De wreedheid teruggedrongen
door het Heilsmysterie
Heilige rust temidden van
menselijk bedrijf
Pastoor Veeger
bad alle mensen nodig
i?
Het westen en
Noord-Brabant
w
JAMBOREE-CONTINGENT
IN NEDERLAND TERUG
Een miljoen gulden voor het
Koningin Julianafonds
w
mr
Het geheim van de krant
Als een meditatie komt de Passie over het voetlicht
De spelen van Hertme een cultuur
manifestatie van heel Twente
Breitner is er goed
voor
„Het waren maclitig-
eken!
Uitzending Italiaanse
Opera
Morgen begint de actie „Bijstand"
VB
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1957
PAGINA 3
Tot voor kort zouden we u niet
nebben kunnen vertellen waar
Hertme lag. INu eigenlijk ook nog
n'et, want op de plaats waar liet
ongeveer zijn moest was geen dorp
te vinden.
Wel een kerkje dat met zijn spits
boven het lommer uitstak, daar er
gens tassen Almelo en Hengelo.
Liefde voor toneel
Het is er thans van gekomen. Twee lcun-
"enaars namen het werk op zich.
„Manus van alles"
H'ant wat doet een „Manus van alles"
Knappe regie
Massa-scènes
ui
111001e w
Nederlandse hulp
Onderscheiding
Weinig zieken
Deficit
PADVINDERS UIT DE
WEST OP SOESTDIJK
Kas kan het niet meer aan
Mej. Klompé voor microfoon
Bedrijfsleven assisteert
GOUDEN PROFESSIEFEEST
PASTOOR GASMAN RIDDER
ORANJE NASSAU
Nabeschouwingen over een Passiespel lopen altijd uit op de gezamen
lijke conclusie van alle gesprekpartners dat het een niet te verbeelden
gegeven is.
Het bereik van de mens schiet in de voorstelling van dit geweldige
gebeuren eenvoudig en feitelijk ook heel begrijpelijk, tekort.
De diepgang van wat een mysterie is, is niet te pijlen. En de gegevens
zijn beperkt. Sla de Evangeliën op; de woorden van Christus en Zijn
Apostelen zijn in luttele bladzijden bij elkaar te schrijven. En hoeveel
gebeurt er niet waarvan de verklaring of minstens het zicli-kunnen.
indenken ons ontgaat
Maria Magdalena
Het kerkje van Pastoor Joh. I. Veeger,
Selegen tussen een zwerm gemengde boe
renbedrijven die samen dan Hertme uit
maken. Wat zoekt men in die contreien
Vijf jaar geleden arriveerde hier ge
noemde pastoor Veeger, eigenlijk om een
Oeetje op verhaal te komen na een zwaar
Pastoraat in Lobith, waar hij even voor
de oorlog een kerk bouwde, met welke
arbeid hij na de oorlog opnieuw kon be
ginnen door de vernielingen die er waren
aangericht.
Maar hier in Hertme tussen een kleine
schare getrouwe gelovigen kreeg pastoor
Veeger de kans zijn artistieke aspiraties
vorm te geven.
En van talenten heeft de Heer deze man
rijkelijk voorzien.
In zijn kamer van de in het groen ver
scholen pastorie die hij van bouwval weer
bewoonbaar maakte horen we daar meer
van onder een borrel, die hij zowaar met
een elixer schenkt. We vinden alle gele
genheid de uitstekende schilderijen te be
schouwen die er hangen. Ergens naast een
antieke kast staat een jachtgeweer. De
Pastoor is een voortreffelijk jager, de
dankbare bezitter van pen.even voortref
felijke colloctie schilderkunst, die namen
vermeldt als Maris. Weissehbruch, Breit-
ner en Teniers. Tevens is hijeen
bekwaam vervalser die het gepresteerd
beeft met een plagiaat van Van Gogh bij
voorbeeld kenners erin te laten vliegen,
voor de aardigheid overigens.
Zijn liefde voor toneel en voordrachts
kunst dateert al van heel vroeger.
