Autonomie der universiteit en
de vrijheid van de student
7&icik
BOUILLON
NIEUW-GUINEA WORDT
OPENGELEGD
B
Het westen en
Noord-Brabant
H'
Internationale studentenconferentie9
wa
„Ga naar Brussel, maar
dan over Breda"
Worden Nederlandse mannen hef meest verwend?
35 et per dubbel tablet
Stammenvijandsehap en een vliegveld
AFRIKA EN HET OUDE TESTAMENT
in
franciscanessen van
Men ziet haast dagelijks een Abraham of een Jakob
VB
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1957
PAGINA 3
Welvarende stad
Privé bezit
Geen problemen
SCHEEPVAARTVERBINDING
AMSTERDAM—N.-AMERIKA
van kostelijk vlees
voor krachtiger soepS
Het volk in het Tor-gebied
MATROOS MAG IN DIENST
BLIJVEN
ALGEMEEN OVERSTE VAN
VEGHEL OVERLEDEN
PELGRIMS keerden uit
LOURDES TERUG
Het Oude Testament
De Goede Herder
Toen de noodrantsoenen
op waren
WADDENEILANDEN
VERKOPEN HUN
VLIEGTUIG
Voor noodgevallen hoop op
luchtmacht gericht
ZILVEREN PRIESTERFEEST
PATER G. v. d. VELDEN
O. PRAEM.
HUURCOMPENSATIE
VERPLEGEND PERSONEEL
t-
OP
a V
W'
LJUBLJANA: een westerse stad
een communistisch land
Ze ranneer inwoners van Belgrado op reis gaan naar Ljubljana, zeggen
dikwijls tegen hun vrienden: „We gaan voor een paar dagen naar het
Geografisch gesproken, ligt Ljubljana in het noordwesten van
^Slavië, maar dat bedoelen zij niet. Voor vele Joegoslaven is
]1'1' jana nog een „westerse stad". De drukke straten en goedgebouwde
i'tzen, en de overvloed van ter plaatse geproduceerde goederen doen
ttien jaar communisme enigszins vergeten,
dr i''ana 'S ^100^sta^ van Slovenië, de meest geïndustrialiseerde van
13 zes republieken, die tezamen de bondstaat Joego.Slavië vormen. Tk»t aan
eerste wereldoorlog maakte het deel uit van het Oostenrijks-Hongaarse
r.e'zerri.ik, en Ljubljana lijkt nog steeds een kleine, welvarende Oosten-
'J Se stad. Het Duits is er een soort tweede officiële taal.
Vivnf- Sloveense republiek, met zijn be-
aebe van l-400'000 zielen bloeit reus-
omdat het Joego-Slaviës indus-
voor zware machinerieën, gereed-
trie
^happen en fijnere instrumenten, voeding,
saswerk en vele andere produkten her-
^rSt. Het is verantwoordelijk voor een
«root deel van de export van het land.
Hoewel men somtijds klachten hoort,
Sloveense arbeiders te weinig verdie-
aen en dat de winsten die Slovenië maakt
Bestoken worden in de ontwikkeling van
achterlijke gebieden van Joego-Slavië,
^aakt Ljubljana toch de indruk van een
helvarende stad en de bevolking is waar
schijnlijk het best gekleed van heel het
land.
Ljubljana ligt op 40 k-ilometer van de
"-Oostenrijkse grens in een schilderachtig
flal aan de voet van de Sloveense Alpen.
Huiten de hoofdstraat, die genoemd is
haar president Tito, zijn er vele zijstra-
loo, met 15e, 16e en 17e eeuwse huizen
barokkerken. Moderne kantoorgebou
wen domineren het centrum van de stad.
sommige daterend van voor de 2e wereld
oorlog en andere van onder het com
munistische regiem.
Helgekleurde winkeletalages, de drukte
Van de rommelige markt, grote fabrieks
gebouwen op de hoek van de stad en
nieuwe blinkende, blauwe trolley-bussen
geven Ljubljana een welvarend tintje.
Na dertien jaren van communisme is
Ljubljana nog een citadel van particulie
re onderneming. Er zijn sloppen met kleine
winkeltjes en werkplaatsen, die buiten
de belangrijke straten liggen en ontko
men schijnen te zijn aan de nationalisa
tie. Buiten de stad, vlakbij de bouwput
yan een nieuwe autoweg, die gemaakt
Wordt om de 150 kilometer zachte grond
tussen Ljubljana en Zagreb, de tweede
stad van Joego-Slavië, te overbruggen,
Worden dozijnen aardige villa's uit de
grond gestampt.
In Ljublljana hebben ongeveer 69.000
arbeiders, van een totale bevolking van
140.000, een eigen fiets, en op etenstijd,
Wanneer de fabrieken sluiten, wemelt het
°P straat van wielrijders.
