GROOT-BRITT ANNIE en zijn
en in het Oosten
Weer een nieuw conflict, nu in
sultanaat Oman
belang»
Het westen en overig Nederland
Engelman als boeteprediker
Lagerhuis debatteert over
ontwapeningsvraagstuk
Mgr. Paul Y.
bisschop van Osaka
Maastrichtse z
Picasso's ceramiek
in Boymans
Sacha Guitry in
Parijs overleden
Labour wil Russen zonder verdere
voorwaarden tegemoet komen
Rhenense rubber
fabriek brandde uit
Brabant wil stem in het kapittel
Suggestie voor
Brabantse universiteit
Bestuur Werkverband
Katholiek Amateur"
toneel
Godsdienstonderricht
op Poolse scholen
federatie in N.-Afrika
Bevan bang voor Duitse machtspositie
^aniuin op Groenland
Oude man wilde zicli
vergiftigen
Schorsing van de inves
teringsaftrek
Muziekweek
te Horst (L.)
VR
WOENSDAG 24 JULT 1937
Olie en nationalisme
Schade anderhalf miljoen
PAGINA 5
Geen antithese
WAARSCHUWING VAN
KARDINAAL WYSZYNSKI
Plan van Mendès-France:
|j
Repliek van Duncan Sandys
Huisgenoot als proefkonijn
gebruikt
MGR. ALFRINK NAAR ROME
Als 't vuur hoog opschiet
in de keel
Minister wil geen uitzonderingen
PAX ROMANA VERGADERT
TE SAN SALVADOR
DR. WIN. ROUKENS
ER MOGE nog veel duister zijn om
trent datgene wat zich op het ogen
blik in het obscure sultanaat Oman
aan de Perzische Golf afspeelt, maar
heel zeker is, dat hier wel eens het be-
gIn zou kunnen liggen van grote moei
lijkheden. Opnieuw is het Groot-Brit-
annië' dat zich hier geconfronteerd ziet
niet een rechtstreekse aanval op wat
et als zijn vitale belangen beschouwt.
e opstand van de door Saoedi-Arabië
gesteunde Imam (geestelijk leider) van
Talib bin Ali, kan men moei
lik anders zien dan als een revolte
legen de Britse invloed in het zuidelijke
eel van het Arabische schiereiland. De
sultan (wereldlijk heerser) van Muskate
en Oman, Said bin Taimur, is weliswaar
een onafhankelijke vorst Oman is,
anders dan Trucial Oman, géén Brits
Protectoraat maar zijn land is sinds
150 jaar nauw met Groot-Brittannië
verbonden. De Iraq Petroleum Com-
Pany, een maatschappij, waarvan het
kapitaal grotendeels in Britse handen is,
exploiteert de naar hèt schijnt fabel
achtige olierijkdommen in dit gebied'
de adviseurs van de sultan zijn Britten
eu, last not least, het leger van de sul-
n voor zover dat op dit moment
u°g bestaat wordt geleid door
■britse officieren.
Imam revolteert tegen de sultan
ln naam van het Arabische nationalis
me^ Sinds een aantal maanden heeft
'adio Cairo het terrein voorbereid
,T>et een stortvloed van opruiende
anti-Britse propaganda. Maar het is
oedi-Arabië, dat aan de opstandige
imam de materiële middelen ver-
Schaft heeft om de opstand uit te
voeren. Dit feit is markant genoeg
ivanneer men denkt aan de wrijving,
me er de laatste maanden, onmis
kenbaar te constateren viel tussen
Egypte en Saoedi-Arabië.
Er is overigens wel alle reden om
z'-eh af te vragen of het wel zozeer
de idealen van het Arabische natio
nalisme zijn als wel de olierijkdom
men van het sultanaat Oman (en,
verder weg, van de sjeikdommen van
it'ucial Oman), die Saoed ertoe ge
bracht hebben de zaak van de Imam te
steunen. Het laatste is wel het meest
Waarschijnlijke. Maar nu koning Sa
oed partij is in het geschil, dreigen
tegelijkertijd de V.S. op alleronaan
genaamste wijze gecompromitteerd te
Worden. Sinds de „Eisenhower-doctri
ne" geformuleerd werd, hebben de V.S.
gepoogd om vooral via Saoedi-Arabië
hun Midden-Oosten-politiek te lan
ceren. Zij hebben daarmede succes ge
boekt, voorzover zij erin slaagden op
deze manier Egypte en Syrië van de
rest van de Arabische Liga te isole
ren.
Doch het is nauwelijks te verwon
deren als thans in Groot-Brittannië
weer oude verdenkingen tegen de
Amerikaanse bedoelingen in het Mid
den-Oosten wakker worden. Ten slotte-
is het een alom bekend feit, dat de
relaties tussen koning Saoed en de
machtige Amerikaanse Aramco-olie-
maatschappij uitermate intiem zijn.