In de jaren '20-'35 hebben vele plaatsen
ui Nederland pastoor Veeger op het po
dium gezien met o.a. de Paradijsvloek en
Timmermans Leontientje, dat hij meer
dan vijftig malen in den lande voordroeg.
|s het wonder dat Hertme iets ging be
leven, en dat wij alle reden hadden, in
die contreien iets te zoeken
Dit jaar dan, in het zomerseizoen wor
den daar onder de leiding van pastoor
veeger, tweemaal in de week passiespelen
gegeven, een culturele manifestatie van
Twente (inzonderheid van Hertme) van
hoog gehalte.
Al in de zomer van 1956 regisseerde pas-
mor Veeger de Midzomernachtsdroom in
zUn openluchttheater dat hij liet bouwen
vlak bij zijn kerkje (over de geschiedenis
Van dat theater aanstonds). Hij speelde het
jhuk met amateurs uiteraard, die hij uit
heel Twente bijeenzamelde. Overal be
kocht hij gezelschappen en verenigingen
°t hij zijn troep bijeen had.
Toen al rijpte het plan eens Passiespelen
e gaan geven.
Jan Naaykens schreef de teksten en de
jTgie kwam in handen van Joop Biekman.
De regie voeren kon de pastoor die bo-
vendlen de vaklieden liever alle gelegen-
leid liet niet meer doen. De geweldige
hpderneming vroeg zijn bezielende leiding
h de uitgebreide organisatie eiste veel
Vah zijn tijd.
3]
niet De pastoor zorgt voor de cos-
'hunis, voor het op gang houden van de
a<Iministratie met behulp van zijn ijverige
Sccretaris, de heer Wilmink, voor de kof-
'"h voor het afhalen van de spelers, voor
requisicten (hij maakte zelf de beno-
tliKde kruiken en bekers voor alles en
""K Wat. Voor het theater zorgde hij ook.
■Pastoor Veeger maakte een maquette en
3 heel Twente hielp bouwen. Hertme
hg voorop. Nu is een voormalig perceel
3S omgebouwd tot een uitstekend uitge-
3 openluchttheater. Daar was bijvoor-
3em 90 kubieke meter Bentemer steen
3°r nodig, voor veel geld in Duitse groe-
n te koop.
t ^fa.ar boerderijen en fabrieken in Twen
ty z'in er ook voor grote gedeelten mee
°egerust.
bPu Pastoor organiseerde de inzameling.
3 benodigde Bentemer steen kwam er en
banks de scherpe maatregelen tegen
hcosevergiftiging werden de stenen
°r deze ene keer nog verwerkt ook.
v kwam alles er, o.a. 1400 meter stof
3a de zijde der textielfabrikanten die
jjjhben verwerkt tot costuums voor het
Br en wel door de scholen van Tubber-
a en Borne.
gr(3 medewerking van
»ev Daarom kunnen
13.r'lven dat dit alles een cultuurmanifes.
v.an geheel Twente is.
- is misschien geen enkele pastoor in
het bisdom die zoveel huisbezoek doet als
ik, want ik heb alle mensen nodig". De
Hermtenaren bouwden hun theater met
een technische outillage, die er zijn mag,
zonder een cent subsidie.
Het is heel laat geworden daar in Hert
me. En nog later voor we thuis waren.
Wanneer bezit Overijssel benzinestations
die 's nachts open zijn Maar dit is een
„terzijde", deze reportage draait om de
ondernemende Pastoor Veeger, die Twente
enthousiast maakte voor een cultuurma
nifestatie welke aandacht en respect ver
dient.
F. 9.
alle zijden is
we inderdaad
We vroegen Pastoor Veeger, hoe
hij er financieel uitsprong, aange
zien we van mening waren dat
ondanks alle vrijwilligheid er toch
veel geld voor nodig moest zijn.
In de regiekamer staat alleen al
voor een kapitaal aan bandrecor
ders, draaitafels, lichtbatterijen en
geluidsinstallaties.
„Och," zegt de Pastoor, „er is een
stichting gemaakt: dc Stichting
Twents Openluchttheater, hoewel ik
niet geloof dat er iemand juridisch
voor stroppen aansprakelijk is. Als
die er komen, wat ik niet geloof,
vind ik, dat ik er voor op moet
draaien, dat gebiedt een andere
wet, die van het Evangelie, maar
dan is Breitner er goed voor."
De Pastoor is nl. in het gelukkige
bezit van „De Breisters" van G. H.
Breitner en dat doek wil het Ste
delijk Museum-in Amsterdam graag
hebben.