Momenteel is er een toenemende vraag
naar scooters, waarvan er reeds veel
geïmporteerd zijn uit Italië. Een plaat
selijke fabriek, die juist begonnen is zijn
eigen scooters te produceren, had al
60.000 orders geplaatst, voordat met de
Produktic kon worden "'egonnen.
Volgens officiële statistieken is de
helft van de auto's in Slovenië privé-
hezit, een aanzienlijk hoger percentage
dan in Belgrado, waar de meeste wa
gens aan de regering behoren.
Terwijl de café's langs de weg in vele
andere delen van het land gedreven wor
den door coöperatieve instellingen, zijn er
in Slovenië nog zeer veel in particuliere
handen.
De Sloveense huizen, die nog geen elek
triciteit hebben, maken tezamen nog niet
een procent uit van het totaal en er
heerst welstand zowel op het platteland
als in de stad.
Toen men eens een vooraanstaand func
tionaris uit Ljubljana vroeg, of er in de
stad nog problemen waren, stond hij stil
om na te denken, en zei toen: „Ik kan
me geen enkel probleem indenken, dan
alleen dit, dat we de boeren, die naar
de stad komen, nog moeten leren, hoe ze
voor de huizen, die we hun geven, moe
ten zorgen. Toch beginnen de boeren zich
te kleden zoals de stadsmensen, en men
ziet op het ogenblik minder in het oog
lopende boeren in Ljubljana, dan in het
hartje van Belgrado."
De burgers van Ljubljana zeggen ge
woonlijk, dat er weinig verschillen zijn
tussen de stad zoals zij was voor de
tweede wereldoorlog en zoals zij nu is.
Veel minder gefortuneerde Joegosla
ven, die leven in gebieden waar niet zo'n
welstand is en waar minder vraag is naar
fabrieksgoederen Belgrado komt in dit
opzicht na Ljubljana zeggen, dat de
reden voor de „rijkdom" van Slovenië is,
dat het zoveel machinerieën en gereed
schappen maakt, die de rest van het
land nodig heeft, en dat zij hun goederen
voor hoge prijzen verkopen.
Deze „beschuldiging" wordt door de
Slovenen geloochend, terwijl sommigen
van hen zeggen, dat ze nog een veel ho
gere levensstandaard konden hebben, om
de eenvoudige reden, dat een groot deel
van de opbrengst van de sterk-ontwikkel-
de industrie gevorderd wordt door de re
gering voor de ontwikkelingsplannen in
gebieden als Bosnië en Montenegro, de
meest achterlijke republieken van Joego
slavië.
Dergelijke klachten worden soms naar
voren gebracht door de Kroaten, wier
land aan Slovenië grenst en waar de in
dustrie ook ten zeerste is ontwikkeld. Za
greb, de Kroatische hoofdstad, geniet
eveneens een grote welstand en lijkt meer
„westers" nog dan Belgrado, maar veel
mensen vinden dat het de charme en de
drukte van Ljubljana mist.
De onderzoekings- en voorlichtingscommissie van de „internationale studenten-
conferentie" heeft uitvoerige studies gemaakt over universitaire autonomie en
vrfjheid van studie in negen Zuidamerikaanse landen, in Algerije, Cuba, Cyprus,
Goa, Hongarije en Nicaragua. Voor Hongarije en Algerije werden geen visa ont
vangen zodat men zich met informaties in de landen rondom en in Frankrijk
heeft moeten behelpen.
De rapporten van het coördinerende secretariaat der 54 aangesloten nationale
studentenorganisaties zullen tijdens de zevende conferentie te Ibadan in Nigerië
van 11-21 september worden besproken.
(Van onze correspondent)
Onder het motto „Ga naar Brussel,
maar dan over Breda" gaat de V.V.V.
Breda in samenwerking met de V.V.V.'s
van andere steden een grote actie op
touw zetten om ons land te laten pro
fiteren van de miljoenen, die volgend
jaar naar Brussel zullen stromen voor
een bezoek aan de wereldtentoonstelling.
In samenwerking met de V.VV.'s van
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Delft,
Leiden, Hilversum en Dordrecht zul
len 200.000 folders in het buitenland wor
den verspreid, waarin de aandacht wordt
gevestigd op de E-10 route, de dubbele
autoweg van Amsterdam naar Breda en
vandaar verder naar Brussel. Deze in
zes talen uitgegeven folder zal vooral de
aandacht vestigen op het bezienswaar
dige van de steden aan deze autoweg.
Naast deze actie komt er een Bra
bantse actie. Door de V.V.V.'s van de
vijf grote steden van Brabant: Breda,
Bergen op Zoom, Tilburg, Den Bosch en
Eindhoven, gesteund door de provinciale
V.V.V. en zo mogelijk met subsidie van
Ged. Staten en de Kamers van Koop
handel zullen 250.000 folders worden ver
spreid in het Duits, Frans, Engels, Deens
Zweeds en Nederlands over wat Babant
de toeristen te bieden heeft. Bovendien
zal het gezamenlijk Brabants V.V.V. een
stimulerende actie voor bezoeken aan
Brussel inzetten bij touringcarbedrijven.
verenigingen, personeelsverenigingen enz.
