonden, die arbei
ders, als zij bijzondere prestaties ver
richt hebben, d.w.z., wanneer ze onder
het een of ander opjaagsysteem een
maximum aan produktiviteit hebben be
reikt. voor hun herstel gratis naar Yalta
sturen. Maar het merendeel der arbei
ders in de Sovjet-Unie wordt gevormd
door gewone mensen, voor wie toppresta
ties niet zijn weggelegd.
Ze worden natuurlijk ook wel eens ziek.
Er zijn bovendien heel wat lijders aan
tuberculose in de communistische heil
staat. Allen moeten ze, wanneer ze er in
slagen, toestemming te verkrijgen, om
naar de Krim en in het bijzonder naar
Yalta te gaan, op hoge kosten rekenen.
De Krim is de Rivièra van Rusland.
Er is strand, er zijn bossen, er liggen
lieflijke meren. Het schiereiland is be
zaaid met voormalige paleizen en villa's.
Men heeft ze tot ziekenhuizen, sana
toria en rusthuizen ingericht.
de verhouding van de winstbestanddelen
zal worden is moeilijk te voorspellen. Hij
zag echter geen aanleiding te veronder
stellen, dat de harmonische groei van de
bedrijven zal worden verstoord.
Het bestuur was niet genegen te ver
klaren in welk land of zelfs maar in welk
continent het zwaartepunt van de onder
neming ligt. Gezegd werd sléchts, dat het
westelijke halfrond (de grote markten 1°
N. en Z.-Amerika) van bijzonder groot
belang werd geacht.
Anderzijds acht men Europa of
Afrika niet minder belangrijk. Steeds
wordt naar een zo gunstig mogelijke sprei
ding gestreefd. Over de economische ont
wikkeling in de landen waar men vesti
gingen heeft maakt men zich momenteel
niet ongerust.
Een andere aandeelhouder wer eroP<
dat de uitkeringen van de dochtermaat
schappijen aan de moedermij. in 1956
ad 1.6 miljoen dubbel zo groot waren
als in 1955. Is dit toeval of zit hier een
aanwijzing voor de toekomst in?
De heer Rijke antwoordde hierop, dat
tal van factoren op het uitkeringscijfer
van invloed zijn geweest. Hij geloofde
echter, dat aandeelhouders het niet
vreemd zouden vinden, dat het bestuur,
indien de winst in Nederland wat ge
daald is, geneigd zou zijn meer uit an
dere reservoirs te putten. Anderzijds
worden de dividenden uitgekeerd door
min_ of meer autonome ondernemingen,
die ieder een eigen dividendpolitiek vol
gen. Een andere factor die de uitkerin
gen bepalen zijn de reserveringen, welke
bij de dochtermijen worden gedaan. Men
wil immers de dochters sterk maken om
mogelijke tegenslagen op te vangen. De
resultaten van een en ander is het in
het verslag genoemde cijfer van 1.®
miljoen geweest.
Wat de toekomstige uitkeringen van
de dochters betreft, ach te hij het moei
lijk voorspellingen te doen. Wel zeide
hij, dat hij op een gunstige gang van za
ken hoopt. Hierbij mag in aanmerking
worden genomen, dat sommige dochters
nog aan het begin van hun ontwikke
ling staan en in de toekomst flinke di-
videndbetaalster kunnen worden. Voor
het nieuwe Duitse bedrijf twijfelt men
hieraan eigenlijk niet.
Op een vraag of de converteerbare
obligaties thans in een snel tempo wor
den geconverteerd, werd geantwoord,
dat dit niet het geval is. Als de con
versie geheel tot stand zal zijn geko
men, hoopt men ook over het vergrote
kapitaal in dezelfde dividendlijn te kun
nen blijven als voorheen. Op een be
paald percentage wilde het bestuur zich
echter niet vastleggen.
De jaarstukken werden met algemene
stemmen goedgekeurd.
De rechtbank te Amsterdam heeft gis
termorgen de 32-jarige oneervol uit de
belastingdienst ontslagen J. v. d. W. over
eenkomstig de eis tot één jaar, waarvan
i zes maanden voorwaardelijk en zijn
I vrouw, de 39-jarige gedetineerde werkster
A. v. d. W.—K. tot één jaar met aftrek
veroordeeld, elk terzake van het mede-
plegen van oplichting meermalen gepleegd
Het echtpaar had in oktober jl. per
advertentie z.g. vrijkomende woonruimte
aangeboden, die het nb. zelf bewoont
en ook niet van plan was te verlaten.