„Dan zal ik een schilderij minder
hebben, 20.000 gevraagd en 15.000
geboden, zo liggen de zaken nu."
We hebben, het begrepen.
G. H. Breitner stelt de Passie
spelen van Hertme veilig.
De Pastoor dekt de ene onder
neming die zijn liefde heeft met een
andere onderneming die zijn liefde
heeft.
Tussen twee haakjes: Deze Breit
ner is. een echte!
En toch is dat alles geen reden om
van de Passie als speelthema voor de
mensen af te blijven Maar de kunste
naars, die er zich aan wagen, hebben
te bedenken dat alleen een uiterst
voorzichtige benadering, de meeste
kans biedt, de toeschouwersen de
spelers, de heiligheid, de grootheid van
het gegeven te doen ondergaan.
Zowel de tekstschrijver Jan Naay
kens als de regisseur Joop Biekmann,'
jvij kunnen het niet anders zeggen, zijn
er voortreffelijk in geslaagd een zo
geacheveerd spel te creëren, dat de
Passie als een meditatie over het voet
licht komt, hetgeen niet anders dan de
bedoeling van een dergelijk onderne
men moet zijn.
Als gegeven voor een dramatisch
kunstwerk lijkt ons het lijden des He
ren ongeschikt. Het is immers een ver
grijp aan het gebeuren zelf, dat een
eigenstandige waarde heeft, waar geen
mensenhand aan raken mag om cr
„iets mee te doen". Toch is dit: er iets
mee doen in feite de opgave van elke
kunstenaar, hij verricht immers schep
pende arbeid. Scheppend de passie rot
toneelstuk maken mag hij echter niet.
Het thema is immers heilig en dus on
genaakbaar.
Wat hij kan is niet verbeelden en
nog minder uitbeelden (dan wordt de
passie een afschuwelijke moordscène)
maar beelden: de Passie met subtili
teit en bovenal met een gelovig hart
stellen in beeldende vorm, aanduidend
en nergens uitwerkend, voortdurend
de bekoring onderdrukkend zelf schep
pend te werk te gaan.
Zo hebben wij de Passiespelen van
Hertme gezien en er met zovele on
deren die regelmatig het theater goed
bezetten een meditatie van gemaakt.
Meer dan waar ook wordt van de toe
schouwer overgave gevraagd en een
voortbouwen met hart en gee/t op wat
op de speelruimte wordt gebeeld.
We prijzen Jan Naaykens en Joon
Biekmann om hun slagen in dit werk,
om de behandeling bijvoorbeeld van
het hachelijke hoogtepunt, de Kruis
dood.
Van een druk begin, een marktscène
voor de tempel die onmiddellijk dc
aandacht vangt (Naaykens kent de
knepen van het vak) groeit het stuk
via een opgewonde tumuilt voor het
rechthuis van Pilatus naar een steeds
grotere verstilling op de Calvarieberg,
waar de Christusfiguur aan het Kruis
bijna tot teken geworden is. Slechts de
Kruiswoorden komen nog uit zijn
mond. De wreedheid is teruggedrongen
cn het heilsmysterie spreekt alleen.
Een knappe regie de gang van de
Heer onder het kruis het gehele speel
veld over door een dichte drom men
sen (er zijn 250 medewerkenden)
doet de toeschouwer de marteling vol
doende ondergang. Het hoongelach is
zelfs nog te nadrukkelijk en te veel
vuldig.
Merkwaardig is het te ontdekken hoe
het Evangelie om "net met oprechte
verontschuldiging te zeggen soms
als vertelling 'te kort schiet - en dus
ook Jan Naaykens. De omzwaai van
het Jeruzalemse volk fa Palmzondag
is maar moeilijk te verklaren. En wat
heeft Judas tot zijn verraad gevoerd?
Geldzucht alleen lijkt onvoldoende
voor zo'n daad. Wij tasten in het duis
ter. Met een barokke claus in de mond
van de uitstekend spelende Judas is
Naaykens (kon hij anders?) er over
heen gegaan. De enige kans op ver
klaring die hij nog had de teleur-
steling na een verkeerd gerichte hoop
op verlossing van Israël laat hij
voorbij gaan. Hij creëerde er een -pe-
ciale figuur voor, Nathan, om dit facet
van de Passie te tekenen.