Voor velen moet het we] erg verlei
delijk zijn om de conclusie te trekken,
dat heel deze aangelegenheid een
olie-oorlog van de Amerikaanse maat
schappij tegen haar Britse concurrent is
De Amerikaanse regering bevindt
zich wel in een bijzonder onaangenaam
parket, nu blijkt, dat koning Saqed
niet geschroomd heeft om Amerikaan
se wapens, die hij voor geheel andere
doeleinden in het kader van de Eisen
hower-doctrine ontvangen heeft, over
te dragen aan de opstandige Imam.
In ditzelfde verband js het, tussen
haakjes, interessant in de Observer te
lezen, dat het leger van de sultan van
Oman indirect zou worden gesubsi
dieerd door de Iraq Petroleum Com
pany.
Maar wat van dit' alles moge zijn,
men kan moeilijk enig bezwaar in
brengen tegen de beslissing van de
Britse regering om de sultan te hulp
te komen. Natuurlijk zal Groot-Brit
tannië, wanneer het tot actie over
gaat, zich strikt moeten beperken tot
zeer nauw omschreven doeleinden.
Dit laatste schijnt inderdaad de be
doeling van de Britse regering te zijn.
Juist omdat de sultan de hulp ver
zocht heeft op grond van het vriend
schapsverdrag, was er voor de Britse
regering geen reden om die hulp te
weigeren. De Amerikanen deden trou
wens hetzelfde in Jordanië toen niet
lang geleden koning Hoessein be
dreigd werd. Als er hier in Oman met
recht van „buitenlandse inmenging"
gesproken kan worden dan is het
S oedi-Arabië, dat zich daaraan schul
dig gemaakt heeft.
De Eisenhower-doctrine krijgt intus
sen door heel deze geschiedenis een ge
duchte tegenslag te incasseren. De V.S
zullen moeten schipperen wat zij kun
nen om èn de vriendschap van de Brit
ten èn die van koning Saoed te sparen
Dat zal wel een bijzonder moeilijke op
gave blijken te zijn.
Gistermorgen is te Rhencn in de fabriek
van de „Recticel Rubber Company" een
brand uitgebroken, welke in korte t(jd
?"L ..e,en omvang aannam, dat het gehele
bedrijf met inventaris verloren ging.
De brand was ontstaan in het magazijn.
Aangezien hier voornamelijk rubberarti-
?n ,aanwezig waren, kon het vuur zich
snel uitbreiden. Het duurde dan ook ruim I Brabant hebben vertegenwoordigers van
een uur. voordat de spuitgasten van de verschillende fracties gereageerd op het-
?ne.I?.se brandweer, geassisteerd door de geen de commissaris der Koningin, prof
vrijwillige brandweer uit de buurtschap
Achterberg, het vuur hadden ingesloten.
Met man en macht moest men een naast
de fabriek gelegen woning, waarvan het
iT r,eeds bad vlamgevat, terwijl op ver
scheidene plaatsen de verflaag was ge
schroeid en ruiten waren gesprongen,
nathouden. Zowel deze woning als het
kantoor van de firma konden behouden
blijven.
De schade schat men op anderhalf mil
joen gulden. Het 'bedrijf was verzekerd.
In de gisteren voortgezette zomerzitting
van de Provinciale Staten van Noord
Een opmerkelijke spreker die de Maas-
tricnl.se- zomeracademiciens te zien kre
gen. was prof Jan Engelman, die maan
dagavond een referaat hield over de he
dendaagse schilderkunst in Öe Benelux-
landen. Nu was het al gauw duidelijk,
dat Engelsman hierover niet zo heel veel
goeds te zeggen had. Men kon dat eigen
lijk vooraf a] wel weten, want hij heeft
er nooit een geheim van gemaakt, wat
hij denkt over de na-oorlogse non-figura
tieven, over bun beschermers, over de
kopers van hun doeken.
De voordracht werd ingeleid door een
lyrische lofzang op de Beigische-19de-
eeuwer Henri de Braekeleer. die tenmin
ste had .een paar ogen voor kleur en
licht en een vaardige hand". Deze schil
der van innige en tere tafere'en is in
1888 gestorven Een opvolger die het ge
mis aan zijn werk kon goedmaken, is
er niet geweest „Waar zijn de Braeke-
leers van vandaag?" vroeg Engelman
zich af. ,,Zijr, zij ten prooi gevallen aan
een nieuw lawaaierig academisme?"
Scherp veroordeelde deze inleider de
Ieders van het culturele leven in onze
tijd: de museumdirecties de publicisten,
de directeuren van diensten voor schone
kunsten, de verzamelaars. Zij hebben een
politiek epel gecreëerd, dat zij wensen
te spelen niet wie zij uitkiezen. Zij zijn
geen toeschouwers meer, maar stuwers,
propagandist,t-n Wat zij zien, is waardevol.
Wat zij niet zien, heeft geen reden van
bestaan. Zij dringen hun oordeel op aan
de jongere generatie. Onafhankelijke kun
stenaars, ze'.fs onafhankelijke critici wor
den zeldzaam.