Met drie der vele verloofde paren, die
reflecteerden, werd een contract afge
sloten en zij betaalden een jaar huur ad
600 gulden, of een deel daarvan, vooruit,
Van het betrekken der kamers kwam
uiteraard nooit iets. Het geld gebruikte
het echtpaar ter aflossing van hun schul
den, die totaal 6000 gulden bedroegen.
Yalta, waar indertijd de beroemde over- i r
cenkomst gesloten werd, ligt aan de zuid- Uziri-niirili ui-i/lol Ui miTira
kust van de Krim en boogt op veel zon- III ILLlVL
neschijn. Hier komen velen hun vakantfe
doorbrengen of van een rustkuur genie
ten.
Een der grootste en mooiste sanatoria
is Livadia, eens het paleis van de tsaar.
Hier werd in 1945 de conferentie tussen
Stalin, Roosevelt en Churchill gehouden,
in de grote Witte Zaal.
Deze dient nu tot eetzaal voor de ver
pleegden en de gasten van het sanato
rium. Niets herinnert er aan het histo
rische gebeuren, hetwelk er plaats vond.
Livadia heeft twee bijgebouwen en kan
in totaal 700 verpleegden bergen.
Tegenwoordig staat het evenals alle an
dere sanatoria onder toezicht van het
ministerie voor de volksgezondheid. Dit
controleert de uitzendingen van arbei
ders, welke door de vakbonden georga
niseerd worden.
Er ig voor de verpleegden van de sana
toria van Yalta een standaardkuur vast
gesteld, welke vierentwintig dagen duurt
en 1600 roebel kost. Nu verdient de ge
middelde, geschoolde arbeider in de Sovjet
Unie 1000 roebel per maand. Het valt hem
niet mee, 1600 roebel opzij te leggen,
vooral wanneer hij een poos van een ziek
teuitkering heeft moeten leven.
Al is de Krim groot, al zijn er vele
sanatoria, de Sovjet Unie is nog veel gro
ter en men komt er dus altijd bedden
tekort, ondanks de hoge verplegings-
kosten.
1600 roebel is ongeveer 1500 gulden. Voor
vierentwintig dagen is dat een indruk
wekkend bedrag, al is de medische be
handeling er bij inbegrepen. Yalta dit
ter completering van ons overzichtje
heeft ook modderbaden en verschillen
de sanatoria specialiseren zich in de be
handeling van zenuwzieken.
Gironummer Ned. Rode Kruit
Den Haag 777
Gironummer r.-k. Huisves
tingscomité, Den Bosch 34348.
Gironummer Nationaal Comité
Hulp aan Hongaarse Volk
Amsterdam: 999
Minder moeilijkheden op
deviezengebied
Een nieuwe algemene- vergunning
van de Nederlandsche Bank inzake de
termijnhandel in ruwe lijnolie te Rot
terdam beoogt de mogelijkheid te ope
nen ook lijnolie van Nederlandse oor
sprong in transito op de termijnmarkt
te leveren. Voorts werd de mogelijk
heid tot het stellen van zekerheid door
niet-ingezetenen uitgebreid naar aan
leiding van de inmiddels ingestelde
transferabele guldenszone. Beoogd
wordt zo min mogelijk beperkingen op
deviezengebied aan de termijnmarkt in
ruwe lijnolie in de weg te leggen, met
name indien niet-ingezetenen van deze
markt gebruik wensen te maken. Er >s
van uitgegaan, dat slechts ongewenste
deviezenomzetten moeten worden ver
hinderd.
32).
XIX.
Gouden dromen
De magische krachten begonnen hun
werk. De wraakgedachten waren uit al
ler hoofd verdwenen. Verdreven door de
veel belangrijker vooruitzichten op de mo
gelijkheid, tot vergelijk en verzoening te
geraken.
Een mijn, die zo ongelooflijk rijk
was, als de Spaanse veroveraars haddén
beweerd. Misschien wel de mijn, de bron
van de fabelachtige rijkdommen der oude
Inca's. Als dat mogelijk was.
Hier ergens in die kale bergen! Een
kracht, die een blanke wereld tot krank
zinnigheid kon drijven! Docker verbrak
het eerst de drukkende stilte.