Prachtig is Nathans tekst na de ge
vangenneming als hij nog andere be
wonderaars van de Heer bezweert dat
nu de laatste grootste zet van Jezus
komen zal. IJdele hoop, de verloss.ng
van de mensheid kwam met de dood
en dat heeft hij met vele anderen toen
nog niet begrepen.
Markante en sterk gespeelde typen
waren nog: Petrus (één.van de weinige
dramatis personae die in zijn mense
lijke opgewondenheid en eerlijke spon
taneïteit door het passie-verhaal zo be
grijpelijk wordt); de huichelachtige
Annas; de cynische verkrachter van
alle recht. Pilatus, en de geen Chris-
tus-woprd waardige (welk een ontzet'
tende veroordeling) koning Herodes.
Eenmaal toont Naaykens zijn grote
kwaliteit als scheppend toneelschrijver
in dit spel. In alle vrijheid; een lange
prachtige tekst van de wanhopige Ju
das, die sterk gespeeld wordt. Lof voor
dc regisseur die het voorrecht had met
Naaykens de regie op te bouwen op
een speelveld, dat voor het stuk zelfs
geschreven werd, al bestond.
Zijn massascènes zijn vol leven, zijn
opstellingen van groepen en figuren
vol afwisseling. Minder goed begrepen
achten wij de scène in het Sanhedrm
die te veel een improvisatie was bui
tenshuis en te weinig zitting met of
ficieel karakter. De decorarchitectu
ren hadden voor dit doel strenger ge
kund, nu vertoonden ze teveel roman
tiek met hun poortjes en vensters en
kantelen. Hoeveel de Renaissance
schilderkunst en al wat daarna komt
invloed heeft gehad op onze religieuze
voorstellingen, bleek ook hier. Leonar-
do was verantwoordelijk voor het
Laatste Avondmaal en Rubens voer
de Kruisafneming, wat overigens geen
discriminatie is. Bedenkelijker was da
typering van Christus in Zijn uiterlijk.
Het weke kan er beslist nog verder
af en laat men het gerust doen want
tot ons gen&egen hebben we nergens
ook maar iets zoetelijks gezien, het
geen een compliment waard is.
Van het spel van de hoofdfiguur
Christus valt weinig te melden en ook
dat verdient een compliment. H\j was
cr, liep en handelde in alle rust en
beperkte zich tot het zeggen van do
Evangelieteksten met gevoelige war
me stem. Zo doende beheerste hij het
ge,hele sptï, een heilige rust temid
den van menselijk bedrijf.
Lof tenslotte voor alle spelers (wat
doen kinderen het toch goed in hun
vanzelfsprekend vrij handelen) die cp
een enkeling na de maat haalde om te
boeien.
Geen ogenblik zijn we uit de ban
van deze spelers geweest en als men
ons nog vraagt naar een advies dan
luidt dit zonder meer: Ge kunt er
zonder reserves voor de haehèlijkheid
van de onderneming heen gaan
Ge zult een schone avond hebben
zonder teleurstelling in of overspan
ning van uw religieuze gevoelens, in
tegendeel de Passie-spelen van Hertme
zijn een gave, mannelijke meditatie.
FRANS BRAKKEE.
Petrus, de spontane, in het Passie
spel te Hertme.
Ik rook maar een paar
sigaretten per dag.
Maar dan wil ik ook
de beste hebben: die
heerlijk-zachte Essex
filter-sigaretten.
Ik geloofde niet in fil
ter-sigaretten, maar
sinds ik Essex filter
rook, zeg ik: „Eindelijk
een lekkere filter-si
garet!'
Mijn vrouw gaf me-op
Vaderdag Jlssex filter.
En daarna heb ik nooit
meer een ander merk
gekocht. Essex filter
bevalt me brjzonder!
Mijn sigaretten-win
kelier schuift mij altijd
vanzelfsprekend een
pakje Essex filter toe.
En zulke vaste..Essex-
klanten" heeft hij veel.
Of ik Essex filter een
goede sigaret vind
Ja, héérlijk! Die spe
ciale filter maakt hem
zo zuiver en zacht voor
je keel.