De drie tot vier miljoen bezoekers uit
Nederland, waarop men in Brussel re
kent, zullen immers voor het grootste deel
in Brabant de grens moeten passeren.
Het V.V.V.-kantoor te Breda zal een
„centrale stelling" innemen bii deze Ne
derlandse actie. In samenwerking met
Brussel zullen 100.000 folders over de
Baroniestad worden verspreid. Een spe
ciale telexverbinding met Brussel zal er
toe bijdragen de loigies-problemen zoveel
mogelijk op te lossen. Tweemaal per dag
wordt een autobusverbinding naar Brus
sel en terug ingelegd.
Tenslotte wordt ook Twente bij deze
actie ingeschakeld. In samenwerking met
Breda zal van dit deel van Overijssel
uit een speciale propaganda worden ge
voerd in de Skandinavische landen. In
het raam van de onderlinge samenwer
king van al deze Nederlandse steden zal
een voorlichtingsstand worden opgericht
op de wereldtentoonstelling.
De algemen indruk in de Zuidameri
kaanse landen is, dat de doorgaans ar
me studenten een levendig aandeel in
het nationale gebeuren hebben. Tal van
universiteitsbesturen bestaan ten dele
uit studenten.
Buiten de hoofdsteden van Paraquay
en Bolivia wordt onder grote moeilijk
heden door veelal werkstudenten gestu
deerd. In Argentinië, Peru en Columbia
bestaat na de jongste politieke ontwik
kelingen een streven het universitaire
leven in democratische verhoudingen te
brengen.
Volgens de rapporten ondervinden de
Algerijnse Mohammedaanse studen
ten in hun land (500 tegen 5000 Euro
pese studenten) moeilijkheden, die
veeleer door de politieke situatie, dan
door de Franse regering worden ver
oorzaakt. De 1000 Mohammedaanse
studenten aan Franse universiteiten
krijgen geen visa om naar Algerije te
gaan. Bij het Algerijnse hoger onder
wijs wordt de landstaal genegeerd.
Op Cyprus bestaat geen universiteit.
Cyprioten, die elders willen gaan stude
ren krijgen slechts bij hoge uitzonde
ring visa.
Op verzoek van de politiek zeer ac
tieve Cubaanse studentenbond werd in
Havanna een onderzoek ingesteld. Voer
studenten geldt daar een verbod over
politiek te praten. De dictatoriale rege
ring poogt de universiteit in vijf delen
over het land te splitsen teneinde de in
vloed der studenten op de samenleving
te versplinteren.
De politieke situatie in Goa brengt de
indruk met zich, dat het hoger onder
wijs voor Portugees-gezinden er sterk
bevoorrecht is.
Het rapport over Hongarije is nog
niet gereed. Aanvullende rapporten
over Oost-Duitsland en Zuid-Afrika
(apartheid) zijn verschenen. Het coör
dinerende secretariaat heeft thans op
dracht onderzoeken in te laten stellen
in koloniale en tot voor kort koloniale
gebieden o.a. in Indonesië.
Het 3.185 brt. metende ms „Silvia" van
de Norddeutscher Lloyd is als eerste
schip van de nieuwe directe scheepvaart
verbinding van de westkust van Noord-
Amerika op Amsterdam, in de haven van
de hoofdstad binnengelopen.
Deze geregelde dienst wordt onderhou
den door genoemde rederij in samenwer
king met de Hamburg-Amerika Linie.
De plaatsen die in Noord Amerika worden
aangedaan zijn: Los Angeles, San Fran
cisco, Vancouver, Seattle en Portland.
Het m.s. „Silvia" is een vrachtschip met
acommodatie voor zés passagiers.
(Advertentie)
Nederlandse vrouwen zorgen bijzonder
goed voor de man. De verwennerij be
gint al in de keuken, in de pannen!
Vooral de laatste tijd komen daar bij
zonder lekkere maaltijden vandaan.
Moeder heeft iets nieuws ontdekt
.Knorr bouillon. Knorr bouillon ta
bletten uit Zwitserland! SmaaKverfij-
ners voor alles en nog wat: soep, sau
sen, groenten, ragoüts, hachee, nuree en
ga zo maar door. Van één zo'n Knorr
tablet tovert ook u met kokend water
een hele liter bouillon. Door de Knorr
koks bereid van kostelijk vlees en geu
rig verse groenten; licht gezouten en
gekruid, precies zoals u alles wenst!
Als extra hulp biedt Knorr u .mg een
leuk geïllustreerd boekje aan, met 17
praktische vlug-klaar recepten.
U kunt het zó aanvragen: sluit een post
zegel van 10 ct. met uw naam en adres,
in een gefrankeerde envelop en adres
seer: Knorr, Postbus 1700, Amsterdam.