Kom, laten we meteen beginnen.
Hoe komen we hier naar boven?
Aan het lagere gedeelte der kloof.
Daar is een minder steile plek, waar we
naar de oude weg der Inca's omhoog
kunnen klauteren.
Mooi zo. Laten we dan gauw gaan.
Ze keken allen de kloof door en sche
nen te wachten, tot een hunner het te
ken tot vertrek zou geven. Doch Templar
dacht onwillekeurig aan het zo moei
zaam voltooide werk.
Iemand zal toch hier moeten blij
ven om op ons werk te passen, zei hij,
want we kunnen het er niet op wagen,
dat alles vernield wordt. En., we moe
ten toch eerst iets., voor Marty doen.
Docker keerde zich met een snauw naar
hem toe.
Stumper dat je bent! Ben je nou
helemaal je verstand kwijt? We moeten
die kerel eerst hebben. Als we daarmee
klaar zijn, kunnen we hier de boel in
orde maken.
De anderen waren het met hem eens.
Ze hadden een nieuwe drijfveer gekregen.
Templar voelde zich door de aanmatigen
de toon van Docker gekrenkt, doch zei
niets en zocht naar enige oplossing.
Docker begreep al spoedig, dat de meer
derheid op zijn hand was.
Als je een bewaker wilt hebben, nou,
doe het dan zelf. Wij willen geen van allen
het risico nemen die mijn te verliezen
ter wille van de rommel, die volgens jou
in dat meer moet liggen. We moeten
voor ons zelf zorgen. Wat zouden wij uit
dat meer krijgen? Net genoeg om kippen
voer voor de kopen! Meer dan de helft
is immers voor de oude Kling! Als we
die mijn op eigen houtje vinden, dan heb
ben we immers recht op een vierde deel?
Daar heb je gelijk in! stemden de
anderen met hem ln.
Noch Templar, noch een der anderen
bevond zich in een toestand om rustig
over het billijke van de zaak te kunnen
nadenken. De toverkracht van goud bij
tonnen werkte koortsachtig in hun bloed
en hersens. In rustiger stemming zou
Templar vermoedelijk tevreden zijn ge
weest met een vijfde deel voor hun geld
schieter op te vorderen Nu ging hij de
maat te buiten.
O! Dus jullie schurken denkt er zó
over? Je oom er buiten laten en bedriegen.
Wat voor verschil maakt het waar we
het goud vinden? Hij heeft het geld voor
deze onderneming verschaft en krijgt dus
zeker de helft van al wat we vinden.
Een luid geschreeuw was het antwoord
op die bewering.
Wat? Meer dan de helft van onze
mijn? Waar hij nooit van gehoord heeft?
Nooit, zolang ik leef!
Neen. ik vind ook..!
Geen denken aan!
Docker bracht zijn gezicht met vooruit
gestoken kin vlak bii dat van Templar.
Strijdlust om het bezit van het goud
sprak uil al zijn trekken.
Hoor eens, jongens, dat moet nu
maar me;een uitgemaakt worden. Luis
tert! Ik voor mij geef de helft van mijn
deel aan niemand af. Begrepen? Ik krijg
een kwart van al. wat we uit de mijn
halen. Als jullie cadeautjes wilt geven
aan je ooms en nichtjes, ga je gang.
Maar ik behoud mijn vierde deel. Wat
zullen we nou doen?
De twee anderen vielen hem lulde bij
Ondanks de openlijk verkondigde zelf
zuchtigheid van de sprekers, waren ze be
reid hem te beschouwen als de voorvech
ter van hun eigen belang.
De uitdagend vooruitgestoken kin was
meer dan Templar verdragen kon. Hij gaf
er een stomp tegen. Niet zo hard, als hij
eigenlijk bedoeld had. Hij had nooit ge
leerd hard toe te slaan, want dat kost
oefening. Bovendien gleed zijn voet in
het losse grint weg en dat benam veel
kracht aan zijn stomp.