Hoe ze 't doen weetik
niet, maar die Essex
filter laat werkelijk
de smaak van de Vir
ginia-tabak volledig
tot je komen.
es 2657
EEN- OPNEMING van West-Bra
bant in de industriële expansie
van de Randstad Holland, zoals
in ons vorige artikel uiteengezet, is
ook voor Rotterdam niet onaantrek
kelijk. Rotterdam zou hierdoor im
mers ook geografisch het middelpunt
worden van de economische bedrij
vigheid in het (in zuidelijke richting
verruimde)Westen. Het lijkt ons-
hierom alsook om andere redenen
niet verstandig, wanneer van hieruit
een te behoudende politiek wordt ge
voerd, zoals in het verleden teveel is
geschied.
In verband hiermede zij nog gewe
ien op het standpunt, dat de burge
meester vanRotterdam, mr. G. E.
van Walsum ten aanzien van het
vraagstuk: „Het Westen en overig
Nederland", heeft ingenomen in een
causerie, welke hij te Rotterdam
over dit onderwerp heeft gehouden
voor de Maatschappij voor Nijver
heid en Handel. De burgemeester
keerde zich hierin tégen financiële
steun aan industrievestiging buiten,
het (oude) Westen, omdat dit tot een'
grote mate van rechtsongelijkheid
zou leiden. Kunstmatig ingrijpen
achtte hij hier verwerpelijk. Ken
nelijk heeft hij te dezer zake
alleen vertrouwen in de natuur
lijke ontwikkeling. Een zeer merk
waardig standpunt voor een socialis
tische magistraat, die op dit punt
in feite een volstrekt liberaal beleid
voorstaat, hierbij over het hoofd
ziende, dat juridische gelijkheid toch
niet het laatste woord mag zijn, wan
neer in feite grote verschillen in
welvaart en ontwikkeling bestaan.
Van gelijke ontwikkelingskansen,
waarvoor het socialisme zo gepor
teerd is, is dan geen sprake.
Steun aan de in (economische) ont
wikkeling achtergebleven gebieden
in overig Nederland is een onontbeer
lijke voorwaarde voor het ontstaan
van gelijke ontwikkelingskansen tus
sen het westen en deze achtergeble
ven gebieden.
IÏ5
(Van onze Jamboree-correspondent)
Gebruind en ietwat moe arriveerden
ongeveer 900 Nederlandse en enkele Suri
naamse deelnemers aan dc wereldjam
boree te Sutton-Park gisterenmiddag om
streeks kwart voor drie aan de kade van
de Maatschappij „Zeeland" te Hoek van
Holland, waar de „Mecklenburg" hen wel
gedaan cn goedverzorgd afleverde. Het
schip, dat voor deze trip weer uitstekend
bleek toegerust, had het niet gemakkelijk
gehad. Doordat dc Engelse treinen er
waren er twee extra voor de Nederlanders
ruim een half uur te laat in Harwich
arriveerden, vertrok de hoot ongeveer een
uur te laat cn er stond een bolle zee, die
vaste benen vereiste. Dc verzorging van
het contingent was, zoals op dc heenreis
prima en de jongens kregen thee cn een
warme maaltijd opgediend. Bij het ver
laten van het schip zorgde de Enschcdese
marsband voor een vrolijke uittocht.
Maar welk ccn verschil van aanblik
bood dit uitgekampeerde contingent met
dat, hetwelk op 30 juli scheep ging. Hoe
wel gezegd mag worden, dat ieder, zowel
de passagiers als de „Zeeland" elkaar op
dn heenreis reeds waardeerden de n.v.
Wm. Miiller had de hele administratie tot
in de puntjes verzorgd en de vertegen
woordigers ervan, die de reis medemaak-
ten, prezen de houding van de jongens
aan boord was de rust op de terugreis
opvallend groter. Vele knapen hadden
zich languit in salons en gangen neerge
vlijd om uren slaap in te halen. Het afbre
ken van het kamp en de zeven uren du
rende nachtelijke treinreis hadden wel
slaapwekkend gewerkt.
Het mag worden gezegd, dat 't afbreken
van de kampen ordelijk en snel geschied
de. Dat de jongens nog niet meer vermpeid
waren, was te danken aan een allervrien
delijkste Nederlander, wonende nabij Bir
mingham, die als oud-padvinder zijn be
lofte, die hij in Eindhoven had afgelegd,
niet vergeten was. Dat was de heer Touw,
die directeur is van een fabriek en sedert
negen jaren nabij Birmingham woont.