U ontvangt het Knorr boekje dan thuis.
Vwvaardlgd ondar tlctntl* *n control* "On Knorr A.G. Thayngen Zwll^rland, door Mortdo N.V. Irviioi.
Dinsdagochtend vond op het IJsselmeer nabij Enlchnizen de start van de tweede en laatste
dag van de Flevorace plaats. De foto geeft een beeld van de ronde en platbodem jachten
die opvaren naar de startlijn. V.l.n.r. „Bruiser" met stuurman C. Doodeheefver (2 OB),
„Jan Klaissen' met stuurman J. Scheffer (9 OB) en „Banjaard" met stuurman
W. Pierrot (16 OB).
In december van het vorige jaar zijn de
controleur binnenlands bestuur F. Veld
kamp en vijftien man politie onder de de
tachementscommandant Sohultz in een
aantal vluchten overgebracht naar de Ba-
lemvallei, waarmee de daadwerkelijke
openlegging van dit grote gebied in het
centrale bergland van Nieuw Guinea en
het onder direct bestuur brengen van de
bevolking een aanvang nam. Bij de Wa-
mena, een zijrivier van de Baliem, von
den zij een geschikt stuk grond voor de
aanleg van een vliegveldje, hetgeen als
eerste fase voor het mogelijk maken van
een bestuursvoering in de vallei een eer
ste voorwaarde was. Bedoelde strook
grond ligt echter in ontvolkt gebied
een soort „niemandsland" waaromheen
een vrij dichte bevolking woont, die vrij
wel in permanente staat van oorlog mei
elkaar leeft. Dat hierdoor de aanleg van
het vliegveldje grote moeilijkheden on
dervond, behoeft nauwelijks te worden
gezegd. Door hun vrees voor elkander kon
men de bevolking bijkans niet aan het
werk krijgen op het terrein waar de strip
moest komen.
Voor het grootste gedeelte is de arbeid
aan dit vliegveldje daarom door contro
leur Veldkamp zelf, met behulp van zijn
politiemensen, geëntameerd, met het re
sultaat dat dezer dagen een Cessna-vlieg-
tuig, bestuurd door de piloot Steiger, voor
het eerst reeds een landing kon uitvoeren
op de nog niet geheel afgemaakte strip.
Omstreeks 22 augustus vertrekt uit
Nederland naar Nieuw-Guinea de heer G.
Oosterwal, die met een subsidie van
Z.W.O. de Nederlandse organisatie voor
zuiver wetenschappelijk onderzoek in
dienst van de Adventzending voor langere
tijd etnologisch „Fieldwork" zal gaan ver
richten in het gebied ten oosten van de
rivier de Tor tot aan de Nimboran.
Dit onderzoek zal aansluiten op het eer
der door dr. A. C. van der Leeden in het
Sarmische verrichte cultuuronderzoek en
op hetgeen sinds 1948 omtrent de cultuur
der Nimboranners bekend is geworden.
De culturen van de bevolking in het tus
senliggende gebied van de boven-Tor
boven-Sermowai en Goeai zijn nimmer
door etnologen bestudeerd.
Behalve uit wetenschappelijk oogpunt
is het door de heer Oosterwal te verrich-
De 22-jarige matroos J. H. uit Vlaar-
dingen is enige tijd geleden door de zee
krijgsraad veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf omdat hij in de omgeving
van Den Helder enige kleine diefstallen
had gepleegd. Maar tevens werd hij ont
slagen uit de militaire dienst. Tegen dit
laatste had de jongeman bezwaar. Hij
wilde namelijk in dienst blijven en ging
daarom in hoger beroep. Het Hoog
Militair Gerechtshof heeft hem nu ver
oordeeld tot een jaar met aftrek zonder
ontslag uit de dienst.
""stoor Th. G. A. Hendriksen uit De Steeg
(Gld.J, die benoemd is tot vicaris-generaal
v"i het Aartsbisdom Utrecht als opvolger
van wijlen mgr. C. J. A. Venings.
js^n .het Binnenziekenhuis te Eindhoven
Sistermorgen voorzien van de H.H.
t;j^rarn«nten der Stervenden in de leef-
Je.
van
jaar overleden zuster Maria
De neger begrijpt de faal der parabels
<3in'in wereld mej. Maria Ger-
Va Van Sambeek), algemeen overste
cai1 congregatie der zusters Francis-
IJessen van Veghel.
te vSlev Maria Jeanette werd geboren
ari dhoven bij Eindhoven op 15 febru-
aUa 1891' 'rad in het klooster op 18
^.sUstus 1921 en was nadien als onder-
sJ2«res werkzaam te Hengelo. De ver-
ItQ ei<3«n overste werd 26 april 1927 ge-
ga..en in het hoofdbestuur van de congre-
Ve„? her Zusters Franciscanessen van
she; ais assistente en 15 januari 1946
(jes a|gemeen overste. Zuster Maria is aan
oVer^^nPlicaties van een heupoperatie
han? begrafenis zal zaterdagmorgen om
he). elf Plaats hebben in de kapel vn
moederhuis te Veghel.