De kunst die zij protegeren, de ad ab-
surdum doorgevoerde geometrie, heeft
geen enxei contact meer niet de mense
lijke gevoelswereld. „Kan de geometrie
utP0®-, VPrder dan Mondriaan?" ver-
zucntte Engelman. haast vertwijfeld. En
hij citeerde daarop uitvoerig de kunst
redacteur van de N.R.C., die onlangs een
correspondentie uit Parijs liet afdrukken
en daarin constateerde dat het abstrac
te schilderij daar ontaard is tot een sou
venir. de moderne kitsch.
vof»elvlucht daarna de hedendaagse
schilderkunst overziend, signaleerde hij.
?-tlld der grote portrettisten Slui
ters, Opsoome, voorbij is, evenals die
van. m..'r<Prpssionisten Permeke. De
smet, Ti.jtgat, Jonas, Van Rees en de
magische realisten. Wat overblijft is Appel
een groot colorist. maar „wat hij schil
dert ïs.van wilden en van kinderen. Geen
apocalyps,^ maar chaos".
„Men zaï opnieuw moeten beginnen", zo
besloot Eng^Jman zijn boete-predikatie,
want autonome kunst is een fictie.
bestuur van het Werkverband Ka-
.„crÜlo mateurtoneel is voor de periode
1957/58 samengesteld als volgt: mr. dr. Th.
E. van Schaik, voorzitter (herkozen): Frits
Bloemkolk, secretaris; B. J. M. Maessen,
penningmeester (herkozen). Voorts Th!
Loerakker, drs. L. Lockefeer, J. Buyvoets
mr. E Meyer, G. v. d. Poel (pr.), geeste
lijk adviseur.
dr. J de Quay, in zyn openingsrede van
deze zitting heeft gezegd over de proble
matiek van de verhouding tussen het
westen en overig Nederland. Met name
kwam men terug op wat over deze ma
terie door de directeur van de rijksdienst
voor het Nationale Plan, ir.. Vink, te
berde is gebracht.
De heer Alberts (K.V.P.) betoogde, dat
een nationaal plan, dat geen plaats biedt
aan de Brabantse belangen, geen nationaal
plan is. Hij meende overigens, dat ïr. Vink
zich wel erg simpel van de zaak heeft af
gemaakt. Hij vroeg de commissaris de
regering ervan te overtuigen, dat het een
Brabants recht is, in deze zaken een stem
in het kapittel te hebben. Ook wees hij
er nog op, dat ir. Vink in zijn rede te
Tilburg zelf heeft erkend, dat het zwaar
tepunt van Nederland naar het zuiden
verschuift.
Ten aanzien van de Bergen op Zoomse
havenplannen maakte spr. zich zorgen
met betrekking tot de financiering, die
voor de gemeente een grote last betekent
en over de nodige grenswijzigingen, die
wellicht nog zeer lang kunnen uitblijven.
Hij meende, dat dit laatste probleem door
de oprichting van een havenschap zou
kunnen worden ondervangen. Ook vroeg
hij de bijzondere aandacht van het pro
vinciaal bestuur voor de doorvoering van
de plannen voor de landverbindingen
De heer Willems (P.v.d.A.) meende, dat
men door hetgeen ir. Vink beweerd heeft
toch zeker niet in een alarmstemming be
hoeft te raken. Noch Nederland, noch
Brabant hebben behoefte aan een anti
these. Met betrekking tot de tegenstellin
gen op de arbeidsmarkten van West-
Brabant en Zuid-Holland meende hij. dat
deze eerst zullen kunnen worden opge
lost. zodra de overspanning van de ar
beidsmarkt wat is geluwd.
De heer Willems vroeg zich verder af,
of het geen tjjd wordt om, na de Bra
bantse Technische Hogeschool, ook eens
aan een Brabantse universiteit te gaan
denken en vroeg de aandacht van Gcd.
Staten voor de verdere ontwikkeling van
het onderwjj's.
Hij meende dat het overleg over de
Westbrabantse plannen wat eenzijdig was
geweest en vroeg de instelling 'van een
commissie van advies voor de verschil
lende facetten van het Deltaplan, welke
geregeld door Ged. Staten kan worden
geraadpleegd.
Nadat enkele andere sprekers nog ver
scheidene detailpunten hadden belicht
verklaarde prof. De Quay in zijn ant
woord, dat hij zich eigenlijk tussen de
beide bovengenoemde sprekers in ziet ge
plaatst. Met nadruk wilde hij verklaren
dat Ged. Staten zeker geen behoefte heb
ben aan een antithese. Wat de verdere
activiteiten van de provincie in deze ma
terie betreft kon hij meedelen, dat aan
de Provinciale Planologische dienst, het
Economisch Technologisch Instituut en
andere instanties is gevraagd gezamenlijk
het gehele probleem nader uit te werken
en met cijfers en feiten te staven. Hij
verwachtte hierover binnenkort interes
sant materiaal. Zowel met Ged. Staten
van Limburg als met dié van Zeeland is
er al een voorlopig contact over deze
zaken geweest, dat in de toekomst zal
worden voortgezet.
Spreker deelde de mening van de heer
Willems jnet betrekking tot de span
ning tussen de arbeidsmarkten en hij
meende, dat het einde van de overspan
ning wel eens spoedig in zicht kon zijn.