Hij stelde zijn hele wagenpark ter be
schikking van het Nederlandse contingent,
zodat de bergen plunjezakken uit de ver
schillende kampen naar het kilometers
verder liggende station werden getrans
porteerd.
Bij dc sluiting van het Nederlandse staf-
kamp, waar schipper M. Kavelaars ieder
voor zijn medewerking dankte en een spe
ciale pluim op dc hoed stak van de troep
leiders, die alles voor de staf hadden ver
zorgd, was het commissaris H. Rozendaal
die naar voren trad om mede te delen, dat
het padvinders-dankbaarheid-insigne aan
de heer Touw is toegekend.
Dat het contingent 50 personen
minder telt dan op de heenreis houdt ver
band met een voortgezet verblijf in Enge
land van verschillende padvinders bij
familie en vrienden. Zij zullen later nako
men, evenals dit het geval is met de
Eschedenaar, KI. Kloet, die geneest van
een niersteen-operatie in Birmingham.
Er kwamen slechts zeven zieken mee,
een gering aantal op 1000 padvinders.
Dokter Rebholz, die hen geregeld in het
oog hield en, mede dank zij het goed ge
outilleerde jamboree-hospitaal, hen èen,
uitstekende verzorging bood, heeft onge
twijfeld door de voortreffelijke wijze
waarop hij zijn zware verantwoordelijk
heid droeg, aller dank verdiend. Onder de
zieken, die meekwamen, bevond zich hop
man Westerdorp uit Utrecht, leider van
een der troepen in subkamp „Vogelen
zang", die juist op de dag van vertrek
„afknapte" en na in het hospitaal te zijn
onderzocht, met de anderen de reis naar
huis kon aanvaarden. In de trein kregen
de zieken elk een coupébank als bed toe
gewezen.
En zo is dan voor die duizend Neder
landse jongens een einde gekomen aan het
grote avontuur van het wereldkamp. Ver
geten zullen zij het nooit en de voortref
felijke les van broederschap en dienst
baarheid, die zij meebrachten, zal een die
pe invloed uitoefenen op hun levenshou
ding, daarvan zijn wij overtuigd.
„Het waren machtig-mooie weken!" was
aller opinie. Hein Zielstra en Loek Kooien
uit Voorburg, Gerard Meyer uit Delft en
al die honderden anderen die terugkwa
men, zij allen vullen hun logboeken met
verslagen, foto's en curiositeiten van de
iamboree. En met de adressen van ver
kenners uit verre landen, die zij straks
zullen gaan schrijven. De jubileum-jam
boree weefde een nieuw web van vriend
schappen over heel de aardbol.
Het is ook daarom, dat wij toejuichen
hetgeen de organisator van het wereld
kamp, Ken Stevens „ik heet zo omdat
ik van Nederlandse voorouders afstam"
zeide, toen iemand hem vroeg of het
Omstreeks kwart over elf arriveerde
gisterenmorgen twee autobussen op Pa
leis Soestdijk resp. met een dertigtal
padvinders uit Suriname, en 46 padvin
ders uit Aruba en Curagao. Deze padvin
ders zijn woensdag teruggekeerd van
hun bezoek aan de Jamboree in Enge
land.
Om half twaalf werd het gezelschap
door H.M. de Koningin ontvangen die zich
geruime tijd met de Surinaamse en An
tilliaanse padvinders onderhield.
De delegaties werden buiten in de tuin
ontvangen. Tegen het einde van de ont
vangst begon het te regenen, waarop H.M.
de Koningin en het gezelschap zich naar
de Stucq-zaal begaven, waar de ont
vangst werd voortgezet. De Antilliaanse
groep bood H.M. de Koningin als herin
nering een halsdoek en een padvinders-
riem aan. Omstreeks twaalf uur was de
ontvangst afgelopen. Ten afscheid hieven
de padvinders een „yell" aan.
deficit dat deze jamboree opleverde, geen
einde van dergelijke kampen zal beté
kenen: „Neen, de jamborees zullen door
gaan. Maar het is wel de vraag of wij in
de toekomst niet meer regionale jambo
rees moeten bevorderen en de contingen
ten moeten beperken".