Na
l0o" een voorspoedige reis zijn in de
de Yan dinsdagmiddag en dinsdagavond
des-h e treinen van de Nederlandse Lour-
Op ydevaart in ons land aan '..oman.
L0l)rlaatste dag van hun verblijf in
.iarjlj es hebben honderd nelgrims de 27-
(Utrn uJan van Leeuwen uit Langbrc^'.:
blaa?cht) begeleid naar zijn laatste rust-
LoiJj °P bet Nederlandse kerkhof te
j rdes
le h dg loop van de ochtend brachten al-
een afscheidsbezoek aan de grot.
ESCHOUWEN we de primitieve Afrikaanse hu
welijksverhouding nader. De vrouw wordt ge
kocht en is het bezit van de man. Zij moet hem
kinderen schenken, maar overigens valt het merk
waardig op hoe klein de gezinnen meestal zijn.
Buiten de grote kindersterfte, die te wijten is aan
onhygiënische toestanden en slechte, eenzijdige voe
ding, zün ook de stamgewoonten en het wilde leven
daar schuld aan. Het ritme der geboorten is in som
mige stammen nauwkeurig bepaald en voor een
christen is het een onmogelijke opgave om zonder
deze stamgewoonten te kwetsen toch een christelijk
huwelijksleven te leiden.
De vrouwen tonen zich vaak goede moeders. Haar
taak kinderen voort te brengen wordt nog geaccen
tueerd door de praktijk van wat we oudtestamen
tisch leviraatshuwelijk noemen. Bij de Nandi's be
staat zelfs het gebruik dat een kinderloze vrouw een
jong meisje „huwt", een „huwelijk" tussen twee
vrouwen dus. De vrouw zorgt zelf voor de koeien
waarmee zij haar bruid moet kopen. Er heeft een
huwelijksceremonie plaats, waardoor beide vrouwen
dan als getrouwd worden beschouwd. Later worden
de kinderen van dit aldus getrouwde meisje en de
echtgenoot van de eerste vrouw, als kinderen van
deze eerste vrouw beschouwd. (Denk aan Sara en
Hagar).
De overige taak van de vrouw bestaat hierin, dat
zij de man dient. Zij moet het eten bereiden, op het
land werken en de grote lasten dragen. Terwijl de
mannen voor hun hut zitten en bier drinken, ziet
men 's morgens vroeg en opnieuw tegen de avond
de vrouwen op het veld met de „jembe" of patjol
de zware grond omwerken. Vaak ziet men, en dit
vormt dan een contrast met het andere uiterste dat
men soms in onze westerse landen ziet, hoe de vrouw
en de kinderen onnoemelijk zware lasten op hun
hoofd, of zoals de Kikoejoes op hun rug, versjou
wen, terwijl mijnheer in een colbertje en met een
wandelstok achter hen aam wandelt. Men krijgt de
indruk dat de vrouw eerder slavin is dan echtgenote.
Iemand, die veel vrouwen heeft, kan op deze wijze
veel werk laten verzetten, dat spreekt vanzelf.
UIT het voorafgaande zijn vele paralellen te trek
ken naar het Oude Testament. We constateren
eenzelfde soort culturele achtergrond. Als we het
Israëlietische volk nemen zonder zijn goddelijke
openbaring (in feite een onmogelijkheid), zien we
dat er verschillende gemeenschappelijke trekken zijn
met de primitieve volkeren van Afrika. In de Oud
testamentische Openbaring, zoals wij die kennen en
die in feite Israëls verheffing en eigenlijke cultuur
betekent, zien we de motieven van deze achtergrond
*-'kens weer tussen de goddelijke werking doorspe
len.