Wat de uitvoering van de Bergen op
Zoomse haven betreft, zegde hij aan de
gemeente alle medewerking van de pro
vincie toe. Of een havenschap de oplos-
sing kan brengen durfde de commissaris
met te bevestigen of te ontkennen. Wel-
zouc^en de kosten toch gemeenschap
pelijk gedragen kunnen worden.
Ingeleid door wethouder J. U. Schijt
huis, die bij ontstentenis van de burge
meester het gemeentebestuur vertegen
woordigde, heeft de Franse ambassadeur
E. baron Beauverger een beschouwing
over leven en werken van de kunstenaar
de tentoonstelling ..Ceramiek van Picasso
geopend, die in het museum Boymans te
Rotterdam wordt gehouden.
Baron de Beauverger merkte o.m. op,
dat het de eerste maal is, dat een zo
uitgebreide collectie ceramiek van Picasso
buiten Frankrijk te zien is Hij schetste
in het kort de ontwikkelingsgang van deze
Spanjaard, wiens werk na bespotting zo
snel enthousiasme wekte en beschreel
hem o.m. als een avonturier, die van
cubist expressionist werd en veler smaak
heeft beïnvloed. Zijn pottenbakkerskunst
dateert eerst van na de tweede wereld
oorlog.
Honderden belangstellenden woonden
de opening bij van deze tentoonstelling
welke 80 stuks ceramiek bevat, benevens
een 50-tal grafieken. Op de expositie
komen wij dezer dagen uitvoerig terug.
Na de rede van de ambassadeur werd
een rondgang langs de expositie gemaakt
De beroemde Franse toneelschrijver,
acteur en filmregisseur Sacha Guitry is
vanmorgen om ongeveer kwart over
drie in zijn woning te Parijs overleden.
Guitry, die 72 jaar is geworden, was
al maandenlang ziek. In de laatste da
gen werd zjjn gezond»-. Mstoestand zeer
zorgwekkend. Tot het laatste toe be
hield hij echter zijn gevoel voor humor.
Sacha Guitry was de „grote minnaar"
op het Franse toneel. Hij heeft eens ge
zegd, dat een goed toneelspeler in staat
moet zijn te bereiken, dat iedere vrouw
onder het publiek verliefd op hem wordt.
Deze uitlating was kenmerkend voor de
tn Rusland geboren toneelspeler, wiens
hoofddoel in het theater was het publiek
te amuseren. Hij stond in zijn genre van
wereldwijs en nonchalant spel alleen. Hij
schreef meer dan honderd toneelstukken
en verder nog dialogen en scenario's voor
film? en verscheidene boeken.
Sacha Guitry. eigenlijk heette hij
Alexandre Pierre Georges Guitry. is in
het toenmalige Sint Petersburg geboren
als zoon van Lucien Guitry. die een van
de grootste toneelspelers van Frankrijk is
geweest.
Op vijfjarige leeftijd trad hij voor het
eerst op in een door zijn vader en de
Russische toneelspeler Dawidof geschre
ven pantomime. Onder zijn toeschouwers
bevond zich Tsaar Alexander III.
Op twintigjarige leeftijd begon Sacha
Guitry met schrijven en zijn eerste to
neelstuk. het blijspel „Nono". was een
succes. Het werd gevolgd door andere
successen en ook door enkele misluk
kingen. De meeste van zijn toneelstuk
ken zijn blijspelen, maar ook oogstte hij
veel succes met werk van een ernstiger
karakter, zoals bijvoorbeeld het toneel
stuk ..Pasteur". Dit werk over de grote
Franse geleerde wordt door velen be
schouwd als het hoogtepunt van zijn
carrière als schrijver.
Ook had hij reeds vroeg belangstelling
voor de film. Hij was één van de eersten,
die sprekende films produceerde.
Kardinaal Wyszynski, primaat van Po-
len en aartsbisschop van Gnesen en War-
8thau, heeft in het eerste herderlijk
Schrijven na zijn terugkeer uit Rome de
poolse katholieke ouders er op gewezen,
dat zij er zich van dienen te vergewissen,
hun kinderen op school godsdienston
derricht ontvangen. Enige dagen vóór de
j'oorlezing van dit schrijven in alle Pool-
8e kerken, heeft een katholieke afgevadr-
JySde in het Poolse parlement als zijn
mening te kennen gegeven, dat de rege-
^lng zich niet houdt aan de overeenkomst
®n december van het vorige jaar, toen
fgevaardigden van de regering en ver
tegenwoordigers van het Poolse episco-
Paat een regeling voor het godsdienston-
erricht opstelden. Volgens deze overeen-
";°mst zou op de scholen godsdienstonder
wijs gegeven moeten worden aan die kin-
^prcn. wier ouders zulks wensen. Volgens
"!rpzyk accepteren verschillende scholen \n ff 4r' s~aal op hrf Binnenhof te s-Gravenhage zijn dinsdagmorgen besprekingen met de rei
de IJ-tunnel De Amsterdamse delegatie op het Binnenhof. V.l.n.r. wethouder Van 't Buil, wethouder De Roos 'ir'Wal-
raven, ir. N ippeeus, ir. Bijlaard en ir. B. Jansen, hoofd tunnelbouw.