Het duurde niet lang, of ze rolden in
een moorddadige omarming over de
grond. Ze vochten als wilden. Ze hijgden
en steunden in hun pogingen om een arm
of been vrij te krijgen voor een slag of een
trap. Als vechtende katten rolden ze langs
de helling omlaag tot ze terecht kwamen
in het ijskoude water van het afvoerka
naal. Dat bekoelde zelfs de heftigste
vechtlust. En daarmede kwam een einde
aan de twist. Beiden waren door de val
zo overstuur, dat ze blij waren met een
ogenblik rust. Zodat, toen Kling en Björg-
son hen overeind geholpen hadden en, wei
wat laat als vredestichters optraden, ze
zich geen van beiden zo aan de winnen
de hand voelden, dat ze er op gesteld
waren, tot het bittere einde door te vech
ten.
Het was allemaal erg onbevredigend.
Het enige wat ze ermee bereikt hadden,
was, dat ze nu hun onverwachte bezoek
aan de wonderdokter tot de volgende dag
moesten uitstellen. Want het was een lan
ge omweg om er te komen en ze hadden
veel tijd verloren. Bovendien moesten de
tegenstanders noodzakelijk andere kleren
aantrekken en zich verwarmen om in die
kou geen gevaarlijke longontsteking op te
lopen.
Doch overigens was er niets beslist. Doc
ker was ontevreden, dat hij in het kamp
geen baas kon spelen. En Templar had
zijn eigen gezag niet bevestigd. Beiden
bleven ontevreden en geen van beiden
had de steun van de twee anderen. De
magische krachten, door de oude tove
naar in werking gezet, deden vast en zeker
hun invloed gelden.
Templar kon het enigszins begrij
pen, omdat hij meer kampen van goud
zoekers had meegemaakt. Hij grinnikte
zuur en wreef zich met een ruwe hand
doek droog.
Jongens, we zijn toch een troep stom
me idioten. Kibbelen over de verdeling
van een mijn, die we nog niet hebben.
Misschien weet de ouwe kerel helemaal
niets.
Doch de anderen wilden hun schitteren
de droom niet zo gauw opgeven. Hij moet
het weten; waarom zou hij anders dat
stuk erts omlaag gegooid hebben? Ze be
weren immers, dat die oude wonderdok
ters allerlei geheimen bezitten? En hij had
het niet op Marty gemunt, anders had hij
wel een gewoon stuk steen kunnen nemen.
Ik wed, dat hij het wel weet en dat
hij graag zou zien, dat wij naar boven
kwamen.
Misschien ligt daar wel ergens een
valstrik; maar dat zou ik dan toch ver
draaid graag eens zien.
(Woidt vervolgd
De N. V. Vereenigde Hollandsche SigS"
ren Fabrieken te 's-Gravenhage heef'
over 1956 een saldo verlies geleden van
f331 (v. j. winst 222.586). Dit wordt af
geboekt van het winstsaldo A. P.. waar
na 6027 op nieuwe rekening overgaat.
De gang van zaken is niet gunstig ge'
weest, met name zijn de resultaten in
het tweede halfjaar ver ten achter geble
ven bij die van het eerste. Vooral
resultaten van de sigarenfabrieken waren
zeer onbevredigend door de bijzonder
scherpe concurrentie op de verkoop-
markt. Van de in 1954 gedane reservering
voor aanspraken op de tabaksprodukten-
maatschappij Is, na schikking, een bedrag
van 66.967 vrijgekomen. De resultaten
van het concern in de eerste maanden
van 1957 vertonen nog steeds geen gunstig
beeld, hoewel geen verdere achteruitga»-'
geconstateerd kan worden, aldus h®
verslag.
Met het K.L.M.-toestel uit Indones1®
arriveerde gisteravond op Schiphol
heer Sudiro, burgemeester van Djakar'a'
De heer Sudiro is sedert ruim drie j»a
burgemeester van de hoofdstad van Indo
nesië; voordien was hij gouverneur va»
Celebes. Hij is vergezeld van zijn ecv.'
genote en verder van vier gemeenteraad»'
leden. Tot vrijdag blijft het gezelschap
in Nederland. r
Op Schiphol werden aan burgemeesf®,
Sudiro de laatste resultaten overhandig"
van de gemeenteraadsverkiezingen va
Djakarta. Hij toonde zich niet verbaas
over de voorlopige uitslagen, integendee
de heer Sudiro. die zelf lid van de
en tevens voorzitter van de gemeentera-
is, sprak als zijn oordeel uit, dat
tendens, welke deze verkiezingen te z'
hebben gegeven, door hem werd v
wacht.
ter