Sommige punten, zoals het collectieve denken en
het stamverband zijn door de openbarende God po
sitief uitgebuit. Andere aspecten zoals de polygamie
en de positie van de vrouw zijn door de openbaring
niet meteen opgeheven, doch door een langzame evo
lutie geleidelijk aan overgebracht op Nieuwtesta
mentisch niveau, waar ze vanzelf veranderen. In
vele kleine onderdelen zou er nog op contactpunten
te wijzen zijn. Vergelijking van de Afrikaanse straf
wetten met die van Israël kan menige parallel op
leveren. Werd tot voor kort diefstal bii verschillende
stammen niet gestraft met het afkappen van de
hand? Kent men als strafmaatregel niet de uitban
ning uit de gemeenschap? Ook de besnijdenis, als
hygiënische maatregel, maar vooral als initiatieritus
van de puber (vaak ook van het meisje) wordt
overal gepraktiseerd. Huisvesting, kleding, gebrui
ken hij eten en slapen werpen licht op Audtestamen-
tische omstandigheden. Abraham die voor zijn tent
zat, de gastvrijheid die hij verleende, Jakob die
'snachts, in mantel of deken gerold, in de open lucht
slaapt, het zijn evenzovele tafereeltjes die hier da
gelijks te zien zijn. Openbare aanklacht na een pu
bliek misdrijf, scènes die ons uit het Oude- en het
Nieuwe Testament bekend zijn, hebben ook hier
plaats. De hele stam of familie of de hele christen-
groep is ermee gemoeid. Op Passiezondag kwam een
Kikoejoe-jongen biechten. Doch voor hij de kans
kreeg me te bereiken, waren er al drie, vier anderen
bij, waaronder de Kikoejoe-catechist. Ze begonnen
de jongeman te beschuldigen, dat hij aan de heide
nen een slecht voorbeeld gaf. Het feit, dat hij zon
dags naar de kerk kwam en toch telkens weer ern
stig misdeed, maakte onze godsdienst bespottelijk in
de ogen van de heidenen, zo zeiden zij. Ik moest
hem de absolutie maar weigeren. Andere keren zag
ik een missionaris temidden van hutten een heel hu-
welijksgeval behandelen, waar alle dorpsbewoners
tot en met de kinderen bij stonden. Hevig reagerend
gaven zij hun afkeuring, veroordeling of soms ook
hun leedvermaak te kennen.
De Nandi's zijn een volk van veehouders. Zij kun
nen niet buiten vee. Het herdersleven is hen inge
boren. Ook de andere stammen kennen precies de
dag van een veehoeder, hoe hij moet zoeken naar
geschikte grond waar de beesten kunnen grazen, hoe
er water in de buurt moet zijn, hoe belangrijk het
is, dat de herder ook bii zijn kudde blijft en niet naar
zijn hut terugkeert, hoe 's nachts de luipaarden kun
nen komen of dieven die 'n vette os willen bemachti
gen, hoe de herder dan zijn leven in de waagschaal
moet stellen om de kudde te verdedigen. Zij weten,
dat een goede koewachter al zijn beesten kent en
dat die koeien het geluid van zijn speciale manier
van fluiten kennen en erop reageren, dat een goed
herder niet alleen werkt om zijn maandticket vol te
krijgen, maar omdat hij hart heeft voor de dieren.
Toen op een zondag (in de week van de veediefstal)
de parabel van Jezus als Goede Herder verteld werd,
hebben zij het begrepen.
In zekere zin zijn zij nog niet rijp voor het Nieuwe
Testament, maar anderzijds, wanneer we hen aan
spreken op dezelfde manier als Jezus zijn hoorders,
die toch ook nog op Oud-testamentisch niveau ston
den, zullen zij het begrijpen. Na de Goede Herder
volgen er iedere zondag andere parabels, die gretig
aanhoord worden: de verloren zoon, de barmhartige
Samaritaan, de overspelige vrouw, enz.
In hoeverre het nu dóór zal werken, valt op korte
termijn nog niet te constateren. Maar één ding is
zeker: deze taai die ook Jezus zelf sprak, begrijpen
ze en zij zijn er door geboeid. Als we daaraan nu
paren het voorbeeld van een waar christelijk leven
van caritas, zoals ze het hopelijk in de monniken
communiteit, (die, zoals we onlangs al uitvoe
rig schreven, thans is opgericht), belichaamd mogen
w- -„1 ^r. r„<!t moeten komen van Gods genade, die
ook vroeger in Europa barbaarse volkeren herscha
pen heeft tot christelijke cultuurdragers.
Abdij Koningshoeven. FIITS DRIJVERS O.C.S.O.
ten onderzoek ook van praktisch belang
in verband met de bestuursvoering dan
wel intensivering in het Goeaise, dat
een schakel vormt met het onbestuurde
gebied van de oostelijke meervlaktp en
eveneens in het boven Tor-gebied dat een
belangrijk copalcentrum is.
Wild enthousiast waren de mensen, die
in de Sibil-vallei aan het werk zijn een
vliegveldje aan te leggen ten behoeve van
de komende Sterrengebergte-expeditie,
toen zij eindelijk, na drie vergeefse drop
pingen, begin dezer maand hun langver
wachte voedselvoorraden uit de over hen
heen snellende Dakota zagen rollen. Er
werd ca. 1440 kg aan levensmiddelen uit
geworpen en op één zak van 20 kg na is
alles goed ter plaatse neergekomen.
De mensen in de Sibil-vallei, die daar
onder leiding van de opzichter Ferouge
uit Hollandia, werkzaam zijn, waren reeds
door al hun noodrantsoenen heen, toen de
dropping eindelijk gelukte.
De gemeenteraad van Ameland heeft
besloten het Waddenvliegtuig, dat in 1853
door de gezamenlijke Waddeneilanden:
Ameland, Schiermonnikoog, Terschelling
en Vlieland is aangekocht, te verkopen.