*een kinderen, die godsdienstonderwijs
aa hun ouders moeten ontvangen. Pro
sten bij de regering blijven zonder suc-
s- Aldus meldt het K.N.P.
"gering begonnen over
he°fUciipremier pierre Mendès-France
ij® bij de Franse Nationale Vergade-
8 een ontwerp-resolutie ingediend,
Hjaar'n een conferentie met Tunesië en
kc lobk° wordt gevraagd voor het bespre-
Ga de bestaande kwesties tussen
Qp^rijk en de landen van Noord-Afrika.
ten P deze conferentie zou de basis moe-
atrmVOrden gelegd voor een „Frans-Noord-
aanse gemeenschap". Op deze wijze
li~. "et gevaar van een „internationa-
Tln
g van het Algerijnse vraagstuk"
bezworen aldus de oud-premier.
oezworen aldus de oud-premier.
*n v eP'e»t een „stoutmoedige politiek
fed- °0rd-Afrika, die moet leiden tot een
eratief stelsel".
sphatf Erans-Noordafrikaanse gemeen-
"Pirii k°U °'a' moeten zorgen voor de eco-
ge'n6]pC en sociale ontwikkeling van het
tiatuu „^bbied door de exploitatie van de
die va rijkdommen, in het bijzonder
a'dn* Sahara. Hiervoor behoeft men
de .s de
Ce
oud-premier, niet te wachten tot
'^oomstige status van Algerije za!
n Aeregeld, want er zal voor dit land
4, aats worden gereserveerd,
pranceVerwacbt niet. dat het Mendès-
Pphanp"YPorstel voor het zomerreces in
eilldi2f iiong za' komen. Het parlement
dit weekeinde zijn zitting.
Ur'anfum0oruitzichten van een lonende
s'elC6nV?,exPl°itaiie op Groenland zijn uit-
5residen.' aMus heeft prof. Niels Bohr
aton Van L®ense commissie voor
eenrne,nergie medegedeeld, toen hij
I-® Sh- eg.tuig van de S.A.S. uit Soen-
'jn Los°em^orc' (tussenstation van de
'egvei-i Angeles—Kopenhagen) op het
J^astrup aankwam, „Het is drin-
k6 Viiid„i e"jk, dat het onderzoek bij
sL?,?ht Narssaq op Groenland met.
„bitse] erdt voortgezet. Definitief uit-
I» 5 ^ordp rent de uraniumrijkdom kan
li afge!nn gegeven, nadat het onderzoek
ef.^eeihpvi1' ^en mag aannemen, dat de
ar[f'agen t„_ u,ranium. in de uitgebreide
§6n t utdIRum, in ae uugeDreiae
P)er js fer P'aatse gevonden, zeker niet.
1 dan in de mijnen, waar elders
de
sa"'edt Vpereld de exploitatie reeds ge-
ZoVuilen heidene monsters van Nars-
eht"i ln laboratoria worden onder-
beg; 3r gelede" werd op Groenland
gemaakt met het zoeken naar
^0 Sll 'let ogenblik zetten 12 geolo-
een aantal andere wetenschaps-
1Un PPderzoekingen voort.
Feu overeenkomst over eer onmiddellijk verbod van het gebruik van kern
wapens zou het papier waarop zij geschreven was niet waard zijn, zo heeft
de Britse minister van buitenlandse zaken, Selwyn Lloyd, dinsdag in het
Lagerhuis gezegd Geen der partijen zou geloven, dat in het uiterste geval
de ander de in zijn bezit zijnde wapens niet zou gebruiken. Hieruit kan men
de conclusie trekken dat de mogelijkheden van een realistische regeling op
het gebied van de kernwapens op het ogenblik beperkt zijn tot opschorting
van de proeven en stopzetting van de vervaardiging van splijtbare stoffen
voor militaire doeleinden aldus de Britse minister tijdens een debat over de
kwestie der ontwapening welk debat eindigde met de verwerping van een
Lp hour-motie om he' budget van buitenlandse zaken te verminderen met
een symbolisch bedrag van 5 pond sterling als uiting van afkeuring over het
ontwapeningsheleid. Deze n-otie werd met 322 tegen 262 afgestemd.
toe te roepen. Hij hoopte, dat de Sovjet-
Unie haar standpunt t.a.v. de zoeven ge
noemde vermindering nog eens zou willen
bezien.
Aanval van Bevan
Aneurin Bevan, de woordvoerder van
Labour voor buitenlandse zaken, ver
klaarde, dat men door de kwestie van
de ontwapening te koppelen aan de her
eniging van Duitsland op een dood punt
is gekomen. Hij vroeg of de regering de
politiek volgt, dat, als het eerste stadium
van de ontwapening .voorbij is. men niet
tot volgende stadia moet overgaan voor
dat Duitsland herenigd is en vrij om tot
het Westelijke bondsgenootschap toe te
treden. Mocht dit zo zijn, dan betekent
dit dat het lot van alle volgende ontwa
peningstadia van West-Duitsland zal af
hangen. En de Sovjet-Unie zal niet ak
koord gaan met de hereniging van Duits
land, als Duitsland de vrijheid heeft om
zich aan de kant van de Westelijke mo
gendheden te scharen, aldus Bevan.