Hoe de jamborees zich verder zullfen
ontwikkelen en waar de volgende gehou
den wordt is het onderwerp, waarover
zich thans de' internationale conferentie
van de wereldbroederschap van Boy
Scouts beraadt.
De muziekprogramma's van het Festival
van Edinburgh, die op 18 augustus a.s.
beginnen, zuilen voor een groot gedeelte
door de B.B.C. worden uitgezonden, zo
wel via de radio als via de televisie. In
de eerste week van het Festival zullen er
twee orkestprogramma's worden uitge
zonden, opera-voorstellingen en recitals
van kamermuziek. Op woensdag 21 augus
tus zal om 7 uur via het Derde Program
ma Bellini's Opera „La Somnabula" vol
ledig worden uitgezonden vanuit het
King's Theatre door het koor en orkest
van La Piccola Scala, Milaan, onder de
dirigent Antonia Votto en met als solisten
onder andere Maria Mneghini Callas. De
tweede opera-uitzending vindt plaats op
zaterdag 24 augustus eveneens om 7 uur.
Het werk dat dan ten gehore zal worden
gebracht ii Cimarosa's „II Matrimonii)
Sogroto".
(Van onze Haagse redactie)
Morgen begint de Rotterdamse prqs-
vraagspecialist, de heer A. M. Bergers een
nieuwe nationale actie genaamd „Bij
stand" met als doel: één miljoen gulden
voor het „Koningin Juliana Fonds". Van
die datum af zjjn bij vijftienhonderd win
keliers, benzinestations en kiosken loten
ad één gulden verkrijgbaar, die de bezit
ters kans geven op één van de vijf woon
huizen, van 20.000 gulden, vijf auto's, tal
rijke televisietoestellen, of één van de an
dere 5005 prijzen, met een totale waarde
van tweehonderd duizend gulden. De
trekking vindt uiterlijk op zaterdag 28
september plaats door notaris mr. M. J.
Meijer via Hilversum I. Er is zelfs een
kleine kans dat de trekking op bet tele
visiescherm te zien is.
Dit zou zeer goed van pas komen, want
de heer Bergers zou zichzelf niet zijn, als
hp aan de actie niet een geheim had ver
bonden. Dat is verborgen in een paar van
de drie miljoen propagandakranten, welke
tussen 3 en 10 september door het gehele
land worden verspreid. Met deze iets van
de rest afwijkende kranten is f 25.000
extra te verdienen cn de heer Bergers zou
het een hijzonder experiment vinden om
voor de televisiecamera aan te kunnen
tonen, waarin de prijskranten zich van de
drie miljoen andere onderscheiden.
Het Koningin Julianafonds werd bij de
troonsbestijging van onze vorstin in 1948
opgericht. Het verleent steun aan parti
culiere instellingen van alle gezindten, die
zich met maatschappelijk werk bezighou
den. In de negen jaar van ziin bestaan
heeft het fonds al voor 1.600.000 gulden
subsidies verstrekt aan o.a. voogdijinrich
tingen, opvoedingstehuizen, buurthuiswerk
kinderbescherming, bejaardenzorg, gene
zing van alcoholisten, gezinszorg, reclas
sering en geestelijke volksgezondheid. Dit
werk dat op zeer kleine basis is gestart,
heeft de laatste jaren veel grotere vormen
aangenomen en de kas van het fonds kan
allp tegenwoordige aanvragen om steun
niet meer aan.
In het programa van dc Y.P.R.O. van
hedenavond zal de minister van Maat
schappelijk Werk, mej. dr. M. Klompc,
het Nederlandse volk van het belang
van het Koningin Juliana Fonds en van
deze actie vertellen.
De loten zijn in drie series verdeeld,
oranje, rood en blauw. De winkeliers, die
de loten verkopen, hebben een groot geel
affiche met daarop afgebeeld een telefo
nerend jongetje voor het raam hangen.
Eventueel zijn nog loten na te bestellen
op gironummer 433 t.n.v. „Bijstand" Rot
terdam. Ook kunnen op dit nummer giften
worden gestort, want zoals prof. mr.
L. J. M. Beel, vice-voorzitter van de Raad
van Beheer van het Fonds vertelde de
actie moet allereerst een controleerbare
collecte onder het gehele volk zijn en niet
zo maar een loterij.