Het toestel was voor 10.394,15 aange
schaft, voornamelijk om in geval van
nood, als b.v. de eilanden geïsoleerd zijn,
patiënten naar het vasteland te brengen.
Ir. A. van der Sluis te Amstelveen is
bereid het vliegtuig voor 5000.te
kopen. De gemeentebesturen van de mede
eigenaren hadden zich in principe met de
verkoop akkoord verklaard. Aanleiding tot
de verkoop was, dat het toestel niet meer
luchtvaardig is en de kosten voor de her
stellingen zeer groot zullen zijn.
Het ligt niet in de bedoeling een nieuw
vliegtuig aan te schaffen, omdat dit te
duur zou komen. Eventueel hoopt men een
beroep te mogen doen op de L.S.K. te
Leeuwarden.
Op 15 augustus hoopt de eerw. heer G.
v. d. Velden O. Praem zijn zilveren pries
ter jubileum te vieren. De jubilaris werd
geboren te Breda 27 februari 1908. deed
zijn humaniora op het Serafijnse semi
narie te Langeweg en deed 8 oktober 1956
in de Norbertijner Abdij van Berne te
Heeswijk zijn intrede. De priesterwijding
volgde 15 augustus 1932.
In zijp 25 priesterjaren heeft G. v. d.
Velden een drukke en veelzijdige activi
teit ontwikkeld, als leraar op het Colle
ge St. Norbertus en als professor in de
wijsbegeerte. Daarnaast vond hij gelegen
heid te werken voor het apostolaat van
de film en was hij een van de promotoren
van het werk der Misweken.
Momenteel bekleedt hij in de Abdij van
Berne de functies van Novicenmeester,
circator en bibliothecaris. Door zijn veel
zijdige activiteiten heeft deze eminente
priester zich vele vrienden verworven.
Ingevolge een verzoek van de vereni
gingen van ziekenhuizen en van de perso
neelsvereniging heeft het college van
rijksbemiddelaars bepaald, dat voor niet-
"inwonende verplegenden een minimum
compensatie voor de huurverhoging geldt
van f. 3.10 per week, resp. f. 13.50 per
maand. Voor de inwonende verplegenden
en het overige inwonend personeel is de
verhoging niet van toepassing.
II in ons blad van zaterdag jl.
ZOALS WIJ in ons eerste artikel
opmerkten, heeft het vraagstuk
van „het westen en overig Ne
derland" zich de laatste tijd vooral
toegespitst op de verhouding van het
westen en Noord-Brabant als gevolg
van de rede, welke de directeur van
de Rijksdienst voor het Nationale
Plan, mr. J. Vink, aan deze verhou
ding gewijd heeft in een door het
Economisch-Technologisch Instituut
te Tilburg georganiseerde vergade
ring, waar deze een geheel ander
standpunt innam dan is neergelegd
in de brochure: „Het westen en ove
rig Nederland".
Deze rede heeft onmiddellijk van
Brabantse zijde velerlei kritische en
soms zelf zeer felle reacties verwekt.
In een kort voorwoord bij de publi-
katie van zijn rede in het speciale
nummer van het Economisch-Tech
nologisch Instituut voor Noord-Bra
bant, waarvan wij in ons eerste
artikel gewag maakten, roept mr.
Vink op tot rustige overweging van
de zaak in kwestie, in een sfeer van
gezamenlij ke verantwoordelij kheid
voor ons land. Wij sluiten ons hierbij
gaarne aan. Bij het bepalen van een
standpunt zullen niet enge groeps
belangen de doorslag mogen geven,
maar zal men welbewust het natio
nale welzijn als richtsnoer dienen te
nemen.
■IERVAN uitgaande lijken ons de
conclusies van de brochure:
„Het westen en overig Neder
land" nog altijd juist, behoudens op
één belangrijk punt, nl. waar een be
wust afremmen van de ontwikkeling
in het westen als stok achter de deur
in overweging wordt gegeven. In aan
sluiting hieraan heeft dr. ir. F. Bak
ker Schut, Hoofddirecteur van de
Gemeentelijke Dienst van de Weder
opbouw en de Stadsontwikkeling te
's-Gravenhage, in „Socialisme en De
mocratie" van september 1956 gepleit
voor een wettelijke regeling, zoals in
Engeland bestaat, waarbij de vesti
ging van nieuwe en de uitbreiding
van bestaande industrieën gebonden
wordt aan een stelsel van vergunnin
gen, zodat in elk afzonderlijk geval
kan worden beoordeeld, of de voor
genomen nieuwe vestigingsplaats ge
motiveerd is.
Gezien de zeer omvangrijke indus
trialisatie, welke in ons land nog
moet plaats vinden, willen we onze
bevolkingsgroei opvangen en onze
welvaart op peil houden, zou het o.i.
niet verantwoord zijn de ontwikke
ling in een van de voor de industrie
meest gunstige milieus aldus doel
bewust af te remmen. Niet alleen de
welvaart van één gebied, maar die
van het gehele land zou hierdoor in
gevaar worden gebracht.