Hij drong er bij de regering op aan on
derhandelingen met de Sovjet-Unie te be
ginnen over een Europees veiligheidssy
steem. Bevan zei niet te kunnen begrijpen
waarom men niet is ingegaan op diverse
Sovjet-voorstellen. De Russen zouden be
reid zijn het terugtrekken van hun troe
pen uit dp „oostelijke satellietlanden" te
overwegen als er een overeenkomst tot
stand zou kunnen komen over de toe-
Lloyd zei zich niet te kunnen vereni
gen met de opvatting, dat kernwapens
verboden moeten worden terwijl conven
tionele wapens in grote hoeveelheden zou
den blijven bestaan. Hij zag moreel geen
verschil tussen het zenden van duizend
bommenwerpers om een stad met zeer
ontplofbare stoffen te verwoesten en het
zenden van een toestel met een waterstof
bom. De wereld zou met conventionele
wapens evengoed verwoest kunnen wor
den als met kernwapens.
De plannen voor luchtinspectie en con
troleposten op de grond vond Lloyd een
vrij grote vooruitgang. Er bestond even
wel geen overeenstemming over het te
inspecteren gebied, waar de controlepos
ten zouden moeten worden gevestigd noch
over de bevoegdheden, die deze posten
zouden hebben.
Hoewel van vorderingen op de weg naar
totale uitbanning van kernwapens op het
ogenblik nog geen sprake is en ook niet
kan zijn, was Lloyd niettemin van mening,
dat er voldoende overeenstemming over
deze kwestie is om het bereiken van een
beperkte of gedeeltelijke ontwapening mo
gelijk te achten.
De reden, waarom Groot-Brittannië de
opschorting van proeven met kernwapens
wenst te koppelen aan een vermindering
van de produktje van splijtbare sto'fen is
dat dit de enige manier, is om dP bewa
peningswedloop met kernwapens een halt
komst van Duitsland, aldus Bevan. Men
moet de bedoelingen van de Russen pei
len voordat het initiatief in de handen
van de Duitsers overgaat. Dit moet gebeu
ren, aldus Bevan, omdat de Duitsers, wan-
eenmaal machtig zijn en wapens
nebben, de Duitse hereniging en wellicht
ook het herstel van de grenzen op de in
ternationale agenda zullen plaatsen.
Het was Duncan Sandys, de minister
van defensie, die Bevan namens de rege
ring van repliek diende. Het is, zo zei hij,
niet erg realistisch aan te nemen, dat er
een definitieve en veelomvattende ont
wapeningsovereenkomst mogelijk is zon
der regeling van de voornaamste poli
tieke geschillen. Maar, zo vervolgde hij,
wij hebben goede gronden aan te nemen'
dat de betrokken landen in elk geval be
reid zijn in het eerste of wellicht in het
tweede stadium akkoord te gaan met een
begin van ontwapening, zonder hieraan
politieke voorwaarden te koppelen. Hij
geloofde echter niet, dat het enig nut
zou hebben om te trachten van tevoren
precies vast te leggen in welk stadium
van het ontwapeningsproces het nodig is
om de moeilijke politieke kwesties naar
voren te brengen.
Tevoren hadden andere Labour-afge-
vaardigden aangedrongen meer aandacht
aan de Russische voorstellen te besteden.
De socialistische oud-minister Noel Baker
eiste uit naam van zijn partij een inter
nationale overeenkomst voor onmiddel
lijke staking van de proeven met kern
wapens, los van allerlei voorwaarden, als
eerste fase in een ontwapening.
Volgens waarnemers is de Labourpar-
tij het Sovjet-voorstel voor een opschor
ting der proeven voor een periode van
twee tot drie jaar, onafhankelijk van an
dere maatregelen op het gebied van de
ontwapening zeer dicht genaderd. De
Westelijke regeringen hebben zich niet
met dit standpunt kunnen verenigen en
zeggen, dat opschorting van de proeven
afhankelijk moet zijn van overeenstem
ming tot beëindiging van de produktie
van kernwapens.
Jules Moch, de Franse afgevaardigde
bij de ontwapeningsconferentie in Londen,
en de Russische gedelegeerde Zorin woon
den het debat in het Lagerhuis over ont
wapening bij.
(Van onze correspondent)
De 73-iarige W. H. v. d. M.. die onder
verdenking van een poging tot vergifti
ging sedert enige tijd in het huis van be
waring te Leeuwarden vertoeft, maar tot
nu toe hardnekkig alle schuld bleef ont
kennen, heeft thans tegenover de officier
van justitie een bekentenis afgelegd. Hij
heeft toegegeven, dat hij een van de me
debewoners van het gemeentelijke rust
huis te Weidum. de 50-iarige Siebe Sta.»
kenburg, door middel van rattenkruit
heeft willen vergiftigen
De motieven voor zijn daad zijn intus
sen wel e-g zonderling.