Veel medewerking krijgen de organisa
toren van het bedrijfsleven. Zo neemt de
industrie allp kosten van de drie miljoen
propagandakranten voor haar rekening;
bovendien verstrekken allerlei fabrikan
ten aan de winnaars van de vijf huizen
extraatjes als een jaar lang gratis sigaren
televisietoestellen, verzekering enz.
Actieve winkeliers, die minstens vijftig
loten kwijt raken, doen mee aan een me-
dewerkersloterijtje, waarbij in totaal 25
duizend gulden wordt verdeeld.
De kosten van een dergelijke groots op
gezette activiteit bedragen ongeveer 40
procent van de opbrengst. De heer Berger
streeft er naar een kleine anderhalf mil
joen loten te plaatsen.
Op 25 augustus a.s. hoopt de zeereer-
waarde vader Chrysostomus M. (P. C.
van Iperen) (oud-algemeen overste van
de congregatie der Broeders van O. L.
Vrouw van Lourdes te Dongen) de dag
te herdenken van zijn gouden professie-
feest. Dc Nederlandse provincie viert dit
feest op donderdag 22 augustus Er is
dan rond het middaguur receptie in de
St.-Gerardus Majclla-kweekschool in Don
gen.
Bij K.B. is benoemd tot ridder in de
orde van Oranje Nassau hoogeerw M. J.
G. Gasman, erekanunnik en pastoor te
Kampen,
AT DIE natuurlijke ontwikke
ling betreft, deze gaat reeds in
de richting van toenemende de
centralisatie, met name in de rich
ting van West-Brabant, ondanks de
moeite, die men zich in het westen
geeft om de bedrijven, die zich el
ders willen vestigen, te behouden en
de decentralisatie tegen te gaan.
Allerlei kosten bouwkosten, kos
ten verbonden aan 't bouwrijp maken
van het terrein, loonkosten enz.
liggen n.l. in gebieden buiten de
Randstad veelal belangrijk lager.
Voor een aantal bedrijven, die niet
per se gebonden zijn ran een ves
tiging aan of in de naaste omgeving
van de zeehavns, gaan de na
delen hierdoor zwaarder we
gen dan de voordelen, ver
bonden aan een vestiging in het
westen. Zo zijn de textiel- en siga-
renindustrie, die in vrAger jaren be
langrijke bedrijfstakken van Zuid-
Holland waren, in verband met de
hoge loonkosten naar het zuiden en
het oosten des lands verplaatst.
IL DEZE ontwikkeling zich
doorzetten, dan zal zij echter
wel ondersteund moeten worden
door een hierop gericht overheids
beleid. Wat West-Brabant betreft,
zal het nodig zijn rodanige voorzie
ningen te treffen op waterstaatkun
dig, planologisch en sociaal gebied,
dat het op voet van gelijkheid kan
meedoen rhet de Randstad Holland.
Dit zal natuurlijk grote financiële of
fers vergen, maar deze zijn alleszins
verantwoord gezien de gunstige per
spectieven. die de industriële ontwik
keling in dit gewest 01 ent, dank zij
enerzijds zijn uitnemende ligging tu ;-
sen de Randstad Holland en het in
dustriële en havengebied van België,
anderzijds zijn sterke bevolkingsgroei,
waardoor het in staat is de nodige
arbeidskrachten ter •riaatse ter be
schikking te stellen. Bovendien mag
niét vergeten worden, dat West-
Brabant door het uitblijven van een
beslissing ten aanzien van het Ant
werpenMoerdijkkanaal een achter
stand van ruim 20 jaar heeft in te
halen.
In een inleiding, welke de directeur
van de Provinciale Planologische
Dienst in Noord-Brabant, ir. J. P. J.
Margry op 17 juli j.l. te Bergen op
Zoom gehouden heeft voor een aan
tal K.V.P.-Kamerleden, die een
werkbezoek brachten aan het Delta
gebied, heeft deze een helder over
zicht gegeven van de voorzieningen,
welke het Provinciaal Bestuur in
Noqrd-Brabant noodzakelijk acht
met het oog op de toekomstige ont
wikkeling van West-Brabant Het zou
te ver voeren hierop uitvoerig in te
gaan. Wij beperken ons daarom tot
het maken van enkele kanttekenin
gen in een slotartikel.