In een aan de brochure „Het wes
ten en overig Nederland" gewijd num
mer van het E.T.I. Kwartaalbericht,
een uitgave van het Economisch-
Technologisch Instituut voor Zuid-
Holland, is op dit gevaar terecht de
aandacht gevestigd.
Het vergunningenstelsel, waarvoor
de heer Bakker Schut een lans breekt
als middel om de bevolkingsconcen
tratie in het westen af te remmen,
betekent bovendien een aantasting
van de ondernemersvrijheid, welke
veel te ver gaat en het marktmecha
nisme onnodig verstoort.
WEL ZAL echter in het belang
van het (oude) westen zelf de
ontwikkeling in de gebieden
daarbuiten, die hiervoor in aanmer
king komen, met kracht gestimuleerd
moeten worden ter wille van een
betere bevolkingsspreiding alsook om
te voorkomen, dat er in het westen
onvoldoende ruimte overblijft voor
verdere economische expansie, die
speciaal op het westen is aangewezen.
En als we dan nagaan, welke ge
bieden hiervoor het meest in aan
merking komen, dan valt vooral te
denken aan de gebieden ten zuiden
van de huidige Randstad Holland:
West-Brabant en Zeeland.
Van Brabantse zijde o.a. door
de commissaris van de Koningin prof.
De Quay in zijn in ons eerste artikel
genoemde rede is er in antwoord
op het betoog van de directeur van
de Rijksdienst voor het Nationale
Plan terecht op gewezen, dat deze
gebieden evenzeer behoren tot het
westen. Het zijn alleen nog onderont
wikkelde delen van wat men „het
westen" is gaan noemen.
De thans nog gebruikelijke begren
zing van het westen is in het huidige
ontwikkelingsstadium niet langer
meer te handhaven. De economische
ontwikkeling dwingt tot een veel
ruimer begrip van het tot dusverre
te veel tot de bestaande administra
tieve grenzen beperkte westen.
Op de landdag van de Academisch
Gevormde Economen te Enschede,
welke gewijd was aan de economische
problematiek van de ruimtelijke or
dening in Nederland, werd dan ook
reeds gewag gemaakt van een „nieuw
westen" op het gebied van de indu
striële ontwikkeling.
Gelukkig krijgt men hiervoor ook
in het „oude" westen meer en meer
oog. In het reeds genoemde num
mer van het Economisch-Technolo
gisch Instituut voor Zuid-Holland
wordt gepleit voor het stichten van
nieuwe industriegebieden in weste
lijk Nederland, die als een logische
voortzetting van de oude kunnen
worden beschouwd, waarbij er uit
drukkelijk aan wordt toegevoegd, dat
het begrip „het westen" niet langer
beperkt moet worden tot de provin
cies Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht, maar dat hierin vooral ook
westelijk Noord-Brabant betrokken
dient te worden.
Te denken valt hierbij aan een in
dustriële expansie in zuidelijke rich
ting, welke zich uitstrekt over Dor
drecht en de oeverstroken van de
Merwede tot binnen het gebied van
West-Brabant. Verder landinwaarts
zou gedacht kunnen worden aan een
ontwikkeling van Utrecht uit in de
richting 's-Hertogenbosch of via
VianenGorinchem, eveneens tot
binnen de provincie Noord-Brabant.
Een dergelijke ontwikkeling zou in
belangrijke mate bij kunnen dragen
tot een oplossing van de problemen
van de huidige Randstad Holland.
Zij zou een harmonische verbinding
tot stand brengen tussen de industrie
gebieden van de Randstad en die van
het zuiden. Een voortzetting van de
industriële bedrijvigheid van de
Randstad Holland in West-Brabant
zou bovendien aan de industriële ont
wikkeling in Midden- en Oost-Bra
bant nieuwe impulsen geven.
Langs deze weg zal Noord-Brabant
in staat zijn zijn eigen bevolkings
groei in de komende decennia zelf
op te vangen, hetgeen uit sociaal
oogpunt van groot belang moet wor
den geacht. Zodoende kan het Bra
bantse volk zich in eigen milieu leren
aanpassen aan het nieuwe industriële
klimaat en alle veranderingen, die
hiervan het gevolg zijn.
Dit betekent niet, dat wij tegen
verdergaande migratie van Braban
ders naar de Randstad Holland zou
den zijn. Een zekere mobiliteit van
de bevolking over de grenzen van de
eigen provincie is voor de nationale
volkskracht van groot belang, mits
deze, zoals prof. De Quay in zijn
meergenoemde rede opmerkte, gelei
delijk geschiedt en wel door mensen,
die er rijp voor zijn en mits het geen
éénrichtingsverkeer wordt.