1/erdachte, die ai 16 jaar gevangenis
straf heeft uitgezeten wegens moord op
een bejaarde dame in Den Haag, ver
klaarde aan de officier, dat Irij genoeg
van het leven had nu onlangs zijn vrouw
was gestorven. Hij besloot daarom zich
zelf met rattenkruit van het leven te be
roven, maar omdat hij niet wist welke
uitwerking dat vergif zou hebben, had
hij S. als „proefkonijn" willen gebruiken
Ongeveer zesmaal heeft hij in een on
bewaakt ogenblik in de keuken het brood
van S aan wie hij bovendien een hart-
grond,ge hekel had, met het vergif be
smeerd. De toeleg gelukte echter niet.
doordat zijn slachtoffer het brood niei
opat, omdat hij vond, dat het naar „mos
terd" smaakte. Toen het geval zich echter
herhaalde werd de politie in de arm ge
nomen, die in het kastje van verdachte
een hoeveelheid rattenkruit ontdekte.
Van der M. wordt ook nog verdacht van
enkele brandstichtingen, maar op dat punt
blijft 'hij ontkennen.
De aartsbisschop, Z.H. Exc. mgr. dr. B.
J. Alfrink zal ter gelegenheid van de in
ternationale Kajottersbedevaart naar Ro
me een bezoek aan de Eeuwige Stad
brengen. Vrijdag 23 augustus vertrekt hij.
De „nationale dag" op 24 augustus, de
..internationale dag" op 25 augustus en de
bisschoppenconferentie op 26 augustus zal
hij bijwonen.
(Advertentie)
oplaaiend vanuit de maag
Dat is geen kwaal, die ge nog langer hoeft
te dragen. Neem Rennies die blussen de
brandende pijn. Voetstoots. Rennies neutra
liseren alle overtollig maagzuur en nemen
zo de oorzaak weg van die snerpend bran
dende pijn.
Minister Hofstra is niet bereid uitzon
deringen te maken bij de voorgenomen
schorsing van de Investeringsaftrek. Af
gezien nog van de technische bezwaren
zou door het maken van uitzonderingen
een eenvoudige maatregel voor korte duur
gemaakt worden tot een ingewikkelde re
geling, terwijl ook de schorsing van te
geringe betekenis voor de bestedingsbe
perking zou worden als er uitzonderingen
op zouden worden gemaakt. Dit zegt de
minister in zijn memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer over het wetsont-
weryot schorsing van de investerings-
Ook ten aanzien van de zeescheepvaart
kan de minister geen uitzondering maken,
ondanks de aandrang die daartoe van de
Eerste Kamer uit op hem is geoefend. Wei
is hij bereid, gezien het grote nationale
belang van deze bedrijfstak, bij het op
nieuw bezien van de investeringsfacilitei
ten per 1 januari 1958 de positie van de
zeescheepvaart in zijn overwegingen te
betrekken.
In verband met de viering van het 140-
jarig bestaan der Koninklijke Harmonie
te Horst (L.) werd de muziekweek jl. zon
dag besloten met een federatief bonds-
concours voor harmonieën en fanfare
korpsen. Wegens buitenlands verblijf van
drs. Th. Gijsen, burgemeester van Horst,
werd deze muziekdag geopend door de
loco-burgemeester. Aan het muziekcon
cours namen 19 muziekgezelschappen deel.
Het hoogste aantal punten van alle deel
nemende verenigingen werd behaald door
de harmonie „St.-Pancratius" te Kerkrade.
die hiermede beslag wist te leggen op de
legpenning beschikbaar gesteld door H.M.
de Koningin. De penning beschikbaar ge
steld door Z.K.H. Prins Bernhard werd
toegewezen aan de jeugdfanfare uit Hel
den. Het gemeentebestuur stelde voor
elke eerste prijs een herinneringsmedaille
beschikbaar. Dit muziekconcours werd
door duizenden muziekliefhebbers bezocht.
Van 3 tot 6 augustus houdt de interna
tionale studentenbeweging „Pax Romana'
te San Salvador in Midden-Amerika een
algemene vergadering, tijdens welke het
werkprogramma dezer beweging voor het
volgende jaar zal worden samengesteld
Aan deze vergadering gaat van 28 juli tot
1 augustus een studiebijeenkomst vooraf
voor de verantwoordelijke leiders van
Pax Romana, over de staatsburgerlijke
verantwoordelijkheid van de studenten"
Van 25 tot 27 juli komt het bestuur van
de Pax Romana bijeen onder voorzitter
schap van Maria de Lourdes Pintasilgo
(Portugal). Aldus meldt het K.N.P.
Het algemeen bestuur van de weten
schappelijke wereldorganisatie voor Volks
kunde te Parijs heeft dr. Win. Roukens,
lector aan de Katholieke Universiteit van
Nijmegen, verzocht prof. dr. J. Dias van
de Universiteit van Oporto (Portugal) op
te volgen als secretaris-generaal van deze
organisatie, welke onder de U.N.E.S.C.O.
(Parijs) ressorteert. Dr. Win. Roukens
heeft zich bereid verklaard dit secreta-
riaat-generaal voorlopig vqor een bepaal
de tijd te aanvaarden.
BIJ MGR. PAOLO GIOBBE, de
pause lijk nuntius-internunti us
te Den Haag, is in deze dagen
een stille, donkere man uit een ver
land te gast, die wel nog steeds in
zijn herinnering gegrift zal staan als
de jonge student Paul Taguchi, die
destijds, moederziel alleen en een
beetje verloren, uit Japan naar de
Eeuwige Stad kwam om er zich te
laten inschrijven aan het Collegio
Urbano van de Congregatie van de
Propaganda Fide. Maar de tijd, dat
mgr. Giobbe rector van dat college
ivas, behoort nu al lang tot het ver
leden en eveneens de acht jaren
van 1923 tot 1931 de de jonge
geestelijke Taguchi in Rome door
bracht, zijn tot een herinnering ge
worden. Het ravenzwarte haar van
de student van weleer wordt vandaag
al grijs, en de weleerwaarde heer
Paul Taguchi van destijds is vandaag
als zijn voormalige rector een
kerkelijk hoogwaardigheidsbekle
der: Zijne Excellentie Paul Taguchi,
bisschop van Osaka en Apostolisch
Administrator van Shikoku.
Wij hebben gisteren het voorrecht
gehad deze zeer bijzondere Japanse
prelaat te ontmoeten, toen hij van
zijn verblijf in ons land heeft willen
gebruik maken om de bureaus van
ons blad te Rotterdam met zijn be
zoek te vereren. Mgr. Taguchi is ie
mand, die. een onvergetelijke indruk
achterlaat, hoe bescheiden en schijn
baar onopvallend hij ook zijn weg
moge gaan. Het prachtige bisschops-
kruis aan de zware gouden ketting is
ternauwernood zichtbaar onder het
jasje van zijn zwarte reiskostuum,
maar wie hem benadert kan niet dan
onmiddellijk onder de indruk komen
van zijn zeer bijzondere persoonlijk
heid. Mgr. Taguchi is weinig spraak
zaam, maar een zeer scherv toehoor
der. In hem vermoedt men een zeer
grote wijsheid en bezonkenheid, zo
als die misschien maar aan weinig
mensen hier in het Avondland gege
ven is, maar tegelijkertijd raadt men
achter zijn serene en beminnelijke
verschijning een vurig brandend hart
en een onverzettelijke kracht.,
HET IS PRECIES in deze geest,
dat men zich de Kerk in Japan
voorstelt: kwantitatief mis
schien een te verwaarlozen minder
heid een kwart miljoen zielen, dat
is 0.2 procent van de totale bevol
king van dit immense land maar
kwalitatief een elite van militanteni
waarvan de Kerk de grootste ver
wachtingen mag koesteren. Mgr. Ta
guchi vertelt in heel zakelijke en
nuchtere termenn over het beke
ringswerk in zijn land en hij illu
streert zijn betoog met cijfers. In
zijn bisdom Osaka waren in 1950 op
een bevolking van 7.250.000 zielen
8.499 katholieken; vandaag zijn daar,
op een bevolking van 9.400.000 zielen,
25.000 katholieken. In zeven jaar tijds
is het aantal katholieken dus verdrie
dubbeld. Het klein seminarie, dat op
het ogenblik 45 leerlingen kim huis
vesten, is te klein geworden De om
standigheden in aanmerking geno
men (en dit is onze persoonlijke con
clusie, schr.) is er dus zeker alle re-
den om van een bloeiendmissiewerk
te spreken. Een zeer bijzondere trek
is bovendien dit zal de lezers van
ons blad wel bekend zijn dat in
Japan veel bekeringen gemaakt wor
den onder de intellectuelen en in het
algemeen in de leidende kringen.
De enkele cijfers, die boven gege
ven werden over het bisdom Osaka,
werpen tegelijkertijd het licht op wat
nog steeds als Japans meest
dringende probleem moet worden
beschouwd: de grote gezien de
huidige mogelijkheden tè grote
bevolkingsaanwas. Het is tegelijker
tijd het meest primaire probleem,
waarmee mgr. Taguchi en het. gehele
Japanse episcopaat zich geconfron
teerd zien.
Een der voornaamste reisdoeleinden
van mgr. Taguchi staat dan o0k tn
verband met zijn lidmaatschap van de
commissie van het episcopaat voor
emigratiezaken. Als zodanig zal hij
o.a. in de komende maand september
deelnemen aan het internationaal
katholiek congres voor migratie te
Assisi en hij zal daar een redevoe
ring uitspreken, waarop wij nader
hoven terug te komen.
Het zijn figuren als mgr. Taguchi,
die. naar het Ons toeschijnt, aan ons,
mensen van het Avondland, bijzonder
veel te zeggen hebben op een mo
ment. dat ginds, in het Verre Oosten,
in Afrika, in al die gebieden, die in
dé jaren twintig nog zo verat leken,
zich een ontwikkeling voltrekt, die
wellicht beslissen zal over de toe
komstige gestalte van de wereld.
G. H.
